PATOBIOCHEMIA NOWOTWORÓW
Prof. zw. dr hab. med. Lech Torliński
Katedra Chemii i Biochemii Klinicznej
Zakład Biochemii Klinicznej i Medycyny Laboratoryjnej
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Oby mi Bóg dał słowo odpowiednie do myśli,
a myśli godne tego co mi dano
Księga Mądrości 7,15
NOWOTWORY Copyright: prof. Lech Torlinski MD,PhD
Komórki nowotworowe:
To zmienione komórki naszego
organizmu;
Inne receptory błonowe;
Powstają codziennie u każdego z
nas, ale są rozpoznawane i
fagocytowane;
Choroba nowotworowa-dlaczego?
NOWOTWORY Copyright: prof. Lech Torlinski MD,PhD
KLINICZNIE
dzielimy nowotwory na:
AAGODNE
i
ZAOŚLIWE (RAK)
Wczesna diagnoza RAKA szansą na
wyleczenie
NOWOTWORY Copyright: prof. Lech Torlinski MD,PhD
MARKERY NOWOTWOROWE:
Brak 100% czułości diagnostycznej
[prawidłowe lub nieoznaczalne stężenie
markera NIE WYKLUCZA podejrzenia guza];
Ocena postępu/cofania ch.neo;
Monitorowanie skuteczności terapii;
Szybkie wykrycie wznowy [kolejne kontrole]
Potwierdzenie wstępnej diagnozy.
NOWOTWORY Copyright: prof. Lech Torlinski MD,PhD
Najczęściej RAK:
u KOBIET: u MŻCZYZN
1/.piersi1/.płuc
2/.j. grubego 2/.j. grubego
3/.płuc 3/.prostaty
Wczesna diagnoza RAKA szansą na wyleczenie:
Ch.Nowotworowa - objawy somatyczne i psychiczne.
Niekorzystne skutki psychologiczne rozpoznania raka!
Wynik jest własnością pacjentów, ale lekarz powinien informować ich o
rozpoznaniu i szansie wyleczenia w ten sposób, aby nie doszło do załamania
psychicznego chorych!!!
PATOBIOCHEMIA
NOWOTWORÓW
NEO
PATOBIOCHEMIA NOWOTWORÓW
RAK JELITA GRUBEGO
Prof. zw. dr hab. med. Lech Torliński
Katedra Chemii i Biochemii Klinicznej
Zakład Biochemii Klinicznej i Medycyny Laboratoryjnej
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Oby mi Bóg dał słowo odpowiednie do myśli,
a myśli godne tego co mi dano
Księga Mądrości 7,15
NEO-RAK J.GRUBEGOCopyright: Prof. L.
Najczęściej RAK:
Torlinski
u KOBIET u MŻCZYZN
1/.piersi 1/.płuc
2/.j. grubego 2/.j. grubego
3/.płuc 3/.prostaty
Wczesna diagnoza RAKA szansą na wyleczenie
Ch.Nowotworowa - objawy somatyczne i psychiczne.
Niekorzystne skutki psychologiczne rozpoznania raka!
Wynik jest własnością pacjentów, ale lekarz powinien informować
ich o rozpoznaniu i szansie wyleczenia w ten sposób, aby nie
doszło do załamania psychicznego chorych!!!
NEO-RAK J.GRUBEGOCopyright: Prof. L.
1/. EPIDEMIOLOGIA:
Torlinski
Druga częstość i śmiertelność ch. neo.;
Wywiad rodzinny;
Wiek: częstość wzrasta, szczyt 60-70 r.ż.;
Płeć: kobiety rak części wstępującej (prawa),
mężczyzni częściej rak odbytu;
Polipy gruczołowe(!) ę!2cm, brodawkowate, bez szypuły,
w 98% gruczolakorak;
Choroba Leśniowskiego-Crohna;
Wrzodziejace zapalenie jelita grubego;
Dieta ubogoresztkowa.
NEO-RAK J.GRUBEGOCopyright: Prof. L.
1/. EPIDEMIOLOGIA (cd), podobieństwa L-CD i UC :
Torlinski
Przyczyna nieswoistych zapaleń jelit, w tym
choroby Leśniowskiego-Crohna (L-CD) i
wrzodziejącego zapalenia jelita grubego (colitis
ulcerosa, UC) pozostaje nadal nieznana,
idiopatyczna, z wyraznymi elementami schorzenia
psychosomatycznego.
Obydwie te choroby (L-CD, UC) mają typowy
przewlekło-nawracający przebieg kliniczny i mogą
prowadzić do wielu powikłań jelitowych i
pozajelitowych. Obydwie cechują dwa szczyty
zachorowań: pomiędzy 20-35 r.ż. i 50-65 r.ż.
Podobna jest tez farmakoterapia obydwu schorzeń.
NEO-RAK J.GRUBEGOCopyright: Prof. L.
1/. EPIDEMIOLOGIA (cd), różnice L-CD i UC:
Torlinski
W chorobie Leśniowskiego-Crohna ogniska zapalenia
obejmują całą grubość ściany jelita, z tendencją do ciągłego
poszerzania się obszaru zapalenia, często z ziarniniakami z
komórek epiteloidalnych i występować mogą w całym
przewodzie pokarmowym od jamy ustnej do odbytu, choć
poprzedzielane obszarami zdrowej tkanki, a zabieg operacyjny
zalecamy tylko w bardzo ciężkim przebiegu choroby lub w
przypadku powikłań (perforacja, przetoka, ropień, niedrożność) .
