Dziennik Ustaw Nr 191 12090 Poz. 1596
1596
ROZPORZŃDZENIE MINISTRA GOSPODARKI1)
z dnia 30 paędziernika 2002 r.
w sprawie minimalnych wymagał dotyczących bezpieczełstwa i higieny pracy w zakresie uŻytkowania
maszyn przez pracowników podczas pracy.
2. Pracodawca, dokonujÄ…c wyboru maszyny, powi-
Na podstawie art. 23715 ż 2 Kodeksu pracy zarządza
nien braç pod uwag´ specyficzne warunki i rodzaj wy-
si´, co nast´puje:
konywanej pracy, a takŻe istniejące w zak"adzie pracy
lub w miejscu pracy zagroŻenia istotne dla bezpieczeł-
Rozdzia" 1
stwa i zdrowia pracowników, w szczególnoĘci na sta-
nowisku pracy; pracodawca powinien uwzgl´dniaç do-
Przepisy ogólne
datkowe zagroŻenia związane z uŻytkowaniem maszy-
ny.
ż 1. Ilekroç w rozporzÄ…dzeniu jest mowa o:
3. Pracodawca powinien zastosowaç odpowiednie
1) maszynie naleÅ»y przez to rozumieç wszelkie
rozwiÄ…zania majÄ…ce na celu zminimalizowanie ryzyka
maszyny i inne urzÄ…dzenia techniczne, narz´dzia
związanego z uŻytkowaniem maszyn, jeŻeli maszyny
oraz instalacje uŻytkowane podczas pracy;
nie mogÄ… byç uÅ»ytkowane bez ryzyka dla bezpieczeÅ‚-
stwa lub zdrowia pracowników.
2) uŻytkowaniu maszyny naleŻy przez to rozu-
mieç wykonywanie wszelkich czynnoĘci zwiÄ…za-
Rozdzia" 2
nych z maszyną, w szczególnoĘci jej uruchamianie
lub zatrzymywanie, pos"ugiwanie si´ niÄ…, transpor-
Wymagania dotyczące uŻytkowania maszyn
towanie, naprawianie, modernizowanie, modyfi-
kowanie, konserwowanie i obs"ugiwanie, w tym
ż 3. 1. Maszyny:
takŻe czyszczenie;
1) instaluje si´, umiejscawia oraz uÅ»ytkuje w sposób:
3) strefie niebezpiecznej naleŻy przez to rozu-
a) minimalizujący ryzyko dla bezpieczełstwa
mieç stref´ w obr´bie oraz wokó" maszyny, w któ-
i zdrowia pracowników, w szczególnoĘci po-
rej wyst´puje ryzyko dla zdrowia lub bezpieczeÅ‚-
przez zapewnienie dostatecznej przestrzeni mi´-
stwa pracownika;
dzy ich ruchomymi cz´Ä˜ciami a ruchomymi bÄ…dÄ™
sta"ymi elementami znajdujÄ…cymi si´ w ich oto-
4) pracowniku naraŻonym naleŻy przez to rozu-
czeniu,
mieç pracownika znajdujÄ…cego si´ w strefie niebez-
piecznej;
b) zapewniajÄ…cy bezpieczne dostarczanie lub od-
prowadzanie uŻywanej albo produkowanej
5) operatorze naleÅ»y przez to rozumieç pracow-
energii bądę materia"ów;
nika, któremu powierzono zadanie uŻytkowania
2) montuje si´ lub demontuje w bezpiecznych warun-
maszyny;
kach, w szczególnoĘci zgodnie z zaleceniami pro-
6) "adunku nieprowadzonym naleŻy przez to ro-
ducenta.
zumieç "adunek, który nie przemieszcza si´ po sta-
"ym torze ustalonym za pomocÄ… sztywnych pro- 2. Maszyny, które mogÄ… podczas uÅ»ytkowania byç
naraÅ»one na uderzenie pioruna, zabezpiecza si´ przed
wadnic lub innych Ęrodków technicznych.
jego skutkami.
ż 2. 1. Pracodawca powinien podjÄ…ç dzia"ania ma-
ż 4. 1. Ruchome maszyny z w"asnym nap´dem mo-
jÄ…ce na celu zapewnienie, Å»e maszyny udost´pnione
gÄ… byç obs"ugiwane wy"Ä…cznie przez pracowników od-
pracownikom na terenie zak"adu pracy lub w miejscu
powiednio przeszkolonych w zakresie ich bezpiecznej
wyznaczonym przez pracodawc´ sÄ… w"aĘciwe do wy-
obs"ugi.
konywania pracy lub odpowiednio przystosowane do
jej wykonywania oraz mogÄ… byç uÅ»ytkowane bez po-
2. W przypadku gdy maszyny poruszajÄ… si´ po tere-
gorszenia bezpieczełstwa lub zdrowia pracowników.
nie, na którym jest wykonywana praca, pracodawca
powinien ustaliç zasady ruchu i egzekwowaç ich prze-
1)
strzeganie.
