Ordynacja podatkowa




BIBLIOTEKA PRAWA - Vademecum podatkowe - Ustawy




BODY {scrollbar-3dlight-color:teal;scrollbar-arrow-color:lightsalmon;scrollbar-base-color:lightsalmon;scrollbar-darkshadow-color:lightsalmon;scrollbar-face-color:khaki;scrollbar-highlight-color:teal;scrollbar-shadow-color:teal}
Tekst ujednolicony. Stan prawny na 1 listopada 2004 r.
 
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa

 
Spis treści.

DZIAŁ I:
Przepisy ogólne (Art. 1 - 12)
DZIAŁ II: Organy podatkowe i ich właściwość (Art. 13 - 20)

Rozdział 1:
Organy podatkowe (Art. 13 - 14d)
Rozdział 2:
Właściwość organów podatkowych (Art. 15 - 20)


DZIAŁ III: Zobowiązania podatkowe (Art. 15 - 20)

Rozdział 1:
Powstawanie zobowiązania podatkowego (Art. 21 - 25)
Rozdział 2:
Odpowiedzialność podatnika, płatnika i inkasenta (Art. 26 - 32)
Rozdział 3:
Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych (Art. 33 - 46)
Rozdział 4:
Terminy płatności (Art. 47 - 50)
Rozdział 5:
Zaległość podatkowa (Art. 51 - 52)
Rozdział 6:
Odsetki za zwłokę i opłata prolongacyjna (Art. 53 - 58)
Rozdział 7:
Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych (Art. 59 - 67)
Rozdział 8:
Przedawnienie (Art. 68 - 71)
Rozdział 9:
Nadpłata (Art. 72-80)
Rozdział 10:
Korekta deklaracji (Art. 81-81c)
Rozdział 11:
Informacje podatkowe (Art. 82 - 86)
Rozdział 12:
Rachunki (Art. 87 - 90)
Rozdział 13:
Odpowiedzialność solidarna (Art. 91 - 92)
Rozdział 14:
Prawa i obowiązki następców prawnych oraz podmiotów przekształconych
(Art. 93 - 106)
Rozdział 15:
Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich (Art. 107 - 119)


DZIAŁ IV: Postępowanie podatkowe (Art. 120 - 271)

Rozdział 1:
Zasady ogólne (Art. 120 - 129)
Rozdział 2:
Wyłączenie pracownika organu podatkowego oraz organu podatkowego
(Art. 130 - 132)
Rozdział 3:
Strona (Art. 133 - 138)
Rozdział 4:
Załatwianie spraw (Art. 139 - 143)
Rozdział 5:
Doręczenia (Art. 144 - 154)
Rozdział 6:
Wezwania (Art. 155 - 160)
Rozdział 7:
Przywrócenie terminu (Art. 161 - 164)
Rozdział 8:
Wszczęcie postępowania (Art. 165 - 171)
Rozdział 9:
Protokoły i adnotacje (Art. 172 - 177)
Rozdział 10:
Udostępnianie akt (Art. 178 - 179)
Rozdział 11:
Dowody (Art. 180 - 200)
Rozdział 12:
Zawieszenie postępowania (Art. 201 - 206)
Rozdział 13:
Decyzje (Art. 207 - 215)
Rozdział 14:
Postanowienia (Art. 216 - 219)
Rozdział 15:
Odwołania (Art. 220 - 235)
Rozdział 16:
Zażalenia (Art. 236 - 239)
Rozdział 17:
Wznowienie postępowania (Art. 240 - 246)
Rozdział 18:
Stwierdzenie nieważności decyzji (Art. 247 - 252)
Rozdział 19:
Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej (Art. 253 - 257)
Rozdział 20:
Wygaśnięcie decyzji (Art. 258 - 259)
Rozdział 21:
Odpowiedzialność odszkodowawcza (Art. 260 - 261)
Rozdział 22:
Kary porządkowe (Art. 262 - 263)
Rozdział 23:
Koszty postępowania (Art. 264- 271)


DZIAŁ V:
Czynności sprawdzające (Art. 272 - 280)
DZIAŁ VI:
Kontrola podatkowa (Art. 281 - 292)
DZIAŁ VII:
Tajemnica skarbowa (Art. 293 - 305)
DZIAŁ VIIa: Wymiana informacji podatkowych z innymi państwami (Art.
305a - 305m)

Rozdział 1:
Zmiany w przepisach obowiązujących (Art. 305a)
Rozdział 2:
Przepisy przejściowe (Art. 305b - 305m)
Rozdział 3:
Szczegółowe zasady wymiany informacji o przychodach (dochodach) z
oszczędności (Art. 305n - 305o)


DZIAŁ VIII:
Przepisy karne (Art. 306)
DZIAŁ VIIIa:
Zaświadczenia (Art. 306a-306k)
DZIAŁ IX: Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i
końcowe (Art. 307 - 344)

Rozdział 1:
Zmiany w przepisach obowiązujących (Art. 307 - 323 - pominięte)
Rozdział 2:
Przepisy przejściowe (Art. 324 - 342)
Rozdział 3:
Przepisy końcowe (Art. 343- 344)



DZIAŁ I
Przepisy ogólne

 
Art. 1. Ustawa normuje:
1) zobowiązania podatkowe,
2) informacje podatkowe,
3) postępowanie podatkowe, kontrolę podatkową i czynności sprawdzające,
4) tajemnicę skarbową.
Art. 2. ż 1. Przepisy ustawy stosuje się do:
1) podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetu państwa oraz
budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania
uprawnione są organy podatkowe,
2) (skreślony),
3) opłaty skarbowej oraz opłat, o których mowa w przepisach o podatkach i
opłatach lokalnych,
4) spraw z zakresu prawa podatkowego innych niż wymienione w pkt 1,
należących do właściwości organów podatkowych.
ż 2. Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, przepisy działu III
stosuje się również do opłat oraz niepodatkowych należności budżetu państwa, do
których ustalenia lub określenia uprawnione są inne niż wymienione w ż 1 pkt 1
organy.
ż 3. Organom, o których mowa w ż 2, przysługują uprawnienia organów
podatkowych.
ż 4. Przepisów ustawy nie stosuje się do świadczeń pieniężnych wynikających
ze stosunków cywilnoprawnych oraz do opłat za usługi, do których stosuje się
przepisy o cenach.
Art. 3. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) ustawach podatkowych - rozumie się przez to ustawy dotyczące podatków,
opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot
opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki
podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników,
płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich,
2) przepisach prawa podatkowego - rozumie się przez to przepisy ustaw
podatkowych oraz przepisy wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych,
3) podatkach - rozumie się przez to również:
a) zaliczki na podatki,
b) raty podatków, jeżeli przepisy prawa podatkowego przewidują płatność
podatku w ratach,
c) opłaty oraz niepodatkowe należności budżetowe,
4) księgach podatkowych - rozumie się przez to księgi rachunkowe, podatkową
księgę przychodów i rozchodów, ewidencje oraz rejestry, do których prowadzenia,
do celów podatkowych, na podstawie odrębnych przepisów, obowiązani są podatnicy,
płatnicy lub inkasenci,
5) deklaracjach - rozumie się przez to również zeznania, wykazy oraz
informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa
podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci,
6) ulgach podatkowych - rozumie się przez to przewidziane w przepisach prawa
podatkowego zwolnienia, odliczenia, obniżki albo zmniejszenia, których
zastosowanie powoduje obniżenie podstawy opodatkowania lub wysokości podatku, z
wyjątkiem obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w
rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, oraz innych odliczeń
stanowiących element konstrukcji tego podatku,
7) zwrocie podatku - rozumie się przez to zwrot różnicy podatku lub zwrot
podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, a także
inne formy zwrotu podatku przewidziane w przepisach prawa podatkowego,
8) niepodatkowych należnościach budżetowych - rozumie się przez to niebędące
podatkami i opłatami należności stanowiące dochód budżetu państwa lub budżetu
jednostki samorządu terytorialnego, wynikające ze stosunków publicznoprawnych,
9) działalności gospodarczej - rozumie się przez to każdą działalność
zarobkową w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym
wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną
we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie
zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej
taką działalność - do przedsiębiorców.
Art. 3a. ż 1. Jeżeli odrębne ustawy nie stanowią inaczej, deklaracje
mogą być składane w formie elektronicznej.
ż 2. Deklaracja składana w formie elektronicznej powinna zawierać dane w
ustalonym formacie elektronicznym, zawarte we wzorze deklaracji określonym w
odrębnych przepisach, oraz powinna być opatrzona bezpiecznym podpisem
elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, oraz
z oznakowaniem przez wystawcę certyfikatu czasu, przy zachowaniu zasad
przewidzianych w przepisach o podpisie elektronicznym.
Art. 4. Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych
nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z
zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.
Art. 5. Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku
podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa,
województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu
określonych w przepisach prawa podatkowego.
Art. 6. Podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz
bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu
lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej.
Art. 7. ż 1. Podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub
jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw
podatkowych obowiązkowi podatkowemu.
ż 2. Ustawy podatkowe mogą ustanawiać podatnikami inne podmioty niż
wymienione w ż 1.
Art. 8. Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka
organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów
prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go
we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Art. 9. Inkasentem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka
organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, obowiązana do pobrania od podatnika
podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Art. 10. ż 1. Wprowadzenie zryczałtowanej formy opodatkowania nie
pozbawia podatnika możliwości dokonania wyboru opodatkowania na zasadach
ogólnych.
ż 2. Przepisu ż 1 nie stosuje się, jeżeli ustawy podatkowe nie przewidują
możliwości wyboru przez podatnika formy opodatkowania.
Art. 11. Rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy, chyba że ustawa
podatkowa stanowi inaczej.
Art. 12. ż 1. Jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest
pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia, w którym
zdarzenie nastąpiło. Upływ ostatniego z wyznaczonej liczby dni uważa się za
koniec terminu.
ż 2. Terminy określone w tygodniach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim
tygodniu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu.
ż 3. Terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim
miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w
ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca.
ż 4. Terminy określone w latach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim
roku, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w
ostatnim roku nie było - w dniu, który poprzedzałby bezpośrednio ten dzień.
ż 5. Jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny
od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach
wolnych od pracy.
ż 6. Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało:
1) wysłane w formie elektronicznej, za poświadczeniem przedłożenia, do organu
podatkowego lub do jednostki informatycznej obsługi administracji podatkowej,
2) nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego albo złożone w
polskim urzędzie konsularnym,
3) złożone przez żołnierza lub członka załogi statku morskiego w dowództwie
jednostki wojskowej lub kapitanowi statku,
4) złożone przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego,
5) złożone przez osobę aresztowaną w administracji aresztu śledczego.
DZIAŁ II
Organy podatkowe i ich właściwość
Rozdział 1
Organy podatkowe

 
Art. 13. ż 1. Organem podatkowym, stosownie do swojej właściwości,
jest:
1) naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego, wójt, burmistrz
(prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa - jako organ pierwszej
instancji,
2) dyrektor izby skarbowej, dyrektor izby celnej - jako:
a) organ odwoławczy odpowiednio od decyzji naczelnika urzędu skarbowego lub
naczelnika urzędu celnego,
b) organ pierwszej instancji, na podstawie odrębnych przepisów,
c) organ odwoławczy od decyzji wydanej przez ten organ w pierwszej instancji,
3) samorządowe kolegium odwoławcze - jako organ odwoławczy od decyzji wójta,
burmistrza (prezydenta miasta), starosty albo marszałka województwa.
ż 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych jest organem podatkowym
- jako:
1) organ pierwszej instancji w sprawach stwierdzenia nieważności decyzji,
wznowienia postępowania, zmiany lub uchylenia decyzji lub stwierdzenia jej
wygaśnięcia - z urzędu,
2) organ odwoławczy od decyzji wydanych w sprawach, o których mowa w pkt 1.
ż 3. Organami podatkowymi wyższego stopnia są organy odwoławcze.
Art. 14. ż 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych:
1) sprawuje ogólny nadzór w sprawach podatkowych,
2) dąży do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy
podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dokonując w szczególności jego
interpretacji, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunatu
Konstytucyjnego.
ż 2. Interpretacjami, o których mowa w ż 1 pkt 2, są interpretacje kierowane
do organów podatkowych i organów kontroli skarbowej dotyczące problemów prawa
podatkowego, z zastrzeżeniem ż 4. Interpretacje są zamieszczane w Dzienniku
Urzędowym Ministra Finansów oraz wiążą organy podatkowe i organy kontroli
skarbowej.
[UWAGA, z dniem 31 maja 2004 r. art. 14 ż 2 w części stanowiącej, że
interpretacje ministra właściwego do spraw finansów publicznych wiążą organy
podatkowe i organy kontroli skarbowej, utracił moc jako niezgodny z Konstytucją
RP - na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 maja 2004 r. (Dz. U. Nr
122 z 31 maja 2004 r., poz. 1288)]
ż 3. Zastosowanie się przez podatnika, płatnika lub inkasenta do
interpretacji prawa podatkowego, o której mowa w ż 2, nie może im szkodzić,
jednakże nie zwalnia ich z obowiązku zapłaty podatku. W takim przypadku nie
wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia
skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się, nie nalicza się
odsetek za zwłokę i nie ustala dodatkowego zobowiązania w rozumieniu przepisów o
podatku od towarów i usług - w zakresie wynikającym z zastosowania się do
interpretacji. Zastosowanie się podatnika, płatnika lub inkasenta do
interpretacji prawa podatkowego, o której mowa w ż 2, może stanowić przesłankę
do umorzenia zaległości podatkowych, zgodnie z art. 67, jeżeli zaległości te
powstały na skutek zastosowania się do takiej interpretacji.
ż 4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych nie dokonuje
interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnych sprawach podatników,
płatników lub inkasentów.
Art. 14a. ż 1. Stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu
skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta),
starosta albo marszałek województwa na pisemne zapytanie podatnika, płatnika lub
inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej informacji o zakresie stosowania
przepisów prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy
się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem
administracyjnym.
ż 2. Zapytanie, o którym mowa w ż 1, składa się do właściwego naczelnika
urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celnego lub wójta, burmistrza (prezydenta
miasta), starosty albo marszałka województwa. Składając zapytanie, podatnik,
płatnik lub inkasent jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu
faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie.
ż 3. Informacja, o której mowa w ż 1, zawiera ocenę prawną stanowiska
pytającego z przytoczeniem przepisów prawa.
ż 4. Przepis art. 14 ż 3 stosuje się odpowiednio.
ż 5. Organy podatkowe, o których mowa w ż 1, pisemne informacje o zakresie
stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnych sprawach zamieszczają na
stronie internetowej właściwej odpowiednio izby skarbowej lub izby celnej bez
podania danych identyfikujących podatnika.
Art. 14b. ż 1. Naczelnik urzędu skarbowego oraz naczelnik urzędu
celnego przekazują odpowiednio właściwemu dyrektorowi izby skarbowej oraz
dyrektorowi izby celnej informację, o której mowa w art. 14a ż 1, niezwłocznie
po jej udzieleniu - do wiadomości oraz w celu sprawdzenia jej prawidłowości. Do
informacji dołącza się zapytanie, o którym mowa w art. 14a ż 1.
ż 2. Dyrektor izby skarbowej oraz dyrektor izby celnej obowiązani są do
dokonania zmiany udzielonej informacji, jeżeli stwierdzą, że jest ona
nieprawidłowa.
ż 3. Przepisy art. 14 ż 3 i art. 14a ż 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 14c. ż 1. Do załatwienia zapytania, o którym mowa w art. 14a ż 1,
stosuje się odpowiednio przepisy art. 139 ż 1 i 4, art. 140, art. 141, art. 169
ż 1 i 2 oraz art. 170 ż 1.
ż 2. Jeżeli zapytanie nie zostało uzupełnione w wyznaczonym terminie, organ
podatkowy pozostawia je bez rozpatrzenia.
[Z dniem 1 stycznia 2005 r. art. 14-14c
otrzymują brzmienie:
 
"Art. 14. ż 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych:
1) sprawuje ogólny nadzór w sprawach podatkowych,
2) dąży do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy
podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dokonując w szczególności jego
interpretacji, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunału
Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
ż 2. Interpretacjami, o których mowa w ż 1 pkt 2, są wszelkie wyjaśnienia
treści obowiązującego prawa podatkowego, kierowane do organów podatkowych i
organów kontroli skarbowej, dotyczące problemów prawa podatkowego, z
zastrzeżeniem ż 4. Interpretacje, w tym także ich zmiany, są ogłaszane w
Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów.
ż 3. Zastosowanie się przez podatnika, płatnika lub inkasenta, a także
następcę prawnego lub osobę trzecią odpowiedzialną za zaległości podatkowe do
interpretacji, o której mowa w ż 1 pkt 2, nie może im szkodzić. W zakresie
wynikającym z zastosowania się do interpretacji podatnikowi, płatnikowi lub
inkasentowi albo następcy prawnemu lub osobie trzeciej odpowiedzialnej za
zaległości podatkowe podatnika nie określa się albo nie ustala zobowiązania
podatkowego za okres do dnia jej uchylenia albo zmiany, a także:
1) nie ustala dodatkowego zobowiązania w rozumieniu przepisów o podatku od
towarów i usług,
2) nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub
wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się,
3) nie stosuje się innych sankcji wynikających z przepisów prawa podatkowego
i przepisów karnych skarbowych.
ż 4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych nie dokonuje
interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnych sprawach podatników,
płatników lub inkasentów.
Art. 14a. ż 1. Stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu
skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta),
starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub
inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu
zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie
toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed
sądem administracyjnym.
ż 2. Wniosek, o którym mowa w ż 1, składa się do właściwego naczelnika urzędu
skarbowego, naczelnika urzędu celnego lub wójta, burmistrza (prezydenta miasta),
starosty albo marszałka województwa. Składając wniosek, podatnik, płatnik lub
inkasent jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz
własnego stanowiska w sprawie.
ż 3. Interpretacja, o której mowa w ż 1, zawiera ocenę prawną stanowiska
pytającego z przytoczeniem przepisów prawa.
ż 4. Udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa
podatkowego, o której mowa w ż 1, następuje w drodze postanowienia, na które
przysługuje zażalenie.
ż 5. Do załatwienia wniosku, o którym mowa w ż 1, stosuje się odpowiednio
przepisy art. 169 ż 1 i 2 oraz art. 170 ż 1, z tym że w razie gdy wniosek nie
został uzupełniony w wyznaczonym terminie, nie mają zastosowania przepisy art.
14b ż 3.
Art. 14b. ż 1. Interpretacja, o której mowa w art. 14a ż 1, nie jest
wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta. Jeżeli jednak podatnik, płatnik
lub inkasent zastosowali się do tej interpretacji, organ nie może wydać decyzji
określającej lub ustalającej ich zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo
uchylenia postanowienia, o którym mowa w art. 14a ż 4, jeżeli taka decyzja
byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu.
ż 2. Interpretacja, o której mowa w art. 14a ż 1, jest wiążąca dla organów
podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może
zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w
ż 5.
ż 3. W przypadku niewydania przez organ postanowienia w terminie 3 miesięcy
od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w art. 14a ż 1, uznaje się, że organ
ten jest związany stanowiskiem podatnika, płatnika lub inkasenta zawartym we
wniosku. Przepis ż 5 stosuje się odpowiednio.
ż 4. W przypadkach uzasadnionych złożonością sprawy termin, o którym mowa w ż
3, może zostać przedłużony do 4 miesięcy. O przedłużeniu terminu organ jest
obowiązany zawiadomić wnoszącego wniosek.
ż 5. Organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie, o
którym mowa w art. 14a ż 4:
1) jeżeli uzna, że zażalenie wniesione przez podatnika, płatnika lub
inkasenta zasługuje na uwzględnienie, lub
2) z urzędu, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo, orzecznictwo
Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w tym
także jeżeli niezgodność z prawem jest wynikiem zmiany przepisów.
Zmiana albo uchylenie postanowienia wywiera skutek począwszy od rozliczenia
podatku za miesiąc następujący po miesiącu, w którym decyzja została doręczona
podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi, a gdy zmiana lub uchylenie
postanowienia dotyczy podatków rozliczanych za rok podatkowy - począwszy od
rozliczenia podatku za rok następujący po roku, w którym decyzja została
doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi.
ż 6. Wykonanie decyzji, o której mowa w ż 5, podlega wstrzymaniu do dnia
upływu terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, a jeżeli na
decyzję zostanie złożona skarga do sądu administracyjnego - do czasu zakończenia
postępowania przed sądem administracyjnym. Wstrzymanie wykonania decyzji nie
pozbawia podatnika, płatnika lub inkasenta prawa do wykonywania takiej decyzji.
ż 7. Ostateczne postanowienia oraz decyzje dotyczące interpretacji co do
zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnych sprawach
zamieszczane są na stronie internetowej właściwej odpowiednio izby skarbowej lub
izby celnej, bez podania danych identyfikujących podatnika, płatnika lub
inkasenta. Wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek
województwa interpretacje co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego
w indywidualnych sprawach przesyłają niezwłocznie do właściwego dyrektora izby
skarbowej, celem ich zamieszczenia na stronie internetowej izby skarbowej.
Art. 14c. Zastosowanie się podatnika, płatnika lub inkasenta do
interpretacji, o której mowa w art. 14a ż 1, nie może mu szkodzić. W zakresie
wynikającym z zastosowania się do interpretacji podatnikowi, płatnikowi lub
inkasentowi nie określa się albo nie ustala zobowiązania podatkowego za okres do
wywarcia skutku, o którym mowa w art. 14b ż 5 zdanie drugie, a także:
1) nie ustala dodatkowego zobowiązania w rozumieniu przepisów o podatku od
towarów i usług,
2) nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub
wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się,
3) nie stosuje się innych sankcji wynikających z przepisów prawa podatkowego
i przepisów karnych skarbowych."]

Art. 14d. Przepisy art. 14a-14c stosuje się odpowiednio do następcy
prawnego podatnika, a także do osoby trzeciej odpowiedzialnej za zaległości
podatkowe.
Rozdział 2

 
Właściwość organów podatkowych
Art. 15. ż 1. Organy podatkowe przestrzegają z urzędu swojej
właściwości rzeczowej i miejscowej.
ż 2. Właściwość rzeczowa i miejscowa jest ustalana z uwzględnieniem również
zakresu zadań i terytorialnego zasięgu działania organów podatkowych,
określonych na podstawie odrębnych przepisów, w szczególności przepisów o
wprowadzeniu programów pilotażowych, o których mowa w art. 5 ust. 1a i 1b ustawy
z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzędach i izbach skarbowych (Dz. U. Nr 106, poz.
489, z 1997 r. Nr 121, poz. 770 i Nr 141, poz. 943, z 2000 r. Nr 120, poz. 1268,
z 2001 r. Nr 110, poz. 1189 oraz z 2002 r. Nr 89, poz. 804).
Art. 16. Właściwość rzeczową organów podatkowych ustala się według
przepisów określających zakres ich działania.
Art. 17. ż 1. Jeżeli ustawy podatkowe nie stanowią inaczej, właściwość
miejscową organów podatkowych ustala się według miejsca zamieszkania albo adresu
siedziby podatnika, płatnika, inkasenta lub podmiotu wymienionego w art. 133 ż
2.
ż 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze
rozporządzenia, właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach niektórych
zobowiązań podatkowych lub poszczególnych kategorii podatników, płatników lub
inkasentów w sposób odmienny niż określony w ż 1, uwzględniając w szczególności
posiadanie miejsca zamieszkania lub siedziby za granicą, miejsce uzyskiwania
dochodów oraz miejsce położenia przedmiotu opodatkowania.
Art. 17a. Organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawie orzeczenia
o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej jest organ podatkowy właściwy dla
podatnika, płatnika lub inkasenta.
Art. 18. ż 1. Jeżeli w trakcie roku podatkowego lub określonego w
odrębnych przepisach innego okresu rozliczeniowego nastąpi zdarzenie powodujące
zmianę właściwości miejscowej organu podatkowego, organem podatkowym właściwym
miejscowo za ten okres rozliczeniowy pozostaje ten organ podatkowy, który był
właściwy w pierwszym dniu roku podatkowego lub okresu rozliczeniowego.
ż 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze
rozporządzenia, przypadki, w których, w razie zmiany właściwości miejscowej w
trakcie roku podatkowego lub okresu rozliczeniowego, właściwym organem
podatkowym jest organ inny niż wymieniony w ż 1, uwzględniając w szczególności
zmianę miejsca zamieszkania, pobytu lub siedziby podatnika.
Art. 18a. Jeżeli po zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu
rozliczeniowego nastąpi zdarzenie powodujące zmianę właściwości miejscowej
organu podatkowego, organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawach
dotyczących poprzednich lat podatkowych lub innych okresów rozliczeniowych jest
organ właściwy po zaistnieniu tych zdarzeń, z zastrzeżeniem art. 18b.
Art. 18b. Organy podatkowe właściwe w dniu wszczęcia postępowania
podatkowego lub kontroli podatkowej pozostają właściwe w sprawie, której to
postępowanie lub kontrola dotyczy, chociażby w trakcie postępowania lub kontroli
nastąpiło zdarzenie powodujące zmianę właściwości.
Art. 19. ż 1. Spory o właściwość rozstrzyga:
1) między naczelnikami urzędów skarbowych działających na obszarze
właściwości miejscowej tego samego dyrektora izby skarbowej - dyrektor tej izby
skarbowej,
2) między naczelnikami urzędów skarbowych działających na obszarze
właściwości miejscowych różnych dyrektorów izb skarbowych - minister właściwy do
spraw finansów publicznych,
3) między naczelnikami urzędów celnych działających na obszarze właściwości
miejscowej tego samego dyrektora izby celnej - dyrektor tej izby celnej,
4) między naczelnikami urzędów celnych działających na obszarze właściwości
miejscowej różnych dyrektorów izb celnych - minister właściwy do spraw finansów
publicznych,
5) między wójtem, burmistrzem (prezydentem miasta), starostą albo marszałkiem
województwa a naczelnikiem urzędu skarbowego lub naczelnikiem urzędu celnego -
sąd administracyjny,
6) między wójtami, burmistrzami (prezydentami miast) i starostami - wspólne
dla nich samorządowe kolegium odwoławcze, a w razie braku takiego kolegium - sąd
administracyjny,
7) między marszałkami województw - sąd administracyjny,
8) w pozostałych przypadkach - minister właściwy do spraw finansów
publicznych.
ż 2. Spór o właściwość rozstrzyga się, w drodze postanowienia, na wniosek
organu będącego stroną sporu.
ż 3. W przypadkach, o których mowa w ż 1 pkt 2 i 4, wniosek o rozstrzygnięcie
sporu wnosi odpowiednio naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celnego
za pośrednictwem odpowiednio właściwego dyrektora izby skarbowej lub dyrektora
izby celnej.
Art. 20. Do czasu rozstrzygnięcia sporu o właściwość organ podatkowy,
na którego obszarze nastąpiło wszczęcie postępowania, podejmuje tylko te
czynności, które są niezbędne ze względu na interes publiczny lub ważny interes
strony.
DZIAŁ III
Zobowiązania podatkowe
Rozdział 1
Powstawanie zobowiązania podatkowego

 
Art. 21. ż 1. Zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem:
1) zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego
zobowiązania,
2) doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego
zobowiązania.
ż 2. Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek
złożenia deklaracji, a zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób określony w ż 1
pkt 1, podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty, z zastrzeżeniem
ż 3.
ż 3. Jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że podatnik,
mimo ciążącego na nim obowiązku, nie zapłacił w całości lub w części podatku,
nie złożył deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż
wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość
zobowiązania podatkowego.
ż 3a. Jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że podatnik
w złożonej deklaracji wykazał zwrot podatku w wysokości wyższej od należnej,
organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zwrotu podatku.
ż 4. Przepisy ż 3 i art. 53a stosuje się odpowiednio, gdy podatnik obowiązany
jest do zapłaty podatku, zaliczki na podatek lub raty podatku bez złożenia
deklaracji, a obowiązku tego nie wykonał w całości lub w części.
ż 5. Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek
złożenia deklaracji, wysokość zobowiązania podatkowego, o którym mowa w ż 1 pkt
2, ustala się zgodnie z danymi zawartymi w deklaracji, chyba że przepisy
szczególne przewidują inny sposób ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego
albo w toku postępowania podatkowego stwierdzono, że dane zawarte w deklaracji,
mogące mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego, są niezgodne ze stanem
faktycznym.
Art. 21a. Podatnik, który zamierza skorzystać z ulgi podatkowej,
której warunkiem, określonym w odrębnych przepisach, jest brak zaległości
podatkowych, może złożyć wniosek do właściwego organu podatkowego o
przeprowadzenie postępowania podatkowego. Do wydania decyzji określającej
wysokość zobowiązania podatkowego przepis art. 21 ż 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 22. ż 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w
drodze rozporządzenia, w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub
ważnym interesem podatników:
1) zaniechać w całości lub w części poboru podatków, określając rodzaj
podatku, okres, w którym następuje zaniechanie, i grupy podatników, których
dotyczy zaniechanie,
2) zwolnić niektóre grupy płatników z obowiązku pobierania podatków lub
zaliczek na podatki oraz określić termin wpłacenia podatku i wynikające z tego
zwolnienia obowiązki informacyjne podatników, chyba że podatnik jest obowiązany
do dokonania rocznego lub innego okresowego rozliczenia tego podatku.
ż 1a. Zaniechanie poboru podatku w trybie określonym w ż 1 pkt 1 w stosunku
do podatników będących beneficjentami pomocy, następuje z uwzględnieniem
przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej (Dz.U. Nr 123, poz. 1291).
ż 2. Organ podatkowy, na wniosek podatnika, może zwolnić płatnika z obowiązku
pobrania podatku, jeżeli:
1) pobranie podatku zagraża ważnym interesom podatnika, a w szczególności
jego egzystencji, lub
2) podatnik uprawdopodobni, że pobrany podatek byłby niewspółmiernie wysoki w
stosunku do podatku należnego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy.
ż 2a. Organ podatkowy, na wniosek podatnika, może ograniczyć pobór zaliczek
na podatek, jeżeli podatnik uprawdopodobni, że zaliczki obliczone według zasad
określonych w ustawach podatkowych byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do
podatku należnego od dochodu przewidywanego na dany rok podatkowy.
ż 3. (skreślony).
ż 4. (skreślony).
ż 5. W przypadku wydania decyzji na podstawie ż 2 organ podatkowy określa
termin wpłacenia przez podatnika podatku lub zaliczki na podatek, chyba że
podatnik jest obowiązany do dokonania rocznego lub innego okresowego rozliczenia
tego podatku.
ż 6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, właściwość rzeczową organów podatkowych w sprawach wymienionych
w ż 2 i 2a.
Art. 23. ż 1. Organ podatkowy określa podstawę opodatkowania w drodze
oszacowania, jeżeli:
1) brak jest ksiąg podatkowych lub innych danych niezbędnych do jej
określenia lub
2) dane wynikające z ksiąg podatkowych nie pozwalają na określenie podstawy
opodatkowania, lub
3) podatnik naruszył warunki uprawniające do korzystania ze zryczałtowanej
formy opodatkowania.
ż 2. Organ podatkowy odstąpi od określenia podstawy opodatkowania w drodze
oszacowania, jeżeli dane wynikające z ksiąg podatkowych, uzupełnione dowodami
uzyskanymi w toku postępowania, pozwalają na określenie podstawy opodatkowania.
ż 3. Podstawę opodatkowania określa się w drodze oszacowania, stosując
następujące metody:
1) porównawczą wewnętrzną -polegającą na porównaniu wysokości obrotów w tym
samym przedsiębiorstwie za poprzednie okresy, w których znana jest wysokość
obrotu,
2) porównawczą zewnętrzną - polegającą na porównaniu wysokości obrotów w
innych przedsiębiorstwach prowadzących działalność o podobnym zakresie i w
podobnych warunkach,
3) remanentową - polegającą na porównaniu wartości majątku przedsiębiorstwa
na początku i na końcu okresu, z uwzględnieniem wskaźnika szybkości obrotu,
4) produkcyjną - polegającą na ustaleniu zdolności produkcyjnej
przedsiębiorstwa,
5) kosztową - polegającą na ustaleniu wysokości obrotu na podstawie wysokości
kosztów poniesionych przez przedsiębiorstwo, z uwzględnieniem wskaźnika udziałów
tych kosztów w obrocie,
6) udziału dochodu w obrocie - polegającą na ustaleniu wysokości dochodów ze
sprzedaży określonych towarów i wykonywania określonych usług, z uwzględnieniem
wysokości udziału tej sprzedaży (wykonanych usług) w całym obrocie.
ż 4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy nie można zastosować metod,
o których mowa w ż 3, organ podatkowy może w inny sposób oszacować podstawę
opodatkowania.
ż 5. Określenie podstawy opodatkowania w drodze oszacowania powinno zmierzać
do określenia jej w wysokości zbliżonej do rzeczywistej podstawy opodatkowania.
Organ podatkowy, określając podstawę opodatkowania w drodze oszacowania,
uzasadnia wybór metody oszacowania."
Art. 23a. ż 1. Jeżeli podstawa opodatkowania została określona w
drodze oszacowania, a podatnik jest zobowiązany do wpłaty zaliczek na podatek,
organ podatkowy określa wysokość zaliczek, za okres, za który podstawa
opodatkowania została oszacowana, proporcjonalnie do wysokości zobowiązania
podatkowego za cały rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy. Przepis art. 53a
stosuje się odpowiednio.
ż 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii
właściwych organizacji samorządu społeczno-zawodowego i gospodarczego, może
określić, w drodze rozporządzenia, dla niektórych rodzajów działalności
gospodarczej uproszczone normy służące oszacowaniu podstawy opodatkowania
uwzględniające wskaźnik zyskowności, liczbę zatrudnionych pracowników, koszty
ich zatrudnienia oraz koszty zakupu materiałów.
Art. 24. ż 1. Organ podatkowy, w drodze decyzji, określa wysokość
straty poniesionej przez podatnika, jeżeli wysokość straty różni się od
wysokości wynikającej ze złożonej deklaracji, a poniesienie straty, zgodnie z
przepisami prawa podatkowego, uprawnia do skorzystania z ulg podatkowych.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio w przypadku naruszenia przez
podatnika warunków uprawniających do korzystania ze zryczałtowanej formy
opodatkowania.
Art. 24a. ż 1. Organy podatkowe i organy kontroli skarbowej, dokonując
ustalenia treści czynności prawnej, uwzględniają zgodny zamiar stron i cel
czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony
czynności.
ż 2. Jeżeli strony, dokonując danej czynności prawnej, ukryty inną czynność
prawną, organy podatkowe i organy kontroli skarbowej wywodzą skutki podatkowe z
ukrytej czynności prawnej.
Art. 24b. ż 1. (utracił moc z dniem 31 maja 2004 r.)
ż 2. Jeżeli strony, dokonując czynności prawnej, o której mowa w ż 1,
osiągnęły zamierzony rezultat gospodarczy, dla którego odpowiednia jest inna
czynność prawna lub czynności prawne, skutki podatkowe wywodzi się z tej innej
czynności prawnej lub czynności prawnych.
Art. 25. (skreślony)
Rozdział 2

