Hardware Budowa sieci lokalnej zarządcy terenu. W takim przypadku być może warto rozważyć powierzenie wykona- nia sieci wyspecjalizowanej firmie, która wcześniej przygotuje wymagany projekt i załatwi formalności. Zaletą takiego rozwią- zania jest także to, iż oprócz wiedzy i do- świadczenia w zakresie budowy sieci dyspo- nuje ona specjalnymi urządzeniami pomia- rowymi, pozwalającymi przetestować po- prawność działania instalacji jeszcze przed podłączeniem do niej komputerów. Jeżeli jednak nasza sieć jest niewielka i czu- jemy się na siłach, to nic nie stoi na przeszko- dzie, by opracować projekt przyszłej pajęczy- ny. Po dokonaniu wyboru rodzaju okablowa- nia możemy przystąpić do wstępnego plano- wania. Na mapie budynku nanosimy przewi- dywany przebieg okablowania i umiejscowie- nie ewentualnych gniazd sieciowych. W przy- padku kilku stacji roboczych ulokowanych w bliskim sąsiedztwie robienie planu może się Zaciśnij skrętkę okazać zbędne. Jeśli sieć jest nieco rozleglej- sza, szkic pomoże w oszacowaniu ilości po- trzebnego materiału. Zbudowanie niezawodnej sieci LAN często powierza się wy- specjalizowanej firmie. Jednak entuzjaści techniki sieciowej W ścianie czy na zewnątrz? Kiedy zdecydujemy, że instalację sieci wyko- mogą sami zbudować amatorską pajęczynę... namy sami, musimy ustalić, czy chcemy kuć ściany i kłaść kable pod tynkiem czy też zado- godnie z obietnicą z numeru kwietniowe- (zdj. 2). W zależności od rodzaju zakładanych wolimy się dość estetycznymi i o wiele wy- Zgo powracamy do tematu budowy lokal- końcówek używa się noży dwu- lub trzy- godniejszymi w montażu specjalnymi koryta- nej sieci komputerowej. Oczywiście napisano ostrzowych. Wymienione narzędzia oraz inne mi z PCV (zdj. 3). W tym celu należy już na ten temat bardzo wiele fachowych elementy potrzebne do budowy naszej sieci poznać stan ścian oraz przebieg innych insta- książek, niemniej jednak chciałbym, aby ten kupimy w sklepie prowadzącym sprzedaż ak- lacji. Powinniśmy się także upewnić, czy tekst stanowił dobrą podstawę do samodziel- cesoriów sieciowych. w budynku nie ma szybów, podwieszanych nego wykonania niedużej sieci, bez potrzeby sufitów lub podniesionej podłogi elemen- zaglądania do specjalistycznej literatury. Dla O czym jeszcze pomyśleć? tów nadających się doskonale do ukrycia ka- tych Czytelników, którzy chcą pogłębić swo- Jeśli planowana przez nas sieć jest duża bli. W przypadku profesjonalnych projektów ją wiedzę w tym zakresie, podaję także kilka i złożona (np. obejmuje wiele pięter lub kil- pod uwagę brane są również zasady bezpie- przydanych tytułów w ramce Info . ka budynków), to jej montaż przez niedo- czeństwa przeciwpożarowego i BHP. Bar- W poprzednim artykule (CHIP 4/2001, świadczone osoby może skończyć się niepo- dziej dotyczą one jednak pomieszczeń biuro- s. 104) dowiedzieliśmy się, jakie są składniki wodzeniem. Jeżeli kable mają przebiegać po wych niż mieszkania. Mimo wszystko powin- sieci i w jaki sposób zaplanować ich połącze- klatce schodowej lub w zabytkowym budyn- niśmy zwrócić uwagę, czy przewody nie będą nie. Tym razem zobaczymy, jak w praktyce ku, musimy się również upewnić, czy mamy przebiegały w miejscach niebezpiecznych wykonać instalację. Jeżeli ktoś planuje rów- potrzebne zezwolenie od właściciela nieru- i nie będą powodowały zagrożeń. Podczas nież zbudowanie sieci osiedlowej na potrzeby chomości. Jeżeli przewody chcemy popro- planowania przebiegu kabli należy także dostępu do Internetu i nie ma w tym zakresie wadzić na zewnątrz, między budynkami, zwrócić uwagę, aby nie były one nigdzie przy- doświadczenia, powinien zapoznać się z za- to także musimy uzyskać na to zgodę od gniecione ani nie zaginały się zbytnio. wartymi tu wskazówkami i wyjaśnieniami. 