Hardware
Zastosowania: podkręcanie procesorów
Athlon na start!
Podkręcanie procesorów AMD jest znacznie trudniejsze niż chipów Intela. Tymczasem
w Athlonie drzemią bardzo duże rezerwy mocy. Aby jednak móc je w pełni wykorzystać,
nie wystarczy po prostu zmienić częstotliwość taktowania magistrali systemowej.
hcąc wyraznie zwiększyć wydajność nie są już w stanie sprostać rosnącym wy- opłacalną inwestycją. Jeśli przy kupnie na-
Cprocesorów AMD, należało się liczyć maganiom ambitnych użytkowników. szego Athlona dopisało nam szczęście, to
z poważnymi trudnościami. Układy z serii Athlon jest natomiast obecnie powszechnie zamiast wzrostu szybkości o 50 MHz zyska-
K6 standardowo pozwalały na zwiększenie dostępny. Nowo produkowane modele mogą my nawet 200 300 MHz.
częstotliwości tylko o 25 MHz (wyjątkami kryć w sobie wyjątkowo duży potencjał, po- Oczywiście w niektórych komputerach
były procesory K6-2/300 i K6-III/350). Aby nieważ z marketingowych względów (łatwiej z procesorem Athlon (zwłaszcza zbudowa-
uzyskać taki efekt, trzeba było dodatkowo sprzedać tańszy układ o niższej częstotliwo- nych na bazie płyty głównej Asus K7M,
użyć mocnych wentylatorów oraz zwięk- ści nominalnej) faktyczne możliwości proce- patrz: strona 98) magistralę systemową
szyć napięcie zasilające. Nic więc dziwnego, sorów są często zaniżane. można np. przetaktować ze 100 do 112
że ostatnio w konkurencji overclocking MHz, co już zwiększa prędkość Athlona 500
w czołówce regularnie plasowały się proce- Sama magistrala do 560 MHz (5 112 MHz). Taką operację
sory firmy Intel (Celeron 300 A, a także systemowa nie wystarcza można jednak równie łatwo przeprowadzić
Coppermine i Pentium III). Jest więc duża szansa na to, że zakupiony za z procesorami firmy Intel. Przetaktowanie
Sytuacja uległa jednak zdecydowanej ok. 300 zł niewielki adapter umożliwiający magistrali stanowi poważne zagrożenie dla
zmianie, gdy na rynku pojawił się nowy pro- zwiększenie wydajności procesora okaże się stabilności systemu, gdyż przede wszystkim
cesor firmy AMD Athlon. Dzięki dużemu
potencjałowi związanemu z możliwością Granice bezpiecznego podkręcania procesorów Athlon
przetaktowania układ ten zyskał szybko du- Typ Athlona Normalne Realna możliwość Napięcia zasilające Najwyższa uzyskana Maksymalne Ceny brutto [zł]
napięcie zasilające wzrostu szybkości po przetaktowaniu dotąd szybkość napięcie zasilające
żą popularność, która przyćmiła nawet do-
500* 1,6 V 700 MHz 1,6 V 1,8 V 920 MHz 1,8 V 2,0 V 680
tychczas bezkonkurencyjne Celerony z serii
550* 1,6 V 750 MHz 1,6 V 1,8 V 906 MHz 1,8 V 2,0 V 750
3xx (niektóre modele 300 A można było
600 1,6 V 750 MHz 1,6 V 1,8 V 1025 MHz 1,8 V 2,0 V 1095
przyśpieszyć aż do 450 MHz!). Właściwie 650 1,6 V 750 MHz 1,6 V 1,8 V 1000 MHz 1,8 V 2,0 V 1095
700 1,6 V 800 MHz 1,6 V 1,8 V 1080 MHz 1,8 V 2,0 V 1278
nie powinno być to dla nikogo zaskocze-
750 1,6 V 850 MHz 1,6 V 1,8 V 900 MHz 1,8 V 2,0 V 1702
niem, gdyż nawet podatne na podkręcanie
800 1,7 V 900 MHz 1,7 V 1,8 V 960 MHz 1,8 V 2,0 V 2189
