Prostownik do ładowania akumulatorów O J E K T Y
P R samochodowych
Prostownik do ładowania
akumulatorów
samochodowych
kit AVT-367
Zima to z okres ciłkiej
prby dla akumulatorw
samochodowych. Wielu z nas
broni si przed niemiłymi
niespodziankami z ich strony
za pomocą czstego
podładowywania. Akumulator
nie jest lekki, a zdecydowaną
wikszośĘ typowych
prostownikw mołna określiĘ Prostownik wykonano w posta- nie musi byĘ duła - akumulator
ci wysokosprawnej przetwornicy nie wymaga przecieł starannie
mianem topornych.
przepustowej (ang. forward con- odfiltrowanego napicia. Konden-
O ile na gabaryty i wag
verter) zasilanej bezpośrednio wy- sator C1 zmniejsza zakłcenia ge-
akumulatora mamy niewielki
prostowanym napiciem sieci. nerowane przez układ, a C3 wspo-
wpływ, to nie jest tak
Przetwornica pracuje z czstotli- maga prac głwnego kondensato-
w przypadku prostownika.
wością 50kHz, dziki czemu wy- ra filtrującego w zakresie wy-
Prezentowana tu ładowarka
miary elementw indukcyjnych są łszych czstotliwości. WartośĘ re-
jest z pewnością nowoczesna
niewielkie. Zmontowany układ zystora R1 powinna byĘ z jednej
i filigranowa.
wały niecałe 400 gramw, a jego strony mołliwie duła, aby impuls
wymiary 120x70x45mm są mniej- prądu przy włączeniu układu do
sze nił typowego transformatora sieci był niewielki, z drugiej stro-
sieciowego o mocy 100W! ny rezystancja ta powinna byĘ
Konstrukcja ładowarki uprosz- mołliwie mała, tak aby straty
czona została do niezbdnego mi- mocy podczas normalnej pracy
nimum, tak aby jej wykonanie były jak najmniejsze. Dlatego czs-
było opłacalne. Zastosowane zo- to w rozwiązaniach praktycznych
stały popularne i łatwe do kupie- zamiast R1 montuje si termistor
nia elementy. Mimo tego układ NTC o mocy ok. 2W (tzw. rozru-
ma wysokie walory ułytkowe: chowy) i rezystancji w temperatu-
- wysoką sprawnośĘ przekraczają- rze pokojowej około 10&!. Przepły-
cą 80%; wający prąd podgrzewa go do
- całkowitą odpornośĘ na zwarcie temperatury ok. 50oC, jego rezys-
wyjścia; tancja wynosi wtedy ok. 5&!.
- stabilizowany prąd wyjściowy Rezystor R2 odpowiada za start
o maksymalnej wartości 4,5A; przetwornicy. Po włączeniu zasi-
- zabezpieczenie przed przełado- lania zaczyna przez niego płynąĘ
waniem akumulatora. prąd i narasta napicie na kon-
densatorze C4. W chwili gdy na-
Opis układu picie to osiągnie 16V zaczyna
Schemat elektryczny ladowarki pracowaĘ kontroler przetwornicy.
przedstawiono na rys. 1. Napicie Włączony zostaje klucz T1 i przet-
sieci, podawane do układu most- wornica startuje. Poniewał, z uwa-
kowego M1, poprzez bezpiecznik gi na koniecznośĘ minimalizacji
i rezystor R1 (ograniczający udar strat mocy, wartośĘ rezystancji R2
prądu w momencie włączenia powinna byĘ jak najwiksza, to
prostownika), jest w nim prosto- w momencie startu kontroler czer-
wane i filtrowane przy pomocy pie energi praktycznie wyłącznie
kondensatora C2. W tym zastoso- z kondensatora C4. Wystarcza jej
waniu pojemnośĘ kondensatora C2 na około 200 milisekund pracy.
Elektronika Praktyczna 1/98
43
Prostownik do ładowania akumulatorów samochodowych
Po tym czasie napicie na C4
spada poniłej 10V, co jest syg-
nałem dla kontrolera o koniecz-
ności zablokowania klucza, gdył
nie ma pewności, ił przy tak
niskim napiciu zasilania kontro-
lera bdzie mołliwośĘ pewnego
nasycania i zatykania T1. Po krt-
kiej chwili cały proces zaczyna
si powtarzaĘ.
