LABORATORIUM 3
Wprowadzenie do systemu Windows 2000/XP/2003
Windows 2000 Professional czy niezawodno i bezpiecze stwo dostarczane przez Windows
NT 4.0 oraz atwo obs ugi Windows 98.
1. Architektura Windows 2000
System operacyjny Windows 2000 jest oparty na technologii Windows NT. Sk ada si z dwóch
warstw : trybu u ytkownika i trybu j dra.
1.1 Warstwa u ytkownika -
jest nieuprzywilejowana to w niej wykonywane s aplikacje interaktywne i procesy. Warstwa ta
jest ca kowicie odizolowana od sprz tu, a dost p do zasobów odbywa si poprzez us ugi
wykonawcze warstwy j dra.
1.2 Warstwa j dra -
jest uprzywilejowana w niej s wykonywane us ugi i procesy nale ce do systemu i j dra
systemu. Tryb j dra ma pe n kontrol nad sprz tem i udost pnia go procesom trybu
u ytkownika. Tryb ten sprawuje ochron nad stabilno ci rodowiska systemu operacyjnego i
kontroluje zasoby sprz towe.
2. Architektura pami ci
W Windows 2000 ma 32-bitow pami , która zapewnia stabilne rodowisko dla uruchamianych
aplikacji. Windows 2000 Professional i Windows 2000 Server mog adresowa do 4 GB
pami ci..
Pami wirtualna to po czenie fizycznej pami ci RAM z zaalokowanym miejscem na dysku
twardym. Obszary dysku wykorzystywane dla pami ci wirtualnej s nazwane plikiem
stronicowania. Windows tworzy plik stronicowania o rozmiarze 1,5 raza wi kszym ni ilo
fizycznej pami ci RAM dost pnej podczas instalacji. Menad er pami ci wirtualnej (VMM)
zarz dza pami ci wirtualn przenosz c strony (bloki pami ci o rozmiarze 4 KB) do i z fizycznej
pami ci RAM, w miar potrzeb aktywnych procesów.
Windows 2000 Professional umo liwia zmian rozmiaru pliku stronicowania ( zwanego te
plikiem wymiany) i jego po o enia. Rozmiar pliku stronicowania mo na sprawdzi w Panelu
Sterowania /System / zak adka Zaawansowane / Opcje wydajno ci
3. Partycja startowa i partycja systemowa
Partycja systemowa jest to aktywna partycja podstawowa dysku twardego. Na partycji
systemowej znajduj si pliki specjalne: NTLDR, BOOT.INI, NTDETECT.COM,
NTBOOTDD.SYS (tylko w przypadku uruchomienia z kontrolera SCSI z wy czonym na p ycie
BIOS-em), BOOTSECT.DOS (u ywany tylko je li na dysku istnieje poprzedni sektor
rozruchowy).
W pierwszym sektorze dysku twardego (sektor 1, cylinder 0, g owica 0) jest umieszczony
G ówny rekord Startowy MBR (Master Boot Record). MBR zawiera kod wykonywalny zwany
g ównym kodem startowym, podpis dysku oraz tablic partycji. Posiada zatem wszystkie
informacje potrzebne do uruchomienia systemu operacyjnego. BIOS aduje MBR do pami ci,
uruchamia go i przekazuje sterowanie programowi NTLDR.
Partycja startowa to z niej aduje si jadro, przechowywane w katalogu System32 w postaci
pliku NTOSKRNL.EXE. Pozosta e katalogi znajdujace si na partycji startowej : WINNT,
Program Files, Documents and Settings, Temp. Katalogi te, z wyj tkiem ukrytego pliku
PAGEFILE.SYS, znajduj cego si w katalogu macierzystym partycji startowej, sk adaj si na
partycj startow . Plik PAGEFILE.SYS powinien mie rozmiar zainstalowanej w komputerze
pami ci RAM, u ywany jako pami wirtualna komputera.
4. Plik boot.ini
Plik boot.ini jest zwyk ym plikiem tekstowym informuj cym NTLDR, jakie systemy operacyjne
s zainstalowane w komputerze, gdzie si znajduj , który z nich powinien zosta domy lnie
uruchomiony oraz jaki ma by czas oczekiwania na dokonanie wyboru. W pliku boot.ini mo na
u y kilku prze czników np.
