Miejsce
na naklejkÄ™
z kodem
dysleksja
PRÓBNY
EGZAMIN MATURALNY
Z CHEMII
Arkusz I
ARKUSZ I
czas pracy 120 minut
Instrukcja dla zdajÄ…cego
STYCZEC
1. Proszę sprawdzić czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron.
ROK 2005
Ewentualny brak należy zgłosić przewodniczącemu zespołu
nadzorujÄ…cego egzamin.
2. Do arkusza dołączone są dwie karty stałych chemicznych.
Proszę je zatrzymać po zakończeniu pracy z arkuszem I.
Będą one służyć również do pracy z arkuszem II.
3. Proszę uważnie czytać wszystkie polecenia i informacje do
zadań.
4. Rozwiązania i odpowiedzi należy zapisać czytelnie w miejscu
na to przeznaczonym przy każdym zadaniu.
5. W rozwiązaniach zadań rachunkowych trzeba przedstawić tok
rozumowania prowadzÄ…cy do ostatecznego wyniku oraz
pamiętać o jednostkach.
6. W trakcie obliczeń można korzystać z kalkulatora.
7. Proszę pisać tylko w kolorze czarnym; nie pisać ołówkiem.
8. Nie wolno używać korektora.
9. Błędne zapisy trzeba wyraznie przekreślić.
10. Brudnopis nie będzie oceniany.
11. Obok każdego zadania podana jest maksymalna liczba
Za rozwiÄ…zanie
punktów, którą można uzyskać za jego poprawne rozwiązanie.
wszystkich zadań
12. Do ostatniej kartki arkusza dołączona jest karta odpowiedzi,
można otrzymać
którą wypełnia nauczyciel.
łącznie 60 punktów
Życzymy powodzenia!
(Wpisuje zdający przed rozpoczęciem pracy)
PESEL ZDAJCEGO
Ò! Informacja do zadaÅ„ 1. i 2.
A
Dany jest zbiór nuklidów (I V) opisanych ogólnym zapisem E:
Z
40 40 1 44 32
E E E E E
20 19 1 20 16
I II III IV V
Zadanie 1. (1 pkt)
Z podanego zbioru nuklidów wybierz izotopy.
Izotopami sÄ… nuklidy o numerach: ..............................................................................................
Zadanie 2. (2 pkt)
Zastępując ogólne symbole E symbolami właściwych pierwiastków, zapisz sumaryczne
wzory związków chemicznych utworzonych z atomów:
a) II i V ....................................................................................................................
b) III i V ...................................................................................................................
Zadanie 3. (1 pkt)
Spośród poniższych jonów wybierz te, które mają identyczną konfigurację elektronową:
S2- Li+ Cl- Mg2+ Ca2+
.......................................................................................................................................................
Zadanie 4. (1 pkt)
Wskaż, jakie wiązania dominują w podanych niżej substancjach.
KCl Cl2 HCl
kowalencyjne
A jonowe kowalencyjne
spolaryzowane
kowalencyjne kowalencyjne
B jonowe
spolaryzowane spolaryzowane
kowalencyjne
C jonowe kowalencyjne
spolaryzowane
D jonowe kowalencyjne jonowe
2
Zadanie 5. (2 pkt)
W wyniku reakcji 4 objętości amoniaku z 5 objętościami tlenu powstało 6 objętości pary
wodnej oraz 4 objętości pewnego badanego gazu (objętości mierzono w tych samych
warunkach ciśnienia i temperatury).
Napisz równanie tej reakcji oraz podaj nazwę badanego gazu.
Równanie reakcji: .......................................................................................................................
Nazwa gazu: .................................................................................................................................
Zadanie 6. (1 pkt)
W poniższej tabeli zamieszczono w kolejności alfabetycznej nazwy wybranych litowców,
podano ich gęstości oraz temperatury topnienia.
Nazwa metalu GÄ™stość [g‡cm-3] Temperatura topnienia [ÚC]
Cez 1,90 29
Lit 0,53 180
Potas 0,86 64
Rubid 1,53 39
Sód 0,97 98
Oceń poprawność poniższej informacji zakreślając literę P, jeśli uznasz ją za prawdziwą
lub literę F, jeśli uznasz ją za fałszywą.
Im większa gęstość, tym wyższa temperatura topnienia litowca.
