Kryzys ekonomiczny
Pierwsze objawy kryzysu wystąpiły w obrocie papierami wartościowymi . Zadziałał mechanizm samonapędzający spadek
wartości akcji powodowały próby ich pozbywania się , co z kolei obniżyło ich cenę . Kryzys giełdowy był przyczyną
zwiększenia bezrobocia .
W rolnictwie kryzys objawił się spadkiem cen towarów rolnych . Wytworzyły się tzw. nożyce cen (spadek cen towarów
rolnych był o wiele większy niż przemysłowych) . Obniżyły się obroty handlu światowego . Każde państwo chciało
eksportować , ale równocześnie chroniło swój rynek przed importem .
Narzędzia umożliwiające ingerencję państwa w życie gospodarcze to : polityka celna , pieniężna , kredytowa (zasady
udzielania kredytów) , podatkowa , socjalna (zasiłki dla bezrobotnych) , inwestycyjna .
W USA realizatorem programu walki z kryzysem stał się Rooswelt . Opracował on program walki , zwany polityką Nowego
Aadu . Polegał on na wprowadzeniu reform w gospodarce . Polityka zaczęła być realizowana w 1933r. Podstawowym jej
założeniem było osiągnięcie wzrostu popytu konsumpcyjnego . Wprowadzono ograniczoną dewaluację dolara . Ponadto
wykupywano od farmerów część produktów oraz nakazywano im ograniczenie produkcji , płacąc za to odszkodowania .
Produkty rolne wykupywane były często niszczone , co na świecie budziło ogromne oburzenie . Stosowano dumping (
sztuczne obniżanie cen eksportowanych towarów )
Powstanie III Rzeszy
Powstaniu Republiki Weimarskiej towarzyszyła klęska Niemiec i kryzys gospodarczy . Państwo niemieckie stało przed dwoma
wyzwaniami : spłata reparacji i hiperinflacja . Uderzyła ona głównie w drobnych właścicieli i pracowników najemnych .
Realna wartość płac i rent spadała z dnia na dzień .
W 1925r. prezydentem Niemiec został Hindenburg . Zaczął się okres stabilizacji . W1929r. Hitler opuścił więzienie , a rok
pózniej ukazała się jego książka Mein Kampf (Moja walka) . Bojówki NSDAP Oddziały Szturmowe zwane S.A.
wdawały się w burdy uliczne , biły swoich przeciwników , ale ich działalność miała niewielki zakres . Wielki kryzys przybrał
w Niemczech ostre formy i stał się podstawowym czynnikiem decydującym o dojściu Hitlera do władzy .
Po wyborach w 1933r. prezydent Hindenburg powierzył Hitlerowi stanowisko kanclerza . Stworzył rząd koalicyjny . W lutym
1933r. spłonął budynek Reichstagu . Proces w Lipsku nie udowodnił winy oskarżonych o podpalenie komunistów bułgarskich
. Pożar stał się pretekstem do ogłoszenia przez prezydenta stanu wyjątkowego i rozpisania nowych wyborów . W 1934r.
Hindenburg umarł , a funkcję prezydenta przejął Hitler zachowując stanowisko kanclerza i lidera partii . Po dojściu Hitlera do
władzy wprowadzono znak III Rzeszy (swastyka) , powitanie i pożegnanie Heil Hitler . Podstawowym obowiązkiem kobiet
było rodzenie dzieci dla Rzeszy , organizowano pochody i uroczystości . Obok policji państwowej działało Gestapo Tajna
Policja Państwowa . Coraz większą rolę odgrywały Sztafety Ochronne SS , które były elitarne . SA. zwalczane było przez
dowództwo Reichswehry . Kierownictwo SA. żądało rekompensaty za zasługi w rozwoju ruchu hitlerowskiego . To stało się
przyczyną nocy długich noży (29/30.VI.1934) , kiedy Hitler kazał rozstrzelać niemal całą kierowniczą kadrę SA.
W 1935r. zostały wydane ustawy norynberskie pozbawiające Żydów praw politycznych i zakazujące małżeństw niemiecko-
żydowskich . Lekarz Żyd mógł leczyć tylko Żydów , nauczyciel Żyd uczyć dzieci żydowskie . W listopadzie 1938r. w
Niemczech zorganizowano pogrom Żydów podpalano synagogi , niszczono żydowskie domy . Program ten nazwano
kryształową nocą .
Związek Radziecki
Nowa Ekonomiczna Polityka polegała na przywróceniu wolnego handlu , zezwoleniu na drobną własność prywatną ,
likwidowanie przymusu pracy . Nepman (drobny właściciel lub kupiec) i kułak (bogaty chłop) przywrócili do życia
gospodarkę . Ugruntował się system totalitarnych rządów . W 1921r. Zjazd RKP (b) zakazał tworzenia wszelkich frakcji w
partii . W kwietniu sekretarzem generalnym Komitetu Centralnego (KC) RKP (b) został Stalin . Jego rywalem był Trocki
twórca Armii Czerwonej . W 1922r. Rosja Radziecka przekształciła się w Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich ,
złożony z federalnych republik : rosyjskiej , białoruskiej , ukraińskiej , zakaukaskiej .
Walka między Stalinem , a Trocki wynikała z rywalizacji o władzę i była wyrazem konfliktu odmiennych poglądów na
przyszłość ruchu komunistycznego . Koncepcja parlamentarnej rewolucji głoszona przez Trockiego starła się z koncepcją
budowy socjalizmu w jednym kraju głoszoną przez Stalina . Zwycięstwo Stalina kształtowało model socjalizmu .
