Elektroakustyka 4 1/2001 Aby uzyskać jak najwierniejsze od- twarzanie sygnału zmiennego częstotli- Wzmacniacz mocy klasy D woSć impulsów powinna być wielokrot- Opis działania i budowy wzmacniacza mocy wykonanego w technice nie większa od częstotliwoSci sygnału przyszłoSci. Wykorzystuje tranzystory mocy DMOS jako przełączniki do- m.cz. Praktycznie dobiera się ją w przedziale 100500 kHz. Ważna jest prowadzające impulsy o modulowanej szerokoSci do obciążenia. War- także liniowoSć przebiegu piłokształtnego toSć Srednia impulsów odpowiada przebiegowi małej częstotliwoSci. Po- wpływająca bezpoSrednio na zniekształ- mimo skomplikowanego układu (w technice dyskretnej) zapewnia on cenia nieliniowe szerokoSci impulsów. sprawnoSć rzędu 90%. Dalsze człony pracujące impulsowo nie wpływają na zniekształcenia nieliniowe wartoSci Sredniej. Sygnał PWM należy teraz dostarczyć do obciążenia. Wykorzystać można do te- go celu tranzystory pracujące jako prze- łączniki. Sposób doprowadzenia sygnału mocy PWM do obciążenia i jednoczeSnie działanie wzmacniacza mocy klasy D ilu- struje rysunek 2. Przełączniki K1 i K2 podłączają na przemian napięcia zasilania +Uz i Uz do obciążenia Ro przez filtr LC. Jeżeli czasy włączenia K1 i K2 są takie same wartoSć Srednia napięcia wyjSciowego jest równa 0 V. Zadaniem filtru LC jest zredukowanie składowej o częstotliwoSci napięcia przełą- czania. Na wejSciu filtru mamy przebieg prostokątny o wartoSci międzyszczytowej równej 2 Uz. Zastosowanie filtru redukuje Dane techniczne: stana do przetwarzania napięć zmiennych. składową zmienną do poziomu pojedyn- Napięcie zasilania 30 V Jak uzyskuje się modulację szerokoSci im- czych V. Samo uSrednianie sygnału wyj- symetryczne pulsów prezentuje rysunek 1. Sciowego zachodzi w obciążeniu reagują- Zakres napięć zasilania 2535V Układem pozwalającym na uzyskanie cym na ograniczone pasmo częstotliwoSci. Moc wyjSciowa 25 W modulacji szerokoSci impulsów jest kom- Takim obciążeniem jest głoSnik lub silnik Rezystancja obciążenia 8 W parator. Na wejScie nieodwracające poda- prądu stałego. Zwiększenie czasu dołącze- Zniekształcenia 3% wane jest napięcie piłokształtne w.cz. nia +Uz do obciążenia przy jednoczesnym nieliniowe narastające i opadające liniowo. Na wej- zmniejszeniu czasu dołączenia Uz spowo- CzułoSć 0,5 V Scie odwracające podawane jest napięcie duje wzrost wartoSci Sredniej napięcia wyj- Rezystancja wejSciowa 47 kW modulujące m.cz. sinusoida. Napięcie Sciowego. W sytuacji odwrotnej nastąpi Pasmo częstotliwoSci 2015000 Hz wyjSciowe komparatora zależy od różnicy zmniejszenie wartoSci Sredniej, która od- CzęstotliwoSć 150 kHz napięć wejSciowych i dlatego na przebie- powiada sygnałowi modulującemu m.cz. przełączania gach sygnałów wejSciowych WE odwróco- Sam układ wyjSciowy jest prosty ale WyjSciowe napięcie 1,5 Vpp no fazę sinusoidy. Dzięki bardzo dużemu nie można zapominać o modulatorze sze- tętnień (150 kHz) wzmocnieniu komparatora, na jego wyj- rokoSci impulsów, generatorze napięcia Sciu uzyskuje się przebieg