Aby zatem start układu był
mołliwy, konieczne jest dodatko-
we zasilanie U1. Realizuje je uzwo-
jenie D wraz z diodami D3 i D4
oraz dławikiem Dł1. Tuł po starcie
układu, zaindukowany w uzwoje-
niu prąd doładowuje C4 do na-
picia około 20V i umołliwia nie-
przerwaną prac przetwornicy.
Kontroler
Do sterowania przetwornicą zo-
stał wykorzystany popularny i ta-
ni układ UC3844. Produkuje go
wiele firm i w rłnych odmia-
nach, m.in. Motorola, Philips,
SGS Thomson. Do prostownika
najlepiej nadają si kostki z literą
A w symbolach, oznaczającą m.in.
dwukrotnie mniejszy prąd rozru-
chowy (jeśli w układzie zamontu-
je si taką kostk mołna zwik-
szyĘ wartośĘ R2). Zasilanie jest
podawane na wyprowadzenie
7 układu, zaś kocwka 5 to ma-
sa. WartośĘ napicia zasilania
sprawdza układ startu (16V) i blo-
kowania (10V), sterując odpowied-
nio pracą klucza. Wałnym ele-
mentem jest dioda Zenera o na-
piciu 34V, podłączona rwnoleg-
le do kocwek 7 i 5. Bez niej,
w przypadku np. uszkodzenia klu-
cza, napicie na C4 wzrastałoby
ał do 300V, powodując niechybne
uszkodzenie wielu elementw
z U1 na czele.
Kocwka 6 jest wyjściem
układu typu totem-pole - sterow-
nika tranzystora MOSFET, o dułej
wydajności prądowej. Rezystor R8
ogranicza szczytowy prąd ładowa-
nia pojemności bramka-rdło
tranzystora T1 do wartości bez-
piecznej dla stopnia wyjściowego
U1, a R7 zabezpiecza tranzystor
kluczujący przed wystąpieniem
stanu nieokreślonego na bramce,
w przypadku uszkodzenia kontro-
lera. Elementy D1 i D2 są dodat-
kowym zabezpieczeniem kontrole-
ra. Typowa awaria układu, spo-
wodowana na przykład rozkleje-
niem si połwek rdzenia TR1
Rys. 1. Schemat elektryczny prostownika.
Elektronika Praktyczna 1/98
44
Prostownik do ładowania akumulatorów samochodowych
Kocwka 2 (rys. 2) jest odwra- sprawnośĘ CNY64=50%, a jego
cającym wejściem wewntrznego pasmo to tylko 110 kHz), jednak
wzmacniacza napicia błdu zawar- w tym zastosowaniu nie ma to
tego w U1. Wejście nieodwracające istotnego znaczenia.
jest niedostpne z zewnątrz i jest Pracą LED steruje popularny
podłączone wewnątrz struktury do układ TL431 i jednocześnie pełni
napicia o wartości 2,5V. Z kolei on w układzie rol wzmacniacza
na kocwce 1 jest dostpne wy- napicia błdu. Zaproponowany
jście wzmacniacza w celu umołli- układ ma dodatkową zalet, napi-
wienia jego kompensacji. Mimo cie wyjściowe mołna dokładnie
oczywistej wygody, w opisywanym wyregulowaĘ za pomocą PR1 i jest
zastosowaniu wewntrzny wzmac- ono stabilne w funkcji temperatury.
niacz został wyłączony. Głwnym
powodem takiej decyzji było to, ił Układ przekazywania
Rys. 2. Sposób sterowania generatora
jego kompensacja czstotliwościo- mocy
PWM za pomocą transoptora.
