Podręcznik Linuksa dla początkujących: Linuksowe skróty klawiaturowe i komendy
LINUX
NEWBIE
ADMINISTRATOR
GUIDE
ver. 0.96 2000-10-20 Stan i Peter Klimas
Polskie tłumaczenie: Piotr Wolny
Rozpowszechniany na zasadach Ogólnej Licencji Publicznej
[General Public License] http://www.gnu.org/copyleft/gpl.html.
Twój odzew, komentarze, poprawki i ulepszenia są milemoun tr widziane.
Wyślij je do linux_nag@canada.com
Powrót do spisu treści
Część 5: Linuksowe skróty klawiaturowe i komendy
Zawartość:
5.1
Podstawowe skróty klawiaturowe w Linuksie
i zasadnicze polecenia.
5.2 Komendy służące do uzyskiwania pomocy
5.3 Informacje o systemie
5.4
Podstawowe operacje
5.5 Zarządzanie plikami
5.6 Przeglądanie i edycja plików
5.7 Odnajdywanie plików
5.8 Podstawy X-window
5.9 Aplikacje sieciowe
5.10 (De)Kompresja plików
5.11 Zarządzanie procesami
5.12 Podstawowe polecenia administracyjne
5.13 Instalacja programów
5.14 Dostęp do napędów/partycji
5.15 Narzędzia do zarządzania
siecią
5.16 Komendy związane z muzyką
5.17 Komendy związane
z grafiką
5.18 Małe gierki
Wstęp. To praktyczny wybór najczęściej używanych
przez nas komend. Naciśnij
<Tab> na pustej linii komend, aby
zobaczyć wszystkie dostępne komedy (znajdujące się w katalogach, określonych
przez zmienną systemową PATH). Mój mały domowy system pokazuje 2595 plików
wykonywalnych. Wiele z tych "komed" możesz używać ze swojej ulubionej nakładki
graficznej (najprawdopodobniej KDE lub GNOME) poprzez kliknięcie na właściwe
menu lub przycisk. Wszystkie mogą być uruchomione z linii komend. Programy,
które wymagają graficznego interfejsu użytkownika (GUI) muszą być uruchamiane
z terminala uruchomionego pod GUI. Niektóre bardziej zaawansowane narzędzia
są opisane w części Uczenie się z Linuksem
Legenda:
<> = pojedynczy klawisz specjalny lub funkcyjny. Na
przykład <Crtl> oznacza klawisz "control".
kursywa = nazwa pliku lub zmiennej, którą powinieneś
zamienić na swoją własną.
fixed width = komendy lub nazwy plików.
Uwagi dla nieobeznanych z UNIXem.
1. LINUX ROZRÓŻNIA WIELKOŚĆ LITER. Na przykład
Netscape, NETSCAPE i nEtscape były by trzema różnymi komendami (ale z tej
trójki tylko netscape jest dostępny w moim systemie). Ponadto moj_pLIK,
moj_plik i moj_PLIK to trzy różne pliki. Twoja nazwa użytkownika i hasło
są "case sensitive". (Wynika to z tradycji UNIX'a i języka programowania
"c", które rozróżniają wielkość liter).
2. Nazwy plików mogą mieć do 256 znaków i zawierać litery,
liczby, "." (kropki), "_" (podkreślenia), "-" (myślnik), oraz kilka innych
nirekomendowanych znaków.
3. Pliki z nazwą, rozpoczynającą się od "." normalnie
nie są pokazywane przez komendę ls ani dir. Traktuj je jako pliki "ukryte".
Użyj ls z opcją -a (listowanie "all" czyli wszystkiego) by je zobaczyć.
4. "/" jest ekwiwalentem dosowego "\" (katalog
główny, czyli będący nadrzędny wobec wszystkich innych katalogów, lub rozdzielnik
pomiędzy nazwą katalogu a nazwą podkatalogu albo nazwą pliku). Na przykład,
spróbuj, cd /usr/doc
5. W Linuksie wszystkie katalogi są umieszczone w jednym
drzewie (nie ma liter napędów jak w DOS). Oznacza to, że katalogi i pliki
ze wszystkich urządzeń są łączone w jeden system plików.
6. W pliku konfiguracyjnym, linia zaczynająca się od
# jest komentarzem. Jeśli zmieniasz coś w plikach konfiguracyjnych, nie
kasuj starych ustawień -- zakomentuj je. Zawsze wstawiaj ktrótki komentarz,
opisując co zrobiłeś.
7. Twoje osobiste ustawienia znajdują się w twoim katalogu
domowym, czyli
/home/twoja_nazwa_uzytkownika. Wiele
ustawień jest zapisywanych w plikach, o nazwach zaczynających się od kropki
".", więc uważaj na nie. (zobacz na punkt trzeci powyżej).
8. Ustawienia odnośnie całego systemu znajdują się w
katalogu /etc .
9. Pod Linuksem, jak w każdym innych systemie wieloużytkownikowym,
katalogi i pliki mają właściciela i zestaw praw dostępu. Normalnie zapisywać
będziesz mógł tylko w twoim katalogu domowym, czyli /home/twoja_nazwa_uzytkownika.
Naucz
się więcej o prawach dostępu do plików, w przeciwnym bowiem razie Linux
będzie Cię bardzo irytował.
10. Opcje komend są poprzedzone przez myślnik "-",
po którym następuje pojedyncza litera (albo -- kiedy opcja ma więcej niż
jedną literę). Tak więc "-" jest ekwiwalentem DOS'owego przełącznika "/".
Na przykład spróbuj try rm --help.
5.1 Podstawowe skróty klawiaturowe
w Linuksie i zasadnicze polecenia.
<Ctrl><Alt><F1>
Przełącza na pierwszy terminal. W Linuksie możesz mieć wiele (6 w normalnej
instalacji) terminali uruchomionych równocześnie.
<Ctrl><Alt><Fn> (n=1..6)
Przełącza na następne terminale. (Ten sam efekt może być uzyskany przez
żadko używaną komendę chvt n.)
tty
Drukuje nazwę terminalu, na którym wpisałeś tą komendę.
<Ctrl><Alt><F7>
Przełącza na pierwszy terminal graficzny (jest na tym terminalu uruchomiony
jest X-window).
<Ctrl><Alt><Fn> (n=7..12)
Przełącza na następny terminal graficzny (jeśli terminal GUI
jest uruchomiony na ekranie n-1). Domyślnie nic nie jest uruchamiane na
terminalach #8-12, ale możesz uruchomić tu inne serwery.
<Tab>
(Na terminalu tekstowym) Auto-dokańczanie komendy, jeśli jest tylko
jedna możliwa, albo wyświetlenie wszystkich dostępnych opcji. TEN KLAWISZ
JEST SUPER! Działa nawet przy znaku zachęli LILO!
<ArrowUp>
Przewija i modyfikuje historię komend. Naciśnij <Enter> by
wykonać
<Shift><PgUp>
Scroll terminal output up. Work also at the login prompt, so you can
scroll through your bootup messages.
<Shift><PgDown>
Przewiń dane wyjściowe z terminala w dół.
<Ctrl><Alt><+>
(W X-window) Zmień rozdzielczość X-serwera (jeśli skonfigurowałeś X-serwer
do pracy z wieloma rozdzielczościami). Aby uzyskać wiele możliwych
rozdzielczości na moim standardowym monitorze i karcie SVGA, mam następującą
linię w moim /etc/X11/XF86Config (pierwsza rozdzielczość
jest domyślna przy starcie, najwięsza wyznacza rozmiar "virtualnego ekranu"):
Modes "1024x768" "800x600" "640x480" "512x384" "480x300" "400x300"
"1152x864"
Oczywiście najpierw musiałem skonfigurować Xserwer, używając Xconfigurator'a
albo ręcznie modyfikując plik /etc/X11/XF86Config,
aby obsługuiwał on powyższe rozdzielczości (głównie w drodze odkomentowania
linii okreslających chipset mojej karty graficznej i podania częstotliwości
synchronizacji mojego monitowa).