 
Odpowiedzialność podatnika, płatnika i inkasenta
Art. 26. Podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające ze
zobowiązań podatkowych podatki.
Art. 27. (skreślony)
Art. 28. ż 1. Płatnikom i inkasentom przysługuje zryczałtowane
wynagrodzenie z tytułu terminowego wpłacania podatków pobranych na rzecz budżetu
państwa.
ż 2. W razie stwierdzenia, że płatnik lub inkasent pobrał wynagrodzenie
nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej, organ podatkowy wydaje decyzję
o zwrocie nienależnego wynagrodzenia.
ż 3.Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia:
1) szczegółowe zasady ustalania wynagrodzenia płatników i inkasentów
pobierających podatki na rzecz budżetu państwa, w relacji do kwoty pobranych
podatków, oraz tryb pobrania wynagrodzenia,
2) szczegółowe zasady oraz tryb zwrotu otrzymanego wynagrodzenia w razie
pobrania przez płatnika lub inkasenta podatku, zaliczki na podatek lub raty
podatku nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej.
ż 4. Rada gminy, rada powiatu oraz sejmik województwa może ustalać
wynagrodzenie dla płatników lub inkasentów z tytułu poboru podatków stanowiących
dochody, odpowiednio, budżetu gminy, powiatu lub województwa.
Art. 29. ż 1. W przypadku osób pozostających w związku małżeńskim
odpowiedzialność, o której mowa w art. 26, obejmuje majątek odrębny podatnika
oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka.
ż 2. Skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania
wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych powstałych przed
dniem:
1) zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności
majątkowej,
2) zniesienia wspólności majątkowej prawomocnym orzeczeniem sądu,
3) ustania wspólności majątkowej w przypadku ubezwłasnowolnienia małżonka,
4) uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji.
ż 3. Przepisy ż 1 i 2 stosuje się odpowiednio do płatnika oraz inkasenta.
Art. 30. ż 1. Płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art.
8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony.
ż 2. Inkasent, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 9, odpowiada
za podatek pobrany a niewpłacony.
ż 3. Płatnik lub inkasent odpowiada za należności wymienione w ż 1 lub 2
całym swoim majątkiem.
ż 4. Jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi okoliczność,
o której mowa w ż 1 lub 2, organ ten wydaje decyzję o odpowiedzialności
podatkowej płatnika lub inkasenta, w której określa wysokość należności z tytułu
niepobranego lub pobranego, a niewpłaconego podatku.
ż 5. Przepisów ż 1-4 nie stosuje się, jeżeli odrębne przepisy stanowią
inaczej albo jeżeli podatek nie został pobrany z winy podatnika; w tych
przypadkach organ podatkowy wydaje decyzję o odpowiedzialności podatnika.
ż 6. Decyzję, o której mowa w ż 4 i 5, organ podatkowy może wydać również po
zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego.
Art. 31. Osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie mające
osobowości prawnej, będące płatnikami lub inkasentami, są obowiązane wyznaczyć
osoby, do których obowiązków należy obliczanie i pobieranie podatków oraz
terminowe wpłacanie organowi podatkowemu pobranych kwot, a także zgłosić
właściwemu miejscowo organowi podatkowemu imiona, nazwiska i adresy tych osób.
Zgłoszenia należy dokonać w terminie wyznaczonym do dokonania pierwszej wpłaty,
a w razie zmiany osoby wyznaczonej - w terminie 14 dni od dnia, w którym
wyznaczono inną osobę.
Art. 32. ż 1. Płatnicy i inkasenci obowiązani są przechowywać
dokumenty związane z poborem lub inkasem podatków do czasu upływu terminu
przedawnienia zobowiązania płatnika lub inkasenta.
ż 1a. W razie likwidacji lub rozwiązania osoby prawnej lub jednostki
organizacyjnej nie-mającej osobowości prawnej podmiot dokonujący likwidacji lub
rozwiązania zawiadamia pisemnie właściwy organ podatkowy, nie później niż w
ostatnim dniu istnienia osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej
osobowości prawnej, o miejscu przechowywania dokumentów związanych z poborem lub
inkasem podatku.
ż 2. Po upływie okresu, o którym mowa w ż 1, płatnicy i inkasenci obowiązani
są przekazać podatnikom dokumenty związane z poborem lub inkasem podatku;
dokumenty podlegają zniszczeniu, jeżeli przekazanie ich podatnikowi jest
niemożliwe.
Rozdział 3

 
Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych
Art. 33. ż 1. Zobowiązanie podatkowe przed terminem płatności może być
zabezpieczone na majątku podatnika, a w przypadku osób pozostających w związku
małżeńskim także na majątku wspólnym, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że nie
zostanie ono wykonane, a w szczególności gdy podatnik nie uiszcza wymagalnych
zobowiązań o charakterze publicznoprawnym i dokonuje czynności, których skutkiem
jest utrata prawa własności do majątku. W przypadku zabezpieczenia na majątku
wspólnym małżonków przepis art. 29 ż 2 stosuje się odpowiednio.
ż 2. Zabezpieczenia w okolicznościach wymienionych w ż 1 można dokonać
również w toku postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej, przed wydaniem
decyzji:
1) ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego,
2) określającej wysokość zobowiązania podatkowego,
3) określającej wysokość zwrotu podatku.
ż 3. W przypadku, o którym mowa w ż 2 pkt 2, zabezpieczeniu, z zastrzeżeniem
art. 54 ż 1 pkt 1, podlega również kwota odsetek za zwłokę należnych od
zobowiązania na dzień wydania decyzji o zabezpieczeniu.
ż 4. W przypadku, o którym mowa w ż 2, organ podatkowy na podstawie
posiadanych danych co do wysokości podstawy opodatkowania określa w decyzji o
zabezpieczeniu:
1) przybliżoną kwotę zobowiązania podatkowego, jeżeli zabezpieczenie
następuje przed wydaniem decyzji, o której mowa w ż 2 pkt 1,
2) przybliżoną kwotę zobowiązania podatkowego oraz kwotę odsetek za zwłokę
należnych od tego zobowiązania na dzień wydania decyzji o zabezpieczeniu, jeżeli
zabezpieczenie następuje przed wydaniem decyzji, o której mowa w ż 2 pkt 2.
ż 5. Zabezpieczenie następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji.
Art. 33a. ż 1. Decyzja o zabezpieczeniu wygasa:
1) po upływie 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość
zobowiązania podatkowego,
2) z dniem doręczenia decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego,
3) z dniem doręczenia decyzji określającej wysokość zwrotu podatku.
ż 2. Wygaśnięcie decyzji o zabezpieczeniu nie narusza zarządzenia
zabezpieczenia wydanego na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji.
Art. 33b. Przepis art. 33 stosuje się odpowiednio do zabezpieczenia na
majątku:
1) płatnika lub inkasenta; decyzja o zabezpieczeniu wygasa z dniem doręczenia
decyzji o odpowiedzialności podatkowej,
2) osób, o których mowa w art. 115, 116 i 116a, odpowiadających za zaległości
podatkowe spółki lub innej osoby prawnej, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że
zobowiązanie nie zostanie przez spółkę lub inną osobę prawną wykonane, a w
szczególności gdy spółka lub inna osoba prawna nie uiszcza wymagalnych
zobowiązań o charakterze publicznoprawnym i dokonuje czynności, których skutkiem
jest utrata prawa własności do majątku; decyzja o zabezpieczeniu wygasa, gdy
egzekucja z majątku podatnika okazała się w całości lub w części bezskuteczna.
Art. 33c. Przepisy art. 33 ż 2 pkt 2, ż 4 pkt 2 oraz art. 33a ż 1 pkt
2 stosuje się odpowiednio do decyzji określającej wysokość odsetek za zwłokę, o
której mowa w art. 53a.
Art. 34. ż 1. Skarbowi Państwa i jednostce samorządu terytorialnego
przysługuje hipoteka na wszystkich nieruchomościach podatnika, płatnika,
inkasenta, następcy prawnego lub osób trzecich z tytułu zobowiązań podatkowych
powstałych w sposób przewidziany w art. 21 ż 1 pkt 2, a także z tytułu
zaległości podatkowych w podatkach stanowiących ich dochód oraz odsetek za
zwłokę od tych zaległości, zwana dalej "hipoteką przymusową"
ż 2. W zakresie zobowiązań podatkowych stanowiących dochód jednostki
samorządu terytorialnego pobieranych przez naczelnik urzędu skarbowego wniosek o
wpis hipoteki przymusowej do sądu składa właściwy urząd skarbowy.
ż 3. Przedmiotem hipoteki przymusowej może być:
1) część ułamkowa nieruchomości, jeżeli stanowi udział podatnika,
2) nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej podatnika i jego
małżonka,
3) nieruchomość stanowiąca własność wspólnika spółki cywilnej, z tytułu
zaległości podatkowych spółki.
ż 4. Przedmiotem hipoteki przymusowej jest również:
1) użytkowanie wieczyste,
2) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
3) spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
4) prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
5) wierzytelność zabezpieczona hipoteką.
ż 5. Do hipotek określonych w ż 3 i 4 stosuje się odpowiednio przepisy
dotyczące hipoteki na nieruchomości.
ż 6. Przepisy ż 2-5 stosuje się odpowiednio do należności przypadających od
płatnika, inkasenta, następcy prawnego lub osób trzecich.
Art. 35. ż 1. Hipoteka przymusowa powstaje przez dokonanie wpisu do
księgi wieczystej, z zastrzeżeniem art. 38 ż 2.
ż 2. Podstawą wpisu hipoteki przymusowej jest:
1) doręczona decyzja:
a) ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego,
b) określająca wysokość zobowiązania podatkowego,
c) określająca wysokość odsetek za zwłokę,
d) o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta,
e) o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej,
f) o odpowiedzialności spadkobiercy,
g) określająca wysokość zwrotu podatku,
2) tytuł wykonawczy lub zarządzenie zabezpieczenia, jeżeli może być
wystawione, na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji
bez wydawania decyzji, o której mowa w pkt 1.
ż 3. Wpisu hipoteki przymusowej do księgi wieczystej dokonuje właściwy sąd
rejonowy na wniosek organu podatkowego.
Art. 36. ż 1. Hipoteka przymusowa jest skuteczna wobec każdorazowego
właściciela przedmiotu hipoteki i przysługuje jej pierwszeństwo zaspokojenia
przed hipotekami ustanowionymi dla zabezpieczenia innych należności.

ż 2. Przepisu ż 1 nie stosuje się, jeżeli przedmiot hipoteki przymusowej
ustanowionej dla zabezpieczenia należności, o których mowa w art. 34 ż 1, jest
obciążony hipoteką ustanowioną dla zabezpieczenia należności z tytułu kredytu
bankowego, a także w sytuacji, gdy wierzytelność z takiego kredytu została zbyta
na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego w rozumieniu przepisów o funduszach
inwestycyjnych. W tym przypadku o pierwszeństwie zaspokojenia decyduje kolejność
wniosków o dokonanie wpisów.

Art. 37. (skreślony).
Art. 38. ż 1. Organy podatkowe mogą występować z wnioskiem o założenie
księgi wieczystej dla nieruchomości podatnika, płatnika, inkasenta, następców
prawnych oraz osób trzecich odpowiadających za zaległości podatkowe.
ż 2. Jeżeli przedmiot hipoteki przymusowej nie posiada księgi wieczystej,
zabezpieczenie zobowiązań podatkowych dokonywane jest przez złożenie wniosku o
wpis do zbioru dokumentów.
Art. 39. ż 1. W toku postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej
podatnik, płatnik, inkasent, wspólnicy spółki cywilnej lub inne osoby trzecie
odpowiadające za zaległości podatkowe na żądanie organu podatkowego obowiązani
są do wyjawienia nieruchomości oraz przysługujących im praw majątkowych, które
mogą być przedmiotem hipoteki, jeżeli zachodzą przesłanki dokonania
zabezpieczenia.
ż 2. Wyjawienia dokonuje się w formie oświadczenia składanego pod rygorem
odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Przed odebraniem oświadczenia
organ podatkowy jest obowiązany uprzedzić składającego oświadczenie o
odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.
ż 3. (skreślony).
ż 3a. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze
rozporządzenia, wzór formularza oświadczenia, o którym mowa w ż 2,
uwzględniający dane identyfikujące osobę składającą oświadczenie, rodzaj,
miejsce położenia i powierzchnię nieruchomości, rodzaj prawa majątkowego, które
może być przedmiotem hipoteki, miejsce położenia rzeczy, w stosunku do której
przysługuje prawo majątkowe, numer księgi wieczystej lub zbioru dokumentów i
oznaczenie sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej lub zbioru
dokumentów oraz ich stan prawny wraz z ewentualnymi obciążeniami.
Art. 40. (skreślony).
Art. 41. ż 1. Skarbowi Państwa i jednostkom samorządu terytorialnego z
tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w sposób przewidziany w art. 21 ż 1 pkt
2, a także z tytułu zaległości podatkowych stanowiących ich dochód oraz odsetek
za zwłokę od tych zaległości przysługuje zastaw skarbowy na wszystkich będących
własnością podatnika oraz stanowiących współwłasność łączną podatnika i jego
małżonka rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych, jeżeli wartość
poszczególnych rzeczy lub praw wynosi w dniu ustanowienia zastawu co najmniej 10
000 zł, z zastrzeżeniem ż 2.
ż 2. Zastawem skarbowym nie mogą być obciążone rzeczy lub prawa majątkowe
niepodlegające egzekucji oraz mogące być przedmiotem hipoteki.
ż 3. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio do należności przypadających od
płatników lub inkasentów, następców prawnych oraz osób trzecich odpowiadających
za zaległości podatkowe.
Art. 42. ż 1. Zastaw skarbowy powstaje z dniem wpisu do rejestru
zastawów skarbowych.
ż 2. Zastaw skarbowy wpisany wcześniej ma pierwszeństwo przed zastawem
skarbowym wpisanym później.
ż 3. Zastaw skarbowy jest skuteczny wobec każdorazowego właściciela
przedmiotu zastawu i ma pierwszeństwo przed jego wierzycielami osobistymi, z
zastrzeżeniem ż 4.
ż 4. W przypadku gdy rzecz ruchoma lub prawo majątkowe zostały obciążone
zastawem ujawnionym w innym rejestrze prowadzonym na podstawie odrębnych ustaw,
zastaw wpisany wcześniej ma pierwszeństwo przed zastawem wpisanym później.
ż 5. Zastaw skarbowy wygasa:
1) z mocy prawa z dniem wygaśnięcia zobowiązania podatkowego albo
2) z dniem wykreślenia wpisu z rejestru zastawów skarbowych, albo
3) z dniem egzekucyjnej sprzedaży przedmiotu zastawu.
ż 6. O dokonaniu wpisu oraz wykreśleniu zastawu skarbowego naczelnik urzędu
skarbowego zawiadamia podatnika, płatnika lub inkasenta, następcę prawnego lub
osobę trzecią odpowiadającą za zaległości podatkowe, z zastrzeżeniem art. 42a ż
2.
ż 7. Zaspokojenie z przedmiotu zastawu skarbowego następuje w trybie
przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Art. 42a. ż 1. Wykreślenie wpisu z rejestru zastawów skarbowych
następuje, jeżeli rzecz lub prawo obciążone zastawem skarbowym w dniu jego
ustanowienia nie stanowiły własności podatnika, płatnika, inkasenta, następcy
prawnego lub osoby trzeciej odpowiadającej za zaległości podatkowe. Wniosek o
wykreślenie wpisu składa się w terminie 7 dni od dnia, w którym osoba powołująca
się na swoje prawo własności powzięta wiadomość o ustanowieniu zastawu.
ż 2. W sprawie wykreślenia wpisu z rejestru zastawów skarbowych w przypadku
określonym w ż 1 wydaje się decyzję.
Art. 43. ż 1. Rejestry zastawów skarbowych prowadzone są przez
naczelników urzędów skarbowych.
ż 2. Centralny Rejestr Zastawów Skarbowych prowadzi minister właściwy do
spraw finansów publicznych.
Art. 44. ż 1. Wpis zastawu skarbowego do rejestru dokonywany jest na
podstawie doręczonej decyzji:
1) ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego,
2) określającej wysokość zobowiązania podatkowego,
3) określającej wysokość odsetek za zwłokę,
4) o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta,
5) o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej,
6) o odpowiedzialności spadkobiercy,
7) określającej wysokość zwrotu podatku.
ż 2. Dla zobowiązań podatkowych powstających w sposób przewidziany w art. 21
ż 1 pkt 1 podstawę wpisu zastawu skarbowego stanowi również deklaracja, jeżeli
wykazane w niej zobowiązanie podatkowe nie zostało wykonane. Wpis zastawu
skarbowego nie może być dokonany wcześniej niż po upływie 14 dni od upływu
terminu płatności zobowiązania podatkowego.
ż 3. Przepis ż 2 stosuje się odpowiednio do należności przypadających od
płatników lub inkasentów.
Art. 45. Spisu rzeczy ruchomych oraz praw majątkowych, które mogą być
przedmiotem zastawu skarbowego, dokonuje organ podatkowy. Przepisy art. 39 ż 1 i
2 stosuje się odpowiednio.
Art. 46. ż 1. Organ prowadzący rejestr, na wniosek zainteresowanego,
wydaje wypis z rejestru zastawów skarbowych zawierający informacje o obciążeniu
rzeczy lub prawa zastawem skarbowym oraz o wysokości zabezpieczonego zastawem
skarbowym zobowiązania podatkowego lub zaległości podatkowej.
ż 2. Za wydanie wypisu, o którym mowa w ż 1, pobiera się opłatę stanowiącą
dochód budżetu państwa.
ż 2a. Wydanie wypisu, o którym mowa w ż 1, nie narusza przepisów o tajemnicy
skarbowej.
ż 3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia:
1) wzór rejestrów, o których mowa w art. 43, sposób prowadzenia tych
rejestrów, uwzględniając termin wpisu zastawu skarbowego do rejestru oraz termin
przekazywania informacji z rejestrów do Centralnego Rejestru Zastawów
Skarbowych,
2) wysokość opłaty, o której mowa w ż 2, uwzględniając koszty związane z
wydaniem wypisu.
Rozdział 4

 
Terminy płatności
Art. 47. ż 1. Termin płatności podatku wynosi 14 dni od dnia
doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego.
ż 2. Jeżeli przepisy prawa podatkowego określają kalendarzowo terminy
płatności podatku, zaliczki na podatek lub raty podatku, a decyzja ustalająca
wysokość zobowiązania podatkowego nie została doręczona co najmniej na 14 dni
przed terminem płatności podatku, pierwszej zaliczki na podatek lub pierwszej
raty podatku, obowiązuje termin określony w ż 1.
ż 3. Jeżeli podatnik jest obowiązany sam obliczyć i wpłacić podatek, za
termin płatności uważa się ostatni dzień, w którym, zgodnie z przepisami prawa
podatkowego, wpłata powinna nastąpić.
ż 4. Terminem płatności dla płatników jest ostatni dzień, w którym, zgodnie z
przepisami prawa podatkowego, powinna nastąpić wpłata należności z tytułu
podatku.
ż 4a. Terminem płatności dla inkasentów jest dzień następujący po ostatnim
dniu, w którym, zgodnie z przepisami prawa podatkowego wpłata podatku powinna
nastąpić, chyba że organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego
wyznaczył termin późniejszy.
ż 5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze
rozporządzenia, terminy płatności poszczególnych podatków, zaliczek na podatek
lub rat podatku, wskazując dzień, miesiąc i rok, w którym upływa termin
płatności.
Art. 48. ż 1. Organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach
uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym może:
1) odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty,
2) odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z
odsetkami za zwłokę,
3) odraczać inne terminy przewidziane w przepisach prawa podatkowego, z
wyjątkiem terminów określonych w art. 68-71, art. 77 ż 1-3, art. 79 ż 2, art. 80
ż 1, art. 87 ż 3 i 4, art. 88 ż 1 i art. 118.
ż 2. Przepisy ż 1 pkt 1 i 2 stosuje się również do należności przypadających
od płatników lub inkasentów. Przepis ż 1 pkt 3 stosuje się odpowiednio do
terminów dotyczących płatników lub inkasentów.
ż 3. Odraczanie terminu płatności podatku lub rozkładanie na raty zapłaty
podatku oraz odraczanie lub rozkładanie na raty zapłaty zaległości podatkowej,
na wniosek podatnika będącego beneficjentem pomocy, następuje z uwzględnieniem
przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej.
ż 4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, właściwość rzeczową organów podatkowych w sprawach, o których
mowa w ż 1 i 2, uwzględniając wysokość kwoty, która może być przedmiotem
odroczenia lub rozłożenia na raty, oraz terminy wpłat.
Art. 49. ż 1. W razie wydania decyzji na podstawie art. 48 ż 1 pkt 1
lub pkt 2 nowym terminem płatności jest dzień, w którym, zgodnie z decyzją,
powinna nastąpić zapłata odroczonego podatku lub zaległości podatkowej wraz z
odsetkami za zwłokę albo poszczególnych rat, na jakie został rozłożony podatek
lub zaległość podatkowa wraz z odsetkami za zwłokę.
ż 2. Jeżeli w terminie określonym w decyzji podatnik nie dokonał zapłaty
odroczonego podatku lub zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub nie
zapłacił którejkolwiek z rat, na jakie został rozłożony podatek lub zaległość
podatkowa wraz z odsetkami za zwłokę, terminem płatności podatku lub zaległości
podatkowej objętej odroczeniem lub ratą staje się odpowiednio termin określony w
art. 47 ż 1-3.
ż 3. Przepisy ż 1 i 2 stosuje się odpowiednio do odroczonych lub rozłożonych
na raty należności płatników lub inkasentów.
Art. 50. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w
drodze rozporządzenia, przedłużać terminy przewidziane w przepisach prawa
podatkowego z wyjątkiem terminów określonych w art. 68-71, art. 77 ż 1, art. 79
ż 2, art. 80 ż 1, art. 87 ż 3 i 4, art. 88 ż 1 i art. 118, określając grupy
podatników, którym przedłużono terminy, rodzaje czynności, których termin
wykonania został przedłużony, oraz dzień upływu przedłużonego terminu.
Rozdział 5

 
Zaległość podatkowa
Art. 51. ż 1. Zaległością podatkową jest podatek nie zapłacony w
terminie płatności.
ż 2. Za zaległość podatkową uważa się także nie zapłaconą w terminie
płatności zaliczkę na podatek, w tym również zaliczkę, o której mowa w art. 23a
ż 1, lub ratę podatku.
ż 3. Przepisy ż 1 i 2 stosuje się również do należności z tytułu podatków,
zaliczek na podatki oraz rat podatków nie wpłaconych w terminie płatności przez
płatnika lub inkasenta.
Art. 52. ż 1. Na równi z zaległością podatkową traktuje się także:
1) nadpłatę, jeżeli w zeznaniu lub w deklaracji, o których mowa w art. 73 ż
2, została wykazana nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej, a organ
podatkowy dokonał jej zwrotu lub zaliczenia na poczet zaległości podatkowych
bądź bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych,
2) zwrot podatku, jeżeli podatnik otrzymał go nienależnie lub w wysokości
wyższej od należnej lub został on zaliczony na poczet zaległości podatkowej albo
bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych, chyba że podatnik wykaże, że
nie nastąpiło to z jego winy,
3) wynagrodzenie płatników lub inkasentów pobrane nienależnie lub w wysokości
wyższej od należnej,
4) oprocentowanie nienależnej nadpłaty bądź zwrotu podatku zwrócone lub
zaliczone na poczet zaległych, bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych.
ż 2. Przepisów ż 1 pkt 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli zwrot nadpłaty lub zwrot
podatku został dokonany w trybie przewidzianym w art. 274.
Rozdział 6

 
Odsetki za zwłokę i opłata prolongacyjna
Art. 53. ż 1. Od zaległości podatkowych, z zastrzeżeniem art. 54,
naliczane są odsetki za zwłokę.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się również do należności, o których mowa w art. 52
ż 1, oraz do nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, w części
przekraczającej wysokość podatku należnego za rok podatkowy.
ż 3. Odsetki za zwłokę nalicza podatnik, płatnik, inkasent, następca prawny
lub osoba trzecia odpowiadająca za zaległości podatkowe, z zastrzeżeniem art. 48
ż 1 pkt 2 i 3, art. 53a, art. 62 ż 4, art. 66 ż 5 i art. 76a ż 1.
ż 4. Odsetki za zwłokę naliczane są od dnia następującego po dniu upływu
terminu płatności podatku lub terminu, w którym płatnik lub inkasent był
obowiązany dokonać wpłaty podatku na rachunek organu podatkowego.
ż 5. W przypadkach, o których mowa w art. 52 ż 1, odsetki za zwłokę naliczane
są odpowiednio od dnia:
1) zwrotu nadpłaty, zwrotu podatku, zwrotu oprocentowania lub zaliczenia na
poczet zaległości podatkowych lub na poczet bieżących lub przyszłych zobowiązań
podatkowych,
2) pobrania wynagrodzenia.
Art. 53a. Jeżeli w postępowaniu podatkowym po zakończeniu roku
podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego organ podatkowy stwierdzi, że
podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku nie zapłacił zaliczek na podatek w
całości lub w części, nie złożył deklaracji albo wysokość zaliczek jest inna niż
wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość
odsetek za zwłokę, przyjmując prawidłową wysokość zaliczek na podatek, jeżeli
ich wysokość jest inna niż wykazana w deklaracji, a także w razie braku
deklaracji.
Art. 54. ż 1. Odsetek za zwłokę nie nalicza się:
1) za okres zabezpieczenia, od zabezpieczonej kwoty zobowiązania, jeżeli
objęte zabezpieczeniem środki pieniężne, w tym kwoty uzyskane ze sprzedaży
objętych zabezpieczeniem rzeczy lub praw, zostały zaliczone na poczet zaległości
podatkowych,
2) za okres od dnia następnego po upływie terminu, o którym mowa w art. 227 ż
1, do dnia otrzymania odwołania przez organ odwoławczy,
3) za okres od dnia następnego po upływie terminu, o którym mowa w art. 139 ż
3, do dnia doręczenia decyzji organu odwoławczego, jeżeli decyzja organu
odwoławczego nie została wydana w terminie, o którym mowa w art. 139 ż 3,
4) w przypadku zawieszenia postępowania z urzędu - od dnia wydania
postanowienia o zawieszeniu postępowania do dnia doręczenia postanowienia o
podjęciu zawieszonego postępowania,
5) od zaległości z tytułu podatków stanowiących dochody budżetu państwa,
jeżeli wysokość odsetek nie przekraczałaby trzykrotności wartości opłaty
dodatkowej pobieranej przez "Pocztę Polską" za polecenie przesyłki listowej,
6) za okres od dnia wszczęcia kontroli podatkowej do dnia doręczenia decyzji
w sprawie, która była przedmiotem kontroli podatkowej, jeżeli postępowanie
podatkowe nie zostało wszczęte w terminie 3 miesięcy od dnia zakończenia
kontroli,
7) za okres od dnia wszczęcia postępowania podatkowego do dnia doręczenia
decyzji organu pierwszej instancji, jeżeli decyzja nie została doręczona w
terminie 3 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania,
8) w zakresie przewidzianym w odrębnych ustawach.
ż 2. Przepisu ż 1 pkt 3 i 7 nie stosuje się, jeżeli do opóźnienia w wydaniu
decyzji przyczyniła się strona lub jej przedstawiciel lub opóźnienie powstało z
przyczyn niezależnych od organu.
ż 3. Przepisy ż 1 pkt 2, 3, 6 i 7 stosuje się również w razie uchylenia
decyzji i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia oraz stwierdzenia
nieważności decyzji.
ż 4. Przepis ż 1 pkt 1 stosuje się odpowiednio w razie przeniesienia na
poczet zobowiązań podatkowych zajętych uprzednio rzeczy lub praw majątkowych.
Art. 55. ż 1. Odsetki za zwłokę wpłacane są bez wezwania organu
podatkowego.
ż 2. Jeżeli dokonana wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z
odsetkami za zwłokę, wpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty
zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim, w dniu
wpłaty, pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.
Art. 56. ż 1. Stawka odsetek za zwłokę wynosi 200% podstawowej stopy
oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym
Banku Polskim.
ż 2. Stawka odsetek za zwłokę ulega obniżeniu lub podwyższeniu w stopniu
odpowiadającym obniżeniu lub podwyższeniu podstawowej stopy oprocentowania
kredytu lombardowego, poczynając od dnia, w którym stopa ta uległa zmianie.
ż 3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłasza, w drodze
obwieszczenia, stawkę odsetek za zwłokę w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej "Monitor Polski".
Art. 57. ż 1. W decyzji wydanej na podstawie art. 48 ż 1 pkt 1 lub pkt
2, dotyczącej podatków stanowiących dochód budżetu państwa, organ podatkowy
ustala opłatę prolongacyjną od kwoty podatku lub zaległości podatkowej.
ż 2. Stawka opłaty prolongacyjnej wynosi 50% ogłaszanej na podstawie art. 56
ż 3 stawki odsetek za zwłokę.
ż 3. Wysokość opłaty prolongacyjnej oblicza się przy zastosowaniu stawki
opłaty prolongacyjnej obowiązującej w dniu wydania decyzji, o której mowa w ż 1.
ż 4. Opłata prolongacyjna wpłacana jest w terminach płatności, o których mowa
w art. 49 ż 1; w razie niedotrzymania terminu płatności przepis art. 49 ż 2 i 3
oraz art. 55 ż 2 stosuje się odpowiednio.
ż 5. Nie ustala się opłaty prolongacyjnej, gdy przyczyną wydania decyzji, o
której mowa w ż 1, były klęska żywiołowa lub wypadek losowy.
ż 6. Organ podatkowy może odstąpić od ustalenia opłaty prolongacyjnej, jeżeli
wydanie decyzji, o której mowa w ż 1, następuje w związku z postępowaniem
układowym lub na podstawie odrębnych ustaw.
ż 7. Rada gminy, rada powiatu oraz sejmik województwa może wprowadzić opłatę
prolongacyjną - w wysokości nie większej niż określona w ż 2 - z tytułu
rozłożenia na raty lub odroczenia terminu płatności podatków oraz zaległości
podatkowych stanowiących dochód odpowiednio - gminy, powiatu lub województwa.
Przepisy ż 3-5 stosuje się odpowiednio.
ż 8. Przepisy ż 1-4 i 7 stosuje się również do odroczonych lub rozłożonych na
raty należności płatników lub inkasentów, następców prawnych oraz osób trzecich.
Art. 58. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w
drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady naliczania odsetek za zwłokę oraz
opłaty prolongacyjnej.
Rozdział 7

 
Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych
Art. 59. ż 1. Zobowiązanie podatkowe wygasa w całości lub w części
wskutek:
1) zapłaty,
2) pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta,
3) potrącenia,
4) zaliczenia nadpłaty lub zaliczenia zwrotu podatku,
5) zaniechania poboru,
6) przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych,
7) przejęcia własności nieruchomości lub prawa majątkowego w postępowaniu
egzekucyjnym,
8) umorzenia zaległości,
9) przedawnienia.
ż 2. Zobowiązanie płatnika lub inkasenta wygasa w całości lub w części
wskutek:
1) wpłaty,
2) zaliczenia nadpłaty lub zaliczenia zwrotu podatku,
3) umorzenia, w przypadkach przewidzianych w art. 67 ż 6,
4) przejęcia własności nieruchomości lub przejęcia prawa majątkowego w
postępowaniu egzekucyjnym,
5) przedawnienia.
Art. 60. ż 1. Za termin dokonania zapłaty podatku uważa się:
1) przy zapłacie gotówką - dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie organu
podatkowego lub na rachunek tego organu w banku, w placówce pocztowej, w
spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo dzień pobrania podatku przez
płatnika lub inkasenta,
2) w obrocie bezgotówkowym - dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika
lub rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej na
podstawie polecenia przelewu.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się również do wpłat dokonywanych przez płatnika lub
inkasenta.
ż 3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, po porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw łączności i prezesem Narodowego Banku Polskiego,
może określić, w drodze rozporządzenia, wzór formularza wpłaty gotówkowej oraz
polecenia przelewu na rachunek organu podatkowego, uwzględniając dane
identyfikujące wpłacającego oraz tytuł wpłaty.
ż 4. Zlecenia płatnicze na rzecz organów podatkowych mogą być składane
również w formie elektronicznej przy użyciu programu informatycznego
udostępnionego przez banki lub inną instytucję finansową uprawnioną do
przyjmowania zleceń płatniczych albo w inny sposób uzgodniony z bankiem lub inną
instytucją przyjmującą zlecenie.
ż 5. Zlecenie płatnicze, o którym mowa w ż 4, powinno zawierać dane
identyfikujące wpłacającego, w tym numer identyfikacji podatkowej, oraz powinno
wskazywać tytuł wpłaty, przy czym niepodanie lub błędne podanie tych informacji
stanowi podstawę do odmowy realizacji wpłaty gotówkowej lub polecenia przelewu.
ż 6. Rozliczanie płatności na rzecz organów podatkowych następuje poprzez
międzybankowy system rozliczeń elektronicznych w krajowej organizacji
rozliczeniowej lub poprzez system elektronicznych rozrachunków
międzyoddziałowych Narodowego Banku Polskiego.
Art. 61. ż 1. Zapłata podatków przez podatników prowadzących
działalność gospodarczą i obowiązanych do prowadzenia księgi rachunkowej lub
podatkowej księgi przychodów i rozchodów następuje w formie polecenia przelewu.
ż 2. Formę rozliczeń, o której mowa w ż 1, stosuje się również do wpłat kwot
podatków pobranych przez płatników, jeżeli płatnicy spełniają warunki określone
w ż 1.
ż 3. Przepisu ż 1 nie stosuje się:
1) do zapłaty podatków nie związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2) gdy zapłata podatku, zgodnie z przepisami prawa podatkowego, jest
dokonywana papierami wartościowymi, znakami akcyzy, znakami opłaty skarbowej lub
urzędowymi blankietami wekslowymi,
3) do pobierania podatków przez płatników lub inkasentów.
ż 4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze
rozporządzenia, dopuścić zapłatę niektórych podatków papierami wartościowymi,
określając szczegółowe zasady stosowania tej formy zapłaty podatku, termin i
sposób dokonania zapłaty, rodzaj papieru wartościowego oraz sposób obliczenia
jego wartości dla potrzeb zapłaty podatku.
Art. 62. ż 1. Jeżeli na podatniku ciążą zobowiązania z różnych
tytułów, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet podatku, począwszy od
zobowiązania o najwcześniejszym terminie płatności, chyba że podatnik wskaże, na
poczet którego zobowiązania dokonuje wpłaty.
ż 2. Jeżeli na podatniku ciążą zobowiązania z tytułu zaliczek na podatek,
dokonaną wpłatę zalicza się na poczet zaliczki, począwszy od zobowiązania o
najwcześniejszym terminie płatności.
ż 3. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio w razie dokonywania wpłat na poczet
rat, na jakie rozłożono podatek lub zaległość podatkową wraz z odsetkami za
zwłokę oraz rat podatku,
ż 4. Do wpłat zaliczanych na poczet zaległości podatkowej stosuje się art. 55
ż 2. W sprawie zaliczenia wpłaty na poczet zaległości podatkowych wydaje się
postanowienie, na które służy zażalenie.
ż 5. Przepisy ż 1, 3 i 4 stosuje się odpowiednio do wpłat dokonywanych przez
płatników, inkasentów, następców prawnych oraz osoby trzecie.
Art. 63. ż 1. Podstawy opodatkowania zaokrągla się do pełnych złotych,
a kwoty podatków, odsetek za zwłokę oraz opłat prolongacyjnych - do pełnych
dziesiątek groszy.
ż 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze
rozporządzenia, określić:
1) szczegółowe sposoby zaokrąglania podstaw opodatkowania, kwot podatków,
odsetek za zwłokę, nadpłat, oprocentowania nadpłat, opłaty prolongacyjnej oraz
wynagrodzeń przysługujących płatnikom lub inkasentom,
2) odmienne niż określone w ż 1 zasady zaokrąglania podstaw opodatkowania
oraz kwot podatków z tytułu niektórych zobowiązań podatkowych,
3) szczegółowe zasady i sposoby zaokrąglania kwot wykazywanych w księgach
podatkowych, a także w fakturach oraz rachunkach wystawianych przez podatników,
4) przypadki, w których zaokrąglania nie stosuje się.
Art. 64. ż 1. Zobowiązania podatkowe oraz zaległości podatkowe wraz z
odsetkami za zwłokę w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa podlegają,
na wniosek podatnika, potrąceniu z wzajemnej, bezspornej i wymagalnej
wierzytelności podatnika wobec Skarbu Państwa z tytułu:
1) prawomocnego wyroku sądowego wydanego na podstawie art. 417 lub 419
kodeksu cywilnego,
2) prawomocnej ugody sądowej zawartej w związku z zaistnieniem okoliczności
przewidzianych w art. 417 lub 419 kodeksu cywilnego,
3) nabycia przez Skarb Państwa nieruchomości na cele uzasadniające jej
wywłaszczenie lub wywłaszczenia nieruchomości na podstawie przepisów o
gospodarce nieruchomościami,
4) odszkodowania za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub
zatrzymanie, uzyskanego na podstawie przepisów kodeksu postępowania karnego,
5) odszkodowania uzyskanego na podstawie przepisów o uznaniu za nieważne
orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz bytu
Państwa Polskiego,
6) odszkodowania orzeczonego w decyzji organu administracji rządowej.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się również do wzajemnych, bezspornych i wymagalnych
wierzytelności podatnika wobec państwowych jednostek budżetowych z tytułu robót
budowlanych, dostaw lub usług wykonanych przez niego w trybie przepisów o
zamówieniach publicznych, pod warunkiem że potrącenie dokonywane jest przez tego
podatnika i z tej wierzytelności.
ż 2a. Do potrącenia zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę przepis
art. 55 ż 2 stosuje się odpowiednio.
ż 3. Potrącenia z tytułów wymienionych w ż 1 i 2 można również dokonać z
urzędu.
ż 4. Na wniosek podatnika wierzytelności z tytułów wymienionych w ż 1 i 2
mogą być również zaliczane na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.
ż 5. Potrącenie następuje z dniem:
1) złożenia wniosku, który został uwzględniony,
2) wydania z urzędu postanowienia o potrąceniu.
ż 6. Odmowa potrącenia następuje w drodze decyzji.
ż 6a. Potrącenie następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
ż 7. Jednostka budżetowa, której zobowiązanie zostało potrącone z
wierzytelności podatnika, jest obowiązana wpłacić równowartość wygasłego podatku
do organu podatkowego w terminie 7 dni od dnia dokonania potrącenia. Od
niewpłaconej w terminie równowartości wygasłego podatku nalicza się odsetki za
zwłokę.
Art. 65. ż 1. Uprawnienie, o którym mowa w art. 64 ż 1, przysługuje
również podatnikom w stosunku do gminy, powiatu lub województwa z tytułu:
1) prawomocnego wyroku sądowego wydanego na podstawie art. 4201 kodeksu
cywilnego,
2) prawomocnej ugody sądowej zawartej w związku z zaistnieniem okoliczności
przewidzianych w art. 4201 kodeksu cywilnego,
3) nabycia przez gminę, powiat lub województwo nieruchomości na cele
uzasadniające jej wywłaszczenie lub wywłaszczenia nieruchomości na podstawie
przepisów o gospodarce nieruchomościami,
4) odszkodowania orzeczonego w decyzji wydanej przez wójta, burmistrza
(prezydenta miasta), starostę lub marszałka województwa.
ż 2. Przepisy art. 64 ż 2-7 stosuje się odpowiednio.
Art. 66. ż 1. Szczególnym przypadkiem wygaśnięcia zobowiązania
podatkowego jest przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych na rzecz:
1) Skarbu Państwa - w zamian za zaległości podatkowe z tytułu podatków
stanowiących dochody budżetu państwa,
2) gminy, powiatu lub województwa - w zamian za zaległości podatkowe z tytułu
podatków stanowiących dochody ich budżetów.
ż 2. Przeniesienie następuje na wniosek podatnika:
1) w przypadku, o którym mowa w ż 1 pkt 1, na podstawie umowy zawartej, za
zgodą właściwego naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celnego,
między starostą wykonującym zadanie z zakresu administracji rządowej a
podatnikiem,
2) w przypadku, o którym mowa w ż 1 pkt 2, na podstawie umowy zawartej między
wójtem, burmistrzem (prezydentem miasta), zarządem powiatu albo zarządem
województwa a podatnikiem.
ż 3. Umowa, o której mowa w ż 2, wymaga formy pisemnej.
ż 3a. Starosta powiadamia właściwego naczelnika urzędu skarbowego lub
właściwego naczelnika urzędu celnego o zawarciu umowy, o której mowa w ż 2,
przesyłając jednocześnie jej kopię.
ż 3b. Wyrażenie lub odmowa wyrażenia zgody, o której mowa w ż 2 pkt 1,
następuje w drodze postanowienia.
ż 4. W przypadkach wymienionych w ż 1 za termin wygaśnięcia zobowiązania
podatkowego uważa się dzień przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych.
ż 5. W przypadku zawarcia umowy, o której mowa w ż 2, organ podatkowy
pierwszej instancji wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie zobowiązania
podatkowego. Przepis art. 55 ż 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 67. ż 1. W przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika
lub interesem publicznym organ podatkowy, na wniosek podatnika, może umorzyć w
całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę
prolongacyjną.
ż 1a. Umarzanie zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę lub opłaty
prolongacyjnej na wniosek podatnika będącego beneficjentem pomocy, następuje z
uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w
sprawach dotyczących pomocy publicznej.
ż 2. Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za
zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość
podatkowa.
ż 3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, właściwość rzeczową organów podatkowych w sprawach umarzania
zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej.
ż 4. Organ podatkowy może umorzyć zaległość podatkową z urzędu, jeżeli:
1) zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie
uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne,
2) kwota zaległości podatkowej nie przekracza pięciokrotnej wartości kosztów
upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym,
3) kwota zaległości podatkowej nie została zaspokojona w zakończonym
postępowaniu likwidacyjnym lub upadłościowym,
4) podatnik zmarł, nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił
ruchomości nie podlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo
pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie
przekracza kwoty stanowiącej trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia ogłaszanego
przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w poprzednim kwartale i
jednocześnie brak jest spadkobierców innych niż Skarb Państwa oraz nie ma
możliwości orzeczenia odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej
ż 5. W przypadkach, o których mowa w ż 4, decyzję umarzającą zaległość
podatkową pozostawia się w aktach sprawy.
ż 6. Przepisy ż 4 pkt 3 i 4 stosuje się odpowiednio do umarzania zaległości
płatnika lub inkasenta.
ż 7. Przepisy ż 4-6 stosuje się odpowiednio do umarzania z urzędu opłaty
prolongacyjnej.
Rozdział 8