prostokątny. piłokształtnego i układzie sterującym klu- SzerokoSć impulsów tego przebiegu zależy czami. Skomplikowanie przemawia prze- Zasada działania od relacji między sygnałami wejSciowymi. ciwko wzmacniaczowi klasy D w technice wzmacniacza mocy klasy D WartoSć Srednia impulsów odpowiada sy- dyskretnej. Jakie są więc jego atuty? Naj- Technika cyfrowa a wraz z nią impul- gnałowi modulującemu o zgodnej fazie. ważniejszym są niskie straty mocy w tran- sowa wkraczają w dziedziny zarezerwowa- ne do niedawna dla techniki analogowej. WE Zasilacze impulsowe przyjęły się już daw- no i nie stanowią nowoSci. Ich najważniej- szą zaletą jest duża sprawnoSć, dzięki cze- WY WE + mu nie wydzielają dużej iloSci ciepła i mo- WY 0 gą posiadać małe wymiary. Zasada modu- lacji szerokoSci impulsów PWM (Pulse
Width Modulation) wykorzystywana w zasi- laczach prądu stałego może być wykorzy- Rys. 1 Modulacja szerokoSci impulsów Wzmacniacz mocy klasy D 1/2001 5 zystorach przełączających. Pracują one na- telewizyjnych, które pobierają w dalszym +Uz przemiennie jako otwarte lub zamknięte. ciągu zbyt dużo energii. W przyszłoSci po- Straty mocy w tych stanach są minimalne. winny stanowić gro wzmacniaczy mocy K1 Największe straty mocy występują w mo- w sprzęcie powszechnego użytku. L mentach przełączania przy niedostatecz- nej stromoSci zboczy sygnału wyjSciowe- C Ro Schemat blokowy K2 go. SprawnoSć wzmacniacza mocy klasy i koncepcja wzmacniacza D może sięgnąć nawet 95%. Przypomnij- Uz my, że maksymalna teoretyczna wartoSć Na rysunku 3 przedstawiono sche- sprawnoSci wzmacniacza klasy B wynosi mat blokowy opisywanego wzmacniacza Rys. 2 Działanie wzmacniacza mocy klasy D 78%. Praktycznie osiąga się 60% i to tyl- klasy D, który posłuży do wyjaSnienia ko przy maksymalnej mocy wyjSciowej. koncepcji jego budowy. ten powinien charakteryzować się dużą Maksymalną moc wyjSciową wzmac- Wzmacniacz składa się z kilku podsta- szybkoScią działania dla uzyskania po- niacza klasy D oblicza się tak samo jak dla wowych bloków wzmacniacza wejScio- prawnej pracy kluczy a zwłaszcza dla wzmacniacza klasy B. Przyjmując, że ma- wego W, komparatora modulatora szeroko- zmniejszenia strat mocy. Szczególnie ksymalna amplituda napięcia wyjSciowe- Sci impulsów K, generatora piły, układu ste- istotne jest uzyskanie tzw. czasu martwe- go będzie równa napięciu zasilania rującego kluczami i samych kluczy K1, K2. go między wyłączeniem jednego a włą- (z uwzględnieniem spadku napięcia przy Generator piły dostarcza napięcie pi- czeniem drugiego klucza. Sygnał wyjScio- obciążeniu zasilacza) otrzymamy: łokształtne do wejScia nieodwracającego wy po odfiltrowaniu składowej przełącza- komparatora. Do wejScia odwracającego jącej przez filtr LC podawany jest do wyj- Uz 2 podawany jest sygnał z wyjScia wzmacnia- Scia (obciążenia). Pwy = 2Ro cza wejSciowego W. Istotne są składowe sta- Na rys. 4 przedstawiono przebiegi w charak- Do obliczenia sprawnoSci możemy ła i zmienna tego sygnału. Składowa zmien- terystycznych punktach wzmacniacza