wa w przetwornicy przepustowej Najwałniejszą czścią układu
przebiega w sposb podobny do jest wyjątkowo łmudna i mało po- przekazywania mocy jest transfor-
opisanego. wtarzalna (UC3844 został zaprojek- mator. Ma on ał cztery uzwojenia:
Pknicie rdzenia, i związany towany pod kątem sterowania prze- - uzwojenie oznaczone na sche-
z tym dramatyczny spadek jego twornicą zaporową). Uzyskanie sta- macie literą C to uzwojenie
indukcyjności, powoduje przepływ bilnej pracy bez obciąłenia, a tego pierwotne;
dułego prądu przez uzwojenie zasilacze impulsowe bardzo nie - uzwojenie B jest uzwojeniem
pierwotne - uszkadza to tranzys- lubią, graniczyło z cudem, a stałe odmagnesowującym - w momen-
tor T1. Uszkodzony tranzystor ma czasowe kompensacji uspokajające cie wyłączenia tranzystora ener-
zazwyczaj zwarte wszystkie wy- niesforny generator były tak du- gia zgromadzona w rdzeniu wra-
prowadzenia, czyli do rezystorw łe, łe jego reakcja na zmian ca do rdła poprzez diod D5;
R8 i R3 przyłołone zostaje napi- obciąłenia, zamiast przepisowych gdyby uzwojenia tego nie było
cie 300V. Dioda D2 (jest to tzw. mikrosekund, była zauwałalna go- lub uszkodzeniu uległaby dioda
transient suppresor, czyli dioda łym okiem! D5, to rdze po krtkiej chwili
Zenera dułej mocy przeznaczona Wyłączenie wzmacniacza reali- pracy nasyciłby si - moment
do obcinania przepiĘ) ograni- zuje rezystor R6, a R13 zabezpie- ten dla konstruktora objawia si
cza wartośĘ napicia na wypro- cza dodatkowo przed jego nie- w sposb multimedialny - hu-
wadzeniu 6 do 24V, a D1 zapew- przewidzianymi wzbudzeniami. kiem odparowującej struktury
nia właściwą polaryzacj kontro- Poniewał wewnątrz struktury za- T1 i dymem z oporności R3 i R8;
lera. W efekcie uszkodzeniu mogą warte jest rdło prądowe wpusz- - uzwojenie A jest uzwojeniem
ulec jedynie rezystory R3 i R8, czające prąd do kocwki 1 ste- wtrnym;
a U1 ocaleje. rowanie generatorem PWM mołna - uzwojenie D jest pomocniczym
Wyprowadzenie 3 dostarcza zrealizowaĘ zwierając ją do masy uzwojeniem wtrnym potrzeb-
kontrolerowi informacji o prądzie za pomocą tranzystora zawartego nym do zasilania kontrolera.
płynącym przez uzwojenie pier- w transoptorze. Podwjna dioda D6 wraz z dła-
wotne transformatora (badany jest wikiem DŁ2 i kondensatorami C10
spadek napicia na rezystorze R3), Układ stabilizacji i C11 tworzy stopie wyjściowy
elementy R4 i C8 tworzą obwd napicia charakterystyczny właśnie dla
gasikowy dla oscylacji jakie poja- Im tranzystor zawarty w O1 przetwornicy przepustowej. Ana-
wiają si na R3. Elementy R5 i C7 bardziej przewodzi, tym napicie logiczny układ jest podłączony do
dołączone do nłki 4 ustalają czs- na wyprowadzeniu 1 jest niłsze uzwojenia D, mimo niewielkiej
totliwośĘ pracy przetwornicy, i wspłczynnik wypełnienia im- mocy jaką pobiera U1 tu rwnieł
a wyprowadzenie 8 jest rdłem pulsw kluczujących mniejszy. Za- konieczny jest dławik. Wszystkie
napicia odniesienia o wartości 5V. mierzeniem autora było opracowa- kondensatory pracujące w ukła-
nie układu stabilnego i powtarzal- dzie przekazywania mocy powin-
nego. Dlatego, aby nie było prob- ny charakteryzowaĘ si niską war-
lemw z kompensacją, w układzie tością wspłczynnika ESR. Pro-
został zastosowany szybki trans- centuje to niłszymi zakłceniami
optor produkcji Hewlett-Packard na wyjściu, niłszą wartością na-
o sprawności rzdu 8% i pasmie picia ttnie oraz, co rwnie
przenoszenia 1MHz. wałne, układ taki łatwiej jest
Jego duła szybkośĘ pracy wy- poprawnie skompensowaĘ.