 
Przedawnienie
Art. 68. ż 1. Zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 ż 1 pkt
2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po
upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek
podatkowy.
ż 2. Jeżeli podatnik:
1) nie złożył deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa
podatkowego,
2) w złożonej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do
ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego,
zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w ż 1, nie powstaje, pod warunkiem że
decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5
lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.
ż 3. Dodatkowe zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług nie
powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie
5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek
podatkowy.
ż 4. Zobowiązanie z tytułu opodatkowania dochodu nieznajdującego pokrycia w
ujawnionych źródłach przychodów lub pochodzącego ze źródeł nieujawnionych nie
powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie
5 lat, licząc od końca roku, w którym upłynął termin do złożenia zeznania
rocznego dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, za rok
podatkowy, którego dotyczy decyzja.
ż 5. Bieg terminu przedawnienia zawiesza się, jeżeli wydanie decyzji jest
uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd.
Zawieszenie biegu terminu przedawnienia trwa do dnia, w którym decyzja innego
organu stała się ostateczna lub orzeczenie sądu uprawomocniło się, nie dłużej
jednak niż przez 2 lata.
Art. 69. ż 1. W razie niedopełnienia przez podatnika warunków
uprawniających do skorzystania z uzyskanej ulgi podatkowej, prawo do wydania
decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe powstaje w dniu, w którym nastąpiło
zdarzenie powodujące utratę prawa do ulgi.
ż 2. Termin do wydania decyzji, o której mowa w ż 1, wynosi 3 lata od końca
roku podatkowego, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące utratę prawa do ulgi
podatkowej, a jeżeli podatnik nie zgłosił organowi podatkowemu utraty prawa do
ulgi co najmniej na 2 miesiące przed upływem tego terminu - termin do wydania
decyzji, o której mowa w ż 1, wynosi 5 lat.
ż 3. Ustalenie wysokości zobowiązania podatkowego następuje na podstawie
stanu prawnego obowiązującego w dniu powstania obowiązku podatkowego oraz
istniejącego w tym dniu stanu faktycznego.
ż 4. Jeżeli, zgodnie z odrębnymi przepisami, zobowiązanie podatkowe ustalane
jest na rok kalendarzowy lub na inny okres, decyzja, o której mowa w ż 1,
wydawana jest na podstawie stanu prawnego obowiązującego w dniu nabycia prawa do
ulgi.
Art. 70. ż 1. Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat,
licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
ż 2. Bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega
zawieszeniu:
1) od dnia wydania decyzji, o których mowa w art. 48 ż 1, do dnia terminu
płatności odroczonego podatku lub zaległości podatkowej, ostatniej raty podatku
lub ostatniej raty zaległości podatkowej,
2) od dnia wejścia w życie rozporządzenia w sprawie przedłużenia terminu
płatności podatku, wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów
publicznych, do dnia upływu przedłużonego terminu.
ż 3. Bieg terminu przedawnienia przerywa ogłoszenie upadłości. Po przerwaniu
biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu
uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego.
ż 4. Bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany wskutek zastosowania środka
egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. Po przerwaniu biegu
terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym
zakończono postępowanie egzekucyjne.
ż 5. Kolejne wszczęcie postępowania egzekucyjnego nie przerywa biegu terminu
przedawnienia.
ż 6. Bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony z dniem:
1) wszczęcia postępowania karnego lub postępowania w sprawie o przestępstwo
skarbowe lub wykroczenie skarbowe,
2) wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
ż 7. Termin przedawnienia biegnie dalej od dnia następującego po dniu:
1) prawomocnego zakończenia postępowania karnego lub postępowania w sprawie o
przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe,
2) doręczenia organowi podatkowemu orzeczenia sądu administracyjnego wraz z
jego uzasadnieniem.
ż 8. Nie ulegają przedawnieniu zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką
lub zastawem skarbowym, jednakże po upływie terminu przedawnienia zobowiązania
te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu.
Art. 70a. ż 1. Bieg terminu przedawnienia, o którym mowa w art. 68 ż 1
i 3 oraz w art. 70 ż 1, ulega zawieszeniu, jeżeli możliwość ustalenia lub
określenia zobowiązania podatkowego wynika z umów o unikaniu podwójnego
opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną
jest Rzeczpospolita Polska, a ustalenie lub określenie przez organ podatkowy
wysokości tego zobowiązania uzależnione jest od uzyskania odpowiednich
informacji od organów innego państwa.
ż 2. Zawieszenie terminu przedawnienia, o którym mowa w ż 1, następuje od
dnia wystąpienia przez organ podatkowy z wnioskiem do organu innego państwa do
dnia uzyskania przez organ podatkowy żądanej informacji - jednak nie dłużej niż
przez okres 3 lat.
ż 3. Zawieszenie terminu przedawnienia, o którym mowa w ż 1, może następować
wielokrotnie; w takich przypadkach okres łącznego zawieszenia terminu
przedawnienia nie może przekraczać 3 lat.
Art. 70b. Jeżeli w trakcie toczącego się postępowania podatkowego
zobowiązanie podatkowe uległo przedawnieniu, postępowanie to umarza się w drodze
postanowienia.
Art. 71. Przepisy art. 70 oraz art. 70b stosuje się odpowiednio do
należności płatników lub inkasentów z tytułu nie pobranych albo nie wpłaconych
podatków.
Rozdział 9

 
Nadpłata
Art. 72. ż 1. Za nadpłatę uważa się kwotę:
1) nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku,
2) podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od
należnej,
3) zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji, o
której mowa w art. 30 ż 4, określono je nienależnie lub w wysokości większej od
należnej,
4) zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w
decyzji o ich odpowiedzialności określono je nienależnie lub w wysokości
większej od należnej.
ż 2. Jeżeli wpłata dotyczyła zaległości podatkowej, na równi z nadpłatą
traktuje się także część wpłaty, która została zaliczona na poczet odsetek za
zwłokę.
Art. 73. ż 1. Nadpłata powstaje, z zastrzeżeniem ż 2, z dniem:
1) zapłaty przez podatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od
należnej,
2) pobrania przez płatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od
należnej,
3) zapłaty przez płatnika lub inkasenta należności wynikającej z decyzji o
jego odpowiedzialności podatkowej, jeżeli należność ta została określona
nienależnie lub w wysokości większej od należnej,
4) wpłacenia przez płatnika lub inkasenta podatku w wysokości większej od
wysokości pobranego podatku,
5) zapłaty przez osobę trzecią lub spadkobiercę należności wynikającej z
decyzji o odpowiedzialności podatkowej, jeżeli należność ta została określona
nienależnie lub w wysokości większej od należnej,
6) złożenia korekty deklaracji w podatku od towarów i usług obniżającej
wysokość zobowiązania podatkowego, w związku ze zwiększeniem kwoty podatku
naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.
ż 2. Nadpłata powstaje z dniem złożenia:
1) zeznania rocznego - dla podatników podatku dochodowego,
2) deklaracji podatku akcyzowego - dla podatników podatku akcyzowego,
3) deklaracji o wpłatach z zysku za rok obrotowy - dla jednoosobowych spółek
Skarbu Państwa i przedsiębiorstw państwowych.
Art. 74. Jeżeli nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału
Konstytucyjnego, a podatnik, którego zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób
przewidziany w art. 21 ż 1 pkt 1:
1) złożył jedną z deklaracji, o których mowa w art. 73 ż 2, lub inną
deklarację, z której wynika wysokość zobowiązania podatkowego - wysokość
nadpłaty określa podatnik we wniosku o jej zwrot, składając równocześnie
skorygowaną deklarację,
2) został rozliczony przez płatnika - wysokość nadpłaty określa podatnik we
wniosku o jej zwrot, składając równocześnie zeznanie (deklarację), o którym mowa
w art. 73 ż 2 pkt 1,
3) nie byt obowiązany do składania deklaracji - wysokość nadpłaty określa
podatnik we wniosku o jej zwrot.
Art. 74a. W przypadkach niewymienionych w art. 73 ż 2 i art. 74
wysokość nadpłaty określa organ podatkowy.
Art. 75. ż 1. Jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez
płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o
stwierdzenie nadpłaty podatku.
ż 2. Uprawnienie określone w ż 1 przysługuje również;
1) podatnikom, których zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób przewidziany
w art. 21 ż 1 pkt 1, jeżeli:
a) w zeznaniach (deklaracjach), o których mowa w art. 73 ż 2, wykazali
zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i
wpłacili zadeklarowany podatek albo wykazali nadpłatę w wysokości mniejszej od
należnej,
b) w deklaracjach innych niż wymienione w art. 73 ż 2 pkt 2 i 3, z wyjątkiem
deklaracji dotyczącej podatku dochodowego, wykazali zobowiązanie podatkowe
nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacili zadeklarowany
podatek,
c) nie będąc obowiązanymi do składania zeznań (deklaracji), dokonali wpłaty
podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej,
2) płatnikom lub inkasentom, jeżeli:
a) w złożonej deklaracji wykazali oraz wpłacili podatek w wysokości większej
od wysokości pobranego podatku,
b) w złożonej deklaracji wykazali oraz wpłacili podatek w wysokości większej
od należnej,
c) nie będąc obowiązanymi do składania deklaracji, wpłacili podatek w
wysokości większej od należnej.
ż 3. W przypadkach, o których mowa w ż 2 pkt 1 lit. a) i b) oraz w pkt 2 lit.
a) i b), podatnik, płatnik lub inkasent równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie
nadpłaty są obowiązani złożyć skorygowane zeznanie (deklarację).
ż 4. Jeżeli prawidłowość skorygowanego zeznania (deklaracji) nie budzi
wątpliwości, organ podatkowy zwraca nadpłatę bez wydania decyzji stwierdzającej
nadpłatę.
ż 5. Jeżeli zwrotu nadpłaty w trybie, o którym mowa w ż 4, dokonano
nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej, od kwoty nadpłaty podlegającej
zwrotowi nie nalicza się odsetek za zwłokę. W tym zakresie nie wszczyna się
postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe.
ż 6. Przepisów ż 2 pkt 1 lit. b) i pkt 2 nie stosuje się, jeżeli ustawy
podatkowe przewidują inny tryb zwrotu podatku.
ż 7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach, o których
mowa w ż 1, uwzględniając w szczególności rodzaj podatku i przypadki poboru
podatku przez płatnika.
Art. 76. ż 1. Nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu
z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz
bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z
urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w
części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, z zastrzeżeniem ż 2.
ż 2. Nadpłaty, których wysokość nie przekracza wysokości kosztów upomnienia w
postępowaniu egzekucyjnym, podlegają z urzędu zaliczeniu na poczet zaległości
podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a
w razie ich braku - na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, chyba że
podatnik wystąpi o ich zwrot.
Art. 76a. ż 1. W sprawach zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz
bieżących zobowiązań podatkowych wydaje się postanowienie, na które służy
zażalenie. W przypadku zaliczenia nadpłaty na poczet zaległości podatkowych
przepisy art. 55 ż 2 i art. 62 ż 1 stosuje się odpowiednio.
ż 2. Zaliczenie nadpłaty na poczet zaległości podatkowych następuje z dniem:
1) powstania nadpłaty - w przypadkach, o których mowa w art. 73 ż 1 pkt 1, 2
i 5 oraz ż 2,
2) złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty.
Art. 76b. Przepisy art. 76, art. 76a, art. 77b i art. 80 stosuje się
odpowiednio do zwrotu podatku. Zaliczenie, o którym mowa w art. 76a ż 2 pkt 1,
następuje z dniem złożenia deklaracji wykazującej zwrot podatku.
Art. 76c. Nadpłatę wynikającą z zaliczek na podatek zwraca się po
zakończeniu okresu, za który rozlicza się podatek. Jeżeli jednak nadpłata wynika
z decyzji stwierdzającej nadpłatę, wydanej w związku z art. 75 ż 1, zwrot
nadpłaty następuje w terminie 30 dni od dnia wydania tej decyzji.
Art. 77. ż 1. Nadpłata podlega zwrotowi w terminie:
1) 30 dni od dnia wydania decyzji o zmianie, uchyleniu lub stwierdzeniu
nieważności decyzji:
a) ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego,
b) określającej wysokość zobowiązania podatkowego,
c) o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta,
d) o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej lub spadkobiercy,
z zastrzeżeniem ż 3,
2) 30 dni od dnia wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę,
3) 30 dni od dnia doręczenia organowi podatkowemu orzeczenia sądu
administracyjnego wraz z jego uzasadnieniem, uchylającego decyzję organu
podatkowego pierwszej instancji lub stwierdzającego jej nieważność, z
zastrzeżeniem ż 3,
4) 30 dni od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w art. 74,
5) 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania lub deklaracji, o których mowa w art.
73 ż 2, z zastrzeżeniem ż 2,
6) 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wraz ze
skorygowanym zeznaniem (deklaracją) w przypadkach, o których mowa w art. 75 ż 3,
lecz nie wcześniej niż w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania lub
deklaracji, o których mowa w art. 73 ż 2.
ż 2. W przypadku skorygowania deklaracji lub zeznania w trybie określonym w
art. 274 lub art. 274a nadpłata podlega zwrotowi w terminie 3 miesięcy od dnia
skorygowania przez podatnika deklaracji lub zeznania.
ż 3. W przypadku uchylenia decyzji, o której mowa w ż 1 pkt 1 lit. a)-d), lub
stwierdzenia jej nieważności, jeżeli następnie, w terminie 3 miesięcy od dnia
uchylenia lub stwierdzenia nieważności przez organ podatkowy lub od dnia
doręczenia organowi podatkowemu orzeczenia sądu administracyjnego wraz z jego
uzasadnieniem, uchylającego decyzję lub stwierdzającego jej nieważność, zostanie
wydana decyzja w tej samej sprawie, nadpłata, którą stanowi różnica między
podatkiem wpłaconym a podatkiem wynikającym z tej decyzji, podlega zwrotowi w
terminie 30 dni od dnia wydania nowej decyzji.
ż 4. W przypadku niewydania nowej decyzji w terminie, o którym mowa w ż 3,
nadpłata stanowiąca kwotę wpłaconą na podstawie decyzji uchylonej lub decyzji,
której nieważność stwierdzono, podlega zwrotowi bez zbędnej zwłoki.
Art. 77a. Organ podatkowy może, na wniosek podatnika, w przypadkach
uzasadnionych jego ważnym interesem, dokonać zwrotu nadwyżki wpłaconych kwot
zaliczek na podatek dochodowy.
Art. 77b. ż 1. Zwrot nadpłaty następuje:
1) na wskazany rachunek bankowy podatnika, płatnika lub inkasenta
obowiązanego do posiadania rachunku bankowego,
2) w gotówce, jeżeli podatnik, płatnik lub inkasent nie są obowiązani do
posiadania rachunku bankowego, chyba że zażądają zwrotu nadpłaty na rachunek
bankowy.
ż 2. Za dzień zwrotu nadpłaty uważa się dzień:
1) obciążenia rachunku bankowego organu podatkowego na podstawie polecenia
przelewu,
2) złożenia przekazu pocztowego,
3) wypłacenia kwoty nadpłaty przez organ podatkowy lub postawienia nadpłaty
do dyspozycji podatnika w kasie.
ż 3. Nadpłata, której wysokość nie przekracza kosztów upomnienia w
postępowaniu egzekucyjnym, podlega zwrotowi wyłącznie w kasie.
ż 4. Nadpłata zwracana przekazem pocztowym jest pomniejszana o koszty jej
zwrotu.
Art. 78. ż 1. Nadpłaty podlegają oprocentowaniu w wysokości równej
wysokości odsetek za zwłokę pobieranych od zaległości podatkowych, z
zastrzeżeniem ż 2.
ż 2. Nadpłaty, o których mowa w art. 76 ż 2, nie podlegają oprocentowaniu.
ż 3. Oprocentowanie przysługuje:
1) w przypadkach przewidzianych w art. 77 ż 1 pkt 1 lit. a)-d), z
zastrzeżeniem pkt 2, oraz w przypadku, o którym mowa w art. 77 ż 1 pkt 3 - od
dnia powstania nadpłaty,
2) w przypadkach przewidzianych w art. 77 ż 1 pkt 1 lit. a)-d) - od dnia
wydania decyzji o zmianie lub uchyleniu decyzji, jeżeli organ podatkowy nie
przyczynił się do powstania przesłanki zmiany lub uchylenia decyzji, a nadpłata
nie została zwrócona w terminie,
3) w przypadkach przewidzianych w art. 77 ż 1 pkt 2 i pkt 6 - od dnia
złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wraz ze skorygowanym zeznaniem
(deklaracją):
a) jeżeli nadpłata nie została zwrócona w terminie 30 dni od dnia wydania
decyzji stwierdzającej nadpłatę,
b) jeżeli decyzja stwierdzająca nadpłatę nie została wydana w terminie 2
miesięcy od dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty, chyba że do
opóźnienia w wydaniu decyzji przyczynił się podatnik, płatnik lub inkasent,
c) jeżeli nadpłata nie została zwrócona w terminie, o którym mowa w art. 77 ż
1 pkt 6, chyba że do opóźnienia w zwrocie nadpłaty przyczynił się podatnik,
płatnik lub inkasent,
4) w przypadku przewidzianym w art. 77 ż 1 pkt 5 i ż 2 - od dnia powstania
nadpłaty, jeżeli nadpłata nie została zwrócona w terminie 3 miesięcy od dnia
złożenia zeznania lub deklaracji, o których mowa w art. 73 ż 2, lub od dnia
złożenia korekty zeznania lub deklaracji w trybie art. 274 lub art. 274a.
ż 4. Oprocentowanie z tytułu nadpłaty przysługuje do dnia zwrotu nadpłaty,
zaliczenia jej na poczet zaległych lub bieżących zobowiązań podatkowych lub dnia
złożenia wniosku o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań
podatkowych, z zastrzeżeniem ż 5 pkt 2.
ż 5. W przypadku przewidzianym w art. 77 ż 1 pkt 4 oprocentowanie przysługuje
za okres:
1) od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu - pod warunkiem złożenia
przez podatnika wniosku o zwrot nadpłaty w terminie 30 dni od dnia wejścia w
życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego o utracie mocy obowiązującej w
całości lub w części aktu normatywnego, lub dnia, w którym uchylono lub
zmieniono w całości lub w części ten akt,
2) od dnia powstania nadpłaty do trzydziestego dnia od dnia wejścia w życie
orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego o utracie mocy obowiązującej w całości lub
w części aktu normatywnego lub dnia, w którym uchylono lub zmieniono w całości
lub w części ten akt - jeżeli wniosek o zwrot nadpłaty został złożony po upływie
30 dni od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego o utracie
mocy obowiązującej w całości lub w części aktu normatywnego, lub dnia, w którym
uchylono lub zmieniono w całości lub w części ten akt.
Art. 78a. Jeżeli kwota dokonanego zwrotu podatku nie pokrywa kwoty
nadpłaty wraz z jej oprocentowaniem, zwróconą kwotę zalicza się proporcjonalnie
na poczet kwoty nadpłaty oraz kwoty jej oprocentowania w takim stosunku, w jakim
w dniu zwrotu pozostaje kwota nadpłaty do kwoty oprocentowania.
Art. 79. ż 1. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nadpłaty nie może
zostać wszczęte w czasie trwania postępowania podatkowego lub kontroli
podatkowej oraz w okresie między zakończeniem kontroli a wszczęciem postępowania
- w zakresie zobowiązań podatkowych, których dotyczy postępowanie lub kontrola.
ż 2. Prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa:
1) w przypadkach, o których mowa w art. 75 ż 1, po upływie 5 lat od dnia:
a) pobrania przez płatnika podatku nienależnie lub w wysokości większej od
należnej,
b) uprawomocnienia się decyzji o uchyleniu lub zmianie decyzji, na podstawie
której płatnik dokonał obliczenia podatku,
c) uprawomocnienia się decyzji o uchyleniu lub zmianie decyzji o
odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej lub o odpowiedzialności podatkowej
spadkobiercy,
2) w przypadkach, o których mowa w art. 75 ż 2 pkt 1 lit. a) i b) oraz w pkt
2 lit. a) i b) - po upływie 5 lat od dnia złożenia zeznania (deklaracji),
3) w przypadkach, o których mowa w art. 75 ż 2 pkt 1 lit. c) oraz w pkt 2
lit. c) - po upływie 5 lat od dnia, w którym dokonano wpłaty podatku.
ż 3. Przepisu ż 2 pkt 2 nie stosuje się, jeżeli ustawy podatkowe przewidują
inny tryb zwrotu podatku.
Art. 80. ż 1. Prawo do zwrotu nadpłaty podatku wygasa po upływie 5
lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin jej zwrotu.
ż 2. Po upływie terminu określonego w ż 1 wygasa również prawo do złożenia
wniosku o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych oraz
możliwość zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań
podatkowych.
ż 3. Złożenie wniosku o stwierdzenie nadpłaty, zwrot nadpłaty lub zaliczenie
jej na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych przerywa bieg terminu do zwrotu
nadpłaty.
Rozdział 10

 
Korekta deklaracji
Art. 81. Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej
deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty.
Art. 81a. ż 1. Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej,
podatnicy, których zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób przewidziany w art.
21 ż 1 pkt 1, mogą skorygować uprzednio złożone zeznanie (deklarację), jeżeli:
1) w zeznaniach (deklaracjach), o których mowa w art. 73 ż 2, wykazali
zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i
wpłacili zadeklarowany podatek albo wykazali kwotę nadpłaty w wysokości
mniejszej od należnej,
2) w deklaracjach innych niż wymienione w art. 73 ż 2 pkt 2 i 3 wykazali
zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i
wpłacili zadeklarowany podatek,
3) w złożonej deklaracji wykazali zobowiązanie podatkowe w wysokości niższej
od należnej albo kwotę nadpłaty lub zwrotu podatku w wysokości większej od
należnej.
ż 2. Uprawnienie do skorygowania deklaracji przysługuje:
1) płatnikom, jeżeli w złożonej deklaracji wykazali:
a) podatek pobrany w wysokości mniejszej lub większej od należnej,
b) podatek należny w wysokości mniejszej lub większej od pobranej,
2) inkasentom, jeżeli w złożonej deklaracji wykazali:
a) podatek należny w wysokości mniejszej od pobranej,
b) podatek w wysokości mniejszej lub większej od pobranej.
Art. 81b. ż 1. Uprawnienie, o którym mowa w art. 81a:
1) ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli
podatkowej oraz w okresie między zakończeniem kontroli a wszczęciem postępowania
- w zakresie zobowiązań podatkowych, których dotyczy postępowanie lub kontrola,
2) przysługuje nadal - w zakresie, w jakim w toku postępowania podatkowego
lub kontroli podatkowej nie stwierdzono naruszenia prawa lub nie wydano decyzji
określającej wysokość zobowiązania podatkowego.
ż 2. Korekta złożona w przypadku, o którym mowa w ż 1 pkt 1, nie wywołuje
skutków prawnych.
Art. 81c. Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy,
płatnicy i inkasenci mogą składać korekty deklaracji, również jeżeli nie wpływa
to na wysokość zobowiązania podatkowego, wysokość kwoty nadpłaty lub zwrotu
podatku.
Rozdział 11

 
Informacje podatkowe
Art. 82. ż 1. Osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające
osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą są
obowiązane do sporządzania i przekazywania informacji:
1) na pisemne żądanie organu podatkowego - o zdarzeniach wynikających ze
stosunków cywilnoprawnych albo z prawa pracy, mogących mieć wpływ na powstanie
obowiązku podatkowego lub wysokość zobowiązania podatkowego osób lub jednostek,
z którymi zawarto umowę,
2) bez wezwania przez organ podatkowy - o umowach zawartych z nierezydentami
w rozumieniu przepisów prawa dewizowego,
3) w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach.
ż 2. Banki obowiązane są do sporządzania i przekazywania comiesięcznych
informacji o założonych i zlikwidowanych rachunkach bankowych osób prowadzących
działalność gospodarczą naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według
siedziby banku, w terminie do 7 dnia następnego miesiąca. Informacje zawierają
numer rachunku, dane identyfikujące jego posiadacza oraz datę założenia albo
likwidacji rachunku.
ż 2a. Jednostki organizacyjne Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na pisemne
żądanie naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celnego obowiązane są
do sporządzenia i przekazania informacji o składkach płatnika i ubezpieczonego.
ż 2b. Informacje, o których mowa w ż 2, naczelnik urzędu skarbowego jest
obowiązany udostępnić naczelnikowi urzędu celnego na jego pisemne żądanie.
ż 3. Banki oraz inne instytucje finansowe, na pisemne żądanie ministra
właściwego do spraw finansów publicznych lub jego upoważnionego przedstawiciela,
są obowiązane do udzielenia informacji w razie wystąpienia władz państw obcych -
w zakresie i na zasadach określonych w rozdziale 2 działu VIIa oraz wynikających
z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania i innych ratyfikowanych umów
międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
ż 4. Żądanie, o którym mowa w ż 3, oznacza się klauzulą: "Tajemnica
skarbowa", a jego przekazanie następuje w trybie przewidzianym dla dokumentów
zawierających informacje niejawne stanowiące tajemnicę służbową w rozumieniu
przepisów o ochronie informacji niejawnych.
ż 5. Organ podatkowy określa zakres żądanych informacji, o których mowa w ż 1
pkt 1 i ż 2a, oraz termin ich przekazania.
ż 6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia:
1) przypadki oraz zakres informacji, o których mowa w ż 1 pkt 2, a także
szczegółowe zasady, termin oraz tryb ich sporządzania i przekazywania, ze
szczególnym uwzględnieniem powiązań kapitałowych oraz nadzorczych pomiędzy
rezydentami i nierezydentami w rozumieniu przepisów prawa dewizowego oraz
posiadania przez nierezydentów przedsiębiorstw, oddziałów i przedstawicielstw na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2) organy administracji rządowej lub samorządowej obowiązane do przekazywania
informacji podatkowych bez wezwania przez organ podatkowy, zakres tych
informacji, a także tryb ich sporządzania oraz terminy przekazywania.
Art. 82a. ż 1. Osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające
osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
obowiązane są do gromadzenia, sporządzania i przekazywania, bez wezwania przez
organ podatkowy, informacji o wynagrodzeniach za świadczone na ich rzecz usługi
(wykonywaną pracę), wypłacanych przez podmiot będący nierezydentem osobom
fizycznym będącym nierezydentami w rozumieniu przepisów prawa dewizowego,
świadczącym te usługi (wykonującym pracę), jeżeli:
1) w związku z umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz innymi
ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których stroną jest Rzeczpospolita
Polska, może to mieć wpływ na powstanie obowiązku podatkowego lub wysokość
zobowiązania podatkowego osób otrzymujących wynagrodzenie,
2) podmiot będący nierezydentem bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w
zarządzaniu lub kontroli podmiotu, którego dotyczy obowiązek informacyjny, albo
posiada udział w kapitale tego podmiotu uprawniający do co najmniej 5%
wszystkich praw głosu.
ż 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, zakres informacji, o których mowa w ż 1, a także szczegółowe
zasady, termin oraz tryb ich sporządzania, ze szczególnym uwzględnieniem czasu
pobytu nierezydenta w kraju, danych identyfikujących nierezydenta i podmiot
wypłacający nierezydentowi wynagrodzenie, wysokość wynagrodzenia, formy i termin
jego wypłaty.
Art. 83. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w
porozumieniu z ministrem obrony narodowej, ministrem właściwym do spraw
wewnętrznych oraz ministrem właściwym do spraw administracji publicznej określi,
w drodze rozporządzenia, zakres i termin przekazywania informacji, o których
mowa w art. 82 ż 1, przez organy lub jednostki podległe tym ministrom,
uwzględniając dane identyfikujące strony zawartej umowy oraz tryb ich
przekazywania zapewniający szczególną ochronę informacji w nich zawartych.
Art. 84. ż 1. Sądy, komornicy sądowi oraz notariusze są obowiązani
sporządzać i przekazywać właściwym organom podatkowym informacje wynikające ze
zdarzeń prawnych, które mogą spowodować powstanie zobowiązania podatkowego.
ż 2. Minister sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje informacji, ich
formę, z uwzględnieniem formy wypisu aktu, zakres, terminy oraz sposób
przekazywania informacji przez sądy, komorników sądowych i notariuszy.
Art. 85. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może
określić, w drodze rozporządzenia, w zakresie niezbędnym do kontroli
prawidłowości wykonywania obowiązków podatkowych oraz korzystania z uprawnień
przewidzianych w przepisach prawa podatkowego, grupy podmiotów obowiązanych do
składania zeznań, wykazów, informacji lub deklaracji oraz ustalać zakres danych
zawartych w tych dokumentach, a także terminy ich składania i rodzaje
dokumentów, które powinny być do nich dołączone.
Art. 86. ż 1. Podatnicy obowiązani do prowadzenia ksiąg podatkowych
przechowują księgi i związane z ich prowadzeniem dokumenty do czasu upływu
okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego.
ż 2. W razie likwidacji lub rozwiązania osoby prawnej lub jednostki
organizacyjnej niemającej osobowości prawnej podmiot dokonujący jej likwidacji
lub rozwiązania zawiadamia pisemnie właściwy organ podatkowy, nie później niż w
ostatnim dniu istnienia tej osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, o
miejscu przechowywania ksiąg podatkowych oraz dokumentów związanych z ich
prowadzeniem.
Rozdział 12

 
Rachunki
Art. 87. ż 1. Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy
prowadzący działalność gospodarczą obowiązani są na żądanie kupującego lub
usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie
usługi.
ż 2. Obowiązek wystawienia rachunku, o którym mowa w ż 1, nie dotyczy
rolników sprzedających produkty roślinne i zwierzęce pochodzące z własnej uprawy
lub hodowli, nieprzerobione sposobem przemysłowym, chyba że sprzedaż jest
dokonywana w ich odrębnych, stałych miejscach sprzedaży, poza obrębem uprawy lub
hodowli.
ż 3. Podatnicy wymienieni w ż 1, od których zażądano rachunku przed
wykonaniem usługi lub wydaniem towaru, wystawiają rachunek nie później niż w
terminie 7 dni od dnia wykonania usługi lub wydania towaru. Jeżeli jednak
żądanie wystawienia rachunku zostało zgłoszone po wykonaniu usługi lub wydaniu
towaru, wystawienie rachunku następuje w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia
żądania.
ż 4. Podatnik nie ma obowiązku wystawienia rachunku, jeżeli żądanie zostało
zgłoszone po upływie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
ż 5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, zakres informacji, które muszą być zawarte w rachunkach,
uwzględniając w szczególności dane identyfikujące sprzedawcę i kupującego,
wykonawcę i odbiorcę usług oraz oznaczenie wartości i rodzaju transakcji.
Art. 88. ż 1. Podatnicy wystawiający rachunki są obowiązani kolejno je
numerować i przechowywać kopie tych rachunków, w kolejności ich wystawienia, do
czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio do podatników obowiązanych do
żądania rachunków.
Art. 89. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może
określić, w drodze rozporządzenia:
1) grupy podatników zwolnionych z obowiązku wystawiania rachunków, o których
mowa w art. 87 ż 1, w przypadkach, w których rodzaj i sposób prowadzenia
działalności gospodarczej znacznie utrudnia wystawianie rachunków,
2) przypadki, w których w zakresie niezbędnym do kontroli prawidłowości
wykonywania obowiązków podatkowych oraz korzystania z uprawnień przewidzianych w
przepisach prawa podatkowego, podatnicy są obowiązani do:
a) dokumentowania rachunkami nabycia towarów lub usług,
b) prowadzenia ewidencji rachunków dokumentujących nabycie towarów lub usług.
Art. 90. Podatnicy, na których, zgodnie z przepisami wydanymi na
podstawie art. 89 pkt 2 lit. a), nałożono obowiązek dokumentowania rachunkami
nabycia towarów lub usług, składają żądanie wystawienia rachunku nie później niż
w dniu zawarcia umowy. Przepis art. 87 ż 3 stosuje się odpowiednio.
Rozdział 13