Minister Gospodarki kieruje dzia"em administracji rzÄ…do-
wej gospodarka, na podstawie ż 1 ust. 2 pkt 1 rozporzą-
3. Pracodawca powinien podjÄ…ç dzia"ania organiza-
dzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2002 r.
w sprawie szczegó"owego zakresu dzia"ania Ministra Go- cyjne zapobiegające wchodzeniu pracowników na te-
spodarki (Dz. U. Nr 97, poz. 867). ren pracy maszyn samobieŻnych.
Dziennik Ustaw Nr 191 12091 Poz. 1596
4. JeÅ»eli praca moÅ»e przebiegaç w sposób w"aĘci- wielkoĘci "adunków, jakie b´dÄ… nimi przenoszone,
wy tylko w obecnoĘci pracowników pieszych, praco- miejsc uchwytu, sposobu i miejsca umieszczenia "a-
dawca powinien zastosowaç odpowiednie Ęrodki chro-
dunku, sprz´tu do mocowania oraz warunków atmos-
niące pracowników przed urazami spowodowanymi
ferycznych, w jakich mogÄ… byç przemieszczane.
dzia"aniem maszyn.
2. OprzyrzÄ…dowanie maszyn przeznaczonych do
ż 5. 1. Pracownicy mogÄ… byç transportowani przy
podnoszenia "adunków, jeŻeli nie jest rozmontowywa-
pomocy mechanicznie nap´dzanej maszyny, o ile jest
ne po uÅ»yciu, oznakowuje si´ w celu poinformowania
zapewnione ich bezpieczełstwo. JeŻeli praca jest kon-
uŻytkowników o w"aĘciwoĘciach oprzyrządowania.
tynuowana podczas jazdy maszyny, pr´dkoĘç mecha-
nicznie nap´dzanej maszyny reguluje si´ odpowiednio
3. OprzyrzÄ…dowanie przeznaczone do podnoszenia
do wykonywanej pracy.
"adunków przechowuje si´ w sposób zapewniajÄ…cy
ochron´ przed jego uszkodzeniem lub zniszczeniem.
2. Maszyny o nap´dzie spalinowym mogÄ… byç uÅ»y-
wane w miejscu pracy tylko wtedy, gdy jest zapewnio-
ż 8. 1. W przypadku gdy dwie lub wi´cej maszyn,
na iloĘç powietrza wystarczajÄ…ca do wyeliminowania
przeznaczonych do podnoszenia "adunków nieprowa-
zagroŻenia dla bezpieczełstwa i zdrowia pracowników.
dzonych, jest zainstalowanych lub ustawionych na sta-
nowisku pracy w taki sposób, Å»e promienie ich zasi´gu
ż 6. 1. Ruchome maszyny przeznaczone do podno-
zachodzÄ… na siebie, stosuje si´ odpowiednie Ęrodki za-
szenia "adunków, które mogÄ… byç dodatkowo demon-
pobiegające kolizji "adunków lub maszyn.
towane lub w których jest wymieniane wyposaŻenie,
uÅ»ytkuje si´ w sposób zapewniajÄ…cy ich statecznoĘç
2. Podczas uŻytkowania maszyn przeznaczonych
podczas uŻytkowania, we wszystkich moŻliwych do
do podnoszenia "adunków nieprowadzonych stosuje
przewidzenia warunkach, z uwzgl´dnieniem rodzaju
si´ Ęrodki zapobiegajÄ…ce przechyleniom, przewróce-
pod"oŻa.
niom, a takŻe, jeŻeli jest to konieczne, przemieszczaniu
si´ "adunków; pracodawca powinien zapewniç prze-
2. Pracownicy mogÄ… byç podnoszeni tylko za po-
prowadzanie kontroli naleŻytego stosowania tych,
mocÄ… przeznaczonych do tego celu maszyn i ich wypo-
Ęrodków.
saŻenia, z zastrzeŻeniem ust. 3.
3. W przypadku gdy operator maszyny przeznaczo-
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach ma-
nej do podnoszenia "adunków nieprowadzonych nie
szyny, które nie zosta"y skonstruowane do podnosze-
moÅ»e obserwowaç ca"ej drogi, jakÄ… pokonuje "adunek,
nia pracowników, mogÄ… byç uÅ»ywane do tego celu, je-
bezpoĘrednio lub przy uŻyciu pomocniczych urządzeł,
Żeli pracodawca ustali szczegó"owe warunki obs"ugi
kompetentna osoba wspó"pracująca z operatorem
i nadzoru nad pracÄ… tych maszyn tak, aby zosta"o za-
przy przemieszczaniu tego "adunku powinna pozosta-
pewnione bezpieczełstwo pracowników.