P F
Zadanie 7. (2 pkt)
Wykonano trzy sześciany o jednakowych masach: pierwszy z cynku, drugi z glinu i trzeci
z żelaza.
Dokonaj analizy danych zawartych w poniższej tabeli i określ, czy objętości tych
sześcianów są równe. Swoją odpowiedz uzasadnij.
Nazwa metalu GÄ™stość [g‡cm-3]
Cynk 7,13
Glin 2,70
Żelazo 7,86
Stwierdzenie dokonane po analizie danych: ...............................................................................
.......................................................................................................................................................
Uzasadnienie: ..............................................................................................................................
......................................................................................................................................................
3
Zadanie 8. (1 pkt)
Wskaż, które z poniższych stwierdzeń nie dotyczy azotu.
A) stanowi główny składnik powietrza,
B) jest bezbarwnym gazem,
C) jest niepalny,
D) posiada charakterystyczny zapach.
Zadanie 9. (1 pkt)
Spośród niżej podanych informacji wybierz te, które są prawdziwe dla tlenku magnezu:
I. bardzo dobrze rozpuszcza siÄ™ w wodzie,
II. reaguje z kwasami,
III. jest składnikiem leków stosowanych przeciw nadkwasocie,
IV. ma niskÄ… temperaturÄ™ topnienia,
V. ma charakter zasadowy.
A) I, III, IV
B) II, III, V
C) II, III, IV
D) III, IV, V
Zadanie 10. (2 pkt)
Oblicz, jaki procent masowy stanowi azot w azotanie(V) amonu (NH4NO3).
Obliczenia:
Zadanie 11. (2 pkt)
W trzech odkrytych zlewkach znajdowały się bezbarwne ciecze:
I. woda wapienna,
II. woda destylowana,
III. wodny roztwór soli kuchennej.
Po dwóch dniach zauważono lekkie zmętnienie cieczy w jednej zlewce.
Wskaż, w której zlewce ciecz zmętniała i uzasadnij swój wybór.
Woda zmętniała w zlewce nr: ......................................
Uzasadnienie: ..............................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
4
Zadanie 12. (1 pkt)
Ze względu na dużą aktywność chemiczną pierwiastek ten nie występuje w stanie wolnym.
Jego atomy chętnie oddają elektrony walencyjne i tworzą związki jonowe, w których
występuje on na II stopniu utlenienia. Odznacza się silnymi właściwościami redukującymi.
Jest srebrzystobiałym metalem z połyskiem. Spalany w powietrzu przechodzi w tlenek i azotek.
Tlenek pod wpływem wody przechodzi w wodorotlenek reakcja ta jest silnie egzotermiczna.
W reakcji z węglem tworzy karbid, który reagując z wodą wydziela acetylen.
Podaj nazwÄ™ opisywanego pierwiastka.
.......................................................................................................................................................
Ò! Informacja do zadaÅ„ 13. i 14.
W sześciu probówkach znajdują się następujące tlenki:
I. CaO II. CO III. K2O IV. SO3 V. NO VI. P4O10
Zadanie 13. (3 pkt)
Dokonaj podziału wymienionych tlenków, wpisując wzór danego tlenku w odpowiednie
miejsce do tabeli. Jako kryterium podziału tlenków przyjmij zachowanie się ich wobec
wody.
Wzory tlenków
Tlenki zasadowe
Tlenki obojętne
Tlenki kwasowe
Zadanie 14. (2 pkt)
Do probówek z tlenkami oznaczonych numerami I, III, IV, VI dodano wodę destylowaną.
Wpisz do tabeli numery probówek, które zawierają roztwory o wartościach pH < 7
i o wartościach pH > 7.
Wartości pH roztworów pH < 7 pH > 7
Numery probówek
5
Zadanie 15. (3 pkt)
W czasie wykonywania czynności laboratoryjnych często należy substancję oczyścić
lub wyodrębnić ją z mieszaniny za pomocą odpowiedniej metody.
Wpisz do tabeli nazwy metod A, B i C zdefiniowanych w poniżej przedstawionym
tekście.
- W metodzie A wykorzystuje się różnicę rozpuszczalności substancji oczyszczanej
i towarzyszących jej zanieczyszczeń, w różnych temperaturach, w odpowiednio
dobranym rozpuszczalniku.
