Spleen II – odraza do rzeczywistoœci, przygnêbienie, ponury stan duszy, metafizyczna rozpacz, lêk
Jean-Arthur Rimbaud 1854-1891
Statek Pijany – symbol czÂÅ‚owieka, który chciaÂÅ‚by spokojnie osiÂÄ…Å“ÃÅš (ustatkowaÃÅš siê) porzucajÂÄ…c Âżycie peÂÅ‚ne przygód i podróÂży, wewnêtrzna wolnoÅ“ÃÅš, brak ograniczeÃÄ…;
Kazimierz Przerwa-Tetmajer 1865-1940
Koniec wieku XIX – szereg pytaÃÄ… retorycznych dotyczÂÄ…cych koÃÄ…ca wieku: przekleÃÄ…stwo, ironia, idee, modlitwa, wzgarda, rozpacz, walka, rezygnacja, byt przyszÂÅ‚y, uÂżycieâ€Åš, odpowiedzi na pytania sÂÄ… dla nich kontrast, filozofia, egzystencjonalizm;
Nie wierzê w nicâ€Åš - tytuÂÅ‚ stanowi credo, czyli wyznanie, nirwana jest lekarstwem na ból istnienia;
Hymn do nirwany – epifora: "Nirwano!", stylizowanie na modlitwê, personifikacja nirwany, niechêÃÅš do Âżycia, sÂÅ‚ownictwo nacechowane emocjonalnie, ból istnienia, chêÃÅš zerwania z rzeczywistoÅ“ciÂÄ…;
Widok ze ÅÅ‚winicy do Doliny Wierchcichej – wraÂżenia zmysÂÅ‚owe, obraz impresjonistyczny, krajobraz górski, liryka pejzaÂżowa, obrazowanie oniryczne;
Evviva l'arte! – krytyka filistrów zapatrzonych w pieniÂÄ…dze, dla prawdziwego artysty liczy siê tylko sztuka, "sztuka ponad wszystko", artyÅ“ci sÂÄ…dzÂÄ…, Âże sÂÄ… przez Boga wybrani;
StanisÂÅ‚aw Korab-Brzozowski 1876-1901
O, przyjdŸ! – pozornie inwokacja do kochanki, w rzeczywistoÅ“ci przywoÂÅ‚ywanie Å“mierci;
Jan Kasprowicz 1860-1926
Z chaÂÅ‚upy – cykl sonetów, poezja spoÂÅ‚eczna, wieÅ“ raÂżÂÄ…ca biedÂÄ… i zaniedbaniem, analfabetyzm, oskarÂżenie o niesprawiedliwoÅ“ÃÅš;
W chaÂÅ‚upie – obrazowanie za pomocÂÄ… techniki realistyczno-naturalisycznej, nêdza;
Krzak dzikiej róÂży w ciemnych smerczynach – symboliczny motyw kwiatu róÂży (mÂÅ‚odoÅ“ÃÅš) i towarzyszÂÄ…cej limby (staroÅ“ÃÅš), tatrzaÃÄ…ska przyroda, impresjonizm w grze Å“wiateÂÅ‚, wraÂżeniach sÂÅ‚uchowych i zapachowych;
Dies irae – dzieÃÄ… gniewu, SÂÄ…du Ostatecznego, straszliwe sceny, katastrofizm – wizja Å“wiata idÂÄ…cego ku zagÂÅ‚adzie, prometeizm – wadzenie siê z Bogiem, ekspresjonizm – obrazy o silnej sile wyrazu, kontrasty, emocjonalne napiêcie, efekty wraÂżeniowe, manicheizm – dobro i zÂÅ‚o sÂÄ… równorzêdnymi siÂÅ‚ami tworzÂÄ…cymi wszechÅ“wiat, trwajÂÄ… w nieustannym konflikcie, ale obie sÂÄ… konieczne;
ÅÅ‚wiêty BoÂże, ÅÅ‚wiêty Mocny – ludzkoÅ“ÃÅš zmierza ku wspólnej mogile, prometeizm, wezwanie milczÂÄ…cego Boga, a potem szatana, Bóg jest karzÂÄ…cy i bezlitosny;
Przeprosiny Boga – kaÂżdy powinien znaleŸÃÅš wÂÅ‚asnÂÄ… drogê do Boga i na swój sposób okazywaÃÅš wiarê, Bóg jest przyjacielski i wyrozumiaÂÅ‚y, potoczny jêzyk , styl ludowy;
Leopold Staff 1878-1957
Kowal – wezwanie do odnowy duchowej, wyrwania siê ze sÂÅ‚aboÅ“ci, przeciwstawienie siê filozofii dekadenckiej, nitscheanizm;
Deszcz jesienny – liryka nastrojowa, znuÂżenie, monotonia, melancholia, onomatopeicznoÅ“ÃÅš, sylabotonicznoÅ“ÃÅš, refren przyczyniajÂÄ… siê do tworzenia nastroju;
PrzedÅ“piew – róÂżne stany (dekadencja i szczêœcie), stonowanie, stoicyzm, renesansowa formuÂÅ‚a Terencjusza "nic co ludzkie nie jest mi obce", doÅ“wiadczanie wszystkiego co moÂże przynieÅ“ÃÅš Âżycie;