waç z nim w kontakcie; w tym celu podejmuje si´ dzia-
"ania organizacyjne zapobiegajÄ…ce kolizjom "adunku,
4. Podczas przebywania pracowników na maszynie
które mog"yby spowodowaç zagroÅ»enie dla pracowni-
przeznaczonej do podnoszenia "adunków stanowisko
ków.
s"uŻące do sterowania maszynÄ… powinno byç ciÄ…gle
obs"ugiwane przez operatora. W przypadku wystÄ…pie-
4. W przypadku gdy pracownik zamocowuje albo
nia niebezpieczeÅ‚stwa powinna byç zapewniona moÅ»-
zdejmuje "adunek r´cznie, praca powinna byç zorgani-
liwoĘç ewakuowania pracowników. Pracownicy pod-
zowana w sposób bezpieczny, w szczególnoĘci poprzez
czas ich podnoszenia powinni mieç moÅ»liwoĘç komu-
zapewnienie bezpoĘredniego lub poĘredniego wp"ywu
nikowania si´.
tego pracownika na sterowanie maszynÄ… przeznaczonÄ…
do podnoszenia "adunków nieprowadzonych.
5. Pracownicy nie powinni przebywaç pod wiszÄ…cy-
mi "adunkami, o ile nie jest to konieczne dla sprawne-
5. Wszelkie czynnoĘci związane z podnoszeniem "a-
go wykonywania pracy. JeŻeli jednak zachodzi taka ko-
dunków nieprowadzonych odpowiednio planuje si´,
niecznoĘç, pracodawca powinien zapewniç bezpie-
kontroluje oraz przeprowadza z zachowaniem bezpie-
czełstwo pracownikom i w"aĘciwe zabezpieczenie wi-
czeÅ‚stwa pracowników. JeÅ»eli "adunek ma byç podno-
szących "adunków.
szony jednoczeĘnie przez dwie lub wi´cej maszyn prze-
6. Nie przenosi si´ "adunków nad niezabezpieczo- znaczonych do podnoszenia "adunków nieprowadzo-
nymi miejscami pracy, w których zwyczajowo przeby- nych, okreĘla si´ i stosuje procedury zapewniajÄ…ce ko-
wajÄ… pracownicy. JeÅ»eli jednak praca nie moÅ»e byç wy- ordynacj´ pracy mi´dzy operatorami tych maszyn.
konywana w inny sposób, pracodawca powinien usta-
6. W przypadku gdy istnieje moÅ»liwoĘç, Å»e maszy-
liç zasady bezpiecznego jej wykonywania oraz zapew-
na przeznaczona do podnoszenia "adunków nieprowa-
niç przestrzeganie tych zasad.
dzonych moÅ»e nie utrzymaç "adunku z powodu prze-
ż 7. 1. Maszyny i oprzyrządowanie przeznaczone do rwania lub wstrzymania dostawy energii, dla zapew-
podnoszenia "adunków dobiera si´ z uwzgl´dnieniem nienia bezpieczeÅ‚stwa pracowników podejmuje si´
Dziennik Ustaw Nr 191 12092 Poz. 1596
odpowiednie dzia"ania majÄ…ce na celu unikni´cie zwiÄ…- koĘci i ciĘnienia, o ile ponowne uruchomienie ma-
zanego z tym ryzyka. szyny lub zmiana w jej parametrach pracy nie
stwarzają zagroŻenia.
7. ¸adunki zawieszone nie mogÄ… byç pozostawione
3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje si´ do ponowne-
bez nadzoru, chyba Å»e dost´p do strefy niebezpiecznej
go uruchomienia lub zmian parametrów pracy maszy-
jest uniemoŻliwiony, a "adunek jest zawieszony i utrzy-
ny, o ile sÄ… spowodowane prawid"owym cyklem robo-
mywany bezpiecznie.
czym urzÄ…dzenia automatycznego.
8. UŻytkowanie maszyn przeznaczonych do podno-
ż 13. 1. Maszyny wyposaÅ»a si´ w uk"ad sterowania
szenia "adunków nieprowadzonych na otwartej prze-
przeznaczony do ca"kowitego i bezpiecznego ich za-
strzeni wstrzymuje si´, jeÅ»eli warunki atmosferyczne
trzymywania.
pogarszajÄ… si´ w takim stopniu, Å»e zagroÅ»one jest bez-
pieczne uŻytkowanie tych maszyn oraz powstaje zagro-
2. KaÅ»de stanowisko pracy wyposaÅ»a si´ w element
Å»enie dla pracowników. W celu unikni´cia zagroÅ»enia
sterowniczy przeznaczony do zatrzymywania ca"ej ma-
dla pracowników stosuje si´ odpowiednie Ęrodki
szyny lub niektórych jej cz´Ä˜ci, w zaleÅ»noĘci od rodza-
ochronne, zw"aszcza zabezpieczajÄ…ce maszyn´ przed
ju zagroŻenia tak, aby maszyna by"a bezpieczna.
przewróceniem si´.