- Metoda B jest stosowana do oczyszczania ciał stałych, które przy ogrzewaniu
przechodzą w stan pary, a pary te po oziębieniu wytwarzają kryształy ciała stałego.
- Metoda C polega na przeprowadzeniu cieczy w stan pary, a następnie skraplaniu
wydzielonych par w celu ponownego przeprowadzenia ich w ciecz.
Nazwa metody
Metoda A
Metoda B
Metoda C
Zadanie 16. (2 pkt)
Przygotowano następujące mieszaniny:
I. woda + chlorek sodu,
II. woda + piasek,
III. woda + mÄ…ka,
IV. woda + glukoza.
Dokonaj klasyfikacji tych układów, wpisując numery mieszanin w odpowiednie miejsca
do poniższej tabeli.
Roztwór rzeczywisty Zawiesina
Zadanie 17. (1 pkt)
Zaznacz równanie reakcji, które przedstawia pierwszy etap dysocjacji kwasu
ortofosforowego(V).
3-
A) H3PO4 Ć! 3H+ + PO
4
-
B) H3PO4 Ć! H+ + H2PO
4
- 2-
C) H2PO Ć! H+ + HPO
4 4
2- 3-
D) HPO Ć! H+ + PO
4 4
6
Ò! Informacja do zadaÅ„ 18. i 19.
Wykonano doświadczenia przedstawione na poniższym rysunku:
Na CaO NaOH
I II III
H2O + fenoloftaleina
Zadanie 18. (2 pkt)
Określ, jaką barwę przyjęła fenoloftaleina w tych probówkach po wykonaniu
doświadczeń i wyjaśnij dlaczego.
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
Zadanie 19. (3 pkt)
Napisz, w formie jonowej, równania reakcji zachodzących w poszczególnych
probówkach.
Probówka I: .................................................................................................................................
Probówka II: ................................................................................................................................
Probówka III: ..............................................................................................................................
Zadanie 20. (4 pkt)
Korzystając z tabeli rozpuszczalności, zaprojektuj doświadczenie, w wyniku którego
otrzymasz jodek ołowiu(II):
a) podaj nazwy potrzebnych odczynników,
b) przedstaw schematyczny rysunek doświadczenia,
c) zapisz przewidywane obserwacje,
d) napisz, w formie jonowej skróconej, równanie zachodzącej reakcji
chemicznej.
Odczynniki: .................................................................................................................................
Schemat doświadczenia:
Obserwacje: .................................................................................................................................
Równanie reakcji: .......................................................................................................................
7
Ò! Informacja do zadaÅ„ 21. i 22.
Wykonano doświadczenia pokazane na poniższym rysunku:
NaOH (aq) HCl (aq)
I II
NH4Cl (aq) Na2S (aq)
U wylotu probówek umieszczono zwilżony wodą destylowaną żółty papierek uniwersalny.
Zadanie 21. (2 pkt)
Zapisz po dwie obserwacje, jakich dokonano podczas każdego doświadczenia. W opisie
uwzględnij między innymi zmianę barwy papierka uniwersalnego.
Probówka I: ..................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Probówka II: .................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 22. (2 pkt)
Napisz, w formie jonowej skróconej, równania reakcji zachodzących w probówkach
I i II.
Probówka I: ..................................................................................................................................
Probówka II: .................................................................................................................................
Zadanie 23. (4 pkt)
Stężony kwas azotowy(V) ma silne właściwości utleniające. W wyniku reakcji miedzi
ze stężonym kwasem azotowym(V) powstaje azotan(V) miedzi(II), tlenek azotu(IV) i woda.
Napisz równanie tej reakcji, współczynniki dobierz metodą bilansu elektronowego.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
8
Zadanie 24. ( 1 pkt )
Wskaż poprawną nazwę związku o wzorze:
CH3 Cl
Ä„ Ä„
CH3 CH = C CH CH CH3
Ä„
CH2
Ä„
CH3
A) 4-chloro-5-etylo-3-metyloheks-2-en,
B) 4-chloro-3,5-dimetylohept-5-en,
C) 4-chloro-3,5-dimetylohept-2-en,
D) 3-chloro-2-etylo-4-metyloheks-4-en.
Ò! Informacja do zadaÅ„ 25. i 26.
