Dz U 2009 nr 31 poz 206


㎏ancelaria Sejmu s. 1/1
USTAWA
Opracowano na pod-
z dnia 23 stycznia 2009 r.
stawie: Dz. U. z 2009
r. Nr 31, poz. 206.
o wojewodzie i administracji rz膮dowej w wojew贸dztwie1)
Rozdzia艂 1
Przepisy og贸lne
Art. 1.
Ustawa okre艣la:
1) zakres dzia艂ania oraz zasady funkcjonowania wojewody;
2) tryb powo艂ywania i odwo艂ywania wojewody;
3) organizacj臋 rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dztwie i niezespo-
lonej administracji rz膮dowej.
Art. 2.
Zadania administracji rz膮dowej w wojew贸dztwie wykonuj膮:
1) wojewoda;
2) organy rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dztwie, w tym kierow-
nicy zespolonych s艂u偶b, inspekcji i stra偶y;
3) organy niezespolonej administracji rz膮dowej;
4) jednostki samorz膮du terytorialnego i ich zwi膮zki, je偶eli wykonywanie przez
nie zada艅 administracji rz膮dowej wynika z odr臋bnych ustaw lub z zawarte-
go porozumienia;
5) starosta, je偶eli wykonywanie przez niego zada艅 administracji rz膮dowej wy-
nika z odr臋bnych ustaw;
1)
Niniejsz膮 ustaw膮 zmienia si臋 ustawy: ustaw臋 z dnia 17 maja 1989 r.  Prawo geodezyjne
i kartograficzne, ustaw臋 z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony 艢rodowiska, ustaw臋 z dnia 7
wrze艣nia 1991 r. o systemie o艣wiaty, ustaw臋 z dnia 7 lipca 1994 r.  Prawo budowlane, ustaw臋 z
dnia 13 pazdziernika 1998 r.  Przepisy wprowadzaj膮ce ustawy reformuj膮ce administracj臋 pu-
bliczn膮, ustaw臋 z dnia 20 lipca 2000 r. o og艂aszaniu akt贸w normatywnych i niekt贸rych innych ak-
t贸w prawnych, ustaw臋 z dnia 21 grudnia 2000 r. o jako艣ci handlowej artyku艂贸w rolno-spo偶ywczych,
ustaw臋 z dnia 6 wrze艣nia 2001 r. o transporcie drogowym, ustaw臋 z dnia 6 wrze艣nia 2001 r.  Pra-
wo farmaceutyczne, ustaw臋 z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, ustaw臋 z dnia 23 lipca
2003 r. o ochronie zabytk贸w i opiece nad zabytkami, ustaw臋 z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie
ro艣lin, ustaw臋 z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszo艣ciach narodowych i etnicznych oraz j臋zyku re-
gionalnym.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 2/2
6) inne podmioty, je偶eli wykonywanie przez nie zada艅 administracji rz膮dowej
wynika z odr臋bnych ustaw.
Art. 3.
1. Wojewoda jest:
1) przedstawicielem Rady Ministr贸w w wojew贸dztwie;
2) zwierzchnikiem rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dztwie;
3) organem rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dztwie;
4) organem nadzoru nad dzia艂alno艣ci膮 jednostek samorz膮du terytorialnego i ich
zwi膮zk贸w pod wzgl臋dem legalno艣ci, z zastrze偶eniem ust. 2;
5) organem administracji rz膮dowej w wojew贸dztwie, do kt贸rego w艂a艣ciwo艣ci
nale偶膮 wszystkie sprawy z zakresu administracji rz膮dowej w wojew贸dztwie
niezastrze偶one w odr臋bnych ustawach do w艂a艣ciwo艣ci innych organ贸w tej
administracji;
6) reprezentantem Skarbu Pa艅stwa, w zakresie i na zasadach okre艣lonych w
odr臋bnych ustawach;
7) organem wy偶szego stopnia w rozumieniu ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r.
 Kodeks post臋powania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz.
1071, z p贸zn. zm.2)).
2. Wojewoda kontroluje pod wzgl臋dem legalno艣ci, gospodarno艣ci i rzetelno艣ci wy-
konywanie przez organy samorz膮du terytorialnego zada艅 z zakresu administracji
rz膮dowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z or-
ganami administracji rz膮dowej.
3. Zadania i kompetencje wojewody w stanach nadzwyczajnych okre艣laj膮 odr臋bne
ustawy.
Art. 4.
Odr臋bne ustawy okre艣laj膮:
1) zasadniczy podzia艂 terytorialny pa艅stwa;
2) nazw臋 wojew贸dztwa i nazw臋 urz臋du wojewody oraz jego siedzib臋;
3) zasady i tryb ustalania granic wojew贸dztw oraz dokonywania ich zmian;
4) zasady ustalania niepokrywaj膮cych si臋 z zasadniczym podzia艂em terytorial-
nym pa艅stwa podzia艂贸w terytorialnych w celu wykonywania zada艅 nieze-
spolonej administracji rz膮dowej.
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz.
509, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 169, poz. 1387, z 2003 r. Nr 130, poz.
1188 i Nr 170, poz. 1660, z 2004 r. Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 78, poz. 662 i
Nr 181, poz. 1524 oraz z 2008 r. Nr 229, poz. 1539.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 3/3
Art. 5.
Zasady organizacji, funkcjonowania i zakres zada艅 organ贸w rz膮dowej administracji
zespolonej w wojew贸dztwie oraz organ贸w niezespolonej administracji rz膮dowej
okre艣laj膮 odr臋bne ustawy.
Art. 6.
1. Wojewod臋 powo艂uje i odwo艂uje Prezes Rady Ministr贸w na wniosek ministra
w艂a艣ciwego do spraw administracji publicznej.
2. Na stanowisko wojewody mo偶e by膰 powo艂ana osoba, kt贸ra:
1) posiada obywatelstwo polskie;
2) posiada tytu艂 zawodowy magistra lub tytu艂 r贸wnorz臋dny;
3) posiada 3-letni sta偶 pracy w zakresie kierowania zespo艂ami ludzkimi;
4) nie by艂a skazana prawomocnym wyrokiem s膮du za umy艣lne przest臋pstwo
艣cigane z oskar偶enia publicznego lub umy艣lne przest臋pstwo skarbowe;
5) korzysta z pe艂ni praw publicznych;
6) cieszy si臋 nieposzlakowan膮 opini膮.
Art. 7.
1. Wojewoda wykonuje zadania przy pomocy wicewojewody albo I i II wicewo-
jewody.
2. Wicewojewod臋 powo艂uje i odwo艂uje Prezes Rady Ministr贸w na wniosek woje-
wody. Na stanowisko wicewojewody mo偶e by膰 powo艂ana osoba spe艂niaj膮ca
wymogi okre艣lone w art. 6 ust. 2.
3. Wojewoda okre艣la, w formie zarz膮dzenia, zakres kompetencji i zada艅 wykony-
wanych przez wicewojewod贸w.
4. Je偶eli wojewoda nie pe艂ni obowi膮zk贸w s艂u偶bowych, zakres zast臋pstwa wicewo-
jewody, a w przypadku powo艂ania dw贸ch wicewojewod贸w - I wicewojewody,
rozci膮ga si臋 na wszystkie kompetencje wojewody.
Art. 8.
1. Prezes Rady Ministr贸w kieruje dzia艂alno艣ci膮 wojewody, w szczeg贸lno艣ci wyda-
j膮c w tym zakresie wytyczne i polecenia, 偶膮daj膮c przekazania sprawozda艅 z
dzia艂alno艣ci wojewody oraz dokonuj膮c okresowej oceny jego pracy.
2. Prezes Rady Ministr贸w sprawuje nadz贸r nad dzia艂alno艣ci膮 wojewody na podsta-
wie kryterium zgodno艣ci jego dzia艂ania z polityk膮 Rady Ministr贸w.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw administracji publicznej sprawuje nadz贸r nad dzia-
艂alno艣ci膮 wojewody na podstawie kryterium zgodno艣ci jego dzia艂ania z po-
wszechnie obowi膮zuj膮cym prawem, a tak偶e pod wzgl臋dem rzetelno艣ci i gospo-
darno艣ci.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 4/4
4. Przepis ust. 3 nie narusza uprawnie艅 w艂a艣ciwych ministr贸w w stosunku do wo-
jewody, okre艣lonych w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r.  Kodeks post臋powa-
nia administracyjnego.
Art. 9.
1. W艂a艣ciwy minister wykonuje swoje uprawnienia wobec wojewody w zakresie i
na zasadach okre艣lonych w odr臋bnych ustawach.
2. Wojewoda jest obowi膮zany do udzielania w艂a艣ciwemu ministrowi lub central-
nemu organowi administracji rz膮dowej, w wyznaczonym terminie, 偶膮danych
przez niego informacji i wyja艣nie艅.