3. Uk"ad sterowania przeznaczony do zatrzymywa-
Rozdzia" 3
nia maszyny powinien mieç pierwszeÅ‚stwo przed uk"a-
dem sterowania przeznaczonym do jej uruchamiania.
Minimalne wymagania dotyczÄ…ce maszyn
4. Zasilanie energiÄ… odpowiednich nap´dów ma-
szyny od"Ä…cza si´ w przypadku zatrzymania maszyny
ż 9. 1. Elementy sterownicze, które mają wp"yw na
lub jej niebezpiecznych cz´Ä˜ci.
bezpieczeÅ‚stwo pracowników, powinny byç widoczne
i moŻliwe do zidentyfikowania oraz odpowiednio ozna-
ż 14. 1. Ze wzgl´du na zagroÅ»enia, jakie stwarzajÄ…
kowane.
maszyny, w zaleŻnoĘci od czasu ich zatrzymywania,
wyposaÅ»a si´ je w urzÄ…dzenie zatrzymania awaryjnego.
2. Elementy, o których mowa w ust. 1, powinny byç
usytuowane poza strefami zagroŻenia w taki sposób,
2. Maszyny wyposaÅ»a si´ w Ęrodki ochrony przed
aby ich obs"uga nie powodowa"a dodatkowych zagro-
zagroŻeniami spowodowanymi emisją lub wyrzuca-
Å»eÅ‚; nie mogÄ… one stwarzaç takÅ»e jakichkolwiek zagro-
niem substancji, materia"ów lub przedmiotów.
Żeł w związku z przypadkowym ich zadzia"aniem.
3. Maszyny stwarzajÄ…ce ryzyko upadku przedmio-
ż 10. 1. W przypadku gdy jest to konieczne, opera-
tów lub ich wyrzucenia wyposaÅ»a si´ w Ęrodki ochrony
tor maszyny powinien mieç moÅ»liwoĘç sprawdzenia,
odpowiednie do wyst´pujÄ…cego ryzyka.
z miejsca g"ównego pulpitu sterowniczego, czy nikt nie
znajduje si´ w strefie niebezpiecznej. JeÅ»eli sprawdze-
4. Maszyny stwarzające zagroŻenie emisją gazu,
nie nie jest moÅ»liwe, uk"ad bezpieczeÅ‚stwa automa- oparów, p"ynu lub py"u wyposaÅ»a si´ w odpowiednie
tycznie powinien wysy"aç akustyczny lub optyczny sy- obudowy lub urzÄ…dzenia wyciÄ…gowe znajdujÄ…ce si´
gna" ostrzegawczy przed uruchomieniem maszyny. w pobliŻu ęród"a zagroŻenia.
ż 15. 1. Maszyny oraz ich cz´Ä˜ci, o ile jest to koniecz-
2. Pracownik naraÅ»ony powinien mieç czas lub
ne dla zapewnienia bezpieczełstwa i zdrowia pracow-
Ęrodki umoÅ»liwiajÄ…ce unikni´cie zagroÅ»enia spowodo-
ników, mocuje si´ za pomocÄ… odpowiednich zaczepów
wanego uruchomieniem lub zatrzymaniem maszyny.
lub innych podobnych urządzeł w celu zapewnienia
ich statecznoĘci.
ż 11. Uk"ady sterowania maszyn powinny zapew-
niaç bezpieczeÅ‚stwo i byç dobierane z uwzgl´dnia-
2. JeÅ»eli wyst´puje ryzyko oderwania lub rozpad-
niem moŻliwych uszkodzeł, defektów oraz ograniczeł,
ni´cia si´ cz´Ä˜ci maszyn powodujÄ…ce zagroÅ»enie dla
jakie moÅ»na przewidzieç w planowanych warunkach
bezpieczełstwa i zdrowia pracowników, pracodawca
uŻytkowania maszyny.
powinien zastosowaç odpowiednie Ęrodki ochronne.
ż 12. 1. Uruchomienie maszyny powinno byç moÅ»-
3. W przypadku wystąpienia ryzyka bezpoĘrednie-
liwe tylko poprzez celowe zadzia"anie na przeznaczony
go kontaktu z ruchomymi cz´Ä˜ciami maszyn, mogÄ…ce-
do tego celu uk"ad sterowania.
go powodowaç wypadki, stosuje si´ os"ony lub inne
urzÄ…dzenia ochronne, które zapobiega"yby dost´powi
2. Wymagania, o których mowa w ust. 1, stosuje si´
do strefy zagroÅ»enia lub zatrzymywa"yby ruch cz´Ä˜ci
do:
niebezpiecznych.
