Jan Brzechwa
ABECJA
Okręt stał na olbrzymim placu, zalanym zielonkawym światłem. Po obu stronach
nieskończenie długim szeregiem stały inne okręty rozmaitego kształtu i wielkości,
poczynając od potężnych galer wojennych, wyposażonych w armaty i kartaczownice, a
kończąc na małych rybackich łodziach. Podpierały je z boków bursztynowe belki i
przypadkowy widz mógł odnieść wrażenie, że znajduje się na wystawie albo na targu
okrętów.
W górze bardzo wysoko biegł pułap wyłożony muszlami, pomiędzy którymi w równych
odstępach widniały okrągłe otwory, zamknięte klapami z bursztynu.
Plac, którego granice ginęły w odległym półmroku, pokryty był malachitowymi płytami,
pośrodku zaś, w ogromnym basenie, wesoło pluskały się atramentnice.
Dokoła okrętu uwijały się postacie, które nie przypominały ani ludzi, ani zwierząt,
natomiast kształtem swym zbliżone były raczej do wielkich pająków. Ich kuliste kadłuby,
wsparte na sześciu rękach zakończonych ludzkimi dłońmi, poruszały się w szybkich
pląsach z niepospolitą zręcznością. Z każdego kadłuba wyrastała mała, wirująca główka,
zaopatrzona w jedno czujne, okrągłe oko. Po obu bokach górnej części kadłuba widniały
dwa otwory przypominające usta. Jedne z tych ust wymawiały dz
więk "a", drugie zaś -
"b". Przysłuchując się pilnie, można było zauważyć, że rozmaite kombinacje tych dwóch
dz
więków, wymawianych na przemian to jednymi, to drugimi ustami, stanowią mowę
dziwacznych podmorskich istot.
Pan Kleks już po kilku minutach nauczył się rozróżniać poszczególne wyrazy, jak na
przykład: aa, ba, abab, baab, baabab, babaab, ababab, baba, abba i bbaa i tak dalej, a
po upływie godziny mógł swobodnie porozumiewać się z Abetami, tak bowiem, zgodnie z
właściwościami ich mowy, nazywali się mieszkańcy tego kraju.
Abeci z natury byli bardzo łagodni i okazywali przybyszom najdalej posuniętą
uprzejmość. Z rozmów z nimi pan Kleks dowiedział się wielu ciekawych szczegółów ich
życia. Niektórzy z nich, otaczani szczególną czcią przez pozostałych Abetów, posiadali
siódmą rękę, uzbrojoną w stalowe szpony. Tym Abetom wolno było raz na dzień przez
bursztynowe klapy wyruszyć w morze na połów. Umieli pływać szybciej aniżeli
mieszkańcy głębin morskich, a uzbrojona siódma ręka służyła zarówno do ataku, jak do
obrony. Z wypraw i polowań wracali obładowani zdobyczą, którą dzielono sprawiedliwie
pomiędzy wszystkich mieszkańców Abecji. Abeci żywili się rybami, meduzami,
wszelkiego rodzaju skorupiakami, a jako napój służyło im czarne mleko atramentnic lub
wywar z korali. Do gotowania używali bursztynowych maszynek oraz bursztynowych
piecyków, ogrzewanych prądem czerpanym z ryb elektrycznych.
- A skąd macie tu powietrze? - zapytał pan Kleks oddychając pełną piersią.
- Kraj nasz - odrzekł jeden z Abetów - łączy się długim kanałem z Wyspą Wynalazców.
Stamtąd płynie do nas powietrze niezbędne dla naszego istnienia. Mieszkańcy wyspy
znają drogę i często przychodzą do Abecji, ale żaden z nas nie odważył się nigdy wyjść
na powierzchnię ziemi, gdyż światło słońca i księżyca zabiłoby nas natychmiast.
Po krótkiej rozmowie Abeci, przeskakując zwinnie z ręki na rękę, zaprowadzili gości do
sali, gdzie rozłożone były materacyki z trawy morskiej, a na bursztynowych stolikach
stały ozdobne naczynia z kości wielorybich, z muszli i malachitu.
Abetki, przystrojone w korale i perły, w fartuszkach uplecionych z wodorostów, wniosły
tacki z potrawami oraz napoje w bursztynowych dzbanach. Posługiwały się przy tym
tylko dwiema rękami, a pozostałe cztery, które służyły im do chodzenia, obciągnięte były
ni to rękawiczkami, ni to trzewiczkami ze skóry rekina.
Goście byli głodni i z apetytem zabrali się do jedzenia. Najbardziej smakowały im
pieczone meduzy w sosie z lilii morskich, duszone płetwy wieloryba i sałatka z
ośmiornicy.
Pamiętając przestrogę pana Kleksa, nikt nie tknął proponowanych napojów, aczkolwiek
wszystkich dręczyło pragnienie. I chociaż wino koralowe nęciło swoją czerwienią, kapitan
wysłał kuchcików na okręt po wodę i owoce.