 
Odpowiedzialność solidarna
Art. 91. Do odpowiedzialności solidarnej za zobowiązania podatkowe
stosuje się przepisy kodeksu cywilnego dla zobowiązań cywilnoprawnych.
Art. 92. ż 1. Jeżeli, zgodnie z ustawami podatkowymi, podatnicy
ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe, a zobowiązania te
powstają w sposób przewidziany w art. 21 ż 1 pkt 2, odpowiedzialnymi solidarnie
są podatnicy, którym doręczono decyzję ustalającą wysokość zobowiązania
podatkowego.
ż 2. Przepisu ż 1 nie stosuje się do zobowiązań podatkowych pobieranych w
formie łącznego zobowiązania pieniężnego. W tym przypadku zasady
odpowiedzialności solidarnej stosuje się z chwilą doręczenia decyzji (nakazu
płatniczego) osobie, na którą, zgodnie z odrębnymi przepisami, wystawia się
decyzję (nakaz płatniczy).
ż 3. Małżonkowie wspólnie opodatkowani na podstawie odrębnych przepisów
ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe oraz solidarna jest
ich wierzytelność o zwrot nadpłaty podatku.
ż 4. Do wierzytelności o zwrot nadpłaty, o której mowa w ż 3, stosuje się
przepisy Kodeksu cywilnego o wierzytelnościach cywilnoprawnych.
Rozdział 14

 
Prawa i obowiązki następców prawnych oraz podmiotów
przekształconych
Art. 93. ż 1. Osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku łączenia się:
1) osób prawnych,
2) osobowych spółek handlowych,
3) osobowych i kapitałowych spółek handlowych
- wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i
obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio do osoby prawnej łączącej się przez
przejęcie:
1) innej osoby prawnej (osób prawnych),
2) osobowej spółki handlowej (osobowych spółek handlowych).
ż 3. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio do osoby prawnej przejmującej zakład
(oddział) samodzielnie sporządzający bilans.
Art. 93a. ż 1. Osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku:
1) przekształcenia innej osoby prawnej,
2) przekształcenia spółki niemającej osobowości prawnej
- wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i
obowiązki przekształcanej osoby lub spółki.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio do:
1) osobowej spółki handlowej zawiązanej (powstałej) w wyniku przekształcenia:
a) innej spółki niemającej osobowości prawnej,
b) spółki kapitałowej,
2) spółki niemającej osobowości prawnej, do której osoba fizyczna wniosła na
pokrycie udziału wkład w postaci swojego przedsiębiorstwa.
Art. 93b. Przepisy art. 93 i art. 93a stosuje się odpowiednio do
łączenia się i przekształceń komunalnych zakładów budżetowych.
Art. 93c. ż 1. W przewidziane przepisami prawa podatkowego uprawnienia
osoby prawnej wykreślonej z właściwego rejestru na skutek jej podziału:
1) wstępują - w zakresie uprawnień majątkowych - osoby prawne powstałe w
wyniku podziału (zgodnie z planem podziału), z tym że w zakresie rozliczeń z
tytułu podatku od towarów i usług, w przypadku gdy części majątku dzielonej
osoby prawnej przejmowane w wyniku podziału:
a) stanowią zakłady (oddziały) będące odrębnymi podatnikami tego podatku -
osoby prawne lub jej zakłady (oddziały) przejmujące te zakłady, w zakresie
przejmowanego zakładu,
b) nie stanowią zakładów (oddziałów) będących odrębnymi podatnikami tego
podatku - jedna z nowo utworzonych osób lub jej zakład (oddział), będący
odrębnym podatnikiem tego podatku, przejmująca największą część majątku trwałego
służącego czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług (wskazana w
planie podziału),
2) wstępuje - w zakresie uprawnień niemajątkowych - jedna z nowo utworzonych
osób (wskazana w planie podziału).
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio do osoby prawnej przejmującej
majątek osoby prawnej wykreślonej z właściwego rejestru na skutek jej podziału.
ż 3. Przepisy ż 1 i 2 stosuje się, jeżeli majątek dzielonej osoby prawnej
przejmowany w wyniku podziału stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Art. 93d. Przepisy art. 93-93c mają zastosowanie również do praw i
obowiązków wynikających z decyzji wydanych na podstawie przepisów prawa
podatkowego.
Art. 93e. Przepisy art. 93-93d stosuje się w zakresie, w jakim odrębne
ustawy, umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz inne ratyfikowane umowy
międzynarodowe, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, nie stanowią inaczej.
Art. 94. Przepisy art. 93 ż 1, art. 93d i art. 93e, z zastrzeżeniem
art. 95, stosuje się również do nabywców przedsiębiorstw państwowych oraz do
spółek, które na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji
przedsiębiorstw państwowych nabyły lub przejęły te przedsiębiorstwa.
Art. 95. ż 1. Odpowiedzialność nabywców lub spółek, o których mowa w
art. 94, z tytułu:
1) odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych zlikwidowanego
przedsiębiorstwa,
2) oprocentowania przypadających do zwrotu zaliczek naliczonego podatku od
towarów i usług
- ograniczona jest do odsetek (oprocentowania) naliczonych do dnia
wykreślenia przedsiębiorstwa z rejestru przedsiębiorstw państwowych.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio do odpowiedzialności Skarbu Państwa,
powiatu albo województwa lub gminy z tytułu oprocentowania nadpłat oraz
oprocentowania zwrotu różnicy podatku od towarów i usług.
Art. 96. Odsetki za zwłokę oraz oprocentowanie, o których mowa w art.
95, naliczane są nadal:
1) po upływie 14 dni od dnia doręczenia spółce decyzji określającej wysokość
zobowiązania podatkowego lub wydania decyzji w sprawie zwrotu zaliczek
naliczonego podatku od towarów i usług,
2) począwszy od dnia otrzymania przez organ podatkowy wniosku o zwrot
nadpłaty lub o zwrot różnicy podatku od towarów i usług.
Art. 97. ż 1. Spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem ż 2, przejmują
przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki
spadkodawcy.
ż 2. Jeżeli, na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy
przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną
działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod
warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek.
ż 3. Przepis ż 2 stosuje się odpowiednio do praw i obowiązków z tytułu
sprawowanej przez spadkodawcę funkcji płatnika.
ż 4. Przepisy ż 1-3 stosuje się również do praw i obowiązków wynikających z
decyzji wydanych na podstawie przepisów prawa podatkowego.
Art. 97a. Do spadkobiercy w zakresie przejętych przez niego zobowiązań
spadkodawcy stosuje się odpowiednio przepisy art. 48 ż 1-3 oraz art. 67 ż 1-2.
Art. 98. ż 1. Do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania
podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy kodeksu cywilnego o przyjęciu i
odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się również do odpowiedzialności spadkobierców za:
1) zaległości podatkowe, w tym również za zaległości, o których mowa w art.
52 ż 1,
2) odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych spadkodawcy,
3) pobrane, a niewpłacone podatki z tytułu sprawowanej przez spadkodawcę
funkcji płatnika lub inkasenta,
4) niezwrócone przez spadkodawcę zaliczki na naliczony podatek od towarów i
usług oraz ich oprocentowanie,
5) opłatę prolongacyjną,
6) koszty postępowania podatkowego,
7) koszty upomnienia i koszty postępowania egzekucyjnego prowadzonego wobec
spadkodawcy powstałe do dnia otwarcia spadku.
ż 3. (skreślony)
Art. 99. Bieg terminów przewidzianych w art. 68, 70, 71, 77 ż 1 oraz
art. 80 ż 1 ulega zawieszeniu od dnia śmierci spadkodawcy do dnia
uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, nie dłużej
jednak niż do dnia, w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy.
Art. 100. ż 1. Organy podatkowe właściwe ze względu na ostatnie
miejsce zamieszkania spadkodawcy orzekają w odrębnych decyzjach o zakresie
odpowiedzialności poszczególnych spadkobierców.
ż 2. W decyzji organ podatkowy określa wysokość zobowiązań spadkodawcy, o
których mowa w art. 98 ż 1 i 2.
ż 3. Termin płatności przez spadkobiercę zobowiązań, o których mowa w ż 2,
wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji.
Art. 101. ż 1. Odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych spadkodawcy
oraz oprocentowanie nie zwróconych zaliczek naliczonego podatku od towarów i
usług naliczane są do dnia otwarcia spadku.
ż 2. Odsetki za zwłokę oraz oprocentowanie, o których mowa w ż 1, naliczane
są nadal w przypadku niedotrzymania przez spadkobierców terminu określonego w
art. 100 ż 3.
ż 3. (skreślony)
Art. 102. ż 1. Przepisy art. 100 i 101 stosuje się, jeżeli:
1) w stosunku do spadkodawcy nie zostało wszczęte postępowanie podatkowe lub
2) postępowanie podatkowe, którego stroną był spadkodawca, zostało zakończone
decyzją ostateczną.
ż 2. W razie śmierci strony w toku postępowania w sprawach dotyczących praw
lub obowiązków wymienionych w art. 97 w miejsce dotychczasowej strony wstępują
jej spadkobiercy.
ż 3. Przepis ż 2 stosuje się odpowiednio do następców prawnych, o których
mowa w art. 93- 93c i art. 94.
Art. 103. ż 1. Organy podatkowe zawiadamiają spadkobierców o:
1) złożonych przez spadkodawcę odwołaniach od decyzji, zażaleniach na
postanowienia i skargach do sądu administracyjnego,
2) decyzjach wydanych na podstawie art. 48 ż 1,
3) decyzjach i postanowieniach, które zostały doręczone spadkodawcy, a w dniu
jego śmierci nie upłynął jeszcze termin do złożenia odwołania, zażalenia lub
skargi do sądu administracyjnego,
4) wszczętej kontroli podatkowej,
5) złożonych przez spadkodawcę wnioskach o wszczęcie postępowania,
6) postępowaniach wszczętych z urzędu wobec spadkodawcy.
ż 2. W przypadkach, o których mowa w ż 1 pkt 1 i 3, terminy do złożenia
odwołania, zażalenia lub skargi do sądu administracyjnego biegną ponownie od
dnia doręczenia zawiadomienia.
Art. 104. ż 1. Jeżeli spadkodawca był podatnikiem podatku dochodowego
od osób fizycznych, organ podatkowy informuje spadkobierców, na podstawie
posiadanych danych, o wysokości dochodu lub przychodu spadkodawcy oraz o
wysokości wpłaconych zaliczek na podatek lub podatku, podając równocześnie
przypadającą do zapłacenia kwotę podatku lub kwotę nadpłaty.
ż 2. Jeżeli spadkodawca poniósł wydatki uprawniające do ulg podatkowych,
spadkobierca w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ż
1, zawiadamia organ podatkowy o wysokości poniesionych wydatków.
ż 3. Po upływie terminu, o którym mowa w ż 2, organ podatkowy doręcza
spadkobiercom decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego lub
stwierdzającą nadpłatę.
ż 4. (skreślony)
Art. 105. ż 1. Oprocentowanie z tytułu przypadających na rzecz
spadkodawcy nadpłat oraz zwrotów podatków naliczane jest do dnia otwarcia
spadku.
ż 2. Przypadające na rzecz spadkodawcy nadpłaty oraz zwroty podatków, a także
oprocentowanie z tych tytułów zwracane są poszczególnym spadkobiercom w
proporcji określonej w ich zgodnym oświadczeniu woli, pod warunkiem złożenia w
organie podatkowym:
1) prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku,
2) zgodnego oświadczenia woli wszystkich spadkobierców o podziale tych
należności.
ż 3. W razie niezłożenia oświadczenia, o którym mowa w ż 2 pkt 2, w terminie
30 dni od dnia złożenia prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia
spadku kwoty należnych nadpłat i zwrotów podatku, a także kwoty oprocentowania z
tych tytułów składane są do depozytu organu podatkowego. Nadpłata lub zwrot
podatku są pomniejszane o koszty przechowywania w depozycie.
ż 4. Oprocentowanie naliczane jest nadal, jeżeli zwrot nadpłaty lub zwrot
podatku nie został dokonany w terminie 15 dni od dnia złożenia oświadczenia, o
którym mowa w ż 2 pkt 2.
Art. 106. ż 1. Zapisobiorca, który otrzymał należny mu zapis, ponosi
odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe spadkodawcy.
ż 2. Zakres odpowiedzialności zapisobiorcy ograniczony jest do wartości
otrzymanego zapisu.
ż 3. Do odpowiedzialności zapisobiorcy stosuje się odpowiednio art. 97 ż 1
oraz art. 98-104.
Rozdział 15

 
Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich
Art. 107. ż 1. W przypadkach i w zakresie przewidzianych w niniejszym
rozdziale za zaległości podatkowe podatnika odpowiadają całym swoim majątkiem
solidarnie z podatnikiem również osoby trzecie.
ż 1a. Osoby trzecie odpowiadają całym swoim majątkiem solidarnie z następcą
prawnym podatnika za przejęte przez niego zaległości podatkowe.
ż 2. Jeżeli dalsze przepisy nie stanowią inaczej, osoby trzecie odpowiadają
również za:
1) podatki nie pobrane oraz pobrane, a nie wpłacone przez płatników lub
inkasentów,
2) odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych,
3) nie zwrócone w terminie zaliczki naliczonego podatku od towarów i usług
oraz za oprocentowanie tych zaliczek,
4) koszty postępowania egzekucyjnego.
Art. 108. ż 1. O odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej organ
podatkowy orzeka w drodze decyzji.
ż 2. Postępowanie w sprawie odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej nie
może zostać wszczęte przed:
1) upływem terminu płatności ustalonego zobowiązania,
2) dniem doręczenia decyzji:
a) określającej wysokość zobowiązania podatkowego,
b) o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta,
c) w sprawie zwrotu zaliczki naliczonego podatku od towarów i usług,
d) określającej wysokość należnych odsetek za zwłokę,
3) dniem wszczęcia postępowania egzekucyjnego - w przypadku, o którym mowa w
ż 3,
ż 3. W razie wystawienia tytułu wykonawczego na podstawie deklaracji, na
zasadach przewidzianych w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji, przed orzeczeniem o odpowiedzialności osoby trzeciej nie wymaga
się uprzedniego wydania decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego i
decyzji, o której mowa w art. 53a.
ż 4. Egzekucja zobowiązania wynikającego z decyzji o odpowiedzialności
podatkowej osoby trzeciej może być wszczęta dopiero wówczas, gdy egzekucja z
majątku podatnika okazała się w całości lub w części bezskuteczna.
Art. 109. ż 1. W sprawie odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej
przepisy art. 29, art. 33, art. 33a, art. 34 ż 1, art. 41 ż 1, art. 47 ż 1, art.
48 ż 1 pkt 2 i 3, art. 49, art. 51 ż 1, art. 53 ż 3, art. 55, art. 57, art. 59,
art. 60, art. 64-66 oraz art. 67 ż 1-3 stosuje się odpowiednio.
ż 2. W razie niedotrzymania terminu płatności osoba trzecia odpowiada również
za naliczone po dniu wydania decyzji o jej odpowiedzialności podatkowej odsetki
za zwłokę od:
1) zaległości podatkowych,
2) należności wymienionych w art. 107 ż 2 pkt 1,
3) niezwróconych w terminie zaliczek na naliczony podatek od towarów i usług.
Art. 110. ż 1. Rozwiedziony małżonek podatnika odpowiada całym swoim
majątkiem solidarnie z byłym małżonkiem za zaległości podatkowe z tytułu
zobowiązań podatkowych powstałych w czasie trwania wspólności majątkowej,
jednakże tylko do wysokości wartości przypadającego mu udziału w majątku
wspólnym.
ż 2. Odpowiedzialność, o której mowa w ż 1, nie obejmuje:
1) nie pobranych należności wymienionych w art. 107 ż 2 pkt 1,
2) odsetek za zwłokę oraz kosztów egzekucyjnych powstałych po dniu
uprawomocnienia się orzeczenia o rozwodzie.
ż 3. Przepisy ż 1 i 2 stosuje się odpowiednio w razie unieważnienia
małżeństwa oraz separacji.
Art. 111. ż 1. Członek rodziny podatnika odpowiada całym swoim
majątkiem solidarnie z podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą za
zaległości podatkowe wynikające z tej działalności i powstałe w okresie, w
którym stale współdziałał z podatnikiem w jej wykonywaniu, osiągając korzyści z
prowadzonej przez niego działalności.
ż 2. Odpowiedzialność, o której mowa w ż 1, nie dotyczy osób, które w okresie
stałego współdziałania z podatnikiem były osobami, wobec których na podatniku
ciążył obowiązek alimentacyjny - w zakresie wynikającym z obowiązku
alimentacyjnego.
ż 3. Za członków rodziny podatnika uważa się zstępnych, wstępnych,
rodzeństwo, małżonków zstępnych, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia
oraz pozostającą z podatnikiem w faktycznym pożyciu.
ż 4. Przepis ż 1 stosuje się również do małżonków, którzy zawarli umowę o
ograniczeniu lub wyłączeniu wspólności majątkowej, których wspólność majątkowa
została zniesiona przez sąd, oraz małżonków pozostających w separacji.
ż 5. Odpowiedzialność, o której mowa w ż 1:
1) ograniczona jest do wysokości uzyskanych korzyści,
2) nie obejmuje nie pobranych należności wymienionych w art. 107 ż 2 pkt 1, z
wyjątkiem należności, które nie zostały pobrane od osób wymienionych w ż 3 i 4.
Art. 112. ż 1. Nabywca:
1) przedsiębiorstwa,
2) zorganizowanej części przedsiębiorstwa,
3) składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą
wymienionych w ż 2, jeżeli ich wartość w dniu zbycia wynosi co najmniej 15 000

- odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do
dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością
gospodarczą.
ż 2. Składniki majątku związane z prowadzoną działalnością gospodarczą
stanowią aktywa trwałe w rozumieniu przepisów o rachunkowości, z wyłączeniem
należności długoterminowych, udzielonych pożyczek i długoterminowych rozliczeń
międzyokresowych.
ż 3. Zakres odpowiedzialności nabywcy jest ograniczony do wartości nabytego
przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub składników majątku.
ż 4. Zakres odpowiedzialności nabywcy nie obejmuje:
1) należności wymienionych w art. 107 ż 2 pkt 1,
2) odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych oraz oprocentowania, o którym
mowa w art. 107 ż 2 pkt 3, powstałych po dniu nabycia.
ż 5. Przepisu ż 4 nie stosuje się do nabywców będących małżonkami lub
członkami rodziny podatnika, o których mowa w art. 111 ż 3.
ż 6. Nabywca nie odpowiada za zaległości podatkowe, które nie zostały
wykazane w zaświadczeniu, o którym mowa w art. 306g.
ż 7. Nabywca odpowiada również za zaległości podatkowe zbywcy powstałe po
dniu wydania zaświadczenia, o którym mowa w art. 306g, a przed dniem nabycia
przedsiębiorstwa, jego części lub składników majątku, jeżeli od dnia wydania
zaświadczenia do dnia zbycia:
1) upłynęło 30 dni - w przypadku zbycia przedsiębiorstwa lub jego części,
2) upłynęły 3 dni - w przypadku zbycia składników majątku.
Art. 113. Jeżeli podatnik, za zgodą innej osoby, w celu zatajenia
prowadzenia działalności gospodarczej lub rzeczywistych rozmiarów tej
działalności, posługuje się lub posługiwał się imieniem i nazwiskiem, nazwą lub
firmą tej osoby, osoba ta ponosi solidarną odpowiedzialność z podatnikiem całym
swoim majątkiem za zaległości podatkowe powstałe podczas prowadzenia tej
działalności.
Art. 114. ż 1. Właściciel, samoistny posiadacz lub użytkownik
wieczysty rzeczy lub prawa majątkowego pozostający z użytkownikiem danej rzeczy
lub prawa majątkowego w związku, o którym mowa w ż 2, odpowiada za zaległości
podatkowe użytkownika powstałe w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną
przez użytkownika, jeżeli dana rzecz lub prawo są związane z działalnością
gospodarczą lub służą do jej prowadzenia.
ż 2. Związek, o którym mowa w ż 1, ma miejsce, gdy podczas trwania
użytkowania między:
1) właścicielem, samoistnym posiadaczem lub użytkownikiem wieczystym rzeczy
lub prawa majątkowego i jej użytkownikiem lub
2) osobami pełniącymi funkcje zarządzające, nadzorcze albo kontrolne w
podmiocie będącym właścicielem, samoistnym posiadaczem lub użytkownikiem
wieczystym rzeczy lub prawa majątkowego i w podmiocie będącym jego użytkownikiem
- istnieją powiązania o charakterze rodzinnym, kapitałowym, majątkowym, w
rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, lub wynikające ze stosunku pracy.
ż 3. Odpowiedzialność, o której mowa w ż 1, ograniczona jest do równowartości
rzeczy lub praw majątkowych będących przedmiotem użytkowania.
ż 4. Przepisy ż 1-3 stosuje się odpowiednio do najmu, dzierżawy, leasingu lub
innych umów o podobnym charakterze.
Art. 114a. ż 1. Dzierżawca lub użytkownik nieruchomości odpowiada
całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem będącym właścicielem,
użytkownikiem wieczystym lub posiadaczem samoistnym nieruchomości za zaległości
podatkowe z tytułu zobowiązań podatkowych wynikających z opodatkowania
nieruchomości, powstałych podczas trwania dzierżawy lub użytkowania.
ż 2. Zakres odpowiedzialności dzierżawcy lub użytkownika nieruchomości nie
obejmuje należności wymienionych w art. 107 ż 2.
Art. 115. ż 1. Wspólnik spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz
komplementariusz spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej, nie będący
akcjonariuszem, odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z
pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki i wspólników, wynikające
z działalności spółki.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się również do odpowiedzialności byłego wspólnika za
zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań powstałych w okresie, gdy był on
wspólnikiem. Za zobowiązania podatkowe powstałe, na podstawie odrębnych
przepisów, po rozwiązaniu spółki odpowiadają osoby będące wspólnikami w momencie
rozwiązania spółki.
ż 3. (skreślony)
ż 4. Orzeczenie o odpowiedzialności, o której mowa w ż 1, za zaległości
podatkowe spółki z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w sposób
przewidziany w art. 21 ż 1 pkt 1 nie wymaga uprzedniego wydania decyzji, o
których mowa w art. 108 ż 2 pkt 2. W tym przypadku określenie wysokości
zobowiązań podatkowych spółki, orzeczenie o odpowiedzialności płatnika
(inkasenta), zwrocie zaliczki na naliczony podatek od towarów i usług lub
określenie wysokości należnych odsetek za zwłokę następuje w decyzji, o której
mowa w art. 108 ż 1.
ż 5. Przepis ż 4 stosuje się również w przypadku rozwiązania spółki.
Art. 116. ż 1. Za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji,
spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym
swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki
okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:
1) nie wykazał, że:
a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto
postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo
b) niezgtoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania
zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez
jego winy,
2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie
zaległości podatkowych spółki w znacznej części.
ż 2. Odpowiedzialność członków zarządu, określona w ż 1, obejmuje zaległości
podatkowe z tytułu zobowiązań, które powstały w czasie pełnienia przez nich
obowiązków członka zarządu.
ż 3. W przypadku gdy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji
lub spółka akcyjna w organizacji nie posiada zarządu, za zaległości podatkowe
spółki odpowiada jej pełnomocnik albo odpowiadają wspólnicy, jeżeli pełnomocnik
nie został powołany. Przepisy ż 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
ż 4. Przepisy ż 1-3 stosuje się również do byłego członka zarządu oraz byłego
pełnomocnika lub wspólnika spółki w organizacji.
Art. 116a. Za zaległości podatkowe innych osób prawnych niż wymienione
w art. 116 odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie organów
zarządzających tymi osobami. Przepisy art. 116 stosuje się odpowiednio."
96) w art. 117 dodaje się ż 3 i 4 w brzmieniu:
"ż 3. Przepisy ż 1 i 2 stosuje się odpowiednio do odpowiedzialności osoby
prawnej przejmującej majątek innej osoby prawnej w wyniku jej podziału.
ż 4. Przepis art. 115 ż 4 stosuje się odpowiednio do orzekania o
odpowiedzialności podatkowej za zaległości podatkowe osoby prawnej wykreślonej z
właściwego rejestru na skutek jej podziału.
Art. 117. ż 1. Osoba prawna powstała w wyniku podziału innej osoby
prawnej odpowiada za zaległości podatkowe tej osoby całym swoim majątkiem
solidarnie z:
1) innymi osobami prawnymi powstałymi w wyniku podziału,
2) innymi osobami prawnymi powstałymi w wyniku podziału oraz z osobą prawną,
która uległa podziałowi.
ż 2. W przypadku określonym w ż 1 pkt 2 odpowiedzialność obejmuje zaległości
podatkowe osoby prawnej, która uległa podziałowi, z tytułu zobowiązań
podatkowych powstałych do dnia podziału.
Art. 118. ż 1. Nie można wydać decyzji o odpowiedzialności podatkowej
osoby trzeciej, jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym powstała zaległość
podatkowa, upłynęło 5 lat.
ż 2. Przedawnienie zobowiązania wynikającego z decyzji, o której mowa w ż 1,
następuje po upływie 3 lat od końca roku kalendarzowego, w którym została
doręczona decyzja o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej. Przepisy art.
70 ż 2 pkt 1 i ż 3-5 stosuje się odpowiednio, z tym że termin biegu
przedawnienia po jego przerwaniu wynosi 3 lata.
Art. 119. ż 1. Kwota, o której mowa w art. 41 ż 1 i w art. 112 ż 1 pkt
3, podlega w każdym roku podwyższeniu w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi
wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszych dwóch kwartałach danego
roku w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku, a jeżeli wskaźnik ten
ma wartość ujemną, kwota nie ulega zmianie.
ż 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z
Prezesem Głównego Urzędu Statystycznego, ogłasza, w drodze obwieszczenia, w
Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", do dnia 15
sierpnia danego roku, kwoty, o których mowa w art. 41 ż 1 i w art. 112 ż 1 pkt
3, z zaokrągleniem do pełnych setek złotych (z pominięciem dziesiątek złotych).
DZIAŁ IV
Postępowanie podatkowe
Rozdział 1
Zasady ogólne

 
Art. 120. Organy podatkowe działają na podstawie przepisów prawa.
Art. 121. ż 1. Postępowanie podatkowe powinno być prowadzone w sposób
budzący zaufanie do organów podatkowych.
ż 2. Organy podatkowe w postępowaniu podatkowym obowiązane są na udzielać
niezbędnych informacji i wyjaśnień o przepisach prawa podatkowego pozostających
w związku z przedmiotem tego postępowania.
Art. 122. W toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie
niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz
załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym.
Art. 123. ż 1. Organy podatkowe obowiązane są zapewnić stronom czynny
udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im
wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.
ż 2. Organ podatkowy może odstąpić od zasady przewidzianej w ż 1, jeżeli w
wyniku postępowania wszczętego na wniosek strony ma zostać wydana decyzja w
całości uwzględniająca wniosek strony, oraz w przypadkach, o których mowa w art.
200 ż 2 pkt 2.
Art. 124. Organy podatkowe powinny wyjaśniać stronom zasadność
przesłanek, którymi kierują się przy załatwianiu sprawy, aby w miarę możliwości
doprowadzić do wykonania przez strony decyzji bez stosowania środków przymusu.
Art. 125. ż 1. Organy podatkowe powinny działać w sprawie wnikliwie i
szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej
załatwienia.
ż 2. Sprawy, które nie wymagają zbierania dowodów, informacji lub wyjaśnień,
powinny być załatwiane niezwłocznie.
Art. 126. Sprawy podatkowe załatwiane są w formie pisemnej, chyba że
przepisy szczególne stanowią inaczej.
Art. 127. Postępowanie podatkowe jest dwuinstancyjne.
Art. 128. Decyzje, od których nie służy odwołanie w postępowaniu
podatkowym, są ostateczne. Uchylenie lub zmiana tych decyzji, stwierdzenie ich
nieważności oraz wznowienie postępowania mogą nastąpić tylko w przypadkach
przewidzianych w niniejszej ustawie oraz w ustawach podatkowych.
Art. 129. Postępowanie podatkowe jest jawne wyłącznie dla stron.
Rozdział 2

 
Wyłączenie pracownika organu podatkowego oraz organu podatkowego
Art. 130. ż 1. Pracownik urzędu skarbowego, urzędu gminy (miasta),
starostwa, urzędu marszałkowskiego, izby skarbowej, funkcjonariusz celny lub
pracownik urzędu celnego, izby celnej, urzędu obsługującego ministra właściwego
do spraw finansów publicznych oraz członek samorządowego kolegium odwoławczego
podlegają wyłączeniu od udziału w postępowaniu w sprawach dotyczących zobowiązań
podatkowych oraz innych spraw normowanych przepisami prawa podatkowego, w
których:
1) są stroną,
2) pozostają ze stroną w takim stosunku prawnym, że rozstrzygnięcie sprawy
może mieć wpływ na ich prawa lub obowiązki,
3) stroną jest ich małżonek, rodzeństwo, wstępny, zstępny lub powinowaty
pierwszego stopnia,
4) stronami są osoby związane z nimi z tytułu przysposobienia, opieki lub
kurateli,
5) byli świadkami lub biegłymi, byli lub są przedstawicielami podatnika albo
przedstawicielem podatnika jest jedna z osób wymienionych w pkt 3 i 4,
6) brali udział w wydaniu zaskarżonej decyzji,
7) zaistniały okoliczności, w związku z którymi wszczęto przeciw nim
postępowanie służbowe, dyscyplinarne lub karne,
8) stroną jest osoba pozostająca wobec nich w stosunku nadrzędności
służbowej.
ż 2. Przyczyny wyłączenia od załatwienia sprawy trwają także po ustaniu
małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli.
ż 3. Bezpośredni przełożony pracownika lub funkcjonariusza celnego jest
obowiązany na jego żądanie lub na żądanie strony albo z urzędu wyłączyć go od
udziału w postępowaniu, jeżeli zostanie uprawdopodobnione istnienie okoliczności
niewymienionych w ż 1, które mogą wywołać wątpliwości co do bezstronności
pracownika lub funkcjonariusza celnego.
ż 4. Jeżeli nastąpi wyłączenie pracownika lub funkcjonariusza, odpowiednio
naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego, wójt, burmistrz
(prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa, dyrektor izby
skarbowej, dyrektor izby celnej lub minister właściwy do spraw finansów
publicznych wyznaczają innego pracownika lub funkcjonariusza do prowadzenia
sprawy.
ż 5. W przypadku wyłączenia członka samorządowego kolegium odwoławczego jego
prezes wyznacza osobę uprawnioną do zastąpienia osoby wyłączonej. Jeżeli
samorządowe kolegium odwoławcze na skutek wyłączenia jego członków nie może
załatwić sprawy z braku pełnego składu orzekającego, Prezes Rady Ministrów, w
drodze postanowienia, wyznacza do załatwienia sprawy inne samorządowe kolegium
odwoławcze.
Art. 131. ż 1. Naczelnik urzędu skarbowego podlega wyłączeniu od
załatwiania spraw dotyczących zobowiązań podatkowych lub innych spraw
normowanych przepisami prawa podatkowego, w przypadku gdy sprawa dotyczy:
1) naczelnika urzędu skarbowego albo jego zastępcy,
2) dyrektora izby skarbowej albo jego zastępcy,
3) małżonka, rodzeństwa, wstępnych, zstępnych albo powinowatych pierwszego
stopnia osób wymienionych w pkt 1 albo 2,
4) osoby związanej stosunkiem przysposobienia, opieki lub kurateli z osobą
wymienioną w pkt 1 albo 2.
ż 2. W przypadku wyłączenia naczelnika urzędu skarbowego z przyczyn
określonych w:
1) ż 1 pkt 1, a także pkt 3 lub 4 w związku z pkt 1 - sprawę załatwia
naczelnik urzędu skarbowego wyznaczony przez właściwego dyrektora izby
skarbowej,
2) ż 1 pkt 2, a także pkt 3 lub 4 w związku z pkt 2 - sprawę załatwia
naczelnik urzędu skarbowego wyznaczony przez ministra właściwego do spraw
finansów publicznych.
ż 3. W przypadku, o którym mowa w ż 2 pkt 2, minister właściwy do spraw
finansów publicznych nie może wyznaczyć naczelnika urzędu skarbowego
podlegającego dyrektorowi izby skarbowej, której dyrektora lub jego zastępcy
dotyczą przesłanki wyłączenia.
Art. 131a. W sprawach wyłączenia naczelnika urzędu celnego art. 131
stosuje się odpowiednio, z tym że w przypadku, o którym mowa w art. 131 ż 2 pkt
1, naczelnika urzędu celnego wyznacza właściwy dyrektor izby celnej.
Art. 132. ż 1. Wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta, marszałek
województwa, ich zastępcy oraz skarbnik jednostki samorządu terytorialnego
podlegają wyłączeniu od załatwiania spraw dotyczących ich zobowiązań podatkowych
lub innych spraw normowanych przepisami prawa podatkowego.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się również do spraw dotyczących:
1) małżonka, rodzeństwa, wstępnych, zstępnych albo powinowatych pierwszego
stopnia osób wymienionych w ż 1,
2) osób związanych stosunkiem przysposobienia, opieki lub kurateli z osobami
wymienionymi w ż 1.
ż 3. W przypadku wyłączenia organu, o którym mowa w ż 1, samorządowe kolegium
odwoławcze wyznacza, w drodze postanowienia, organ właściwy do załatwienia
sprawy.
Rozdział 3

 
Strona
Art. 133. ż 1. Stroną w postępowaniu podatkowym jest podatnik,
płatnik, inkasent lub ich następca prawny, a także osoby trzecie, o których mowa
w art. 110-117, które z uwagi na swój interes prawny żądają czynności organu
podatkowego, do której czynność organu podatkowego się odnosi lub której
interesu prawnego działanie organu podatkowego dotyczy.
ż 2. Stroną w postępowaniu podatkowym może być również osoba fizyczna, osoba
prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej inna niż
wymieniona w ż 1, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego przed powstaniem
obowiązku podatkowego ciążą na niej szczególne obowiązki lub zamierza skorzystać
z uprawnień wynikających z tego prawa.
ż 3. W przypadku, o którym mowa w art. 92 ż 3, jedną stroną postępowania są
małżonkowie i każdy z nich jest uprawniony do działania w imieniu obojga.
Art. 134. (skreślony)
Art. 135. Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych w sprawach
podatkowych ocenia się według przepisów prawa cywilnego, jeżeli przepisy prawa
podatkowego nie stanowią inaczej.
Art. 136. Strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter
czynności wymaga jej osobistego działania.
Art. 137. ż 1. Pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna mająca
pełną zdolność do czynności prawnych.
ż 1a. Pełnomocnikiem strony w postępowaniu przed organami celnymi, w sprawach
dotyczących podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego z tytułu importu
towarów, może być także osoba, o której mowa w art. 79 ustawy z dnia 19 marca
2004 r. - Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622), zwanej dalej "Prawem celnym".
ż 2. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone ustnie do
protokołu.
ż 3. Pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis
pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy może sam
uwierzytelnić odpis udzielonego mu pełnomocnictwa.
ż 3a. W poszczególnych wynikających w toku postępowania kwestiach mniejszej
wagi organ podatkowy może nie żądać pełnomocnictwa, jeżeli pełnomocnikiem jest
małżonek strony, a nie ma wątpliwości co do istnienia i zakresu jego
upoważnienia do występowania w imieniu strony.
ż 4. W zakresie nieuregulowanym w ż 1-3a stosuje się przepisy prawa
cywilnego.
Art. 138. ż 1. Organ podatkowy występuje do sądu z wnioskiem o
wyznaczenie kuratora dla osoby niezdolnej do czynności prawnych lub osoby
nieobecnej, jeżeli kurator nie został już wyznaczony.
ż 2. W przypadku konieczności podjęcia czynności niecierpiących zwłoki organ
podatkowy wyznacza dla osoby nieobecnej przedstawiciela, za jego zgodą,
uprawnionego do działania do czasu wyznaczenia kuratora dla osoby nieobecnej
przez sąd.
ż 3. Jeżeli osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości
prawnej nie może prowadzić swoich spraw wskutek braku powołanych do tego
organów, organ podatkowy składa do sądu wniosek o ustanowienie kuratora.
Rozdział 4