1) ponownego uruchomienia maszyny po jej zatrzy-
4. Os"ony i urzÄ…dzenia ochronne:
maniu, bez wzgl´du na przyczyn´ zatrzymania;
1) powinny mieç mocnÄ… (trwa"Ä…) konstrukcj´;
2) sterowania, w przypadku znaczÄ…cych zmian w pa-
rametrach pracy maszyny, w szczególnoĘci pr´d- 2) nie mogÄ… stwarzaç zagroÅ»enia;
Dziennik Ustaw Nr 191 12093 Poz. 1596
3) nie mogÄ… byç "atwo usuwane lub wy"Ä…czane ze sto- nych, uÅ»ywanych lub zmagazynowanych w maszy-
sowania; nach;
4) powinny byç usytuowane w odpowiedniej odleg"o- 2) ryzykiem wybuchu urzÄ…dzenia lub substancji wy-
Ęci od strefy zagroŻenia;
twarzanych, uŻywanych albo zmagazynowanych
w maszynach;
5) nie powinny ograniczaç pola widzenia cyklu pracy
urzÄ…dzenia;
3) zagroŻeniami wynikającymi z bezpoĘredniego lub
poĘredniego kontaktu z energią elektryczną.
6) powinny umoÅ»liwiaç wykonywanie czynnoĘci ma-
jÄ…cych na celu zamocowanie lub wymian´ cz´Ä˜ci
ż 20. 1. Maszyny przewoŻące pracowników tak si´
oraz umoÅ»liwiaç wykonywanie czynnoĘci konser-
wyposaÅ»a, aby zminimalizowaç zwiÄ…zane z tym ryzyko
wacyjnych, pozostawiajÄ…c jedynie ograniczony do-
dla pracowników podczas jazdy; wyposaŻenie to po-
st´p do obszaru, gdzie praca ma byç wykonywana,
winno równieÅ» uwzgl´dniç ryzyko kontaktu lub dosta-
w miar´ moÅ»liwoĘci bez zdejmowania os"on i urzÄ…-
nia si´ pracownika pod ko"a albo gÄ…sienice maszyn.
dzeł zabezpieczających;
2. W przypadku gdy niezamierzone zablokowanie
7) powinny ograniczaç dost´p tylko do niebezpiecznej
uk"adu nap´dowego mi´dzy ruchomÄ… maszynÄ… a jej
strefy pracy maszyny.
wyposaŻeniem lub urządzeniem holowanym mog"oby
spowodowaç powstanie ryzyka, maszyn´ dostosowu-
ż 16. 1. Miejsca i stanowiska pracy lub konserwacji
je si´ lub wyposaÅ»a w taki sposób, aby zapobiec bloko-
maszyn odpowiednio oĘwietla si´, stosownie do wyko-
waniu uk"adów nap´dowych.
nywanych czynnoĘci.
2. Cz´Ä˜ci maszyn o wysokiej lub bardzo niskiej tem- 3. JeÅ»eli nie jest moÅ»liwe unikni´cie blokowania
uk"adów nap´dowych, stosuje si´ wszelkie moÅ»liwe
peraturze zabezpiecza si´ w celu unikni´cia ryzyka ich
dotkni´cia lub zbliÅ»enia si´ do nich. Ęrodki zapobiegajÄ…ce zagroÅ»eniu bezpieczeÅ‚stwa
i zdrowia pracowników.
3. UrzÄ…dzenia ostrzegawcze maszyn powinny byç
jednoznaczne, "atwo dostrzegalne i zrozumia"e. ż 21. 1. W przypadku gdy wa"y nap´dowe, przezna-
czone do przekazywania nap´du mi´dzy ruchomymi
4. Maszyny uÅ»ytkuje si´ tylko w procesach i warun-
maszynami, mog"yby ulec zanieczyszczeniu lub uszko-
kach, dla których są przeznaczone.
dzeniu na skutek ciÄ…gni´cia ich po pod"oÅ»u, powinny
byç przewidziane urzÄ…dzenia do zamocowania ich
ż 17. 1. Wykonywanie prac konserwacyjnych po-
w ustalonym po"oŻeniu.
winno byç moÅ»liwe podczas postoju maszyny. JeÅ»eli
jest to niemoŻliwe, w celu wykonania tych prac stosu-
2. Maszyn´ ruchomÄ…, na której znajdujÄ… si´ pra-
je si´ odpowiednie Ęrodki ochronne albo prace te wy-
cownicy, konstruuje si´ w taki sposób, aby w rzeczywi-
konuje si´ poza strefami niebezpiecznymi.
stych warunkach jej uŻytkowania ryzyko związane
z wywróceniem si´ by"o ograniczone poprzez:
2. W przypadku gdy dla danej maszyny jest przewi-
dziane prowadzenie dziennika konserwacji maszyn,
1) konstrukcj´ ochronnÄ…, która uniemoÅ»liwi przechy-
prowadzi si´ go na bieŻąco.