uzyska- posłużyć się następującym wzorem: na to wzmocniony sygnał wejSciowy. Skła- ne w wyniku symulacji komputerowej. Pre- dowa stała pobierana z wyjScia wzmacnia- zentują one ustalanie się warunków pracy Ro h= cza po odfiltrowaniu i wzmocnieniu, jako wzmacniacza w ciągu 500 ms po włączeniu Ro + Rk sygnał ujemnego sprzężenia zwrotnego słu- zasilania. Przebieg oznaczony jako we , to gdzie: ży do utrzymywania 0 V na wyjSciu wzmac- przebieg na wejSciu odwracającym ( ) kom- Rk rezystancja klucza. niacza bez wysterowania. Układ nie posiada paratora K. Przebieg wep jest przebiegiem Niestety obliczona z tego wzoru ujemnego sprzężenia zwrotnego dla składo- na wejSciu nieodwracającym (+) kompara- sprawnoSć jest wartoScią teoretyczną i ma- wej zmiennej (sygnału). Amplituda sygnału tora. Przebieg wy to przebieg na wyjSciu ksymalną. Praktycznie będzie ona mniej- na wejSciu komparatora nie powinna prze- wzmacniacza (po filtrze) przy obciążeniu re- sza wskutek strat mocy przy przełączaniu. kroczyć 1/2 wartoSci międzyszczytowej na- zystancją 8 W. Przebieg wyt jest przebie- Uwzględnić należy także straty mocy ukła- pięcia piłokształtnego. WartoSć ta jednocze- giem na wejSciu filtru LC, ilustrującym przełą- du sterującego. Co ciekawe to sprawnoSć Snie wyznacza czułoSć wzmacniacza, czyli czanie tranzystorów kluczy K1 i K2. nie zależy od współczynnika wypełnienia napięcie wejSciowe przy jakim osiągana jest czyli mocy wyjSciowej. Pogorszenie spraw- maksymalna moc wyjSciowa. Schemat ideowy i działanie noSci następuje przy małych mocach wyj- Na wyjSciu komparatora uzyskuje się Sciowych wskutek strat w układzie sterują- sygnał PWM, który podawany jest do Jako generator napięcia piłokształtne- cym. Nie gra to jednak większej roli dzię- układu sterowania kluczami. Zadaniem go wykorzystano generator funkcyjny NE ki małej mocy pobieranej. tego układu jest naprzemienne włączanie 566. Napięcie wyjSciowe na wyprowadze- Szczególnie korzystnymi właSciwo- i wyłączanie tranzystorów kluczy. Układ niu 4 (US1) ma kształt symetrycznej piły Sciami jako klucz impulsowy charakteryzu- +15V ją się tranzystory mocy DMOS. Posiadają one niewielką rezystancję dren xródło GENERATOR PIŁY w stanie przewodzenia (0,10,2 W) oraz poprawnie pracują przy wysokich często- tliwoSciach. Wadą tranzystorów DMOS +30V dużej mocy jest duża pojemnoSć wejScio- D wa wymagająca sterowania ze xródła G +15V o małej rezystancji i dużym prądem. K1 L Pomimo dobrze znanych teoretycznie S UKŁAD K STERUJĄCY właSciwoSci wzmacniacza mocy klasy D, WY W KLUCZAMI D C dopiero niedawno i to z pewną nieSmiało- G WE K2 15V Scią zaczęto produkcję i stosowanie scalo- S nych wzmacniaczy w klasie D. Należy spodziewać się ich stosowania początkowo 30V w sprzęcie z ograniczonymi możliwoSciami zasilania. Dotyczy to głównie odbiorników Rys. 3 Schemat blokowy wzmacniacza Wzmacniacz mocy klasy D 6 1/2001 go i składowej stałej sprzężenia zwrotne- 0,0 50,0 100,0 150,0 200,0 250,0 300,0 350,0 400,0 450,0 500,0 [ms] go. Przez rezystor R5 podawane jest na +1,5V we