Celerony (coraz trudniejsze do zdobycia)
* modele wycofane z produkcji
LIPIEC 2000
92
Hardware
Zastosowania: podkręcanie procesorów
może zakłócić pracę kart graficznych AGP
Dla praktyków
oraz zintegrowanych z płytą główną kontro-
lerów IDE. Jest to spowodowane faktem, iż Wykorzystanie gotowego, zamówionego Innym, znacznie bezpieczniejszym (choć
dzielniki częstotliwości magistrali systemo- w Internecie adaptera nie jest jedynym bardziej pracochłonnym) rozwiązaniem jest
wej dla szyn AGP i PCI są stałe i wynoszą sposobem na zmuszenie Athlona do wy- samodzielne wykonanie modułu nakładane-
odpowiednio: 2/3 i 1/3 przy częstotliwości dajniejszej pracy. Dysponując pewnym do- go na złącze serwisowe. Zanim jednak za-
systemowej 100 MHz. Gdy zwiększymy tę świadczeniem w posługiwaniu się lutowni- bierzemy się do jakichkolwiek prac, musimy
wartość do 112 MHz, karta AGP będzie pra- cą, możemy spróbować podkręcić Athlo- zdobyć wszystkie podzespoły niezbędne do
cowała z szybkością prawie 74 MHz, a to na, przelutowując odpowiednie rezystory zmontowania adaptera (http://www6.tom-
już może być dla niej zbyt duże obciążenie. SMD umieszczone na płytce drukowanej shardware.com/cpu/99q4/991113/athlon_
Wyrazny wzrost wydajności można osią- procesora. Wymaga to jednak naprawdę overclock-01.html). Na podstawie zamiesz-
gnąć tylko poprzez instalację specjalnego sporego opanowania i precyzji, oraz co czonego na stronie 97 schematu należy wy-
modułu montowanego na tzw. złącze serwi- tu kryć wiąże się z bardzo dużym ryzy- konać płytkę drukowaną, a następnie za po-
sowe, znajdujące się wewnątrz obudowy kiem trwałego uszkodzenia CPU. Dokład- mocą przełączników DIP dobrać żądane pa-
procesora. Adapter ten umożliwia zmia- ny opis całej procedury znajduje się na po- rametry pracy procesora (zgodnie z tabela-
nę częstotliwości taktowania procesora pularnej stronie Tom s Hardware (http:// mi na s. 96). Pamiętajmy, że przypadkowe
(w przypadku Athlona 500 można uzyskać www6.tomshardware.com/cpu/99q3/ ustawienie tych styków może spowodować
od 700 do 800 MHz). 990826/athlon_overclock-01.html). uszkodzenie Athlona.
Działamy na własne ryzyko
Zanim przystąpimy do instalacji modułu, mniej lub bardziej profesjonalnie wytwa- kwocie około 1100 zł, taki wydatek wydaje
powinniśmy jeszcze zastanowić się nad rzane przez komputerowych rzemieślników się opłacalny. Obecnie w Internecie może-
jedną niezwykle istotną kwestią. Przetakto- lub małe firmy, pochodzące zwykle z Azji my znalezć kilkanaście różnych modeli
wanie CPU wykonujemy na własną odpo- lub z Ameryki. Wszyscy ci producenci pro- adapterów. Poddaliśmy praktycznym te-
wiedzialność, a ponadto wraz z otwarciem wadzą dystrybucję swoich wyrobów wyłącz- stom trzy najciekawsze produkty. Więcej
procesora nieodwołalnie tracimy gwarancję nie za pośrednictwem Internetu: płatności informacji na ten temat znajdziemy na
producenta. Nie ma też stuprocentowej za transakcje realizowane są za pomocą kart stronie 96.
pewności, że w wyniku tych operacji uzy- kredytowych.