Marynarze prowadzili z Abetami ożywione rozmowy na migi, co - zwłaszcza
gospodarzom posiadającym po trzydzieści palców - przychodziło z łatwością.
Niekiedy korzystano z pomocy pana Kleksa jako tłumacza. Okazało się, że to właśnie
inżynierowie abeccy, przy użyciu skomplikowanych urządzeń technicznych i przy
pomocy mieszkańców Wyspy Wynalazców, skonstruowali gigantyczną zapadnię w dnie
morskim, aby porywać przejeżdżające okręty.
- Nie żywimy złych zamiarów względem ludzi - rzekł jeden z Abetów uśmiechając się
obojgiem ust równocześnie - chodzi nam tylko o to, aby od żeglarzy uczyć się wiedzy i
mądrości ludzkiej. Dzięki nim nauczyliśmy się rzemiosł, poznaliśmy dzieje podwodnego
świata, dowiedzieliśmy się o słońcu i o gwiazdach, o okrutnych wojnach, które ludzie
prowadzą między sobą, o dziwnych zwierzętach i roślinach ziemskich. Najbardziej
jednak wdzięczni jesteśmy ludziom za to, że nauczyli nas wydobywać ciepło z ryb
elektrycznych.
- A czy ludzie nigdy was nie skrzywdzili? - zapytał pan Kleks.
- Nie mieli powodu - odrzekł Abeta. - Wiedzą doskonale, że tylko z naszą pomocą mogą
się stąd wydostać, my zaś nikogo nie chcemy więzić wbrew jego woli.
Wniesiono nowe potrawy, ale nikt już nie mógł ich jeść. Tylko kucharz Telesfor, znany z
łakomstwa, nałożył sobie dużą porcję pieczeni z trytona, szpikowanej słoniną jeża
morskiego, i pałaszował ją z apetytem. Potrawa była ostra i budziła pragnienie. Telesfor
łapczywie porwał ze stołu muszlę napełnioną koralowym winem i wychylił ją duszkiem.
Poczuł piekący smak w ustach i zanim zorientował się w popełnionym głupstwie, popadł
w głęboki sen. Abeci nie ukrywali swojej radości, ale pan Kleks posmutniał i rzekł do
towarzyszy podróży:
- Straciliśmy Telesfora. Zostanie tu już na zawsze.
Istotnie, gdy po pewnym czasie podróżnicy postanowili opuścić Abecję, Telesfor
oświadczył, że pozostaje w tym kraju, gdyż czuje się Abetą i nie zniósłby odtąd widoku
słońca ani księżyca. Zresztą, od chwili gdy się przebudził, doskonale mówił po abecku i
pląsał na czworakach z zadziwiającą zręcznością.
Takie to było działanie koralowego wina.
Po obiedzie pan Kleks z nie tajoną ciekawością zaczął wypytywać o atramentnice, które
były przecież głównym celem tej podróży. Pragnął zbadać barwę i gęstość ich mleka,
aby przekonać się, czy posiada właściwości czarnego atramentu.
Nasz uczony objawiał niesłychane ożywienie. Biegł dokoła basenu i gwiżdżąc na dwa
głosy, wabił atramentnice, które szybko z nim się oswoiły, lgnęły do jego rąk
zanurzonych w wodzie i łasiły się do niego jak koty. Wydawały przy tym dz
więki
przypominające skrzypienie szafy.
Pan Kleks cieszył się jak dziecko. Zdjął z głowy kapelusz i raz po raz napełniał go czarną
cieczą, lubując się jej barwą i połyskiem. Wreszcie z napełnionym kapeluszem udał się
na pokład okrętu, a po chwili wrócił wymachując z daleka arkuszem papieru, na którym
widniały napisy, rysunki i kleksy.
Nie było żadnej wątpliwości. Mleko atramentnic znakomicie nadawało się do pisania.
Toteż pan Kleks polecił załodze opróżnić wszystkie beczki znajdujące się na okręcie i
napełnić je atramentowym mlekiem.
Abeci z ciekawością przyglądali się niezrozumiałym dla nich zabiegom pana Kleksa i
uśmiechali się uprzejmie obojgiem ust.
- Patrzcie! - wołał pan Kleks. - Cóż za gęstość! Z jednej szklanki płynu można otrzymać
sto flaszek doskonałego atramentu. Wielki Bajarz będzie mógł utrwalić swoje piękne
bajki. Każdy będzie mógł pisać czarnym atramentem. Pozyskacie wdzięczność całego
narodu. Niech żyją atramentnice!
