EUROPEJSKI TRYBUNAA PRAW CZAOWIEKA
CZWARTA SEKCJA
KRZYCH i GURBIERZ przeciwko POLSCE
(SKARGA nr 35615/03)
WYROK 13 lutego 2007
W sprawie Krzych i Gurbierz przeciwko Polsce,
Europejski Trybunał Praw Człowieka (Sekcja Czwarta), zasiadając jako
Izba składajaca się z następujących sędziów:
Pan Nicolas BRATZA, PrzewodniczÄ…cy,
Pan G. BONELLO,
Pan K. TRAJA,
Pan L. GARLICKI,
Pani L. MIJOVIĆ,
Pan J. `IKUTA,
Pani P. HIRVELÄ, sÄ™dziowie,
oraz Pan T.L. EARLY, Kanclerz Sekcji,
obradując na posiedzeniu zamkniętym 23 stycznia 2007 r.,
wydaje następujący wyrok, który został przyjęty w tym dniu:
POSTPOWANIE
1. Sprawa wywodzi siÄ™ ze skargi (nr 35615/03) wniesionej przeciwko Rze-
czypospolitej Polskiej do Trybunału na podstawie art. 34 Konwencji o Ochro-
nie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności ( Konwencja ) przez dwóch
obywateli polskich pana Władysława Krzycha oraz pana Tadeusza Gurbierza
( skarżący ) w dniu 31 pazdziernika 2003 r.
2. Rząd polski ( Rząd ) był reprezentowany przez swojego pełnomocni-
ka, pana J. Wołąsiewicza z Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
3. W dniu 1 września 2005 r. Przewodniczący Czwartej Sekcji Trybunału
podjął decyzję o zakomunikowaniu Rządowi skargi wniesionej przez skarżą-
cych, która dotyczyła przewlekłości postępowania sądowego. Na podstawie
41
art. 29 ż 3 Konwencji zdecydowano, że kwestia dopuszczalności i meritum
skargi zostanie rozpatrzona w tym samym terminie.
FAKTY
I. OKOLICZNOÅšCI SPRAWY
4. Skarżący urodzili się odpowiednio w roku 1942 i 1946, mieszkają
w Rybniku, w Polsce.
5. W latach 1992 oraz 1993 prokurator prowadził dochodzenie w spra-
wie gospodarczej działalności skarżących, która rzekomo była niezgodna
z prawem.
6. 16 grudnia 1993 r. skarżący zostali oskarżeni o oszustwo.
7. W czerwcu 1994 r. zostali oni postawieni przed Sądem Wojewódzkim
w Katowicach.
8. W dniu 18 pazdziernika 1994 r. sąd przeprowadził pierwszą rozprawę.
9. W roku 1995 sąd przeprowadził dziewięć rozpraw. Niektóre z nich były
odraczane lub odwoływane z powodu niestawiennictwa świadków. W latach
1996, 1997 oraz 1998 sąd zaplanował przeprowadzenie licznych rozpraw,
jednakże większość z nich również została odroczona z powodu niestawien-
nictwa świadków lub odwołana.
10. W dniu 10 grudnia 1998 r. Sąd Wojewódzki w Katowicach wydał
wyrok. Sąd uznał skarżących za winnych popełnienia zarzucanego im czynu
i skazał ich odpowiednio na rok i sześć miesięcy oraz na dwa lata pozbawienia
wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania kary.
11. Skarżący odwołali się od wyroku.
12. Sąd Apelacyjny w Katowicach przeprowadził rozprawę w dniu
27 kwietnia 2000 r., na której wydał postanowienie o uchyleniu zaskarżonego
wyroku i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.
13. 6 września 2000 r. Sąd Okręgowy w Katowicach przeprowadził pierw-
szÄ… rozprawÄ™.
14. W styczniu 2001 r. sąd uznał, że sądem właściwym do prowadzenia
postępowania jest Sąd Okręgowy w Gliwicach.
15. Sąd właściwy przeprowadził rozprawy w maju, lipcu i listopadzie
2001 r. Następnie rozprawy przeprowadzane były w rocznych odstępach:
w pazdzierniku 2002 r. oraz we wrześniu 2003 r. Rozprawa wyznaczona
na wrzesień 2003 r. przeprowadzona została przez Sąd Rejonowy w Racibo-
rzu, któremu w międzyczasie sprawa została przekazana do rozpatrzenia.