Art. 10.
Spory mi臋dzy wojewodami oraz mi臋dzy wojewod膮 a cz艂onkiem Rady Ministr贸w lub
centralnym organem administracji rz膮dowej rozstrzyga Prezes Rady Ministr贸w.
Art. 11.
Prezes Rady Ministr贸w mo偶e upowa偶ni膰 ministra w艂a艣ciwego do spraw administra-
cji publicznej do wykonywania, w jego imieniu, przys艂uguj膮cych mu wobec woje-
wody uprawnie艅, z wyj膮tkiem powo艂ywania i odwo艂ywania wojewody oraz roz-
strzygania spor贸w mi臋dzy wojewod膮 a cz艂onkiem Rady Ministr贸w lub centralnym
organem administracji rz膮dowej.
Art. 12.
Wojewoda sprawuje nadz贸r nad dzia艂alno艣ci膮 jednostek samorz膮du terytorialnego i
ich zwi膮zk贸w na zasadach okre艣lonych w odr臋bnych ustawach.
Art. 13.
1. Wojewoda wykonuje zadania przy pomocy urz臋du wojew贸dzkiego oraz organ贸w
rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dztwie.
2. Dyrektor generalny urz臋du wojew贸dzkiego zapewnia jego prawid艂owe funkcjo-
nowanie. Prawa i obowi膮zki dyrektora generalnego urz臋du okre艣la odr臋bna
ustawa.
Art. 14.
W celu usprawnienia dzia艂ania organ贸w rz膮dowej administracji zespolonej w woje-
w贸dztwie wojewoda mo偶e tworzy膰 delegatury urz臋du wojew贸dzkiego.
Art. 15.
1. Wojewoda nadaje urz臋dowi wojew贸dzkiemu statut podlegaj膮cy zatwierdzeniu
przez Prezesa Rady Ministr贸w, z zastrze偶eniem ust. 5. Statut jest og艂aszany
w wojew贸dzkim dzienniku urz臋dowym.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 5/5
2. W sk艂ad urz臋du wojew贸dzkiego wchodz膮 kom贸rki organizacyjne:
1) wydzia艂y  do realizacji merytorycznych zada艅 urz臋du;
2) biura  do realizacji zada艅 w zakresie obs艂ugi urz臋du;
3) oddzia艂y jako kom贸rki organizacyjne wewn膮trz kom贸rek wymienionych w
pkt 1 i 2.
3. Statut urz臋du wojew贸dzkiego okre艣la w szczeg贸lno艣ci:
1) nazw臋 i siedzib臋 urz臋du;
2) nazwy stanowisk dyrektor贸w wydzia艂贸w;
3) nazwy wydzia艂贸w oraz innych kom贸rek organizacyjnych urz臋du;
4) zakresy dzia艂ania wydzia艂贸w i innych kom贸rek organizacyjnych urz臋du
oraz, je偶eli odr臋bne ustawy tak stanowi膮, zakres kompetencji przypisanych
okre艣lonym w ustawach stanowiskom lub funkcjom urz臋dowym;
5) nazwy, siedziby i zakresy dzia艂ania delegatur, o kt贸rych mowa w art. 14;
6) inne sprawy istotne dla organizacji i funkcjonowania urz臋du.
4. Wykaz jednostek organizacyjnych podporz膮dkowanych wojewodzie lub przez
niego nadzorowanych stanowi za艂膮cznik do statutu urz臋du wojew贸dzkiego.
5. Zmiana statutu urz臋du wojew贸dzkiego polegaj膮ca na aktualizacji wykazu jedno-
stek podporz膮dkowanych wojewodzie lub przez niego nadzorowanych nie wy-
maga zatwierdzenia przez Prezesa Rady Ministr贸w.
Art. 16.
Szczeg贸艂ow膮 organizacj臋 oraz tryb pracy urz臋du wojew贸dzkiego okre艣la regulamin
ustalony przez wojewod臋 w drodze zarz膮dzenia.
Art. 17.
Wojewoda, w celu realizacji powierzonych mu zada艅, wydaje zarz膮dzenia.
Art. 18.
1. W przypadkach uzasadnionych szczeg贸lnymi potrzebami wojewoda mo偶e usta-
nowi膰, na czas oznaczony, swojego pe艂nomocnika do prowadzenia spraw w za-
kresie okre艣lonym w pe艂nomocnictwie.
2. Wojewoda mo偶e tworzy膰 zespo艂y doradcze.
Art. 19.
Wojewoda mo偶e upowa偶ni膰 na pi艣mie pracownik贸w urz臋du wojew贸dzkiego, nieza-
trudnionych w urz臋dach obs艂uguj膮cych inne organy rz膮dowej administracji zespolo-
nej w wojew贸dztwie, do za艂atwiania okre艣lonych spraw w jego imieniu i na jego
odpowiedzialno艣膰, w ustalonym zakresie, a w szczeg贸lno艣ci do wydawania decyzji
administracyjnych, postanowie艅 i za艣wiadcze艅, z tym 偶e upowa偶nienie nie mo偶e
dotyczy膰 wstrzymania egzekucji administracyjnej, o kt贸rej mowa w art. 27 ust. 1.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 6/6
Art. 20.
1. Wojewoda mo偶e powierzy膰 prowadzenie, w jego imieniu, niekt贸rych spraw z
zakresu swojej w艂a艣ciwo艣ci jednostkom samorz膮du terytorialnego lub organom
innych samorz膮d贸w dzia艂aj膮cych na obszarze wojew贸dztwa, kierownikom pa艅-
stwowych i samorz膮dowych os贸b prawnych oraz innych pa艅stwowych jednostek
organizacyjnych funkcjonuj膮cych w wojew贸dztwie.
2. Powierzenie nast臋puje na podstawie porozumienia wojewody odpowiednio z or-
ganem wykonawczym jednostki samorz膮du terytorialnego, w艂a艣ciwym organem
innego samorz膮du lub kierownikiem pa艅stwowej i samorz膮dowej osoby prawnej
albo innej pa艅stwowej jednostki organizacyjnej, o kt贸rych mowa w ust. 1. Poro-
zumienie, wraz ze stanowi膮cymi jego integraln膮 cz臋艣膰 za艂膮cznikami, podlega
og艂oszeniu w wojew贸dzkim dzienniku urz臋dowym.
3. W porozumieniu, o kt贸rym mowa w ust. 2, okre艣la si臋 zasady sprawowania przez
wojewod臋 kontroli nad prawid艂owym wykonywaniem powierzonych zada艅.
Art. 21.
Prezes Rady Ministr贸w okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, instrukcj臋 kancelaryjn膮 dla
rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dztwie, okre艣laj膮c膮 tryb i spos贸b wyko-
nywania czynno艣ci kancelaryjnych przez wojewod臋 oraz organy rz膮dowej admini-
stracji zespolonej, w celu zapewnienia jednolitego sposobu tworzenia, ewidencjono-
wania i przechowywania dokument贸w oraz ich ochrony przed uszkodzeniem, znisz-
czeniem lub utrat膮, bior膮c pod uwag臋 sprawne funkcjonowanie obiegu dokument贸w.
Rozdzia艂 2
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministr贸w
Art. 22.
Wojewoda odpowiada za wykonywanie polityki Rady Ministr贸w w wojew贸dztwie, a
w szczeg贸lno艣ci:
1) dostosowuje do miejscowych warunk贸w cele polityki Rady Ministr贸w oraz,
w zakresie i na zasadach okre艣lonych w odr臋bnych ustawach, koordynuje i
kontroluje wykonanie wynikaj膮cych st膮d zada艅;
2) zapewnia wsp贸艂dzia艂anie wszystkich organ贸w administracji rz膮dowej i sa-
morz膮dowej dzia艂aj膮cych w wojew贸dztwie i kieruje ich dzia艂alno艣ci膮 w za-
kresie zapobiegania zagro偶eniu 偶ycia, zdrowia lub mienia oraz zagro偶eniom
艣rodowiska, bezpiecze艅stwa pa艅stwa i utrzymania porz膮dku publicznego,
ochrony praw obywatelskich, a tak偶e zapobiegania kl臋skom 偶ywio艂owym i
innym nadzwyczajnym zagro偶eniom oraz zwalczania i usuwania ich skut-
k贸w, na zasadach okre艣lonych w odr臋bnych ustawach;
3) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego wojew贸dztwa,
opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzi膮 oraz og艂asza i odwo-
艂uje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy;
4) wykonuje i koordynuje zadania w zakresie obronno艣ci i bezpiecze艅stwa
pa艅stwa oraz zarz膮dzania kryzysowego, wynikaj膮ce z odr臋bnych ustaw;
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 7/7
5) przedstawia Radzie Ministr贸w, za po艣rednictwem ministra w艂a艣ciwego do
spraw administracji publicznej, projekty dokument贸w rz膮dowych w spra-
wach dotycz膮cych wojew贸dztwa;
6) wykonuje inne zadania okre艣lone w odr臋bnych ustawach oraz ustalone
przez Rad臋 Ministr贸w i Prezesa Rady Ministr贸w.