wejScie odwracające komparatora US2B. Na wyjSciu komparatora uzyskuje się 0,5V napięcie prostokątne, którego współczynnik +2,0V wep wypełnienia dostosowuje się do uzyskania napięcia zbliżonego do 0 V na wyjSciu (bez 1,0V sterowania napięciem zmiennym). Dzięki +25,0V wy ujemnemu sprzężeniu zwrotnemu dla skła- dowej stałej kompensuje się niesymetrię na- 25,0V pięć zasilania i rezystancji kluczy. +40,0V wyt Tranzystor T1 pracujący w układzie OB i sterowany sygnałem wyjSciowym kompa- ratora w obwodzie emitera służy do za- 40,0V miany symetrycznego względem masy sy- gnału wyjSciowego komparatora na sygnał Rys. 4 Przebiegi w charakterystycznych punktach wzmacniacza niesymetryczny względem Uz. Na jego o wartoSci międzyszczytowej 2 V i linio- komparatora jako wzmacniacza wymaga kolektorze pojawiają się dodatnie impulsy woSci 0,5 %. CzęstotliwoSć sygnału wyj- między innymi dołączenia dużej pojemno- o wartoSci międzyszczytowej około 12 V. Sciowego ustala się przez dobór rezystora Sci C21 (100 nF) do jego wyjScia w celu zre- Impulsy te podawane są do pary komple- R13 i kondensatora C6 na 150 kHz. Przez dukowania możliwych oscylacji. Wzmoc- mentarnej T2 i T3 pracującej jako syme- kondensator sprzęgający C7 napięcie pi- nienie tego wzmacniacza wynosi 5 V/V i za- tryczny wtórnik emiterowy w klasie B. łokształtne podawane jest na wejScie nie- daniem dzielnika napięcia jest uzyskanie Zadaniem wtórnika jest wysterowanie odwracające układu US2B pracującego ja- zakładanej czułoSci, która wynika z zakresu bramek tranzystorów T6 i T8. Specyficzne ko komparator modulatora szerokoSci im- zmian napięcia piłokształtnego. połączenie rezystorów R26 i R27 umożliwia pulsów. Dzięki temu napięcie to jest syme- Na wejScie odwracające US2A za po- uzyskanie minimalnego czasu martwego po tryczne względem 0 (masy). Srednictwem rezystorów R10 i R9 poda- wyłączeniu T7 przed włączeniem T8. Włą- Sygnał wejSciowy przez dzielnik napię- wana jest składowa stała sygnału wyjScio- czenie tranzystora T6 powoduje obniżenie cia R1, R2 podawany jest do wejScia nieod- wego filtrowana kondensatorem C4. napięcia na jego drenie i wyłączenie tranzy- wracającego komparatora US2A wykorzy- Napięcie wyjSciowe US2A zależy więc od stora T7. Następnie włączony zostaje tran- stanego jako wzmacniacz. Eksploatacja składowej zmiennej sygnału wejSciowe- zystor T8. Spadek napięcia na bramce T8 L1 R15 390W R16 470W +30V C9 C16 10mH C11 C8 C10 D1 C15 R11 R13 R17 10mF 2200mF 100mF 100n 100n 15V 100n 1,5k 5,6k 220W /16V /50V /25V D4 D C5 1n 6 8 1N4148 R19 G T7 C7 IRF530 5 US1 4 33W C23 D3 S LM566 1mF 10n 9V1 R18 C14 R12 R14 C3 7 1 R20 1k 750W 47n 10k 10k 1n T4 C6 BC548B 330p L3 R21 10OmH C20 0,1W 100n R4 R6 WY R9 10k R10 33k R7 22k 3,6k 2,2k R8 5 8 1k 2 7 R22 C4 R1 R5 US2B C2 1 6 3,3W 4,7mF C1 39k US2A 1n 4 3 T1 2,2k US2 BC WE C21 C22 470n C19 R2 R3 LM393 557B T3 100n 4,7n 470n 10k 4,7k BC337-25 D D T6 G G R26 T8 IRF 22W IRF530 520 R27 S S R28 33W R24 R25 2,2k 10W C13 1k R29 T2 T5 L2 D2 100mF 0,1W BC327-25 BC548B R23 15V /25V 30V C18 10uH 