Bajdoci skakali z radości. Kapitan nie tracąc czasu zabrał się do pisania nowej bajki. Po
napełnieniu dwunastu beczek atramentowym mlekiem marynarze odśpiewali bajdocki
hymn narodowy, zaczynający się do słów: "Chwalmy Wielkiego Bajarza, co nas bajkami
obdarza".
Tylko kucharz Telesfor siedział na uboczu i mówił po abecku sam do siebie:
- Zostanę tu już na zawsze. Chcę być Abetą do końca życia. Będę pił koralowe wino i
czarne mleko. Będę wymyślał dla Abetów nowe potrawy z gwiazd morskich i z
wodorostów. Otóż to właśnie. Tra-la-la!
Pan Kleks przyglądał mu się z wyrazem głębokiego współczucia. Znał działanie
koralowego wina, wiedział więc, że dla Telesfora nie ma już ratunku. Istotnie, Telesfor na
oczach wszystkich zaczął się kurczyć i ku ogólnem zdumieniu pod wieczór przeistoczył
się w prawdziwego Abetę.
- Straciliśmy kucharza - rzekł pan Kleks - ale za to zyskaliśmy atrament. Możemy wracać
do Bajdocji.
Następnie przemówił do Abetów:
- Kochani przyjaciele! Poznaliśmy waszą wspaniałomyślność i jesteśmy przekonani, że
pozwolicie nam wsiąść na okręt i wrócić do naszej ojczyzny. Dziękujemy wam za
gościnność i za cudowne atramentowe mleko. Żegnamy was w imieniu własnym oraz
wszystkich moich towarzyszy podróży. Ababa, abaab, abbab!
Ten końcowy okrzyk w języku abeckim oznaczał: "Niech żyje Abecja!"
- O waszym losie zadecyduje królowa Aba - oświadczył jeden z Abetów.
- Mamy rozkaz, aby was do niej przyprowadzić. Chodz
cie. Trzeba uszanować jej wolę.
Pan Kleks uważał to za zbędną stratę czasu, ale dobre wychowanie, a zwłaszcza
dociekliwość badacza wzięły górę nad pośpiechem. Udali się przeto za swym
przewodnikiem.
Wędrówka przez kręty korytarz trwała już dobrą godzinę, gdy naraz ukazał się jego wylot
i podróżnicy stanęli jak wryci, olśnieni wspaniałym i nieoczekiwanym widokiem. Znalez
li
się bowiem nad jeziorem, którego przeciwny brzeg ginął na odległym horyzoncie. Woda
w jeziorze była przezroczysta jak szkło i miała barwę lazuru.
Na wybrzeżu, dokoła jeziora, w równych odstępach wznosiły się ciosane w bursztynie
wysokie grobowce zmarłych królów Abecji, a na każdym z nich stał żar-ptak jaśniejąc
płomieniem swych piór aż po kres widnokręgu. U stóp grobowców, pośród karłowatych
pąsowych krzewów, złote i srebrne pająki snuły pracowicie swoją nić, zamykając dostęp
do jeziora.
Z dala od brzegu, na pływającej wyspie, mieszkała królowa Aba. Spoczywała na wielkiej
muszli, dz
wiganej stale przez siedmiu siedmiorękich Abetów.
Na powitanie przybyłych wyspa podpłynęła do brzegu i królowa uniosła się na muszli. Na
jej widok nawet pan Kleks nie zdołał powstrzymać okrzyku zdumienia. Zamiast
spodziewanego stworu o sześciu rękach i jednym oku żeglarze ujrzeli młodą, piękną
kobietę, która obdarzyła ich skinieniem dłoni i wdzięcznym uśmiechem. Abeci na znak
czci pokładli się na ziemi, Bajdoci pochylili głowy, a pan Kleks, nie tracąc przytomności
umysłu, wygłosił w języku abeckim okolicznościowe przemówienie, wyrażając w nim hołd
i podziw dla pięknej królowej.
W odpowiedzi na słowa pana Kleksa królowa Aba, posługując się płynnie jego ojczystą
mową, odrzekła:
- Nie należę do dynastii wielkich królów Abecji. Objęłam panowanie na prośbę tego ludu
przed siedmiu laty. Byłam żoną króla Palemona, władcy wesołej i słonecznej Palemonii.
Pewnego dnia, podczas podróży okręt nasz zapadł się podobnie jak wasz. Po wypiciu
koralowego wina mój małżonek oraz wszyscy nasi dworzanie przeobrazili się w
siedmiorękich Abetów i musieli pozostać na zawsze w tym kraju. Ja jedna tylko nie piłam
czarodziejskiego trunku i zachowałam ludzką postać. Poprzedni król Abetów, Baab-Ba,
tak się tym przeraził, że zamknął się w przeznaczonym dla niego grobowcu, lud zaś
obwołał mnie królową. Przyjęłam ofiarowaną mi godność, gdyż nie chciałam opuszczać
mego małżonka. Przybrałam abeckie imię Aba i zamieszkałam na królewskiej wyspie w
otoczeniu Palemończyków przemienionych w Abetów. Pogodziłam się z moim losem i
pokochałam moich podwładnych. Jeśli złożycie mi przyrzeczenie, że o naszych dziejach
nie zawiadomicie królestwa Palemonii, pozwolę wam opuścić Abecję i udać się do
ojczystego kraju.