Art. 23.
1. Wojewoda:
1) reprezentuje Rad臋 Ministr贸w na uroczysto艣ciach pa艅stwowych i w czasie
oficjalnych wizyt sk艂adanych w wojew贸dztwie przez przedstawicieli pa艅stw
obcych;
2) wsp贸艂dzia艂a z w艂a艣ciwymi organami innych pa艅stw oraz mi臋dzynarodo-
wych organizacji rz膮dowych i pozarz膮dowych, na zasadach okre艣lonych
przez ministra w艂a艣ciwego do spraw zagranicznych.
2. Wojewoda jest informowany o s艂u偶bowym pobycie cz艂onk贸w Rady Ministr贸w w
wojew贸dztwie.
Art. 24.
Wojewoda reprezentuje w swoich wyst膮pieniach stanowisko zgodne z ustaleniami
przyj臋tymi przez Rad臋 Ministr贸w.
Art. 25.
1. Wojewoda mo偶e wydawa膰 polecenia obowi膮zuj膮ce wszystkie organy admini-
stracji rz膮dowej dzia艂aj膮ce w wojew贸dztwie, a w sytuacjach nadzwyczajnych, o
kt贸rych mowa w art. 22 pkt 2, obowi膮zuj膮ce r贸wnie偶 organy samorz膮du teryto-
rialnego. O wydanych poleceniach wojewoda niezw艂ocznie informuje w艂a艣ciwe-
go ministra.
2. Polecenia, o kt贸rych mowa w ust. 1, nie mog膮 dotyczy膰 rozstrzygni臋膰 co do isto-
ty sprawy za艂atwianej w drodze decyzji administracyjnej, a tak偶e nie mog膮 doty-
czy膰 czynno艣ci operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-艣ledczych oraz
czynno艣ci z zakresu 艣cigania wykrocze艅.
3. W艂a艣ciwy minister mo偶e wstrzyma膰 wykonanie polece艅, o kt贸rych mowa w ust.
1, wydanych organom niezespolonej administracji rz膮dowej i wyst膮pi膰 z wnio-
skiem do Prezesa Rady Ministr贸w o rozstrzygni臋cie sporu, przedstawiaj膮c jed-
nocze艣nie stanowisko w sprawie.
Art. 26.
1. Wojewoda w zakresie zada艅 administracji rz膮dowej realizowanych w wojew贸dz-
twie ma prawo 偶膮dania od organ贸w administracji rz膮dowej dzia艂aj膮cych w wo-
jew贸dztwie bie偶膮cych informacji i wyja艣nie艅 o ich dzia艂alno艣ci, w tym w spra-
wach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r.  Kodeks
post臋powania administracyjnego.
2. Z uwzgl臋dnieniem przepis贸w o ochronie informacji niejawnych lub innych ta-
jemnic prawnie chronionych wojewoda ma prawo wgl膮du w tok ka偶dej sprawy
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 8/8
prowadzonej w wojew贸dztwie przez organy administracji rz膮dowej, a tak偶e
przez organy samorz膮du terytorialnego w zakresie zada艅 przej臋tych na podsta-
wie porozumienia lub zada艅 zleconych.
Art. 27.
1. Wojewoda mo偶e, w drodze decyzji administracyjnej, wstrzyma膰 egzekucj臋 ad-
ministracyjn膮.
2. Wstrzymanie egzekucji administracyjnej, z zastrze偶eniem ust. 4, mo偶e nast膮pi膰
w szczeg贸lnie uzasadnionych przypadkach, na czas okre艣lony, i mo偶e dotyczy膰
czynno艣ci ka偶dego organu prowadz膮cego egzekucj臋 administracyjn膮.
3. O wstrzymaniu egzekucji administracyjnej wojewoda informuje ministra w艂a-
艣ciwego w sprawie post臋powania, w zwi膮zku z kt贸rym toczy si臋 egzekucja ad-
ministracyjna.
4. Wstrzymanie przez wojewod臋 egzekucji administracyjnej obowi膮zk贸w o charak-
terze pieni臋偶nym mo偶e by膰 dokonane w odniesieniu do tej samej nale偶no艣ci tyl-
ko jednorazowo, na okres nie d艂u偶szy ni偶 30 dni.
5. O wstrzymaniu egzekucji administracyjnej, o kt贸rej mowa w ust. 4, wojewoda
niezw艂ocznie zawiadamia r贸wnie偶 ministra w艂a艣ciwego do spraw finans贸w pu-
blicznych, z podaniem przyczyny jej wstrzymania.
Rozdzia艂 3
Kontrola prowadzona przez wojewod臋
Art. 28.
1. Wojewoda kontroluje:
1) wykonywanie przez organy rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dz-
twie zada艅 wynikaj膮cych z ustaw i innych akt贸w prawnych wydanych na
podstawie upowa偶nie艅 w nich zawartych, ustale艅 Rady Ministr贸w oraz wy-
tycznych i polece艅 Prezesa Rady Ministr贸w;
2) wykonywanie przez organy samorz膮du terytorialnego i inne podmioty za-
da艅 z zakresu administracji rz膮dowej, realizowanych przez nie na podstawie
ustawy lub porozumienia z organami administracji rz膮dowej.
2. Wojewoda w szczeg贸lnie uzasadnionych przypadkach mo偶e kontrolowa膰 spos贸b
wykonywania przez organy niezespolonej administracji rz膮dowej dzia艂aj膮ce w
wojew贸dztwie zada艅 wynikaj膮cych z ustaw i innych akt贸w prawnych wydanych
na podstawie upowa偶nie艅 w nich zawartych.
3. Kontrola, o kt贸rej mowa w ust. 1 i 2, ma na celu ustalenie stanu faktycznego w
zakresie dzia艂alno艣ci organ贸w poddanych kontroli, rzetelne jego udokumento-
wanie i dokonanie oceny wykonywanej dzia艂alno艣ci pod wzgl臋dem:
1) legalno艣ci, gospodarno艣ci, celowo艣ci i rzetelno艣ci - w odniesieniu do dzia-
艂alno艣ci organ贸w administracji rz膮dowej oraz innych podmiot贸w;
2) legalno艣ci, gospodarno艣ci i rzetelno艣ci - w odniesieniu do dzia艂alno艣ci or-
gan贸w samorz膮du terytorialnego.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 9/9
Art. 29.
Kontrol臋 zarz膮dza wojewoda lub upowa偶niony przez niego do zarz膮dzenia kontroli
kierownik kom贸rki organizacyjnej w艂a艣ciwej do spraw kontroli urz臋du wojew贸dz-
kiego, zwani dalej  zarz膮dzaj膮cymi kontrol臋 .
Art. 30.
1. Kontrola mo偶e by膰 prowadzona jako:
1) kompleksowa, kt贸ra obejmuje ca艂膮 dzia艂alno艣膰 podmiotu kontrolowanego;
2) problemowa, kt贸ra obejmuje wybrane zagadnienia z dzia艂alno艣ci podmiotu
kontrolowanego;
3) sprawdzaj膮ca, kt贸ra obejmuje sprawdzenie sposobu wykorzystania uwag i
wykonania wniosk贸w z wcze艣niejszych kontroli;
4) dorazna, kt贸ra obejmuje zbadanie zagadnie艅 wskazanych przez zarz膮dzaj膮-
cego kontrol臋;
5) koordynowana, kt贸ra obejmuje te same zagadnienia w kilku podmiotach
kontrolowanych.
2. Kontroli kompleksowej nie prowadzi si臋 w podmiotach, o kt贸rych mowa w art.
28 ust. 1 pkt 2 i ust. 2.
3. Kontrola problemowa prowadzona w:
1) podmiotach, o kt贸rych mowa w art. 28 ust. 1 pkt 2, mo偶e dotyczy膰 wy艂膮cz-
nie zada艅 z zakresu administracji rz膮dowej realizowanych przez te podmio-
ty na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rz膮do-
wej;
2) podmiotach, o kt贸rych mowa w art. 28 ust. 2, mo偶e dotyczy膰 wy艂膮cznie spo-
sobu wykonywania przez te podmioty zada艅 wynikaj膮cych z ustaw i innych
akt贸w prawnych wydanych na podstawie upowa偶nie艅 w nich zawartych.
Art. 31.