1 Zabieramy się do pracy Zaciskarka do końcówek skrętki wygląda Najważniejszą sprawą przed rozpoczęciem na skomplikowaną. W rzeczywistości na- rzędzie to pełni jednocześnie cztery funk- montażu jest zaopatrzenie się w niezbędne cje: oprócz możliwości zaciskania wtyczek narzędzia do wykonania zakończeń na ka- RJ-45 i RJ-11 (6-pinowe, używane do kabli blach oraz ich ewentualnego przyłączenia do telefonicznych) pozwala także na łatwe gniazd sieciowych. W zależności od wybrane- nacinanie izolacji i obcinanie nadmiaru go rodzaju okablowania (koncentryk lub przewodów. skrętka) będziemy musieli kupić lub pożyczyć odpowiednie zaciskarki oraz noże do zdejmo- 2 Aby założyć końcówkę BNC na kablu wania izolacji z przewodów. Narzędzia do koncentrycznym, musimy użyć już dwóch końcówek BNC i RJ-45 znacznie się różnią. narzędzi zaciskarki oraz noża do zdej- W przypadku skrętki zaciskarka pełni także mowania izolacji. W sklepach dostępne funkcję noża pozwalającego zdjąć zewnętrzną są końcówki, do których zamontowania potrzebny jest nóż o dwóch ostrzach warstwę izolacji kabla (zdj. 1). Nóż do kon- (oznaczenie handlowe HT-302). centryka to osobne narzędzie. Pomaga on szybko i wygodnie nacinać izolację przewodu CZERWIEC 2001 118 tomek siara Hardware Budowa sieci lokalnej Przyziemne sprawy 3 Inną rzeczą, którą należy wziąć pod uwagę, Umieszczenie kabla sieciowego w korytku PCV jest dosć estetycznym i wygodnym jest różnica potencjału, która może wytworzyć w montażu rozwiązaniem. się między dwoma komputerami podłączony- mi do jednej sieci, ale uziemionymi w różnych punktach. Jeżeli nasza sieć będzie znajdowała się w jednym bydynku, w którym cała sieć 4 energetyczna jest uziemiona w jednym punk- cie, to problem nas nie dotyczy. Jeśli jednak połączymy maszyny znajdujące się w różnych Tak przykładamy kabel koncentryczny budynkach, które są uziemione niezależnie, to do noża i wykonujemy nim obroty między nimi może wystąpić różnica potencja- wokół osi kabla. łów dochodząca nawet do kilkudziesięciu wol- tów. Połączenie wówczas kablem sieciowym dwóch komputerów może spowodwać w naj- lepszym wypadku zakłócenia transmisji, a w najgorszym wywołać przebicie i w efekcie 5 uszkodzenie karty sieciowej lub nawet płyty Koncentryk po zdjęciu izolacji wraz z zaznaczonymi długościami oraz głównej komputera. Dlatego rozwiązanie pro- zakończenie BNC przygotowane blemu różnicy potencjałów jest bardzo istotne do montażu. w przypadku rozleglejszych sieci osiedlowych. Najprostszym sposobem pozbycia sie zagroże- nia jest zastosowanie koncentratora z rozdzie- ok. 9mm ok. 7mm leniem galwanicznym oraz tzw. filtrów prze- pięciowych montowanych pomiędzy kalbem sieciowym a koncentratorami. Bardziej za- awansowani sieciowcy użyją natomiast Pamiętajmy, aby przed 6 światłowodu. zamontowaniem wtyku założyć Wiedząc na co zwrócić uwagę i mając na kabel tuleję. za sobą wstępne przygotowania, możemy zabrać się do wyliczenia ilości potrzebnych materiałów. 7 Mniej więcej tak powinna Wybieramy sie na zakupy wyglądać końcówka BNC Powinno być dla nas rzeczą oczywistą, że je- przed użyciem zaciskarki. żeli sieć ma więcej niż kilka komputerów lub maszyny znajdują się na różnych kondygna- cjach, to nie warto inwestować w kabel kon- centryczny. Powody podałem w poprzednim artykule. Dlatego przyjmuję, że jeżeli już ktoś 8 Nasuniętą na splot tuleję wybierze cienki Ethernet, to wykorzysta go (wstawka u góry) zaci- tylko w przypadku 23 komputerów znajdu- skamy w mocnym uści- jących się nieopodal siebie. W pozostałych sku zaciskarki. scenariuszach, gdzie mamy do czynienia z większą liczbą stacji roboczych, komputery są rozrzucone w różnych pomieszczeniach lub planujemy w przyszłości rozbudowę, na pewno opłaci się montaż skrętki. W takim przypadku można wybrać dwa 9 Przed założeniem wtyczki musimy sposoby podłączenia komputerów do sieci. 