nika przede wszystkim z rozbicia Kondensatory o niskiej wartoś-
wolnego, wieloemiterowego foto- ci ESR czasami mołna poznaĘ po
tranzystora na układ fotodioda- zwielokrotnionych wyprowadze-
tranzystor. W porwnaniu do ty- niach, jednak jeśli wykonano je
powych konstrukcji typu CNY 17 techniką mostkowania warstw fo-
lub CNY64 traci si tutaj istotnie lii (zawierają one szereg dodatko-
Rys. 3. Charakterystyka prądowo-
na sprawności transmisji (np. wych połącze pomidzy wars-
napięciowa prostownika.
Elektronika Praktyczna 1/98
45
Prostownik do ładowania akumulatorów samochodowych
prądu. Układ dysponuje bowiem
oryginalnym zabezpieczeniem
przeciwzwarciowym, a jego cha-
rakterystyka prądowo-napiciowa
jest przedstawiona na rys. 2.
Wynika z niej, łe przez zwarte
zaciski wyjściowe nie płynie ła-
den prąd.
Gdy napicie na wyjściu z ja-
kichś powodw si zmniejszy,
dziki silnemu sprzłeniu magne-
tycznemu uzwoje A i D, pro-
porcjonalnie zmaleje rwnieł na-
picie na kondensatorze C4. Spa-
dek tego napicia poniłej 10V
Rys. 4. Sposób nawijania transformatora TR1.
uaktywnia układy zabezpieczenia
twami zwijki) zewntrznie niczym przepustowy R4 i C8, eliminujący podnapiciowego wbudowane
nie odrłniają si od innych. zakłcenia szpilkowe powstające w U1 i przetwornica si wyłącza.
Brak jednolitego systemu ozna- przy przełączaniu klucza, jest po- Po niecałej sekundzie przerwy,
cze powoduje dodatkowy bała- dawane na wejście kontroli prą- kondensator C4 zostaje doładowa-
gan i dezorientacj. du. W chwili, gdy napicie na ny przez R2 do progowego napi-
W układzie wyprbowano prak- wyprowadzeniu trzecim U1 osiąg- cia włączającego kontroler (16V)
tycznie kombinacj dwch zwyk- nie 1V, kontroler natychmiast i układ ponownie startuje. Ciągłe
łych (ale od renomowanego pro- i bez wzgldu na wartośĘ sygna- zwarcie objawia si zatem charak-
ducenta) kondensatorw połączo- łw ze wzmacniacza napicia bł- terystycznym prbkowaniem
nych rwnolegle, dziki czemu du wyłącza klucz (oczywiście pro- przetwornicy.
wypadkowa rezystancja ESR jest ces wyłączania powtarza si
niewielka oraz, na co niekiedy nie w kałdym cyklu). Jak wykonaĘ
zwraca si uwagi, prądy przewo- Takie działanie pozwala ogra- transformator?
dzone przez wyprowadzenia tych niczyĘ prąd wyjściowy do łądanej Prawidłowe i staranne wykona-
pojemności lełą w rozsądnych gra- wartości poprzez dobr R3 i jed- nie transformatora jest kluczem
nicach. Rezystor R12 realizuje nocześnie zapewnia bezpieczny do sukcesu w budowie prostow-
wymg minimalnego obciąłenia start układu bezpośrednio po włą- nika. Szczeglną uwag trzeba
wyjścia i zapewnia stabilną prac. czeniu do sieci, gdy kondensatory zwrciĘ na właściwe podłączenia
C10 i C11 są jeszcze nie nałado- uzwoje do wyprowadze karka-
Jak działa stabilizacja wane. Po prostu są one ładowane su. Ewentualne pomyłki w począt-
prądu? stałym prądem. kach i kocach uzwoje lub prze-
Jeśli tylko napicie akumulato- bicia midzy nimi unieruchomią
ra jest niłsze od ustawionej po- Zabezpieczenie układ lub uszkodzą elementy mo-
tencjometrem PR1 wartości progo- przeciwzwarciowe cy.
