www.sgk.gofin.pl Strona 1
Zeszyty Metodyczne Rachunkowości
nr z dnia 2010-02-20 nr kolejny 268
4
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., www.sgk.gofin.pl
Uproszczenia stosowane przez jednostki nieobjęte obowiązkiem badania bilansu
Z jakich uproszczeń może skorzystać jednostka, której roczne sprawozdanie finansowe nie podlega
obowiązkowemu badaniu?
Jednostki, których roczne sprawozdanie finansowe nie podlega obowiązkowi badania i ogłoszenia w myśl art. 64 ust. 1
ustawy o rachunkowości, mogą stosować pewne uproszczenia - jeżeli nie wywiera to oczywiście istotnie ujemnego
wpływu na przedstawienie ich sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego.
W ramach uproszczeń jednostki, których sprawozdanie finansowe nie podlega obowiązkowemu badaniu mogą:
1) nie stosować przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie
szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów
finansowych (Dz. U. nr 149, poz. 1674 ze zm.) - na podstawie ż 2 ust. 2 tego rozporządzenia,
2) dokonywać kwalifikacji umów leasingu według zasad określonych w przepisach podatkowych - na podstawie
art. 3 ust. 6 ustawy o rachunkowości,
3) odstąpić od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego - na podstawie art. 37
ust. 10 ustawy o rachunkowości,
4) nie ustalać normalnego poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych - na podstawie art. 28 ust. 4a
ustawy o rachunkowości.
W świetle art. 64 ust. 1 pkt 4 ustawy o rachunkowości, w 2010 r. z powyższych uproszczeń skorzystać mogą jednostki (inne niż
jednostki wymienione w art. 64 ust. 1 pkt 1-3 ww. ustawy), które w 2009 r. nie spełniły co najmniej dwóch z trzech warunków,
tzn.:
1) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,
2) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2.500.000
euro, czyli: (2.500.000 euro x 4,1082 zł/euro) = 10.270.500 zł,
3) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły
równowartość w walucie polskiej co najmniej 5.000.000 euro, czyli: (5.000.000 euro x 4,1082 zł/euro) = 20.541.000 zł.
1. Wycena instrumentów finansowych zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości
Na podstawie ż 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad
uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz. U. nr 149,
poz. 1674 ze zm.), jednostki, których sprawozdania finansowe nie podlegają obowiązkowemu badaniu zgodnie z art. 64
ust. 1 ustawy o rachunkowości, mogą nie stosować przepisów wymienionego rozporządzenia, pod warunkiem, iż nie
wywiera to istotnie ujemnego wpływu na jasne i rzetelne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku
finansowego jednostki.
Jednostki korzystające z tego uproszczenia opisują w dokumentacji, o której mowa w art. 10 ust. 1 ustawy
o rachunkowości, przyjęte przez nie zasady uznawania, metody wyceny, zakres ujawniania i sposób prezentacji
instrumentów finansowych.
http://www.sgk.gofin.pl/11,2210,118393,uproszczenia-stosowane-przez-jednostki-nieob... 2010-12-08 08:51:08
www.sgk.gofin.pl Strona 2
Ponadto jednostki, które skorzystały z uproszczenia i nie wyceniają instrumentów finansowych w wartości godziwej,
zamieszczają w dodatkowych informacjach i objaśnieniach:
1) dla każdej grupy pochodnych instrumentów finansowych - informację o:
a) rodzaju i charakterystyce tych instrumentów,
b) wartości godziwej tych instrumentów, o ile wartość taka może być wiarygodnie ustalona,
2) dla długoterminowych aktywów finansowych wykazanych w sprawozdaniu finansowym w wartości
bilansowej przekraczającej ich wartość godziwą - informację o:
a) wartości bilansowej i wartości godziwej poszczególnych składników aktywów lub odpowiednich
grup składników aktywów,
b) przyczynach niedokonania odpisów aktualizujących wartość bilansową tych aktywów, w tym
przesłankach uzasadniających przekonanie jednostki, że wartość bilansowa zostanie przywrócona.
Wycena i ewidencja instrumentów finansowych, w przypadku gdy jednostka nie stosuje przepisów rozporządzenia,
przebiegać może w sposób zaprezentowany na przykładzie.
Przykład
I. Założenia:
1. Jednostka 18 grudnia 2009 r. nabyła walutowy kontrakt forward (umowa podpisana z bankiem), którego
warunki przewidują zakup w lutym następnego roku 15.000 EUR po 4,00 zł/EUR.
2. Cena, po której dokonano rozliczenia kontraktu, wynosi: 4,10 zł/EUR. W wyniku wykonania kontraktu
jednostka osiąga zysk w wysokości: [(4,10 zł/EUR - 4,00 zł/EUR) x 15.000 EUR] = 1.500 zł.
