HISTORIA KULTURY FIZYCZNEJ
1. Nauczyciel (wykładowca) prowadzący przedmiot:
Zdzisław Piątek, dr n. h. st. wykładowca:
a) wykłady
b) ćwiczenia
2. Wymiar godzin:
a) wykłady: 15 godzin
b) ćwiczenia: 15 godzin
3. Rok i semestr studiów: Kierunek Wychowanie Fizyczne I stopnia
- I rok
- I semestr (zimowy)
4. Cele przedmiotu:
Celem nauczania tego przedmiotu jest zaznajomienie studentów z podstawową wiedzą
odnośnie form ruchowych człowieka oraz kształtowanie świadomości historycznej jako
elementu składowego ich pedagogicznej kultury. Winni oni dostrzegać obowiązujące
prawidła ewolucji ruchu w \yciu człowieka począwszy od antyku a skończywszy na czasach
współczesnych.
5. Kompetencje:
Praca w naszej Uczelni od 1972r. w ramach przedmiotu historii kultury fizycznej jako
asystenta, adiunkta, a obecnie starszego wykładowcy.
6. Treści przewidziane w minimum programowym:
Treści programowe zajęć obejmują wydarzenia od staro\ytnej Grecji i Rzymu poprzez
średniowiecze, odrodzenie, oświecenie po czasy obecne.
7. Tematy wykładów:
- wychowanie fizyczne w staro\ytnej Grecii, ideały wychowawcze młodzie\y w
greckich polis (Sparta, Ateny), program ćwiczeń fizycznych w palestrze,
gimnazjonie i efebii, sport a sztuka grecka.
- geneza rozwoju i upadek igrzysk panhelleńskich, program agonu sportowego w
Olimpii, jego funkcje społeczne i przyczyny stopniowego zaniku.
- edukacja fizyczna w staro\ytnym Rzymie; próby kopii wzorów greckich w okresie
republiki i cesarstwa, termy jako ośrodki \ycia higieniczno-kulturowego, rola
rzymskich amfiteatrów (Coloseum), polityczny i komercjalny charakter gladiatorstwa
w czasach cesarstwa.
- miejsce wychowania fizycznego w Średniowieczu, cechy specyficzne tego okresu i
jego struktura społeczna, treści programowe ćwiczeń fizycznych rycerstwa, rola i
funkcje turniejów rycerskich, przyczyny upadku kultury rycerskiej w Europie,
dorobek Polaków (rochwist, zapasy, boks)
- pozycja społeczna ćwiczeń cielesnych w Odrodzeniu i Oświeceniu; wykład
humanistów i lekarzy (teoria i praktyka), ideał uomo uniwersale , osiągnięcia
filantropów niemieckich, zasługi Komisji Edukacji Narodowej w Polsce, rola
filozofów i propagowaniu sprawności fizycznej (Locke, Roussean, Śniadecki)
1
- szwedzki system gimnastyczny w XIX wieku; P.Ling jako promotor (teoria i
praktyka), rozwój gimnastyki wychowawczej i zdrowotnej, racje uzasadniające
znaczenie społeczne systemu.
- gimnastyka jako narodowy system wychowania fizycznego w Niemczech w XIX
wieku; czynniki warunkujące powstanie turnerstwa, rola F.L. Jahna, gimnastyka
szkolna A. Spiessa, rola gimnastyki w procesie jednoczenia państwa, turnerstwo a
ruch sportowy.
- narodziny sportu w czasach nowo\ytnych w Europie; wiodąca rola Wielkiej Brytanii,
gry i zabawy ruchowe w public schools , wzory organizacyjne sportu, terminologia i
publicystyka, rys historyczny rozwoju dyscyplin sportu.
- geneza i rozwój nowo\ytnego ruchu olimpijskiego; przyczyny jego powstania,
Kongres Sportowy w Pary\u w 1894 roku, zasługi P. de Coubertin a, oblicze rozwoju
ruchu do wybuchu I Wojny Światowej.
- olimpizm współczesny idea a rzeczywistość;pojęcie aktualne tego\ ruchu,
symbolika, struktura i kompetencje MKOL, MFS i NKOL, agon kulturowy (1912
1948), aspekty polityczne, komercjalizm.
- ruch turystyczny na przełomie XIX I XX wiek; rys historyczny turystyki
wycieczkowej, krajoznawstwo, alpiznizm, taternictwo i himalaizm.
