Lutowanie czyli nie ma fraku bez nici


S P R Z  T
Urządzenie zbudowane
z najlepszych podzespołw
nie bdzie działaĘ poprawnie
i bezawaryjnie, jeśli podczas
produkcji nie zachowano
nalełytej dbałości o jakośĘ
połącze. W sprzcie
elektronicznym kluczową rol
pełnią połączenia lutowane.
Z uwagi na wysoki stopie
miniaturyzacji elementw,
wymagania techniczne dla
procesu lutowania są obecnie
szczeglnie ostre.
Przedstawiona miesiąc temu rodzi- widłowego połołenia i stabilne za- sywnych oparw. Rączka została za-
na stacji lutowniczych firmy PACE mocowanie w korpusie. Wysoką ja- projektowana z uwzgldnieniem wy-
z linii ST została niedawno uzupeł- kośĘ połącze elektrycznych gwaran- mogw ergonomii - w pracach brali
niona o dwie nowe stacje: HW100 tują złocone styki i pierście udział inłynierowie specjalizujący
i TW100 (fot. 1). Ich światowa pre- uszczelniający, chroniący je przed si w projektowaniu narzdzi chirur-
miera miała miejsce na midzynaro- szkodliwym oddziaływaniem agre- gicznych.
dowych targach SMT, ktre odbyły Obydwie stacje są
si w Norymberdze w czerwcu tego sterowane mikroproce-
roku. Wyrłniają si one oryginal- sorem. Rłnice mi-
nym, atrakcyjnym wzornictwem, jed- dzy innymi dotyczą
nak przede wszystkim oferują wik- sposobu nastawiania
sze mołliwości, głwnie w zakresie roboczych temperatur
efektywności i ergonomii, osiągnite oraz mołliwości pro-
dziki zastosowaniu kocwki o no-
wej konstrukcji. Grzejnik i grot zo-
stały zintegrowane w jednym, wy-
miennym elemencie rączki, co po-
zwoliło zmniejszyĘ odległośĘ midzy
nimi i znacznie poprawiĘ przepływ
ciepła. Wskutek tego mołliwa jest
bardzo szybka zmiana wartości ener-
gii dostarczanej do punktu lutowni-
czego: temperatura grota niemal
błyskawicznie dostosowuje si do
aktualnych potrzeb, zalełnie m.in.
od temperatury otoczenia, powierz-
chni punktu lutowniczego, rodzaju
i objtości spoiwa. Proces lutowania
mołe wic przebiegaĘ w niłszej -
bezpieczniejszej temperaturze, a mi-
mo to w krtszym czasie.
Kocwki mołna wymieniaĘ nie
wyłączając zasilania. Ich budowa za-
pewnia niezawodne ustalenie pra-
Fot. 1
Elektronika Praktyczna 10/2002
67
S P R Z  T
przecieł obniłaĘ jego koncentracja
uwagi, pogarszaĘ dokładnośĘ działa-
nia i spadaĘ wydajnośĘ pracy.
Wyprowadzenia układw PLCC
i PQFP zajmują relatywnie dułą
przestrze w stosunku do rastra, co
stwarza problemy z dokładnym po-
zycjonowaniem, a takłe utrudnia za-
Fot. 2
gramowania. Wyboru parametrw W ofercie PACE wymagania speł- pewnienie prawidłowego przebiegu
pracy stacji HW100 dokonuje si niają stacje MBT201 (dwukanało- procesu termicznego w kałdym pun-
przez umieszczenie w gniedzie, wa), MBT250/MBT220 (trzykanało- kcie lutowniczym. W przypadku ele-
znajdującym si na płycie czołowej, we) oraz PRC2000 (wielokanałowa - mentw BGA sytuacj pogarsza fakt,
odpowiedniego modułu (Power Mo- fot. 2). Ta ostatnia umołliwia nie- łe ich wyprowadzenia są umieszczo-
dule) o rozmiarach wtyku mini-jack. zalełne zasilanie, programowanie ne pod obudową: niemołliwa jest
Łatwą identyfikacj modułw umoł- i kontrol parametrw termicznych bezpośrednia kontrola wzrokowa
liwia barwny kod. trzech rączek. Wyposałona w trzy przebiegu procesu rozgrzewania
W stacji TW100 mołna wprowa- kompresory z regulacją ciśnienia i roztapiania spoiwa. Gorące powie-
dziĘ łądaną wartośĘ temperatury ro- pozwala np. na jednoczesne przyłą- trze musi jednak byĘ wdmuchiwane
boczej, wartości graniczne dopusz- czenie zestawu narzdzi do monta- pod element tak, by w kałdym
czalnego zakresu pracy, zaprogramo- łu układw SMD metodą nadmu- z punktw (w zadanym przedziale
waĘ przejście w stan czuwania i au- chu gorącym powietrzem (lutowanie czasu) osiągnąĘ łądaną temperatur,
tomatyczne wyłączenie. Dokonane rozpływowe, tzn. za pomocą rączki bez przemieszczenia si elementu,
nastawy mołna zabezpieczyĘ hasłem. z dyszą do nadmuchu), dozownika przekraczania dopuszczalnych napr-
Wbudowany autokalibrator gwaran- pasty lutowniczej oraz pneumatycz- łe w materiałach płytki i obudowy
tuje zwikszenie dokładności i po- nej psety, ułatwiającej przenosze- układu i wreszcie bez przegrzania.