lenie maszyny w stopniu wi´kszym niÅ» 1/4 obrotu,
lub
ż 18. 1. Maszyny wyposaÅ»a si´ w:
2) konstrukcj´, która zapewni dostatecznÄ… przestrzeÅ‚
1) "atwo rozpoznawalne urządzenia s"uŻące do od"ą-
ochronną wokó" przewoŻonych pracowników,
czania od ęróde" energii; ponowne przy"ączenie
w przypadku przechylenia si´ maszyny w stopniu
maszyny do Ä™róde" energii nie moÅ»e stanowiç za-
wi´kszym niÅ» 1/4 obrotu, albo
groŻenia dla pracowników;
3) zastosowanie innego rozwiązania, które zapewni"o-
2) znaki ostrzegawcze i oznakowania konieczne do za-
by taki sam skutek.
pewnienia bezpieczełstwa pracowników.
3. Konstrukcje ochronne, o których mowa w ust. 2
2. Powinny byç zastosowane rozwiÄ…zania zapew-
pkt 1, mogÄ… stanowiç integralnÄ… cz´Ä˜ç maszyny; nie sÄ…
niajÄ…ce bezpieczny dost´p i przebywanie pracowników
one wymagane w przypadku, gdy maszyna jest stabil-
w obszarach produkcyjnych oraz strefach ustawiania
na podczas obs"ugi lub jej konstrukcja uniemoŻliwia
i konserwowania maszyn.
wywrócenie si´ maszyny.
ż 19. Maszyny odpowiednio zabezpiecza si´ w celu
4. W przypadku gdy wyst´puje ryzyko przygniece-
ochrony pracowników przed:
nia do pod"oŻa pracownika jadącego na ruchomej ma-
1) ryzykiem poÅ»aru, przegrzania lub uwolnienia si´ szynie przez elementy tej maszyny, instaluje si´ urzÄ…-
gazu, py"u, p"ynu oraz innych substancji wytwarza- dzenie zabezpieczające jadących pracowników.
Dziennik Ustaw Nr 191 12094 Poz. 1596
ż 22. Wózki podnoĘnikowe, na których znajdujÄ… si´ 8) urzÄ…dzenia zabezpieczajÄ…ce przed ryzykiem zderze-
pracownicy, przystosowuje si´ bÄ…dÄ™ wyposaÅ»a w taki nia bÄ…dÄ™ uderzenia wyst´pujÄ…cego podczas nor-
sposób, aby ograniczyç ryzyko zwiÄ…zane z wywróce- malnej pracy zdalnie sterowanej maszyny, o ile nie
ma innych urządzeł kontrolujących takie ryzyko.
niem si´ tych wózków, w szczególnoĘci poprzez:
1) zainstalowanie obudowy (kabiny) dla kierujÄ…cego
ż 24. 1. JeŻeli urządzenie do podnoszenia "adunków
lub
jest zainstalowane w maszynie na sta"e, zapewnia si´
jego wytrzyma"oĘç i statecznoĘç podczas uÅ»ytkowania,
2) konstrukcj´ zapobiegajÄ…cÄ… wywróceniu si´, lub
z uwzgl´dnieniem masy podnoszonych "adunków, jak
i napr´Å»eÅ‚ wytwarzanych w punkcie ich zawieszenia
3) konstrukcj´ zapewniajÄ…cÄ… dostatecznÄ… wolnÄ… prze-
lub zamocowania.
strzeÅ‚ mi´dzy pod"oÅ»em i okreĘlonymi cz´Ä˜ciami
wózka wid"owego dla przewoŻonych pracowni-
2. Maszyny do podnoszenia "adunków wyraęnie
ków, na wypadek wywrócenia si´, lub
oznakowuje si´ ze wskazaniem udÄ™wigu nominalnego,
a takÅ»e, jeÅ»eli jest to w"aĘciwe, wyposaÅ»a si´ w tablic´
4) konstrukcj´ zabezpieczajÄ…cÄ… pracownika znajdujÄ…-
obciąŻalnoĘci zawierającą udęwig nominalny dla kaŻ-
cego si´ na miejscu kierowcy, aby nie zosta" przy-
dej konfiguracji maszyny.
gnieciony przez cz´Ä˜ci wywracajÄ…cego si´ wózka
podnoĘnikowego.