<Ctrl><Alt><->
(w X-window) Powróć do poprzedniej rozdzielczości X-serwera.
<Ctrl><Alt><Esc>
(W X-window) Zabija okno, w które klikniesz myszą (wskaźnik myszy
zamienia się w coś na kształt trupiej czaszki). Podobny efekt można uzyskać
wywołując w xterminalu komendę xkill. Użyteczne, gdy jakiś program X-window
nie chce się zamknąć (zawiesi się?).
<Ctrl><Alt><BkSpc>
(in X-windows) Kill the current X-windows server. Use if the X-windows
server cannot be exited normally.
<Ctrl><Alt><Del>
Zamknięcie systemu i ponowne jego uruchomienie. Jest to zwyczajny
sposób zamknięcia systemu dla użytkownika na konsoli. Nie naciskaj samego
przycisku reset aby wyjść z systemu!
<Ctrl>c
Zabij bieżący proces (działa przede wszystkim z małymi, tekstowymi
aplikacami).
<Ctrl>d
Wylogu się z bieżącego terminala. Zobacz także następną komedę.
Log out from the current terminal. See also the next command.
<Ctrl>d
Wyślij znak [Koniec-pliku] do bieżącego procesu. Nie wciśnij tego dwukrtonie,
bo wylogujesz się z konsoli (zobacz poprzednią komendę).
<Ctrl>s
Zatrzymuje transfer do terminala.
<Ctrl>q
Wznawia transfer do terminala. Spróbuj, jeśli twój terminal z
tajemniczych powodów przestaje odpowiadać.
<Ctrl>z
Wyślij bieżący proces w tło.
exit
Wyloguj. Można również użyć w tym samym celu logout. Jeśli
uruchomiłeś drugą powłokę, np. używając bash'a, wyjdziesz z drugiej
powłoki i znajdziesz się ponownie w pierwszej.
reset
Przywróć do domyślnych ustawień schrzaniony terminal (terminal pokazujący
zabawne znaczki). Użyteczne, gdy próbowałeś wyświetlić [cat] plik binarny.
Możesz nie być w stanie przeczytać tej komendy, podczas jej wpisywania.
<MiddleMouseButton>
Wklej tekst, który jest aktualnie zaznaczony gdzieś indziej. Jest to
normalna operacja kopiowania-wklejania w Linuksie. (Nie zadziała z Netscape
i WordPerfect'em, które używają mechanizmów kopiuj-wklej w stylu MS Windows.
Działa to na terminalu tekstowym, jeśli uaktywniłeś proces "gpm", przy
użyciu "setup".). Najlepiej używać pod Linuksem myszy trzyprzyciskowej
(Logitech albo podobnej) albo ustawić "3-mouse button emulation"
[emulację środkowego klawisza myszy].
~
(tylda) Mój katalog domowy (normalnie /home/moja_nazwa_uzytkownika).
Na przykład komenda cd ~/my_dir zmieni mój bieżący katalog
na "my_dir" w moim katalogu domowym. Wpisanie samego "cd" jest równoznaczne
z wpisanie "cd~"
.
(kropka) Katalog bierzący. Na przykład, ./moj-program to próba
uruchomienia pliku "moj-program", znajdującego się w bieżącym katalogu.
..
(dwie kropki) Katalog nadrzędny w stosunku do bieżącego. Na przykład
komedna cd .. zmieni mój bieżący katalog na katalog jeden poziom wyżej.
5.2 Komendy służące do uzyskiwania pomocy
any_command
--help |more
Wyświetla krótką pomoc na temat komendy (działa z większością komend).
Na przykład, spróbuj cp --help |more. "--help" działa podobnie
do dosowego "/h". Potok do "more" jest potrzebny, gdy wynik wykonania tej
komendy jest dłuższy niż jeden ekran.
man
temat
Wyświetla zawartość systemowych stron podręcznika (nanual) na dany
temat. Naciśnij "q" gdy skończysz czytać. Zobacz man man jeśli
potrzebujesz zaawansowanych opcji. Komenda info
temat
działa podobnie do man
temat, ponadto może zawierać
aktualniejsze informacje. Strony podręcznika mogą być bardzo trudne do
czytania -- zostały napisane dla programistów UNIX'a. Spróbuj dowolna_komenda
--help
by
zobaczyć krótki, łatwy do zrozumienia opis komendy. Niektóre programy
zawierają plik README lub inne -- zobacz do katalogu /usr/doc.
By
zobaczyć stronę podręcznika z określonej sekcji, możesz użyć czegoś takiego:
man
3 exit (by wyświetlić informacje o komendzie z sekcji 3 stron podręcznika)
albo man -a exit (by wyświetlić strony podręcznika dla exit ze
wszystkich sekcji). Sekcje podręczika to: Sekcja 1 - komendy użytkownika,
Sekcja 2 - wywołania systemowe, Sekcja 3 - wywołania biblioteczne, Sekcja
4 - urządzenia [Pliki specjalne - dop. tłum.], Sekcja 5 - formaty plików,
Sekcja 6 - gry, Sekcja 7 - różne, Sekcja 8 - Komendy zarządzania systemem,
Sekcja 9 - wywołania jądra, Sekcja n - nowe. By wydrukować stronę
podręcznika, użyj topic | col -b | lpr (opcja col -b usuwa
wszelki znaki "backspace" [cofnięcia karetki] albo inne znaki, które mogły
by utrudniać czytanie wydrukowanej strony podręcznika).
info temat
Wyświetla zawartość pliku info odnośnie szczególnej komendy. info
jest zamiennikiem stron podręcznika, więc zawiera najnowsze poprawki
w dokumentacji systemowej. Użyj <Spacji> i <BackSpace> by poruszać
się po tekście. Naciśnij "q", aby zakończyć.
apropos
temat
Daje listę komend, które mają coś wspólnego z podanym tematem.
help komenda
Wyświetl krótką informację o rezydentnej komendzie bash'a. Używając
help bez komendy pokaże listę rezydentnych komend bash'a.
Najkrótsza lista rezydentnych komend bash'a najpewniej
zawiera: alias, bg, cd, echo, exit, export, fg, help, history, jobs,
kill, logout, pwd, set, source, ulimit, umask, unalias, unset.
kdehelp
(w X-terminalu). Przegląda cały system pomocy przy użyciu graficznego
nawigatora KDE. Normalnie w KDE pomoc wywołuje się klikając na ikonę z
"książką i lampą" na panelu kontrolnym KDE.
5.3 Informacje o systemie
pwd
Drukuje bieżący katalog roboczy, czyli wyświetla na ekranie nazwę
katalogu, w którym się znajduję.
hostname
Drukuje nazwę hosta (maszyny, na której aktualnie pracujesz). Użyj
netconf (jako root) aby zmienić tą nazwę.
whoami
Drukuje moją nazwę użytkownika.
id
username
Drukuje identyfikator użytkownika (uid) i jej/jego grupy (gid), efektywny
id (jeśli jest różny od realnego) i dodatkowe grupy.
date
Drukuj albo zmień datę w systemie operacyjnym. Na przykład mógłbym
zmienić datę i czas na 200-12-31 23:57, używając tej komendy
date 123123572000
By ustawić zegar sprzętowy (BIOS) z poziomu Linuksa, użyj komendy (jako
root) setclock
time
Określa ilość czasu, który zużywa proces na wykonanie zdania + inne
info. Nie myl jej z komendą date . Na przykład możesz nią
sprawdzić jak długo zajmuje wyświetlenie zawartości katalogu:
time ls
who
Określa użytkowników zalogowanych w systemie.
w
Określa kto jest zalogowany w systemie, co kto robi, użycie procesora
przez poszczególnych użytkowników, etc. Poręczna komenda, wykorzystywana
w celach bezpieczeństwa.
rwho -a
(=zdalne who) Określa użytkowników zalogowanych na innych komputerach
w sieci. Usługa rwho musi być włączona, żeby ta komenda działała.