/basevideo uruchamia system operacyjny ze standardowymi sterownikami VGA.
T metod uruchamiania obs uguj wszystkie karty graficzne VGA
/maxmem:x ogranicza ilo pami ci, jaka mo e zosta u yta przez Windows
2000. Prze cznik ten u ywany jest gdy podejrzewa si u ywanie uszkodzonych
ko ci pami ci
/debug aduje debugger, dzi ki czemu mo na go u y po nawi zaniu po czenia
z serwerm
/sos wy wietla na ekranie wszystkie adowane sterowniki urz dze . U ywany do
wyszukiwania urz dzenia mog cego powodowa problemy z sieci .
/baudrate=xx - U ywane do debuggowania. Ustawia pr dko transmisji podczas
debuggowania serwera. Automatycznie zostanie u yta tak e opcja /debug.
/crashdebug aduje debugger, ale nie uruchamia go a do momentu wyst pienia
b du j dra Windows 2000
debugport=comx Wybiera port komunikacyjny u ywany do debuggowania.
Automatycznie zostanie u yta tak e opcja /debug.
/fastdetect=comx program ntdetect.com nie próbuje wykry myszy w podanym
porcie komunikacyjnym. Ten prze cznik jest u ywany wtedy, gdy do portu
szeregowego jest pod czony kabel steruj cy UPS-em
/notebug wy cza debuggowanie
/numpoc=x ogranicza ilo procesów u ywanych w wieloprocesorowym
systemie
/pae w cza rozszerzenie adresu fizycznego
Przyk adowy plik boot.ini
[boot loader]
timeout=30
default=multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)\WINNT
[operating systems]
multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)\WINNT="Microsoft Windows 2000 Professional" /fastdetect
Posiada on dwie sekcje pierwsza boot loader definuje czas wy wietlania menu startowego oraz
domy lny system operacyjny, który nale y za adowa .
Sekcja Operating systems zawiera wyszczególnione systemy operacyjne zainstalowane na
komputerze.
Multi lub SCSI definuje któr z magistral (IDE, SCSI) wykorzystuje system przy dost pie do
parycji systemowej Windows 2000. Pierwszy kontroler IDE oznaczmy multi(0), a drugi multi(1).
Disk identyfikator SCSI urz dzenia ko cowego. Disk dla urz dze multi jest zawsze równy
zero.
Rdisk definiuje urz dzenie dyskowe pod czone do kontrolera multi. Pierwszy nap d magistrali
kontrolera jest urz dzeniem 0, drugi urz dzeniem 1.
Partition definiuje partycj dysku z której startowa b dzie system operacyjny.
5. Systemy plików
System Windows 2000 obs uguje cztery systemy plików u ywanych na dyskach zapisywalnych:
NTFS oraz trzy rodzaje systemu plików FAT (file allocation table): FAT12, FAT16 oraz FAT32.
Windows 2000 obs uguje tak e dwa systemy plików u ywanych na dyskach CD-ROM oraz
cyfrowych dyskach wideo (DVD): CDFS (Compact Disc File System) oraz UDF (Universal Disk
Format). W ka dym komputerze mo na u ywa systemu FAT16, FAT32, NTFS lub dowolnej
ich kombinacji, jednak e w jednym woluminie mo e by zainstalowany tylko jeden system
plików.
Cechy systemu FAT :
Dost pny w systemach MS-DOS, OS/2 i Windows 95/98/NT/2000
Format nazw plików 8.3
W Windows 95/98/NT/2000 mo liwe jest nadawanie plikom nazw do 255 znaków
Nie ma lokalnych zabezpiecze
Rozmiar pliku nie wi kszy ni 4 GB
System ten jest najmniej wydajny, ale gwarantuje najwi ksz kompatybilno . Zmiana systemu
FAT na FAT32 (32 bitowa wersja systemu FAT) lub NTFS mo e zwi kszy efektywne
wykorzystanie pojemno ci nawet o 30%. FAT nie pozwala na okre lenie praw dost pu do
poszczególnych plików i katalogów.