skamy wyrazny wzrost wydajności syste- Około tygodnia po przekazaniu pieniędzy Modyfikujemy układ chłodzenia
mu. Każdy procesor ma indywidualne gra- możemy spodziewać się nadejścia zamó- Przetaktowanie systemu zawsze wiąże się
nice tolerancji, zatem jest kwestią zupełnie wionego dopalacza . Ze względu na fakt, ze wzrostem emisji ciepła. Im ambitniejsze
przypadkową, czy układ o nominalnej czę- że adaptery nie należą do produktów maso- są nasze plany dotyczące poprawy wydajno-
stotliwości pracy 500 MHz uda się podkrę- wych, ich ceny są stosunkowo wysokie. ści, tym ważniejsza staje się kwestia chło-
cić do 800 czy tylko do 550 MHz. Musimy liczyć się z wydatkiem rzędu 300 dzenia procesora. Ogólnie można stwier-
zł, przy czym same koszty transportu sięga- dzić, że ilość emitowanego przez CPU cie-
Numer seryjny Athlona ją niemal 40 procent. Uwzględniając jed- pła rośnie proporcjonalnie do wzrostu czę-
Umieszczony na obudowie procesora numer nak oczekiwany wzrost częstotliwości stotliwości taktowania. W celu stabilizacji
seryjny może dostarczyć pierwszych infor- o 150 200 MHz, co w przypadku wymiany pracy po podkręceniu może zajść potrzeba
macji na temat tego, co kryje się we wnętrzu procesora z 600 na 800 MHz odpowiada zwiększenia napięcia zasilającego (Vcore), co 94
pod warunkiem jednak, że umiemy odszy-
frować specjalny kod (patrz: ilustracja poni-
Jak rozszyfrować numer seryjny Athlona
żej). W ten sposób możemy wstępnie osza-
cować nasze szanse na zmuszenie CPU do
R: maksymalna temperatura obudowy wynosi 70 °C 5: cache (5 = 512 KB,
wydajniejszej pracy. Obowiązuje tutaj żela- 1 = 1 MB, 2 = 2 MB)
P: maksymalne napięcie
zna zasada: im nowszy jest procesor i im
zasialajÄ…ce wynosi 1,8 V 2: dzielnik cache
mniej zużywa prądu, tym lepiej nadaje się
(1 = 2:1, 2 = 2,5:1)
M: Slot-A CPU (P = PGA)
on do przetaktowania. Athlona wyproduko-
B: magistrala systemowa
wanego w ostatnich ośmiu tygodniach ubie-
800: szybkość w MHz (A = 133 MHz, B = 200 MHz,
głego roku (wykonanego w technologii 0,18
C = 266 MHz, D = 333 MHz)
µm) można zwykle bardziej podkrÄ™cić niż
K7: nazwa architektury Athlona
A: technologia wykonania
procesor tej samej klasy, ale pochodzÄ…cy
(A = 0,18 µm, C = 0,25 µm)
z lata 1999 r. (technologia 0,25 µm).
AMD: nazwa producenta
Szukamy w Internecie
odpowiednich adapterów
Aby móc przetaktować naszego Athlona,
musimy przede wszystkim postarać się
o odpowiedni adapter. MajÄ…c pewne do-
566564: numer seryjny
świadczenie, można spróbować samodziel- 23: miejsce produkcji
nie wykonać odpowiedni moduł (patrz: ram- (23 = Austin) 51: tydzień produkcji
ka Dla praktyków ).
99: rok produkcji (99 = 1999 r.)
Szanse na znalezienie takiego układu w naj-
bliższym sklepie komputerowym są jednak
Firma AMD zapisuje wszystkie informacje o danym procesorze w postaci tajemniczego kodu
praktycznie żadne, gdyż tego rodzaju kompo- seryjnego. Dla miłośników tuningu kluczowe znaczenie ma przede wszystkim rodzaj użytej
technologii (u góry po prawej) oraz data produkcji układu (na dole z lewej).
nenty nie sÄ… powszechnie produkowane.
Dotychczas wszystkie takie urządzenia były
LIPIEC 2000
93
Hardware
Zastosowania: podkręcanie procesorów
dodatkowo podnosi temperaturę pracy proce- zaczniemy cokolwiek robić, musimy przede
sora. Bardzo pomocna w tym przypadku oka- wszystkim pamiętać, aby zachować zupeł-
zuje się opcja BIOS-u, w której znajdziemy ny spokój i nie śpieszyć się. Przypadkowe
informacje o temperaturze CPU (np. Hardwa- obsunięcie ostrza śrubokręta na pełną
re Monitor). Wyświetlane tam wartości należy elektronicznych układów płytkę może roz-
traktować raczej orientacyjnie, jednak nie po- wiać wszystkie marzenia o szybszym CPU:
winniśmy dopuszczać, aby temperatura pracy taki błąd będzie nas kosztował około 1000
procesora przekraczała 75 stopni Celsjusza złotych. Podczas otwierania obudowy nie
(patrz: CHIP 9/99, s. 79). możemy też zbytnio zniekształcić płytki
Jeśli więc chcemy podkręcić posiadanego mocującej, gdyż w przeciwnym razie wen-
Athlona z 500 do 600 lub nawet 700 MHz, tylator nie będzie właściwie przylegał do
powinniśmy jak najszybciej postarać się powierzchni CPU, co zmniejszy zdolność
o porządny wiatraczek. W prawie każdym do odprowadzania ciepła.