1. Wojewoda mo偶e r贸wnie偶 przeprowadza膰 kontrol臋 w trybie uproszczonym.
2. Tryb uproszczony mo偶e by膰 stosowany w szczeg贸lno艣ci w razie potrzeby:
1) sporz膮dzenia informacji dla wojewody;
2) zbadania spraw wynikaj膮cych ze skarg, wniosk贸w lub list贸w obywateli;
3) dokonania analizy dokument贸w i innych materia艂贸w otrzymanych z jedno-
stek organizacyjnych podlegaj膮cych kontroli.
Art. 32.
1. Wojewoda prowadzi kontrol臋 na podstawie rocznych plan贸w kontroli.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si臋 do kontroli prowadzonej wobec organ贸w niezespo-
lonej administracji rz膮dowej.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 10/10
Art. 33.
1. Roczny plan kontroli sporz膮dza kom贸rka organizacyjna w艂a艣ciwa do spraw kon-
troli urz臋du wojew贸dzkiego, zwana dalej  kom贸rk膮 do spraw kontroli . Plan
kontroli zatwierdza wojewoda.
2. Wojewoda, na wniosek kierownika kom贸rki do spraw kontroli, mo偶e dokona膰
zmian w rocznym planie kontroli.
3. Roczny plan kontroli powinien okre艣la膰 w szczeg贸lno艣ci:
1) temat kontroli;
2) nazw臋 podmiotu kontrolowanego;
3) rodzaj kontroli, o kt贸rej mowa w art. 30 ust. 1 pkt 1 3 i 5;
4) przewidywany termin kontroli.
Art. 34.
1. Kontrol臋 podj臋t膮 na podstawie planu kontroli przeprowadza si臋 zgodnie z pro-
gramem kontroli zatwierdzonym przez kierownika kom贸rki do spraw kontroli.
2. W celu przygotowania programu kontroli lub zdiagnozowania konieczno艣ci prze-
prowadzenia kontroli zarz膮dzaj膮cy kontrol臋 mog膮 zarz膮dzi膰 przeprowadzenie
czynno艣ci sprawdzaj膮co-wyja艣niaj膮cych. Z czynno艣ci sprawdzaj膮co-
wyja艣niaj膮cych sporz膮dza si臋 notatk臋 s艂u偶bow膮.
3. W toku przygotowania kontroli mog膮 by膰 wykorzystywane dzia艂ania stosowane
w audycie wewn臋trznym, w rozumieniu przepis贸w o finansach publicznych.
4. Dla kontroli koordynowanej opracowuje si臋 jeden program kontroli obejmuj膮cy
wszystkie podmioty kontrolowane.
5. Kontrol臋 dorazn膮 w przypadku konieczno艣ci podj臋cia dzia艂a艅 niecierpi膮cych
zw艂oki mo偶na przeprowadzi膰 bez programu kontroli.
6. Dla kontroli przeprowadzanej w trybie uproszczonym nie opracowuje si臋 pro-
gramu kontroli.
Art. 35.
Przed rozpocz臋ciem kontroli zarz膮dzaj膮cy kontrol臋 mog膮 za偶膮da膰 od podmiotu pod-
legaj膮cego kontroli udost臋pnienia dokument贸w i materia艂贸w dotycz膮cych jego dzia-
艂alno艣ci.
Art. 36.
Kontrol臋 przeprowadzaj膮 pracownicy kom贸rki do spraw kontroli, a w razie potrzeby
inni pracownicy urz臋du wojew贸dzkiego, zwani dalej  kontroluj膮cymi , na podstawie
legitymacji s艂u偶bowej oraz imiennego upowa偶nienia okre艣laj膮cego przedmiot i za-
kres kontroli, wydanego przez wojewod臋 lub osob臋 upowa偶nion膮 do dzia艂ania w jego
imieniu.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 11/11
Art. 37.
1. Kontroluj膮cy podlega wy艂膮czeniu od udzia艂u w kontroli, na wniosek lub z urz臋-
du, je偶eli wyniki kontroli mog膮 dotyczy膰 jego praw lub obowi膮zk贸w albo praw
lub obowi膮zk贸w jego ma艂偶onka lub osoby pozostaj膮cej z nim faktycznie we
wsp贸lnym po偶yciu, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia albo os贸b
zwi膮zanych z nim z tytu艂u przysposobienia, opieki lub kurateli. Powody wy艂膮-
czenia kontroluj膮cego trwaj膮 mimo ustania ma艂偶e艅stwa, wsp贸lnego po偶ycia,
przysposobienia, opieki lub kurateli.
2. Kontroluj膮cy podlega wy艂膮czeniu z urz臋du od udzia艂u w kontroli, kt贸rej przed-
miot stanowi膮 zadania nale偶膮ce wcze艣niej do zakresu jego obowi膮zk贸w jako
pracownika podmiotu kontrolowanego, przez rok od zako艅czenia ich wykona-
nia, oraz w razie zaistnienia w toku kontroli okoliczno艣ci mog膮cych wywo艂a膰
uzasadnione w膮tpliwo艣ci co do jego bezstronno艣ci.
3. O wy艂膮czeniu decyduje kierownik kom贸rki do spraw kontroli w stosunku do pra-
cownik贸w tej kom贸rki albo wojewoda w stosunku do innych pracownik贸w
urz臋du wojew贸dzkiego.
Art. 38.
1. Kontrola jest przeprowadzana w siedzibie podmiotu kontrolowanego, w czasie
wykonywania jego zada艅, a je偶eli wymaga tego dobro kontroli - r贸wnie偶 poza
godzinami pracy i w dniach wolnych od pracy.
2. Kontrola lub poszczeg贸lne jej czynno艣ci mog膮 by膰 przeprowadzane tak偶e poza
siedzib膮 podmiotu kontrolowanego.
Art. 39.
1. Kontroluj膮cy jest upowa偶niony do swobodnego poruszania si臋 na terenie pod-
miotu kontrolowanego, bez obowi膮zku uzyskiwania przepustki.
2. Kontroluj膮cy podlega przepisom o bezpiecze艅stwie i higienie pracy oraz przepi-
som o post臋powaniu z materia艂ami i dokumentami ustawowo chronionymi oraz
innym przepisom obowi膮zuj膮cym w podmiocie kontrolowanym.
3. W ramach udzielonego upowa偶nienia kontroluj膮cy ma prawo do:
1) swobodnego wst臋pu do obiekt贸w i pomieszcze艅 podmiotu kontrolowanego;
2) wgl膮du do wszelkich dokument贸w i innych materia艂贸w zwi膮zanych z dzia-
艂alno艣ci膮 podmiotu kontrolowanego, z uwzgl臋dnieniem przepis贸w o ochro-
nie informacji niejawnych;
3) przeprowadzania ogl臋dzin maj膮tku nale偶膮cego do podmiotu kontrolowane-
go;
4) sprawdzania przebiegu okre艣lonych czynno艣ci;
5) 偶膮dania od kierownika i pracownik贸w podmiotu kontrolowanego ustnych i
pisemnych wyja艣nie艅;
6) zabezpieczania dowod贸w.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 12/12
Art. 40.
Kierownik podmiotu kontrolowanego jest obowi膮zany do:
1) niezw艂ocznego przedstawiania na 偶膮danie kontroluj膮cego wszelkich doku-
ment贸w i materia艂贸w niezb臋dnych do przeprowadzenia kontroli oraz za-
pewnienia terminowego udzielania wyja艣nie艅 przez pracownik贸w;
2) zapewnienia warunk贸w i 艣rodk贸w niezb臋dnych do sprawnego przeprowa-
dzenia kontroli, w szczeg贸lno艣ci udost臋pniania urz膮dze艅 technicznych i
艣rodk贸w transportu oraz, w miar臋 mo偶liwo艣ci, oddzielnych pomieszcze艅 z
odpowiednim wyposa偶eniem;
3) sporz膮dzenia na 偶膮danie kontroluj膮cego niezb臋dnych do kontroli odpis贸w,
kserokopii lub wyci膮g贸w z dokument贸w oraz zestawie艅 i oblicze艅 opartych
na dokumentach.
Art. 41.
1. Pracownicy podmiotu kontrolowanego s膮 obowi膮zani udziela膰, w wyznaczonym
przez kontroluj膮cego terminie, ustnych lub pisemnych wyja艣nie艅 w sprawach
dotycz膮cych przedmiotu kontroli. Z ustnych wyja艣nie艅 kontroluj膮cy sporz膮dza
protok贸艂.