1. zielono-biały upewnić się, że kable są równo Pierwszy, mniej elegancki, ale tańszy i spra- 2. zielony przycięte i będą dochodziły do 3. pomarańczowo-biały wiający mniej kłopotów przy budowie, polega samego końca. Dla zachowania 4. niebieski zgodności z normą kable powinny na poprowadzeniu kabla bezpośrednio od 5. niebiesko-biały 6. pomarańczowy mieć pokazaną na zdjęciu kolejność. koncentratora do stacji roboczej (z pominę- 7. brązowo-biały ciem panelu krosującego i gniazdek ścien- 8. brązowy nych). Wówczas potrzebne nam będą jedynie odpowiednio długi kabel oraz po dwie koń- cówki RJ-45 na komputer. 10 Kiedy jesteśmy pewni, że przewo- Drugi sposób, wykorzystujący gniazda dy są równo dociśnięte do końca ścienne i panel znajdujący się w szafie kro- wtyczki (wstawka w prawym gór- sowniczej wraz z koncentratorem (zdj. 11), nym rogu zdjęcia), jednym ruchem zaciskamy ją już na zawsze. jest o wiele bardziej pracochłonny i wymaga dodatkowego narzędzia do zaciskania prze- wodów w złączach panelu i gniazdek. W ta- kiej metodzie łączenia sieci szafka krosowni- cza jest już niezbędna, ponieważ wymaga 120 CZERWIEC 2001 119 Hardware Budowa sieci lokalnej zacisk, wyjmujemy kabel i usuwamy odcięte Tylko we dwoje, czyli komputerowe sam na sam fragmenty. Najprostsza z możliwych sieci, czyli skła- nione miejscami dwie pary przewodów Tak przygotowana końcówka nadaje się dająca się z dwóch komputerów, wymaga (ang. cross-over cable). Kabel skrośny bez do założenia złącza BNC. Najpierw za- osobnego komentarza. O ile połączenie problemu powinniśmy nabyć w sklepie z ak- ciskamy końcówkę na rdzeniu kabla. maszyn za pomocą kabla koncentrycznego cesoriami sieciowymi. Następnie wsuwamy na niego tuleję, która jest banalnie proste (jeden odcinek kabla Dla czytelników CHIP-a, którzy chcieliby pózniej obejmie i osłoni część ekranującą z końcówkami BNC, dwa trójniki i dwa termi- jednak samodzielnie wykonać kabel krosu- naszego przewodu (zdj. 6). Po zaciśnięciu natory), o tyle zastosowanie skrętki nie jest już jący, prezentujemy przepis na jego wykona- rdzenia na przygotowane zakończenie nasa- takie oczywiste. Wynika to z faktu, iż w skrętce nie. Potrzebna nam będzie zaciskarka, dwie dzamy pozostałą część złącza BNC. Wkłada- do wysyłania ramek używana jest jedna, a do końcówki RJ-45 oraz kabel (najlepiej kate- jąc je, musimy nieco rozluznić splot ekrano- odbierania druga para przewodów. gorii 5.) o odpowiedniej długości. wy, tak aby należąca do końcówki metalowa Bezpośrednie połączenie dwóch kart Najpierw przygotowujemy pierwszy koniec tuleja mogła się schować pod spód (zdj. 7). sieciowych zwykłym kablem służącym do kabla i zaciskamy końcówkę tak jak w przy- Teraz tylko zaciągamy tuleję zewnętrzną łączenia z koncentratorem (ang. patch-cord padku normalnego kabla łączącego kompu- tak, aby osłonila splot i zaciskamy ją mocno cable) spowodowałoby, że obydwie stacje ter z koncentratorem. Na drugim końcu nato- (zdj. 8). Końcowka jest gotowa. oczekiwałyby nadejścia ramek na jednej i tej miast musimy zamienić miejscami dwie pary samej parze przewodów. Dlatego jeżeli przewodów, po to, aby sygnał nadawany Prościej i szybciej chcemy połączyć dwa komputery z pomi- przez kartę sieciową jednego komputera na Skrętka jest o wiele wygodniejsza i prostsza nięciem koncentratora, musimy zaopatrzyć stykach 1 i 2 docierał do styków 3 i 6 karty w montażu. Po zdjęciu zewnętrznej izolacji się w specjalnie spreparowany kabel (tzw. w drugiej maszynie. Prawidłową kolejność na wygodnej długości (ok. 2,5 cm) rozplata- skrośny lub skrosowany), który ma zamie- przewodów