- polska kultura fizyczna w okredie zaborów; rola inspirująca J. Śniadeckiego, L.
Bierkowskiego i H. Jordana, pierwsze zrzeszenia sportowe; skauting, narodowe
oblicze kultury fizycznej.
- kultura fizyczna w Polsce (1918 1939); modele wychowania młodzie\y (narodowy i
państwowy) a ćwiczenia fizyczne, struktura organizacyjna kultury fizycznej, ośrodki
kształcenia kadr (Poznań, Kraków, Warszawa), osiągnięcia sportowe i naukowe
Polaków na polu kultury fiycznej.
- wychowanie fizyczne i sport w Polsce po 1945; straty wojenne narodowego sportu,
próby tworzenia podstaw organizacyjnych w latach 1945 1949, rola i dyktat PZPR w
propagowaniu ideologii sportu masowego i wyczynowego (nazewnictwo, kształcenie
kadr), udział Polaków w igrzyskach olimpijskich, kultura fizyczna w nowych
warunkach ustrojowych po 1989r. zawodowstwo w sporcie wyczynowym.
8. Tematy ćwiczeń:
- cele i zało\enia programowe, literatura przedmiotu, definicja historii kultury fizycznej
jako nauki.
- wychowanie fizyczne w staro\ytnej Sparcie i w Atenach, cechy wspólne i ró\ne.
- funkcje wychowawcze i polityczno religijne igrzysk w Olimpii.
- gladiatorstwo w staro\ytnym Rzymie i jego znaczenie w \yciu społecznym.
- etapy kształcenia rycerskiego w Średniowieczu a turnieju w Europie jako agon
rywalizacji sprawności ruchowej.
- dorobek Odrodzenia w propagowaniu ćwiczeń fizycznych młodzie\y (poglądy
filozofów).
- ruch gimnastyczny w XIX wieku (Szwecja i Niemcy), program ćwiczeń fizycznych w
szkołach i ośrodkach kształcenia kadr.
- początki ruchu sportowego na kontynencie europejskim (rys dyscyplin sportowych w
Anglii)
- Pierre de Coubertin jako promotor neolimpizmu.
- obecna struktura organizacyjna i symbolika olimpizmu
- TG sokól propagatorem polskiej kultury fizycznej do 1914r.
- wychowanie fizyczne i sport w Polsce (1918 1939)
- kultura Fizyczna w PRL (pozytywy i negatywy)
2
- rola a znacznie społeczne kultury fizycznej w kraju w nowych warunakch ustrojowych
po 1989r.
9. Forma zaliczenia:
Z realizowanej tematyki ćwiczeń obowiązują studentów dwa pisemne kolokwia, które winny
być zaliczone pozytywnie. Egzamin obowiązkowy w formie pisemnej bądz ustnej (decyzja
nale\y do studentów)
10. Literatura:
- Barber R (2003), Rycerze i rycerskość, Warszawa PWN
- Gondek L. (1986), Kultura fizyczna w Polsce 1944-1984, Gdańsk; Wyd.Uczelniane
AWFiS
- Grot Z., Ziółkowska T. (1990). Dzieje kultury fizycznej do 198; Warszawa-Poznań
- Lipoński W. (1990), Dzieje sportu polskiego, Poznań; Wydawnictwo Podsiedlik i
Spółka sp. z o.o
- Lipoński W. (2000), Olimpizm dla ka\dego, Poznań, Wydawnictwo AWF w
Poznaniu
- Piątek Z. (1995), Dzieje kultury fizycznej w zarysie (Antyk-Oświecenie), Gdańsk;
Wydawictwo Uczelniane AWFiS w Gdańsku
- Tarnowski W. (1997), Gladiatorzy, Wrocław; Atlas T,12
- Wroczyński R. (1985), Powszechne dzieje wychowania fizycznego i sportu,
Warszawa Wrocław Kraków Gdańsk Aódz; Zakład Narodowy im.
Ossolińskich we Wrocławiu.
dr Zdzisław Piątek
3
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Odrębność metodologiczna psychologii historyczno kulturowejPsychologia ogolna i rozwojowa lic Sport stacjonarnePsychologia spoleczna lic Sport stacjonarneustawa o kulturze fizycznejCODN Cendrowski Wywiadowka z promocji zdrowia i kultury fizycznejKultura fizycznaHISTORIA KULTURY NOWOŻYTNEJHISTORIA KULTURY NOWOŻYTNEJWrzosek Historia Kultura Metaforawięcej podobnych podstron