Jeśli nie jest, uruchom setup (sposób specyficzny dla RedHat'a)
i jako root włącz "rwho".
finger
nazwa_użytkownika
Informacje systemowe o użytkowniku. Zobacz finger root
last
Pokazuje listing uytkowników ostatnio logujących się na twój system.
Bardzo dobry pomysł na jeden z elementów sprawdzania od czasu do czasu
bezpieczeństwa systemu.
lastb
("=last bad" czyli "ostatnie złe") Pokazuje ostatnie złe (nieudane)
logowanie do systemu.
history | more
Pokazuje ostatnie (z 1000 lub więcej) komend wykonanych z linii komend
na bieżącym koncie. "| mode" powoduje, że ekran zatrzymuje się co jeden
pełny ekran. By zobaczyć co inny użytkownik robić w systemie, zaloguj
się jako root obejżyj jej/jego "historię". Histora jest przechowywana
w pliku .bash_history w katalogu domowym użytkownika
(owszem, w takim razie może być modyfikowana/kasowana).
uptime
Pokazuje ilość czasu od ostatniego restartu maszyny.
ps
(="drukuj status" lub "status procesów" [oryg. "print status", "proces
status" - dop. tłum.]) Pokazuje listę procesów aktualnie działających i
będących własnością akutalnego użytkownika.
ps axu | more
Pokazuje listę procesów aktualnie działających, nawet tych pozbawionych
terminala sterującego, razem nazwą ich właściceli.
top
Stały wykaz aktualnie uruchomionych procesów, posortowanych według
użycia procesora (najwięcej obciążające najpierw). Naciśnij <Ctrl>c
by zakończyć.
gtop
ktop
(w X terminal'u) Dwa graficzne zamienniki top'a. Moim ulubionym
jest gtop (dostarczany z gnome). W KDE ktom jest dostępny
z "K-menu" pod "Użytki" - "Zarządca procesów".
uname -a
(= "Unix name" z opcją "all") Informacja o twoim (lokalnym) sewerze.
Możesz także użyć guname (w terminalu X-window) by obejżeć ją w ładniejszej
formie.
cat /etc/issue
Sprawdzisz w ten sposób jakiej dystrybucji używasz. Możesz umieścić
swój własny tekst w tym pliku -- jest on wyświetlany w czasie logowania.
Bardziej popularne jest jednak umieszczanie swoich własnych wiadomości
wyświetlanych przy logowaniu w pliku /etc/motd ("motd"="message
of the day" [czyli "wiadomość dnia" - dop. tłum.].
free
Informacja o pamici (w kilobajtach). Pamięć "shared" [wspódzielona
- dop. tum.] to pamięć, która może być dzielona pomiędzy procesami (na
przykład kod wykonywalny jest "shared). "Buffered' i "cached" to część,
w której trzymane są części ostatnio otwieranych plików -- może ona być
zwolniona, gdy proces wymaga więcej pamięci.
df -h
(=disk free) Drukuje informacje o wszystkich dyskach w systemie plików
(w formie wygodnej dla człowieka).
du / -bh | more
(=użycie dysku) Drukuje dokłade informacje o tym , ile miejsca na dysku
zajmuje każdy katalog, zaczynając od "/" (w fromie wygodnej dla człowieka).
cat /proc/cpuinfo
Cpu info-- pokazuje to zawartość pliku cpuinfo. Zwróć
uwagę, że pliki w /proc nie są realnymi plikami --
są to "zaczepki" [oryg. hooks -dop. tłumacza], które pozwalają oglądać
informacje dostępne dla jądra.
cat /proc/interrupts
Pokaż używane przerwania. Możesz potrzebować tej wiedzy przed włożeniem
nowego sprzętu.
cat /proc/version
Wersja Linuksa i inne info.
cat /proc/filesystems
Pokazuje rodzaje systemów plików aktualnie używanych.
cat /etc/printcap |more
Pokazuje konfigurację drukarek.
lsmod
(= "list modules". Jako root, użyj /sbin/lsmod
by wykonać tą komendę jeśli jesteś zalogowany jako inny użytkownik). Pokazuje
aktualnie załadowane moduły jądra.
set|more
Pokazuje aktualne środowisko użytkownika.
echo $PATH
Pokazuje zawartość zmiennej środowiskowej "PATH". Ta komenda może być
użyta do sprawdzania wartości innych zmiennych środowiskowych. Użyj "set"
by zobaczyć całe środowisko.
dmesg | less
Drukuje wiadomości jądra (zawartość tak samo zwanego bufora kernela).
Naciśnij "q" by wyjść z "less". Użyj less /var/log/dmesg
by zobaczyć jakie "dmesg" zostało zrzucone do tego pliku zaraz po starcie
systemu.
chage -l my_login_name
Pokazuje informacje o wygasaniu ważności mojego hasła.
5.4 Podstawowe operacje
ls
dir
Listuje zawartość bieżącego katalogu. Komenda dir jest
aliasem ls, tak więc te dwie komendy robią dokładnie to samo. Lista
plików jest normalnie kolorowa: ciemnoniebieski=katalogi, jasnozielony
= zwykłe pliki, zielony = pliki wykonywalne, magenta (karmazynowy) = pliki
graficzne, czerwony = kompresowane (zzipowane), jasno niebieski = dowiązania
symboliczne, żółty = pliki urządzeń, brązowy = FIFO (potoki typu "First-In
First-Out" )
ls -al |more
Listuje zawartość bieżącego katalogu, wszystkie pliki (także te zaczynające
się od kropki), w formi długiej. Przekierowanie potoku wyjściowego do "more"
powoduje, że ekran zatrzymuje się po każdym wypełnieniu.
cd
katalog
Zmień katalog. Użycie "cd" bez nazwy katalogu przeniesie cię
do twojego katalogu domowego. "cd -" przeniesie cię do poprzedniego
twojego katalogu, jest to wygodny sposób na poruszanie się między dwoma
katalogami. "cd.." przeniesie cię o jeden katalog wyżej (bardzo
użyteczne).
./nazwa_programu
Uruchom plik wykonywalny z bieżącego katalogu, jeśli tenże katalog
nie znajduję się w PATH. Pliki wykonywalne, które znajdują się w PATH moża
uruchomić wpisując po prostu nazwa_programu.
shutdown -h now
(jako root) Zamyka działanie systemu i wstrzymuje go. Używane głównie
do zdalnego wyłączania. Użyj <Ctrl><Alt><Del> by
zamknąć system z konsoli (może to zrobić każdy użytkownik).
halt
reboot
init 6
(jako root, trzy komendy) Zamknij lub zrestartuj system. Użyteczne
przy zdalnym wyłączaniu, prostsze niż poprzednia komenda. Ponadto doskonałe,
gdy komputer "zawiesza sie" (tracisz kontrolę nad klawiaturą) -- telnetuję
się wtedy na niego z innej maszyny z sieci i zdalnie restartuję go. Używam
<Ctrl><Alt><Del> dla normalnego restartu z lokalnej
konsoli.
vlock
(Tego programu nie ma na RedHat CD, ale jest na Mandrake). Blokuje
virtualny terminal tekstowy. Można także użyć vlock -a by zablokować
wszystkie terminale (chyba niezbyt dobry pomysł). Użyteczne prawdopodobnie
przy wylogowywaniu.