Mieszaninę gazów o objętości 900 cm3 składającą się z etanu i propenu przepuszczono przez
płuczkę zawierającą wodny roztwór bromu. Po przejściu przez płuczkę objętość gazu
zmniejszyła się i wynosiła 270 cm3.
Zadanie 25. (2 pkt)
Wyjaśnij, dlaczego objętość gazu uległa zmniejszeniu po przejściu przez płuczkę z wodą
bromową. Odpowiedz uzasadnij, zapisując odpowiednie równanie reakcji.
Wyjaśnienie: .................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Równanie reakcji: .......................................................................................................................
Zadanie 26. (3 pkt)
Oblicz, ile dm3 propenu i ile gramów etanu zawierała mieszanina gazów w warunkach
normalnych.
Obliczenia:
9
Zadanie 27. (1 pkt)
Które z przedstawionych równań reakcji ilustrują reakcję addycji (przyłączenia)?
I. CH3 CH2 CH3 + Cl2 çÅ‚Å›wiato CH2Cl CH2 CH3 + HCl
çÅ‚
çÅ‚
II. CH2 = CH2 + H2 çÅ‚katalizator CH3 CH3
çÅ‚çÅ‚
çÅ‚
III. C2H5Cl + NaOH çÅ‚alkohol CH2 = CH2 + NaCl + H2O
çÅ‚çÅ‚
IV. C6H6 + 3H2 çÅ‚katalizator C6H12
çÅ‚çÅ‚
çÅ‚
A) II i IV
B) II i III
C) I i IV
D) I i III
Zadanie 28. (1 pkt)
Który z podanych związków utworzy w wyniku reakcji z wodnym roztworem
wodorotlenku sodu 2-metylobutan-1-ol?
CH3 CH2 CH CH2Cl CH3 CH2 CH CH2Cl
A) B)
| |
CH2Cl CH3
CH2 CH2 CH CH3 CH3
C)
| | |
D)
Cl CH3 CH3 CH2 C CH2Cl
|
CH2Cl
Zadanie 29. (3 pkt)
Porównaj właściwości chemiczne nasyconych alkoholi monohydroksylowych i fenoli.
W tym celu wypełnij poniższą tabelę. Zaznacz - , jeżeli reakcja z danym odczynnikiem
nie zachodzi i + , jeśli zachodzi.
Odczynnik Alkohole Fenole
NaOH (aq)
Br2
K
10
Zadanie 30. (1 pkt)
W poniższej tabeli podano temperatury wrzenia czterech pierwszych w szeregu
homologicznym kwasów monokarboksylowych.
Nazwa kwasu Wzór kwasu Temperatura wrzenia [ºC]
kwas metanowy HCOOH 100,70
kwas etanowy CH3COOH 117,90
kwas propanowy CH3CH2COOH 141,00
kwas butanowy CH3CH2CH2COOH 163,30
Dokonaj analizy danych zawartych w tabeli i wyjaśnij, jaka jest zależność między
budową cząsteczek podanych kwasów a ich temperaturami wrzenia.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 31. (3 pkt)
W celu zidentyfikowania wodnych roztworów glukozy i sacharozy przeprowadzono
doświadczenie pokazane na poniższym rysunku.
roztwór substancji A roztwór substancji B
I II
amoniakalny roztwór tlenku srebra
Po delikatnym podgrzaniu probówek sformułowano następujące spostrzeżenia:
" probówka I: pozytywny efekt próby Tollensa, pojawiło się metaliczne srebro,
" probówka II: negatywny efekt próby Tollensa.
Sformułuj wnioski dotyczące właściwości redukujących substancji A i substancji B.
Określ, która z substancji (A czy B) była glukozą.
Wnioski:
Substancja A: ..............................................................................................................................
Substancja B: ...............................................................................................................................
Glukoza to substancja: .......................
11
BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)
12
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
2005 STYCZEŃ OKE PR ODP2005 styczeń OKE Poznań2005 styczeń Śladami Stasia i Nel kryteria2011 styczeń OKE Poznań biologia podstawowa arkusz2006 STYCZEŃ OKE PP2005 MAJ OKE PR II2005 styczeń Pies kryteria2005 GRUDZIEŃ OKE PR II ODP2005 MAJ OKE PP TRS2005 GRUDZIEŃ OKE PR I ODPwięcej podobnych podstron