16. Sąd Rejonowy w Raciborzu przeprowadził kilka rozpraw i w dniu
28 września 2004 r. wydał wyrok. Sąd uznał skarżących za winnych popełnie-
nia zarzucanego im czynu, jednocześnie zmniejszając wymiar kary pozbawie-
nia wolności, wymierzonej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.
42
17. Skarżący odwołali się od wyroku.
18. W dniu 2 listopada 2004 r. skarżący złożyli do Sądu Apelacyjnego
w Katowicach skargę na przewlekłość postępowania sądowego, wniesioną
na podstawie ustawy z 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpo-
znania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. W dniu
14 grudnia 2004 r. Sąd Apelacyjny w Katowicach oddalił skargę. Sąd wziął
pod uwagę jedynie postępowanie, które toczyło się przed Sądem Rejonowym
w okresie od 2002 do 2004 roku, stwierdzając jednocześnie, że było one pro-
wadzone bez nieuzasadnionej zwłoki. Wskazał również, iż sąd ten nie może
ponosić odpowiedzialności za opóznienia spowodowane niestawiennictwem
świadków lub chorobą stron.
19. 21 lutego 2005 r. Sąd Okręgowy w Gliwicach oddalił odwołanie skar-
żących od wyroku z dnia 28 września 2004 r. Wyrok jest ostateczny.
II. ODPOWIEDNIE PRAWO KRAJOWE
20. Odpowiednie prawo krajowe oraz praktyka w zakresie środków
na przewlekłość postępowania sądowego zostały przedstawione w orzecze-
niach Trybunału w sprawach Charzyński p. Polsce nr 15212/03 (decyzja), żż
12-23, ECHR 2005-V oraz Ratajczyk p. Polsce nr 11215/02 (decyzja), ECHR
2005-VIII, jak również w wyroku w sprawie Krasuski p. Polsce, nr 61444/00,
żż 34-46, ECHR 2005-V.
PRAWO
I. DOMNIEMANE NARUSZENIE ARTYKUAÓW 6 ż 1 ORAZ 7
KONWENCJI NA SKUTEK NARUSZENIA PRAWA DO
SPRAWIEDLIWEGO ROZPATRZENIA SPRAWY
21. Skarżący twierdzili przede wszystkim, że postępowanie w ich spra-
wie było prowadzone niesprawiedliwie. Wskazywali w szczególności na błę-
dy popełniane przez sądy w ustaleniu stanu faktycznego oraz zastosowaniu
właściwej podstawy prawnej. Zarzut ten został zbadany pod kątem zgodności
z art. 6 ż 1 Konwencji, który przewiduje, że:
Przy rozstrzyganiu o... zasadności oskarżenia w wytoczonej przeciwko nie-
mu sprawie karnej, każdy ma prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia jego spra-
wy... przez sÄ…d... .
22. Trybunał przypomina, że zgodnie z art. 19 Konwencji, jego obowiąz-
kiem jest zapewnienie przestrzegania zobowiązań, które wynikają z postano-
wień Konwencji dla układających się Stron. W szczególności zadaniem jego
nie jest zajmowanie się błędami dotyczącymi ustalenia stanu faktycznego lub
zastosowania właściwej podstawy prawnej, które rzekomo zostały popełnione
43
przez sądy krajowe, chyba że, i tylko w takim zakresie, w jakim mogą one
naruszać prawa i wolności chronione przez Konwencję.
23. W omawianej sprawie skarżący nie powoływali się na żadne konkretne
naruszenie ich prawa do sprawiedliwego procesu w odniesieniu do konkret-
nego sądu. W rzeczywistości ich zarzuty ograniczają się do kwestionowania
ich rzekomo niesłusznego skazania. Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności
sprawy, Trybunał jest zdania, że brak jest podstaw, by uznać, że postępowanie
było prowadzone w sposób niesprawiedliwy.
W związku z powyższym ta część skargi jest oczywiście bezzasadna
i musi zostać oddalona na podstawie art. 35 żż 3 i 4 Konwencji.
