1. Cap / Floor przy stalej stopie procentowej

a)

Transakcja Cap/Floor to transakcja kupna lub sprzedaży serii opcji na stopę procentową, będących

opcjami Call (transakcja Cap) lub opcjami Put (transakcja Floor).

Ma zastosowania jako instrument służąc kredytobiorcy do zabezpieczania maksymalnego poziomu

oprocentowania kredytu w całym okresie jego trwania (zakup strategii CAP lub COLLAR), natomiast inwestorowi - do zabezpieczania minimalnego poziomu dochodowości inwestycji w całym okresie jej trwania (zakup strategii FLOOR lub COLLAR).

Opcja na stopę procentową to prawo do "ulokowania" (opcja Put) lub "pożyczenia" (opcja Call)

określonej kwoty na określony czas w przyszłości, po stawce realizacji opcji ustalonej w momencie zawierania transakcji.

W rzeczywistości bank nie przyjmuje "lokaty" ani nie udziela "pożyczki" (nie ma fizycznego

przepływu kwoty transakcji). Strony transakcji rozliczają się różnicą między odsetkami naliczonymi wg stopy kontraktu (strike price), a stawką rynkową dotyczącą okresu umownego transakcji (jest to tzw. kwota rozliczenia). Stawką referencyjną może być Wibor(Warsaw Interbank offer rate- stopa po ktorej banki pozyczaje od siebie pieniadze), Libor -London interbank offer rate, Euribor lub inna - w zależności od tego, w jakiej walucie jest zawierana transakcja opcyjna.

Klienci mogą kupować opcje (czyli kupować dane prawa od banku ) lub wystawiać opcje (czyli sprzedawać dane prawa bankowi). Za kupione opcje ich nabywca płaci odpowiednio

wyliczoną cenę, czyli premię opcyjną. Realizacja prawa z opcji odbywa sie poprzez przekazanie tzw. kwoty rozliczenia przez sprzedającego opcję - kupującemu ją.

Opcja CALL jest realizowana, gdy stawka realizacji opcji jest niższa od stawki referencyjnej .

Opcja PUT jest realizowana, gdy stawka realizacji opcji jest wyższa od stawki referencyjnej .

Jeżeli nie występuje powyższa sytuacja rynkowa (tzn. nabywca opcji może "ulokować" lub

"pożyczyć" środki po stawce lepszej niż ta zagwarantowana poprzez posiadanie opcji) -

to opcja nie jest realizowana i automatycznie wygasa.

CAP - jest serią następujących po sobie opcji Call o jednakowej stawce realizacji w

określonych umownie dniach. Zakup tej strategii chroni kredytobiorcę przed wzrostem

oprocentowania kredytu ponad poziom ustalony jako stawka realizacji opcji.

FLOOR - jest serią następujących po sobie opcji Put o jednakowej stawce realizacji

w określonych umownie dniach.Zakup tej strategii chroni inwestora przed spadkiem rentowności

inwestycji poniżej poziomu ustalonego jako stawka realizacji opcji.

COLLAR - jest strategią składającą się:

dla kredytobiorcy: z kupionego CAPa (wyższa stawka realizacji) i sprzedanego FLOORa

(niższa stawka realizacji) - tworzy się "korytarz" chroniący kredytobiorcę przed

wzrostem oprocentowania kredytu ponad górny poziom strategii, ale jednocześnie ograniczający spadek oprocentowania

do dolnego jej poziomu,

dla inwestora: z kupionego FLOORa (niższa stawka realizacji) i sprzedanego CAPa

(wyższa stawka realizacji) - tworzy się "korytarz" chroniący inwestora przed spadkiem

oprocentowania inwestycji poniżej dolnego poziomu strategii, ale jednocześnie ograniczający

wzrost oprocentowania do górnego poziomu strategii.

COLLAR może być strategią zerokosztową.

Korzyści dla Klienta:

* Zabezpieczenie przed ryzykiem niekorzystnych zmian poziomu stóp procentowych.

* Ograniczenie wzrostu kosztu kredytu lub spadku rentowności inwestycji .

* Ograniczenie kosztu zabezpieczenia do wysokości zapłaconej premii opcyjnej .

* Możliwość sprowadzenia kosztu zabezpieczenia do zera - przy zastosowaniu strategii opcji COLLAR.

* Możliwość przedterminowego zamykania transakcji Cap/Floor z bankiem co pozwala na:

- zrealizowanie zysku z pozycji zabezpieczającej przez terminem jej zapadalności

- elastyczne dostosowanie zabezpieczenia do rzeczywistej wartości pozycji zabezpieczanej

( w przypadku zmiany wartości pozycji zabezpieczanej).

Warunki transakcji:

* Minimalna kwota transakcji wynosi 1 mln PLN lub 1 mln USD lub równowartość w innej walucie.

* Produkt oferowany jest przez dealerów Departamentu Operacji Finansowych

b) 12.TRANSAKCJE CAP

Jest to instrument finansowy mający charakter kontraktu. CAP jest kontraktem, w którym,

dealer płaci nabywcy sumę proporcjonalną do różnicy między stopą odniesienia (reference rate)

np. stopą LIBOR, a stopą ustaloną w kontrakcie (contract rate), jeżeli ta różnica jest dodatnia.