Woluminy FAT16 o rozmiarze pomi dzy od 2 do 4 GB korzystaj z klastrów o rozmiarze 64 KB,
natomiast w systemie FAT32 woluminy o rozmiarze od 256 MB do 8 GB u ywaj klastra o
wielko ci 4 KB. Najwi kszy plik, jaki mo e zosta utworzony w woluminie FAT32, ma rozmiar
4 GB minus 2 bajty.
Cechy systemu NTFS:
Dost pny wy cznie w Windows NT, Windows 2000
Nazwy plików do 255 znaków
Automatyczne generowanie nazw plików w formacie 8.3, aby umo liwi aplikacjom w
systemie MS-DOS prac z plikami o d ugich nazwach
Dost pne zabezpieczenia lokalne
Wymaga 2 MB przestrzeni na dysku. Nie jest zalecany dla dysków o ma ej pojemno ci
Klastry o rozmiarach od 512 bajtów do 64 KB
Dopuszczalny rozmiar partycji w NTFS ma 2 terabajty.
Dost pny mechanizm quoty tzn. przydzielenie danemu u ytkownikowi do wykorzystania
okre lonego miejsca na dysku.
Wady NTFS
Niekompatybilny z wi kszo ci systemów operacyjnych
Na ma ych dyskach NTFS si nie sprawdza przy zapisie niewielkich plików okazuje si e
dost p do danych trwa d u ej ni na partycjach FAT16 i FAT32
6. Atrybuty plików oraz katalogów
Ka dy katalog oraz plik posiadaj cztery specjalne atrybuty, których Windows u ywa do kontroli
dost pu. Nowo utworzony plik ma wszystkie atrybuty domy lnie wy czone.
Atrybut tylko do odczytu (Read- only) uniemo liwia zmian zawarto ci pliku czy
katalogu przez u ytkownika. U ytkownik mo e zmienia atrybuty obiektów o ile sam je
stworzy , lub które mo e modyfikowa .
Atrybut ukryty (Hidden) powoduje e ikona pliku nie jest wy wietlana w oknie
Eksploratora ( otworzy taki plik mo na je eli znasz jego nazw )
Atrybut systemowy (System) Windows nadaje niektórym plikom atrybut System, co
powoduje e nie s wy wietlane w Eksploratorze, dopóki nie ustawisz odpowiednich
opcji powoduj cych ich wy wietlenie.
Atrybut Archiwalny (Archive) s nim oznaczone pliki, których zawarto zmieni a si
od czasu wykonywania ostatniej kopii bezpiecze stwa
7. Szyfrowanie i deszyfrowanie plików
Szyfrowanie systemu plików EFS (Encrypting File System) jest technologi umo liwiaj c
przechowywanie zaszyfrowanych plików w woluminach NTFS. Proces szyfrowania i
deszyfrowania jest niewidoczny dla u ytkownika nast puje w momencie zapisywania i
otwierania plików. Dla ka dego u ytkownika komputera generowany jest oddzielny klucz, tak
aby nikt inny nie móg otworzy zaszyfrowanych plików ( oczywi ci o ile nikt nie zaloguje si
pod nazw u ytkownika, który zaszyfrowa dany plik i poda jego has o)
Szyfrowanie plików i folderów w linii polece
Cipher /e nazwa_pliku lub folderu
lub
U ywaj c Eksploratora, zaznacz plik lub folder, który ma by zaszyfrowany kliknij go prawym
przyciskiem myszki wybierz W a ciwo ci, przejd na zak adk Ogólne / Zaawansowane. Na
ekranie pojawi si okno Atrybuty zaawansowane nale y zaznaczy opcj Szyfruj zawarto ,
aby zabezpieczy dane
Chc c odszyfrowa plik nale y odznaczy opcj Szyfruj zawarto , aby zabezpieczy dane
8. Kompresja danych
Kompresja danych pozwala zaoszcz dzi miejsce na dysku. Mo e by stosowana tylko i
wy cznie w przypadku dysków z systemem NTFS.
