plik


ÿþZ. Kkol-Notatki do WykBadu z Fizyki WykBad 25 25. Równania Maxwella 25.1 Podstawowe równania elektromagnetyzmu Poszukiwali[my zawsze podstawowego (najmniejszego) zestawu równaD pozwala- jcego na peBne opisanie przedmiotu zainteresowaD. W mechanice - trzy zasady dynamiki W termodynamice - trzy zasady termodynamiki Teraz chcemy zrobi to samo dla elektromagnetyzmu. Zacznijmy od poznanych ju| równaD. Nazwa Równanie 1 prawo Gaussa dla elektryczno[ci EdS = q / µ0 +" BdS = 0 2 prawo Gaussa dla magnetyzmu +" dÆB µ = Edl = - 3 prawo indukcji Faradaya +" dt r Bdl = µ0I +" 4 prawo Ampera Te równania jak si oka|e s niekompletne Konieczne jest wprowadzenie jeszcze jed- nego dodatkowego wyrazu do równania 4. Pozwala on w szczególno[ci na udowodnienie, |e prdko[ [wiatBa w pró|ni c, jest zwizana z czysto elektrycznymi i magnetycznymi wielko[ciami. Prze[ledzmy powy|sz tabel z punktu widzenia symetrii. Zwrómy uwag, |e w tych rozwa|aniach staBe µ0 i µ0 nie s istotne bo mo|emy wybra ukBad jednostek, w którym bd te staBe równe 1. Wtedy zauwa|amy peBn symetri le- wych stron równaD. Prawe strony NIE s symetryczne. Przyczyn niesymetrii dla równaD 1 i 2 znamy. Wiemy, |e istniej izolowane centra Badunku (np. elektron, proton) ale nie istniej izolowane centra magnetyczne (pojedyn- cze bieguny magnetyczne - monopole). Dlatego w równaniu 1 pojawia si q, a w 2 zero. Z tego powodu mamy w równaniu 4 prd I = dq/dt, a nie mamy prdu monopoli (Badun- ków magnetycznych) w równaniu 3. Drugi rodzaj asymetrii wi|e si z wyrazem  dÆB/dt w równaniu 3. Sens tego prawa jest nastpujcy: zmieniajce si pole magnetyczne wytwarza pole elektryczne. Korzystajc z zasad symetrii mo|na przypuszcza, |e obowizuje zale|no[ odwrotna: zmieniajc pole elektryczne (dÆE/dt) wytwarzamy pole magnetyczne ( Bdl) . +" 25.2 Indukowane pole magnetyczne Oczywi[cie do[wiadczenie daje przykBady: w kondensatorze (cylindrycznym) pole elektryczne wzrasta (kondensator Baduje si) z prdko[ci dE/dt co oznacza, |e do okBa- dek dopBywa Badunek. 25-1 Z. Kkol-Notatki do WykBadu z Fizyki Do[wiadczenie pokazuje, |e powstaje tam pole magnetyczne wytworzone przez zmienia- jce si pole elektryczne. E x x x B x x x x x x x i i r x x x x x x x B B x x x x x x x R x x x x B E Trzeba to uwzgldni w naszych równaniach. Jeszcze raz rozpatrzmy cylindryczny kon- densator i obliczmy z prawa Ampera pole magnetyczne w punkcie P (rysunek poni|ej). P E S i i r S' Wybieramy kontur obejmujcy pBask powierzchni S, która zawiera prd I oraz prze- chodzi przez punkt P (w odlegBo[ci r) ( jdS = I ). Z prawa Ampera otrzymujemy +" S Bdl = µ0I +" konturS Std B2Àr=µ0I Czyli µ0I B = 2Àr Prawo Ampera obowizuje dla dowolnego konturu. Wybieramy wic kontur koBowy na którym rozpita jest zakrzywiona powierzchnia S'. {aden prd nie przechodzi przez t powierzchni wic tym razem kontur nie obejmuje prdu i mamy Bdl = 0 co jest +" sprzeczne z poprzednim wynikiem. Wynika to z niecigBo[ci prdu, który