wej (ściślej: kocowej wartości Zwarcie kocwek wyjścio- Prac rozpoczyna si od przy-
napicia ładowania), układ prze- wych prostownika nie powoduje, gotowania 3 odcinkw drutu DNE
staje stabilizowaĘ napicie i prze- jak mołna by przypuszczaĘ, ciąg- o średnicy 0,8 mm i długości ok.
chodzi do stabilizacji prądu. Kon- łego przepływu przez nie dułego 85 cm. Początki drutw naleły
trola jego wartości jest dokonywa-
na po stronie pierwotnej. W cza-
sie, gdy tranzystor kluczujący
przewodzi, to prąd przez niego
płynący składa si w uproszcze-
niu z dwu składowych:
- prądu magnesującego o wielkoś-
ci zalełnej od indukcyjności
uzwojenia pierwotnego i napi-
cia na C2,
- prądu wyjściowego pomniejszone-
go o przekładni transformatora.
Poniewał wielkośĘ prądu mag-
nesującego jest wartością stałą,
mołna do kontroli prądu wyjścio-
wego sprawdzaĘ wielkośĘ prądu
pierwotnego. Zamiana prądu na
napicie jest realizowana w rdle
tranzystora T1 na rezystorze R3.
Napicie to poprzez filtr dolno-
Rys. 5. Rozmieszczenie elementów na płytce drukowanej prostownika.
Elektronika Praktyczna 1/98
46
Prostownik do ładowania akumulatorów samochodowych
Trzecie w ko- Epidian lub Distal), a na wypro-
lejności nawija wadzenia nasunąĘ odcinki koszul-
si uzwojenie ki igielitowej. Gotowy dławik po-
pierwotne C winien mieĘ indukcyjnośĘ ok. 60
Zaczynając od mikrohenrw. Mozaika płytki dru-
kocwki 13, kowanej przewiduje mołliwośĘ
trzeba nawinąĘ ułycia gotowych dławikw, zgod-
90 zwojw drutu nie z danymi zawartymi w wyka-
DNE 0,28 i zie elementw.
zakoczyĘ na IndukcyjnośĘ dławika Dł1 po-
nłce 11. Uzwo- winna wynosiĘ około 150 mikro-
jenie odmagneso- henrw. Z uwagi na niewielki
wujące liczy so- prąd płynący przez niego mołna
bie rwnieł 90 skorzystaĘ z szerokiej gamy ele-
zwojw, jednak mentw gotowych.
w tym przypadku
Rys. 6. Szkic wykonania wspornika dławika DA2.
wystarczy znacz- Montał i uruchomienie
nie cieszy drut Układ montuje si według ty-
zamocowaĘ do wyprowadze 5-6- DNE, np. 0,1 mm. Start na ko- powych reguł, najlepiej na płytce
7 (patrz rys. 4) i całą wiązką cwce 12, koniec na 10. Oczywiś- drukowanej przedstawionej na
nawinąĘ 14 zwojw. Przewody cie są dopuszczalne nieznaczne wkładce wewnątrz numeru. Roz-
muszą byĘ układane ściśle i rw- rłnice w średnicach uływanych mieszczenie elementw przedsta-
no. Koce drutw lutuje si do przewodw wia rys. 5.
nłek 1-2-3. Gotowe uzwojenie W gotowy karkas naleły wsu- Nieco komplikacji przysporzyĘ
wtrne naleły zaizolowaĘ - dla nąĘ rdze, po czym ciasno owi- mołe jedynie to, ił dułą czśĘ
dostatecznego bezpieczestwa nąĘ go taśmą izolacyjną, aby elementw montuje si w pionie.
