Farmakologia - I
Wstęp
" Czym zajmuje siÄ™ farmakologia?
" Do czego jest potrzebna farmakologia?
" Dlaczego język angielski?
Historia Farmakologii
Materia Medica (wszelka
wiedza o surowcach naturalnych )
" W starożytności powstało pojęcie
Materia Medica dla lepszego
zrozumienia istoty działania leków:
" materia medica vegetabilis
roślinne surowce lecznicze
" materia medica animalis
zwierzęce surowce lecznicze
" w niektórych ujęciach także surowce
mineralne stosowane w lecznictwie
minerały i skały.
" Materia Medica opierała się na kilku
założeniach:
- Każda choroba ma swoja przyczynę na która powinno być specyficzne
lekarstwo
- Każde lekarstwo ma specyficzną naturę i może być wyekstrahowane z
produktu naturalnego
- Każde lekarstwo działa w stopniu zależnym od dawki (użytej ilości)
Historia Farmakologii
W 1887, Felix Hoffman, chemik z "Farbenfabriken
vorm. Freidr. Bayer and Co. zsyntetyzował kwas
acetylosalicylowy.
W 1899 r. zarejestrowano ten lek pod nazwÄ…
handlowÄ… Aspirina®. NastÄ™pnie, lek zostaÅ‚
zarejestrowany przez Cesarski UrzÄ…d Patentowy w
Berlinie.
Aspiryna szybko stała się b. ważnym lekiem
p. zapalnym, p. bólowym i p. gorączkowym, a
obecnie, od momentu odkrycia w 1971 r. przez Sir
John a Vane mechanizmu działania, b. ważnym
lekiem w chorobach układu sercowo-naczyniowego
(nagroda Nobla w 1981 r.)
Historia Farmakologii
W XX wiek jest świadkiem ciągłych odkryć
nowych leków, które dogłębnie zmieniły
kondycję ludzkiego życia.
Do największych dokonań należy zaliczyć leki
stosowane w:
- chemioterapii nowotworów
- infekcjach bakteryjnych
- cukrzycy
- nadciśnienia RR
- depresji
- AIDS
- leki biologiczne w terapii RZS
ISBN13: 9780071422802,
ISBN10: 0071422803,
Division: Professional,
Pub Date: SEP-05,
Pages: 1984
Edition: 12 / 2010
Format: Hardback
1. Podręcznik farmakologii i terapii Goodmana & Gilmana
D. Blumenthal, I. BuxtonRed. wydania polskiego: WÅ‚odzimierz Buczko, K.
Parker, Pod. red. L. Brunton, Czelej
Uchwyć autorytet Goodmana i Gilmana dłonią jednej ręki! Książka prezentuje
wiadomości w sposób kompleksowy, logiczny i uporządkowany. Systematyzuje
wiedzę na temat współczesnej terapii farmakologicznej wielu schorzeń. Zawiera
najnowsze dane i osiągnięcia farmacji oparte na medycynie faktów...
do koszyka: 98,30 zł
2. Farmakologia ogólna i kliniczna Tom 1
Katzung Bertram G., Masters Susan B., Trevor Anthony J., grudzień 2012, Czelej
Najbardziej aktualny, kompletny, nowoczesny i ceniony na świecie podręcznik z
zakresu farmakologii. Jest to pierwsze polskie tłumaczenie tego światowego bestsellera
(na podstawie 12 wydania oryginalnego). Ze względu na bardzo rozległy zakres
wiedzy podręcznik został podzielony na dwa tomy
do koszyka: 89,20 zł
3. Farmakologia ogólna i kliniczna Tom 2
Katzung Bertram G., Masters Susan B., Trevor Anthony J., grudzień 2012, Czelej
Najbardziej aktualny, kompletny, nowoczesny i ceniony na świecie podręcznik z
zakresu farmakologii. Jest to pierwsze polskie tłumaczenie tego światowego bestsellera
(na podstawie 12 wydania oryginalnego). Ze względu na bardzo rozległy zakres
wiedzy podręcznik został podzielony na dwa tomy
do koszyka: 89,20 zł
4. Mutschler Farmakologia i toksykologia podręcznik
Geisslinger Gerd, Kroemer Heyo K., Mutschler Ernst, 2012, Urban & Partner
Najnowsze III wydanie "biblii farmakologii", poprawione i uzupełnione. Podręcznik
podzielony jest na trzy części: - część A zawiera ogólne informacje na temat
farmakokinetyki i farmakodynamiki leków, ich działań niepożądanych, terapii genowej,
terapii z wykorzystaniem komórek macierzystych
do koszyka: 239,10 zł
5. Farmakologia Goodmana & Gilmana. Tom I i II
Pod redakcjÄ… L.L. Bruntona, J.S. Laza, K.L. Parkera Redakcja naukowa wydania
polskiego: Włodzimierz Buczko, Tadeusz F. Krzemiński, Stanisław J. Czuczwar ,
2007, Czelej
Medycyna wciąż się zmienia. Prace laboratoryjne i kliniczne nad wynalezieniem leków na
kolejne choroby nie ustają, więc lekarze muszą wciąż uzupełniać wiadomości dotyczące
nowych leków i ich działania na organizm ludzki. Nieocenioną w tym pomocą jest
"Farmakologia Goodmana & Gilmana" do koszyka: 101,40 zł
http://www.bookmaster.pl/medycyna/farmacja-farmakologia/farmakologia/ksiazki/3406/
European Medicines Agency
The European Medicines Agency (EMEA) is a decentralised body of the European
Union with headquarters in London.