470W C12 C17 2200mF 100n 100n /50V Rys. 5 Schemat ideowy wzmacniacza Wzmacniacz mocy klasy D 1/2001 7 powoduje jego wyłączenie. Nieco póxniej nia wynosi około 100 mA. Zadaniem dła- 1,5 A. Dławik L3 powinien być natomiast zostaje zablokowany tranzystor T6. Wysokie wików L1 i L2 jest zredukowanie zakłóceń dostosowany do wartoSci skutecznej prą- napięcie na jego drenie powoduje otwarcie przekazywanych do zasilacza. Napięcie du rzędu 2,5 A. Rezystory R21 i R29 moż- tranzystora T7. Poprawę sterowania bramki zasilania wzmacniacza operacyjnego US2 na uzyskać przez równoległe połączenie T7 zapewnia kondensator C14 naładowany jest stabilizowane diodami Zenera D1 dwóch rezystorów 0,22 W o mocy 1 W. w poprzednim stanie. Jest to tzw. bootstrap. i D2 (15 V). Generator US1 zasilany jest Do uruchamiania zamontować tylko po Rezystory R21 i R29 wraz z tranzy- napięciem niesymetrycznym +12 V uzy- jednym rezystorze 0,22 W (R21 i R29). storami T4 i T5 tworzą układy ogranicza- skanym po filtracji przez rezystor R15. Dławik L3 można wykonać korzystając nia prądu dla tranzystorów wyjSciowych z rdzenia ferrytowego U15x11x6 z ferrytu T7 i T8. Przy podanych wartoSciach R21 F-807 lub F-814 i odpowiedniego karkasu Montaż i uruchomienie i R29 maksymalny prąd wynosi około z tworzywa sztucznego. Należy nawinąć na 7 A. Dioda Zenera D3 zabezpiecza bram- Zacząć trzeba od skompletowania karkasie 15 zwojów drutu nawojowego kę T8 przed przekroczeniem dopuszczal- elementów. Generator LM 566 może w emalii o f 1 mm. Połówki rdzenia skleić nego napięcia. Sygnał wyjSciowy, przez ukrywać się pod oznaczeniem SE 566 lub bez szczeliny. Można wykorzystać rdzenie filtr składający się z dławika L3 i pojem- NE 566. Tranzystory T1, T3 i T2 powinny pierScieniowe z podanego gatunku ferrytu, noSci C19 podawany jest do wyjScia posiadać maksymalne napięcie UCE wyno- odpowiednio dobierając iloSci zwojów dla wzmacniacza. Układ C20, R22 służy do szące co najmniej 45 V. Szczególnie pole- uzyskania wymaganej indukcyjnoSci. zmniejszenia zmian obciążenia dla róż- cam tu tranzystory przełączające 2N4400 Po skompletowaniu elementów należy nych częstotliwoSci wynikających z induk- (npn) i 2N4403 (pnp) są one jednak dostosować Srednice otworów w płytce dru- cyjnego charakteru impedancji głoSnika. trudne do zdobycia. Tranzystory T6, T7 kowanej do Srednicy wyprowadzeń. Zwła- Zasilanie układu realizowane jest napię- i T8 mogą być tego samego typu np. IRF szcza dotyczy to dławików i otworów pod ciem symetrycznym ą30 V o obciążalno- 530. Dławiki L1 i L2 powinny być dosto- kołki lutownicze. Tranzystory T1T5 po- Sci 23 A. Pobór prądu bez wysterowa- sowane do Sredniego prądu stałego rzędu winny być zamontowane na wysokoSć 5 LM 566 Rys. 6 Płytka drukowana i rozmieszczenie elementów T T T ARTKELE 569 C13 C12 L2 R24 R23 C18 D2 1000mF T1 C1 WE C17 R8 C2 T2 T3 LM 393 T8 R7 US2 R4 R3 R9 C21 T6 T5 C22 C4 C3 2 WY R18 m m C23 L3 1 +30V 30V 34 D1 C11 C14 T7 C10 C9 C8 C19 C20 C6 C5 D3 D4 C15 T4 R14 ARTKELE 569 US1 C7 L1 R16 R15 1000mF C16 R5 R1 