sklepie komputerowym dostaniemy w ce-
nie około 80 zł bardziej wydajny od stan- Rozwiercamy zamiast wyłamywać
Etap 1: Jeśli podczas otwierania obudowy
Athlona chcemy uniknąć niepotrzebnych kło- dardowego wentylator z podwójną lub po- Jeśli mamy dostęp do precyzyjnej, miniatu-
potów, to najbardziej oporny kołek mocujący
trójną turbinką. Aby dodatkowo zwiększyć rowej wiertarki, to najbardziej oporny kołek
możemy rozwiercić miniaturową wiertarką.
skuteczność systemu chłodzenia, powinni- mocujący możemy spróbować rozwiercić
śmy jeszcze dokupić za około 30 zł pastę (patrz: zdjęcie u góry z lewej). W tym celu
przewodzącą ciepło. Warstwą tej pasty nale- czubek wiertła (0,5 1 mm) należy umieścić
ży pokryć powierzchnię styku procesora i ra- 6 mm nad narożnikiem po wewnętrznej
diatora, co umożliwi optymalne odprowa- stronie obramowania obudowy, a następnie
dzanie wytwarzanego ciepła. Dodatkowe ostrożnie rozpocząć wiercenie. Szybko po-
wydatki wyniosą więc około 110 złotych, ale winniśmy natrafić na metalowy pręcik, któ-
jest to po prostu konieczna inwestycja. ry musimy rozwiercić z kilku stron aż do je-
Innym, godnym polecenia, rozwiązaniem go całkowitego przerwania.
(cena ok. 110 zł) jest wykorzystanie do chło- Cała ta operacja przebiega szybko i poza
dzenia tzw. ogniwa Peltiera (patrz: s. 100), niewielkimi otworami nie powoduje żad-
które należy zamontować bezpośrednio na nych uszkodzeń procesora. Oczywiście tak-
procesorze. że w tym przypadku powinniśmy pracować
bardzo ostrożnie i w żadnym razie nie wier-
Etap 2: Nawet użycie wiertarki nie eliminuje
wszystkich niebezpieczeństw. Uważajmy, aby
Otwieramy obudowę procesora cić zbyt głęboko. Gdy pręt mocujący zosta-
ostrza śrubokręta nie włożyć zbyt głęboko
Dotarliśmy teraz do momentu, który może nie już przerwany, wówczas pozostałe trzy
między plastikową obudowę a metalową płyt-
okazać się równie emocjonujący jak przygo- kołki dadzą się łatwo usunąć.
kę. Pokrywę procesora powinniśmy również
dy nieustraszonego agenta 007. Otwarcie
podnosić bardzo ostrożnie.
obudowy Athlona jest bowiem najtrudniej- Prawidłowa instalacja
dodatkowego adaptera
Gdy już wreszcie otworzyliśmy obudowę
Athlona, to w lewym górnym rogu płytki
procesora powinniśmy znalezć wyróżniające
się złotymi kontaktami złącze serwisowe
(patrz: zdjęcie obok). Przez firmę AMD in-
terfejs ten jest wykorzystywany wyłącznie
w celach testowych, nam natomiast umożli-
wi on podkręcenie procesora.
Gdy dołączymy zakupiony (lub wykona-
ny samodzielnie) adapter do złącza, będzie-
my mieć możliwość określania parametrów
pracy procesora. Zwróćmy szczególną uwa-
gę na to, aby dodatkowa płytka została pra-
widłowo umieszczona; w przeciwnym razie
nasza pierwsza próba podkręcenia proceso-
Etap 3: W lewym górnym narożniku płytki pro-
szym i najbardziej niebezpiecznym etapem ra może okazać się ostatnią. Ze względu na
cesora znajduje sie tzw. złącze serwisowe.
W tym właśnie miejscu należy podłączyć ada- całej naszej operacji. to, że wykorzystywany interfejs nie ma żad-
pter przetaktowujÄ…cy.
Każdy procesor Athlon ma z jednej stro- nych zabezpieczeń przed nieprawidłowym
ny metalową płytkę odprowadzającą ciepło, podłączeniem, powinniśmy skorzystać
natomiast z drugiej plastikowÄ… obudowÄ™. z dodatkowych informacji umieszczonych
Metalowa płyta wraz z dołączonym do niej na stronie producenta lub w dołączonej do-
procesorem jest przymocowana do plasti- kumentacji.
kowej części za pomocą czterech kołków Przed pierwszym uruchomieniem zmo-
umieszczonych w narożnikach. dyfikowanego procesora należy również
Plastikowe osłony trzech kołków można upewnić się, że w przełączniku DIP adapte-
Etap 4: Przypadkowe parametry pracy mogÄ…
stosunkowo łatwo zdjąć przy użyciu śrubo- ra nie zostały przypadkowo ustawione zbyt
być niebezpieczne dla procesora. Przed jego
kręta. Największy problem stanowi czwarty wysokie wartości (np. częstotliwość 1000
uruchomieniem sprawdzmy więc dokładnie
kołek patrząc na logo procesora, zobaczymy MHz i napięcie większe niż 1,9 V w przy-
ustawienia przełączników DIP.