3. Sprawozdanie finansowe jednostki za 2009 r. nie podlega obowiązkowemu badaniu.
II. Wycena i ewidencja kontraktu forward na dzień zawarcia kontraktu:
W dniu zawarcia kontraktu forward jego wartość bilansowa wynosi zero. W związku z tym jednostka może nie ujmować
opisanego kontraktu w księgach rachunkowych na kontach bilansowych, może go ująć w ewidencji pozabilansowej,
bądz też w prowadzonym rejestrze zawieranych umów (instrumentów pochodnych), zgodnie z przyjętymi zasadami
rachunkowości w tym zakresie. Ponadto jednostka zawarty kontrakt może ująć w księgach rachunkowych na kontach
bilansowych, zgodnie z art. 46 ust. 2a ustawy o rachunkowości, wykorzystując w tym celu prawo do kompensaty
aktywów i zobowiązań finansowych. Wartość kontraktu - aktywów i zobowiązań finansowych - stanowi iloczyn ceny
terminowej i wielkości kontraktu.
Dekretacja:
Konto
Opis operacji Kwota
Wn Ma
1. PK - ujęcie kontraktu na kontach bilansowych na dzień jego zawarcia: (15.000
60.000 zł 14 24
EUR x 4,00 zł/EUR) =
Księgowania:
http://www.sgk.gofin.pl/11,2210,118393,uproszczenia-stosowane-przez-jednostki-nieob... 2010-12-08 08:51:08
www.sgk.gofin.pl Strona 3
III. Wycena i ewidencja kontraktu forward na dzień bilansowy:
Na dzień bilansowy jednostka musi określić, czy zgodnie z przyjętymi zasadami rachunkowości może nie stosować
przepisów rozporządzenia (nie ujmować w sprawozdaniu finansowym posiadanych instrumentów pochodnych
w wartości godziwej). W tym celu konieczne jest określenie wartości godziwej posiadanych instrumentów pochodnych,
a następnie ustalenie, czy na dzień wyceny pominięcie wartości godziwej (wartość początkowa kontraktu wynosi zero)
nie doprowadzi do zniekształcenia obrazu jednostki w sprawozdaniu finansowym.
W sytuacji gdy możliwe jest pominięcie rozwiązań wymienionego rozporządzenia, jednostka nie dokonuje księgowań na
dzień bilansowy. Jednak, w takim przypadku jednostka ma obowiązek zamieścić informację o wartości godziwej
posiadanych instrumentów pochodnych w informacji dodatkowej.
IV. Wycena i ewidencja kontraktu forward na dzień wykonania kontraktu:
Dekretacja:
Konto
Opis operacji Kwota
Wn Ma
1. WB - wpłata kwoty stanowiącej rozliczenie kontraktu 1.500 zł 13-0 75-0
2. PK - zamknięcie kontraktu 60.000 zł 24 14
Księgowania:
W przypadku gdy jednostka w momencie zawarcia nie ujęła kontraktu na kontach bilansowych, operacja 2 nie wystąpi
(może wystąpić księgowanie na koncie pozabilansowym, jeżeli jednostka ujęła na tym koncie kontrakt w momencie jego
zawarcia).
2. Kwalifikacja umów leasingu według zasad określonych w przepisach podatkowych
Kwalifikacji leasingu dokonuje się na dzień rozpoczęcia leasingu. Jeżeli na ten dzień roczne sprawozdanie finansowe
korzystającego nie podlega obowiązkowi badania, może on - na podstawie art. 3 ust. 6 ustawy o rachunkowości -
dokonywać kwalifikacji umów według zasad określonych w przepisach podatkowych i nie stosować przepisów art. 3 ust.
4 i 5 ustawy o rachunkowości.
Przy czym przyjęcie takiego uproszczenia powinno znalezć odzwierciedlenie w przyjętych do stosowania zasadach
(polityce) rachunkowości, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
W jednostce, która skorzystała z takiego uproszczenia, ewidencja umowy leasingu zakwalifikowanej dla celów
bilansowych według zasad podatkowych jako leasing operacyjny, może przebiegać w sposób zaprezentowany na
przykładzie.
Przykład
I. Założenia:
1. W styczniu 2010 r. jednostka zawarła umowę leasingu na używanie przez 5 lat samochodu ciężarowego
o wartości rynkowej: 98.000 zł. Dla celów podatkowych jest to leasing operacyjny, natomiast dla celów
http://www.sgk.gofin.pl/11,2210,118393,uproszczenia-stosowane-przez-jednostki-nieob... 2010-12-08 08:51:08
www.sgk.gofin.pl Strona 4
bilansowych spełnia wymogi leasingu finansowego. Spółka nie ma jednak obowiązku poddania badaniu
sprawozdania finansowego. Zatem skorzystała z uproszczenia określonego w art. 3 ust. 6 ustawy
o rachunkowości, traktując ww. leasing jako leasing operacyjny również dla celów bilansowych.