Aby skompresowa wybrany folder, zaznacz go, kliknij go prawym przyciskiem myszki i z menu
wybierz W a ciwo ci. Przejd na zak adk Ogólne / Zaawansowane. Na ekranie pojawi si okno
Atrybuty zaawansowane. Zaznacz opcj Kompresuj zawarto , aby zaoszcz dzi miejsce na
dysku
9. Zarz dzanie plikami i folderami
Korzystanie z Eksploratora Windows
Eksplorator Windows to najcz ciej wykorzystywane narz dzie do pracy z folderami i plikami.
W systemie Windows 2000 Professional Eksplorator Windows znajduje si w folderze
Akcesoria. Kolumny Eksploratora Windows mo na atwo doda , usun ,
przestawi , sortowa , powi kszy i pomniejszy poprzez klikni cie nag ówka dowolnej kolumny
prawym przyciskiem myszy.
Operacje na obiektach
Zaznaczanie obiektów
Pojedynczy obiekt wybieramy klikaj c raz myszk , wi ksz liczb obiektów zaznaczamy
u ywaj c dodatkowo klawisza [Shift] lub [Ctrl] .
[Shift] u ywamy aby zaznaczy grup s siaduj cych ze sob plików, zaznaczamy pierwszy plik,
wciskamy przycisk [Shift] i przytrzymujemy go, nast pnie zaznaczamy ostatni obiekt. Wszystkie
pliki znajduj ce si pomi dzy nimi zostan zaznaczone.
[Ctrl] u ywamy aby zaznaczy grup plików, które s porozrzucane po ca ym katalogu,
zaznaczamy pierwszy plik, wciskamy i przytrzymujemy klawisz [Ctrl], nast pnie klikamy
kolejne pliki, które chcemy zaznaczy . Je eli który z plików zaznaczyli my omy kowo, ca y
czas trzymamy wci ni ty klawisz [Ctrl] klikamy go ponownie.
Inny sposób (tzw.markiza) wyboru grupy obiektów polega na utworzeniu za pomoc myszki
prostok ta, w którego polu zaznaczone b d wszystkie obiekty. Metod z prostok tem do
zaznaczania grupy obiektów mo na równie zastosowa przy wci ni tym klawiszu [Ctrl].
Je eli chcemy szybko zaznaczy wszystkie pliki w danym folderze, naciskamy kombinacj
klawiszy [Ctrl]+A (mo emy wybra te z menu Eksploratora polecenie Edycja/ Zaznacz
wszystko )
Tworzenie nowych obiektów
Klikamy prawym przyciskiem myszy w oknie folderu, w którym chcemy utworzy nowy
folder. Z menu kontekstowego wybieramy podmenu Nowy/Folder
Z menu edycja wybieramy Nowy/Folder. Nie klikaj c nigdzie mysz wpisujemy nazw
nowego folderu i naciskamy Enter
Zmiana nazwy obiektów
Klikamy prawym przyciskiem myszy na ikonce folderu, któremu chcemy zmieni nazw ,
z menu kontekstowego wybieramy polecenie Zmie nazw .
Klikamy dwukrotnie nazw umieszczon pod jego ikonk . Usuwamy star nazw i
wpisujemy now za pomoc klawiatury
Kopiowanie obiektów
Podczas kopiowania dany obiekt pozostaje nie zmieniony w folderze ród owym, a jego kopia
zostaje przeniesiona do foldera docelowego. Podczas kopiowania w obr bie tego samego nap du
nale y trzyma wci ni ty klawisz [Ctrl] gdy w przeciwnym przypadku obiekt zostanie
przeniesiony do innego foldera. Podczas kopiowania przy ikonie obiektu pojawia si ma y
znaczek "+" oznaczaj cy proces kopiowania.
Do kopiowania plików mo na wykorzysta równie Schowek. Po zaznaczaniu danego pliku
kopiujemy go do pami ci podr cznej za pomoc kombinacji klawiszy [Ctrl][C]. Nast pnie
zawarto Schowka mo emy skopiowa do dowolnego foldera. W tym celu zaznaczamy
odpowiedni folder i wklejamy obiekt klawiszami [Ctrl][V]. Opcja ta znajduje si tak e w menu
Edycja.