go w lewym dolnym rogu obudowy. Zanim padku Athlona 500). Takie błędne parame- 96
LIPIEC 2000
94
Hardware
Zastosowania: podkręcanie procesorów
Ustawianie częstotliwości taktowania procesora Athlon
FID0 FID1 FID2 FID3 BP_FID0 BP_FID1 BP_FID2 BP_FID3
Frequency IDs BP_FIDs
500 MHz 1 1 0 1 GND GND VCC_CORE GND
550 MHz 0 1 0 1 VCC_CORE GND VCC_CORE GND
600 MHz 1 0 0 1 GND VCC_CORE VCC_CORE GND
650 MHz 0 0 0 1 VCC_CORE VCC_CORE VCC_CORE GND
700 MHz 1 1 1 0 GND GND GND VCC_CORE
750 MHz 0 1 1 0 VCC_CORE GND GND VCC_CORE
800 MHz 1 0 1 0 GND VCC_CORE GND VCC_CORE
850 MHz 0 0 1 0 VCC_CORE VCC_CORE GND VCC_CORE
900 MHz 1 1 0 0 GND GND VCC_CORE VCC_CORE
950 MHz 0 1 0 0 VCC_CORE GND VCC_CORE VCC_CORE
1000 MHz 1 0 0 0 GND VCC_CORE VCC_CORE VCC_CORE
1050 MHz 0 0 0 0 VCC_CORE VCC_CORE VCC_CORE VCC_CORE
1 - włączony, 0 - wyłączony
wać się na podniesienie czę-
Napięcie zasilające
stotliwości taktowania o ko- Adapter Free Speed Pro firmy Ninja Micro wy-
1,45 V 1,50 V 1,55 V 1,60 V 1,65 V 1,70 V 1,75 V 1,80 V 1,85 V 1,90 V
lejne 50 MHz, przeprowadza- różnia dopracowany projekt techniczny oraz
solidne wykonanie. Większość ustawień zwią-
jąc ponownie całą procedurę
VID0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0
zanych ze zmianą częstotliwości taktowania
kontrolnÄ….
VID1 1 0 0 1 1 0 0 1 1 0
(o każde 50 MHz) wymaga jednak manipulowa-
VID2 0 1 1 1 1 0 0 0 0 1
nia zestawem 16 przełączników DIP.
VID3 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1
Zmiana napięcia Vcore
Cena: ok. 65 USD (wraz z kosztami wysyłki)
1 włączony, 0 wyłączony Jeśli przy częstotliwości 700 Info: http://www.ninjamicro.co.uk/
MHz nasz komputer z Athlo-
try mogą spowodować prawdziwą katastro- nem 550 pracuje niestabilnie (na przykład
fę: zarówno uszkodzić procesor, jak i doko- zawiesza się przy pracy z 3DMark2000, nie
nać spustoszeń w systemie operacyjnym. chce prawidłowo wystartować lub w ogóle
Dlatego też powinniśmy najpierw ustawić nie daje się włączyć), to możemy spróbo-
zegar taktujący na częstotliwość nominalną wać zwiększyć napięcie zasilające procesor
i odpowiadające jej napięcie zasilające, po Vcore. Taka operacja powinna oczywi-
czym sprawdzić, czy Athlon współpracuje ście w pewnym określonym zakresie przy-
prawidłowo z nowym adapterem. wrócić stabilność całego systemu.
Gdy więc przy częstotliwości 700 MHz
Ustawiamy przełączniki DIP i napięciu Vcore 1,6 V nasz pecet z Athlo-
Dotarliśmy znowu do bardzo ważnego etapu nem 550 nie chce się w ogóle włączyć, to
procesu podkręcania Athlona. Zanim jed- wystarczy zwykle podnieść napięcie zasila-
Instalacja modułu Afterburner poważnie
nak przystąpimy do działania, powinniśmy jące do 1,65 V i system będzie pracował
utrudnia możliwość użycia zaczepu mocujące-
zaopatrzyć się w zamieszczoną na poprzed- poprawnie. Jednak zmiany parametru Vco-
go, występującego w wielu popularnych wenty-
niej stronie tabelę częstotliwości i mały śru- re mają również swoje granice. Zachęceni
latorach CPU. IstotnÄ… zaletÄ… tego adaptera jest
bokręt do przełączania DIP-ów. Tego rodza- pierwszymi sukcesami nie powinniśmy za- natomiast uproszczony mechanizm regulacyjny
złożony tylko z trzech pokręteł.