2. Z umowy wynika, iż leasingodawca będzie obciążał spółkę miesięczną ratą czynszu w kwocie:
a) wartość netto czynszu: 1.750 zł,
b) VAT naliczony według stawki 22%: 385 zł,
c) wartość brutto: 2.135 zł.
3. Spółka ewidencjonuje koszty na kontach zespołu 4.
III. Dekretacja:
Konto
Opis operacji Kwota
Wn Ma
1. Przyjęcie samochodu do używania (ewidencja pozabilansowa) 98.000 zł 09
2. FV - czynsz miesięczny za używanie samochodu osobowego:
a) wartość brutto faktury 2.135 zł 30 24
b) VAT naliczony podlegający odliczeniu 385 zł 22-1 30
c) obciążenie kosztów ratą czynszu 1.750 zł 40 30
3. WB - zapłata raty 2.135 zł 24 13-0
IV. Księgowania:
Ewidencja pozabilansowa
W trakcie trwania umowy leasingu może wystąpić w jednostce obowiązek poddania badaniu sprawozdania
finansowego. Jeżeli pozostała do rozliczenia wartość umowy jest istotna z punktu widzenia rzetelnego przedstawienia
sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego, jednostka powinna w takim przypadku - naszym zdaniem -
dokonać w księgach zmiany kwalifikacji umów leasingu, ujawniając jednocześnie skutki tej zmiany w sprawozdaniu
finansowym. Wskazane jest ujawnić wszystkie umowy leasingu, które spełniają choć jeden warunek określony w art. 3
ust. 4 ustawy o rachunkowości, w księgach rachunkowych tego roku, za który sprawozdanie podlega badaniu. Należy
tego dokonać najpózniej na dzień bilansowy tego właśnie roku.
3. Odstąpienie od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Jeżeli roczne sprawozdanie finansowe jednostki nie podlega obowiązkowi badania i ogłoszenia w myśl art. 64 ust. 1
ustawy o rachunkowości, to - na podstawie art. 37 ust. 10 ustawy o rachunkowości - może ona odstąpić od ustalania
aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
Uwaga: Rezygnacja z ustalania aktywów i tworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego
może być zasadna, wówczas gdy różnica między wynikiem finansowym brutto a podstawą opodatkowania - po
http://www.sgk.gofin.pl/11,2210,118393,uproszczenia-stosowane-przez-jednostki-nieob... 2010-12-08 08:51:08
www.sgk.gofin.pl Strona 5
wyeliminowaniu tzw. trwałych różnic - jest nieznaczna. Podejmując zatem decyzję o ewentualnej rezygnacji
z ustalania odroczonego podatku dochodowego należy wziąć pod uwagę wpływ tego podatku na realność
wyniku finansowego.
Jeśli jednostka do końca 2009 r. tworzyła rezerwę i ustalała aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz
wykazywała je w bilansie, a od początku 2010 r. postanowiła z tego zrezygnować, to powinna pod datą otwarcia ksiąg
rachunkowych za 2010 r. rozwiązać rezerwę na odroczony podatek dochodowy, zapisem:
- Wn konto 83 "Rezerwy",
- Ma konto 87 "Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia
wyniku finansowego".
Występujące aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego powinna natomiast odnieść w ciężar wyniku
finansowego, zwiększając obciążenie z tytułu podatku dochodowego, zapisem:
- Wn konto 87 "Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia
wyniku finansowego",
- Ma konto 65 "Pozostałe rozliczenia międzyokresowe".
Należy przy tym podkreślić, iż przepisy dotyczące odroczonego podatku dochodowego dotyczą wyłącznie osób
prawnych. Nie tworzą rezerwy i nie ustalają aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego firmy prowadzone
przez osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych oraz spółki osobowe prawa handlowego, których właściciele
rozliczają się z podatku dochodowego na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
4. Brak obowiązku ustalania normalnego poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych
Na mocy art. 28 ust. 4a ustawy o rachunkowości, w przypadku gdy roczne sprawozdanie finansowe jednostki nie
podlega obowiązkowi badania i ogłaszania w myśl art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości, obliczając koszt wytworzenia
produktu, jednostka może do kosztów bezpośrednich doliczyć koszty pośrednie związane z wytworzeniem tego
produktu, niezależnie od poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych.