R29* R2 R29* R25 R6 R28 R26 R27 R10 R22 R21* R21* R20 R11 R12 R13 R19 R17 Wzmacniacz mocy klasy D 8 1/2001 mm nad powierzchnią płytki. Na wysokoSci łe zbliżone do 0 V. Podłączyć sondę do wyj- rezystancje dzielnika R1, R2. Suma tych re- 3 mm zamontować rezystory R16, R17, Scia 7 US2. Powinien występować tu prze- zystancji powinna wynosić około 50 kW. R18, R21, R22, R23, R29 i R30 (mogą się bieg prostokątny o wartoSci międzyszczyto- Wykaz elementów nagrzewać). Tranzystor T6 powinien być za- wej 20 V, wypełnieniu 50% i częstotliwoSci montowany na wysokoSci 10 mm (długoSć 150 kHz. Po przełączeniu sondy oscylosko- Półprzewodniki wyprowadzeń). Wyprowadzenia i wysokoSć pu do kolektora T1 zaobserwować prze- US1 LM 566 montażu tranzystorów T7 i T8 powinny być bieg prostokątny o wartoSci międzyszczyto- US2 LM 393 dostosowane do zamocowania ich na radia- wej około 12 V względem zasilania 30 V. T1 BC 557B torze. Tranzystory te zamontujemy jednak Przebieg o zbliżonym kształcie i wartoSci T2 BC 327-25 dopiero po sprawdzeniu poprawnoSci dzia- międzyszczytowej powinien występować T3 BC 337-25 łania pozostałych układów wzmacniacza. na bramce tranzystora T6 i w miejscu prze- T4, T5 BC 548B Pokryć grubą warstwą spoiwa (pocyno- widzianym do podłączenia bramki T8. D1, D2 BZP 683 C15 wać) Scieżki masy od punktu podłączenia Podłączyć masę oscyloskopu do wyj- D3 BZP 683 C9V1 masy zasilania do kondensatorów C16 i C18 Scia wzmacniacza od strony wejScia filtru D4 1N4148 oraz do masy wyjSciowej wzmacniacza. L3. Sondę podłączyć do miejsca planowa- Rezystory Jako radiator można wykorzystać ty- nego podłączenia bramki T7. Powinien wy- R21, R29 0,22 W/1 W (4 szt.) pową kształtkę aluminiową użebrowaną stępować tu przebieg prostokątny o warto- R22 3,3 W/0,5 W jednostronnie. Powinna wystarczyć pła- Sci międzyszczytowej około 10 V i czasie R25 10 W/0,25 W ska płytka z aluminium o gruboSci 2 mm trwania będącym uzupełnieniem do po- R26 22 W/0125 W i wymiarach 10060 mm. Do montażu przednio obserwowanego przebiegu. R19, R27 33 W/0,125 W tranzystorów T7 i T8 wykorzystać pod- Wyłączyć zasilanie, usunąć zwarcie C4 R17 220 W/0,5 W kładki izolacyjne posmarowane smarem i podłączyć tranzystory T7 i T8 pamiętając R15 390 W/0,125 W silikonowym i tulejki izolacyjne. Radiator o ich przykręceniu do radiatora (podkładki, R16, R23 470 W/0,25 W należy połączyć z masą wzmacniacza. tulejki, smar itp.). Włączyć zasilanie, dotyka- R18 750 W/0,5 W Wstępne uruchomienie wzmacniacza jąc tranzystory T7 i T8 sprawdzić, czy nie na- R8, R20, R28 1 kW/0,125 W dokonujemy przed zamontowaniem tran- grzewają się zbytnio. JeSli ich temperatura R11 1,5 kW/0,125 W zystorów T7 i T8. Do uruchamiania nie- wzrasta wyłączyć zasilanie. Sprawdzić układ R5, R7, R24 2,2 kW/0,125 W zbędny będzie zasilacz sieciowy napięcia i ewentualnie usunąć przyczynę. JeSli nie wi- R6 3,6 kW/0,125 W symetrycznego ą30 V o obciążalnoSci 2 A. dać usterek to można zwiększyć rezystancję R3 4,7 kW/0,125 W Zasilacz taki można wykonać korzystając R26 na 3347 W i sprawdzić