ju operację przetaktowania procesora po- tem oczekiwać, że procesor 500 MHz bę-
Cena: ok. 69 USD + koszty wysyłki
winniśmy bowiem wykonywać z pełną roz- dzie pracował poprawnie także przy czę-
Info: http://www.outsideloop.com/
wagą. Jeśli więc mamy Athlona 550, to na- stotliwości 900 MHz, gdy tylko odpowied-
stępna w kolejności częstotliwość taktowa- nio zwiększymy mu napięcie zasilające.
nia wynosi 600, a nie 800 MHz. Powinniśmy Zgodnie ze specyfikacją firmy AMD mak-
zatem postępować w taki sposób, aby za- symalna wartość parametru Vcore wynosi
wsze istniała jeszcze możliwość wycofania w przypadku Athlonów 1,8 V (w praktyce
się z danego ustawienia. Analogiczną regułę okazuje się jednak, że procesory wytrzy-
należy stosować w przypadku napięcia zasi- mują często nawet napięcia 2,1 2,2 V)
lającego procesora. Tak długo, jak jest to i na tym poziomie według producenta
możliwe, powinniśmy więc wykorzystywać kończą się możliwości stabilnej pracy sys-
standardowe napięcie Vcore i nie podnosić temu. Gdy przekroczymy tę granicę, zwy-
go od razu. Wyższe napięcie oznacza bo- kły wiatraczek okaże się za mało wydajny,
wiem zawsze większą emisję ciepła, co co w konsekwencji może grozić uszkodze-
zwiększa prawdopodobieństwo uszkodzenia niem procesora. Jeśli natomiast zapewni-
procesora. my naszemu pecetowi (procesorowi) dobre
Jeśli po zwiększeniu częstotliwości o 50 chłodzenie, to możemy jeszcze spróbować
MHz nasz system uruchamia się normalnie, zwiększyć napięcie Vcore do 2 czy nawet
to powinniśmy poddać go testom. Tylko bo- więcej woltów.
wiem w ten sposób możemy sprawdzić, jakie
są możliwości dokonania dalszego tuningu Granice podkręcania procesora
Moduł Maximizer choć jego konstrukcja
oraz czy ma on w ogóle jakikolwiek sens. Kiedyś musiało to w końcu nastąpić: prze- sprawia wrażenie dość amatorskiej, można go
bardzo łatwo zainstalować. Kondensatory
Warto skorzystać z programu 3DMark2000 kroczyliśmy graniczną wartość obciążenia
umieszczone za slotem A nie powinny jednak
(patrz: CHIP-CD 2/2000) lub uruchomić ja- systemu i musimy teraz z pokorą powrócić
mieć zbyt dużych rozmiarów.
kąś wymagającą grę, na przykład Quake III do ostatniej prawidłowo funkcjonującej
Cena: ok. 55 USD + koszty wysyłki
Arena. Jeśli nasz system uporał się z testami konfiguracji. Winy za całą sytuację nie mu-
Info: http://members.home.net/roadrebel/max/
bez żadnych problemów, możemy zdecydo- si jednak zawsze ponosić sam procesor.
LIPIEC 2000
96
Hardware
Zastosowania: podkręcanie procesorów
Granice swoich możliwości może bowiem
Schemat modułu umożliwiającego podkręcanie Athlona
osiągnąć również tzw. pamięć podręczna
drugiego poziomu (second-level cache),
+5V GND +3,3V
a nawet zasilacz sieciowy peceta (Athlon
charakteryzuje się bardzo dużym poborem
mocy, co w wyjÄ…tkowych sytuacjach, np. po
podkręceniu, może powodować przeciąże-
56 56 56 56 56 56 56 56
nie zasilacza).
Pamięć second-level cache stanowi zapa-
VID0 VID1 VID2 VID3 FID0 FID1 FID2 FID3
sowy obszar danych CPU i w modelach kla-
sy 700 oraz wcześniejszych pracuje z poło-
wą częstotliwości procesora (a więc maksy-
malnie 350 MHz). Na tym właśnie poziomie
przebiega granica wydajności współcze-
snych modułów pamięci podręcznej.