Przenoszenie obiektów
Jest to usuni cie pliku z jednego foldera i zapisanie go w innym. W obr bie tego samego nap du
Eksplorator domy lnie wykonuje operacj przenoszenia. Nale y zaznaczy dany
obiekt i przeci gn go za pomoc myszki do foldera, w którym ma si znale . Do przenoszenia
obiektów mo na tak e pos u y si schowkiem. W takim przypadku zaznaczamy dany obiekt i
wycinamy go za pomoc kombinacji klawiszy [Ctrl][X] lub przez polecenie z menu
Edycja/Wytnij. Wyci te w ten sposób pliki mo na wkleja do wybranych folderów (nawet
wi kszej liczby) w dowolnych nap dach: wystarczy klikn dany folder i wklei plik za
pomoc kombinacji klawiszy [Ctrl][V].Czynno t mo emy wykona wykorzystuj c opcj
menu Edycja|Wklej.
Usuwanie obiektów
Klikamy prawym przyciskiem myszy na ikonce pliku, który chcemy usun i wybieramy z
menu polecenie Usu
Zaznaczamy dany obiekt i z menu Plik wybieramy Usu
Zaznaczamy obiekt i naciskamy klawisz Delete na klawiaturze
apiemy element i upuszczamy go do kosza
UWAGA : Nale y zachowa szczególn ostro no podczas usuwania katalogów i
plików gdy skasowanie niektórych z nich (szczególnie z folderu WINNT i Program
Files) mo e doprowadzi do awarii ca ego systemu lub niektórych aplikacji
Skróty
Windows 2000 Professional umo liwia tworzenie tzw. skrótów do obiektów. Skrót jest
informacj o miejscu po o enia danego obiektu. Skróty mo na rozpozna po ma ej strza ce
znajduj cej si w lewym dolnym rogu ikony. Skróty mo na tworzy w dowolnym miejscu
pulpitu i wybranych katalogach stamt d mo na je otwiera b d uruchamia , podczas gdy
w a ciwa aplikacja znajduje si stale w tym samym miejscu na dysku. Windows 2000 nie posiada
mechanizmu uniemo liwiaj cego skasowanie lub usuni cie plików, do których zosta a utworzona
wi ksza liczba skrótów. Je eli plik, do którego odnosi si dany skrót zosta usuni ty z no nika
lub przeniesiony, Windows próbuje automatycznie go odnale . Na ekranie pojawia si wtedy
ma y symbol przedstawiaj cy latark poruszaj c w prawo i w lewo symbolizuj c poszukiwanie
zaginionego obiektu. Windows wyszukuje plik najbardziej zbli ony pod wzgl dem rozmiaru,
daty i typu oraz proponuje, aby dany skrót wskazywa w a nie na ten plik. W praktyce rzadko si
zdarza, aby zaproponowany plik mia wiele wspólnego z orygina em.
Podstawowe skróty klawiaturowe do pracy na obiektach: CTRL+C kopiowanie, CTRL+X
wycinanie, CTRL+V wklejanie, CTRL+Z - cofanie
10. Organizacja zasobów plikowych w systemie Windows
2000
System Windows u ywa katalogów zapisanych na dysku twardym do których dost p maj
wszyscy u ytkownicy.
Pulpit to jeden z g ównych katalogów systemowych wida jego zawarto zaraz po
uruchomieniu komputera. U ytkownik mo e tworzy i zapisywa pliki bezpo rednio na
Pulpicie. Windows 2000 przechowuje pliki zapisane na pulpicie w profilu danego
u ytkownika.
Moje dokumenty przeznaczony jest do przechowywania osobistych plików ka dego
u ytkownika.
Mój komputer tu znajduj si ikony reprezentuj ce wszystkie dyski lokalne komputera,
oraz zamapowane dyski sieciowe oraz Panel Sterowania. Nie mo na w nim tworzy
nowych plików jest to zatem katalog wirtualny.
Moje miejsce sieciowe to te wirtualny katalog zawiera ikony reprezentuj ce wszystkie
komputery (serwery i stacje robocze) pracuj ce w sieci.
Kosz przechowuje pliki usuni te. Daje mo liwo przywrócenia plików w ich dawnej
lokalizacji.
