Ksiga korony
Kitb al-t" ( Ksiga korony ) naleŻy do perskiego nurtu w arab-
skiej myĘli politycznej. Początkowo to dzie"o przypisywano Al-
& id"owi.Pod jego nazwiskiem A& mad Zak opublikowa"
Kitb at-t" w 1914 roku. We wstpie wykazywa", Że jest o dzie-
"o Al-& id"a. JednakŻe wybitny francuski znawca tego autora -
Ch.Pellat w opublikowanym w 1954 roku przek"adzie ostatecz-
nie wykaza", Że dzie"o to nie mog"o wyjĘ spod pióra Al-& id"a.
G"ównym argumenty Ch.Pellata dotyczy"y tematyki i stylu dzie-
"a. Al-& id" bowiem by" autorem, który odszed" otadycji perskiej
w swoim adabie, raczej podkreĘlając tradycje arabskie i muzu"-
małskie. By" teŻ naprawd wybitnym stylistą, który pod pozo-
rem nieporządnego, czasami koĘlawego jzyka, stworzy" wspa-
nia"e stylistycznie utwory. natomiast Ksiga korony jest utwo-
rem stylistycznie p"askim. To zwyk"enagromadzenie anegdot,
pozbawionych ostrego jzyka i citych uwag,w jakich celowa" Al-
& id".
Mamy zatem do czynienia z utworem anonimowym, po-
wsta"ym prawdopodobnie w IX wieku. By"o to dzie"o jakiegoĘ
perskiego urzdnika lub ktiba.
G"ówną treĘcią icelem tego dzie"a jest zapoznanie w"ad-
ców arabskich z tradycjami etykiety dworskiej Sasanidów. Wik-
93
szoĘ materia"u, w przewaŻającej czĘci pod postacią anegdot do- Tym celem jest teŻ to, Że wikszoĘ pospólstwa i czĘ
tyczy organizacji najwyŻszej w"adzy w pałstwie sasanidzkim. ludzi wybranych nie zna zasad jakie ich obowiązują wobec
Niewiele jest odwo"ał do tradycji arabskich, nie a w"aĘciwie cy- w"adców, cho w zasadzie okazuje pos"uszełstwo. Dlatecgo
tatów z sunny i Koranu. zgromadziliĘmy w naszej ksidzezasady pos"uszełstwa, aby sta"y
si wzorcem i przewodnikiem w kszta"ceniu.
Co za tym idzie naleŻą si nam w tej sprawie dwie zap"a-
ty: Pierwsza z nich za to, przed czym ostrzegliĘmy pospólstwo
Bibliografia w prawdziwej wiedzy o ich w"adcach. Druga zap"ata naleŻy si
za to, Że powiedzieliĘmy jakie są prawa w"adców wobec nas
Le livre de la couronne. Kitb at-t" (f aĄlq al-mulk). Ouvra- w skierowniu na w"aĘciwą drog kaŻdego, kto z niej schodzi
ge attribu & id". Traduit par Charles Pellat, Paris 1954 i zawróceniu kaŻdego, kto ją opuszcza.
Przyczyną [napisania ksiąŻki] jest teŻ to, Że w szacunku
[tab"l] dla w"adców i okazywaniu im pos"uszełstwa, jak to po-
Łród"o: Kitb at-t", oprac. A& mad Zak B0 , Kair 1914, s.2 wiedzia" Arda0 r syn Bbaka: SzczĘcie poddanych leŻy w po-
s"uszełstwie wobec królów, a szczĘcie królów w pos"uszełstwie
Ksiga korony wobec W"adcy .
Przyczyną jest teŻ to, Że królowie są fundamentami,
Wiele spraw sk"oni"o nas do u"oŻenia tej ksigi. Do nich naleŻy a poddani budowlą. A budowla bez fundamentu ulega zniszcze-
to, Że kiedy Bóg (najpotŻniejszy i najwspanialszy) wyróŻni" niu.
w"adców (mulk) swoją "aską, obdarzając ich "aską Swojej w"a- Przyczyną jestteŻ to, Że przed tą ksiąŻką u"oŻyliĘmy inną,
dzy (sul nihi),dając im panowanie nad krajem, powierzając im w której by"a mowa moralnoĘci rozbójników [fityn w III wieku
spraw swoich s"ug, zobowiąza" uczonych do wywyŻszania ich, nie tworzyli jeszcze korporacji typu futuwwa, por. uwagi Ch.
okazywania im szacunku, umacniania i chwalenia, jak równieŻ Pellata, s.28, przyp. 1] i zaletach próŻniaków. Tymczasem co in-
zobowiąza" ich do do pos"uszełstwa, poddania i powolnoĘci. nego by"o dla nas w"aĘciwe, co innego bliŻsze by"o naszym za-
Powiedzial w ustalonym tekĘcie Swojej Ksigi: On jest Tym, interesowaniom. Bardziej zas"ugiwa"o na naszą uwag to, co do-
który uczyni" was namiestnikami na ziemi i wyniós" jednych tyczy zasad postpowania (aĆlq) i cech charakteru (0 iyam) kró-
z was ponad drugimi [Koran 6:165jb] NajpotŻniejszy i Naj- lów, poniewaŻ Bóg wyróŻni" ich na Ęwiecie i sprawi" Że pami
wspanialszy rzek" [teŻ]: S"uchajcie Boga! S"uchajcie Pos"ałca! o nich przetrwa aŻ do Dnia Sądu.