B2 B3 A2 A3 A4 A5 A16 A17
W przypadku Athlonów taktowanych czę-
A20 A1
GND
stotliwością większą niż 700 MHz pamięć
L2-cache musi zatem pracować na poziomie
VCC_CORE
2/5 taktu procesora (dla Athlona 800 jest to
56 56 56 56 dokładnie 340 MHz). Jeśli jednak procesor
B1 B20
klasy 500 lub 600 podkręcimy do 800 MHz,
to jego układy L2-cache będą pracowały
BP_ BP_ BP_ BP_
z częstotliwością 400 MHz. W konsekwencji
FID0 FID1 FID2 FID3
pamięć ta odmawia z reguły posłuszeństwa,
powodując zawieszenie całego systemu.
Uwaga: wkrótce powinny się pojawić na ryn-
A8 A12 A15 B13 B18 A13 A18 B1 B4 B8 B12 B15 B17
ku Athlony wyposażone w pamięć podręczną
pracującą z szybkością 2,9 ns. Umożliwi to
Przełączanie styków VID0-VID3 oraz FID0 FID3 można zrealizować za pomocą jednego,
ośmiopozycyjnego przełącznika typu DIP. Cztery styki BP_FID0 BP_FID3 wymagają także znacznie łatwiejsze niż dotychczas podkrę-
takiego samego urządzenia, ponieważ każdy styk może przyjmować tylko jedną z dwu pozycji,
canie procesorów w przypadku mniejszych
a nie ma DIP-ów umożliwiających zrealizowanie takiej funkcji. W celu uniknięcia przypadkowe-
częstotliwości nie będzie konieczne
go uszkodzenia procesora należy pamiętać, aby odpowiednie pary styków DIP-a BP_FID
programowe modyfikowanie dzielnika.
zawsze znajdowały się w przeciwnych pozycjach.
Japończyk H. Oda opracował narzędzie 98
zródło: http://www.tomshardware.com/
Hardware
Zastosowania: podkręcanie procesorów
o nazwie WCPUA2, za pomocą którego szeństwa. W związku z tym częstotliwość
standardowy podzielnik taktowania L2-ca- została ponownie obniżona do 900 MHz,
che można programowo obniżyć z 1/2 do po czym zrestartowano system. W celu
2/5 lub 1/3. Rozwiązanie to ma jednak pew- osiągnięcia optymalnej wydajności konfi-
ną istotną wadę: program może pracować guracji Athlon/K7M uruchomiony został
wyłącznie w środowisku Windows, a tego program SoftFSB, za pomocą którego
poziomu nie jest w stanie osiągnąć (wcze- stopniowo zwiększano takt magistrali sys-
śniej się po prostu zawieszają) wiele zbyt temowej ze 100 do 105 MHz (za pomocą
mocno przetaktowanych systemów. Należy opcji PLL ICS9248xx-110). Dzięki temu
tylko mieć nadzieję, że w najbliższej przy- udało się uzyskać 45-megahercowy wzrost
szłości na rynku pojawi się DOS-owa wer- wydajności (105 9 = 945). Jako do-
Etap 5: Jeśli mimo pewnych problemów
sja tego narzędzia, co pozwoliłoby na roz- wód tego osiągnięcia może służyć
na naszym przetaktowanym pececie uda siÄ™
wiÄ…zanie problemu ze startem Windows. umieszczony na dole po lewej stronie zrzut
uruchomić środowisko Windows, możemy za
ekranowy z aplikacji WCPUID (patrz:
pomocą programu narzędziowego WCPUA2
Gdy zasilacz CHIP-CD). W kręgach miłośników tunin-
obniżyć standardowy podzielnik taktu L2-
sieciowy dostaje zadyszki gu WCPUID uchodzi obecnie za najlepsze
-cache, poprawiając w ten sposób stabilność
systemu. Kolejną przeszkodę przy przetaktowywa- narzędzie do kontroli częstotliwości takto-
niu systemu stanowi zasilacz sieciowy. Pro- wania procesora. Za jego pomocÄ… uzyska-
cesory Athlon charakteryzują się nieco my również dokładne informacje o wielko-
większym zużyciem prądu niż układy Inte- ści pamięci podręcznej, podzielniku takto-
la, w związku z czym firma AMD zaleca wania L2-cache oraz systemowym mnożni-
stosowanie wydajnych zasilaczy 300 W (na- ku częstotliwości.
zywanych czasem Designed for Athlon).