5.5 Zarządzanie plikami
cp
źródło cel
Kopiuje pliki. Na przykład, cp /home/stan/istniejący_plik
. zkopiuje plik do mojego bieżącego katalogu. Użyj
opcji "-r" (rekulsywnie) by skopiować zawartość całego katalogu, na przykład
cp -r my_existing/dir/ ~ skopiuje podkatalog w moim katalogu roboczym
do mojego katalogu domowego.
mcopy
źródło cel
Kopiuje z/na DOS'owy system plików (nie trzeba montować tego systemu
plików). Na przykład mcopy a:\autoexec.bat ~/junk. Zobacz man
mtools gdzie znajdziesz opis innych komend, przy pomocy których uzyskasz
dostęp do DOS'owego systemu plików, bez montowania go: mdir, mcd,
mren, mmove, mdel,
mmd,
mrd,
mformat
.... My nie używamy często narzędzi z mtools --operacje na plikach
DOS/MS Windows mogą być wykonane przy użyciu normalnych komend Linuksa
po zamontowaniu systemu plików DOS'a/Windows'a.
mv żródło cel
Przenieś lub zmień nazwę pliku. Ta sama komenda jest używana
w stosunku do plików jak i katalogów.
rename string replacement_string filename
Wygodne narzędzie do zmiany części nazw plików. Na przykład:
rename .htm .html *.htm
ln
źródło cel
Tworzy twardy link o nazwie cel do pliku o nazwie
źródło . Link wydaje się być kopią oryginalnego pliku, ale w rzeczywistości
tylko jedna kopia pliku jest przechowywana, a dwa lub więcej wpisy w katalogu
na niego wskazują. Dowolna zmiana w tym pliku jest automatycznie widoczna
wszędzie. Kiedy jeden wpis do katalogu jest kasowany, inny (inne) pozostają
nienaruszone. Ograniczeniami twardych dowiązań (linków) są:
pliki muszą znajdować się na tym samym systemie plików, dwarde linki do
katalogów albo do plików specjalnych są niemożliwe.
ln -s source destination
Create a symbolic (soft) link called "destination" to the file called
"source". The symbolic link just specifies a path where to look for the
"real" file. In contradistinction to hard links, the source and destination
don't not have to be on the same filesystem. In comparison to hard links,
the drawback of symbolic links are: if the original file is removed, the
link is "broken"--it points to nowhwere; symbolic links can also create
circular references (like circular references in spreadsheets or databases,
e.g., "a" points to "b" and "b" points back to "a"). In short, symbolic
links are a great tool and are very often used, but they can create an
extra level of complexity.
rm files
Remove (delete) files. You must own the file in order to be able to
remove it (or be "root"). On many systems, you will be asked or confirmation
of deletion, if you don't want this, use the "-f" (=force) option, e.g.,
rm
-f * will remove all files in my current working directory,
no questions asked.
mkdir
directory
Make a new directory.
rmdir
directory
Remove an empty directory.
rm -r files
(recursive remove) Remove files, directories, and their subdirectories.
Careful with this command as root--you can easily remove all files on the
system with such a command executed on the top of your directory tree,
and there is no undelete in Linux (yet). But if you really wanted to do
it (reconsider), here is how (as root):
rm -rf /*
rm -rf files
(recursive force remove). As above, but skip the prompt for confirmation,
if one is set on your system. Careful with this command particularly as
root--see the command above.
mc
Launch the "Midnight Commander" file manager (looks like "Norton Commander"
for Linux).
5.6 Viewing and editing files
cat filename | more
View the content of a text file called "filename", one page a time.
The "|" is the "pipe" symbol (on many American keyboards it shares the
key with "\"). more makes the output stop after each screenful.
For long files, it is sometimes convenient to use the commands head
and tail that display just the beginning and the end of the file.
If you happened to use cat a binary file and your terminal displays
funny characters afterwards, you can restore it with the command reset.
cat filename | less
less
filename
(two commands, use either) Scroll through a content of a text file.
Press q when done. "less" is roughly equivalent to "more" , the command
you know from DOS, but often "less" is more convenient than "more".
head filename
Print first 10 lines of the (long) text file.
tail filename
Print last 10 lines of a long or growing text file. Use tail -f
filename for tail to follow the file as it grows--really handy for
continuing inspection of log files.
pico
filename
Edit a text file using the simple and standard text editor called pico.
Use <Ctrl>x to exit. There are many text editors for
Linux, including several GUI-based.
pico -w filename
Edit a text file, while disabling the long line wrap. Handy for editing
configuration files, e.g. /etc/fstab.
kwrite
(in X terminal) Very nice, "advanced text editor". Supports veritical
text selection!
kedit
gedit
(in X terminal). Simple yet nice text editors (GUI based).
gxedit
(in X terminal) Another multi-purpose, feature packed text editor.
This one even has timed backup.
ispell filename
Spell check an ASCII text file. AbiWord, WordPerfect, StarOffice
and other word processors come with "as-you-type" spellchecking, so you
really don't have to worry about the simple ispell unless you need it.
Newer Linux distributions (e.g., RH7.0) contain an improved spellchecking
module called aspell, yet the above command will still work.
touch
filename
Change the date/time stamp of the file filename to
the current time. Create an empty file if the file does not exist.
5.7 Finding files
find / -name "filename"
Find the file called "filename" on your filesystem starting the search
from the root directory "/". The "filename" may contain wildcards (*,?).
locate
filename
Find the file name of which contains the string "filename". Easier
and faster than the previous command but depends on a database that normally
rebuilds at night.
which executable_name
Show me the full path to the executable that would run if I just typed
its name on the command line. For example, this commmand:
which netscape
on my system produces:
/usr/bin/netscape
rgrep -r 'celeste' . |more
Scan all files in the current directory and all its subdirectries that
contain the string "celeste". Print the filename and the line that contains
the searched string.
5.8 Basics of X-windows
xinit
Start a barebone X-windows server (without a windows manager).
startx
Start an X-windows server and the default windows manager. Works like
typing "win" under DOS with Win3.1
startx -- :1
Start another X-windows session on the display 1 (the default is opened
on display 0). You can have several GUI terminals running concurrently.
Switch between them using <Ctrl><Alt><F7>, <Ctrl><Alt><F8>,
etc.
xterm
(in X terminal) Run a simple X-windows terminal. Typing exit
will close it. There are other, more advanced "virtual" terminals
for X-windows. I like the popular ones: konsole and kvt
(both come with kde) and gnome-terminal (comes with gnome).
If you need something really fancy-looking, try Eterm.
5.9 Network apps
netscape
(in X terminal) Run netscape (requires a separate Netscape installation).
The current versions of Netscape (4.x) are known to be big and buggy. They
occasionally crash by vanishing (no other harm done). Also, when not connected
to the network , Netscape likes to refuse to do anything (looks like it
hanged)-it revives when you connect.
netscape -display host:0.0
(in X terminal) Run netscape on the current machine and direct the
output to machine named "host" display 0 screen 0. Your current machine
must have a permission to display on the machine "host" (typically given
by executing the command xhost
current_machine_name in
the xterminal of the machine host. Other X-windows program can be run remotely
the same way.
lynx
file.html
View an html file or browse the net from the text mode. Although lynx's
look or convenience of use is not as great as GUI-based broser, it is light-weight,
almost always works, and does not require any configuration, as long as
your networks is functional.
pine
A good text-mode mail reader. Another good and standard one is elm.
Your Netscape mail will read the mail from your Internet account. pine
will let you read the "local" mail, e.g. the mail your son or a cron process
sends to you from a computer on your home network. The command mail
could also be used for reading/composing mail, but it would be inconvenient--it
is meant to be used in scripts for automation.
elm
A good tex-mode mail reader. See the previous command.
mutt
A really basic but extremally useful and fast mail reader.
mail
A basic operating system tool for e-mail. Look at the previous commands
for a better e-mail reader. mail is good if you wanted to send
an e-mail from a shell script.
kmail
(in X-terminal) Nice, GUI mail program.
licq
(in X term) An icq "instant messaging" client. Another good one is
kxicq.