" Its main responsibility is the protection and promotion of public
and animal health, through the evaluation and supervision of
medicines for human and veterinary use.
" The EMEA is responsible for the scientific evaluation of
applications for European marketing authorisation for medicinal
products (centralised procedure). Under the centralised
procedure, companies submit one single marketing authorisation
application to the EMEA.
http://www.emea.europa.eu/htms/aboutus/emeaoverview.htm
Receptura dla studentów medycyny i stomatologii
M. Wielosz. Wydawnictwo: Lubelskie Towarzystwo Naukowe,
ISBN: 83-87270-13-x
Farmakologia
DEFINICJE:
Farmakologia bada jak leki wywierajÄ… swoje
działania na organizm
Farmakolodzy identyfikują miejsca działania leków,
dla określenia ich mechanizmu działania. Badają
także jak leki są modyfikowane (przekształcane)
przez organizm
Leki o poznanym mechanizmie działania są
stosowane jako narzędzia dla badania procesów
fizjologicznych i patologicznych organizmu
Farmakologia
Działy Farmakologii
" Farmakokinetyka
" Farmakodynamika
" Farmakogenomika
Farmakokinetyka
Opisuje wpływ organizmu na lek
Siła efektu farmakologicznego zależy od
stężenia leku w miejscu działania:
Absorpcja
" Dystrybucja
" Metabolizm
" Eliminacja
DROGI METABOLIZMU
(wÄ…troba)
" Faza I (np. hydroksylacja, oksydacja, dealkylacja i
redukcja) może prowadzić do aktywnych
metabolitów i nasilać działanie i/lub T1/2 leku
macierzystego)
" Faza II przekształca leki w nieaktywne pochodne
przez sprzężenie z kwasem glukuronowym,
siarkowym lub octowym, które nie kumulują się i są
wydalane przez nerki
" Z niewielkimi wyjÄ…tkami, leki metabolizowane w
procesach II fazie sÄ… preferowane u ludzi w
starszym wieku
Wydalanie
" Organy wydalajÄ…ce
leki/metabolity:
Nerki
P. pokarmowy
PÅ‚uca
Gruczoły potowe i ślinowe
Gruczoły piersiowe
Farmakodynamika
Opisuje interakcje leku z białkami kk,
takimi jak receptory lub enzymy, dla
kontroli funkcji organizmu
" Interakcje lek-receptor
WiÄ…zanie
" Dawko-zależność efektu
Efekt
" Przekazanie sygnału
Mechanizm działania; Drogi transdukcji
Farmakogenetyka
Część farmakologii opisująca i badająca efekty leków,
związane z różnicami genetycznymi między ludzmi
Te efekty dotyczą działań toksycznych, reakcji
alergicznych i działań niepożądanych, wynikających z
wrodzonych cech skutkujÄ…cych nasileniem lub
osłabieniem działania leku
" Różnice w aktywności enzymów
Polimorfizm procesów acetylacji (izoniazyd)
Różnice w aktywności butyrylocholinesterazy
Różnice w aktywności CYP540 (oksydacja)
Nazwy leku:
- Chemiczna (kwas
acetylosalicylowy, C9H8O4 )
- Międzynarodowa (aspiryna)
- Handlowa (Polopiryna, Alka-
Prim, Alka-Seltzer,
Calcipiryna, & ..)
Leki
" Leki wpływają na biologiczne systemy w sposób
naśladujący efekty naturalnie występujących
substancji biologicznych !!!
" Leki mogą także wywierać efekty poprzez swoje
własności kwasowe lub zasadowe (np. leki
zobojętniające), zmieniające napięcie
powierzchniowe (amfoterycyna), denaturujÄ…ce
białka (śr. ściągające), osmotyczne (śr.
przeczyszajÄ…ce, diuretyki) i interakcjÄ™
fizykochemiczną z lipidami i kanałami jonowymi
bł. komórkowej (leki znieczulające miejscowo i
ogólnie)
Receptory
Większość leków wiąże się ze specyficznymi
receptorami dla wywołania selektywnych reakcji.