efekt spadku R13 5,6 kW/0,125 W z transformatora sieciowego o napięciach temperatury po włączeniu. Temperatura po- R2, R9, R12, R14 10 kW/0,125 W 222 V (np. TS 90/16), mostka prostow- winna spaSć także po podłączeniu obciąże- R4, R10 22 kW/0,125 W niczego 3 A/80 V i dwóch kondensatorów nia rezystor lub głoSnik 8 W. Zasadniczą R1 39 kW/0,125 W elektrolitycznych 4700 mF/50 V. OczywiScie przyczyną wzrostu temperatury jest ograni- Kondensatory pamiętajmy o zabezpieczeniu obwodów czona stromoSć przebiegu sterującego tran- C6 330 pF/63 V KSF-020 sieciowych 220 V, aby uniknąć porażenia zystorami mocy i brak tzw. czasu martwego. C2, C3, C5 1 nF/50 V ceramiczny napięciem sieci energetycznej. Potrzebne Po ustabilizowaniu się temperatury C22 4,7 nF/50 V ceramiczny będą także, multimetr i oscyloskop. można przystąpić do sprawdzenia funkcjo- C7 10 nF/50 V ceramiczny Po sprawdzeniu poprawnoSci montażu nowania kluczy. Sprawdzić oscyloskopem C14 47 nF/63 V MKSE-20 i braku zwarć można podłączyć zasilanie. występowanie przebiegu prostokątnego C8, C10, C12, C15, Sprawdzić multimetrem napięcia stałe: za- (150 kHz) o wartoSci międzyszczytowej C17, C20, C21 100 nF/63 V MKSE-20 silanie ą30 V, zasilanie ą15 V (US2), zasi- 60 V i współczynniku wypełnienia zbliżonym C1, C19 470 nF/63 V MKSE-20 lanie +12 V (US1). W razie koniecznoSci do 50% na wejSciu filtru (dławik L3 od stro- C23 1 mF/63 V MKSE-20 skorygować wartoSci rezystancji R16, R23. ny tranzystorów T7, T8. Na wyjSciu wzmac- C4 4,7 mF/25 V Wyłączyć zasilanie i zewrzeć kondensa- niacza sprawdzić poziom tętnień o częstotli- C9 10 mF/16 V tor C4 w celu podania 0 V na wejScie od- woSci przełączania 150 kHz. Nie powinien C11, C13 100 mF/25 V wracające US2A i tym samym na wejScie przekraczać 1,5 Vss. Multimetrem sprawdzić C16, C18 2200 mF/50 V Inne komparatora US2B. Włączyć zasilanie i ko- napięcie stałe na wyjSciu wzmacniacza nie rzystając z oscyloskopu sprawdzić pracę ge- powinno być większe od 150 mV. L1, L2 dławik 10 mH /1,5 A neratora napięcia piłokształtnego. Napięcie Ostatecznego sprawdzenia działania L3 dławik 100 mH/3 A to o wartoSci międzyszczytowej 2 V i często- wzmacniacza dokonamy podając na wej- płytka drukowana numer 569 tliwoSci około 150 kHz (okres 6,6 ms) po- Scie sygnał z generatora m.cz. lub innego winno występować na rezystorze R14 i wej- xródła (radio, CD itd.). Sygnał ten należy Płytki drukowane wysyłane są za zalicze- Sciu 5 US2. Napięcie piłokształtne powinno stopniowo zwiększać obserwując przebieg niem pocztowym. Płytki można zama- być symetryczne względem 0 V. Ewentual- wyjSciowy na oscyloskopie lub słuchowo. wiać w redakcji PE. nie skorygować wartoSć rezystancji R13 dla Na przebieg wyjSciowy nakłada się sinuso- Cena: płytka numer 569 11,50 zł uzyskania zakładanej częstotliwoSci. ida o częstotliwoSci 150 kHz i wartoSci + koszty wysyłki (10 zł). Podłączyć sondę oscyloskopu do wej- międzyszczytowej około 1,5 V. Dla uzyska- Scia 6 US2. Powinno być tam napięcie sta- nia żądanej czułoSci wzmacniacza dobrać ą R.K.