Older distributions don't have an icq client installed, you have to do
download one and install it.
talk
username1
Talk to another user currently logged on your machine (or use "talk
username1@machinename"
to talk to a user on a different computer) . To accept the invitation to
the conversation, type the command "talk
username2". If
somebody is trying to talk to you and it disrupts your work, your may use
the command "mesg n" to refuse accepting messages. You may want
to use "who" or "rwho" to determine the users who are
currently logged-in.
telnet
server
Connect to another machine using the TELNET protocol. Use a remote
machine name or IP address. You will be prompted for your login name and
password--you must have an account on the remote machine to login. Telnet
will connect you to another machine and let you operate on it as if you
were sitting at its keyboard (almost). Telnet is not very secure--everything
you type goes in open text, even your password!
rlogin
server
(=remote login) Connect to another machine. The login name/password
from your current session is used; if it fails you are prompted for a password.
rsh
server
(=remote shell) Yet another way to connect to a remote machine. The
login name/password from your current session is used; if it fails you
are prompted for a password.
ftp
server
Ftp another machine. (There is also ncftp which adds extra
features and gftp for GUI .) Ftp is good for copying files to/from
a remote machine. Try user "anonymous" if you don't have an account on
the remote server. After connection, use "?" to see the list of available
ftp commands. The essential ftp command are: ls (see the
files on the remote system), ASCII,
binary (set the file
transfer mode to either text or binary, important that you select the proper
one ), get (copy a file from the remote system to the local system),
mget
(get many files at once), put (copy a file from the local system
to the remote system), mput (put many files at once), bye
(disconnect). For automation in a script, you may want to use
ncftpput
and ncftpget, for example:
ncftpput -u my_user_name -p my_password -a remote.host.domain remote_dir
*local.html
minicom
Minicom program (looks like "Procomm for Linux").
rx
Receive files using the Zmodem, Ymodem, or Xmodem protocol. Xmodem
requires a filename.
Use rx --help for more info.
5.10 File (de)compression
tar -zxvf filename.tar.gz
(=tape archiver) Untar a tarred and compressed tarball (*.tar.gz or
*.tgz) that you downloaded from the Internet.
tar -xvf filename.tar
Untar a tarred but uncompressed tarball (*.tar).
gunzip
filename.gz
Decompress a zipped file (*.gz" or *.z). Use gzip (also zip
or compress) if you wanted to compress files to this file format.
zcat filename.gz | more
(=zip cat) Display the contents of a compress file.
bunzip2
filename.bz2
(=big unzip) Decompress a file (*.bz2) zipped with bzip2 compression
utility. Used for big files.
unzip
filename.zip
Decompress a file (*.zip) zipped with a compression utility compatible
with PKZIP for DOS.
unarj e filename.arj
Extract the content of an *.arj archive.
uudecode -o outputfile filename
Decode a file encoded with uuencode. uu-encoded files
are typically used for transfer of non-text files in e-mail (uuencode transforms
any file into an ASCII file).
5.11 Process control
ps
(="print status" or "process status") Display the list
of currently running processes with their process IDs (PID) numbers. Use
ps
axu to see all processes currently running on your system (also those
of other users or without a controlling terminal), each with the name of
the owner. Use "top" to keep listing the processes currently running.
any_command &
Run any command in the background (the symbol "&" means "run the
proceeding command in the background"). The job_number
is printed on the screen so you can bring the command in the foreground
(see below) if you want.
jobs
List my background or stopped processes and show their job numbers.
fg
job_number
Bring a background or stopped process to the foreground.
bg
job_number
Place a process in the background, so it is exactely as if it had been
started with &. This will restart a stopped background process. Current
foreground process can often be stopped to the with <Ctrl>z.
If you have stopped or background jobs, you have to type exit
twice in row to log out.
batch any_command
Run any command (usually one that is going to take more time) when
the system load is low. I can logout, and the process will keep running.
at 17:00
Execute a command at a specified time. You will be prompted for
the command(s) to run, until you press <Ctrl>d. The associated
commands are atq (display the queue of processes started with
at)
and atrm (remove a process from the "at queue").
kill
PID
Force a process shutdown. First determine the PID of the process to
kill using ps.
killall
program_name
Kill program(s) by name.
xkill
(in X terminal) Kill a GUI-based program with mouse. (Point with your
mouse cursor at the window of the process you want to kill and click.)
kpm
(in X terminal) KDE process manager.
lpc
(as root) Check and control the printer(s). Type "?" to see the list
of available commands.
lpq
Show the content of the printer queue. Under KDE (X-Windows), you may
use GUI-based "Printer Queue" available from "K"menu-Utilities.
lprm
job_number
Remove a printing job "job_number" from the queue.
nice
program_name
Run
program_name adjusting its priority. Since the priority
is not specified in this example, it will be increased by 10 (the process
will run slower), from the default value (usually 0). The lower the number
(of "niceness" to other users on the system), the higher the priority.
The priority value may be in the range -20 to 19. Only root may specify
negative values. Use top to display the priorities of the running
processes.
renice -18 PID
(as root) Change the priority of a running process to minus 18. Normal
users can only adjust processes they own, and only up from the current
value (make them run slower). One could also renice +10 -u peter
to make user peter use fewer cpu clicks so that other user don't suffer
when he runs his computing-intensive tasks.
<Ctrl>c, <Ctrl>z, <Ctrl>s, and <Ctrl>q
also belong to this chapter but they were described previously.
In short they mean: stop the current command, send the current command
to the background, stop the data transfer, resume the data transfer.
5.12 Basic administration commands
printtool
(as root in X-terminal) Configuration tool for your printer(s). Settings
go to the file /etc/printcap and (strangely) /var/spool/lpd.
setup
(as root) Configure mouse, soundcard, keyboard, X-windows, and system
services. There are many distibution-specific configuration utilities,
setup
is the default on RedHat. Mandrake 7.0 offers very nice
DrakConf
.
linuxconfig
(as root, either in text mode or in the X terminal). You can access
and change hundreds of network setting from here. Very powerful--don't
change too many things at the same time, and be careful with changing entries
you don't understand. ReadHats network configuration utility netconf
is a subset of linuxconfig, therefore it is simplier and sometimes
easier to use.
xvidtune
(in X-terminal). Adjust the settings of the graphical display for all
resolutions so as to eliminate black bands, shift the display right/left/up/down,
etc. (First use the knobs on your monitor to fit your text mode correctly
on the screen.) Then use xvidtune to adjust the monitor frequencies for
each resolution so it fits well in your secree. To make the changes permanent,
display the frequencies on the screen and then transfer them to the setup
file /etc/X11/XF86Config.
alias ls="ls --color=tty"
Create an alias for the command "ls" to enhance its format with color.
In this example, the alias is also called "ls" and the "color" option is
only envoke when the output is done to a terminal (not to files). Put the
alias into the file /etc/bashrc if you would like the alias to
be always accessible to all users on the system. Aliases are a handy way
to customize your system. Type "alias" alone to see the list of
aliases on your system. Use unalias alias_name to remove
an alias.
adduseruser_name
useradd
user_name
(Two commands doing the same. Use either.) Create a new account (you
must be root). E.g., adduser barbara Don't forget
to set up the password for the new user in the next step. The user home
directory is
/home/user_name.
userdeluser_name
Remove an account (you must be a root). The user's home directory and
the undelivered mail must be dealt with separately (manually because you
have to decide what to do with the files).
groupadd
group_name
(as root) Create a new group on your system. Non-essential on a home
machine, but can be very handy even on a home machine with a small number
of users.