 
Załatwianie spraw
Art. 139. ż 1. Załatwienie sprawy wymagającej przeprowadzenia
postępowania dowodowego powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, jednak nie później
niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w
ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, chyba że przepisy niniejszej
ustawy stanowią inaczej.
ż 2. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone
na podstawie dowodów przedstawianych przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia
postępowania lub na podstawie faktów powszechnie znanych i dowodów znanych z
urzędu organowi prowadzącemu postępowanie.
ż 3. Załatwienie sprawy w postępowaniu odwoławczym powinno nastąpić nie
później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia otrzymania odwołania przez organ
odwoławczy.
ż 4. Do terminów określonych w ż 1-3 nie wlicza się terminów przewidzianych w
przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności, okresów
zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo
z przyczyn niezależnych od organu.
Art. 140. ż 1. O każdym przypadku niezałatwienia sprawy we właściwym
terminie organ podatkowy obowiązany jest zawiadomić stronę, podając przyczyny
niedotrzymania terminu i wskazując nowy termin załatwienia sprawy.
ż 2. Ten sam obowiązek ciąży na organie podatkowym również w przypadku, gdy
niedotrzymanie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od organu.
Art. 141. ż 1. Na niezałatwienie sprawy we właściwym terminie lub
terminie ustalonym na podstawie art. 140 stronie służy ponaglenie do:
1) organu podatkowego wyższego stopnia,
2) ministra właściwego do spraw finansów publicznych, jeżeli sprawa nie
została załatwiona przez dyrektora izby skarbowej lub dyrektora izby celnej.
ż 2. Organ podatkowy wymieniony w ż 1, uznając ponaglenie za uzasadnione,
wyznacza, wyznacza dodatkowy termin załatwienia sprawy oraz zarządza wyjaśnienie
przyczyn i ustalenie osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie, a w razie
potrzeby podejmuje środki zapobiegające naruszaniu terminów załatwiania spraw w
przyszłości.
Art. 142. Pracownik organu podatkowego, który z nieuzasadnionych
przyczyn nie załatwił sprawy w terminie lub nie dopełnił obowiązku wynikającego
z art. 140 albo nie załatwił sprawy w dodatkowym terminie ustalonym zgodnie z
art. 141 ż 2, podlega odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej albo
innej odpowiedzialności przewidzianej przepisami prawa.
Art. 143. ż 1. Organ podatkowy może upoważnić funkcjonariusza celnego
lub pracownika kierowanej jednostki organizacyjnej do załatwiania spraw w jego
imieniu i w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji,
postanowień i zaświadczeń.
ż 2. Upoważnienie, o którym mowa w ż 1, może być udzielone również:
1) pracownikom urzędu skarbowego - przez naczelnika urzędu skarbowego,
2) pracownikom izby skarbowej - przez dyrektora izby skarbowej.
3) funkcjonariuszom celnym lub pracownikom urzędu celnego - przez naczelnika
urzędu celnego,
4) funkcjonariuszom celnym lub pracownikom izby celnej - przez dyrektora izby
celnej.
ż 3. Upoważnienie udzielane jest w formie pisemnej.
Rozdział 5

 
Doręczenia
Art. 144. Organ podatkowy doręcza pisma za pokwitowaniem przez pocztę,
przez swoich pracowników lub przez upoważnione osoby.
Art. 145. ż 1. Pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez
przedstawiciela - temu przedstawicielowi.
ż 2. Jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi.
ż 3. Strona, ustanawiając pełnomocników, wyznacza jednego z nich jako
właściwego do doręczeń. W przypadku niewyznaczenia pełnomocnika właściwego do
doręczeń organ podatkowy doręcza pismo jednemu z pełnomocników.
Art. 146. ż 1. W toku postępowania strona oraz jej przedstawiciel lub
pełnomocnik mają obowiązek zawiadomić organ podatkowy o każdej zmianie swego
adresu.
ż 2. W razie zaniedbania obowiązku określonego w ż 1, pismo uznaje się za
doręczone pod dotychczasowym adresem, a organ podatkowy pozostawia pismo w
aktach sprawy.
Art. 147. ż 1. W razie wyjazdu za granicę na okres co najmniej 2
miesięcy, strona obowiązana jest do ustanowienia pełnomocnika do spraw doręczeń.
ż 2. Obowiązek, o którym mowa w ż 1, dotyczy również osób fizycznych będących
nierezydentami w rozumieniu przepisów prawa dewizowego.
ż 3. Ustanowienie pełnomocnika do spraw doręczeń zgłaszane jest organowi
podatkowemu właściwemu w sprawie.
ż 4. W razie niedopełnienia obowiązków przewidzianych w ż 1-3 pismo uważa się
za doręczone:
1) pod dotychczasowym adresem - w przypadku, o którym mowa w ż 1,
2) pod adresem ostatniego czasowego pobytu - w przypadku, o którym mowa w ż
2.
Art. 147a. W postępowaniu przed organami celnymi, w sprawach
dotyczących podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego z tytułu importu
towarów, stosuje się przepisy art. 83 i art. 84 Prawa celnego.
Art. 148. ż 1. Pisma doręcza się osobom fizycznym w ich mieszkaniu lub
miejscu pracy.
ż 2. Pisma mogą być również doręczane:
1) w siedzibie organu podatkowego,
2) w miejscu pracy adresata - osobie upoważnionej przez pracodawcę do odbioru
korespondencji.
ż 3. W razie niemożności doręczenia pisma w sposób określony w ż 1 i 2, a
także w innych uzasadnionych przypadkach pisma doręcza się w każdym miejscu,
gdzie się adresata zastanie.
Art. 149. W przypadku nieobecności adresata w mieszkaniu pisma doręcza
się za pokwitowaniem pełnoletniemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, gdy
osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. Zawiadomienie o doręczeniu pisma
sąsiadowi lub dozorcy domu umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub na
drzwiach mieszkania adresata lub w widocznym miejscu przy wejściu na posesję
adresata.
Art. 150. ż 1. W razie niemożności doręczenia pisma w sposób wskazany
w art. 148 ż 1 lub art. 149:
1) poczta przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej -
w przypadku doręczania pisma przez pocztę,
2) pismo składa się na okres 14 dni w urzędzie gminy (miasta) - w przypadku
doręczania pisma przez pracownika organu podatkowego lub przez inną upoważnioną
osobę.
ż 1a. Adresata zawiadamia się dwukrotnie o pozostawaniu pisma w miejscu
określonym w ż 1. Powtórne zawiadomienie następuje w razie niepodjęcia pisma w
terminie 7 dni.
ż 2. Zawiadomienie o pozostawaniu pisma w miejscu określonym w ż 1 umieszcza
się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach
mieszkania adresata, jego biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat
wykonuje swoje czynności zawodowe, bądź w widocznym miejscu przy wejściu na
posesję adresata. W tym przypadku doręczenie uważa się za dokonane z upływem
ostatniego dnia okresu, o którym mowa w ż 1, a pismo pozostawia się w aktach
sprawy.
Art. 151. Osobom prawnym oraz jednostkom organizacyjnym nie mającym
osobowości prawnej pisma doręcza się w lokalu ich siedziby lub w miejscu
prowadzenia działalności - osobie upoważnionej do odbioru korespondencji.
Przepisy art. 146, art. 148 ż 2 pkt 1 i art. 150 stosuje się odpowiednio.
Art. 151a. Jeżeli podany przez osobę prawną lub jednostkę
organizacyjną niemającą osobowości prawnej adres jej siedziby nie istnieje lub
jest niezgodny z odpowiednim rejestrem i nie można ustalić miejsca prowadzenia
działalności, pismo pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia.
Art. 152. ż 1. Odbierający pismo potwierdza doręczenie pisma
własnoręcznym podpisem, ze wskazaniem daty doręczenia.
ż 2. Jeżeli odbierający pismo nie może potwierdzić doręczenia lub uchyla się
od tego, doręczający sam stwierdza datę doręczenia oraz wskazuje osobę, która
odebrała pismo, i przyczynę braku jej podpisu.
Art. 153. ż 1. Jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma przesłanego mu
przez pocztę lub w inny sposób, pismo zwraca się nadawcy z adnotacją o odmowie
jego przyjęcia i datą odmowy. Pismo wraz z adnotacją włącza się do akt sprawy.
ż 2. W przypadkach, o których mowa w ż 1, uznaje się, że pismo doręczone
zostało w dniu odmowy jego przyjęcia przez adresata.
Art. 154. ż 1. Pisma skierowane do osób prawnych oraz jednostek
organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, które nie mają organów, doręcza
się kuratorowi wyznaczonemu przez sąd.
ż 2. Pisma skierowane do osób fizycznych nie znanych z miejsca pobytu, dla
których sąd nie wyznaczył przedstawiciela, doręcza się przedstawicielowi
wyznaczonemu na podstawie art. 138 ż 2.
ż 3. Pisma kierowane do osób korzystających ze szczególnych uprawnień
wynikających z immunitetu dyplomatycznego lub konsularnego doręcza się w sposób
przewidziany w przepisach szczególnych, w umowach i przyjętych zwyczajach
międzynarodowych.
Rozdział 6

 
Wezwania
Art. 155. ż 1. Organ podatkowy może wezwać stronę lub inne osoby do
złożenia wyjaśnień, zeznań lub dokonania określonej czynności osobiście, przez
pełnomocnika lub na piśmie, jeżeli jest to niezbędne dla wyjaśnienia stanu
faktycznego lub rozstrzygnięcia sprawy.
ż 2. Jeżeli osoba wezwana nie może stawić się z powodu choroby, kalectwa lub
innej ważnej przyczyny, organ podatkowy może przyjąć wyjaśnienie lub zeznanie
albo dokonać czynności w miejscu pobytu tej osoby.
Art. 156. ż 1. Wezwany jest obowiązany do osobistego stawienia się
tylko na obszarze województwa, w którym zamieszkuje lub przebywa.
ż 2. Jeżeli właściwym miejscowo do rozpatrzenia sprawy jest organ podatkowy
mający siedzibę na obszarze województwa innego niż określone w ż 1, osoba
obowiązana do osobistego stawienia się może zastrzec, że chce stawić się przed
organem właściwym do rozpatrzenia sprawy.
ż 3. W przypadku wszczęcia postępowania podatkowego z urzędu organ podatkowy
w postanowieniu o wszczęciu postępowania poucza stronę o możliwości złożenia, w
terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia, zastrzeżenia, o którym mowa w ż
2.
Art. 157. ż 1. Jeżeli postępowanie podatkowe prowadzone jest przez
organ podatkowy, którego siedziba nie znajduje się na obszarze województwa, w
którym zamieszkuje lub przebywa osoba obowiązana do osobistego stawiennictwa,
oraz jeżeli osoba ta nie złożyła zastrzeżenia, o którym mowa w art. 156 ż 2,
organ ten zwraca się do organu podatkowego właściwego ze względu na miejsce
zamieszkania lub pobytu tej osoby o wezwanie jej w celu złożenia wyjaśnień lub
zeznań albo dokonania innych czynności, związanych z prowadzonym postępowaniem.
ż 2. Zwracając się do innego organu podatkowego, organ prowadzący
postępowanie określa okoliczności, które mają być przedmiotem wyjaśnień lub
zeznań, albo czynności, jakie mają być dokonane.
Art. 158. Przepisów art. 156 ż 1 oraz art. 157 nie stosuje się w
przypadkach, w których charakter sprawy lub czynności wymaga osobistego
stawienia się przed organem podatkowym prowadzącym postępowanie.
Art. 159. ż 1. W wezwaniu należy wskazać:
1) nazwę i adres organu podatkowego,
2) imię i nazwisko osoby wzywanej,
3) w jakiej sprawie i w jakim charakterze oraz w jakim celu osoba ta zostaje
wezwana,
4) czy osoba wezwana powinna stawić się osobiście lub przez pełnomocnika, czy
też może złożyć wyjaśnienie lub zeznanie na piśmie,
5) termin, do którego żądanie powinno być spełnione, albo dzień, godzinę i
miejsce zgłoszenia się osoby wzywanej lub jej pełnomocnika,
6) skutki prawne niezastosowania się do wezwania.
ż 2. Wezwanie powinno być podpisane przez pracownika organu podatkowego, z
podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego osoby podpisującej.
Art. 160. ż 1. W sprawach uzasadnionych ważnym interesem adresata lub
gdy stan sprawy tego wymaga, wezwania można dokonać telegraficznie lub
telefonicznie albo przy użyciu innych środków łączności, z podaniem danych
wymienionych w art. 159 ż 1.
ż 2. Wezwanie przekazane w sposób określony w ż 1 powoduje skutki prawne
tylko wtedy, gdy nie ma wątpliwości, że dotarło do adresata we właściwej treści
i w odpowiednim terminie.
Rozdział 7

 
Przywrócenie terminu
Art. 161. (skreślony)
Art. 162. ż 1. W razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na
wniosek zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez
jego winy.
ż 2. Podanie o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu 7 dni od dnia
ustania przyczyny uchybienia terminowi. Jednocześnie z wniesieniem podania
należy dopełnić czynności, dla której był określony termin.
ż 3. Przywrócenie terminu do złożenia podania przewidzianego w ż 2 jest
niedopuszczalne.
ż 4. Przepisy ż 1-3 stosuje się do terminów procesowych.
Art. 163. ż 1. W sprawie przywrócenia terminu postanawia właściwy w
sprawie organ podatkowy.
ż 2. W sprawie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia
postanawia ostatecznie organ podatkowy właściwy do rozpatrzenia odwołania lub
zażalenia.
ż 3. Na postanowienie, o którym mowa w ż 1, służy zażalenie.
Art. 164. Przed rozpatrzeniem podania o przywrócenie terminu do
wniesienia odwołania lub zażalenia organ podatkowy pierwszej instancji, na
żądanie strony, może wstrzymać wykonanie decyzji lub postanowienia.
Rozdział 8

 
Wszczęcie postępowania
Art. 165. ż 1. Postępowanie podatkowe wszczyna się na żądanie strony
lub z urzędu.
ż 2. Wszczęcie postępowania z urzędu następuje w formie postanowienia.
ż 3. Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia
żądania organowi podatkowemu, z zastrzeżeniem art. 165a.
ż 3a. O wszczęciu postępowania na wniosek jednej ze stron organ podatkowy
zawiadamia wszystkie pozostałe osoby będące stroną w sprawie.
ż 3b. Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony wniesione w formie
elektronicznej jest dzień otrzymania żądania w formie elektronicznej przez organ
podatkowy.
ż 4. Datą wszczęcia postępowania z urzędu jest dzień doręczenia stronie
postanowienia o wszczęciu postępowania.
ż 5. Przepisów ż 2 i ż 4 nie stosuje się do postępowania w sprawie:
1) ustalenia zobowiązań podatkowych, które zgodnie z odrębnymi przepisami
ustalane są corocznie, jeżeli stan faktyczny, na podstawie którego ustalono
wysokość zobowiązania podatkowego za poprzedni okres, nie uległ zmianie,
2) umorzenia zaległości podatkowych w przypadkach, o których mowa w art. 67 ż
4.
ż 6. W postępowaniu przed organami celnymi w sprawach dotyczących podatku od
towarów i usług oraz podatku akcyzowego z tytułu importu towarów, w przypadku, o
którym mowa w art. 23 ust. 2 Prawa celnego, organ celny nie wydaje postanowienia
o wszczęciu postępowania. Za datę wszczęcia postępowania przyjmuje się datę
przyjęcia zgłoszenia celnego.
Art. 165a. ż 1. Gdy żądanie, o którym mowa w art. 165, zostało
wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z jakichkolwiek innych przyczyn
postępowanie nie może być wszczęte, organ podatkowy wydaje postanowienie o
odmowie wszczęcia postępowania.
ż 2. Na postanowienie, o którym mowa w ż 1, służy zażalenie.
Art. 166. ż 1. W sprawach, w których prawa i obowiązki stron wynikają
z tego samego stanu faktycznego oraz z tej samej podstawy prawnej i w których
właściwy jest ten sam organ podatkowy, można wszcząć i prowadzić jedno
postępowanie dotyczące więcej niż jednej strony.
ż 2. W sprawie połączenia postępowań organ podatkowy wydaje postanowienie, na
które służy zażalenie.
Art. 166a. W postępowaniu przed organami celnymi, w sprawach
dotyczących podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego z tytułu importu
towarów, stosuje się przepis art. 90 Prawa celnego.
Art. 167. ż 1. Do czasu wydania decyzji przez organ pierwszej
instancji strona może wystąpić o rozszerzenie zakresu żądania lub zgłosić nowe
żądanie, niezależnie od tego, czy żądanie to wynika z tej samej podstawy prawnej
co dotychczasowe, pod warunkiem że dotyczy tego samego stanu faktycznego. Termin
określony w art. 139 ż 1 biegnie na nowo od dnia rozszerzenia zakresu lub
zgłoszenia nowego żądania.
ż 2. Odmowa uwzględnienia żądania w sprawie zmiany zakresu postępowania
następuje w drodze postanowienia. Nieuwzględnione żądanie wszczyna odrębne
postępowanie podatkowe; przepisy art. 165 ż 1-3b stosuje się odpowiednio.
Art. 168. ż 1. Podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia,
wnioski) mogą być wnoszone na piśmie, telegraficznie lub za pomocą dalekopisu,
telefaksu, poczty elektronicznej, a także ustnie do protokółu.
ż 2. Podanie powinno zawierać co najmniej treść żądania, wskazanie osoby, od
której pochodzi, oraz jej adresu (miejsca zamieszkania lub pobytu, siedziby albo
miejsca prowadzenia działalności), a także czynić zadość innym wymogom ustalonym
w przepisach szczególnych.
ż 3. Podanie wniesione pisemnie albo ustnie do protokółu powinno być
podpisane przez wnoszącego, a protokół ponadto przez pracownika, który go
sporządził. Jeżeli podanie wnosi osoba, która nie może lub nie umie złożyć
podpisu, podanie lub protokół podpisuje za nią inna osoba przez nią upoważniona,
czyniąc o tym wzmiankę obok podpisu.
ż 4. Organ podatkowy obowiązany jest potwierdzić wniesienie podania, jeżeli
wnoszący je tego zażąda.
ż 5. Do podań wnoszonych w formie elektronicznej stosuje się odpowiednio
przepis art. 3a.
Art. 169. ż 1. Jeżeli podanie nie spełnia wymogów określonych
przepisami prawa, organ podatkowy wzywa wnoszącego podanie do usunięcia braków w
terminie 7 dni, z pouczeniem, że niewypełnienie tego warunku spowoduje
pozostawienie podania bez rozpatrzenia.
ż 1a. Jeżeli podanie nie zawiera adresu, organ pozostawia je bez
rozpatrzenia. W tym przypadku nie dokonuje się wezwania, o którym mowa w ż 1,
oraz nie wydaje postanowienia, o którym mowa w ż 4.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się również, jeżeli strona nie wniosła opłat, które
zgodnie z odrębnymi przepisami powinny zostać uiszczone z góry.
ż 3. Organ podatkowy rozpatrzy jednak podanie nie spełniające warunku, o
którym mowa w ż 2, jeżeli:
1) za niezwłocznym rozpatrzeniem podania przemawia interes publiczny lub
ważny interes strony,
2) wniesienie podania stanowi czynność, dla której jest ustanowiony termin
zawity,
3) podanie wniosła osoba zamieszkała za granicą.
ż 4. Organ podatkowy wydaje postanowienie o pozostawieniu podania bez
rozpatrzenia, na które przysługuje zażalenie.
Art. 170. ż 1. Jeżeli organ podatkowy, do którego podanie wniesiono,
jest niewłaściwy w sprawie, powinien niezwłocznie przekazać je organowi
właściwemu, zawiadamiając o tym wnoszącego podanie.
ż 2. Podanie wniesione do organu niewłaściwego przed upływem terminu
określonego przepisami prawa uważa się za wniesione z zachowaniem terminu.
Art. 171. ż 1. Jeżeli podanie dotyczy kilku spraw podlegających
załatwieniu przez różne organy, organ podatkowy, do którego wniesiono podanie,
rozpatruje sprawę należącą do jego właściwości. Równocześnie organ podatkowy
zawiadamia wnoszącego podanie, że w sprawach innych powinien wnieść odrębne
podanie do właściwego organu, informując go o treści ż 2.
ż 2. Jeżeli organ podatkowy otrzyma podanie złożone zgodnie z zawiadomieniem,
o którym mowa w ż 1, w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, podanie
uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania, z tym że nie wywołuje
ono skutków w postaci skrócenia terminów określonych w art. 139 ż 1 i 3.
ż 2a. Jeżeli podanie dotyczy kilku spraw, w tym spraw niepodlegających
załatwieniu przez organy podatkowe, organ podatkowy, do którego wniesiono
podanie, zawiadamia wnoszącego, że w tych sprawach powinien wnieść odrębne
podanie do właściwego organu, informując go o treści art. 66 ż 2 Kodeksu
postępowania administracyjnego.
ż 3. Jeżeli podanie wniesiono do organu niewłaściwego, a organu właściwego
nie można ustalić na podstawie danych zawartych w podaniu, albo gdy z podania
wynika, że właściwym w sprawie jest sąd, organ podatkowy zwraca podanie osobie,
która je wniosła, z odpowiednim pouczeniem. Zwrot podania następuje w formie
postanowienia, na które służy zażalenie.
ż 4. Organ podatkowy nie może zwrócić podania z tej przyczyny, że właściwy
jest sąd powszechny, jeżeli w tej sprawie sąd uznał się za niewłaściwy.
Rozdział 9

 
Protokoły i adnotacje
Art. 172. ż 1. Organ podatkowy sporządza zwięzły protokół z każdej
czynności postępowania mającej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy,
chyba że czynność została w inny sposób utrwalona na piśmie.
ż 2. W szczególności sporządza się protokół:
1) przyjęcia wniesionego ustnie podania,
2) przesłuchania strony, świadka i biegłego,
3) oględzin i ekspertyz dokonywanych przy udziale pracownika organu
podatkowego,
4) ustnego ogłoszenia postanowienia.
Art. 173. ż 1. Protokół sporządza się tak, aby z jego treści wynikało,
kto, kiedy, gdzie i jakich czynności dokonał, kto i w jakim charakterze był przy
nich obecny, co i w jaki sposób w wyniku tych czynności ustalono i jakie uwagi
zgłosiły obecne osoby.
ż 2. Protokół odczytuje się wszystkim osobom obecnym, biorącym udział w
czynności urzędowej, które powinny następnie protokół podpisać. Odmowę lub brak
podpisu którejkolwiek osoby należy omówić w protokóle.
Art. 174. ż 1. Protokół przesłuchania powinien być odczytany i
przedłożony do podpisu osobie zeznającej niezwłocznie po złożeniu zeznania.
ż 2. W protokółach przesłuchania osoby, która złożyła zeznanie w języku
obcym, należy podać w przekładzie na język polski treść złożonego zeznania oraz
wskazać osobę i adres tłumacza, który dokonał przekładu. Tłumacz powinien
podpisać protokół przesłuchania.
Art. 175. Organ podatkowy może zezwolić na dołączenie do protokółu
zeznania na piśmie podpisanego przez zeznającego oraz innych dokumentów mających
znaczenie dla sprawy.
Art. 176. Skreśleń i poprawek w protokóle należy tak dokonywać, aby
wyrazy skreślone i poprawione były czytelne. Dokonanie skreśleń i poprawek
powinno być potwierdzone w protokóle przed jego podpisaniem.
Art. 177. Czynności organu podatkowego, z których nie sporządza się
protokółu, a które mają znaczenie dla sprawy lub toku postępowania, utrwala się
w aktach w formie adnotacji podpisanej przez pracownika dokonującego tych
czynności.
Rozdział 10

 
Udostępnianie akt
Art. 178. ż 1. W każdym stadium postępowania organ podatkowy
obowiązany jest umożliwić stronie przeglądanie akt sprawy oraz sporządzanie z
nich notatek, kopii lub odpisów.
ż 2. Czynności określone w ż 1 dokonywane są w lokalu organu podatkowego w
obecności pracownika tego organu.
ż 3. Strona może żądać uwierzytelnienia odpisów lub kopii akt sprawy lub
wydania jej z akt sprawy uwierzytelnionych odpisów.
Art. 179. ż 1. Przepisów art. 178 nie stosuje się do znajdujących się
w aktach sprawy dokumentów objętych ochroną tajemnicy państwowej, a także do
innych dokumentów, które organ podatkowy wyłączy z akt sprawy ze względu na
interes publiczny.
ż 2. Odmowa umożliwienia stronie zapoznania się z dokumentami, o których mowa
w ż 1, sporządzania z nich notatek, kopii i odpisów, uwierzytelniania odpisów i
kopii lub wydania uwierzytelnionych odpisów następuje w drodze postanowienia.
ż 3. Na postanowienie, o którym mowa w ż 2, służy zażalenie.
Rozdział 11

 
Dowody
Art. 180. ż 1. Jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić
się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.
ż 2. Jeżeli przepis prawa nie wymaga urzędowego potwierdzenia określonych
faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia, organ podatkowy odbiera od
strony, na jej wniosek, oświadczenie złożone pod rygorem odpowiedzialności
karnej za fałszywe zeznania; przepis art. 196 ż 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 181. Dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być w szczególności
księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie
biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe
oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynności sprawdzających lub kontroli
podatkowej, z zastrzeżeniem art. 284a ż 3, art. 284b ż 2 i art. 288 ż 2, oraz
materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o
przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe.
Art. 182. ż 1. Jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania
podatkowego wynika potrzeba uzupełnienia tych dowodów lub ich porównania z
informacjami pochodzącymi z banku, bank jest obowiązany na pisemne żądanie
naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celnego do sporządzenia i
przekazania informacji dotyczących strony postępowania w zakresie:
1) posiadanych rachunków bankowych lub rachunków oszczędnościowych, liczby
tych rachunków, a także obrotów i stanów tych rachunków,
2) posiadanych rachunków pieniężnych lub rachunków papierów wartościowych,
liczby tych rachunków, a także obrotów i stanów tych rachunków,
3) zawartych umów kredytowych lub umów pożyczek pieniężnych, a także umów
depozytowych,
4) nabytych za pośrednictwem banków akcji Skarbu Państwa lub obligacji Skarbu
Państwa, a także obrotu tymi papierami wartościowymi,
5) obrotu wydawanymi przez banki certyfikatami depozytowymi lub innymi
papierami wartościowymi.

ż 2. Przepisy ż 1 stosuje się odpowiednio do zakładów ubezpieczeń, funduszy
inwestycyjnych i banków prowadzących działalność maklerską, w zakresie
prowadzonych indywidualnych kont emerytalnych, a także do domów maklerskich.

ż 3. Towarzystwa funduszy inwestycyjnych na pisemne żądanie naczelnika urzędu
skarbowego lub naczelnika urzędu celnego są obowiązane do sporządzania
informacji o umorzonych jednostkach uczestnictwa. Przepis ż 1 w części
dotyczącej wystąpienia z żądaniem stosuje się odpowiednio.
ż 4. Żądanie udzielenia informacji, o którym mowa w ż 1, następuje w drodze
postanowienia.
Art. 183. Z żądaniem sporządzenia i przekazania informacji, o których
mowa w art. 182, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celnego może
wystąpić po uprzednim wezwaniu do udzielenia informacji z tego zakresu albo do
upoważnienia odpowiednio naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu
celnego do wystąpienia do instytucji finansowych o przekazanie tych informacji,
a strona w wyznaczonym terminie:
1) nie udzieliła informacji,
2) nie upoważniła odpowiednio naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika
urzędu celnego do wystąpienia do instytucji finansowych o przekazanie
informacji,
3) udzieliła informacji, które wymagają uzupełnienia lub porównania z
informacjami pochodzącymi z instytucji finansowej.
Art. 184. ż 1. Naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu
celnego, występując z żądaniem, o którym mowa w art. 182, powinien zwracać
szczególną uwagę na zasadę szczególnego zaufania pomiędzy instytucjami
finansowymi a ich klientami.
ż 2. W żądaniu określa się zakres informacji oraz termin ich przekazania.
Przepis art. 82 ż 4 stosuje się odpowiednio.
ż 3. Żądanie zawiera ponadto:
1) wskazanie przesłanek uzasadniających konieczność uzyskania informacji
objętych żądaniem,
2) dowody potwierdzające, że strona:
a) odmówiła udzielenia informacji lub
b) nie wyraziła zgody na udzielenie naczelnikowi urzędu skarbowego lub
naczelnikowi urzędu celnego upoważnienia do zażądania tych informacji, lub
c) w terminie określonym przez naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika
urzędu celnego nie udzieliła informacji albo upoważnienia.
ż 4. Odpis żądania naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celnego
przekazuje odpowiednio dyrektorowi nadrzędnej izby skarbowej lub dyrektorowi
nadrzędnej izby celnej.
Art. 185. Instytucje finansowe wymienione w art. 182 odmawiają
udzielenia informacji, jeżeli żądanie naczelnika urzędu celnego lub naczelnika
urzędu skarbowego nie spełnia wymogów formalnych określonych w art. 184 ż 2 i 3.
Art. 186. (skreślony)
Art. 187. ż 1. Organ podatkowy jest obowiązany zebrać i w sposób
wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy.
ż 2. Organ podatkowy może w każdym stadium postępowania zmienić, uzupełnić
lub uchylić swoje postanowienie dotyczące przeprowadzenia dowodu.
ż 3. Fakty powszechnie znane oraz fakty znane organowi podatkowemu z urzędu
nie wymagają dowodu. Fakty znane organowi podatkowemu z urzędu należy
zakomunikować stronie.
Art. 188. Żądanie strony dotyczące przeprowadzenia dowodu należy
uwzględnić, jeżeli przedmiotem dowodu są okoliczności mające znaczenie dla
sprawy, chyba że okoliczności te stwierdzone są wystarczająco innym dowodem.
Art. 189. ż 1. Organ podatkowy może wyznaczyć stronie termin do
przedstawienia dowodu będącego w jej posiadaniu.
ż 2. Termin ustala się uwzględniając charakter dowodu i stan postępowania,
przy czym nie może on być krótszy niż 3 dni.
Art. 190. ż 1. Strona powinna być zawiadomiona o miejscu i terminie
przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków, opinii biegłych lub oględzin
przynajmniej na 7 dni przed terminem.
ż 2. Strona ma prawo brać udział w przeprowadzaniu dowodu, może zadawać
pytania świadkom i biegłym oraz składać wyjaśnienia.
Art. 191. Organ podatkowy ocenia na podstawie całego zebranego
materiału dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona.
Art. 192. Okoliczność faktyczna może być uznana za udowodnioną, jeżeli
strona miała możliwość wypowiedzenia się co do przeprowadzonych dowodów.
Art. 193. ż 1. Księgi podatkowe prowadzone rzetelnie i w sposób
niewadliwy stanowią dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów.
ż 2. Księgi podatkowe uważa się za rzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy
odzwierciedlają stan rzeczywisty.
ż 3. Za niewadliwe uważa się księgi podatkowe prowadzone zgodnie z zasadami
wynikającymi z odrębnych przepisów.
ż 4. Organ podatkowy nie uznaje za dowód w rozumieniu przepisu ż 1 ksiąg
podatkowych, które są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy.
ż 5. Organ podatkowy uznaje jednak za dowód księgi podatkowe, które
prowadzone są w sposób wadliwy, jeżeli wady nie mają istotnego znaczenia dla
sprawy.
ż 6. Jeżeli organ podatkowy stwierdzi, że księgi podatkowe są prowadzone
nierzetelnie lub w sposób wadliwy, to w protokóle badania ksiąg określa, za jaki
okres i w jakiej części nie uznaje ksiąg za dowód tego, co wynika z zawartych w
nich zapisów.
ż 7. Odpis protokółu, o którym mowa w ż 6, organ podatkowy doręcza stronie.
ż 8. Strona, w terminie 14 dni od dnia doręczenia protokółu, może wnieść
zastrzeżenia do zawartych w nim ustaleń, przedstawiając jednocześnie dowody,
które umożliwią organowi podatkowemu prawidłowe określenie podstawy
opodatkowania.
Art. 194. ż 1. Dokumenty urzędowe sporządzone w formie określonej
przepisami prawa przez powołane do tego organy władzy publicznej stanowią dowód
tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio do dokumentów urzędowych
sporządzonych przez inne jednostki, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów
uprawnione są do ich wydawania.
ż 3. Przepisy ż 1 i 2 nie wyłączają możliwości przeprowadzenia dowodu
przeciwko dokumentom wymienionym w tych przepisach.
Art. 195. Świadkami nie mogą być:
1) osoby niezdolne do postrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń,
2) osoby obowiązane do zachowania tajemnicy państwowej lub służbowej na
okoliczności objęte tajemnicą, jeżeli nie zostały, w trybie określonym
obowiązującymi przepisami, zwolnione od obowiązku zachowania tej tajemnicy,
3) duchowni prawnie uznanych wyznań - co do faktów objętych tajemnicą
spowiedzi.
Art. 196. ż 1. Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka,
z wyjątkiem małżonka strony, wstępnych, zstępnych i rodzeństwa strony oraz
powinowatych pierwszego stopnia, jak również osób pozostających ze stroną w
stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli. Prawo odmowy zeznań trwa także po
ustaniu małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli.
ż 2. Świadek może odmówić odpowiedzi na pytania, gdy odpowiedź mogłaby
narazić jego lub jego bliskich wymienionych w ż 1 na odpowiedzialność karną,
karną skarbową albo spowodować naruszenie obowiązku zachowania ustawowo
chronionej tajemnicy zawodowej.
ż 3. Przed odebraniem zeznania organ podatkowy poucza świadka o prawie odmowy
zeznań i odpowiedzi na pytania oraz uprzedza o odpowiedzialności karnej za
fałszywe zeznania.
ż 4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z
ministrem sprawiedliwości, określi, w drodze rozporządzenia, sposób sporządzania
oraz przechowywania protokółów zeznań obejmujących okoliczności, na które
rozciąga się obowiązek zachowania tajemnicy państwowej, służbowej lub zawodowej.
Art. 197. ż 1. W przypadku gdy w sprawie wymagane są wiadomości
specjalne, organ podatkowy może powołać na biegłego osobę dysponującą takimi
wiadomościami, w celu wydania opinii.
ż 2. Powołanie na biegłego następuje z urzędu, jeżeli opinii biegłego
wymagają przepisy prawa podatkowego.
ż 3. Do wyłączenia biegłego stosuje się odpowiednio przepisy art. 130 ż 1 i
2. W pozostałym zakresie do biegłych stosuje się przepisy dotyczące
przesłuchania świadków.
Art. 198. ż 1. Organ podatkowy może w razie potrzeby przeprowadzić
oględziny.
ż 2. Jeżeli przedmiot oględzin znajduje się u osób trzecich, osoby te są
obowiązane, na wezwanie organu podatkowego, do okazania tego przedmiotu.
Art. 199. Organ podatkowy może przesłuchać stronę po wyrażeniu przez
nią zgody. Do przesłuchania strony stosuje się przepisy dotyczące świadka, z
wyłączeniem przepisów o środkach przymusu.
Art. 200. ż 1. Przed wydaniem decyzji organ podatkowy wyznacza stronie
siedmiodniowy termin do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału
dowodowego.
ż 2. Przepisu ż 1 nie stosuje się:
1) w przypadkach przewidzianych w art. 123 ż 2 oraz w art. 165 ż 5,
2) w sprawach zabezpieczenia i zastawu skarbowego.
Rozdział 12