3. Osprz´t s"uŻący do podnoszenia oznakowuje si´
w sposób umoŻliwiający okreĘlenie jego parametrów
ż 23. Maszyny z w"asnym nap´dem, które po uru-
niezb´dnych dla bezpiecznego uÅ»ytkowania.
chomieniu mogÄ… spowodowaç zagroÅ»enie dla bezpie-
czeÅ‚stwa lub zdrowia pracowników, wyposaÅ»a si´ w:
4. Maszyny s"uŻące do podnoszenia "adunków, któ-
re nie zosta"y zaprojektowane z przeznaczeniem do
1) urzÄ…dzenie zapobiegajÄ…ce ich uruchomieniu przez
podnoszenia osób, w celu unikni´cia ich przypadkowe-
osoby nieupowaŻnione;
go niew"aĘciwego wykorzystania, odpowiednio i wy-
raÄ™nie oznakowuje si´.
2) odpowiednie urzÄ…dzenia minimalizujÄ…ce skutki ko-
lizji, w przypadku poruszania si´ na torze ruchu jed-
ż 25. 1. Maszyny do podnoszenia "adunków, insta-
noczeĘnie kilku maszyn;
lowane na sta"e, tak si´ instaluje, aby zminimalizowaç
3) odpowiednie urzÄ…dzenia przeznaczone do hamo- ryzyko:
wania i zatrzymywania; urzÄ…dzenia te wyposaÅ»a si´
1) przygniecenia pracownika przez "adunek;
w system awaryjnego hamowania, którego uk"ad
2) niebezpiecznego przemieszczania si´ "adunku albo
sterowania powinien byç "atwo dost´pny lub auto-
swobodnego spadania "adunku;
matyczny, w celu zahamowania lub zatrzymania
urządzenia, w przypadku awarii urządzenia g"ów-
3) niezamierzonego uwolnienia si´ "adunku.
nego, jeŻeli wymagania takie wynikają z zasad bez-
pieczełstwa;
2. W maszynach przeznaczonych do podnoszenia
lub przenoszenia pracowników stosuje si´ rozwiÄ…za-
4) odpowiednie urzÄ…dzenia pomocnicze zainstalowa-
nia:
ne w celu poprawienia widocznoĘci, jeŻeli bezpo-
1) zabezpieczajÄ…ce kosz przed spadni´ciem;
Ęrednie pole widzenia kierowcy nie zapewnia do-
statecznego bezpieczełstwa;
2) zabezpieczajÄ…ce pracownika przed wypadni´ciem
z kosza, zgnieceniem, uwi´zieniem bÄ…dÄ™ uderze-
5) oĘwietlenie odpowiednie do rodzaju wykonywanej
niem, szczególnie w wyniku przypadkowego kon-
pracy, zapewniające dostateczne bezpieczełstwo
taktu z przedmiotami;
pracownikom, jeŻeli maszyny przeznaczone są do
3) zapewniajÄ…ce bezpieczeÅ‚stwo pracownikom uwi´-
uŻytkowania w nocy bądę w miejscach niedosta-
zionym wewnątrz kosza i umoŻliwiające niezw"ocz-
tecznie oĘwietlonych;
ne ich uwolnienie.
6) odpowiednie urządzenia przeciwpoŻarowe, w przy-
3. JeÅ»eli nie jest moÅ»liwe unikni´cie ryzyka, o któ-
padku gdy urzÄ…dzenia te nie znajdujÄ… si´ w bliskim
zasi´gu w miejscu uÅ»ytkowania maszyn; wymaga- rym mowa w ust. 2 pkt 1, przy zastosowaniu Ęrodków
zabezpieczajÄ…cych, instaluje si´ lin´ noĘnÄ… o zwi´kszo-
nia te dotyczą maszyn, które w"asnym dzia"aniem
nym wspó"czynniku bezpieczeÅ‚stwa i sprawdza si´ jÄ…
lub ze wzgl´du na elementy holowane lub przewo-
kaŻdego dnia pracy.
Å»one mogÄ… zagraÅ»aç bezpieczeÅ‚stwu pracowni-
ków, stwarzając niebezpieczełstwo poŻaru;
Rozdzia" 4
7) rozwiÄ…zania powodujÄ…ce natychmiastowe zatrzy-
Kontrola maszyn
manie si´ zdalnie sterowanych maszyn, jeÅ»eli znaj-
dÄ… si´ poza zasi´giem dzia"ania urzÄ…dzenia do ich ż 26. 1. W przypadku gdy bezpieczne uÅ»ytkowanie
sterowania; maszyn jest uzaleŻnione od warunków, w jakich są
Dziennik Ustaw Nr 191 12095 Poz. 1596
one instalowane, pracodawca powinien poddaç ma- dotyczÄ…cych uÅ»ytkowania maszyn, zwanych dalej in-
szyny: strukcjami .
1) wst´pnej kontroli po ich zainstalowaniu, a przed
2. Instrukcje zawierajÄ… co najmniej informacje do-
przekazaniem do eksploatacji po raz pierwszy;
tyczące bezpieczełstwa i higieny pracy w zakresie:
2) kontroli po zainstalowaniu na innym stanowisku
1) warunków uŻytkowania maszyn;
pracy lub w innym miejscu.