- Przyrzekamy! - zawołał uroczyście pan Kleks.
- Przyrzekamy! - powtórzyli za nim Bajdoci, a kapitan, nie mogąc opanować wzruszenia,
urzeczony urodą królowej, pobiegł w kierunku wyspy. Zaplątał się jednak w pajęczynach i
dopiero przy pomocy Abetów wywikłał się z sideł.
- Nikomu nie wolno zbliżać się do mnie. Takie jest abeckie prawo! - rzekła groz
nie
królowa Aba, po czym dodała: - A teraz moi strażnicy odprowadzą was do Wielorybiej
Grani i przekażą przewodnikom z Wyspy Wynalazców.
- A nasz okręt?! - zawołał pan Kleks.
- Okręt? - zdziwiła się królowa. - Zostanie tutaj, gdyż nie znamy jeszcze sposobu
podniesienia go na powierzchnię morza. Ale nie będziecie skrzywdzeni. Oto garść pereł,
których wartość wielokrotnie przewyższa poniesioną przez was stratę.
Mówiąc to, rzuciła do nóg pana Kleksa woreczek z rybich łusek, wypchany perłami.
Zanim jednak pan Kleks zdążył zbadać jego zawartość i podziękować królowej Abie za
hojność, piękna władczyni Abecji rzekła rozkazującym tonem:
- Posłuchanie skończone!
W tej chwili wszystkie żar-ptaki zgasły równocześnie i dokoła zapanowała ciemność.
Tylko królewska wyspa, odpływająca od brzegu, jarzyła się błękitnawym światłem.
Abeci otoczyli podróżników i szerokim korytarzem, wyłożonym płytami z bursztynu,
poprowadzili ich w kierunku Wielorybiej Grani.
Dudnienie beczek z atramentowym płynem rozlegało się na wszystkie strony
wielokrotnym echem, utrudniając rozmowę. Dlatego też zarówno Bajdoci, jak i Abeci szli
w milczeniu, zajęci swoimi myślami.
Ale najbardziej zamyślony był pan Kleks.
Szarpał nerwowo brwi i raz po raz wykrzykiwał abeckie wyrazy, pozbawione wszelkiego
związku:
- Abba-ababa-aba-bba!
Abeci, nie chcąc przerywać jego zamyślenia, dreptali w pewnym oddaleniu i szeptem
porozumiewali się między sobą.
Kiedy po paru godzinach marszu u wylotu korytarza zamajaczyło czerwone światło,
jeden z Abetów wybiegł na czoło pochodu, skinieniem dłoni zatrzymał Bajdotów i rzekł:
- Za tym murem kończy się nasze panowanie. Za chwilę opuścicie Abecję. W imieniu
mego narodu żegnam was i życzę dalszych pomyślnych i ciekawych przygód. Spotkało
nas wielkie szczęście, że mogliśmy gościć u siebie tak znakomitego uczonego, jak pan
Ambroży Kleks, którego sława dotarła nawet do nas. Dzięki niemu dostąpiliście
zaszczytu oglądania wielkiej królowej Aby. Nikt z cudzoziemców dotąd jej nie widział. Wy
pierwsi poznaliście jej tajemnicę. Ale musicie wymazać ją ze swej pamięci bo inaczej
zmylicie drogę i nigdy już nie traficie do waszej ojczyzny. A teraz chodz
cie za mną.
Po tych słowach Abeta zbliżył się do muru zamykającego korytarz i wspierając się na
dwóch rękach, czterema pozostałymi przekręcił równocześnie cztery bursztynowe tarcze,
umieszczone w zasięgu czerwonego światła.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Jan Brzechwa Czerwony kapturek
Jan Brzechwa Stryjek
Jan Brzechwa Żaba
Jan Brzechwa A głupiemu radość
Jan Brzechwa Astma
Jan Brzechwa?jki dla dorosłych
Jan Brzechwa Rzepka literacka
Jan Brzechwa Śledzie po obiedzie
Jan Brzechwa Sójka
Jan Brzechwa Pąsowa suknia
Jan Brzechwa Szelmostwa lisa witalisa
Jan Brzechwa Dwie gaduły
Jan Brzechwa Alamakota
Jan Brzechwa Amerykański pojedynek
Jan Brzechwa Wiec wariatów
Jan Brzechwa Foka
Jan Brzechwa Pożegnanie z bajką
Jan Brzechwa Żółw
Jan Brzechwa Człowiek i perła

więcej podobnych podstron