wtarzalności parametrw dla rł- nie elementu i pozycjonowanie go Potrzebne jest zatem zachowanie
nych kocwek roboczych. na płytce. dułej precyzji, tak w ułołeniu prze-
Producent podkreśla, łe technicz- Zwikszenie szybkości montału, strzennym elementu, jak i w odnie-
ne zalety nowych stacji lutowni- szczeglnie układw SMD i elemen- sieniu do przebiegu procesu termicz-
czych znajdują odzwierciedlenie tw typu BGA, nie powinno powo- nego. Dokładne pozycjonowanie wią-
w oszczdności energii elektrycznej, dowaĘ uzalełnienia jakości procesu łe si z zastosowaniem statywu
trwałości kocwek oraz tempie i ja- lutowania od sprawności operatora. i systemu kontroli połołenia elemen-
kości pracy operatorw. W warunkach przemysłowych, po tu na płytce, a takłe kontroli poło-
kilku godzinach pracy, mołe si łenia kocwki roboczej (głowicy)
Szybciej i dokładniej
W miar zwikszania stopnia zło-
łoności czynności wykonywanych
na stanowisku produkcyjnym czy
serwisowym, a takłe dąłenia do
skrcenia czasu przeznaczonego na
przeprowadzenie sekwencji operacji,
nieodzowne staje si zwikszenie
uniwersalności urządze tak, by de-
montał i montał elementw nie wy-
magały dodatkowych czynności
związanych z wymianą rączek (np.
odsysającej na lutowniczą). Oznacza
to, łe stacja lutownicza powinna
mieĘ mołliwośĘ zasilania i sterowa-
nia wikszą liczbą rączek, a takłe
narzdzi pomocniczych.
Fot. 3
Elektronika Praktyczna 10/2002
68
S P R Z  T
Otoczenie Bez prądu
Chociał o wydajności i jakości Planując przedsiwzicie związane
montału układw elektronicznych z produkcją czy serwisem urządze
decydują głwnie parametry ułytych elektronicznych, zwykle jako oczy-
stacji czy systemw lutowniczych wiste przyjmuje si korzystanie
oraz kwalifikacje obsługujących je z energii elektrycznej, a jej brak jest
operatorw, nie wolno zapominaĘ, traktowany jako powałna awaria.
łe wałną rol pełnią takłe: rodzaj Są jednak sytuacje, gdy z gry wia-
i jakośĘ spoiwa oraz topnikw, spo- domo, łe trzeba bdzie działaĘ bez
sb kontroli pozycjonowania, organi- mołliwości zasilania przyrządw
zacja stanowiska pracy i jego ergono- i narzdzi z sieci elektroenergetycz-
mia (oświetlenie, właściwa pozycja nej. W przypadku lutowania dobrym
operatora, komfort termiczny), jakośĘ rozwiązaniem tego szczeglnego
narzdzi pomocniczych (jak psety, problemu jest ułycie lutownicy gazo-
szczypce, obcinaczki, podajniki dru- wej, zapewniającej uzyskanie wystar-
tu cynowego), preparatw i narzdzi czających mocy przez dostatecznie
czyszczących. długi czas. Mała masa i brak przewo-
Niezalełnie od wymaga dotyczą- du zasilającego pozwalają na wygod-
cych efektywności, stanowisko pra- ne posługiwanie si nią w trudnych
cy powinno byĘ zabezpieczone an- warunkach przestrzennych (słaby do-
tystatycznie. Odpowiednich akceso- stp do elementw, wymuszona, nie-
riw ochronnych (obuwie, fartuchy, wygodna pozycja pracy).
opaski do odprowadzania ładunkw) Przykładem takiego przyrządu jest
musi takłe uływaĘ obsługa. lutownica Super-Pro (fot. 4) firmy
Wałne jest rwnieł zapewnienie Portasol, przeznaczona do standardo-
ochrony pracownikom przed szkod- wych i precyzyjnych prac. Jedenaś-
liwym oddziaływaniem substancji cie roboczych kocwek (groty
znajdujących si w dymach i opa- o rłnych kształtach i wymiarach,
rach powstających w trakcie lutowa- dysza do wydmuchu gorącego po-
nia. Jest ona zapewniana przez urzą- wietrza, gorący nł, osłona do ob-
dzenia pochłaniająco-filtrujące. kurczania koszulek termokurczli-
PACE oferuje szeroki wybr sys- wych) umołliwia lutowanie, a takłe
Fot. 4
temw pochłaniających ARM- obrbk izolacji przewodw i kabli.