 
Zawieszenie postępowania
Art. 201. ż 1. Organ podatkowy zawiesza postępowanie:
1) w razie śmierci strony, jeżeli postępowanie nie podlega umorzeniu jako
bezprzedmiotowe,
2) gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji jest uzależnione od
rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd,
3) w razie śmierci przedstawiciela ustawowego strony,
4) w razie utraty przez stronę lub jej ustawowego przedstawiciela zdolności
do czynności prawnych,
5) w sprawie dotyczącej odpowiedzialności osoby trzeciej - do dnia, w którym
decyzja, o której mowa w art. 108 ż 2, stanie się ostateczna, z zastrzeżeniem
art. 108 ż 3 oraz art. 115 ż 4.
ż 2. Postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania organ podatkowy doręcza
stronie lub jej spadkobiercom.
ż 3. Na postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania służy zażalenie.
Art. 202. Organ podatkowy, który zawiesił postępowanie z przyczyn
określonych w art. 201 ż 1 pkt 1, 3 i 4, nie podejmuje żadnych czynności, z
wyjątkiem tych, które mają na celu podjęcie postępowania albo zabezpieczenie
dowodu.
Art. 203. ż 1. Organ podatkowy, który zawiesił postępowanie z
przyczyny określonej w art. 201 ż 1 pkt 2, wzywa równocześnie stronę do
wystąpienia w oznaczonym terminie do właściwego organu lub sądu o
rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego, chyba że strona wykaże, że już zwróciła
się w tej sprawie do właściwego organu lub sądu.
ż 2. Jeżeli strona nie wystąpiła do właściwego organu lub sądu w wyznaczonym
terminie, organ podatkowy z urzędu zwróci się do właściwego organu lub sądu o
rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego.
Art. 204. ż 1. Organ podatkowy, na wniosek strony, może zawiesić
postępowanie w sprawie udzielenia ulg w zapłacie zobowiązań podatkowych.
ż 2. Jeżeli w ciągu 3 lat od daty zawieszenia postępowania strona nie zwróci
się o jego podjęcie, żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane.
ż 3. W postanowieniu o zawieszeniu postępowania organ podatkowy poucza stronę
o treści ż 2.
Art. 204a. W postępowaniu przed organami celnymi, w sprawach
dotyczących podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego z tytułu importu
towarów, stosuje się przepis art. 87 Prawa celnego.
Art. 205. ż 1. Organ podatkowy podejmuje z urzędu lub na wniosek
strony, w drodze postanowienia, zawieszone postępowanie, gdy ustąpiły przyczyny
uzasadniające jego zawieszenie.
ż 2. Na postanowienie o odmowie podjęcia zawieszonego postępowania służy
stronie zażalenie.
Art. 205a. ż 1. Organ podatkowy podejmuje postępowanie z urzędu, gdy
ustanie przyczyna zawieszenia, w szczególności:
1) w razie śmierci strony - po zgłoszeniu się lub po ustaleniu spadkobierców
zmarłego albo po ustanowieniu, w trybie określonym odrębnymi przepisami,
kuratora spadku,
2) w razie utraty zdolności do czynności prawnych - po ustanowieniu kuratora,
3) w razie braku przedstawiciela ustawowego - po jego ustanowieniu,
4) gdy rozstrzygnięcie sprawy jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia
wstępnego przez inny organ lub sąd - w dniu powzięcia przez organ podatkowy
wiadomości o uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego to postępowanie.
ż 2. Jeżeli w ciągu roku od dnia wydania postanowienia o zawieszeniu
postępowania nie zgłoszą się lub nie zostaną ustaleni spadkobiercy zmarłej
strony, organ podatkowy może zwrócić się do sądu o ustanowienie kuratora spadku,
chyba że kurator taki już wcześniej został ustanowiony.
Art. 206. Zawieszenie postępowania wstrzymuje bieg terminów
przewidzianych w niniejszym dziale.
Rozdział 13

 
Decyzje
Art. 207. ż 1. Organ podatkowy orzeka w sprawie w drodze decyzji,
chyba że przepisy niniejszej ustawy stanowią inaczej.
ż 2. Decyzja rozstrzyga sprawę co do jej istoty albo w inny sposób kończy
postępowanie w danej instancji.
Art. 208. ż 1. Gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się
bezprzedmiotowe, organ podatkowy wydaje decyzję o umorzeniu postępowania.
ż 2. Organ podatkowy może umorzyć postępowanie, jeżeli wystąpi o to strona,
na której żądanie postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają się temu
inne strony oraz nie zagraża to interesowi publicznemu.
Art. 209. ż 1. Jeżeli przepis prawa uzależnia wydanie decyzji od
zajęcia stanowiska przez inny organ, w tym wyrażenia opinii lub zgody albo
wyrażenia stanowiska w innej formie, decyzję wydaje się po zajęciu stanowiska
przez ten organ.
ż 2. Organ podatkowy załatwiający sprawę, zwracając się do innego organu o
zajęcie stanowiska, zawiadamia o tym stronę.
ż 3. Organ, do którego zwrócono się o zajęcie stanowiska, obowiązany jest
przedstawić je niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia
doręczenia wystąpienia o zajęcie stanowiska.
ż 4. Organ obowiązany do zajęcia stanowiska może w razie potrzeby
przeprowadzić postępowanie wyjaśniające.
ż 5. Zajęcie stanowiska przez ten organ następuje w drodze postanowienia, na
które służy zażalenie, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.
ż 6. W przypadku braku stanowiska w terminie określonym w ż 3 stosuje się
odpowiednio przepisy art. 139-142.
Art. 210. ż 1. Decyzja zawiera:
1) oznaczenie organu podatkowego,
2) datę jej wydania,
3) oznaczenie strony,
4) powołanie podstawy prawnej,
5) rozstrzygnięcie,
6) uzasadnienie faktyczne i prawne,
7) pouczenie o trybie odwoławczym - jeżeli od decyzji służy odwołanie,
8) podpis osoby upoważnionej, z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska
służbowego.
ż 2. Decyzja, w stosunku do której może zostać wniesione powództwo do sądu
powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, zawiera ponadto pouczenie o
możliwości wniesienia powództwa lub skargi.
ż 3. Przepisy prawa podatkowego mogą określać także inne składniki, które
powinna zawierać decyzja.
ż 4. Uzasadnienie faktyczne decyzji zawiera w szczególności wskazanie faktów,
które organ uznał za udowodnione, dowodów, którym dał wiarę, oraz przyczyn, dla
których innym dowodom odmówił wiarygodności, uzasadnienie prawne zaś zawiera
wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów prawa.
ż 5. Można odstąpić od uzasadnienia decyzji, gdy uwzględnia ona w całości
żądanie strony. Nie dotyczy to decyzji wydanej na skutek odwołania bądź na
podstawie której przyznano ulgę w zapłacie podatku.
Art. 211. Decyzję doręcza się stronie na piśmie.
Art. 212. Organ podatkowy, który wydał decyzję, jest nią związany od
chwili jej doręczenia, z zastrzeżeniem art. 67 ż 5.
Art. 213. ż 1. Strona może w terminie 14 dni od dnia doręczenia
decyzji zażądać jej uzupełnienia co do rozstrzygnięcia lub co do prawa
odwołania, wniesienia w stosunku do decyzji powództwa do sądu powszechnego lub
co do skargi do sądu administracyjnego albo sprostowania zamieszczonego w
decyzji pouczenia w tych kwestiach.
ż 2. Organ podatkowy może z urzędu, w każdym czasie, uzupełnić albo
sprostować decyzję w zakresie, o którym mowa w ż 1.
ż 3. Uzupełnienie lub sprostowanie decyzji następuje w drodze decyzji.
ż 4. W przypadku wydania decyzji o uzupełnieniu lub sprostowaniu decyzji
termin do wniesienia odwołania lub skargi biegnie od dnia doręczenia tej
decyzji.
ż 5. Odmowa uzupełnienia lub sprostowania decyzji następuje w drodze
postanowienia, na które służy zażalenie. Przepis ż 4 stosuje się odpowiednio.
Art. 214. Nie może szkodzić stronie błędne pouczenie w decyzji co do
prawa odwołania, wniesienia powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu
administracyjnego albo brak takiego pouczenia.
Art. 215. ż 1. Organ podatkowy może, z urzędu lub na żądanie strony,
prostować w drodze postanowienia błędy rachunkowe oraz inne oczywiste omyłki w
wydanej przez ten organ decyzji.
ż 2. Organ podatkowy, który wydał decyzję, na żądanie strony lub organu
egzekucyjnego wyjaśnia w drodze postanowienia wątpliwości co do treści decyzji.
ż 3. Na postanowienie w sprawie sprostowania i wyjaśnienia służy zażalenie.
Rozdział 14

 
Postanowienia
Art. 216. ż 1. W toku postępowania organ podatkowy wydaje
postanowienia.
ż 2. Postanowienia dotyczą poszczególnych kwestii wynikających w toku
postępowania podatkowego, lecz nie rozstrzygają o istocie sprawy, chyba że
przepisy niniejszej ustawy stanowią inaczej.
Art. 217. ż 1. Postanowienie zawiera:
1) oznaczenie organu podatkowego,
2) datę jego wydania,
3) oznaczenie strony albo innych osób biorących udział w postępowaniu,
4) powołanie podstawy prawnej,
5) rozstrzygnięcie,
6) pouczenie, czy i w jakim trybie służy na nie zażalenie lub skarga do sądu
administracyjnego,
7) podpis osoby upoważnionej, z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska
służbowego.
ż 2. Postanowienie zawiera uzasadnienie faktyczne i prawne, jeżeli służy na
nie zażalenie lub skarga do sądu administracyjnego oraz gdy wydane zostało na
skutek zażalenia na postanowienie.
Art. 218. Postanowienie, od którego służy zażalenie lub skarga do sądu
administracyjnego, doręcza się na piśmie.
Art. 219. Do postanowień stosuje się odpowiednio przepisy art. 208,
210 ż 3-5 oraz art. 211-215, a do postanowień, na które przysługuje zażalenie
oraz postanowień, o których mowa w art. 228 ż 1, stosuje się również art.
240-249 oraz art. 252, z tym że zamiast decyzji, o których mowa w art. 243 ż 3,
art. 245 ż 1 i art. 248 ż 3, wydaje się postanowienie.
Rozdział 15

 
Odwołania
Art. 220. ż 1. Od decyzji organu podatkowego wydanej w pierwszej
instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji.
ż 2. Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ podatkowy wyższego
stopnia.
Art. 221. W przypadku wydania decyzji w pierwszej instancji przez
ministra właściwego do spraw finansów publicznych, dyrektora izby skarbowej,
dyrektora izby celnej lub przez samorządowe kolegium odwoławcze odwołanie od
decyzji rozpatruje ten sam organ podatkowy, stosując odpowiednio przepisy o
postępowaniu odwoławczym.
Art. 222. Odwołanie od decyzji organu podatkowego powinno zawierać
zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem
odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie.
Art. 223. ż 1. Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego
za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał decyzję.
ż 2. Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia:
1) decyzji stronie,
2) zawiadomienia, o którym mowa w art. 103 ż 1.
Art. 223a. Wykonanie decyzji, której podstawą jest przepis art. 24b,
podlega wstrzymaniu do dnia upływu terminu do wniesienia odwołania.
Art. 224. ż 1. Wniesienie odwołania od decyzji organu podatkowego nie
wstrzymuje jej wykonania, z zastrzeżeniem art. 224a.
ż 2. Organ podatkowy, ze względu na szczególnie ważny interes strony, może na
jej wniosek lub z urzędu, w drodze postanowienia, wstrzymać wykonanie decyzji w
całości lub w części.
ż 3. W sprawie wstrzymania wykonania decyzji postanawia:
1) organ, który wydał decyzję - do czasu przekazania odwołania wraz z aktami
sprawy właściwemu organowi odwoławczemu,
2) organ odwoławczy - po otrzymaniu odwołania wraz z aktami sprawy.
ż 4. Postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji może być w każdym
czasie uchylone lub zmienione. Przepis ż 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 224a. Wykonanie zaskarżonej decyzji wydanej na podstawie art. 24b
lub decyzji utrzymującej w mocy decyzję wydaną na tej podstawie podlega
wstrzymaniu z mocy prawa - do czasu rozpatrzenia skargi przez sąd.
Art. 224b. Wstrzymanie wykonania decyzji nie pozbawia podatnika prawa
do wykonania takiej decyzji.
Art. 225. Jeżeli odwołanie nie zostało rozpatrzone w terminie
określonym w art. 139 ż 3, a decyzja do tego czasu nie została wykonana, jej
wykonanie ulega wstrzymaniu z mocy prawa w granicach określonych w odwołaniu -
do dnia doręczenia decyzji organu odwoławczego.
Art. 226. ż 1. Jeżeli organ podatkowy, który wydał decyzję, uzna, że
odwołanie wniesione przez stronę zasługuje na uwzględnienie w całości, wyda nową
decyzję, którą uchyli lub zmieni zaskarżoną decyzję.
ż 2. Od nowej decyzji służy stronie odwołanie.
Art. 227. ż 1. Organ podatkowy, do którego wpłynęło odwołanie,
przekazuje je wraz z aktami sprawy organowi odwoławczemu bez zbędnej zwłoki,
jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania odwołania, chyba że
w tym terminie wyda decyzję na podstawie art. 226.
Art. 228. ż 1. Organ odwoławczy stwierdza w formie postanowienia:
1) niedopuszczalność odwołania,
2) uchybienie terminowi do wniesienia odwołania,
3) pozostawienie odwołania bez rozpatrzenia, jeżeli nie spełnia warunków
wynikających z art. 222.
ż 2. Postanowienia w sprawach wymienionych w ż 1 są ostateczne.
Art. 229. Organ odwoławczy może przeprowadzić, na żądanie strony lub z
urzędu, dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w
sprawie albo zlecić przeprowadzenie tego postępowania organowi, który wydał
decyzję.
Art. 230. ż 1. W przypadku gdy w toku postępowania odwoławczego organ
rozpatrujący odwołanie stwierdzi, że zobowiązanie podatkowe zostało ustalone lub
określone w wysokości niższej albo kwota zwrotu podatku została określona w
wysokości wyższej, niż to wynika z przepisów prawa podatkowego, lub że określono
stratę w wysokości wyższej od poniesionej, zwraca sprawę organowi pierwszej
instancji w celu dokonania wymiaru uzupełniającego poprzez zmianę wydanej
decyzji. Postanowienie o przekazaniu sprawy organ odwoławczy doręcza stronie.
ż 1a. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy różnica między
podatkiem naliczonym a należnym w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i
usług, obniżająca podatek należny za następne okresy rozliczeniowe, została
określona w wysokości wyższej, niż to wynika z przepisów o podatku od towarów i
usług.
ż 2. Nowa decyzja wydawana jest zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w
dniu powstania obowiązku podatkowego,
ż 3. Od nowej decyzji służy stronie odwołanie, które podlega rozpatrzeniu
łącznie z odwołaniem wniesionym od zmienionej decyzji.
ż 4. Jeżeli strona nie złożyła odwołania od nowej decyzji, organ odwoławczy
rozpatruje odwołanie od decyzji, która uległa zmianie.
Art. 231. (skreślony)
Art. 232. ż 1. Strona może cofnąć odwołanie przed wydaniem decyzji
przez organ odwoławczy, z zastrzeżeniem ż 2.
ż 2. Organ odwoławczy odmawia uwzględnienia cofnięcia odwołania, jeżeli
zachodzi prawdopodobieństwo pozostawienia w mocy decyzji wydanej z naruszeniem
przepisów, które uzasadnia jej uchylenie lub zmianę.
Art. 233. ż 1. Organ odwoławczy wydaje decyzję, w której:
1) utrzymuje w mocy decyzję organu pierwszej instancji albo
2) uchyla decyzję organu pierwszej instancji:
a) w całości lub w części - i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy lub
uchylając tę decyzję - umarza postępowanie w sprawie,
b) w całości i sprawę przekazuje do rozpatrzenia właściwemu organowi
pierwszej instancji, jeżeli decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów o
właściwości, albo
3) umarza postępowanie odwoławcze.
ż 2. Organ odwoławczy może uchylić w całości decyzję organu pierwszej
instancji i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia przez ten organ, jeżeli
rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania
dowodowego w całości lub w znacznej części. Przekazując sprawę, organ odwoławczy
wskazuje okoliczności faktyczne, które należy zbadać przy ponownym rozpatrzeniu
sprawy.
ż 3. W sprawach należących do właściwości organów jednostek samorządu
terytorialnego organ odwoławczy uprawniony jest do wydania decyzji uchylającej i
rozstrzygającej sprawę co do istoty jedynie w przypadku, gdy przepisy prawa nie
pozostawiają sposobu jej rozstrzygnięcia uznaniu organu jednostki samorządu
terytorialnego. W pozostałych przypadkach organ odwoławczy, uwzględniając
odwołanie, uchyla zaskarżoną decyzję, stosując odpowiednio ż 2.
Art. 234. Organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść strony
odwołującej się, chyba że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub interes
publiczny.
Art. 235. W sprawach nie uregulowanych w art. 220-234 w postępowaniu
przed organami odwoławczymi mają odpowiednie zastosowanie przepisy o
postępowaniu przed organami pierwszej instancji.
Rozdział 16

 
Zażalenia
Art. 236. ż 1. Na wydane w toku postępowania postanowienie służy
zażalenie, gdy ustawa tak stanowi.
ż 2. Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia:
1) postanowienia stronie,
2) zawiadomienia, o którym mowa w art. 103 ż 1.
Art. 237. Postanowienie, na które nie służy zażalenie, strona może
zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji.
Art. 238. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia,
jednakże organ podatkowy, który wydał postanowienie, może w uzasadnionych
przypadkach, na wniosek strony, wstrzymać jego wykonanie.
Art. 239. W sprawach nie uregulowanych w niniejszym rozdziale do
zażaleń mają odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące odwołań.
Rozdział 17

 
Wznowienie postępowania
Art. 240. ż 1. W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się
postępowanie, jeżeli:
1) dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności
faktyczne, okazały się fałszywe,
2) decyzja wydana została w wyniku przestępstwa,
3) decyzja wydana została przez pracownika lub organ podatkowy, który podlega
wyłączeniu stosownie do art. 130-132,
4) strona nie z własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,
5) wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe
dowody istniejące w dniu wydania decyzji nie znane organowi, który wydał
decyzję,
6) decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego
organu,
7) decyzja została wydana na podstawie innej decyzji lub orzeczenia sądu,
które zostały następnie uchylone lub zmienione w sposób mogący mieć wpływ na
treść wydanej decyzji,
8) została wydana na podstawie przepisu, o którego niezgodności z Konstytucją
Rzeczypospolitej Polskiej, ustawą lub ratyfikowaną umową międzynarodową orzekł
Trybunał Konstytucyjny.
ż 2. Jeżeli sfałszowanie dowodu lub popełnienie przestępstwa jest oczywiste,
a wznowienie postępowania jest niezbędne w celu ochrony interesu publicznego,
postępowanie z przyczyn określonych w ż 1 pkt 1 lub 2 może być wznowione również
przed wydaniem przez sąd lub inny organ orzeczenia stwierdzającego sfałszowanie
dowodu lub popełnienie przestępstwa.
ż 3. Z przyczyn określonych w ż 1 pkt 1 i 2 można wznowić postępowanie także
w przypadku, gdy postępowanie przed sądem lub innym organem nie może być
wszczęte na skutek upływu czasu lub z innych przyczyn, określonych w przepisach
prawa.
Art. 241. ż 1. Wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na
żądanie strony.
ż 2. Wznowienie postępowania z przyczyny wymienionej w art. 240 ż 1:
1) pkt 4 następuje tylko na żądanie strony wniesione w terminie miesiąca od
dnia powzięcia wiadomości o wydaniu decyzji,
2) pkt 8 następuje tylko na żądanie strony wniesione w terminie miesiąca od
dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.
Art. 242. (skreślony)
Art. 243. ż 1. W razie dopuszczalności wznowienia postępowania organ
podatkowy wydaje postanowienie o wznowieniu postępowania.
ż 1a. Wznowienie postępowania jest niedopuszczalne po upływie terminów
przewidzianych w art. 68 lub w art. 70.
ż 2. Postanowienie stanowi podstawę do przeprowadzenia przez właściwy organ
postępowania co do przesłanek wznowienia oraz co do rozstrzygnięcia istoty
sprawy.
ż 3. Odmowa wznowienia postępowania następuje w drodze decyzji.
Art. 244. ż 1. Organem właściwym w sprawach wymienionych w art. 243
jest organ, który wydał w sprawie decyzję w ostatniej instancji.
ż 2. Jeżeli przyczyną wznowienia postępowania jest działanie organu
wymienionego w ż 1, o wznowieniu postępowania rozstrzyga organ wyższego stopnia,
który równocześnie wyznacza organ właściwy w sprawach wymienionych w art. 243 ż
2.
ż 3. Przepis ż 2 nie dotyczy przypadków, w których decyzja w ostatniej
instancji została wydana przez ministra właściwego do spraw finansów
publicznych, dyrektora izby skarbowej, dyrektora izby celnej lub samorządowe
kolegium odwoławcze.
Art. 245. ż 1. Organ podatkowy po przeprowadzeniu postępowania
określonego w art. 243 ż 2 wydaje decyzję, w której:
1) uchyla w całości lub w części decyzję dotychczasową, jeżeli stwierdzi
istnienie przesłanek określonych w art. 240 ż 1, i w tym zakresie orzeka co do
istoty sprawy lub umarza postępowanie w sprawie,
2) odmawia uchylenia decyzji dotychczasowej w całości lub w części, jeżeli
nie stwierdzi istnienia przesłanek określonych w art. 240 ż 1,
3) odmawia uchylenia decyzji dotychczasowej w całości lub w części, jeżeli
stwierdzi istnienie przesłanek określonych w art. 240 ż 1, lecz:
a) w wyniku uchylenia mogłaby zostać wydana wyłącznie decyzja rozstrzygająca
istotę sprawy tak jak decyzja dotychczasowa, albo
b) wydanie nowej decyzji orzekającej co do istoty sprawy nie mogłoby nastąpić
z uwagi na upływ terminów przewidzianych w art. 68 lub art. 70.
ż 2. Odmawiając uchylenia decyzji w przypadkach wymienionych w ż 1 pkt 3,
organ podatkowy w rozstrzygnięciu stwierdza istnienie przesłanek określonych w
art. 240 ż 1 oraz wskazuje okoliczności uniemożliwiające uchylenie decyzji.
Art. 246. ż 1. Organ podatkowy właściwy w sprawie wznowienia
postępowania wstrzyma z urzędu lub na żądanie strony wykonanie decyzji, jeżeli
okoliczności sprawy wskazują na prawdopodobieństwo uchylenia decyzji w wyniku
wznowienia postępowania.
ż 2. Na postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji służy stronie
zażalenie, chyba że postanowienie zostało wydane przez ministra właściwego do
spraw finansów publicznych, dyrektora izby skarbowej, dyrektora izby celnej lub
samorządowe kolegium odwoławcze.
Rozdział 18

 
Stwierdzenie nieważności decyzji
Art. 247. ż 1. Organ podatkowy stwierdza nieważność decyzji
ostatecznej, która:
1) została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości,
2) została wydana bez podstawy prawnej,
3) została wydana z rażącym naruszeniem prawa,
4) dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną,
5) została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,
6) była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter
trwały,
7) zawiera wadę powodującą jej nieważność na mocy wyraźnie wskazanego
przepisu prawa,
8) w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą.
ż 2. Organ podatkowy odmawia stwierdzenia nieważności decyzji, jeżeli wydanie
nowej decyzji orzekającej co do istoty sprawy nie mogłoby nastąpić z uwagi na
upływ terminów przewidzianych w art. 68 lub art. 70.,
ż 3. Odmawiając stwierdzenia nieważności decyzji w przypadku wymienionym w ż
2, organ podatkowy w rozstrzygnięciu stwierdza, że decyzja zawiera wady
określone w ż 1, oraz wskazuje okoliczności uniemożliwiające stwierdzenie
nieważności decyzji.
Art. 248. ż 1. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji
wszczyna się z urzędu lub na żądanie strony.
ż 2. Właściwym w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji jest:
1) organ wyższego stopnia,
2) minister właściwy do spraw finansów publicznych, dyrektor izby skarbowej,
dyrektor izby celnej lub samorządowe kolegium odwoławcze, jeżeli decyzja została
wydana przez ten organ,
3) minister właściwy do spraw finansów publicznych, jeżeli decyzja została
wydana przez dyrektora izby skarbowej lub dyrektora izby celnej, z tym że w tym
przypadku postępowanie może być wszczęte wyłącznie z urzędu.
ż 3. Rozstrzygnięcie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji następuje w
drodze decyzji.
Art. 249. ż 1. Organ podatkowy wydaje decyzję o odmowie wszczęcia
postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej, jeżeli w
szczególności:
1) żądanie zostało wniesione po upływie 5 lat od dnia doręczenia decyzji lub
2) sąd administracyjny oddalił skargę na tę decyzję, chyba że żądanie oparte
jest na przepisie art. 247 ż 1 pkt 4.
ż 2. Okoliczności, o których mowa w ż 1, uwzględnia się również w zakresie
wszczęcia postępowania z urzędu.
Art. 250. (skreślony)
Art. 251. (skreślony)
Art. 252. ż 1. Organ podatkowy, właściwy w sprawie stwierdzenia
nieważności decyzji, wstrzymuje z urzędu lub na żądanie strony wykonanie
decyzji, jeżeli zachodzi prawdopodobieństwo, że jest ona dotknięta jedną z wad
wymienionych w art. 247 ż 1.
ż 2. Na postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji służy
zażalenie.
Rozdział 19

 
Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej
Art. 253. ż 1. Decyzja ostateczna, na mocy której strona nie nabyła
prawa, może być uchylona lub zmieniona przez organ podatkowy, który ją wydał,
jeżeli przemawia za tym interes publiczny lub ważny interes podatnika.
ż 2. (skreślony)
ż 3. Uprawnienie, o którym mowa w ż 1, nie przysługuje samorządowemu kolegium
odwoławczemu.
ż 4. W przypadkach wymienionych w ż 1 właściwy organ wydaje decyzję w sprawie
uchylenia lub zmiany dotychczasowej decyzji.
Art. 253a. ż 1. Decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła
prawo, może być za jej zgodą uchylona lub zmieniona przez organ podatkowy, który
ją wydał, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie
takiej decyzji i przemawia za tym interes publiczny lub ważny interes strony.
ż 2. Przepisy art. 253 ż 3 i 4 stosuje się odpowiednio.
ż 3. Organ nie może wydać decyzji na niekorzyść strony.
Art. 253b. Przepisów art. 253 i art. 253a nie stosuje się do decyzji:
1) ustalającej albo określającej wysokość zobowiązania podatkowego,
2) o odpowiedzialności podatkowej płatników lub inkasentów,
3) o odpowiedzialności podatkowej osób trzecich,
4) określającej wysokość należnych odsetek za zwłokę,
5) o odpowiedzialności spadkobiercy,
6) określającej wysokość zwrotu podatku.
Art. 254. ż 1. Decyzja ostateczna, ustalająca lub określająca wysokość
zobowiązania podatkowego na dany okres, może być zmieniona przez organ
podatkowy, który ją wydał, jeżeli po jej doręczeniu nastąpiła zmiana
okoliczności faktycznych mających wpływ na ustalenie lub określenie wysokości
zobowiązania, a skutki wystąpienia tych okoliczności zostały uregulowane w
przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dniu wydania decyzji.
ż 2. Zmiana decyzji ostatecznej może dotyczyć tylko okresu, za który ustalono
lub określono wysokość zobowiązania podatkowego.
Art. 255. ż 1. Organ podatkowy pierwszej instancji uchyla decyzję,
jeżeli została ona wydana z zastrzeżeniem dopełnienia przez stronę określonych
czynności, a strona nie dopełniła ich w wyznaczonym terminie.
ż 2. Organ podatkowy uchyla decyzję w formie decyzji.
Art. 256. ż 1. Organ podatkowy odmawia wszczęcia postępowania w
sprawie uchylenia lub zmiany decyzji ostatecznej, jeżeli żądanie zostało
wniesione po upływie 5 lat od jej doręczenia.
ż 2. Termin określony w ż 1 stosuje się również do wszczęcia z urzędu
postępowania w sprawie uchylenia lub zmiany decyzji ostatecznej.
ż 3. Odmowa wszczęcia postępowania, o którym mowa w ż 1, następuje w formie
decyzji.
Art. 257. (skreślony)
Rozdział 20

 
Wygaśnięcie decyzji
Art. 258. ż 1. Organ podatkowy, który wydał decyzję w pierwszej
instancji, stwierdza jej wygaśnięcie, jeżeli:
1) stała się bezprzedmiotowa,
2) została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia przez stronę określonego
warunku, a strona nie dopełniła tego warunku,
3) strona nie dopełniła przewidzianych w tej decyzji lub w przepisach prawa
podatkowego warunków uprawniających do skorzystania z ulg,
4) strona nie dopełniła określonych w przepisach prawa podatkowego warunków
uprawniających do skorzystania z ryczałtowych form opodatkowania,
5) (skreślony)
ż 2. Organ podatkowy stwierdza wygaśnięcie decyzji w drodze decyzji.
ż 3. W przypadkach, o których mowa w ż 1 pkt 3 i 4, decyzja stwierdzająca
wygaśnięcie decyzji wywołuje skutki prawne od dnia doręczenia decyzji, której
wygaśnięcie się stwierdza.
Art. 259. ż 1. W razie niedotrzymania terminu płatności odroczonego
podatku lub zaległości podatkowej bądź terminu płatności którejkolwiek z rat, na
jakie został rozłożony podatek lub zaległość podatkowa, następuje z mocy prawa
wygaśnięcie decyzji:
1) o odroczeniu terminu płatności podatku lub zaległości podatkowej wraz z
odsetkami za zwłokę - w całości,
2) o rozłożeniu na raty zapłaty podatku lub zaległości podatkowej - w części
dotyczącej raty nie zapłaconej w terminie płatności.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio do odroczonych lub rozłożonych na
raty należności płatników lub inkasentów.
Rozdział 21

 
Odpowiedzialność odszkodowawcza
Art. 260. ż 1. Stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania
decyzji, która następnie została uchylona w wyniku wznowienia postępowania lub
stwierdzono nieważność tej decyzji, służy odszkodowanie za poniesioną
rzeczywistą szkodę, chyba że przesłanki, które uzasadniają uchylenie decyzji
lub stwierdzenie jej nieważności, powstały z winy strony.
[UWAGA, art. 260 ż 1 jest niezgodny z Konstytucji RP w części
ograniczającej odszkodowanie za niezgodne z prawem działanie organu władzy
publicznej do rzeczywistej szkody - na podstawie wyroku Trybunału
Konstytucyjnego z 23 września 2003 r., sygn. akt K 20/02 (Dz. U. Nr 170 z 30
września 2003 r., poz. 1660). Z dniem 30 września 2003 r. skreśla się więc wyraz
"rzeczywistą" w ust 1.]
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się również, jeżeli:
1) szkoda została poniesiona wskutek uchylenia decyzji w wyniku wznowienia
postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji,
2) decyzji nie można uchylić lub stwierdzić jej nieważności z przyczyn
wymienionych w art. 245 ż 1 pkt 3 lit. b) lub w art. 247 ż 2.
ż 3. Jeżeli winę za powstanie okoliczności stanowiącej przesłankę do
uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności
decyzji ponosi inna strona postępowania, stronie, która poniosła szkodę, służy
roszczenie o odszkodowanie od strony winnej powstania tej okoliczności.
Dochodzenie roszczenia następuje przed sądem powszechnym.
Art. 261. ż 1. Do odszkodowania
stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.
ż 2. Odszkodowanie przysługuje od organu, który wydał decyzję z naruszeniem
prawa. Wniosek o odszkodowanie wnosi się do tego organu.
ż 3. O odszkodowaniu orzeka organ podatkowy, który uchylił decyzję lub
stwierdził jej nieważność albo który wydał decyzję na podstawie art. 245 ż 1 pkt
3 lub art. 247 ż 2.
ż 3a. W przypadku gdy sąd administracyjny stwierdził nieważność decyzji, o
odszkodowaniu orzeka organ, który rozstrzygał sprawę w ostatniej instancji.
ż 4. W przypadku odmowy orzeczenia odszkodowania lub orzeczenia o
odszkodowaniu w wysokości mniejszej od zgłoszonej w żądaniu w tej sprawie,
stronie przysługuje prawo wniesienia powództwa do sądu powszechnego w terminie
30 dni od dnia doręczenia decyzji.
ż 5. Za odmowę orzeczenia odszkodowania uważa się również niewydanie decyzji
w terminie 2 miesięcy od dnia wniesienia żądania przez stronę. W tym przypadku
wniesienie powództwa może nastąpić w każdym czasie.
ż 6. Roszczenie o odszkodowanie przedawnia się po upływie 3 lat od dnia
doręczenia decyzji uchylającej decyzję lub stwierdzającej jej nieważność albo od
dnia doręczenia decyzji wydanej na podstawie art. 245 ż 1 pkt 3 lub art. 247 ż
2.
Rozdział 22

 
Kary porządkowe
Art. 262. ż 1. Strona, pełnomocnik strony, świadek lub biegły, którzy
mimo prawidłowego wezwania organu podatkowego:
1) nie stawili się osobiście bez uzasadnionej przyczyny, mimo że byli do tego
zobowiązani, lub
2) bezzasadnie odmówili złożenia wyjaśnień, zeznań, wydania opinii, okazania
przedmiotu oględzin lub udziału w innej czynności, lub
3) bez zezwolenia tego organu opuścili miejsce przeprowadzenia czynności
przed jej zakończeniem,
mogą zostać ukarani karą porządkową do 2500 zł.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się odpowiednio do osoby, która:
1) wyraziła zgodę na powołanie jej na biegłego,
2) odmówiła wyjawienia rzeczy lub praw majątkowych, mogących być przedmiotem
hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego.
ż 3. Przepis ż 1 stosuje się również do osób trzecich, które bezzasadnie
odmawiają okazania przedmiotu oględzin.
ż 4. Kary porządkowej, o której mowa w ż 1, nie stosuje się w przypadku
przesłuchania strony w trybie art. 199.
ż 5. Karę porządkową nakłada się w formie postanowienia, na które służy
zażalenie.
ż 5a. Termin płatności kary porządkowej wynosi 7 dni od dnia doręczenia
postanowienia, o którym mowa w ż 5.
ż 6. Organ podatkowy, który nałożył karę porządkową, może, na wniosek
ukaranego, złożony w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia o nałożeniu
kary porządkowej, uznać za usprawiedliwione niestawiennictwo lub niewykonanie
innych obowiązków, o których mowa w ż 1, i uchylić postanowienie nakładające
karę.
Art. 262a. ż 1. Kwota, o której mowa w art. 262 ż 1, podlega w każdym
roku podwyższeniu w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i
usług konsumpcyjnych w pierwszych dwóch kwartałach danego roku w stosunku do
analogicznego okresu poprzedniego roku, a jeżeli wskaźnik ten ma wartość ujemną,
kwota nie ulega zmianie.
ż 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z
Prezesem Głównego Urzędu Statystycznego, ogłasza, w drodze obwieszczenia, w
Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", do dnia 15
sierpnia danego roku, kwotę, o której mowa w ż 1, zaokrąglając ją do pełnych
setek złotych (z pominięciem dziesiątek złotych).
Art. 263. ż 1. O nałożeniu kary porządkowej oraz o jej uchyleniu
rozstrzyga organ podatkowy, przed którym toczy się postępowanie.
ż 2. Na postanowienie o odmowie uchylenia kary przysługuje zażalenie.
ż 3. Ukaranie karą porządkową nie wyklucza możliwości zastosowania wobec
opornego świadka lub biegłego środków przymusu przewidzianych w przepisach
szczególnych.
ż 4. Przepisy art. 68 ż 1 i art. 70 stosuje się odpowiednio do kar
porządkowych.
Rozdział 23