11. Zamkni cie systemu
Zawsze przed wy czeniem komputera nale y zako czy prac systemu Windows 2000, gdy w
innym wypadku mo na utraci pliki, nad którymi u ytkownik pracowa podczas ostatniej sesji
lub nawet spowodowa powa ne uszkodzenie ca ego systemu.
Metody zamykania systemu :
Z menu Start (Start/Zamknij) z rozwijalnej listy wybierz Zamknij system
Wci nij kombinacj klawiszy Ctrl+Alt+Del kliknij Zamknij system
ZADANIA:
Zagadnienia do przemy lenia
1. Do czego s u y pami wirtualna.
2. Funkcje pliku boot.ini
3. Wymie ró nice pomi dzy poszczególnymi systemami plików
4. Który z systemów plików pozwala na kompresje danych
5. Za co odpowiedzialne s warstwy j dra i u ytkownika
6. Co to jest szyfrowanie
7. Wymie atrybuty plików i katalogów.
Zadania do samodzielnego wykonania
1. Stwórz dowolny plik i zaszyfruj go w systemie NTFS. Nast pnie skopiuj plik na
dyskietk . Czy plik jest nadal zaszyfrowany? Uzasadnij wynik.
2. Zaszyfruj stworzony przez siebie folder i skopiuj jaki plik z tego foldera do foldera
niezaszyfrowanego (oba znajduj si na dysku NTFS). Jaki jest atrybut skopiowanego
pliku ? Uzasadnij wynik.
3. Skompresuj stworzony przez siebie folder po czym przenie jaki zaszyfrowany plik do
skompresowanego folderu. Czy plik b dzie nadal zaszyfrowany i skompresowany ?
4. Skompresowane wcze niej pliki i foldery zdekompresuj
5. Zaszyfrowane wcze niej pliki i foldery odszyfruj
6. Stwórz folder nadaj mu atrybut ukryty, sprawd czy znajduje si w Eksploratorze
Windows. Otwórz go usu atrybut ukryty, sprawd czy znajduje si w Eksploratorze.
7. Skonfiguruj Eksploratora Windows, aby zarówno pasek adresu jak i na pasku tytu owym
okna by a wy wietlona pe na cie ka bie cego katalogu.
8. Sprawd jaki atrybuty maj wybrane przez Ciebie pliki na dysku C
9. Przytrzymaj przez chwil wska nik myszy na dowolnie wybranym przez ciebie
dokumencie tekstowym. Jakie informacje zostan wy wietlone ?
10. Zmie wygl d interfejsu Windows (W a ciwo ci ekranu) tak aby pasek zada sk ada si
z dwóch wierszy.
11. Dostosuj pulpit aby wygl da i dzia a jak strona www
12. Posortuj pliki wed ug Rozmiarów od najwi kszego do najmniejszego w folderze Moje
dokumenty.
13. Sprawd jaki jest rozmiar kosza. Jaka jest proporcja w stosunku do wielko ci dysku.
14. Utwórz na pulpicie skrót do np. dysku C. Sprawd czy da si utworzy skrót do skrótu
zrobionego wcze niej. Skopiuj skrót na dyskietk , czy da si go otworzy i jak ma
lokalizacj .
15. Czy jest mo liwe skopiowanie skrótu do innego skrótu.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Ćwiczenie 2 3 Podstawy użytkowania wiersza poleceń systemu Windows 2000;XP;2003Cwiczenie 01 Instalowanie systemu Windows 2003Co zrobić, gdy zapomnimy hasło do systemu Windows jak je odzyskać lub zastąpić innymPodstawy Rejestru Windows 2000 XP 03 część ILab Wprowadzenie do systemu UNIXOffice 2000, XP, 2003 pełne menuwprowadzenie do systemu linuxWprowadzenie Do Systemu Linuks Linuks plInstalacja dysków większych niż 128 GB w Windows 2000 i XPćwiczenie1 wprowadzenie do chemii lekowLab Wprowadzenie do systemu UNIXWprowadzenie do systemów baz danychWstęp Do Systemu Zabezpieczeń W Windows 2000Cwiczenie 02 Uprawnienia dostepu do zasobow w systemie Windowsprzywracanie systemu Windows XP w trybie awaryjnymTRICK I Z REJESTREM SYSTEMU WINDOWS XPwięcej podobnych podstron