2. Odmowa udzielenia wyja艣nie艅 przez pracownik贸w podmiotu kontrolowanego
mo偶e nast膮pi膰 jedynie w przypadkach, gdy wyja艣nienia maj膮 dotyczy膰 fakt贸w i
okoliczno艣ci, kt贸rych ujawnienie mog艂oby narazi膰 na odpowiedzialno艣膰 karn膮,
dyscyplinarn膮, z tytu艂u naruszenia dyscypliny finans贸w publicznych lub maj膮t-
kow膮 wezwanego do z艂o偶enia wyja艣nie艅 albo jego ma艂偶onka lub osoby pozosta-
j膮cej z nim faktycznie we wsp贸lnym po偶yciu, krewnych i powinowatych do
drugiego stopnia, albo os贸b zwi膮zanych z nim z tytu艂u przysposobienia, opieki
lub kurateli.
3. Odmow臋 udzielenia wyja艣nie艅 kontroluj膮cy odnotowuje w protokole kontroli.
Art. 42.
1. Na wniosek kontroluj膮cego kierownik podmiotu kontrolowanego zwo艂uje narad臋
pokontroln膮 z udzia艂em pracownik贸w w celu om贸wienia stwierdzonych niepra-
wid艂owo艣ci i wniosk贸w wynikaj膮cych z ustale艅 kontroli. Naradzie przewodni-
czy kierownik podmiotu kontrolowanego.
2. Kierownik podmiotu kontrolowanego uzgadnia z kontroluj膮cym czas i miejsce
odbycia narady, o kt贸rej mowa w ust. 1, a tak偶e zapewnia protoko艂owanie jej
przebiegu.
3. Egzemplarz protoko艂u z narady, o kt贸rej mowa w ust. 1, dor臋cza si臋 kontroluj膮-
cemu w terminie z nim uzgodnionym, nie d艂u偶szym jednak ni偶 7 dni od dnia od-
bycia narady pokontrolnej.
Art. 43.
1. W przypadku ujawnienia w toku kontroli okoliczno艣ci wskazuj膮cych na uzasad-
nione podejrzenie pope艂nienia przest臋pstwa lub wykroczenia, przest臋pstwa
skarbowego lub wykroczenia skarbowego, lub naruszenia dyscypliny finans贸w
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 13/13
publicznych kontroluj膮cy niezw艂ocznie zawiadamia o tym wojewod臋 na pi艣mie,
za po艣rednictwem kierownika kom贸rki do spraw kontroli.
2. Wojewoda zawiadamia odpowiednio organ powo艂any do 艣cigania przest臋pstw i
wykrocze艅, organ powo艂any do 艣cigania przest臋pstw skarbowych i wykrocze艅
skarbowych oraz w艂a艣ciwego rzecznika dyscypliny finans贸w publicznych o
ujawnionych przez kontroluj膮cego uzasadnionych podejrzeniach pope艂nienia
przest臋pstwa lub wykroczenia, przest臋pstwa skarbowego lub wykroczenia skar-
bowego oraz czynu stanowi膮cego naruszenie dyscypliny finans贸w publicznych.
3. Kontroluj膮cy niezw艂ocznie informuje o stwierdzeniu bezpo艣redniego niebezpie-
cze艅stwa dla 偶ycia lub zdrowia ludzkiego albo niepowetowanej szkody w mie-
niu:
1) kierownika podmiotu kontrolowanego;
2) wojewod臋.
4. Kierownik podmiotu kontrolowanego jest obowi膮zany poinformowa膰 na pi艣mie
kontroluj膮cego o dzia艂aniach podj臋tych w celu zapobie偶enia wyst臋puj膮cemu
niebezpiecze艅stwu lub szkodzie.
5. W przypadku stwierdzenia istotnych uchybie艅 w dzia艂alno艣ci jednostki podpo-
rz膮dkowanej organowi samorz膮du terytorialnego lub innego samorz膮du woje-
woda niezw艂ocznie zawiadamia o stwierdzonych nieprawid艂owo艣ciach nadzoru-
j膮cy j膮 organ lub organ zlecaj膮cy podmiotowi kontrolowanemu realizacj臋 zada-
nia z zakresu administracji rz膮dowej.
Art. 44.
1. Z ustale艅 dokonanych w post臋powaniu kontrolnym sporz膮dza si臋 protok贸艂 kon-
troli.
2. Protok贸艂 kontroli podpisuj膮 i parafuj膮 na ka偶dej stronie kontroluj膮cy i kierownik
podmiotu kontrolowanego. Kierownik podmiotu kontrolowanego podpisuje pro-
tok贸艂 kontroli w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania, z zastrze偶eniem ust. 3.
3. Kierownik podmiotu kontrolowanego mo偶e odm贸wi膰 podpisania protoko艂u kon-
troli, sk艂adaj膮c, w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania, wyja艣nienie przyczyn
tej odmowy.
4. Kierownikowi podmiotu kontrolowanego przys艂uguje prawo zg艂oszenia, przed
podpisaniem protoko艂u kontroli, umotywowanych zastrze偶e艅 do ustale艅 zawar-
tych w protokole kontroli.
5. Kierownik podmiotu kontrolowanego mo偶e do czynno艣ci wymienionych w ust. 2
i 4 upowa偶ni膰 na pi艣mie wskazanego pracownika podmiotu kontrolowanego.
6. Zastrze偶enia, o kt贸rych mowa w ust. 4, zg艂asza si臋 na pi艣mie do kierownika ko-
m贸rki do spraw kontroli w terminie 7 dni od dnia otrzymania protoko艂u kontroli.
7. Kierownik kom贸rki do spraw kontroli odrzuca zastrze偶enia, je偶eli zosta艂y zg艂o-
szone przez osob臋 nieuprawnion膮, z pomini臋ciem formy pisemnej lub po up艂y-
wie terminu.
8. Zastrze偶enia s膮 poddawane analizie przez kontroluj膮cego.
9. Kontroluj膮cy przeprowadza dodatkowe czynno艣ci kontrolne, je偶eli z analizy za-
strze偶e艅 wynika potrzeba ich podj臋cia.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 14/14
10. W razie nieuwzgl臋dnienia zastrze偶e艅, w ca艂o艣ci lub w cz臋艣ci, kontroluj膮cy spo-
rz膮dza stanowisko na pi艣mie i przekazuje je do akceptacji kierownikowi kom贸r-
ki do spraw kontroli.
11. Stanowisko w sprawie zastrze偶e艅 kierownik kom贸rki do spraw kontroli przeka-
zuje kierownikowi podmiotu kontrolowanego.
12. Odmowa podpisania protoko艂u kontroli przez kierownika podmiotu kontrolowa-
nego nie stanowi przeszkody do podpisania protoko艂u przez kontroluj膮cego i
sporz膮dzenia wyst膮pienia pokontrolnego.
13. W przypadku zg艂oszenia zastrze偶e艅 termin odmowy podpisania protoko艂u wraz z
podaniem jej przyczyn biegnie od dnia dor臋czenia kierownikowi podmiotu kon-
trolowanego stanowiska kierownika kom贸rki do spraw kontroli wobec zastrze-
偶e艅.
Art. 45.
1. Po zako艅czeniu kontroli przewidzianej w planie kontroli kontroluj膮cy sporz膮dza,
na podstawie protoko艂u kontroli, informacj臋 o wynikach kontroli. Na polecenie
wojewody kontroluj膮cy sporz膮dza r贸wnie偶 informacj臋 o wynikach kontroli do-
raznej lub innej kontroli nieobj臋tej planem kontroli.
2. Informacja, o kt贸rej mowa w ust. 1, zawiera w szczeg贸lno艣ci:
1) okre艣lenie celu i przedmiotu kontroli oraz czasu jej prowadzenia;
2) ustalenia kontroli;
3) ocen臋 dzia艂alno艣ci podmiotu kontrolowanego w zakresie dotycz膮cym kon-
troli, uwagi i wnioski z kontroli;
4) wnioski dotycz膮ce doskonalenia dzia艂alno艣ci podmiotu kontrolowanego w
zakresie dotycz膮cym kontroli.
3. W przypadku kontroli koordynowanej sporz膮dza si臋 jedn膮 informacj臋 obejmuj膮-
c膮 wszystkie podmioty kontrolowane.
4. Informacja o wynikach kontroli jest przekazywana zarz膮dzaj膮cemu kontrol臋.
Art. 46.
1. Po zako艅czeniu post臋powania kontrolnego kontroluj膮cy sporz膮dza projekt wy-
st膮pienia pokontrolnego.
2. Przed sporz膮dzeniem projektu wyst膮pienia pokontrolnego kontroluj膮cy, w
uzgodnieniu z kierownikiem kom贸rki do spraw kontroli, mo偶e zwr贸ci膰 si臋 do
kierownika podmiotu kontrolowanego o z艂o偶enie, w wyznaczonym terminie,
dodatkowych wyja艣nie艅 na pi艣mie dotycz膮cych przedmiotu kontroli, niezb臋d-
nych do sporz膮dzenia projektu wyst膮pienia pokontrolnego.