Ze względów oszczędnościowych w pece- Sprawdzamy stabilność systemu
tach często instaluje się jednak zasilacze Aby przekonać się, czy przetaktowany
o mocy 250 W. Przy prostych konfigura- system pracuje prawidłowo, musimy nasz
cjach systemów urządzenia te zwykle funk- podrasowany sprzęt poddać intensyw-
cjonują prawidłowo, powodując obniżenie nemu i długotrwałemu testowi wydajno-
kosztów zestawu komputerowego o około ści. Jeśli komputer przetrwał bez proble-
80 złotych. mów pierwszą godzinę pracy, to powinni-
Czasem chcemy jednak zamienić naszego śmy na całą noc pozostawić na nim pra-
skromnego peceta w prawdziwą rakietę . cujący w pętli program 3DMark2000.
Najpierw przetaktowujemy więc Athlona Gdy następnego ranka pecet będzie nadal
500 do poziomu 700 MHz. Aby tak podraso- działał prawidłowo, możemy uznać, że
wany komputer budził prawdziwą zazdrość operacja tuningu zakończyła się powo-
u naszych sąsiadów, instalujemy dodatkowo dzeniem.
Etap 6: Dzięki aplikacji SoftFSB można wyko-
potężną kartę graficzną, np. GeForce. Za- oprac. Jacek Petrus (ai)
rzystać pełną moc systemu z dokładnością
do pojedynczego megaherca częstotliwości
miast jednak cieszyć nas większą mocą, cały
roboczej. Obecnie program współpracuje tyl-
system pracuje niestabilnie, a bywa, że na
ko z płytami Asus K7M, ale już niedługo na
monitorze nie pojawia się w ogóle żaden ob-
INFO
rynku powinna pojawić się wersja obsługująca
raz. Aby uniknąć takich kłopotów, warto ku-
również inne modele płyt głównych.
Grupy dyskusyjne
pić zasilacz sieciowy o mocy 300 W. Po takiej
Uwagi i komentarze do artykułu:
przebudowie nasz komputer powinien już
news://news.vogel.pl/chip.artykuly
pracować bez problemów.
Pytania techniczne:
news://news.vogel.pl/chip.hardware
Ostatnie poprawki
Internet
przy użyciu SoftFSB
Bardzo dobra strona o sprzęcie
Jeśli z naszego peceta chcemy wydobyć na-
http://www.tomshardware.com/
prawdę wszystkie możliwości, to 50-mega-
Adapter umożliwiający podkręcanie Athlona
hercowy (przy 100 MHz na magistrali sys-
http://www.k7oc.com/
temowej) skok częstotliwości taktowania Podkręcone procesory Athlon
http://trinitymicro.hypermart.net/
okazuje się mało precyzyjny. Posiadacze
Porady i nowinki dla overklockerów
płyt głównych Asus K7M mogą jednak sko-
http://jensjep.tripod.com/index_e.html
rzystać z pomocy japońskiego programu na-
http://www.overclockers.com/
rzędziowego SoftFSB (patrz CHIP-CD),
http://www.slota.com/
używanego wcześniej w przypadku płyt BX http://www.hardwarecentral.com/
http://www.overclockin.com/
dla procesorów Intela. Ta pracująca w środo-
Program WCPUID
wisku Windows aplikacja pozwala na płynne
http://www.h-oda.com/
dobieranie częstotliwości pracy magistrali sys-
Strona producenta Athlona
temowej przy użyciu specjalnych suwaków.
http://www.amd.com/products/cpg/
Podczas testów przeprowadzonych w la- athlon/index.html
Etap 7: Za pomocą programu narzędziowego
WCPUID możemy sprawdzić aktualne parame- boratorium CHIP-a Athlona 800 udało się
Na CHIP-CD w dziale Hardware |
try pracy naszego procesora. Aplikacja ta na-
za pomocÄ… dodatkowego adaptera przetak-
7/2000
Podkręcanie Athlona znajdują się
daje się najlepiej do kontroli efektów przetakto-
tować do poziomu 900 MHz (9 100).
programy ułatwiające podkręcanie procesorów
wania, zwłaszcza parametrów pamięci second-
Przy częstotliwości 950 MHz (9,5 100)
SoftFSB 1.7, WCPUID 2.7e i WCPUL2 1.6.
-level cache.
procesor odmówił jednak zupełnie posłu-
LIPIEC 2000
98
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Podkręcanie Athlona XP092 Sanders Glenda Doktor Hunk092 93098 103 tb4ari2cfxy6bndjlnlwyasohxtdqgwgcepy5ja098 ADMM095 098087 092 zzhjfir6ptmapevkxbqtgyde3cqjmuka5gvkrua083 092095 098 r6zasmwfalugjlutqwlhyvwea6w3ebelfalbo7ywięcej podobnych podstron