For example, I could create a group "friends",
then edit the file /etc/group, and add my login name and the names
of my friends to the line that lists the group, so that the final line
might look like this:
friends:x:502:stan,pete,marie
Then, I can change the permissions on a selected file
so that the file belongs to me AND the group "friends".
chgrp friends my_file
Thus, the listed members of this group have special access
to these files that the rest of the world might not have, for example read
and write permissions:
chmod g=rw,o= my_file
The alternative would be go give write permission to
everybody, which is definitely unsafe even on a home computer.
groups
List the groups to which the current user belongs.
passwd
Change the password on your current account. If you are root, you can
change the password for any user using: passwd
user_name
chfn
(="change full name"). Change the information about you (full name,
office number, phone number, etc). This information is displayed when the
finger
command is run on your login_name.
chage -M 100 login_name
(= "change age"). Set the password expiry to 100 days for the user
named login_name .
chmod perm filename
(=change mode) Change the file access permission for the files you
own (unless you are root in which case you can change any file). You can
make a file accessible in three modes: read (r), write (w), execute (x)
to three classes of users: owner (u), members of the group which owns the
file (g), others on the system (o). Check the current access permissions
using:
ls -l filename
If the file is accessible to all users in all modes it will show:
rwxrwxrwx
The first triplet shows the file permission for the owner of the file,
the second for the group that owns the file, and the third for others ("the
rest of the world"). A "no" permission is shown as "-".
When setting permissions, these symbols are used: "u"(=user or owner
of the file), "g"(=group that owns the file), "o"(=others), "a" (=all,
i.e., owner, group and others), "="(=set the permission to), "+"(=add the
permission), "-"(=take away the permission), "r"(=permission to read the
file), "w"=(write permission, meanning the permission to modify the file),
"x"(=permission to execute the file).
For example, this command will add
the
permission to read the file
junk to all (=user+group+others):
chmod a+r junk
This command will remove the permission to execute the
file junk from others:
chmod o-x junk
Also try here for more info.
You can set the default file permissions for the news files that you
create using the command umask (see man umask).
chown
new_ownername filename
chgrp new_groupname filename
Change the file owner and group. You should use these two commands
after you copy a file for use by somebody else. Only the owner of
a file can delete it.
lsattr files
List attributes for the file(s). Not very often used because most of
the interesting attributes are still not implemented. The attributes can
be changed using the chattr command. The attributs are: A (=don't
update atime when the file is modified), S (=synchronous updates),
a (=append only possible to this file), c (=file compressed on the kernel
level, not implemented yet), i (=immutable file), d (=no dump),
s (=secure deletion), and u (undeletable, not implemented yet).
su
(=substitute user id) Assume the superuser (=root) identity (you will
be prompted for the password). Type "exit" to return you to your previous
login. Don't habitually work on your machine as root. The root account
is for administration and the su command is to ease your access to the
administration account when you require it. You can also use "su" to assume
any other user identity, e.g. su barbara will make me "barbara"
(password required unless I am the superuser).
cat /var/log/httpd/access_log
Show who connected to your http (apache) server since the last time
the log file was "rotated" (normally rotated once a day, when cron runs).
The previous log file is access_log.1, the yet previous access_log.2,
etc.
cat /var/log/secure
(as root) Inspect the important system log. It is really a good idea
to do it from time to time if you use Internet access.
ftpwho
(as root) Determine who is currently connected to your ftp server.
SVGATextMode 80x25x9
SVGATextMode 80x29x9
(as root) Change the text resolution in the text terminal. In the above
example (second line) I changed the text screen to 80 columns x 29 lines
with characters 9 pixels high. The first line defines a resolution that
always works, so that if the second command did not work on my system,
I can press <ArrowUP> twice and <Enter> to regain control over my
screen. The possible modes depend on your video card and your monitor
synchronization frequencies--I needed to edit (as root) the file /etc/TextConfig
and (un)comment the proper lines to let SVGATextMode know what my system
supports.
kernelcfg
(as root in X terminal). GUI to to add/remove kernel modules. Module
is like a device driver--a piece of Linux kernel that provides support
for a particular piece of hardware or functionality. You can do the same
from the command line using the command insmod.
lsmod
(= list modules). List currently loaded kernel modules. A module is
like a device driver--it provides operating system kernel support for a
particular piece of hardware or feature.
modprobe -l |more
List all the modules available for your kernel. The available modules
are determined by how your Linux kernel was compliled. Every possible module/feature
can be compiled on linux as either "hard wired" (fast, non-removable),
"module" (maybe slower, but loaded/removable on demand), or "no" (no support
for this feature at all). The modules with which your kernel supports (with
which it was compiled) are all as files under the directory /lib/modules
so browsing it may give you a clue if you are lost.
modprobe sb
Load the soundblaster (sb) module.
insmod parport
insmod ppa
(as root) Insert modules into the kernel (a module is roughly an equivalent
of a DOS device driver). This example shows how to insert the modules for
support of the external parallel port zip drive (it appears to be a problem
to get the external zip drive to work in any other way under RH6.0
and 6.1).
rmmod
module_name
(as root, not essential). Remove the module module_name from
the kernel.
depmod -a
(as root) Build the module dependency table for the kernel. Not essential
unless you modified /etc/modules and don't wish to reboot.
setserial /dev/cua0 port 0x03f8 irq 4
(as root) Set a serial port to a non-standard setting. The example
here shows the standard setting for the first serial port (cua0 or ttyS0).
The standard PC settings for the second serial port (cua1or ttyS1) are:
address of i/o port 0x02f8, irq 3. The third serial port (cua2 or ttyS2):
0x03e8, irq 4. The forth serial port (cua3 or ttyS3): 0x02e8, irq 3. Add
your setting to /etc/rc.d/rc.local if you want it to be set at
the boot time. See man setserial for good a overview.
tunelp
(as root, rarely needed) Tune up your parallel ports.
fdisk /dev/hda
(= "fixed disk". As root.) Linux hard drive partitioning utility (DOS
has a utility with the same name). In the example above, I specified that
I would like to partition the first harddrive on the first IDE interface,
hence hda. If I were you, i would backup my data before using fdisk on
any partition. I do not not know anybody who likes fdisk (either
Linux or DOS edition)--I prefer easier to use cfdisk, see next
command.
cfdisk /dev/hda
(as root) Hard drive partitioning utility, menu-based. Easier to use
then the plain-vanilla fdisk.
cd /usr/src/linux-2.2.14
make xconfig
(as root in X terminal). Nice GUI front-end for configuration of the
kernel options in preparation for compilation of your customized kernel.
(The directory name contains the version of your Linux kernel so you may
need to modify the directory name if your Linux kernel version is different
than 2.2.14 used in this example. Also, you need the "Tk" interpreter
and the kernel source code installed.) The alternatives to "make
xconfig" are: "make config" (runs a scripts that asks you questions
in the text mode) and "make menuconfig" (runs a text-based menu-driven
configuration utility). Try: less /usr/doc/HOWTO/Kernel-HOWTO
for more information.
After configurating the options for the new kernel, you may choose
to proceed with kernel compilation of the new kernel by issuing the following
commands:
make dep
make bzImage
The last command will take some time to complete (maybe 0.5 h or 2
h, depending on your hardware). It produces the file "bzImage", which is
your new Linux kernel. Next:
make modules
make modules_install
Now you the new kernel and modules so you can install them--installation
involves copying the new files into the /boot directory and making
changes to /etc/lilo.conf so you can select at the boot time which
kernel (old or new) to boot. See
this
for details on kernel upgrade. It may also be helpful to read: /usr/doc/HOWTO/Kernel-HOWTO
and perhaps man depmod. Configuration, compilation and installation
of a new kernel is not difficult at all but it CAN lead to problems if
you don't know what you are doing (tough luck, if you cannot boot and are
really unable to fix things after booting from the floppy, you may need
to re-install). Compilation of a kernel is also a good way to test your
hardware, because it involves massive amount of computing. If your hardware
is "flaky", you will most likely receive the "signal 11" error (read the
beatiful
/usr/doc/FAQ/txt/GCC-SIG11-FAQ).
ldconfig
(as root) Re-create the bindings and the cache for the loader of dynamic
libraries ("ld"). You may want to run ldconfig after an installation
of new dynamically linked libraries on your system. (It is also re-run
every time you boot the computer, so if you reboot you don't have to run
it manually.)
mknod /dev/fd0 b 2 0
(=make node, as root) Manually create a device file. This example shows
how to create a device file associated with your first floppy drive and
could be useful if you happened to accidentally erase it. The options are:
b=block mode device, c=character mode device, p=FIFO device, u=unbuffered
character mode device. The two integers specify the major and the minor
device number. I normally wouldn't know the parameters which mknod
requires. So to make devices, I use read man MAKEDEV to figure
the name of the device and then run the script /dev/MAKEDEV which
knows about Linux devices by their name--see the next command.
cd /dev
./MAKEDEV audio
(as root). Restore the "audio" device that I just somehow screwed up.