3. Wyst膮pienie pokontrolne zawiera:
1) ocen臋 dzia艂alno艣ci podmiotu kontrolowanego, wynikaj膮c膮 z ustale艅 zawar-
tych w protokole kontroli i dodatkowych wyja艣nie艅, o kt贸rych mowa
w ust. 2, o ile zosta艂y z艂o偶one;
2) opis przyczyn powstania, zakres i skutki stwierdzonych nieprawid艂owo艣ci
oraz wskazanie os贸b odpowiedzialnych za ich powstanie;
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 15/15
3) uwagi, wnioski i zalecenia w sprawie usuni臋cia stwierdzonych nieprawi-
d艂owo艣ci.
4. Wyst膮pienie pokontrolne zawiera informacje o usuni臋ciu przez kierownika pod-
miotu kontrolowanego, po sporz膮dzeniu protoko艂u kontroli, nieprawid艂owo艣ci
stwierdzonych w toku kontroli.
5. Wyst膮pienie pokontrolne przekazuje si臋 zarz膮dzaj膮cemu kontrol臋.
6. Zarz膮dzaj膮cy kontrol臋 przekazuje wyst膮pienie pokontrolne do kierownika pod-
miotu kontrolowanego.
Art. 47.
Kierownik podmiotu kontrolowanego, kt贸remu przekazano wyst膮pienie pokontrolne,
w terminie okre艣lonym w wyst膮pieniu, nie kr贸tszym ni偶 14 dni, informuje wojewod臋
o sposobie wykorzystania uwag i wniosk贸w oraz wykonania zalece艅, a tak偶e o pod-
j臋tych dzia艂aniach lub przyczynach niepodj臋cia dzia艂a艅.
Art. 48.
O wynikach przeprowadzonej kontroli, o kt贸rej mowa w art. 28 ust. 1 i 2, wojewoda
informuje w艂a艣ciwe organy wy偶szego stopnia w rozumieniu ustawy z dnia 14 czerw-
ca 1960 r.  Kodeks post臋powania administracyjnego.
Art. 49.
Wojewoda mo偶e w ka偶dym czasie zako艅czy膰 kontrol臋. Przepisy art. 42-48 stosuje
si臋.
Art. 50.
Prezes Rady Ministr贸w okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia:
1) szczeg贸艂owy tryb i spos贸b prowadzenia przez wojewod臋 kontroli, o kt贸rej
mowa w art. 28, i spos贸b jej dokumentowania,
2) spos贸b prowadzenia przez wojewod臋 kontroli w trybie uproszczonym,
3) wz贸r upowa偶nienia do kontroli, o kt贸rym mowa w art. 36
- uwzgl臋dniaj膮c potrzeb臋 zapewnienia jednolitej procedury kontroli, prawid艂o-
wego przebiegu kontroli oraz jednolitego sposobu post臋powania kontroluj膮-
cego, wojewody i podmiotu kontrolowanego po zako艅czeniu kontroli.
Rozdzia艂 4
Rz膮dowa administracja zespolona w wojew贸dztwie
Art. 51.
Wojewoda jako zwierzchnik rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dztwie:
1) kieruje ni膮 i koordynuje jej dzia艂alno艣膰;
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 16/16
2) kontroluje jej dzia艂alno艣膰;
3) zapewnia warunki skutecznego jej dzia艂ania;
4) ponosi odpowiedzialno艣膰 za rezultaty jej dzia艂ania.
Art. 52.
Tryb powo艂ywania i odwo艂ywania organ贸w rz膮dowej administracji zespolonej w
wojew贸dztwie okre艣laj膮 odr臋bne ustawy.
Art. 53.
1. Organy rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dztwie wykonuj膮 swoje za-
dania i kompetencje przy pomocy urz臋du wojew贸dzkiego, chyba 偶e odr臋bna
ustawa stanowi inaczej.
2. Szczeg贸艂ow膮 organizacj臋 rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dztwie
okre艣la statut urz臋du wojew贸dzkiego.
3. Do obs艂ugi zada艅 organ贸w rz膮dowej administracji zespolonej nieposiadaj膮cych
w艂asnego aparatu pomocniczego tworzy si臋 w urz臋dzie wojew贸dzkim wydzielo-
ne kom贸rki organizacyjne.
4. Regulaminy urz臋d贸w obs艂uguj膮cych organy rz膮dowej administracji zespolonej s膮
zatwierdzane przez wojewod臋.
Art. 54.
W celu usprawnienia dzia艂ania organ贸w rz膮dowej administracji zespolonej w woje-
w贸dztwie wojewoda mo偶e tworzy膰 delegatury urz臋d贸w je obs艂uguj膮cych.
Art. 55.
Organy rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dztwie przekazuj膮 wojewodzie
informacje o wynikach prowadzonych, na podstawie odr臋bnych ustaw, kontroli ich
dotycz膮cych.
Rozdzia艂 5
Niezespolona administracja rz膮dowa
Art. 56.
1. Organami niezespolonej administracji rz膮dowej s膮 terenowe organy administra-
cji rz膮dowej podporz膮dkowane w艂a艣ciwemu ministrowi lub centralnemu orga-
nowi administracji rz膮dowej oraz kierownicy pa艅stwowych os贸b prawnych i
kierownicy innych pa艅stwowych jednostek organizacyjnych wykonuj膮cych za-
dania z zakresu administracji rz膮dowej w wojew贸dztwie:
1) dow贸dcy okr臋g贸w wojskowych, szefowie wojew贸dzkich sztab贸w wojsko-
wych, wojskowi komendanci uzupe艂nie艅;
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 17/17
2) dyrektorzy izb celnych i naczelnicy urz臋d贸w celnych;
3) dyrektorzy izb skarbowych, naczelnicy urz臋d贸w skarbowych, dyrektorzy
urz臋d贸w kontroli skarbowej;
4) dyrektorzy okr臋gowych urz臋d贸w g贸rniczych i specjalistycznych urz臋d贸w
g贸rniczych;
5) dyrektorzy okr臋gowych urz臋d贸w miar i naczelnicy obwodowych urz臋d贸w
miar;
6) dyrektorzy okr臋gowych urz臋d贸w probierczych i naczelnicy obwodowych
urz臋d贸w probierczych;
7) dyrektorzy regionalnych zarz膮d贸w gospodarki wodnej;
8) dyrektorzy urz臋d贸w morskich;
9) dyrektorzy urz臋d贸w statystycznych;
10) dyrektorzy urz臋d贸w 偶eglugi 艣r贸dl膮dowej;
11) graniczni i powiatowi lekarze weterynarii;
12) komendanci oddzia艂贸w Stra偶y Granicznej, komendanci plac贸wek i dywi-
zjon贸w Stra偶y Granicznej;
13) okr臋gowi inspektorzy rybo艂贸wstwa morskiego;
14) pa艅stwowi graniczni inspektorzy sanitarni;
15) regionalni dyrektorzy ochrony 艣rodowiska.
2. Powo艂ywanie i odwo艂ywanie organ贸w niezespolonej administracji rz膮dowej na-
st臋puje na podstawie odr臋bnych ustaw.
Art. 57.
Ustanowienie organ贸w niezespolonej administracji rz膮dowej mo偶e nast臋powa膰 wy-
艂膮cznie w drodze ustawy, je偶eli jest to uzasadnione og贸lnopa艅stwowym charakterem
wykonywanych zada艅 lub terytorialnym zasi臋giem dzia艂ania przekraczaj膮cym obszar
jednego wojew贸dztwa.
Art. 58.
1. Organy niezespolonej administracji rz膮dowej dzia艂aj膮ce w wojew贸dztwie s膮
obowi膮zane do sk艂adania wojewodzie rocznych informacji o swojej dzia艂alno艣ci
w wojew贸dztwie, do ko艅ca lutego ka偶dego roku.
2. W przypadku gdy obszar dzia艂alno艣ci organu przekracza obszar jednego woje-
w贸dztwa, informacj臋, o kt贸rej mowa w ust. 1, sk艂ada si臋 wszystkim w艂a艣ciwym
wojewodom.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 18/18
Rozdzia艂 6
Akty prawa miejscowego stanowione przez wojewod臋
oraz organy niezespolonej administracji rz膮dowej
Art. 59.
1. Na podstawie i w granicach upowa偶nie艅 zawartych w ustawach wojewoda oraz
organy niezespolonej administracji rz膮dowej stanowi膮 akty prawa miejscowego
obowi膮zuj膮ce w wojew贸dztwie lub jego cz臋艣ci.
2. Organy niezespolonej administracji rz膮dowej dzia艂aj膮ce w wojew贸dztwie s膮
obowi膮zane do uzgadniania z wojewod膮 projekt贸w akt贸w prawa miejscowego
stanowionych przez te organy na podstawie odr臋bnych przepis贸w.