2) wyst´powania moÅ»liwych do przewidzenia sytuacji
2. Kontroli, o której mowa w ust. 1, dokonują jed-
nietypowych;
nostki dzia"ajÄ…ce na podstawie odr´bnych przepisów
albo osoby upowaÅ»nione przez pracodawc´ i posiada-
3) praktyki uŻytkowania maszyn.
jÄ…ce odpowiednie kwalifikacje.
ż 27. Pracodawca powinien zapewniç, aby maszy-
3. Instrukcje powinny byç zrozumia"e dla pracowni-
ny naraŻone na dzia"anie warunków powodujących po-
ków, których dotyczą.
gorszenie ich stanu technicznego, co moŻe spowodo-
waç powstawanie sytuacji niebezpiecznych, poddane
ż 31. Pracodawca powinien informowaç pracowni-
by"y:
ków o zagroŻeniach związanych z maszynami znajdu-
1) okresowej kontroli, a takÅ»e badaniom przez jed- jÄ…cymi si´ w miejscu pracy lub jego otoczeniu oraz
nostki dzia"ajÄ…ce na podstawie odr´bnych przepi- wszelkich zmianach w nich wprowadzonych w takim
sów albo osoby upowaÅ»nione przez pracodawc´
zakresie, w jakim zmiany te mogÄ… mieç wp"yw na bez-
i posiadajÄ…ce odpowiednie kwalifikacje;
pieczełstwo maszyny, nawet gdy pracownicy bezpo-
Ęrednio nie uŻytkują tych maszyn.
2) specjalnej kontroli przeprowadzanej przez jednost-
ki albo osoby, o których mowa w pkt 1, w przypad-
ż 32. Pracodawca podejmie niezb´dne dzia"ania,
ku moŻliwoĘci pogorszenia bezpieczełstwa zwią-
aby pracownicy:
zanego z maszynÄ…, a b´dÄ…cego wynikiem:
a) prac modyfikacyjnych,
1) uŻytkujący maszyny odbyli odpowiednie przeszko-
lenie w zakresie bezpiecznego ich uŻytkowania;
b) zjawisk przyrodniczych,
c) wyd"uŻonego czasu postoju maszyny,
2) wykonujÄ…cy naprawy, modernizacj´, konserwacj´
lub obs"ug´ maszyn odbyli specjalistyczne prze-
d) niebezpiecznych uszkodzeł oraz wypadków przy
szkolenie w tym zakresie.
pracy.
ż 28. 1. Wyniki kontroli, o których mowa w ż 26 i 27,
ż 33. Pracodawca powinien konsultowaç z pracow-
rejestruje si´ i przechowuje, do dyspozycji zaintereso-
nikami lub ich przedstawicielami zagadnienia zwiÄ…za-
wanych organów, zw"aszcza nadzoru i kontroli warun-
ne z bezpieczełstwem i higieną pracy w zakresie okre-
ków pracy, przez okres 5 lat od dnia zakołczenia tych
Ęlonym w rozporzÄ…dzeniu oraz umoÅ»liwiaç pracowni-
kontroli, o ile odr´bne przepisy nie stanowiÄ… inaczej.
kom udzia" w dyskusjach w tych sprawach.
2. JeŻeli maszyny są uŻytkowane poza terenem za-
k"adu pracy, w miejscu ich uÅ»ytkowania powinien byç
Rozdzia" 6
dost´pny dokument potwierdzajÄ…cy przeprowadzenie
ostatniej kontroli maszyny.
Przepisy przejĘciowe i kołcowe
ż 29. JeŻeli obs"uga, naprawa, remont lub konser-
wacja maszyn powoduje zagroŻenia dla bezpieczeł-
ż 34. Maszyny nabyte przed dniem 1 stycznia
stwa lub zdrowia pracowników, pracodawca powinien
2003 r. powinny byç, w terminie do dnia 1 stycznia
zapewniç, aby czynnoĘci te wykonywane by"y przez
2006 r., dostosowane do minimalnych wymagał doty-
pracowników upowaŻnionych i posiadających odpo-
czących maszyn, okreĘlonych w rozdziale 3.
wiednie kwalifikacje.
ż 35. Rozporządzenie wchodzi w Życie z dniem
Rozdzia" 5
1 stycznia 2003 r.
Wspó"dzia"anie pracodawcy z pracownikami w celu
zapewnienia bezpieczełstwa przy uŻytkowaniu
maszyn
ż 30. 1. Pracodawca powinien zapewniç pracowni-
kom dost´p do informacji, w tym pisemnych instrukcji Minister Gospodarki: J. Piechota
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
t searchresultssearch bodysearchSearch22function ldap searchsearchsearchSearchControlssearchsearchsearchsearch engineh36FF08więcej podobnych podstron