Wiązanie leków zależy od fizykochemicznych i
przestrzennych interakcji między lekiem a
receptorem (dokowanie czÄ…steczki leku)
1. Białka
a. Transportery (nośniki, np. SERT)
b. Receptory
i. Związane z białkami G
(metabotropowe)
ii. Związane z kanałami jonowymi
iii.Wewnątrzkomórkowe
c. Enzymy
2. DNA
Interakcja leku z receptorem
" Powinowactwo (Affinity)
Właściwość leku do specyficznego wiązania
siÄ™ z danym rodzajem receptora
" Skuteczność (Efficacy - akt.
wewnętrzna)
Zdolność leku do wywoływania
odpowiedniej reakcji/efektu biologicznego
w wyniku zwiÄ…zania siÄ™ z receptorem
Interakcje leku z receptorem
" Agonista
Lek który wiąże się z receptorem i
wywołuje reakcję fizjologiczną
" Antagonista
Lek który się wiąże z receptorem blokując
reakcjÄ™ fizjologicznÄ… lub wiÄ…zanie innego
leku
Czynniki wpływające na działanie leku
" Wiek
Dzieci niepełna funkcja wątroby i nerek
Starsi słabsza wydolność nerek i wątroby
" Masa ciała
Większa masa = większa objętość płynów i
tkanki tłuszczowej, w których rozpuszczają
siÄ™ leki
" Płeć
Różnice w proporcji tkanki tłuszczowej i
wody w organizmie
Czynniki wpływające na działanie leku
" Genetyczne
Brak (mutacja) enzymu
Zmiana szybkości metabolizmu
" Psychologiczne
Wiara w działanie leku wspomaga jego
efekt (efekt placebo, homeopatia)
Rodzaje efektów
" Działanie pożądane
Efekt zgodny z oczekiwaniami
" Działanie niepożądane
Działanie niepożądane, często trudne
do uniknięcia przy stosowaniu leku
Działanie inne od spodziewanego i
oczekiwanego (działanie uboczne)
Działania niepożądane
" Reakcja alergiczna
Aktywacja systemu immunologicznego
" Reakcja anafilaktyczna
Ciężka reakcja alergiczna
" Idiosynkrazja
Immunologiczna nadwrażliwość
charakterystyczna dla danej osoby
(wrodzona alergia) na substancjÄ™, bez
powiązania z farmakologiczną toksycznością
Działania niepożądane
" Tolerancja
Stan w którym dla osiągnięcia danej
reakcji należy stosować coraz wyższe
dawki leku
" Tolerancja krzyżowa
Tolerancja zachodząca między różnymi
lekami
" Morfina i inne leki opioidowe
Działania niepożądane
" Zależność lekowa
Stan, w którym odstawienie leku
stosowanego przewlekle prowadzi do
wystÄ…pienia zsp. abstynencji
(fizycznej i/lub psychicznej)
" Interakcje lekowe
Korzystne lub niekorzystne
sumowanie się efektów leków
stosowanych jednocześnie
Kobiety ciężarne
" Pierwszy trymester
Leki o działaniu teratogennym
" Leki które mogą uszkodzić lub zabić płód
" Trzeci trymester
Leki przechodzące przez łożysko do płodu
" FDA kategorie leków (A, B, C, D, & X)
Oznaczają które leki wpływają niekorzystnie w
ciąży
Dzieci
" Wchłanianie z p. pokarmowego jest
gorsze z powodu niższego pH soku
żołądkowego i szybszego pasażu
jelitowego
" Słabsze wiązanie do białek krwi (niższa
koncentracja albumin)
Leki silnie wiążące się z białkami będą
osiągały wyższe stężenia wolnej,
aktywnej, frakcji
Starsi pacjenci
Istotne zmiany w
farmakokinetyce leków
po 60 roku życia
Objętość
Całkowita obj.
Tkanka
osocza
wody
tłuszczowa
Wiek: 20-80
Wiek: 20-90 lat
Wiek: 20-70 lat
lat
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
farmakologia wstep czesc 21 Farmakologia wstępCZĘŚĆ 6C WSTĘP DO SZCZEGÓLNEJ TEORII WZGLĘDNOŚCICZĘŚĆ 6A WSTĘP DO SZCZEGÓLNEJ TEORII WZGLĘDNOŚCICzesc 1 WstepWSTĘP DO FARMAKOLOGII MAREK popr(1)1 wstęp farmakologiaczesc rozdzialczesc 1więcej podobnych podstron