Art. 60.
1. W zakresie nieuregulowanym w przepisach powszechnie obowi膮zuj膮cych woje-
woda mo偶e wydawa膰 rozporz膮dzenia porz膮dkowe, je偶eli jest to niezb臋dne do
ochrony 偶ycia, zdrowia lub mienia oraz do zapewnienia porz膮dku, spokoju i
bezpiecze艅stwa publicznego.
2. Rozporz膮dzenia porz膮dkowe mog膮 przewidywa膰, za naruszenie ich przepis贸w,
kary grzywny wymierzane w trybie i na zasadach okre艣lonych w ustawie z dnia
20 maja 1971 r.  Kodeks wykrocze艅 (Dz. U. z 2007 r. Nr 109, poz. 756 oraz z
2008 r. Nr 141, poz. 888).
3. Rozporz膮dzenie porz膮dkowe wojewoda przekazuje niezw艂ocznie Prezesowi Ra-
dy Ministr贸w, marsza艂kowi wojew贸dztwa, starostom, prezydentom miast, bur-
mistrzom i w贸jtom, na kt贸rych terenie rozporz膮dzenie ma by膰 stosowane.
Art. 61.
1. Prezes Rady Ministr贸w uchyla, w trybie nadzoru, akty prawa miejscowego, w
tym rozporz膮dzenia porz膮dkowe, ustanowione przez wojewod臋 lub organy nie-
zespolonej administracji rz膮dowej, je偶eli s膮 one niezgodne z ustawami lub ak-
tami wydanymi w celu ich wykonania, a tak偶e mo偶e je uchyla膰 z powodu nie-
zgodno艣ci z polityk膮 Rady Ministr贸w lub naruszenia zasad rzetelno艣ci i gospo-
darno艣ci.
2. Prezes Rady Ministr贸w okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, tryb kontroli akt贸w
prawa miejscowego ustanowionych przez wojewod臋 i organy niezespolonej ad-
ministracji rz膮dowej, bior膮c pod uwag臋 konieczno艣膰 zapewnienia ich zgodno艣ci
z przepisami powszechnie obowi膮zuj膮cymi oraz polityk膮 Rady Ministr贸w.
Art. 62.
Zasady i tryb og艂aszania akt贸w prawa miejscowego oraz wydawania wojew贸dzkiego
dziennika urz臋dowego okre艣laj膮 odr臋bne przepisy.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 19/19
Art. 63.
1. Ka偶dy, czyj interes prawny lub uprawnienie zosta艂y naruszone przepisem aktu
prawa miejscowego, wydanym przez wojewod臋 lub organ niezespolonej admini-
stracji rz膮dowej, w sprawie z zakresu administracji publicznej, mo偶e, po bezsku-
tecznym wezwaniu organu, kt贸ry wyda艂 przepis, lub organu upowa偶nionego do
uchylenia przepisu w trybie nadzoru do usuni臋cia naruszenia, zaskar偶y膰 przepis
do s膮du administracyjnego.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si臋, je偶eli w sprawie orzeka艂 ju偶 s膮d administracyjny i
skarg臋 oddali艂.
3. W sprawie wezwania do usuni臋cia naruszenia stosuje si臋 przepisy o terminach
za艂atwiania spraw w post臋powaniu administracyjnym.
Art. 64.
1. Przepis art. 63 stosuje si臋 odpowiednio, gdy wojewoda lub organy niezespolonej
administracji rz膮dowej nie wykonuj膮 czynno艣ci nakazanych prawem albo przez
podejmowane czynno艣ci prawne lub faktyczne naruszaj膮 prawa os贸b trzecich.
2. W przypadkach, o kt贸rych mowa w ust. 1, s膮d administracyjny mo偶e nakaza膰
organowi nadzoru wykonanie niezb臋dnych czynno艣ci na rzecz skar偶膮cego.
Rozdzia艂 7
Przepisy zmieniaj膮ce
Art. 65.
W ustawie z dnia 17 maja 1989 r.  Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z
2005 r. Nr 240, poz. 2027, z p贸zn. zm.3)) w art. 6a po ust. 2 dodaje si臋 ust. 2a w
brzmieniu:
 2a. Wojew贸dzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego i kartograficznego po-
wo艂uje i odwo艂uje wojewoda, za zgod膮 G艂贸wnego Geodety Kraju. .
Art. 66.
W ustawie z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony 艢rodowiska (Dz. U. z 2007 r.
Nr 44, poz. 287, z p贸zn. zm.4)) w art. 5:
1) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
 2. Wojew贸dzkiego inspektora ochrony 艣rodowiska powo艂uje i odwo艂uje woje-
woda, za zgod膮 G艂贸wnego Inspektora Ochrony 艢rodowiska. ;
2) uchyla si臋 ust. 2a.
3)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz.U. z 2006 r. Nr 170, poz.
1217, z 2007 r. Nr 21, poz. 125 oraz z 2008 r. Nr 201, poz. 1237 i Nr 227, poz. 1505.
4)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 75, poz.
493, Nr 88, poz. 587 i Nr 124, poz. 859, z 2008 r. Nr 138, poz. 865, Nr 199, poz. 1227 i Nr 227,
poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 20/20
Art. 67.
W ustawie z dnia 7 wrze艣nia 1991 r. o systemie o艣wiaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256,
poz. 2572, z p贸zn. zm.5)) w art. 30 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
 1. Kuratora o艣wiaty powo艂uje i odwo艂uje wojewoda, za zgod膮 ministra w艂a艣ci-
wego do spraw o艣wiaty i wychowania. W przypadku odwo艂ania kuratora
o艣wiaty wojewoda, z dniem odwo艂ania kuratora, powierza pe艂nienie jego
obowi膮zk贸w wicekuratorowi o艣wiaty. .
Art. 68.
W ustawie z dnia 7 lipca 1994 r.  Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz.
1118, z p贸zn. zm.6)) w art. 87:
1) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
 1. Wojew贸dzkiego inspektora nadzoru budowlanego powo艂uje i odwo艂uje wo-
jewoda, za zgod膮 G艂贸wnego Inspektora Nadzoru Budowlanego. ;
2) uchyla si臋 ust. 2.
Art. 69.
W ustawie z dnia 13 pazdziernika 1998 r.  Przepisy wprowadzaj膮ce ustawy refor-
muj膮ce administracj臋 publiczn膮 (Dz. U. Nr 133, poz. 872, z p贸zn. zm.7)) w art. 5
uchyla si臋 ust. 5.
Art. 70.
W ustawie z dnia 20 lipca 2000 r. o og艂aszaniu akt贸w normatywnych i niekt贸rych
innych akt贸w prawnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 449) w art. 13 po pkt 8 dodaje
si臋 pkt 8a w brzmieniu:
 8a) rozstrzygni臋cia nadzorcze dotycz膮ce akt贸w prawa miejscowego sta-
nowionych przez jednostki samorz膮du terytorialnego; .
5)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz.
2703 i Nr 281, poz. 2781, z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131,
poz. 1091, Nr 167, poz. 1400 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1043, Nr 208, poz. 1532 i
Nr 227, poz. 1658, z 2007 r. Nr 42, poz. 273, Nr 80, poz. 542, Nr 115, poz. 791, Nr 120, poz. 818,
Nr 180, poz. 1280 i Nr 181, poz. 1292, z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr 145, poz. 917, Nr 216, poz.
1370 i Nr 235, poz. 1618 oraz z 2009 r. Nr 6, poz. 33.
6)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz.
1217, z 2007 r. Nr 88, poz. 587, Nr 99, poz. 665, Nr 127, poz. 880 i Nr 191, poz. 1373, z 2008 r.
Nr 145, poz. 914, Nr 199, poz. 1227, Nr 206, poz. 1287, Nr 210, poz. 1321 i Nr 227, poz. 1505
oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97.
7)
Zmiany wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 162, poz. 1126, z 2000 r. Nr
6, poz. 70, Nr 12, poz. 136, Nr 17, poz. 228, Nr 19, poz. 239, Nr 52, poz. 632, Nr 95, poz. 1041 i
Nr 122, poz. 1312 oraz z 2001 r. Nr 45, poz. 497, Nr 100, poz. 1084, Nr 111, poz. 1194 i Nr 145,
poz. 1623.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 21/21
Art. 71.
W ustawie z dnia 21 grudnia 2000 r. o jako艣ci handlowej artyku艂贸w rolno-
spo偶ywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577, z p贸zn. zm.8)) w art. 19 ust. 4
otrzymuje brzmienie:
 4. Wojew贸dzkiego inspektora powo艂uje i odwo艂uje wojewoda, za zgod膮 G艂贸w-
nego Inspektora. .