ułytkowania, izolacj powinna sta- zapewniony był właściwy docisk ZadbaĘ naleły jedynie, aby rezys-
nowiĘ taśma izolacyjna odporna obu połwek do siebie. Do kon- tory, w ktrych wydziela si zna-
na temperatur rzdu 100 stopni. troli nawinicia potrzebny bdzie cząca moc (R1, R2, R12) zamon-
Prby autora pokazały, łe najle- miernik indukcyjności. Uzwojenia towaĘ w pewnym oddaleniu od
piej do tego nadaje si folia B i C powinny mieĘ induk- płytki drukowanej, co ułatwi roz-
styrofleksowa pozyskana choĘby cyjnośĘ po około 18mH. Prowizo- praszanie ciepła i ograniczy na-
ze starego telewizyjnego transfor- rycznie połączone ze sobą połw- grzewanie innych sąsiednich ele-
matora w.n. lub dułego konden- ki rdzenia naleły pozostawiĘ tak mentw. Kontroler U1 warto jest
satora. przez cały proces uruchamiania, zamontowaĘ w podstawce. Do za-
Foli naleły pociąĘ w pasy dopiero gdy uzyska si pewnośĘ, montowania dławika Dł2 na rdze-
o szerokości wikszej od wielkoś- ił wszystko działa poprawnie, niu kubkowym konieczne bdzie
ci karkasu o ok. 2 mm, co da trzeba solidnie skleiĘ je ze sobą wykonanie z cienkiej blachy sta-
gwarancj, ił dokładnie przykryje i z karkasem za pomocą ływicy lowej lub aluminiowej wspornika
ona uzwojenie i nie bdzie prze- epoksydowej odpornej na podwy- kątowego zgodnie z rys. 6. Zar-
biĘ midzy uzwojeniami. Ponie- łszoną temperatur. wno dioda D6, jak i tranzystor T1
wał izolacja pomidzy uzwoje- wymagają radiatorw. Elementy
niem wtrnym a pozostałymi jest Pozostałe elementy mocujemy do nich bez przekładek
najwałniejsza, dlatego naleły na- indukcyjne izolacyjnych.
winąĘ jej ał trzy warstwy. Drugim wałnym elementem Układ zmontowany ze spraw-
Drugie w kolejności nawija si jest dławik Dł2. Do jego wyko- nych elementw działa od pier-
uzwojenie zasilające kontroler D. nania najlepiej jest ułyĘ specjal- wszego włączenia, uruchamianie
Poniewał moc pobierana przez U1 nego rdzenia toroidalnego, jednak warto jednak przeprowadziĘ stop-
jest niewielka, wystarczy cienki z uwagi na trudności w zakupie niowo. Podczas pracy naleły za-
drut o średnicy około 0,3 mm, takowego i, co chyba wałniejsze, chowaĘ daleko idącą ostrołnośĘ,
ktrym naleły nawinąĘ 11 zwojw aby uniknąĘ kłopotliwego w tym gdył nie dośĘ, łe układ jest
zaczynając od kocwki 8, a ko- przypadku nawijania, do wykona- zasilany bezpośrednio z napicia
cząc na 9. Z uwagi na wymagane nia dławika proponuj ułyĘ rdze- sieci energetycznej, to dodatkowo
dułe sprzłenie z uzwojeniem nia kubkowego. Uzwojenie dławi- szczytowe napicia w układzie
wtrnym, uzwojenie nawijamy cen- ka liczy sobie 12 zwojw nawi- przekraczają 700V! Naleły rw-
tralnie w środku karkasu, ściśle nitych mołliwie jak najgrubszym nieł pamitaĘ, aby po wyłączeniu
zwj przy zwoju. Podczas nawi- drutem (np. DNE 1,5 mm) na układu odczekaĘ kilkadziesiąt se-
jania naleły ciągle mieĘ na uwa- szpulce rdzenia M32/19. Uzwoje- kund przed rozpoczciem jakichś
dze, aby wszystkie uzwojenia na- nie nie wymaga izolacji, ale po- manipulacji, aby rozładował si
wijaĘ w jednym kierunku, inaczej niewał drut nawojowy o tej śred- kondensator C2. Do uruchomienia
trudno bdzie zapanowaĘ nad ko- nicy jest sprłysty, ciasno nawi- potrzebne bdą: rezystor o opor-
cami i początkami oraz starannie nite uzwojenie trzeba przed za- ności około 100&! i mocy co naj-
izolowaĘ wyprowadzenia i kałdą montowaniem w rdzeniu posma- mniej 2W, dwie łarwki samo-
z nawijanych warstw drutu. rowaĘ ływicą epoksydową (klej chodowe 12V/21W, regulowany
Elektronika Praktyczna 1/98
47
Prostownik do ładowania akumulatorów samochodowych
ty. Podłączamy do wyjścia pros-
WYKAZ ELEMENTÓW
townika łarwk 12V/21W, a na-
Rezystory
picie z zasilacza warsztatowego
(1/8 W o ile nie podano inaczej):
(17..20V) podajemy bezpośrednio
R1: 4,7&!/2W drutowy lub lepiej
na kondensator C2. Nastpnie
termistor NTC 10&!/2W
zwieramy rezystor R2. Prąd pobie-
R2: 180k&!/1W (270K w przypadku
rany z zasilacza powinien wzros-
użycia UC3844A)
nąĘ do około 100mA, a łarwka
R3: 0,82&!/1W (nie drutowy!)