Also see the previous command.
fdformat /dev/fd0H1440
mkfs -c -t ext2
(=floppy disk format, two commands, as root) Perform a low-level formatting
of a floppy in the first floppy drive (/dev/fd0), high density (1440 kB).
Then make a Linux filesystem (-t ext2), checking/marking bad blocks (-c
). Making the files system is an equivalent to the high-level format.
badblocks /dev/fd01440 1440
(as root) Check a high-density floppy for bad blocks and display the
results on the screen. The parameter "1440" specifies that 1440 blocks
are to be checked. This command does not modify the floppy.
fsck -t ext2 /dev/hda2
(=file system check, as root) Check and repair a filesystem, e.g.,
after an "unclean" shutdown due to a power failure. The above example performs
the check on the partition hda2, filesystem type ext2. You definitely want
to boot Linux in the "single mode" to perform this (type "linux single"
at the LILO prompt or use init 1 as root to enter the single user
mode). If errors are found during the filesystem checkup, I accept the
defaults for repair.
dd if=/dev/fd0H1440 of=floppy_image
dd if=floppy_image of=/dev/fd0H1440
(two commands, dd="data duplicator") Create an image of a floppy to
the file called "floppy_image" in the current directory. Then copy floppy_image
(file) to another floppy disk. Works like DOS "DISKCOPY".
/sbin/chkconfig
A tool to check/enable/disable system services under different runlevels.
Typically, I just use RedHat setup utility if I need to enable/disable
a service, but chkconfig does give me extra flexibility should
I ever need it.
SuperProbe
(as root). A utility to determine the type of the video card and the
amount of its memory.
5.13 Program installation
rpm -ivh package_name-version.platform.rpm
(as root) Install a package (option "i", must be the first letter after
the dash), while talking to me a lot (option "v'=verbose) and printing
"hashes" to show installation progress (option "h"). rpm stands for "Redhat
Package Manager".
rpm -Uvh package_name-version.platform.rpm
(as root) Upgrade (option "U", must be the first letter after the dash)
a package, while being verbose (option "v") and displaying hashes ("h").
rpm -ivh --force --nodep package_name-version.platform.rpm
(as root) Install the package ignoring any possible conflicts and package
dependency problems.
rpm -e package_name
(as root) Uninstall (option "e"=erase) the package package_name. Please
note the absence of "-version.platform.rpm" at the end of the package
name (the package name is the same as the name of the *.rpm file from which
the package was installed but without the dash, version, platform and "rpm").
rpm -qpi package_name-version.platform.rpm
Query (option "q", must be the first letter after the dash) the yet
uninstalled package (option "p") so that it displays the info (option "i")
which the package contains.
rpm -qpl package_name-version.platform.rpm
Query (option "q", must be the first letter after the dash) the yet
uninstalled package (option "p") so that it displays the listing (option
"l") of all the files the package contains.
rpm -qf a_file
Find the name of the installed package to which the file "a_file" belongs
or belonged. Useful if I accidentally erased a file and now I need to find
the right package and re-install it.
rpm -qi package_name
Query the already installed package so that it displays the info about
itself. Please note the absence of "-version.platform.rpm" at the
end of the package name.
rpm -qai | more
Query all the packages installed on my system so that they display
their info. On my simple system, I have ~600 packages installed so obviously,
I must have a lot of time to read all their info. To count your packages,
try: rpm -qa | grep -c ''
rpm -Va
Verify (the option "V") all the packages (option "a") installed on
my system. This lists files that were modified since the installation.
Here is the legend for the output:
. Test passed
c This is a configuration
file
5 MD5 checksum failed
S File size is different
L Symbolic link has
changed
T File modification
time changed
D Device file is modified
U User that owns the
file has changed
G Group that owns the
file has changed
M File mode (permissions
and/or file type) has been modified
kpackage
gnorpm
glint
(in X terminal, as root if you want to be able to install packages)
GUI fronts to the Red Hat Package Manager (rpm). "glint" comes with RH5.2
and seems obsolete now. gnorpm is the "official" RedHat GUI package
installer, older versions are very slow and confusing but the newer version
(the one that comes with RH7.0) is vastly improved. kpackage
is the "official" KDE program and has been pretty good all along. Use any
of them to view which software packages are installed on your system and
the what not-yet-installed packages are available on your RedHat CD, display
the info about the packages, and install them if you want (installation
must be done as root).
5.14 Accessing drives/partitions
mount
See
here for details on mounting
drives. Examples are shown in the next commands.
mount -t auto /dev/fd0 /mnt/floppy
(as root) Mount the floppy. The directory /mnt/floppy must
exist, be empty and NOT be your current directory.
mount -t auto /dev/cdrom /mnt/cdrom
(as root) Mount the CD. You may need to create/modify the /dev/cdrom
file depending where your CDROM is. The directory /mnt/cdrom must
exist, be empty and NOT be your current directory.
mount /mnt/floppy
(as user or root) Mount a floppy as user. The file /etc/fstab
must be set up to do this. The directory
/mnt/floppy must not
be your current directory.
mount /mnt/cdrom
(as user or root) Mount a CD as user. The file /etc/fstab
must be set up to do this. The directory
/mnt/cdrom must not be
your current directory.
umount /mnt/floppy
Unmount the floppy. The directory
/mnt/floppy must not be
your (or anybody else's) current working directory. Depending on your setup,
you might not be able to unmount a drive that you didn't mount.
5.15 Network administration tools
netconf
(as root) A very good menu-driven setup of your network.
ping machine_name
Check if you can contact another machine (give the machine's name or
IP), press <Ctrl>C when done (without <Ctrl>c, the command keeps
going). As all Linux commands, ping has options, including the
"ping of death" attack, when it seems you can ping some servers so they
die--try the the opitons -f and -s.
route -n
Show the kernel routing table.
nslookup
host_to_find
Query your default domain name server (DNS) for an Internet name (or
IP number) host_to_find. This way you can check if your DNS works.
You can also find out the name of the host of which you only know the IP
number.
traceroute host_to_trace
Have a look how you messages trave to host_to_trace
(which is either a host name or IP number).
ipfwadm -F -p m
(for RH5.2, see the next command for RH6.0) Set up the firewall IP
forwarding policy to masquerading. (Not very secure but simple.) Purpose:
all computers from your home network will appear to the outside world as
one very busy machine and, for example, you will be allowed to browse the
Internet from all computers at once.
echo 1 > /proc/sys/net/ipv4/ip_forward
ipfwadm-wrapper -F -p deny
ipfwadm-wrapper -F -a m -S xxx.xxx.xxx.0/24 -D 0.0.0.0/0
(three commands, RH6.0). Does the same as the previous command. Substitute
the "x"s with digits of your class "C" IP address that you assigned
to your home network. See
here for more
details.
ipchains -P forward DENY
ipchains -A forward -s xxx.xxx.xxx.0/24 -d 0.0.0.0/0 -j MASQ
(two commands, RH7.0). Same as previous commands, but works under
RH7.0.
ipchains -L
List all firewall rules. Use to check if your firewalling works.
ifconfig
(as root) Display info on the network interfaces currently active
(ethernet, ppp, etc). Your first ethernet should show up as eth0, second
as eth1, etc, first ppp over modem as ppp0, second as ppp1, etc. The "lo"
is the "loopback only" interface which should be always active. Use the
options (see ifconfig --help) to configure the interfaces.
ifup interface_name
(/sbin/ifup to it run as a user) Startup a network interface.