Art. 72.
W ustawie z dnia 6 wrze艣nia 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr
125, poz. 874, z p贸zn. zm.9)) w art. 53 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
 4. Wojew贸dzkiego inspektora powo艂uje i odwo艂uje wojewoda, za zgod膮 G艂贸w-
nego Inspektora. .
Art. 73.
W ustawie z dnia 6 wrze艣nia 2001 r.  Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr
45, poz. 271, Nr 227, poz. 1505 i Nr 234, poz. 1570 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97) w
art. 113 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
 1. Wojew贸dzkiego inspektora farmaceutycznego powo艂uje i odwo艂uje wojewo-
da, za zgod膮 G艂贸wnego Inspektora Farmaceutycznego. .
Art. 74.
W ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz.
1694, z p贸zn. zm.10)) art. 6 otrzymuje brzmienie:
 Art. 6. W sprawach nale偶膮cych do w艂a艣ciwo艣ci wojewody, w kt贸rych wo-
jewoda jest organem w艂a艣ciwym do rozpatrzenia odwo艂ania w
sprawach uregulowanych w ustawie lub organem wy偶szego stop-
nia jest Szef Urz臋du do Spraw Cudzoziemc贸w, nie stosuje si臋
art. 20 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i admini-
stracji rz膮dowej w wojew贸dztwie (Dz. U. Nr 31, poz. 206). .
Art. 75.
W ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytk贸w i opiece nad zabytkami (Dz.
U. Nr 162, poz. 1568, z p贸zn. zm.11)) w art. 91 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
8)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170,
poz. 1217, Nr 171, poz. 1225 i Nr 208, poz. 1541, z 2007 r. Nr 176, poz. 1238, z 2008 r. Nr 214,
poz. 1346 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97.
9)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz.
1238 i Nr 192, poz. 1381, z 2008 r. Nr 218, poz. 1391, Nr 227, poz. 1505 i Nr 234, poz. 1574 oraz z
2009 r. Nr 18, poz. 97.
10)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz.U. z 2007 r. Nr 120, poz.
818 i Nr 165, poz. 1170, z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr 180, poz. 1112, Nr 216, poz. 1367, Nr 227,
poz. 1505 i Nr 234, poz. 1570 oraz z 2009 r. Nr 6, poz. 33.
11)
Zmiany wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 238, poz.
2390, z 2006 r. Nr 50, poz. 362 i Nr 126, poz. 875 oraz z 2007 r. Nr 192, poz. 1394.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 22/22
 1. Wojew贸dzkiego konserwatora zabytk贸w powo艂uje i odwo艂uje wojewoda, za
zgod膮 Generalnego Konserwatora Zabytk贸w. .
Art. 76.
W ustawie z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie ro艣lin (Dz. U. z 2008 r. Nr 133, poz.
849 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 20, poz. 106) w art. 88 ust. 1 otrzymuje
brzmienie:
 1. Wojew贸dzkiego inspektora powo艂uje i odwo艂uje wojewoda, za zgod膮 G艂贸w-
nego Inspektora. .
Art. 77.
W ustawie z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszo艣ciach narodowych i etnicznych oraz
j臋zyku regionalnym (Dz. U. Nr 17, poz. 141 i Nr 62, poz. 550) w art. 22 ust. 3
otrzymuje brzmienie:
 3. Wojewoda mo偶e ustanowi膰 pe艂nomocnika do spraw mniejszo艣ci narodowych
i etnicznych. Przepisu art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wo-
jewodzie i administracji rz膮dowej w wojew贸dztwie (Dz. U. Nr 31, poz. 206)
nie stosuje si臋. .
Rozdzia艂 8
Przepisy przej艣ciowe i ko艅cowe
Art. 78.
1. Z dniem 1 kwietnia 2009 r. wojewodowie i wicewojewodowie powo艂ani na pod-
stawie ustawy uchylanej w art. 82 staj膮 si臋 odpowiednio wojewodami i wicewo-
jewodami w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. Z dniem 1 kwietnia 2009 r. delegatury urz臋d贸w wojew贸dzkich utworzone na
podstawie art. 36 ust. 1 ustawy uchylanej w art. 82 staj膮 si臋 delegaturami urz臋-
d贸w wojew贸dzkich, o kt贸rych mowa w art. 14 niniejszej ustawy.
3. Z dniem 1 kwietnia 2009 r. delegatury komend, inspektorat贸w i innych jednostek
organizacyjnych stanowi膮cych aparat pomocniczy kierownik贸w zespolonych
s艂u偶b, inspekcji i stra偶y wojew贸dzkich, utworzone na podstawie art. 36 ust. 2
ustawy uchylanej w art. 82, staj膮 si臋 delegaturami urz臋d贸w obs艂uguj膮cych orga-
ny rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dztwie, o kt贸rych mowa w art. 2
pkt 2 niniejszej ustawy.
4. Z dniem 1 kwietnia 2009 r. pracownicy delegatur komend, inspektorat贸w i in-
nych jednostek organizacyjnych stanowi膮cych aparat pomocniczy kierownik贸w
zespolonych s艂u偶b, inspekcji i stra偶y wojew贸dzkich, utworzonych na podstawie
art. 36 ust. 2 ustawy uchylanej w art. 82, staj膮 si臋 pracownikami delegatur urz臋-
d贸w obs艂uguj膮cych organy rz膮dowej administracji zespolonej w wojew贸dztwie,
o kt贸rych mowa w art. 2 pkt 2 niniejszej ustawy.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 23/23
Art. 79.
Statuty urz臋d贸w wojew贸dzkich wydane na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy uchylanej
w art. 82 zachowuj膮 moc do czasu wej艣cia w 偶ycie statut贸w wydanych na podstawie
art. 15 ust. 1 niniejszej ustawy, nie d艂u偶ej jednak ni偶 przez 3 miesi膮ce od dnia wej-
艣cia w 偶ycie ustawy.
Art. 80.
1. Zachowuj膮 moc porozumienia wojewody z zarz膮dem jednostki samorz膮du tery-
torialnego, w艂a艣ciwym organem innego samorz膮du lub kierownikiem pa艅stwo-
wej osoby prawnej albo innej pa艅stwowej jednostki organizacyjnej na obszarze
wojew贸dztwa, dotycz膮ce powierzenia, na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy uchy-
lanej w art. 82, prowadzenia, w imieniu wojewody, niekt贸rych spraw z zakresu
jego w艂a艣ciwo艣ci.
2. Do porozumie艅, o kt贸rych mowa w ust. 1, stosuje si臋 przepisy dotychczasowe.
Art. 81.
Dotychczasowe przepisy wykonawcze, wydane na podstawie art. 38 i art. 41 ust. 2
ustawy uchylanej w art. 82, zachowuj膮 moc do czasu wej艣cia w 偶ycie przepis贸w wy-
konawczych wydanych na podstawie art. 21 i art. 61 ust. 2 niniejszej ustawy, nie
d艂u偶ej jednak ni偶 przez 12 miesi臋cy od dnia jej wej艣cia w 偶ycie.
Art. 82.
Traci moc ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rz膮dowej w wojew贸dz-
twie (Dz. U. z 2001 r. Nr 80, poz. 872, z p贸zn. zm.12)).
Art. 83.
Ustawa wchodzi w 偶ycie z dniem 1 kwietnia 2009 r.
12)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 128,
poz. 1407, z 2002 r. Nr 37, poz. 329, Nr 41, poz. 365, Nr 62, poz. 558, Nr 89, poz. 804 i Nr 200,
poz. 1688, z 2003 r. Nr 52, poz. 450, Nr 137, poz. 1302 i Nr 149, poz. 1452, z 2004 r. Nr 33, poz.
287, z 2005 r. Nr 33, poz. 288, Nr 90, poz. 757 i Nr 175, poz. 1462 oraz z 2008 r. Nr 199, poz.
1227.
2009-04-20


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Dz U 2009 Nr 31 poz 206
Dz U 2009 nr 124 poz 1033
Dz U 2009 nr 42 poz 340
Ustawa o ochr przyrody Dz U 1934 Nr 31, poz 274
dz u 2009 nr 178 poz 1380
Dz U 2009 nr 42 poz 335
Dz U 2009 nr 98 poz 817
Dz U 2009 nr 130 poz 1070
Dz U 2009 nr 215 poz 1664
Dz U 2009 nr 136 poz 1120
Dz U 2009 nr 187 poz 1445
Dz U 2009 nr 141 poz 1154
Dz U 2009 nr 5 poz 31
Dz U 2005 nr 108 poz 908 Prawo o ruchu drogowym
Dz U 2004 nr 283 poz 2840
Dz U 2003 nr 24 poz 199

wi臋cej podobnych podstron