Jean Maisonneuve - Rytualy dawne i wspolczesne
2. Zakazy oddzielajace.
Istnieja one w zakresie przestrzenno-czasowym zycia codziennego.
W miejscach kultu (swiatynie, oltarze) dostep i role wtajemniczonych oraz
wiernych ujmuja szczegolowe systemy przepisow. Dni wolne,
przeznaczone bogom, i swieta, kiedy nikt nie moze pracowac, przeciwstawione
sa dniom roboczym. Tradycja ta siega
czasow starozytnego Rzymu.
Rozdzial plci obowiazuje w wielu dziedzinach zycia spolecznego: przy
ceremoniach, przy odpoczynku, rodzaju zajec i ich podziale. W zyciu grupowym
rzadzi system hierarchii wedlug rangi kazdego z czlonkow. Te stare praktyki
przetrwaly w spoleczenstwach tradycyjnych az do naszych czasow, ujawniajac
sie np. w przypisaniu miejsc w rekrutacji
zawodowej, na waznych przyjeciach.
Najbardziej znane prymitywne zakazy dotycza zycia seksualnego. Sa
one calkowite lub zalezne od okolicznosci. Endogamia (malzenstwo miedzy
krewnymi lub czlonkami tego samego klanu), kazirodztwo, cudzolostwo sa
surowo zabronione w wiekszosci znanych spoleczenstw. Mamy takze do czynienia
z nakazem unikania nawet stosunkow malzenskich w wypadku zaangazowania
sie grupy lub jednostki w wazne wydarzenie, ktorego rozwiazanie nie jest
pewne (wojna, polowanie, zbiory). Poza licznymi teoriami na temat zakazow
kazirodztwa1 istnieje powszechnie znana teoria
dotyczaca zakazow seksualnych. Wedlug niej sila reguly spolecznej, ktora
nakazuje abstynencje, jest wieksza od impulsow pozadania. Ten zas, kto
lamie regule, staje sie nieczysty, popelnia swietokradztwo, laczac w akcie
intymnym odnodzacym sie do ciala, spermy i krwi to, co powinno byc rozdzielone
(stale lub przejsciowo). Czesto dolaczaja sie tu zakazy jedzenia (post)
i kkomunikowania sie (cisza).
Zlozone zakazy pokarmowe przetrwaly w wielu religiach, np. u zydow
i muzulmanow, natomiast ulegly zredukowaniu u katolikow. W niektorych wspolczesnych
sektach mozna zauwazyc powrot tych zakazow wraz z innymi formami ascetyzmu.
Okazuje sie, ze po zlaicyzowaniu sie post zachowal symboliczna funkcje
- posty jednostek lub grup (strajki glodowe) sa oglaszane w imie wyzszych
wartosci.
1 Zob. rozdz. IV.
This page hosted by
Get your own Free Home
Page
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Maiso23 (2)Maiso241Maiso253Maiso21Maiso264 (2)Maiso2więcej podobnych podstron