EVAC, obsługujących od jednego Super-Pro mołe teł pełniĘ funkcj
wzgldem montowanego układu. do szesnastu stanowisk. Są to za- palnika. Jej moc maksymalna wyno-
Samo lutowanie powinno przebiegaĘ rwno urządzenia stosunkowo si 125W. Temperatura jest regulowa-
automatycznie i uwzgldniaĘ cechy proste i lekkie (mołliwośĘ przeno- na - jej wartośĘ dochodzi do 580oC
konkretnego elementu. Cztery fazy szenia), jak i rozbudowane i za- dla grota i 650oC dla wydmuchiwa-
wyrłnione w tym procesie: pod- awansowane technicznie (sterowa- nego powietrza. Temperatur 350oC
grzewanie, nagrzewanie, grzanie nie mikroprocesorowe z ciągłym grot osiąga w 20 sekund. Zbiornik
właściwe oraz wystudzanie rłnią monitoringiem parametrw). Duła gazu (stosowany jest tu gaz do za-
si czasem trwania, zakresem zmian liczba dostpnych wysignikw palniczek) znajduje si w rkojeści.
temperatury i ilością wydmuchiwa- i głowic pozwala na osiągnicie Mołe on byĘ wielokrotnie napełnia-
nego powietrza. Parametry te muszą maksymalnej skuteczności działa- ny - jego pojemnośĘ zapewnia śred-
byĘ właściwie dobrane i wprowadzo- nia na dowolnie zestawionym nio 2 godziny pracy. Kompletna lu-
ne do pamici urządzenia, jako tzw. i skonfigurowanym przestrzennie townica ma 23 cm długości i wały
profil. Opisanym wymaganiom odpo- stanowisku. zaledwie 165g.
wiadają systemy PACE ThermoFlo: Opisane dotąd urządzenia i sys- Dostpna jest teł lutownica Posta-
- TF200, składający si z jednostki temy charakteryzują si uniwersal- sol Hobby o skromniejszych mołli-
zasilająco-sterującej oraz rączki, nością (mogą słułyĘ do montału wościach, jednak nieoceniona jako
pozwalającej na ułycie jednej z 72 i demontału) i elastycznością polowe narzdzie serwisowe, np.
głowic do montału albo demonta- (szybkie przezbrajanie) działania. dla modelarzy lotniczych lub szkut-
łu. Szybka wymiana gorących gło- Mogą byĘ stosowane w małych niczych RC.
wic w czasie pracy to typowa i wielkich serwisach, ośrodkach RozpitośĘ oferty rynkowej w dzie-
mołliwośĘ w stacjach PACE. badawczo-rozwojowych czy zakła- dzinie urządze do montału ukła-
- TF700, uzupełniony o zestaw do dach produkcyjnych. Kiedy jednak dw elektronicznych jest dostosowa-
wstpnego podgrzewania płytki wymagane wydajności osiągają po- na do potrzeb i wymaga rłnych
przed montałem oraz statyw ziom kilku tysicy montowanych ułytkownikw i pozwala na dokona-
z uchwytem do mocowania płytek elementw na godzin, zachodzi nie optymalnego doboru wyposałe-
o wymiarach do 46 x 51 cm. koniecznośĘ zastosowania techno- nia kałdego konkretnego stanowiska
- TF2000 (fot. 3), najbardziej za- logii montału, w ktrej wszystkie pracy.
awansowany, sterowany kompute- stanowiska słułące do przygotowa- Marek Kalasiński
rowo system zapewniający m.in. nia elementw i płytek, ułołenia
pozycjonowanie z dokładnością do elementw na płytkach i do same-
Dodatkowe informacje
25 m, a takłe zobrazowanie prze- go lutowania są specjalizowanymi,
Więcej informacji można uzyskać w firmie
biegu procesu w postaci wykresu sterowanymi numerycznie automa-
Renex, tel. (54) 411-25-55, www.renex.com.pl.
na ekranie monitora. tami.
Elektronika Praktyczna 10/2002
70


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Kobieta nie ma prawa bez zgody męża wyjść z domu (12 04 2009)
Nie ma życia bez bzykania
Nie ma nauki bez powtarzania
Ulotka bez śniadania nie ma nauczania
Bez ciemności nie ma snów Sumptuastic
16 Bez lustra nie ma odbicia
Bez ciemnosci nie ma snow Sumptuastic
Dziś prawdziwych cyganów już nie ma
nie ma cie drabina jakuba
Śpiewnik nie ma to jak pierwsza
20 1 Nie ma ludzi przegranych
nie ma w nim zadnego wdzieku

więcej podobnych podstron