pokazano na rysunku poniżej. my przewody i układamy je w kolejności po- kazanej na zdjęciu (zdj. 9). Kiedy przewody są już równo ułożone, obcinamy ich nad- pin 1 - pin 3 miar, tak aby wystawały ok. 1 cm na zew- pin 2 - pin 6 nątrz osłony. Na tak przygotowany kabel za- pin 3 - pin 1 kładamy końcówkę RJ-45, pilnując, aby każ- pin 4 - pin 4 dy z przewodów we właściwej kolejności pin 5 - pin 5 trafił na swoje miejsce w końcówce i docho- pin 6 - pin 2 pin 7 - pin 7 dził do końca wtyczki. Teraz tylko jeden pin 8 pin 1 pin 8 pin 1 pin 8 - pin 8 ruch zaciskarką, aby końcówka już nigdy się nie ześliznęła (zdj. 10). tego panel. Z powodu obecności wielu stan- PCV i narożniki oraz elastyczne rury do Skoncentruj się dardów oraz złożoności metody łączenia ka- osłony kabla pod tynkiem) znajdziemy np. Przygotowanymi w opisany sposób kablami bla z panelem i gniazdkiem postanowiłem nie w hipermarketach Castorama lub Praktiker. możemy łączyć stacje robocze z koncentra- omawiać tych sposobów, aby nie narażać Po ustaleniu przebiegu instalacji nie pozo- torem lub przełącznikiem oraz rozbudowy- Czytelników na niepotrzebne komplikacje. staje nam nic więcej, jak tylko wziąć do rę- wać sieć poprzez przyłączanie kolejnych Także rozmowy z administratorami kilku ki wiertarkę oraz śrubokręt i zabrać się do urządzeń. Długość połączenia nie może osiedlowych sieci przekonały mnie, że szcze- pracy. przekraczać 100 metrów, co jednak nawet gólnie montaż gniazdek ściennych nie cieszy w 10-piętrowym budynku zdecydowanie wy- się popularnością. Wynika to z tego, że o wie- Obieranie i zaciskanie starcza. le szybciej i wygodniej jest po prostu doporo- Aby kabel koncentryczny nadawał się do za- Osoby, które chciałyby zobaczyć, jak wy- wadzić do mieszkania kabel i zrobić na jego łożenia końcówki BNC, należy go odpo- glądają amatorsko wykonane instalacje osie- końcu wtyczkę niż niepotrzebnie zwiekszać wiednio przygotować, zdejmując z niego dlowych sieci internetowych, zachęcam do koszty gniazdkami i panelami... izolację i część ekranującą, a także odsłania- czytania następnych wydań CHIP-a. Wszystkie niezbędne do montażu okablo- jąc centralny przewód (zdj. 5). Pokazane na Adrian Borowski wania elementy (kołki rozporowe, korytka zdjęciu długości muszą być zachowane, aby konsultacja: Marcin Kwiecień końcówka prawidłowo łączyła się z kablem. Jeżeli ktoś chce, może spróbować obrać INFO koncentryk samodzielnie, z użyciem zwykłe- 11 Grupy dyskusyjne go nożyka, jednak o wiele szybciej zrobimy Uwagi i komentarze do artykułu: to za pomocą przedstawionego noża, prze- news://news.vogel.pl/chip.artykuły znaczonego specjalnie do tego celu (zdj. 2). Pytania techniczne: Po kilku próbach i wyregulowaniu głęboko- news://news.vogel.pl/chip.hardware ści nacięć zakończenie kabla przygotowuje się Internet dosłownie w kilkanaście sekund. Rozwieramy Budowa sieci zacisk noża i równo ucięty przewód wkłada- http://wwwhost.ots.utexas.edu/ethernet/ my w zagłębienie, tak aby jego koniec zrównał się z płaszczyzną boczną noża (zdj. 4). Zwal- Literatura niamy zacisk i pozwalamy, aby ostrza swo- Choć niewtajemniczonym taki widok może Domowe sieci komputerowe kojarzyć się z olbrzymim bałaganem, to bodnie zagłębiły się w izolacji. Teraz lewą Microsoft Press, Warszawa 2000 w rzeczywistości panuje tu ład i porządek. Sieci komputerowe Księga eksperta ręką chwytamy kabel, a prawą wykonujemy W górnej części szafy widać panele, od Wydawnictwo Helion, Gliwice 1999 dwatrzy obroty nożem wokół zaciśniętego których biegną połączenia do Windows i sieci komputerowe kabla. Ilość obrotów także powinniśmy do- ponumerowanych gniazdek ściennych. Wydawnictwo Helion, Gliwice 1998 brać eksperymentalnie. Teraz rozwieramy CZERWIEC 2001 120