I s"uchajcie tych spoĘród was, którzy posiadają moc rozkazywa- CzyŻ nie widzisz, Że Bóg NajwyŻszy wspominając minio-
nia! [Koran 4:62jb]. ne narody i dawne wieki, nie mówi o ludziach pod"ych i nie-
94 95
znanych? Natomiast opowiada histori o tych którzy [z wiel- Ibn Ab Na"& na Mu"hida na temat s"ów Przemówcie do
kich] przeminli: Panie nasz! S"uchaliĘmy naszych naczelników niego mową "agodną! [który uwaŻa, Że znaczy to:] Wymiełcie
i naszych wielkich, oni nas sprowadzili z drogi! (33:67jb) Bóg, jego przydomki .
oby b"ogos"awione by"o Jego imi, powiada: Oni wzili swoich
Prze"oŻy" Janusz Danecki
uczonych w piĘmie i swoich mnichów za panów, poza Bogiem
(9:31jb) Bóg, wspania"a jest jego potga, rzek": Czy ty nie
widzia"eĘ tego, który prowadzi" spór z Abrahamem w sprawie
jego Pana, poniewaŻ Bóg da" mu królestwo? (2:258jb).
Najwspanialszy i NajwznioĘlejszy rzek": O ludu mój!
Wspominajcie dobro Boga nad wami. On ustanowi" wĘród was
proroków, On uczyni" was królami i da" wam to, czego nie da"
Żadnemu ze Ęwiatów. (5:21jb) Rzek ten, którego imiona są
Ęwite: Kiedy królowie wkraczają do miasta, to je niszczą i
czynią najmoŻniejszych z jego mieszkałców najndzniejszy-
mi. ó27:34jb).
B"ogos"awiony i NajwyŻszy rzek": Powiedz: O BoŻe!
W"adco królestwa! Ty dajesz królestwo, komu chcesz, i ty
odbierasz królestwo, od kogo chcesz. ty wynosisz, kogo chcesz.
W Twoim rku jest dobro! Zaprawd, Ty jesteĘ nad kaŻdą rzeczą
wszechw"adny! (3:26) NajpotŻniejszy i najwspanialszy
powiedzia", gdy wys"a" Ms, pokój niechaj mu bdzie, do
najbardziej zatwardzia"ych i najbardziej opornych na Jego
rozkazy: Idęcie [u jb Idę] do Faraona, on jest buntownikiem.
Przemówcie do niego mową "agodną! By moŻe, on si zas-
tanowi albo dozna obawy (20:43-44)
Niechaj wic mdrcy zrozumieją ten cud, który dotar" do
nas od NajwyŻszego i B"ogos"awionego Boga! Zawarta w nim
jest mądroĘ nadzwyczajna, wymowna naucka i ostrzeŻenie dla
tych, którzy mają serce.
Nasi zwolennicy powo"ując si na abb na Warq na
96 97
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Psychologia ogólna Psychologia międzykulturowa Kultura muzłumańska Danecki wykład 6 IrdzaPsychologia ogólna Psychologia międzykulturowa Kultura muzłumańska Danecki wykład 2 UmarPsychologia ogólna Psychologia międzykulturowa Kultura muzłumańska Danecki wykład 10 MawarPsychologia ogólna Psychologia międzykulturowa Kultura muzłumańska Danecki wykład 8 Ibn QuPsychologia ogólna Psychologia międzykulturowa Kultura muzłumańska Danecki wykład 9 Ibn AbPsychologia ogólna Psychologia międzykulturowa Kultura muzłumańska Danecki wykład 4 Ali(2)Psychologia ogĂłlna Psychologia miÄ™dzykulturowa Kultura muzĹ‚umaĹ„ska Danecki wykĹ‚ad 5 APsychologia ogĂłlna Psychologia miÄ™dzykulturowa Kultura muzĹ‚umaĹ„ska Danecki wykĹ‚ad 0 SPsychologia ogĂłlna Psychologia miÄ™dzykulturowa Kultura muzĹ‚umaĹ„ska Danecki wykĹ‚ad 11więcej podobnych podstron