powinna bardzo słabo zacząĘ si
R4: 1k&!
łarzyĘ (obserwacje w ciemności).
Rys. 7. Prawidłowy kształt napięcia
R5: 8,2k&!
Brak takich objaww, w szczegl-
na zródle T1.
R6: 3k&!
ności brak wzrostu pobieranego
prądu lub duły pobierany prąd R7: 18k&!
zasilacz warsztatowy i miernik (1A) świadczą o uszkodzeniach fa- R8: 47&!/0,5W
uniwersalny. lownika lub pomyłkach w wyko- R9: 220&!
W pierwszym kroku trzeba wy- naniu transformatora.
R10: 9,1k&!
lutowaĘ rezystor R2 i podaĘ na Na koniec usuwamy zwarcie
R11: 2k&!
wejście układu napicie sieci po- R2 i włączamy układ do sieci.
R12: 150&!/2W
przez rezystor 100&!. Napicie na Jeśli wszystkie powyłsze kroki
R13: 100k&!
kondensatorze C2 powinno przekra- układ przeszedł pomyślnie, moł-
R14: 2,4k&!/0,25W
czaĘ 300V. W drugim kroku zasila- na mieĘ 90% pewności, ił łarw-
R15: 1M&!
my kontroler wyłącznie z zasilacza ka rozbłyśnie jasnym światłem.
PR1: 1k&!, PR wieloobrotowy
warsztatowego. Napicie zawierające Po krtkiej chwili pracy trzeba
stojący ze śrubą w pionie
si pomidzy 17 a 20V naleły po- skontrolowaĘ temperatur radia-
Kondensatory
daĘ bezpośrednio na kondensator torw (lekko ciepłe). Nastpnie
C1, C3: 47..100 nF/400V
C4. Kontrolujemy obecnośĘ napicia odłączamy łarwk od wyjścia
C2: 100F/350V
odniesienia (5V) na wyprowadzeniu i bez obciąłenia ustawiamy za
C4: 100F/35V
8, sprawdzamy obecnośĘ impulsw pomocą PR1 napicie 14,5V. Gdy-
C5: 100nF/63V
kluczujących na kocwce 6. Na- by układ nieobciąłony zaczął si
C6: 22nF/63V foliowy
stpnie naleły stopniowo zmniej- podwzbudzaĘ (słychaĘ wtedy cha-
szaĘ napicie zasilania. Po przekro- rakterystyczny szum w transfor- C7: 2,2nF/63V foliowy,
styrofleksowy lub poliestrowy
czeniu granicy 10V, napicie na matorze), naleły wymieniĘ kon-
C8: 470pF/63V ceramiczny
kocwce 6 powinno nagle spaśĘ densatory C10 i C11 na inny typ
do zera i zwikszyĘ si dopiero lub prbowaĘ zwikszyĘ pojem- C9: 68nF/63V foliowy, styroflekso-
wy lub poliestrowy
przy napiciu zasilania 16V. nośĘ C9 do np. 82nF. WartośĘ
W trzecim kroku sprawdza si stabilizowanego prądu mołna C10, C11: 470F/25V niski ESR
działanie układu stabilizacji na- określiĘ poprzez dobr R3, naj- Półprzewodniki
picia. Potencjometr PR1 ustawia- lepiej poprzez dolutowanie do- D1, D3, D4: BA157
my w połołenie środkowe i poda- datkowego rezystora rwnoległe-
D2: 1N6280 (24V, 1500W
p-k
jemy napicie z zasilacza warsz- go od strony druku. Nie naleły
transient suppressor)
tatowego na wyjście układu. Pod- jednak przesadzaĘ, rłnica prądu
D5: BA159
łączamy woltomierz rwnolegle ładowania o 20% ma w praktyce
D6: MBR1545CT
do R9 i powoli zwikszamy na- niewielkie znaczenie. W przypad-
D7: TL431 (obudowa TO-92)
picie z zasilacza. Przy napiciu ku jakichkolwiek problemw
M1: mostek okrągły 1A/400V np.