 
Koszty postępowania
Art. 264. Jeżeli dalsze przepisy nie stanowią inaczej, koszty
postępowania przed organami podatkowymi ponosi Skarb Państwa, województwo,
powiat lub gmina.
Art. 265. ż 1. Do kosztów postępowania zalicza się:
1) koszty podróży i inne należności świadków, biegłych i tłumaczy, ustalone
zgodnie z przepisami o należnościach świadków i biegłych w postępowaniu sądowym,
2) koszty, o których mowa w pkt 1, związane z osobistym stawiennictwem
strony, jeżeli postępowanie zostało wszczęte z urzędu albo gdy strona została
błędnie wezwana do stawienia się,
3) wynagrodzenie przysługujące biegłym i tłumaczom,
4) koszty oględzin,
5) koszty doręczenia pism urzędowych.
ż 2. Organ podatkowy może zaliczyć do kosztów postępowania także inne wydatki
bezpośrednio związane z rozstrzygnięciem sprawy.
Art. 266. ż 1. Organ podatkowy, na żądanie, zwraca koszty
postępowania, o których mowa w art. 265 ż 1 pkt 1 i 2.
ż 2. Żądanie zwrotu poniesionych kosztów podróży należy zgłosić organowi
podatkowemu, który prowadzi postępowanie, przed wydaniem decyzji w sprawie, pod
rygorem utraty roszczenia.
Art. 267. ż 1. Stronę obciążają koszty:
1) które zostały poniesione w jej interesie albo na jej żądanie, a nie
wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie,
2) (skreślony)
3) sporządzania odpisów lub kopii, o których mowa w art. 178,
4) przewidziane w odrębnych przepisach,
5) powstałe z jej winy, a w szczególności koszty:
a) o których mowa w art. 268,
b) wynikłe wskutek zatajenia lub nieprzedstawienia dowodu w wyznaczonym
terminie,
c) wynikłe wskutek złożenia wyjaśnień lub zeznań niezgodnych z prawdą.
ż 2. W uzasadnionych przypadkach organ podatkowy może zażądać od strony
złożenia zaliczki w określonej wysokości na pokrycie kosztów postępowania.
Art. 268. ż 1. Osobę, która przez niewykonanie obowiązków, o których
mowa w art. 262 ż 1, spowodowała dodatkowe koszty postępowania, można obciążyć
tymi kosztami.
ż 2. Jeżeli dodatkowe koszty spowodowało kilka osób, odpowiadają one
solidarnie.
ż 3. Obciążenie dodatkowymi kosztami postępowania następuje w formie
postanowienia, na które służy zażalenie.
ż 4. Przepisu ż 3 nie stosuje się w razie uchylenia kary porządkowej.
Art. 269. Organ podatkowy ustala, w drodze postanowienia, wysokość
kosztów postępowania, które obowiązana jest ponieść strona, oraz termin i sposób
ich uiszczenia.
Art. 270. Organ podatkowy, na wniosek osoby obowiązanej, może umorzyć
w całości lub w części koszty postępowania w przypadku stwierdzenia niemożności
poniesienia ich przez obowiązanego.
Art. 270a. W sprawie kosztów postępowania wydaje się postanowienie, na
które służy zażalenie.
Art. 271. ż 1. Koszty postępowania podlegają ściągnięciu w trybie
przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
ż 2. Przepisy art. 68 ż 1 i art. 70 stosuje się odpowiednio do kosztów
postępowania.
DZIAŁ V
Czynności sprawdzające

 
Art. 272. Organy podatkowe pierwszej instancji dokonują czynności
sprawdzających, mających na celu:
1) sprawdzenie terminowości:
a) składania deklaracji,
b) wpłacania zadeklarowanych podatków, w tym również pobieranych przez
płatników oraz inkasentów,
2) stwierdzenie formalnej poprawności dokumentów wymienionych w pkt 1,
3) ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia
zgodności z przedstawionymi dokumentami.
Art. 273. (skreślony)
Art. 274. ż 1. W razie stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy lub
oczywiste omyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami,
organ podatkowy zwraca się do składającego deklarację o złożenie niezbędnych
wyjaśnień oraz o skorygowanie deklaracji, wskazując przyczyny, z powodu których
informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość.
ż 2. Jeżeli podatnik skorygował deklarację w sposób powodujący usunięcie
wątpliwości, organ podatkowy dokonuje odpowiedniej adnotacji w deklaracji, a
jeżeli w wyniku skorygowania deklaracji wysokość zobowiązania podatkowego uległa
podwyższeniu - organ podatkowy dodatkowo zamieszcza w niej informację, czy i w
jakiej wysokości wpłacono zaległość podatkową.
ż 3. Przepisy ż 1 i 2 stosuje się odpowiednio do deklaracji składanych przez
płatników lub inkasentów.
ż 4. (skreślony)
Art. 274a. ż 1. Organ podatkowy może zażądać złożenia wyjaśnień w
sprawie przyczyn niezłożenia deklaracji lub wezwać do jej złożenia, jeżeli
deklaracja nie została złożona mimo takiego obowiązku.
ż 2. W razie wątpliwości co do poprawności złożonej deklaracji organ
podatkowy może wezwać do udzielenia, w wyznaczonym terminie, niezbędnych
wyjaśnień lub uzupełnienia deklaracji, wskazując przyczyny podania w wątpliwość
rzetelności danych w niej zawartych.
Art. 274b. ż 1. Jeżeli przeprowadzenie czynności sprawdzających
zasadność zwrotu podatku wymaga przedłużenia terminu zwrotu podatku wynikającego
z odrębnych przepisów, organ podatkowy może postanowić o przedłużeniu tego
terminu do czasu zakończenia czynności sprawdzających.
ż 2. Na postanowienie, o którym mowa w ż 1, służy zażalenie.
Art. 274c. ż 1. Organ podatkowy, w związku z prowadzonym postępowaniem
podatkowym lub kontrolą podatkową, może zażądać od kontrahentów podatnika
wykonujących działalność gospodarczą przedstawienia dokumentów, w zakresie
objętym kontrolą u podatnika, w celu sprawdzenia ich prawidłowości i
rzetelności. Z czynności tych sporządza się protokół.
ż 2. Jeżeli miejsce zamieszkania, siedziba lub miejsce wykonywania
działalności kontrahenta kontrolowanego znajdują się poza obszarem działania
organu przeprowadzającego kontrolę, czynności, o których mowa w ż 1, na zlecenie
tego organu może także dokonać organ właściwy miejscowo.
Art. 275. ż 1. Jeżeli ze złożonej deklaracji wynika, że podatnik
skorzystał z przysługujących mu ulg podatkowych, organ podatkowy może zwrócić
się do niego o okazanie dokumentów lub o złożenie fotokopii dokumentów, których
posiadania przez podatnika, w określonym czasie, wymaga przepis prawa.
ż 2. Banki, na żądanie naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu
celnego, są obowiązane do sporządzania i przekazywania informacji o zdarzeniach
stanowiących podstawę do skorzystania przez podatnika z ulg podatkowych, jeżeli
zostały wykazane w deklaracji złożonej przez podatnika.

ż 3. Przepis ż 2 stosuje się również do zakładów ubezpieczeń i funduszy
inwestycyjnych, w zakresie prowadzonych indywidualnych kont emerytalnych, oraz
do domów maklerskich, banków prowadzących działalność maklerską i towarzystw
funduszy inwestycyjnych.

ż 4. Do informacji, o których mowa w ż 2 i 3, przepis art. 82 ż 4 stosuje się
odpowiednio.
Art. 276. ż 1. Organ podatkowy, za zgodą podatnika, może dokonać
oględzin lokalu mieszkalnego lub części tego lokalu, jeżeli jest to niezbędne do
zweryfikowania zgodności stanu faktycznego z danymi wynikającymi ze złożonej
przez podatnika deklaracji oraz z innych dokumentów potwierdzających poniesienie
wydatków na cele mieszkaniowe.
ż 2. W przypadku określonym w ż 1 pracownik organu podatkowego, w
porozumieniu z podatnikiem, ustala termin dokonania oględzin. Podpisaną przez
podatnika adnotację o ustaleniu terminu oględzin zamieszcza się w aktach sprawy.
ż 3. W razie nieudostępnienia lokalu mieszkalnego w uzgodnionym terminie
organ podatkowy może wyznaczyć nowy termin przeprowadzenia oględzin.
ż 4. Pracownik organu podatkowego sporządza protokół przeprowadzonych
oględzin, który dołącza do akt sprawy.
ż 5. Przepisy ż 1-4 stosuje się odpowiednio w przypadku skorzystania przez
podatnika z ulg inwestycyjnych.
Art. 277. Przepisy art. 274-276 stosuje się odpowiednio w przypadku
złożenia deklaracji lub wniosku w sprawie zwrotu podatku.
Art. 278. ż 1. Naczelnik urzędu skarbowego podlega wyłączeniu od
wykonywania czynności sprawdzających w sprawach zobowiązań podatkowych
powstających w sposób określony w art. 21 ż 1 pkt 1, w przypadku gdy czynności
te dotyczą:
1) naczelnika urzędu skarbowego albo jego zastępcy,
2) dyrektora izby skarbowej albo jego zastępcy,
3) małżonka, rodzeństwa, wstępnych, zstępnych albo powinowatych pierwszego
stopnia osób wymienionych w pkt 1 albo 2,
4) osoby związanej stosunkiem przysposobienia, opieki lub kurateli z osobą
wymienioną w pkt 1 albo w pkt 2.
ż 2. Przyczyny wyłączenia naczelnika urzędu skarbowego trwają także po
ustaniu małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli.
ż 3. Podstawę wyłączenia stanowi oświadczenie złożone przez naczelnika urzędu
skarbowego (jego zastępcę). Oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności za
fałszywe zeznania, jest składane dyrektorowi nadrzędnej izby skarbowej, w
przypadku gdy naczelnik urzędu skarbowego jest właściwy miejscowo dla tych osób
lub osób wymienionych w ż 1 pkt 3 i 4.
ż 4. Przepis ż 3 stosuje się odpowiednio do osób wymienionych w ż 1 pkt 2
oraz osób pozostających z tymi osobami w stosunkach określonych w ż 1 pkt 3 i 4,
jeżeli naczelnik urzędu skarbowego, nad którym sprawuje nadzór dyrektor izby
skarbowej (jego zastępca), jest organem właściwym miejscowo dla tych osób.
ż 5. W przypadku, o którym mowa w ż 4, oświadczenie jest składane ministrowi
właściwemu do spraw finansów publicznych.
ż 6. W przypadku wyłączenia naczelnika urzędu skarbowego z przyczyn
określonych w:
1) ż 1 pkt 1, 3 lub 4 - czynności sprawdzających dokonuje naczelnik urzędu
skarbowego wyznaczony przez dyrektora nadrzędnej izby skarbowej,
2) ż 1 pkt 2-4 - czynności sprawdzających dokonuje naczelnik urzędu
skarbowego wyznaczony przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
ż 7. Deklaracje są składane w urzędzie skarbowym, którego naczelnik podlega
wyłączeniu. Urząd skarbowy, do którego wpłynęła deklaracja, sporządza jej kopię,
którą dołącza do akt sprawy, a oryginał przekazuje urzędowi skarbowemu, którego
naczelnik został wyznaczony zgodnie z ż 6.
Art. 278a. W sprawach wyłączenia naczelnika urzędu celnego art. 278
stosuje się odpowiednio, z tym że w przypadku, o którym mowa w art. 278 ż 6 pkt
1, właściwego naczelnika urzędu celnego wyznacza dyrektor nadrzędnej izby
celnej.
Art. 279. ż 1. Pracownik urzędu skarbowego, funkcjonariusz celny lub
pracownik urzędu celnego podlegają wyłączeniu od wykonywania czynności
sprawdzających w sprawach zobowiązań podatkowych powstających w sposób
przewidziany w art. 21 ż 1 pkt 1, jeżeli czynności te dotyczą zobowiązań
podatkowych ciążących na pracowniku, funkcjonariuszu celnym lub osobach
pozostających z nimi w stosunkach określonych w art. 278 ż 1 pkt 3 lub 4.
ż 2. Przepis art. 278 ż 2 stosuje się odpowiednio.
ż 3. Podstawę wyłączenia stanowi oświadczenie funkcjonariusza celnego lub
pracownika składane odpowiednio naczelnikowi urzędu skarbowego lub naczelnikowi
urzędu celnego. Przepis art. 278 ż 3 stosuje się odpowiednio.
ż 4. W przypadku wyłączenia funkcjonariusza celnego lub pracownika
odpowiednio naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celnego jest
obowiązany do wyznaczenia innego funkcjonariusza celnego lub pracownika
uprawnionego do wykonania czynności sprawdzających.
Art. 280. W sprawach nieuregulowanych w art. 272-279 stosuje się
odpowiednio przepisy rozdziałów 1, 3, 5, 6, 9,10, 14, 16 oraz 23 działu IV.
DZIAŁ VI
Kontrola podatkowa

 
Art. 281. ż 1. Organy podatkowe pierwszej instancji przeprowadzają
kontrolę podatkową u podatników, płatników, inkasentów oraz następców prawnych,
zwanych dalej "kontrolowanymi".
ż 2. Celem kontroli podatkowej jest sprawdzenie, czy kontrolowani wywiązują
się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego.
Art. 281a. Podatnicy, płatnicy, inkasenci oraz następcy prawni mogą, w
formie pisemnej, wyznaczyć osobę fizyczną, która będzie upoważniona do ich
zastępowania w trakcie kontroli podatkowej, oraz zgłosić tę osobę naczelnikowi
urzędu skarbowego właściwemu w sprawie opodatkowania podatkiem dochodowym.
Art. 282. Kontrolę podatkową podejmuje się z urzędu.
Art. 282a. ż 1. W zakresie spraw rozstrzygniętych decyzją ostateczną
organu podatkowego kontrola podatkowa nie może być ponownie wszczęta, z
zastrzeżeniem ż 2.
ż 2. Przepisu ż 1 nie stosuje się, jeżeli kontrola podatkowa jest niezbędna
dla przeprowadzenia postępowania w:
1) sprawie stwierdzenia nieważności, stwierdzenia wygaśnięcia, uchylenia lub
zmiany decyzji ostatecznej lub wznowienia postępowania w sprawie zakończonej
decyzją ostateczną;
2) związku z uchyleniem lub stwierdzeniem nieważności decyzji przez sąd
administracyjny.
Art. 283. ż 1. Kontrola podatkowa jest przeprowadzana na podstawie
imiennego upoważnienia udzielonego przez:
1) naczelnika urzędu skarbowego lub osobę zastępującą naczelnika urzędu
skarbowego - pracownikom tego urzędu,
1a) naczelnika urzędu celnego lub osobę zastępującą naczelnika urzędu celnego
- funkcjonariuszom celnym oraz pracownikom tego urzędu,
2) wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starostę lub marszałka województwa
- pracownikom urzędu gminy (miasta), starostwa lub urzędu marszałkowskiego.
ż 2. Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli podatkowej zawiera:
1) oznaczenie organu, datę i miejsce wystawienia,
1a) wskazanie podstawy prawnej,
2) imię i nazwisko kontrolującego (kontrolujących),
3) numer legitymacji służbowej kontrolującego (kontrolujących),
4) oznaczenie kontrolowanego,
5) określenie zakresu kontroli,
6) datę rozpoczęcia i przewidywany termin zakończenia kontroli,
7) podpis osoby udzielającej upoważnienia, z podaniem zajmowanego stanowiska
lub funkcji,
8) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego wynikających z przepisów
niniejszego działu.
ż 3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, wzór imiennego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli
podatkowej, uwzględniając elementy upoważnienia określone w ż 2.
Art. 284. ż 1. Wszczęcie kontroli podatkowej, z zastrzeżeniem ż 4 i
art. 284a ż 1, następuje przez doręczenie kontrolowanemu lub osobie, o której
mowa w art. 281a, upoważnienia do jej przeprowadzenia oraz okazanie legitymacji
służbowej. Kontrolowany jest obowiązany wskazać osobę, która będzie go
zastępowała w trakcie kontroli, w czasie jego nieobecności, jeżeli nie wskazał
tej osoby w trybie art. 281a.
ż 2. Jeżeli kontrolowanym jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna
niemająca osobowości prawnej, upoważnienie doręcza się oraz okazuje legitymację
służbową członkowi zarządu, wspólnikowi, innej osobie upoważnionej do
reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia jego spraw albo osobie
wyznaczonej w trybie art. 281a.
ż 3. W razie nieobecności kontrolowanego lub osób, o których mowa w ż 2 albo
w art. 281a, kontrolujący zawiadamia kontrolowanego lub osobę wskazaną w trybie
art. 281a o obowiązku stawienia się w miejscu prowadzenia kontroli następnego
dnia po upływie 3 dni od dnia doręczenia zawiadomienia.
ż 4. W przypadku niestawienia się kontrolowanego lub osoby, o której mowa w
art. 281a, w terminie, o którym mowa w ż 3, wszczęcie kontroli następuje w dniu
upływu tego terminu. Upoważnienie do kontroli doręcza się kontrolowanemu lub
osobie, o której mowa w art. 281a, gdy stawi się w miejscu prowadzenia kontroli.
ż 5. W przypadku gdy poprzez nieobecność kontrolowanego, osoby, o której mowa
w art. 281a lub w art. 284 ż 1 zdanie drugie i ż 2, nie jest możliwe prowadzenie
czynności kontrolnych, a w szczególności nie jest zapewniony dostęp do
dokumentów związanych z przedmiotem kontroli, kontrolę zawiesza się do czasu
umożliwienia przeprowadzenia tych czynności.
ż 6. Do czasu trwania kontroli nie wlicza się okresu zawieszenia, o którym
mowa w ż 5.
Art. 284a. ż 1. W przypadku gdy okoliczności faktyczne uzasadniają
niezwłoczne podjęcie kontroli, kontrola podatkowa może być wszczęta po okazaniu
legitymacji służbowej kontrolowanemu lub osobie, o której mowa w art. 281a, albo
osobie wymienionej w art. 284 ż 2.
ż 2. W przypadku, o którym mowa w ż 1, kontrolowanemu lub osobie, o której
mowa w art. 281a, albo osobie wymienionej w art. 284 ż 2 należy bez zbędnej
zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 dni od dnia wszczęcia kontroli,
doręczyć upoważnienie do przeprowadzenia kontroli.
ż 3. Dokumenty z czynności kontrolnych dokonanych z naruszeniem obowiązku, o
którym mowa w ż 2, nie stanowią dowodu w postępowaniu podatkowym, z
zastrzeżeniem ż 4.
ż 4. Przepisu ż 2 nie stosuje się, jeżeli nie można ustalić danych
identyfikujących kontrolowanego. Upoważnienie doręczane jest po ustaleniu tych
danych.
ż 5. Organ podatkowy może umorzyć kontrolę podatkową, jeżeli w okresie 30 dni
od jej wszczęcia nie zostaną ustalone dane identyfikujące kontrolowanego.
Kontrola może być wznowiona w każdym czasie, gdy ustalony zostanie podmiot, w
stosunku do którego może być prowadzona.
ż 6. W sprawach, o których mowa w ż 5, organ podatkowy wydaje postanowienie.
Art. 284b. ż 1. Kontrola powinna zostać zakończona bez zbędnej zwłoki,
jednak nie później niż w terminie wskazanym w upoważnieniu, o którym mowa w art.
283.
ż 2. O każdym przypadku niezakończenia kontroli w terminie wskazanym w
upoważnieniu, o którym mowa w art. 283, kontrolujący obowiązany jest zawiadomić
kontrolowanego, podając przyczyny przedłużenia terminu zakończenia kontroli i
wskazując nowy termin jej zakończenia.
ż 3. Dokumenty dotyczące czynności kontrolnych dokonanych po upływie tego
terminu nie stanowią dowodu w postępowaniu podatkowym, chyba że został wskazany
nowy termin zakończenia kontroli.
Art. 285. ż 1. Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności
kontrolowanego lub osoby przez niego wskazanej, chyba że kontrolowany zrezygnuje
z prawa uczestniczenia w czynnościach kontrolnych. Jeżeli kontrolowanym jest
osoba lub jednostka wymieniona w art. 284 ż 2, czynności kontrolnych dokonuje
się w obecności osób upoważnionych.
ż 2. Oświadczenie o rezygnacji z prawa uczestniczenia w czynnościach
kontrolnych składane jest na piśmie. W razie odmowy złożenia oświadczenia
kontrolujący dokonuje odpowiedniej adnotacji, dołączając ją do protokołu.
ż 3. W przypadku gdy w toku kontroli kontrolowany lub osoby go reprezentujące
będą nieobecne i nie nastąpiło wskazanie osoby upoważnionej w trybie art. 281a
lub 284 ż 1 zdanie drugie, czynności kontrolne są dokonywane w obecności
przywołanego świadka. Świadkiem, o ile to możliwe, powinien być pracownik
kontrolowanego, osoba wykonująca czynności na rzecz kontrolowanego lub
funkcjonariusz publiczny.
Art. 285a. ż 1. Czynności kontrolne prowadzone są w siedzibie
kontrolowanego, w innym miejscu przechowywania dokumentacji oraz w miejscach
związanych z prowadzoną przez niego działalnością i w godzinach jej prowadzenia.
W przypadku gdy księgi rachunkowe są prowadzone lub przechowywane poza siedzibą
kontrolowanego, kontrolowany na żądanie kontrolującego obowiązany jest zapewnić
dostępność do ksiąg rachunkowych w swojej siedzibie albo w miejscu ich
prowadzenia lub przechowywania, jeżeli udostępnienie ich w siedzibie może w
znacznym stopniu utrudnić prowadzenie przez kontrolowanego bieżącej
działalności.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się również w przypadku, gdy kontrolowany prowadzi
działalność w lokalu mieszkalnym.
ż 3. Na żądanie kontrolującego kontrolowany będący osobą fizyczną jest
obowiązany złożyć oświadczenie o stanie majątkowym na określony dzień, jeżeli
zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że nie ujawnił wszystkich obrotów lub
przychodów mających znaczenie dla określenia lub ustalenia wysokości
zobowiązania podatkowego; oświadczenie składane jest pod rygorem
odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Kontrolujący, żądając złożenia
oświadczenia, uprzedza kontrolowanego o odpowiedzialności karnej za fałszywe
zeznania.
Art. 286. ż 1. Kontrolujący, w zakresie wynikającym z upoważnienia, są
w szczególności uprawnieni do:
1) wstępu na grunt oraz do budynków, lokali lub innych pomieszczeń
kontrolowanego,
2) wstępu do lokali mieszkalnych w przypadku, o którym mowa w art. 276 ż 1,
3) żądania okazania majątku podlegającego kontroli oraz do dokonania jego
oględzin,
4) żądania udostępniania akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju dokumentów
związanych z przedmiotem kontroli oraz do sporządzania z nich odpisów, kopii,
wyciągów, notatek, wydruków i udokumentowanego pobierania danych w formie
elektronicznej,
5) zbierania innych niezbędnych materiałów w zakresie objętym kontrolą,
6) zabezpieczania zebranych dowodów,
7) legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości, jeżeli jest to
niezbędne dla potrzeb kontroli,
8) żądania przeprowadzenia spisu z natury,
9) przesłuchiwania świadków, kontrolowanego oraz innych osób wymienionych w
art. 287 ż 4,
10) zasięgania opinii biegłych.
ż 2. Kontrolujący może zażądać wydania, na czas trwania kontroli, za
pokwitowaniem:
1) próbek towarów,
2) akt, ksiąg i dokumentów, o których mowa w ż 1 pkt 4:
a) w razie powzięcia uzasadnionego podejrzenia, że są one nierzetelne, lub
b) gdy podatnik nie zapewnia kontrolującym warunków umożliwiających
wykonywanie czynności kontrolnych związanych z badaniem tej dokumentacji, a w
szczególności nie udostępnia kontrolującym samodzielnego pomieszczenia i miejsca
do przechowywania dokumentów.
ż 3. Przeglądanie akt postępowania przygotowawczego i sądowego, akt spraw
sądowych, a także dokumentów zawierających informacje stanowiące tajemnicę
państwową, służbową lub zawodową oraz sporządzanie z nich odpisów i notatek
następuje z zachowaniem właściwych przepisów.
Art. 286a. ż 1. Kontrolujący może w razie uzasadnionej potrzeby
wezwać, w pilnych przypadkach także ustnie, pomocy organu Policji, Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Straży Granicznej lub Straży Miejskiej, jeżeli
trafi na opór uniemożliwiający lub utrudniający przeprowadzenie czynności
kontrolnych, albo zwrócić się o ich asystę, gdy zachodzi uzasadnione
przypuszczenie, że na taki opór natrafi. Jeżeli opór stawia żołnierz czynnej
służby wojskowej, kontrolujący wzywa do pomocy właściwy organ wojskowy, chyba że
zwłoka grozi udaremnieniem czynności kontrolnych, a na miejscu nie ma organu
wojskowego.
ż 2. Organy wymienione w ż 1 nie mogą odmówić udzielenia pomocy lub asysty.
ż 3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem
Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres obowiązków
organów udzielających pomocy lub asystujących przy wykonywaniu czynności
kontrolnych, tryb udzielania pomocy lub asysty, sposób dokumentowania przebiegu
pomocy lub asysty oraz właściwość miejscową organów do udzielenia pomocy lub
asysty.
ż 4. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ż 3, uwzględnia się w
szczególności zróżnicowanie zakresu obowiązków organów udzielających pomocy w
zależności od sposobu stawiania oporu.
Art. 287. ż 1. Kontrolowany, osoba upoważniona do reprezentowania
kontrolowanego lub prowadzenia jego spraw, pracownik oraz osoba współdziałająca
z kontrolowanym są obowiązani umożliwić wykonywanie czynności, o których mowa w
art. 286, a w szczególności:
1) umożliwić, nieodpłatnie, filmowanie, fotografowanie, dokonywanie nagrań
dźwiękowych oraz utrwalanie stanu faktycznego za pomocą innych nośników
informacji, jeżeli film, fotografia, nagranie lub informacja zapisana na innym
nośniku może stanowić dowód lub przyczynić się do utrwalenia dowodu w sprawie
będącej przedmiotem kontroli,
2) przedstawić, na żądanie kontrolującego, tłumaczenie na język polski
sporządzonej w języku obcym dokumentacji dotyczącej spraw będących przedmiotem
kontroli.
ż 2. Czynności określone w ż 1 pkt 2 kontrolowany jest obowiązany wykonać
nieodpłatnie.
ż 3. Kontrolowany ma obowiązek w wyznaczonym terminie udzielać wszelkich
wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, dostarczać kontrolującemu żądane
dokumenty oraz zapewnić kontrolującemu warunki do pracy, a w tym w miarę
możliwości udostępnić samodzielne pomieszczenie i miejsce do przechowywania
dokumentów.
ż 4. Osoby upoważnione do reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia jego
spraw, pracownicy oraz osoby współdziałające z kontrolowanym są obowiązani
udzielić wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, w zakresie wynikającym z
wykonywanych czynności lub zadań.
ż 5. Kontrolujący są uprawnieni do wstępu na teren jednostki kontrolowanej
oraz poruszania się po tym terenie na podstawie legitymacji służbowej bez
potrzeby uzyskiwania przepustki oraz nie podlegają rewizji osobistej
przewidzianej w regulaminie wewnętrznym tej jednostki; podlegają natomiast
przepisom o bezpieczeństwie i higienie pracy obowiązującym w kontrolowanej
jednostce.
Art. 288. ż 1. Kontrolujący ma prawo wstępu na teren, do budynku lub
lokalu mieszkalnego kontrolowanego w celu:
1) dokonania oględzin, jeżeli:
a) zostały one wskazane jako miejsce wykonywania działalności gospodarczej
lub jako siedziba kontrolowanego,
b) jest to niezbędne dla ustalenia lub określenia wysokości zobowiązania
podatkowego lub podstawy opodatkowania,
c) jest to niezbędne do zweryfikowania faktu poniesienia wydatków na cele
mieszkaniowe uprawniających do skorzystania z ulg podatkowych,
2) dokonania oględzin oraz przeszukania lokali mieszkalnych, innych
pomieszczeń lub rzeczy, jeżeli powzięto informację o prowadzeniu niezgłoszonej
do opodatkowania działalności gospodarczej albo w przypadku gdy są tam
przechowywane przedmioty, księgi podatkowe, akta lub inne dokumenty mogące mieć
wpływ na ustalenie istnienia obowiązku podatkowego lub określenie wysokości
zobowiązania podatkowego.
ż 2. Czynności wymienione w ż 1 pkt 2 przeprowadzają upoważnieni pracownicy
organu podatkowego po uzyskaniu, na wniosek organu podatkowego, zgody
prokuratora rejonowego. Przed przystąpieniem do tych czynności kontrolowanemu
okazuje się postanowienie prokuratora o wyrażeniu na nie zgody. Przepisy Kodeksu
postępowania karnego o przeszukaniu odnoszące się do Policji mają także
zastosowanie do kontrolujących. Sporządza się protokół tych czynności, który
wymaga zatwierdzenia przez prokuratora. W razie odmowy zatwierdzenia protokołu
materiały i informacje zebrane w toku czynności nie stanowią dowodu w
postępowaniu podatkowym.
ż 3. Czynności wymienione w ż 1 pkt 1 dokonywane są za zgodą kontrolowanego.
W razie braku takiej zgody przepis ż 2 stosuje się odpowiednio.
ż 4. W przypadku gdy nieruchomości lub ich części albo rzeczy znajdują się w
posiadaniu osób trzecich, osoby te są obowiązane je udostępnić, w celu
przeszukania lub oględzin, na żądanie organu podatkowego.
Art. 288a. (uchylony)
Art. 289. ż 1. Kontrolowanego, osobę go reprezentującą lub osobę
wskazaną w trybie art. 281a albo w trybie art. 284 ż 1 zdanie drugie zawiadamia
się o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków, opinii
biegłych przynajmniej na 3 dni przed terminem ich przeprowadzenia, a dowodu z
oględzin nie później niż bezpośrednio przed podjęciem tych czynności.
ż 2. Przepisu ż 1 nie stosuje się, jeżeli kontrolowany, osoba go
reprezentująca lub przez niego wskazana w trybie art. 281a albo w trybie art.
284 ż 1 zdanie drugie są nieobecne, a okoliczności sprawy uzasadniają
natychmiastowe przeprowadzenie dowodu.
Art. 290. ż 1. Przebieg kontroli kontrolujący dokumentuje w protokole.
Stan faktyczny może być ponadto utrwalony za pomocą aparatury rejestrującej
obraz i dźwięk oraz magnetycznych, optycznych lub elektronicznych nośników
informacji.
ż 2. Protokół kontroli zawiera w szczególności:
1) wskazanie kontrolowanego,
2) wskazanie osób kontrolujących,
3) określenie przedmiotu i miejsca kontroli,
4) określenie miejsca i czasu przeprowadzenia kontroli,
5) opis dokonanych ustaleń faktycznych,
6) dokumentację dotyczącą przeprowadzonych dowodów,
7) pouczenie o prawie złożenia zastrzeżeń lub wyjaśnień.
ż 3. Protokół nie zawiera oceny prawnej sprawy będącej przedmiotem kontroli.
ż 4. Załącznik do protokołu kontroli stanowią protokoły czynności, o których
mowa w art. 289 ż 1.
ż 5. W protokole kontroli mogą być zawarte również ustalenia dotyczące
badania ksiąg w zakresie przewidzianym w art. 193. W tym przypadku nie sporządza
się odrębnego protokołu badania ksiąg, o którym mowa w art. 193 ż 6.
ż 6. Protokół jest sporządzany w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Jeden
egzemplarz protokółu kontrolujący doręcza kontrolowanemu.
Art. 290a. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w
porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, w drodze rozporządzenia, określi
sposób zabezpieczania, odtwarzania i wykorzystywania dowodów utrwalonych za
pomocą aparatury rejestrującej obraz i dźwięk oraz magnetycznych, optycznych lub
elektronicznych nośników informacji, uwzględniając w szczególności rodzaje
czynników zewnętrznych, których działanie może spowodować zniszczenie lub
uszkodzenie dowodu, obecność przedstawiciela organu kontrolującego podczas ich
odtwarzania, formę oznakowania dowodu oraz ewidencjonowania czynności
odtworzenia i wykorzystania dowodu.
Art. 291. ż 1. Kontrolowany, który nie zgadza się z ustaleniami
protokołu, może w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia przedstawić
zastrzeżenia lub wyjaśnienia, wskazując równocześnie stosowne wnioski dowodowe.
ż 2. Kontrolujący jest obowiązany rozpatrzyć zastrzeżenia, o których mowa w ż
1, i w terminie 14 dni od dnia ich otrzymania zawiadomić kontrolowanego o
sposobie ich załatwienia.
ż 3. W przypadku niezłożenia wyjaśnień lub zastrzeżeń w terminie określonym w
ż 1, przyjmuje się, że kontrolowany nie kwestionuje ustaleń kontroli.
ż 4. Kontrola zostaje zakończona w dniu doręczenia protokołu kontroli.
Art. 292. W sprawach nieuregulowanych w art. 281-291 stosuje się
odpowiednie przepisy art. 102 ż 2 i 3, art. 135-138, art. 139 ż 4. art. 140 ż 2,
art. 141 i art. 142 oraz przepisy rozdziałów 1, 2, 5, 6, 9-12, 14, 16, 22 oraz
23 działu IV.
DZIAŁ VII
Tajemnica skarbowa