Oznacza to, że kredytobiorca płacący zmienne oprocentowanie kredytu zabezpiecza się przed wzrostem

stóp procentowych, które są w tym kontrakcie instrumentem pierwotnym. CAP określa się przez 2 stopami,

kapitałem, od którego jest liczone oprocentowanie oraz datą rozliczenia, okresem ważności i ceną

kontraktu (cap premium). W momencie określonym do rozliczenia wystawca capu płaci nabywcy kwotę

wynikającą z następującego wzoru:

X = max {rr-rc;0} x K x T

Gdzie:

X - suma płacona nabywcy w dniu rozliczenia,

rr - stopa odniesienia (LIBOR),

rc - stopa kontraktu,

K - wielkość kapitału,

T - długość okresu od ostatniego rozliczenia w skali roku.

Górny limit jest korzystny dla strony płacącej odsetki o zmiennym oprocentowaniu i

wystawia drugą stronę swapu na ryzyko przekroczenia przez rynkowe stopy procentowe

tego limitu. Pierwsza strona płaci za to tak jak się płaci premię opcyjną za dowolne

zabezpieczenie, którym w tym kontrakcie jest właśnie cap.

c) 13. TRANSAKCJE FLOOR

Kontrakt FLOOR jest odwrotny do kontraktu CAP. Wystawiający kontrakt floor płaci nabywcy

sumę proporcjonalną do różnicy między stopą określoną w kontrakcie, a stopą odniesienia,

jeżeli różnica ta jest dodatnia. Dzięki temu kredytodawca otrzymujący odsetki według

zmiennego oprocentowania zabezpiecza się przed spadkiem stóp procentowych. Pozostałe

warunki tego kontraktu są takie same jak dla kontraktu cap. Oznacza to, że w momencie

określonym do rozliczenia wystawca kontraktu floor płaci nabywcy kwotę wynikającą z następującego wzoru:

X = max {rc - rr;0} x K x T

Z definicji kontraktu floor wynika, że zobowiązuje on stronę do płacenia odsetek po minimalnej stawce

floor, gdyby wyliczona zmienna stopa procentowa była niższa. Strona akceptująca ten warunek dostaje

za to zapłatę, tak jak by otzrymała premię opcyjną od strony przeciwnej, która wykorzystuje kontrakt

floor jako swoje zabezpieczenie.

Capped Floater Note jest formą inwestycji kapitałowej opartej o zmienną stopę procentową. Capped Floatery

są zwykle wykorzystywane przez inwestorów chcących zdyfersyfikować swój portfel. Profil wypłaty

bowiem zakłada wypłatę kuponu zmiennego powiększonego o pewną stałą wartość, ale tylko do pewnego

poziomu rynkowej stopy procentowej. Powyżej tego poziomu stawki rynkowej kupon zmienia się w stały.

Papiery takie są zwykle oparte o krótkoterminowe stawki zmienne, np. WIBOR 3M, choć nic nie stoi na

przeszkodzie aby zudować Capped Floatera na stawce np. 5Y IRS. Różni gracze różnie postrzegają ten typ i

nwestycji, ale najczęściej jest to papier wykorzystywany poza wyżej wymienionym celem, po to aby podwyższyć

rentowność inwestycji zmiennokuponowej, nie przewidując zbytniego wzrostu owej stawki w okresie inwestycji.

Profil wypłaty Capped Floatera ukazuje, iż ta forma alokacji kapitału okazuje się korzystniejsza

od inwestycji stałokuponowej, w pewnym określonym przedziale, a od zwykłej inwestycji zmiennokuponowej zawsze wtedy gdy zmienna rynkowa, o którą jest oparty Capped Floater nie jest wyższa niż wcześniej ustalony poziom stały, powyżej którego Capped Floater zmienia się w papier stałokuponowy. Co więcej, porównanie z papierem zmiennokuponowym jest korzystniejsze tym bardziej, im większa jest premia wygenerowana ponad stawkę zmienną. Istnieje tutaj oczywiście pewna prosta zależność pomiędzy wartością premii ponad stawkę zmienną, a poziomem ponad którym kupon Capped Floatera staje się stały. Otóż im stawka ta niższa, tym oczywiście premia większa.

Przykład:

Inwestor nabywa 5Y Capped Floatera, którego kupon jest uzależnoiny od wartości poziomu stawki WIBOR 6M.

Jeżeli w dniu płatności poszczególnego kuponu stawka WIBOR 6M będzie niższa niż 6,60% inwestor otrzyma

kupon naliczony wg formuły WIBOR 6M + 0,70%. Jeżeli zaś stanie się inaczej i w dniu rozliczenia

poszczególnego kuponu stawka WIBOR 6M będzie wyższa niż 6,60% inwestor otrzyma kupon naliczony wg

stopy stałej 6,70%.

Pricing:

Capped Floater składa się ze zwykłego papieru zmiennokuponowego, do którego zostaje dodana wystawiona

opcja Cap. Niejednokrotnie do konstrukcji tej dodawana jest również sprzedana opcja Digital Cap (względnie

kupiona Digital Floor) w celu dodatkowego zwiększenia rentowności inwestycji, w przypadku gdy rynkowa stawka

procentowa znajdzie się poniżej ustalonego poziomu maksymalnego. Wycena Capped Floatera jest też korzystna

, jeżeli na rynku stóp procentowych mamy do czynienia z pozytywnym kształtem krzywej rentowności. Wówczas

istnieje większa pokusa do takiego doboru maksymalnego poziomu stawki zmiennej, który generuje większą

wartość premii.