Natomiast we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego proces
zapalny obejmuje rozlane, ciągłe obszary śluzówki/podśluzówki
w obrębie okrężnicy i odbytnicy, nie jest poprzedzielany
odcinkami zdrowej tkanki, nie tworzą się ziarniniaki, nie
występuje w obrębie jelita cienkiego, występują jednak często
mikroropnie, a colectomia jest metodą leczniczą.
NEO-RAK J.GRUBEGOCopyright: Prof. L.
Torlinski
2/. DWA OBJAWY KLINICZNE:
1. Zmiana rytmu wypróżnień,
!objętości stolca;
2. Męczliwość, osłabienie, !masy ciała:
NIEDOKRWISTOŚĆ z niedoboru żelaza u
mężczyzn w starszym wieku, uważa się za
DOWÓD występowania RAKA jelita
grubego, chyba że udowodniono, że jest
inaczej
NEO-RAK J.GRUBEGOCopyright: Prof. L.
Torlinski
2/. DWA OBJAWY KLINICZNE (cd):
1. Zmiana rytmu wypróżnień (cd):
Objawy raka po stronie prawej (częściej u
kobiet):
-dyskomfort po posiłku;
-wyczuwalne masy guza;
-objawy anemii z niedoboru żelaza
NEO-RAK J.GRUBEGOCopyright: Prof. L.
2/. DWA OBJAWY KLINICZNE (cd):
Torlinski
1. Zmiana rytmu wypróżnień (cd):
Objawy raka po stronie lewej :
-zaparcia i biegunki - na zmianę;
-wyczuwalne masy guza;
-obecność świeżej krwi w stolcu;
-wzrost ryzyka NIEDROŻNOŚCI (! światła jelita:
nudności, wymioty, gorączka, tachykardia,
wzdęcia!).
NEO-RAK J.GRUBEGOCopyright: Prof. L.
Torlinski
2/. DWA OBJAWY KLINICZNE (cd):
1. Zmiana rytmu wypróżnień (cd):
Objawy raka odbytu (częściej u mężczyzn):
-bolesne oddawanie stolca;
-guz wyczuwalny per rectum!
NEO-RAK J.GRUBEGOCopyright: Prof. L.
3/. BADANIE PRZESIEWOWE I ROZPOZNANIE:
Torlinski
Co rok badanie przedmiotowe z badaniem per
rectum;
Co rok badanie kału na krew utajoną;
Po 50 roku życia: sigmoidoskopia co 3-5 lat oraz
kolonoskopia co 10 lat;
U pacjentów z grupy wysokiego ryzyka coroczna
kolonoskopia (umożliwia biopsję i usunięcie
wczesnych zmian);
Poszukiwanie polipów (wlewka z papki barytowej);
NEO-RAK J.GRUBEGOCopyright: Prof. L.
Torlinski
3/. BADANIE PRZESIEWOWE I ROZPOZNANIE (cd):
CEA :
q
NIE w badaniach przesiewowych i rozpoznaniu;
q
TAK w monitorowaniu skuteczności terapii, wznowy i
przerzutów
Poszukiwanie przerzutów:
q
Rtg klatki piersiowej;
q
enzymy wątrobowe i fosfataza alkaliczna.
NEO-RAK J.GRUBEGOCopyright: Prof. L.
4/. TERAPIA i ROKOWANIE:
Torlinski
Operacja:
q
Resekcja;
q
CEA co 2 miesiące;
q
Krew w stolcu co 6 miesięcy;
Rokowanie zależne od zaawansowania:
q
A wg Dukesa-5 letnie przeżycie 95%;
q
B wg Dukesa-5 letnie przeżycie 70-80%;
q
C wg Dukesa-5 letnie przeżycie 30-60%;
q
D wg Dukesa-5 letnie przeżycie 5% (przerzuty do
wątroby, płuc, mózgu, kości).
NEO-RAK J.GRUBEGOCopyright: Prof. L.
1/. EPIDEMIOLOGIA:
Torlinski
Druga częstość i śmiertelność ch. neo.;
Wywiad rodzinny;
Wiek: częstość wzrasta, szczyt 60-70 r.ż.;
Płeć
2/. DWA OBJAWY KLINICZNE:
1. Zmiana rytmu wypróżnień, !objętości stolca;
2. Męczliwość, osłabienie, !masy ciała:
3/. BADANIE PRZESIEWOWE I ROZPOZNANIE:
Co rok badanie przedmiotowe z badaniem per rectum;
Co rok badanie kału na krew utajoną;
Po 50 roku życia: sigmoidoskopia co 3-5 lat oraz kolonoskopia co 10 lat;
4/. TERAPIA i ROKOWANIE:
Operacja;
Rokowanie zależne od zaawansowania;
CEA :
q
NIE w badaniach przesiewowych i rozpoznaniu;
q
TAK w monitorowaniu skuteczności terapii, wznowy i przerzutów
PATOBIOCHEMIA
NOWOTWORÓW
DZIKUJ ZA UWAG
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
11 Patobiochemia nowotworow rak prostaty11 Patobiochemia nowotworow rak piersiRak jelita grubegoRak Jelita Grubego diagnostyka screeningowa WYKĹAD SUMEtiopatogeneza rak jelita grubegorak jelita grubegoUkład pokarmowy Rak jelita grubegoRak jelita grubegorak jelita grubego i stomia11 Patobiochemia nowotworow markery nowotworoweRak jelita grubego3 Rak Jelita Grubego diagnostyka screeningowa11 Patobiochemia nowotworow walka z rakiemMiękkie sposoby oczyszczania jelita grubego03 0000 004 02 Leczenie raka jelita grubego irinotekanembiochemiczne markery jelita grubego, żołądka, piersi i jajnikawięcej podobnych podstron