E.g.:
ifup eth0
ifup ppp0
ifup ppp1
Users can start up or shutdown the ppp interface only when the permission
is given in the ppp setup (using netconf ). To start a ppp interface
(dial-up connection), I normally use kppp available under the KDE menu
"Internet" (or by typing kppp in an X-terminal).
ifdown
interface_name
(/sbin/ifdown to run it as a user). Shut down the network
interface. E.g.: ifdown ppp0 Also, see the previous command.
netstat | more
Displays a lot (too much?) information on the status of your network.
nmap ip_number
Map the ports on the machine with ip_number. REALLY useful
to establish the security of your network configuration. nmap is not included
on the RH CD, so you have to download it yourself. A convenient GUI
front end, "nmapfe" is also available.
ethereal
(as root, in Xterminal) Network analyzer--view the network trafic going
through your computer.
5.16 Music-related commands
cdplay play 1
Play the first track from a audio CD. Use cdplay to
play the whole CD. Use cdplay stop when had enough.
eject
Get a free coffee cup holder :))). (Eject the CD ROM tray).
This command defaults to the cdrom, but could be used to eject other removable
media by specifying the mount point or device. E.g., I can eject the zipdisk
from the zipdrive (as root) using: eject /dev/sda4
play my_file.wav
Play a wave file.
rec my_file.wav
Record a wave file from my microphone.
mpg123 my_file.mp3
Play an mp3 file.
mpg123 -w my_file.wav my_file.mp3
Create a wave audio file from an mp3 audio file. Useful if you wanted
to write a regular audio CD from mp3s--you have to convert the mp3s to
the *.wav format first. Don't be surprised the conversion is slow--decompressing
mp3s is very processor intensive.
xmms
(in X terminal) Nice GUI mp3 player.
freeamp
(in X terminal) Another GUI mp3 player.
lame input_file output_file
MP3 encoder.
knapster
(in X terminal) Start the program to downoload mp3 files that other
users of napster have displayed for downloading. You may share your mp3s
too. Really cool, while it lasts. Gnutella and FreeNet will soon replace
them->it gets even cooler.
cdparanoia -B "1-"
(CD ripper) Read the contents of an audio CD and save it into
wavefiles in the current directories, one track per wavefile. The
"1-" means "from track 1 to the last". -B forces putting each track into
a separate file.
playmidi my_file.mid
Play a midi file. playmidi -r my_file.mid
will display text mode effects on the screen.
sox audio_file another_format_audio_file
(="SOund eXchange") Convert from almost any audio file format to another
(but not mp3s). See man sox for the list of supported audio
file formats (many). sox also lets you add special effects to
your sound file.
kscd
(in X terminal) CD player.
kmidi
(in X terminal) MIDI player.
kmid
(in X terminal) MIDI/caraoke player.
kmix
(in X terminl) Sound mixer.
5.17 Graphics-related commands
kghostview my_file.ps
(in an X-terminal) Display a postscript file on screen. I can
also use the older-looking
ghostview or gv for the same
end effect. I can print the postscript file from the viewer too.
enscript my_file.txt -U 2
Convert a text file to postscript and print it to the default printer.
I could also send the output to a postscript file:
enscript my_file.txt -U 2 -o my_file.ps
The option -U 2 makes enscript print 2 logical pages on one
physical page which saves me paper, and creates more convenient, compact
printouts. You may also select four pages per page, more makes the printout
kind of difficult to read. enscript is really flexible,
see man enscript to select from among the many formatting options.
ps2pdf my_file.ps my_file.pdf
Make a pdf (Adobe portable document format) file from a postscript
file.
mpage -2 my_file.ps > new_file.ps
Print the postscript file my_file.ps, outputting two logical
pages on one physical page. Save the output to the file new_file.ps.
ps2ps file.ps new_file.ps
psnup -nup 2 -pletter new_file.ps new_file2.ps
Another way of making a postscript file containing 2 logical pages
on one physical page. First, I used the "postscript distiller" ps2ps
to make the postscript file simplier (at the cost of it becoming much larger).
Then, I used the psnup utility to make new_file2.ps which
contains 2 logical pages per one physical page. I could have also
put 4 or 8 logical pages per one physical page.
gimp
(in X terminal) A humble looking but very powerful image processor.
Takes some learning to use, but it is great for artists, there is almost
nothing you can't do with gimp. Use your mouse right button to get local
menus, and learn how to use layers. Save your file in the native gimp file
format *.xcf (to preserve layers for future editing) and only then flatten
it and save as png (or whatever) for use.
gphoto
(in X terminal) Powerful photo editor and camera image acquisition
program.
kpaint
(in X terminal) Simple bitmap paint program ("paintbrush"-type).
xfig
(in X terminal) A simple drawing program. Useful for making elementary
sketches or diagrams.
dia
(in X terminal) A tool for making diagrams from pre-built components.
display my_picture
(in X terminal) Display a picture for viewing only. Part of ImageMagick
package (together with several other utilities descrbied here).
giftopnm my_file.giff > my_file.pnm
pnmtopng my_file.pnm > my_file.png
Convert the propriatory giff graphics into a raw, portable pnm file.
Then convert the pnm into a png file, which is a newer and better standard
for Internet pictures (better technically plus there is no danger
of being sued by the owner of giff patents).
xwd -out my_cupture_screen_file.xwd
(in X terminal) Capture the contents of X-windows screen into a graphics
X-windows "dump" file (*.xwd). You can later convert the xwd file into
your favourite format using the convert utility.
convert my_capture_screen_file.xwd my_capture_screen.jpg
Convert the X-windows screen dump file (*.xwd) into the *.jpg file
format. The convert utility can convert graphics from/to many different
file formats.
import -display 192.5.100.10:0 -window root my_file.jpeg
Capture the contents of the root screen from X-windows runnning on
server 192.5.100.10 display 0. The output file is my_file.jpeg (change
the file format by it giving an appropriate filename extension). You need
to have the permission to write to the screen in order to be able to capture
its content (the permission to everybody can be given by running xhost
+ in the X-terminal). See man import for options.
ksnapshot
(in X terminal) GUI-based utility to capture screen contents.
identify -verbose my_picture
Give me a description of an image file my_picture: format, type,
class, size in pixels, number of colours, size in bytes, etc.
animate -delay 6x5 pic1 pic2 pic3
Keep showing two or more pictures in sequence. The delay between
pictures is 6/100 second. The whole sequence is repeated in 5 seconds.
5.18 Small games
Many small games are probably installed on your system. Here are a few
I like--they installed from my standard Linux distribution CD.
kpat
(in X terminal) Patience card game.
xboing
(in X terminal). Very nice, pin-ball game.
xboard
(in X terminal) Chess.
konquest
(in X terminal) Compete with your son in a conquest of a galaxy. Nice
board game.
kmines
(in X terminal) Minesweeper.
Go to Part 6: Essential Linux
applications (proprietary or not)
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Linux Command Line in Polski Tabele komendLinux Primer Getting help about commandsLinux Primer Some basic commandsEditor commandsLinux 2000 DVB T Experimentslinux kobietycompilar linuxLinux IPCHAINS HOWTO Appendix Differences between ipchains and ipfwadmsystemy operacyjne cw linux apache mysqlMidnight CommanderLinux materialyLinux System PlikówAsembler linuxNauka słówek i memoryzacja na Puppy Linuxrs232 linux win32 cz2linux 1 00Cisco Router Commandswięcej podobnych podstron