nie pBynie pomidzy okBadkami kondensatora. {eby usun t niespójno[ Maxwell zaproponowaB dodanie nowego czBonu do prawa Ampera. Przez analogi do prawa indukcji Faradaya mo|emy napisa 25-2 Z. Kkol-Notatki do WykBadu z Fizyki dÆE Bdl = µ0µ0 (25.1) +" dt Tak wic prawo Ampera po modyfikacji ma posta dÆE Bdl = µ0µ0 + µ0I (25.2) +" dt Tak wic pole magnetyczne jest wytwarzane przez przepByw prdu ale te| przez zmie- niajce si pole elektryczne. Sprawdzmy czy stosujc t modyfikacj uzyskamy teraz poprawny wynik na pole B w punkcie P (przykBad powy|ej). W cz[ci powierzchni krzywoliniowej S' pomidzy okBadkami kondensatora z prawa Gaussa wynika, |e ÆE = ESC = q/µ0 gdzie SC jest powierzchni okBadek kondensatora. Ró|niczkujc po dt mamy dÆE 1 dq I = = dt µ0 dt µ0 Przypomnijmy, |e Bdl = µ0I +" Podstawiajc za I otrzymujemy dÆE Bdl = µ0µ0 +" dt czyli dodany wyraz do prawa Ampera. 25.3 Prd przesunicia Z poprzedniego równania wida, |e wyraz µ0dÆE/dt ma wymiar prdu. Mimo, |e nie mamy tu do czynienia z ruchem Badunków, to wyraz ten nazywamy prdem przesu- nicia. Mówimy, |e pole B mo|e by wytworzone przez prd przewodzenia I lub przez prd przesunicia IP. Bdl = µ0 (IP + I) (25.3) +" Koncepcja prdu przesunicia pozwala na zachowanie cigBo[ci prdu w przestrzeni gdzie nie jest przenoszony Badunek (np. midzy okBadkami kondensatora). PrzykBad 1 Obliczy indukowane pole magnetyczne w Badowanym kondensatorze cylindrycznym w odlegBo[ci r od osi (rysunek na stronie 2). Z równania 25-3 Z. Kkol-Notatki do WykBadu z Fizyki dÆE Bdl = µ0µ0 +" dt otrzymujemy 2 d(EÀr ) dE 2 B2Àr = µ0µ0 = µ0µ0Àr dt dt Std 1 dE B = µ0µ0r , dla r < R 2 dt dla r = R = 5cm oraz dE/dt = 1012 V/ms otrzymujemy B = 0.0028 Gs czyli o dwa rzdy mniej ni| pole ziemskie. Natomiast prd przesunicia dÆE dE IP = µ0 = µ0ÀR2 dt dt ma caBkiem spor warto[ IP = 70 mA. Powodem, |e B jest tak maBe jest to, |e ten prd (umowny) jest rozBo|ony na bardzo du|ej powierzchni okBadki kondensatora podczas gdy prd przewodzenia jest "skupiony" w przewodniku. 25.4 Równania Maxwella Prawo Równanie Czego dotyczy Do[wiadczenie Gaussa dla Badunek i pole Przyciganie, odpychanie 1 EdS = q / µ0 +" elektryczno[ci elektryczne Badunków (1/r2). Aadunki gromadz si na powierzchni metalu Gaussa dla pole magnetyczne nie stwierdzono istnienia 2 BdS = 0 +" magnetyzmu monopola magnetycznego indukcji Fara- 3 dÆB efekt elektryczny indukowanie SEM w obwo- Edl = - +" daya zmieniajcego si dzie przez przesuwany ma- dt pola magnetycz- gnes nego Ampera (roz- 4 dÆE efekt magnetycz- prd w przewodniku wytwa- Bdl = µ0µ0 ny zmieniajcego rza wokóB pole magnetyczne +" szerzone przez dt + µ0I Maxwella) si pola elek- prdko[ [wiatBa mo|na wy- trycznego liczy z pomiarów EM 1 c = µ0µ0 25-4

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
RÓWNANIA MAXWELLA
Rownania Maxwella 11
9 Rownanie Maxwella, diagram Maxa Borna
Równania Maxwella
NST02 Rownania Maxwella
02 Rownania Maxwella
10 25 25

więcej podobnych podstron