W praktyce oznacza to, że jednostki te nie mają obowiązku określania (ustalania) normalnego poziomu wykorzystania
zdolności produkcyjnych. Przepis ten zawiera jednak ograniczenie, iż ustalony w taki sposób koszt wytworzenia nie
może być wyższy od ceny sprzedaży netto.
Jednostki zwolnione z obowiązku ustalania normalnego poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych mogą ustalić
koszt wytworzenia produktu w sposób przedstawiony na przykładzie.
Przykład
I. Założenia:
1. Przedsiębiorstwo wytwarza dwa rodzaje wyrobów: "A" i "B".
2. W styczniu 2010 r. wyprodukowano 100 szt. wyrobu "A" i 250 szt. wyrobu "B".
3. Koszty produkcji w tym miesiącu przedstawiały się następująco:
Pozycja kosztowa Wyrób "A" Wyrób "B"
Koszty bezpośrednie:
- materiały bezpośrednie 45.000 zł 82.000 zł
- płace bezpośrednie 26.000 zł 39.000 zł
Koszty pośrednie 29.210 zł
4. Koszty pośrednie rozlicza się proporcjonalnie do zużytych materiałów bezpośrednich.
http://www.sgk.gofin.pl/11,2210,118393,uproszczenia-stosowane-przez-jednostki-nieob... 2010-12-08 08:51:08
www.sgk.gofin.pl Strona 6
5. Sprawozdanie finansowe jednostki nie podlega obowiązkowemu badaniu, w związku z tym jednostka nie
określa normalnego poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych i nie ustala kosztu niewykorzystanych
zdolności produkcyjnych.
6. Ewidencję i rozliczanie kosztów jednostka prowadzi na kontach zespołu 4 i 5.
7. Cena sprzedaży netto wyrobu "A" wynosi: 1.300 zł/szt., a wyrobu "B": 900 zł/szt.
II. Obliczenia:
1. Koszty pośrednie przypadające na:
- wyrób "A": [29.210 zł : (45.000 zł + 82.000 zł) x 45.000 zł] = 10.350 zł,
- wyrób "B": [29.210 zł : (45.000 zł + 82.000 zł) x 82.000 zł] = 18.860 zł.
2. Koszty produkcji ogółem:
- wyrobu "A": [45.000 zł + 26.000 zł + 10.350 zł] = 81.350 zł,
- wyrobu "B": [82.000 zł + 39.000 zł + 18.860 zł] = 139.860 zł.
3. Jednostkowy koszt wytworzenia:
- wyrobu "A": [81.350 zł : 100 szt.] = 813,50 zł/szt.,
- wyrobu "B": [139.860 zł : 250 szt.] = 559,44 zł/szt.
Ustalony jednostkowy koszt wytworzenia zarówno wyrobu "A", jak i "B" nie jest wyższy od cen ich sprzedaży netto.
III. Dekretacja:
Konto
Opis operacji Kwota
Wn Ma
1. PK - rozliczenie pośrednich kosztów produkcyjnych (wydziałowych):
a) przypadających na wyrób "A" 10.350 zł 50 52-1
b) przypadających na wyrób "B" 18.860 zł 50 52-1
2. PK - koszt wytworzenia produktów gotowych:
a) wyrobów "A" 81.350 zł 60 50
b) wyrobów "B" 139.860 zł 60 50
IV. Księgowania:
http://www.sgk.gofin.pl/11,2210,118393,uproszczenia-stosowane-przez-jednostki-nieob... 2010-12-08 08:51:08
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Rozliczenie produkcji w jednostce nieobjętej obowiązkiem badania sprawozdania finansowego689 Uproszczenia dla jednostek nie mających obowiązku badania bilansuStrategie zaradcze stosowane przez ofiary mobbingu w miejscu pracyKomandosi w bialych kolnierzykach Metody zarzadzania stosowane przez najlepszych menedzerow kombia (5 spełnienie zasad DPL przez jednostki zaopatrujące laboratoriaWykaz aktualnie stosowanych metod badania żywności mikroflory435 (B2007) Badanie rocznego sprawozdania rchunkowego przez biegłego rewidentaZalacznik 1 Bilans jednostek z wylaczeniem bankow i ubezpieczycieli (wedlug Ustawy o rachunkowosci)Jednostki miar stosowane w gospodarstwie domowymĆw nr 6 Badanie przetworników prądowych stosowanych e elektroenergetycznej automatyce zabezpieczeniObowiązek stosowania opon zimowych w NiemczechORP wielkości i jednostki stosowane w ochronie radiologicznejRachunkowość w jednostkach produkcyjnych z uwzględnieniem uproszczeńwięcej podobnych podstron