około 13V, niewielkie wskazania z niepoprawną pracą układu na-
B380C1000
woltomierza powinny zacząĘ gwał- leły skontrolowaĘ kształt napi-
O1: 6N135 (Hewlett-Packard)
townie rosnąĘ. Podobne efekty cia na rdle T1. Do analizy
T1: BUZ80, BUZ80A, ewentualnie
dułych zmian napicia wystpują wykresu z pewnością przyda si
BUZ308, BUZ355
przy ruchach PR1. Aby sprawdziĘ lektura ostatnio publikowanych
U1: UC3844
działanie po drugiej stronie trans- w EP artykułw o zasilaczach im-
Różne
optora, ponownie podajemy na- pulsowych.
Tr1: rdzeń ETD34 (Polfer, Philips)
picie na kontroler, wylutowuje- Gotowy i uruchomiony układ
bez szczeliny, uzwojenia według
my R9 i dodatkowo napicie z za- naleły zamknąĘ w metalowej,
opisu w tekście, karkas ETD34
silacza, koniecznie poprzez rezys- przewiewnej obudowie. Podłącze-
Polfer
tor o oporności około 3k&! poda- nie do sieci naleły wykonaĘ
Dł1: 150H - np. Polfer DSp70.10-
jemy bezpośrednio na diod LED kablem trzyłyłowym, łącząc z nią
151K lub DEp10.12-151K
transoptora (plus na kocwk 2). przewd zerowania (zielonołłty).
Dł2: rdzeń kubkowy M-30/19 AL-
W momencie zapalenia diody na- Na płytce drukowanej nie umiesz-
400-F2001 oraz karkas,
picie na wyprowadzeniu 1 po- czono klasycznego filtru przeciw-
indukcyjność 60H, można również
winno spaśĘ do wartości bliskiej zakłceniowego, gdyby układ spra-
użyć gotowego dławika 60H na
zeru, zniknąĘ powinny rwnieł wiał problemy w tym zakresie,
prąd 6A np. Coilcraft DMT2-79-6.0
impulsy kluczujące na nłce 6. filtr taki mołna włączyĘ przed
Podstawka DIP-8, bezpiecznik 2A
Przed ostatnią prbą wlutowu- prostownikiem.
wraz z oprawką do zamocowania
jemy wszystkie odłączone elemen- Robert Magdziak, AVT
w obudowie.
Elektronika Praktyczna 1/98
48
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Spawarka impulsowa do spawania metoda TIGKryteria oceny nauszników przeciwhałasowych w odniesieniu do halasu impulsowego i tonowegoimpuls material wyrazowo obrazkowy do utrwalania poprawnej wymowy glosek l rE book Impuls Edukacja Europejska Od Wielokulturowosci Do Miedzykulturowosciimpuls material wyrazowo obrazkowy do utrwalania poprawnej wymowy glosek dentalizowanychZrob To Sam Mocowanie Ciezkich Przedmiotow Do Scian (2)Impuls Prawo Dziecka Do Zdrowiaimpuls material wyrazowo obrazkowy do utrwalania poprawnej wymowy glosek s z c dzpozwol mi przyjsc do ciebiewytyczne do standar przyl4FAQ Komendy Broń (Nazwy używane w komendach) do OFPDrzwi do przeznaczenia, rozdział 2więcej podobnych podstron