Na zanikanie NEP-u złożyło się głównie to , że zrealizowano jej zadanie : ludność przestała głodować . Pierwsze sygnały
kończenia się NEP nastąpiły w 1927r. Niskie ceny skupu spowodowały , że chłopi zmniejszyli sprzedaż zboża państwu .
Zaopatrzenie w żywność wyraznie się pogorszyło . Ogłoszono przywrócenie przymusowych dostaw zboża . W 1928r.
powstały zarysy 5-letniego planu budowy przemysłu . Rozpoczął się okres wielkich budowli socjalizmu . Gdy się nie
udawał organizowano procesy szkodników . W grudniu 1928r. Stalin ogłosił program kolektywizacji rolnictwa i
likwidacji kułak jako klasy . Chłopi zareagowali na to wyrzynaniem bydła . Kułacy zostali osadzeni w obozach albo zesłani
na wschód i południe Rosji . W 1932r. wprowadzono paszportyzację . Bez paszportu nie można było zmienić miejsca
pobytu , a kołchożnikom nie wydawano tego dokumentu . Po rewolucji szkoła miała zmienić swoje oblicze . Likwidowano
system klasowo lekcyjny i tradycyjne ocenianie . W prawie rodzinnym opowiadano się za wolną miłością . Uzyskanie
rozwodu stało się formalnością . Zaostrzyła się walka z religią . Władze masowo zamykały cerkwie , otwierano muzea ateizmu
. W 1936r. ogłoszono nową konstytucję (stalinowską) , która zapewniła wszelkie swobody demokratyczne i prawa socjalne .
Początkiem wielkiego terroru stało się zorganizowanie przez Stalina zabójstwo Siergieja Kirowa . W 1937r.
przeprowadzono czystkę w wojsku : wielu generałów zostało aresztowanych . Do prawa karnego wprowadzono zasadę
odpowiedzialności zbiorowej , skazywano rodziny przestępców , dzieci oddawano do domów dziecka . Zła praca
traktowana była jako sabotaż , rozmowa jako spisek .
Stosunki międzynarodowe w latach 30 tych.
W 1927r. minister spraw zagranicznych Francji Briand wystąpił z projektem podpisania punktu o wyrzeczeniu się wojny jako
metody załatwiania międzynarodowych sporów . Pakt Briand-Kellog został podpisany w Paryżu w sierpniu 1928r. przez :
Belgię , Czechosłowację , Francję , Japonię, Niemcy , Polskę , USA , Wlk.Brytanię i Włochy .
W styczniu 1935r. odbył się plebiscyt w Zagłębiu Saary o przynależności tych ziem . Sukces odniosły Niemcy , a Hitler
wprowadził obowiązek służby wojskowej . W pazdzierniku 1935r. Włochy podbiły Etiopię , a król włoski przyjął tytuł cesarza
. W lipcu 1937r. na Dalekim Wschodzie Japonia rozpoczęła agresję na Chiny . Z kolejnych układów powstał pakt noszący
nazwę antykominternowskiego , który stworzył podstawę osi Berlin-Rzym-Tokio . W tym samym czasie w Hiszpanii trwała
wojna domowa .
Hitler zdecydował się na otwarte dążenia do zjednoczenia wszystkich Niemców w jednym państwie . W Austrii tamtejsi
naziści próbowali bezskutecznie przejąć władzę . Ich przywódca nalegał na przyspieszenie Auschlussu (przyłączenia) . W
marcu 1938r. Austria została częścią III Rzeszy . Drugim obszarem zamieszkiwanym przez zwartą zbiorowość niemiecką były
Sudety w Czechosłowacji . Sprawa Niemców sudeckich mogła być rozwiązana tylko drogą dyplomatyczną . W końcu
września w Monachium spotkali się : premier Francji , premier Wlk.Brytanii oraz Hitler i Mussolini . Podpisano traktat
upoważniający Niemcy do zajęcia Sudetów . W początkach listopada 1938r. w tzw. arbitrażu wiedeńskim Niemcy i Włochy
przysądziły Węgrom część południowe Słowacji i Ukrainy Zakarpackiej . W marcu 1939r. Hitler udzielił protekcji Słowacji , a
następnie wezwał do Berlina nowego prezydenta Czech , który podpisał dokument o powstaniu protektoratu Czech i Moraw .
21.VIII.1939 ambasador niemiecki w ZSRR otrzymał zgodę Stalina na przyjazd Ribbentropa do Moskwy , w sprawie układu o
podziale stref wpływów . Dwa dni pózniej w Moskwiepodpisano pakt między Ribbentropem , a Mołotowem o nieagresji
między Niemcami i ZSRR . O ile porozumienie z Anglią i Francją mogło utrwalić pokój , pakt Ribbentrop-Mołotow oznaczał
wojnę .
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
kruzus ekonomiczny i powstanie iii rzeszy (3)222 Ustawa o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorcówIDEA WOJNY PREWENCYJNEJ WOBEC III RZESZYU kresu nocy Eksperymenty medyczne III RzeszyPraca Badawcza tajne technologie III RzeszyPOLITYKA WEWNĘTRZNA III RZESZY03 Międzynarodowe kartele warunkujące rozwój III RzeszyZMIANY KLIMATU, OIL PEAK,KRYZYS EKONOMICZNYOstatnia tajemnica III Rzeszywięcej podobnych podstron