II. DOMNIEMANE NARUSZENIE ARTYKUAU 6 ż 1 KONWENCJI
NA SKUTEK NARUSZENIA PRAWA DO ROZPOZNANIA
SPRAWY BEZ NIEUZASADNIONEJ ZWAOKI
24. Skarżący wskazywali, że czas trwania postępowania w ich spra-
wie był niezgodny z wymogiem rozsądnego terminu przewidzianego
w art. 6 ż 1 Konwencji, który brzmi następująco:
Przy rozstrzyganiu o... zasadności oskarżenia w wytoczonej przeciwko nie-
mu sprawie karnej, każdy ma prawo do rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym
terminie przez... sÄ…d .
25. Rząd zakwestionował ten argument.
26. Skarżący wskazywali, że zarzuty zostały im przedstawione w dniu
16 grudnia 1993 r. Rząd nie kwestionował tej daty. Jednakże postępowanie
rozpoczęło się, jak dowodzili skarżący, w dniu 18 pazdziernika 1994 r., kiedy
to odbyła się pierwsza rozprawa. Mając na względzie bogate orzecznictwo
Trybunału w tym zakresie, uważa on, że okres, który należy brać pod uwagę,
rozpoczął się w dniu 16 grudnia 1993 r., kiedy to skarżącym postawione zo-
stały zarzuty, a zakończył w dniu 21 lutego 2005 r., kiedy to Sąd Okręgowy
w Gliwicach oddalił apelację skarżących. Postępowanie to przed dwoma in-
stancjami sądowymi trwało więc 11 lat, 2 miesiące i 9 dni.
A. Dopuszczalność
27. Trybunał uważa, że zarzut ten nie jest oczywiście bezzasadny w rozu-
mieniu art. 35 ż 3 Konwencji. Wskazuje następnie, że nie jest on niedopusz-
czalny na żadnej innej podstawie.
W związku z powyższym musi zostać uznany za dopuszczalny.
B. Meritum
28. Trybunał przypomina, że ocena czasu trwania postępowania pod kątem
jego rozsądności musi być dokonywana w świetle okoliczności danej spra-
wy oraz w odniesieniu do następujących kryteriów: stopnia skomplikowania
44
sprawy, zachowania skarżących oraz odpowiednich władz krajowych (zob.
m.in. Pélissier i Sassi p. Francji [GC], nr 25444/94, ż 67, ECHR 1999-II).
29. Trybunał często uznawał, że dochodziło do naruszenia art. 6 ż 1 Kon-
wencji w sprawach podobnych do obecnie omawianej (zob. Pélissier i Sassi,
cytowany powyżej). Ponadto Trybunał uznał, iż oddalając skargę na przewle-
kłość postępowania wniesioną przez skarżących, Sąd Apelacyjny w Katowi-
cach nie zastosował standardów zgodnych z zasadami zawartymi w orzecz-
nictwie Trybunału (zob. Majewski p. Polsce, nr 52690/99, ż 36, 11 pazdzier-
nik 2005 r.).
30. Po zbadaniu wszystkich przedłożonych dokumentów Trybunał stwier-
dza, że Rząd nie przedstawił żadnych faktów lub argumentów, które mo-
głyby skłonić go do zajęcia odmiennego stanowiska w omawianej sprawie.
Mając na uwadze swoje orzecznictwo w tym zakresie, Trybunał stwierdza,
że w obecnej sprawie postępowanie było przewlekłe i nie spełniło wymogu
tzw. rozsÄ…dnego terminu.
Doszło zatem do naruszenia art. 6 ż 1 Konwencji.
III. ZASTOSOWANE ARTYKUAU 41 KONWENCJI
31. Art. 41 Konwencji brzmi:
Jeśli Trybunał stwierdzi, że nastąpiło naruszenie Konwencji lub jej Protoko-
łów i jeżeli prawo wewnętrzne zainteresowanej Wysokiej Układającej się Strony
pozwala na tylko częściowe usunięcie skutków tego naruszenia, Trybunał, gdy
zachodzi taka potrzeba, zasądza na rzecz pokrzywdzonego słuszne zadośćuczy-
nienie .
A. Szkoda
32. Skarżący żądali łącznie kwoty ponad 700 000 złotych tytułem od-
szkodowania za poniesione szkody materialne oraz kwoty 54 000 złotych dla
każdego z nich tytułem zadośćuczynienia za szkody niematerialne.
33. Rząd zakwestionował ich żądania.
34. Trybunał nie dopatrzył się żadnego związku przyczynowego pomię-
dzy stwierdzonym naruszeniem a rzekomą szkodą materialną; z tego względu
oddalił żądanie dotyczące odszkodowania. Z drugiej strony jednak, przyznał
każdemu ze skarżących kwotę 6000 euro tytułem zadośćuczynienia za ponie-
sione straty moralne.
B. Koszty i wydatki
35. Skarżący domagali się również kwoty ponad 80 000 złotych tytułem
kosztów i wydatków poniesionych przed sądami krajowymi oraz Trybunałem.
36. Rząd zakwestionował ich żądania.
37. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału, skarżący są uprawnieni do zwro-
tu poniesionych kosztów i wydatków tylko do wysokości, do której wykażą,
45
że były one faktycznie poniesione, konieczne oraz uzasadnione co do wyso-
kości. W omawianej sprawie, biorąc pod uwagę posiadane informacje i po-
wyższe kryteria, Trybunał uznał za uzasadnione przyznanie każdemu ze skar-
żących, reprezentowanych przez pełnomocnika, kwoty 100 euro tytułem po-
niesionych kosztów.
C. Odsetki za zwłokę
38. Trybunał uważa, iż odsetki za zwłokę powinny być określone na pod-
stawie marginalnej stopy procentowej Europejskiego Banku Centralnego plus
trzy punkty procentowe.
Z TYCH WZGLDÓW TRYBUNAA JEDNOGAOŚNIE
1. Uznaje dopuszczalność skargi w odniesieniu do zarzutu przewlekłości po-
stępowania sądowego, pozostałe zarzuty uznaje natomiast za niedopusz-
czalne;
2. Uznaje, że doszło do naruszenia art. 6 ż 1 Konwencji;
3. Uznaje, że
(a) pozwane państwo jest zobowiązane do zapłaty każdemu ze skarżą-
cych, w ciągu trzech miesięcy od dnia, w którym wyrok stanie się
prawomocny, zgodnie z artykułem 44 ż 2 Konwencji, następujących
kwot, po przeliczaniu na walutę krajową pozwanego państwa na pod-
stawie kursu z dnia wydania wyroku:
(i) 6000 euro (sześć tysięcy euro) jako zadośćuczynienie za szkody
niematerialne;
(ii) 100 euro (sto euro) tytułem poniesionych kosztów i wydatków;
(iii) wszelkich podatków, które mogą zostać naliczone:
(b) od wygaśnięcia powyższego trzymiesięcznego terminu do momentu
zapłaty płatne będą zwykłe odsetki według marginalnej stopy procento-
wej Europejskiego Banku Centralnego plus trzy punkty procentowe;
5. Oddala pozostałe żądania skarżącego dotyczące zadośćuczynienia.
Sporządzono w języku angielskim i obwieszczone pisemnie 13 lutego
2007 r., zgodnie z artykułem 77 żż 2 i 3 Regulaminu Trybunału.
T.L. EARLY Nicolas BRATZA
Kanclerz Przewodniczacy
46
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Berliński vs Poland art 3 i 6 EKPCZLewak vs Poland art 8 EKPCZBobek vs Poland art 6 EKPCZSiałkowska vs Poland art 6 EKPCZWawrzynowicz vs Poland art 6 EKPCZBączkowski, Biedroń i inni vs Poland art 14 wz z art 11 EKPCZKwiecień vs Poland art 10 EKPCZGładczak vs Poland nie nastąpiło naruszenie art 5 EKPCZEuro 2016 Article Poland vs Switzerland Angielski156792 re ct discussion anonymous vs cartelsE Book Art Anime How To Draw IriaChoresterol nie jest groźny margaryna art PolitykiWomen, Art And GenderEverything?out Poland 2no art 1RACHUNKOWOSC BUDZETOWA art[1] wyk dziennewięcej podobnych podstron