 
Art. 293. ż 1. Indywidualne dane zawarte w deklaracji oraz innych
dokumentach składanych przez podatników, płatników lub inkasentów objęte są
tajemnicą skarbową.
ż 2. Przepis ż 1 stosuje się również do danych zawartych w:
1) informacjach podatkowych przekazywanych organom podatkowym przez podmioty
inne niż wymienione w ż 1,
2) aktach dokumentujących czynności sprawdzające,
3) aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej oraz aktach
postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe,
4) dokumentacji rachunkowej organu podatkowego,
5) informacjach uzyskanych przez organy podatkowe z banków oraz z innych
źródeł niż wymienione w ż 1 lub w pkt 1.
Art. 294. ż 1. Do przestrzegania tajemnicy skarbowej obowiązani są:
1) pracownicy urzędów skarbowych oraz izb skarbowych,
1a) funkcjonariusze celni i pracownicy urzędów celnych oraz izb celnych,
2) wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta, marszałek województwa oraz
pracownicy samorządowych służb finansowych,
3) członkowie samorządowych kolegiów odwoławczych, a także pracownicy biur
tych kolegiów,
4) minister właściwy do spraw finansów publicznych oraz pracownicy
Ministerstwa Finansów,
5) osoby, które na podstawie odrębnych przepisów odbywają praktykę zawodową w
Ministerstwie Finansów lub w organach podatkowych.
ż 2. Osoby wymienione w ż 1 są obowiązane do złożenia na piśmie przyrzeczenia
następującej treści:
"Przyrzekam, że będę przestrzegał tajemnicy skarbowej. Oświadczam, że są mi
znane przepisy o odpowiedzialności karnej za ujawnienie tajemnicy skarbowej".
ż 3. Zachowanie tajemnicy skarbowej obowiązuje również po ustaniu
zatrudnienia lub zakończeniu praktyki zawodowej.
ż 4. Do przestrzegania tajemnicy skarbowej obowiązane są również inne osoby,
którym udostępniono informacje objęte tajemnicą skarbową, chyba że na ich
ujawnienie zezwala przepis prawa.
ż 5. Przepisu ż 4 nie stosuje się do osób, których dotyczą informacje objęte
tajemnicą skarbową.
Art. 295. W toku postępowania podatkowego dostęp do informacji
pochodzących z banku lub innej instytucji finansowej, a także do informacji
uzyskanych z banku lub innej instytucji finansowej mających siedzibę na
terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, przysługuje:
1) funkcjonariuszowi celnemu lub pracownikowi - załatwiającym sprawę, ich
bezpośrednim przełożonym, naczelnikowi urzędu skarbowego oraz naczelnikowi
urzędu celnego,
2) organom i pracownikom organów, o których mowa w art. 305c, właściwym w
zakresie udzielania i występowania o udzielenie informacji.
Art. 296. ż 1. Akta spraw zawierające informacje:
1) pochodzące z banków, z wyłączeniem informacji, o których mowa w art. 82 ż
2, oraz z innych instytucji finansowych,
2) określone w art. 305b, uzyskane od państw członkowskich Unii Europejskiej,
pochodzące z banków oraz innych instytucji finansowych
- przechowuje się w pomieszczeniach zabezpieczonych zgodnie z przepisami o
ochronie informacji niejawnych.
ż 2. Informacje, o których mowa w ż 1, po ich wykorzystaniu są wyłączane z
akt sprawy i przechowywane w kasach pancernych lub szafach pancernych. O
wyłączeniu informacji dokonuje się adnotacji w aktach sprawy.
ż 3. Ponowne włączenie do akt sprawy informacji, o których mowa w ż 1,
następuje wyłącznie w przypadkach określonych w art. 297 i 297a.
Art. 297. ż 1. Akta, w tym akta zawierające informacje wymienione w
art. 182, naczelnicy urzędów skarbowych oraz naczelnicy urzędów celnych
udostępniają wyłącznie:
1) ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, dyrektorowi izby
skarbowej lub dyrektorowi izby celnej - w toku postępowania podatkowego,
postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe lub
postępowania kontrolnego prowadzonego w urzędzie skarbowym lub urzędzie celnym,
2) innym naczelnikom urzędów skarbowych lub urzędów celnych albo organom
kontroli skarbowej - w związku ze wszczętym postępowaniem podatkowym,
postępowaniem w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe lub
kontrolą podatkową,
2a) generalnemu inspektorowi informacji finansowej - zgodnie z przepisami o
przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych
pochodzących z nielegalnych lub nie ujawnionych źródeł,
3) sądom lub prokuratorowi - w związku z toczącym się postępowaniem,
4) Rzecznikowi Praw Obywatelskich - w związku z jego udziałem w postępowaniu
przed sądem administracyjnym,
5) Prokuratorowi Generalnemu - na wniosek właściwego prokuratora:
a) w przypadkach określonych w dziale IV Kodeksu postępowania
administracyjnego,
b) w związku z udziałem prokuratora w postępowaniu przed sądem
administracyjnym,
6) (skreślony)
7) służbom ochrony państwa i ich upoważnionym pisemnie funkcjonariuszom lub
żołnierzom w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania sprawdzającego
na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych.
ż 2. W przypadkach określonych w ż 1 pkt 1 lub 2 stosuje się odpowiednio
przepis art. 295.
ż 3. W przypadkach, o których mowa w ż 1, akta spraw są oznaczane oraz
przekazywane w sposób przewidziany w art. 82 ż 4.
ż 4. Naczelnicy urzędów skarbowych oraz naczelnicy urzędów celnych
udostępniają Najwyższej Izbie Kontroli, w związku z toczącym się postępowaniem
kontrolnym, akta, o których mowa w ż 1, po wyłączeniu z nich informacji
wymienionych w art. 182, chyba że informacje takie zostały uprzednio udzielone
Najwyższej Izbie Kontroli na podstawie odrębnych przepisów.
Art. 297a. ż 1. Informacje określone w art. 305b, uzyskane od państw
członkowskich Unii Europejskiej, lub akta zawierające takie informacje, są
udostępniane wyłącznie organom wymienionym w art. 297, na zasadach określonych w
tym przepisie, gdy toczące się przed tym organem postępowanie lub czynności
wykonywane przez ten organ są związane z prawidłowym określaniem podstaw
opodatkowania i wysokości zobowiązania podatkowego lub wymiarem innych
należności, których dochodzenie, zgodnie z przepisami o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji, jest możliwe na wniosek obcego państwa.
ż 2. Udostępnienie informacji dla celów innych niż wymienione w ż 1 wymaga
uzyskania zgody właściwej władzy państwa członkowskiego Unii Europejskiej, od
którego otrzymano informacje.
Art. 298. Akta nie zawierające informacji, o których mowa w art. 182,
organy podatkowe udostępniają:
1) ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych,
2) innym organom podatkowym,
3) organom kontroli skarbowej,
3a) pracownikom wywiadu skarbowego,
4) Najwyższej Izbie Kontroli - w zakresie i na zasadach określonych w
przepisach o Najwyższej Izbie Kontroli,
5) sądowi, prokuratorowi, a także upoważnionym pisemnie przez prokuratora
funkcjonariuszom Policji, służbom ochrony państwa i ich funkcjonariuszom - w
związku z toczącym się postępowaniem,
6) biegłym powołanym w toku postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej
- w zakresie określonym przez organ podatkowy,
6a) wojewodzie i Prezesowi Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców - w
zakresie prowadzonych postępowań dotyczących legalizacji pobytu cudzoziemców na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
7) innym organom - w przypadkach i na zasadach określonych w odrębnych
ustawach oraz ratyfikowanych umowach międzynarodowych, których stroną jest
Rzeczpospolita Polska.
Art. 299. ż 1. Organy podatkowe udostępniają informacje zawarte w
aktach spraw podatkowych, z wyłączeniem informacji określonych w art. 182,
organom i osobom wymienionym w art. 298.
ż 2. Organy podatkowe udostępniają informacje wynikające z akt spraw
podatkowych w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach oraz
ratyfikowanych umowach międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita
Polska.
ż 3. Informacje, o których mowa w ż 1, udostępniane są również:
1) organom celnym,
2) (skreślony)
3) powiatowym oraz wojewódzkim urzędom pracy,
4) jednostkom organizacyjnym Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
5) jednostkom organizacyjnym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
6) ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych - w celu realizacji zadań
określonych w przepisach o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców,
7) Szefowi Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w celu realizacji jego
zadań ustawowych.
8) komornikom sądowym w związku z toczącym się postępowaniem egzekucyjnym,
9) wójtom, burmistrzom lub prezydentom miast w zakresie prowadzonych
postępowań o przyznanie świadczeń rodzinnych,
10) ośrodkom pomocy społecznej i powiatowym centrom pomocy rodzinie w
zakresie prowadzonych postępowań o świadczenia z pomocy społecznej.
ż 4. Informacje o numerach rachunków bankowych posiadanych przez podatników
mogą być udostępniane:
1) Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych i Kasie Rolniczego Ubezpieczenia
Społecznego,
2) komornikom sądowym w związku z toczącym się postępowaniem egzekucyjnym,
3) wójtom, burmistrzom lub prezydentom miast w zakresie prowadzonych
postępowań o przyznanie świadczeń rodzinnych,
4) ośrodkom pomocy społecznej i powiatowym centrom pomocy rodzinie w zakresie
prowadzonych postępowań o świadczenia z pomocy społecznej.
ż 5. (skreślony)
Art. 299a. Akta, o których mowa w art. 298, i dokumenty zawierające
informacje, o których mowa w art. 299, przekazywane organom i osobom wymienionym
w art. 298 pkt 4-7 oraz art. 299 ż 2-4 oznacza się klauzulą "Tajemnica
skarbowa".
Art. 300. (uchylony)
Art. 301. Przepisy art. 297-299 nie naruszają uprawnień strony
przewidzianych w art. 178 i art. 179.
Art. 302. (skreślony)
Art. 303. (skreślony)
Art. 304. ż 1. Naczelnicy urzędów skarbowych oraz naczelnicy urzędów
celnych składają ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych półroczne
sprawozdania zawierające informacje o liczbie wszczętych w danym półroczu
postępowań podatkowych oraz karnych skarbowych, w porównaniu z liczbą spraw, w
których wystąpiono o przekazanie informacji, o których mowa w art. 182.
ż 2. Informacje, o których mowa w ż 1, są corocznie przedkładane Sejmowi
łącznie ze sprawozdaniem z wykonania budżetu państwa.
Art. 305. ż 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych podaje
do wiadomości publicznej zbiorcze informacje dotyczące podatków.
ż 2. Uprawnienie, o którym mowa w ż 1, przysługuje również organom
podatkowym.
ż 3. Uprawnienie, o którym mowa w ż 1, przysługuje również prezesowi
Najwyższej Izby Kontroli.
DZIAŁ VIIa
Wymiana informacji podatkowych z innymi państwami
Rozdział 1
Zasady ogólne wymiany informacji podatkowych

 
Art. 305a. W zakresie i na zasadach wynikających z umów o unikaniu
podwójnego opodatkowania oraz z innych ratyfikowanych umów międzynarodowych,
których stroną jest Rzeczpospolita Polska, informacje zawarte w aktach spraw
podatkowych lub inne informacje podatkowe mogą być udostępniane właściwym
władzom państw obcych, pod warunkiem że wykorzystanie udostępnionych informacji
nastąpi zgodnie z zasadami określonymi w tych umowach.
Rozdział 2
Szczegółowe zasady wymiany informacji podatkowych z państwami
członkowskimi Unii Europejskiej

 
Art. 305b. Wymiana informacji podatkowych obejmuje wszelkie informacje
istotne dla prawidłowego określania podstaw opodatkowania i wysokości
zobowiązania podatkowego w zakresie:
1) opodatkowania dochodu, majątku lub kapitału, bez względu na sposób i formę
opodatkowania, w tym opodatkowania dochodu ze sprzedaży rzeczy lub praw
majątkowych oraz przyrostu wartości majątku lub kapitału,
2) podatku akcyzowego od olei mineralnych, alkoholi, napojów alkoholowych i
wyrobów tytoniowych,
3) opodatkowania składek ubezpieczeniowych
- zwane dalej "informacjami".
Art. 305c. ż 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych
występuje do właściwych władz państw członkowskich Unii Europejskiej, zwanych
dalej "obcymi władzami", o udzielenie informacji oraz udziela im informacji na
zasadach określonych w niniejszym rozdziale.
ż 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może upoważnić
Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, dyrektora izby skarbowej, dyrektora
izby celnej oraz dyrektora urzędu kontroli skarbowej do występowania do obcych
władz o udzielenie informacji i udzielania im informacji na zasadach określonych
w niniejszym rozdziale.
Art. 305d. Informacje są udzielane na wniosek obcych władz lub z
urzędu.
Art. 305e. Wniosek o udzielenie informacji powinien zawierać:
1) dane identyfikujące podmiot, którego informacje mają dotyczyć: nazwisko
lub nazwę (firmę), adres i inne posiadane dane niezbędne do identyfikacji
podmiotu, którego wniosek dotyczy,
2) wskazanie zakresu żądanych informacji i celu ich wykorzystania,
3) stwierdzenie, że wyczerpano możliwości uzyskania informacji na podstawie
przepisów prawa krajowego państwa wnioskującego,
4) zobowiązanie się do objęcia tajemnicą udzielonych informacji, zgodnie z
przepisami prawa krajowego państwa wnioskującego.
Art. 305f. ż 1. Wniosek obcej władzy wszczyna postępowanie w sprawie
udzielenia informacji.
ż 2. Postępowanie powinno być zakończone bez zbędnej zwłoki.
ż 3. O każdym przypadku nieudzielenia informacji we właściwym terminie
zawiadamia się obce władze, podając przyczyny niedotrzymania terminu udzielenia
informacji.
ż 4. W sprawie udzielenia lub odmowy udzielenia informacji wydaje się
postanowienie.
Art. 305g. ż 1. Jeżeli dane zawarte we wniosku obcej władzy nie są
wystarczające do udzielenia informacji, właściwy organ wzywa niezwłocznie tę
władzę o nadesłanie danych uzupełniających, w wyznaczonym terminie.
ż 2. W przypadku nieuzupełnienia wniosku zgodnie z wezwaniem, o którym mowa w
ż 1, właściwy organ odmawia udzielenia informacji.
Art. 305h. Odmawia się udzielenia informacji, jeżeli:
1) zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że obca władza nie wyczerpała
możliwości uzyskania wnioskowanych informacji na podstawie przepisów prawa
krajowego,
2) organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej nie posiada uprawnień do
uzyskania wnioskowanych informacji,
3) odrębne przepisy lub ratyfikowane umowy międzynarodowe uniemożliwiają
udzielenie wnioskowanych informacji lub wykorzystanie ich przez państwo
wnioskujące dla celów wskazanych we wniosku,
4) udzielenie informacji prowadziłoby do ujawnienia tajemnicy
przedsiębiorstwa, przemysłowej lub zawodowej albo procesu produkcyjnego,
5) udzielenie informacji naruszyłoby porządek publiczny Rzeczypospolitej
Polskiej,
6) państwo wnioskujące nie może udzielać informacji o podobnym charakterze,
7) przepisy prawa krajowego państwa wnioskującego nie zapewniają objęcia
informacji tajemnicą na takich samych zasadach, na jakich są chronione takie
same informacje uzyskane na podstawie przepisów prawa krajowego państwa
wnioskującego.
Art. 305i. Wniosek o udzielenie informacji może być w każdym czasie
wycofany przez właściwy organ.
Art. 305j. W sprawach nieuregulowanych w art. 305b-305i stosuje się
odpowiednio przepisy rozdziałów 1, 2, 4, 5, 8, 9 i 14 działu IV.
Art. 305k. ż 1. Właściwy organ udziela z urzędu informacji obcym
władzom, gdy:
1) uprawdopodobnione jest uszczuplenie należności podatkowych lub obejście
prawa podatkowego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
2) korzystanie przez podatnika z ulg podatkowych może być podstawą powstania
obowiązku podatkowego lub zwiększenia zobowiązania podatkowego w państwie
członkowskim Unii Europejskiej,
3) ustalenia postępowania podatkowego lub kontrolnego, dokonane w oparciu o
informacje uzyskane od obcej władzy, mogą być użyteczne dla prawidłowego
określania podstaw opodatkowania i wysokości zobowiązania podatkowego.
ż 2. Przepis art. 305h stosuje się odpowiednio.
Art. 305l. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w celu
usprawnienia współpracy, może zawierać z obcymi władzami porozumienia dwustronne
lub wielostronne w zakresie szczegółowych zasad i trybu wymiany informacji.
Art. 305m. Informacje otrzymane od obcej władzy można przekazać innej
obcej władzy za zgodą władzy państwa udzielającego informacji.

[Z dniem 1 stycznia 2005 r. po art. 305m dodaje się rozdział 3 w brzmieniu:
 
"Rozdział 3
Szczegółowe zasady wymiany informacji o przychodach (dochodach) z
oszczędności

 
Art. 305n. ż 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych
przekazuje z urzędu informacje dotyczące przychodów (dochodów) z oszczędności
osób fizycznych, których wypłacanie wymaga, zgodnie z przepisami o podatku
dochodowym od osób fizycznych, składania imiennej informacji o przychodach
(dochodach), uzyskanych przez osoby, które ze względu na miejsce zamieszkania
podlegają obowiązkowi podatkowemu od wszystkich swoich dochodów:
1) w państwie członkowskim Unii Europejskiej, Księstwie Andory, Księstwie
Liechtensteinu, Księstwie Monako, Republice San Marino i Konfederacji
Szwajcarskiej lub
2) na terytoriach zależnych lub terytoriach stowarzyszonych Zjednoczonego
Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Królestwa Niderlandów, z
którymi Rzeczpospolita Polska zawarła umowę w sprawie opodatkowania przychodów
(dochodów) z oszczędności osób fizycznych
- właściwym władzom tych państw i terytoriów.
ż 2. Informacje przekazuje się przynajmniej raz w roku w terminie 6 miesięcy
od zakończenia roku podatkowego podmiotu wypłacającego przychody (dochody).
ż 3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w celu usprawnienia
współpracy, może zawierać z właściwymi władzami państw i terytoriów, o których
mowa w ż 1, porozumienia dwustronne lub wielostronne w zakresie szczegółowych
zasad i trybu wymiany informacji.
Art. 305o. Do informacji określonych w art. 305n ż 1 dotyczących
podatników, na których ciąży nieograniczony obowiązek podatkowy w
Rzeczypospolitej Polskiej, otrzymanych przez ministra właściwego do spraw
finansów publicznych od właściwych władz innych państw lub terytoriów zależnych
lub stowarzyszonych przepisy art. 297a stosuje się odpowiednio."]

DZIAŁ VIII
Przepisy karne

 
Art. 306. ż 1. Kto, będąc obowiązanym do zachowania tajemnicy
skarbowej, ujawnia informacje objęte tą tajemnicą,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 5.
ż 2. Kto, będąc obowiązanym do zachowania tajemnicy skarbowej, ujawnia
informacje określone w art. 182,
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5.
ż 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w ż 1 lub 2 działa nieumyślnie,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 2.
ż 4. Jeżeli pokrzywdzonym nie jest Skarb Państwa, ściganie następuje na
wniosek pokrzywdzonego.
DZIAŁ Vllla
Zaświadczenia

 
Art. 306a. ż 1. Organ podatkowy wydaje zaświadczenia na żądanie osoby
ubiegającej się o zaświadczenie.
ż 2. Zaświadczenie wydaje się, jeżeli:
1) urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego wymaga
przepis prawa,
2) osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w
urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego.
ż 3. Zaświadczenie potwierdza stan faktyczny lub prawny istniejący w dniu
jego wydania.
ż 4. Zaświadczenie wydaje się w granicach żądania wnioskodawcy.
ż 5. Zaświadczenie powinno być wydane bez zbędnej zwłoki, nie później jednak
niż w terminie 7 dni.

[Z dniem 1 stycznia 2005 r. w art. 306a ż 5 otrzymuje brzmienie:
"ż 5. Zaświadczenie powinno być wydane bez zbędnej zwłoki, nie później jednak
niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia, z
zastrzeżeniem ż 6."]
[Z dniem 1 stycznia 2005 r. w art. 306a dodaje się ż 6 w brzmieniu:
"ż 6. Zaświadczenie, o którym mowa w art. 306m ż 1, powinno być wydane bez
zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 2 miesięcy od dnia złożenia
wniosku o wydanie zaświadczenia."]

Art. 306b. ż 1. W przypadkach, o których mowa w art. 306a ż 2, organ
podatkowy jest obowiązany wydać zaświadczenie, jeżeli chodzi o potwierdzenie
faktów albo stanu prawnego, wynikających z prowadzonej przez ten organ
ewidencji, rejestrów lub z innych danych znajdujących się w jego posiadaniu.
ż 2. Organ podatkowy, przed wydaniem zaświadczenia, może przeprowadzić w
niezbędnym zakresie postępowanie wyjaśniające.
Art. 306c. Odmowa wydania zaświadczenia lub zaświadczenia o treści
żądanej przez osobę ubiegającą się o nie następuje w drodze postanowienia, na
które służy zażalenie.
Art. 306d. ż 1. Organ podatkowy nie może żądać zaświadczenia w celu
potwierdzenia faktów lub stanu prawnego, znanych organowi z urzędu lub możliwych
do ustalenia przez organ na podstawie posiadanej ewidencji, rejestrów lub innych
danych albo na podstawie przedstawionych przez zainteresowanego do wglądu
dokumentów urzędowych.
ż 2. Organ podatkowy żądający od strony zaświadczenia w celu potwierdzenia
faktów lub stanu prawnego jest obowiązany wskazać przepis prawa wymagający
urzędowego potwierdzenia tych faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia.
Art. 306e. ż 1. Zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach lub
stwierdzające stan zaległości wydaje się na podstawie dokumentacji danego organu
podatkowego oraz informacji otrzymanych od innych organów podatkowych.
ż 2. Przed wydaniem zaświadczeń, o których mowa w ż 1, ustala się, czy w
stosunku do wnioskodawcy nie jest prowadzone postępowanie mające na celu
ustalenie lub określenie wysokości jego zobowiązań podatkowych. Jeżeli takie
postępowanie jest prowadzone i zgromadzony materiał dowodowy pozwala na jego
zakończenie, powinna być niezwłocznie wydana decyzja ustalająca lub określająca
wysokość zobowiązań podatkowych, w celu wykazania ich w zaświadczeniu.
ż 3. Nie można odmówić wydania zaświadczenia, jeżeli nie jest możliwe
zakończenie postępowania, o którym mowa w ż 2, przed upływem terminu określonego
w art. 306a ż 5. Wydając zaświadczenie, organ podaje informacje o prowadzonym
postępowaniu.
ż 4. Na żądanie wnioskodawcy w zaświadczeniu podaje się także informacje:
1) czy w stosunku do wnioskodawcy prowadzone jest:
a) postępowanie mające na celu ujawnienie jego zaległości podatkowych i
określenie ich wysokości,
b) postępowanie egzekucyjne w administracji, również w zakresie innych niż
podatkowe zobowiązań wnioskodawcy,
c) postępowanie w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe,
2) dotyczące:
a) okresów, z których pochodzą zaległości, i ich tytułów,
b) podatków, których termin płatności został odroczony lub których płatność
została rozłożona na raty.
ż 5. Jeżeli zapłata zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę została
odroczona lub rozłożona na raty, uznaje się, że podatnik, płatnik lub inkasent,
do dnia upływu terminów, o których mowa w art. 49 ż 1, nie posiada zaległości
podatkowych.
Art. 306f. ż 1. Organ podatkowy na wniosek osoby, która
uprawdopodobni, że może być spadkobiercą, wydaje zaświadczenie o wysokości
znanych temu organowi zobowiązań spadkodawcy wymienionych w art. 98 ż 1 i 2.
ż 2. Jeżeli postępowanie podatkowe w sprawie określenia lub ustalenia
wysokości zobowiązań podatkowych spadkodawcy nie zostało zakończone, w
zaświadczeniu podaje się przybliżoną wysokość zobowiązania na podstawie
posiadanych danych co do podstawy opodatkowania.
Art. 306g. ż 1. Organy podatkowe, za zgodą zbywającego, wydają na
wniosek nabywcy, o którym mowa w art. 112 ż 1, zaświadczenie o wysokości
zaległości podatkowych zbywającego.
ż 2. W zaświadczeniu, o którym mowa w ż 1, organ podatkowy określa wysokość
zaległości podatkowych zbywającego na dzień wydania zaświadczenia.
ż 3. Przepisy ż 1-2 stosuje się odpowiednio do należności wymienionych w art.
107 ż 2 pkt 2-4, objętych zakresem odpowiedzialności nabywcy.
Art. 306h. ż 1. Organy podatkowe, za zgodą podatnika, wydają
zaświadczenie o wysokości zaległości podatkowych podatnika na żądanie:
1) jednostek organizacyjnych, które na podstawie ustaw regulujących zasady
ich funkcjonowania uprawnione są do udzielania kredytów (pożyczek),
2) kontrahentów podatników prowadzących działalność gospodarczą oraz
dzierżawców i użytkowników nieruchomości - w zakresie opodatkowania
dzierżawionej lub użytkowanej nieruchomości,
3) małżonka podatnika, z zastrzeżeniem ż 2, a także rozwiedzionego małżonka w
zakresie zaległości powstałych w czasie trwania wspólności majątkowej oraz
innych osób wymienionych w art. 111,
4) wspólnika spółek wymienionych w art. 115 ż 1.
ż 2. Zgoda podatnika nie jest wymagana, jeżeli z żądaniem wydania
zaświadczenia, o którym mowa w ż 1, występuje małżonek podatnika pozostający z
nim we wspólności majątkowej.
Art. 306i. ż 1. Organ podatkowy na wniosek podatnika wydaje
zaświadczenie o wysokości jego dochodu lub obrotu.
ż 2. W zaświadczeniach dotyczących wysokości dochodu lub obrotu stwierdza się
wyłącznie, czy wnioskodawca jest lub nie jest podatnikiem:
1) podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, z określeniem
wysokości obrotu,
2) podatku dochodowego (we wszystkich formach opodatkowania); w przypadku
opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych - z
określeniem wysokości dochodu przyjętego do podstawy opodatkowania, a w
przypadku osób prawnych - z określeniem wysokości dochodu przyjętego do podstawy
opodatkowania, jak również dochodu pozostającego po odliczeniu podatku.
Art. 306j. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w
drodze rozporządzenia:
1) tryb wydawania zaświadczeń, uwzględniając w szczególności odpowiednią
organizację czynności związanych z wydawaniem zaświadczeń,
2) właściwość miejscową i rzeczową organów podatkowych do wydawania
zaświadczeń, uwzględniając rodzaj zobowiązania podatkowego,
3) wzór rejestru zaświadczeń oraz szczegółowy sposób jego prowadzenia,
uwzględniając w szczególności treść wniosku o wydanie zaświadczenia, datę
złożenia wniosku lub wyrażenia zgody na wydanie zaświadczenia, sposób
załatwienia wniosku, treść wydanego zaświadczenia oraz dane identyfikujące
wnioskodawcę,
4) wzór ewidencji przekazanych lub otrzymanych informacji w sprawach
zaświadczeń oraz szczegółowy sposób jej prowadzenia, uwzględniając w
szczególności dane identyfikujące osobę, której dotyczy zaświadczenie, treść
przekazanych lub otrzymanych informacji, dane identyfikujące osobę lub organ
przekazujący informacje,
5) wzory zaświadczeń, uwzględniając w szczególności zakres danych
wykazywanych w zaświadczeniu oraz dane identyfikujące wnioskodawcę i organ
wydający zaświadczenie.
Art. 306k. W sprawach nieuregulowanych w art. 306a-306i stosuje się
odpowiednio przepisy rozdziałów 1-6, 8-12, 14, 16 oraz 23 działu IV ustawy.

[Z dniem 1 stycznia 2005 r. po art. 306k dodaje się art. 306l-306n w
brzmieniu:
"Art. 306l. Organ podatkowy na wniosek podatnika wydaje zaświadczenie
o jego miejscu zamieszkania lub siedzibie dla celów podatkowych na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej (certyfikat rezydencji).
Art. 306m. ż 1. Organ podatkowy na wniosek podatnika wydaje
zaświadczenie o miejscu zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej osoby fizycznej osiągającej przychody (dochody), o
których mowa w art. 305n ż 1, ze źródeł przychodów położonych:
1) w Republice Austrii, Królestwie Belgii, Wielkim Księstwie Luksemburga,
Księstwie Andory, Księstwie Liechtensteinu, Księstwie Monako, Republice San
Marino i Konfederacji Szwajcarskiej lub
2) na terytoriach zależnych lub terytoriach stowarzyszonych Zjednoczonego
Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Królestwa Niderlandów, z
którymi Rzeczpospolita Polska zawarła umowy w sprawie opodatkowania przychodów
(dochodów) z oszczędności osób fizycznych.
ż 2. W zaświadczeniu, o którym mowa w ż 1, podaje się również zgłoszone
organowi podatkowemu przez wnioskodawcę:
1) imię i nazwisko albo nazwę oraz adres podmiotu, który wypłaca lub stawia
do dyspozycji przychody (dochody),
2) numer rachunku wnioskodawcy, a w przypadku jego braku - tytuł prawny, z
którego wynika wierzytelność stanowiąca podstawę wypłaty lub postawienia do
dyspozycji przychodów (dochodów).
Art. 306n. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w
drodze rozporządzenia, wzory zaświadczeń, o których mowa w art. 306l i art. 306m
ż 1, uwzględniając zakres danych wykazywanych w zaświadczeniach oraz dane
identyfikujące wnioskodawcę i organ wydający zaświadczenie."]
[Z dniem 1 stycznia 2005 r. art. 306k otrzymuje brzmienie:
"Art. 306k. W sprawach nieuregulowanych w art. 306a-306i oraz 306l i 306m
stosuje się odpowiednio przepisy rozdziałów 1-6, 8-12, 14, 16 oraz 23 działu
IV."]

DZIAŁ IX
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i
końcowe
Rozdział 1
Zmiany w przepisach obowiązujących

 
Art. 307 - 323. pominięte. Wprowadzały zmiany do następujących ustaw:
z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego; z 17 czerwca 1966
r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji; z 26 października 1971 r. karnej
skarbowej; z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece; z 28 lipca 1983
r. o podatku od spadków i darowizn; z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym; z
31 stycznia 1989 r. - Prawo bankowe; z 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej;
z 23 listopada 1990 r. o łączności; z 5 stycznia 1991 r. - Prawo budżetowe; z 26
lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; z 28 września 1991 r. o
kontroli skarbowej; z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych; z
29 lipca 1992 r. o grach losowych i zakładach wzajemnych; z 8 stycznia 1993 r. o
podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym; z 10 grudnia 1993 r. o
finansowaniu gmin; z 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji
przedsiębiorstw państwowych.
Rozdział 2

 
Przepisy przejściowe
Art. 324. ż 1. Do spraw wszczętych, a nie rozpatrzonych przez organ
podatkowy pierwszej instancji przed 1 stycznia 1998 r. stosuje się, z
zastrzeżeniem ż 2, przepisy niniejszej ustawy.
ż 2. Wnioski złożone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy w
sprawach:
1) odroczenia terminu płatności podatku,
2) rozłożenia na raty zapłaty podatku lub zaległości podatkowej,
3) potrącenia zobowiązań podatkowych
- rozpatrywane są na podstawie przepisów ustawy o zobowiązaniach podatkowych.
Art. 325. Przepis art. 22 ż 4 stosuje się również do złożonych, a nie
rozpatrzonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy wniosków o
zaniechanie poboru podatków.
Art. 326. ż 1. Hipoteka ustawowa powstała w okresie roku od dnia
wejścia w życie niniejszej ustawy wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia jej
powstania, chyba że organ podatkowy złoży w tym czasie wniosek o jej wpis do
księgi wieczystej.
ż 2. Hipoteki ustawowe powstałe przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy
wygasają, jeżeli organ podatkowy nie złoży wniosku o ich wpis do księgi
wieczystej w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 327. Wygasają zastawy ustawowe powstałe przed dniem wejścia w
życie niniejszej ustawy.
Art. 328. Wierzytelności wobec Skarbu Państwa lub państwowych
jednostek budżetowych, które stały się wymagalne do dnia ogłoszenia niniejszej
ustawy, mogą podlegać potrąceniu na zasadach przewidzianych w ustawie o
zobowiązaniach podatkowych, jeżeli wniosek o dokonanie potrącenia zostanie
złożony przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 329. Terminy przewidziane w:
1) art. 69 ż 2 - stosuje się również do zdarzeń, które nastąpiły przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy,
2) art. 80 ż 1 pkt 1 - stosuje się również, jeżeli płatnik, w ciągu miesiąca
poprzedzającego dzień wejścia w życie niniejszej ustawy, pobrał podatek
nienależnie lub w wysokości większej od należnej.
Art. 330. Zwrot nadpłat powstałych przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy dokonywany jest na podstawie przepisów ustawy o zobowiązaniach
podatkowych.
Art. 331. ż 1. Prawo do skorygowania deklaracji, o którym mowa w art.
81 ż 2, stosuje się również do deklaracji złożonych przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy.
ż 2. W sprawach, o których mowa w ż 1, przepis art. 81 ż 3 stosuje się
odpowiednio.
Art. 332. Do odpowiedzialności osób trzecich, o których mowa w ustawie
o zobowiązaniach podatkowych, z tytułu zaległości podatkowych powstałych przed
dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy o
zobowiązaniach podatkowych.
Art. 333. Osoby prawne, o których mowa w art. 117, ponoszą również
odpowiedzialność za zaległości podatkowe powstałe przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy.
Art. 334. ż 1. Odwołania od decyzji urzędu skarbowego, wniesione do
podatkowej komisji odwoławczej przed 1 stycznia 1998 r., przekazuje się do
dalszego prowadzenia właściwym izbom skarbowym. Czynności podjęte w toku
postępowania przez podatkową komisję odwoławczą pozostają w mocy.
ż 2. Wnioski w sprawie wznowienia postępowania zakończonego decyzją
ostateczną wydaną przez podatkową komisję odwoławczą, a także wnioski w sprawie
uchylenia, zmiany lub stwierdzenia nieważności takiej decyzji rozpatrywane są
przez izbę skarbową, przy której działała ta komisja.
ż 3. Wnioski w sprawach, o których mowa w ż 2, złożone przed 1 stycznia 1998
r., rozpatrywane są na podstawie dotychczasowych przepisów kodeksu postępowania
administracyjnego.
Art. 335. Odwołania od decyzji wydanych na podstawie przepisów ustawy
o zobowiązaniach podatkowych, wniesione przed 1 stycznia 1998 r., podlegają
rozpatrzeniu na podstawie przepisów tej ustawy oraz dotychczasowych przepisów
kodeksu postępowania administracyjnego.
Art. 336. Wnioski o uchylenie lub zmianę decyzji ostatecznej, na
podstawie której strona nabyła prawo, wniesione przed 1 stycznia 1998 r.,
podlegają rozpatrzeniu w trybie i na zasadach przewidzianych w art. 155 i art.
177 kodeksu postępowania administracyjnego.
Art. 337. Żądanie uchylenia, zmiany lub stwierdzenia nieważności
decyzji ostatecznej określającej wysokość zaległości podatkowej, wniesione przed
1 stycznia 1998 r., podlega rozpatrzeniu na zasadach przewidzianych w
dotychczasowych przepisach kodeksu postępowania administracyjnego.
Art. 338. ż 1. Umarza się wszczęte z urzędu postępowania w sprawie
uchylenia, zmiany lub stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznych, jeżeli
decyzje te zostały wydane przed 1 stycznia 1997 r., chyba że strona wniesie o
dalsze rozpoznanie sprawy.
ż 2. Przepis ż 1 nie dotyczy postępowania w sprawach, o których mowa w art.
250.
Art. 339. Przepisy art. 258 ż 1 pkt 3-5, ż 2 i 3 oraz art. 259 stosuje
się również do decyzji wydanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 340. Oświadczenia, o których mowa w art. 278 ż 3-5 oraz art. 279
ż 3, składane są w terminie 2 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej
ustawy.
Art. 341. Jeżeli obowiązujące przepisy powołują się na ustawę o
zobowiązaniach podatkowych lub odsyłają ogólnie do przepisów o zobowiązaniach
podatkowych, stosuje się przepisy działu III niniejszej ustawy.
Art. 342. ż 1. W okresie do 31 grudnia 1999 r. instytucje finansowe
wymienione w art. 182 mogą występować do urzędu skarbowego, który żądał
przekazania informacji, z wnioskami o ograniczenie zakresu żądanej informacji i
terminu jej przekazania.
ż 2. Wniosek, o którym mowa w ż 1, składany jest w terminie 14 dni od dnia
otrzymania żądania i wymaga uzasadnienia.
ż 3. Urząd skarbowy w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku postanawia
ostatecznie o zakresie żądanych informacji i terminie ich przekazania.
Rozdział 3

 
Przepisy końcowe
Art. 343. ż 1. Tracą moc:
1) dekret z 16 maja 1956 r. o umarzaniu i udzielaniu ulg w spłacaniu
należności państwowych (Dz. U. nr 17, poz. 92 i z 1975 r. nr 10, poz. 56),
2) ustawa z 21 grudnia 1958 r. o szczególnym trybie ściągania zaległości z
tytułu niektórych zobowiązań właścicieli nieruchomości wobec Państwa (Dz. U. nr
77, poz. 398, z 1962 r. nr 38, poz. 166 i z 1971 r. nr 27, poz. 250),
3) ustawa z 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych (Dz. U. z 1993 r.
nr 108, poz. 486 i nr 134, poz. 646, z 1995 r. nr 5, poz. 25 i nr 85, poz. 426,
z 1996 r. nr 75, poz. 357 oraz z 1997 r. nr 121, poz. 770).
ż 2. Pozostają w mocy, do czasu zastąpienia ich nowymi przepisami, nie dłużej
jednak niż przez 2 lata od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, przepisy
wykonawcze wydane na podstawie:
1) ustawy o zobowiązaniach podatkowych,
2) art. 164 kodeksu postępowania administracyjnego.
Art. 344. (Stanowił, że ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 1998 r., z
tym że przepisy art. 22 ż 6, art. 28 ż 3, art. 46 ż 3, art. 48 ż 3, art. 56 ż 3,
art. 58, art. 67 ż 3, art. 79 ż 3, art. 82 ż 3, art. 83, art. 84 ż 2, art. 87 ż
5, art. 119, art. 196 ż 4, art. 283 ż 3, art. 303, art. 314 pkt 2 i 3, art. 316
pkt 1 oraz art. 328 wchodzą w życie z dniem ogłoszenia).



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ustawa Ordynacja Podatkowa 2011
64 FOR popiera projekt nowelizacji ordynacji podatkowej
Ustawa ordynacja podatkowa
zmiany w ordynacji podatkowej na 2009 rok e prawnik pl[1]
Zasady rachunkowości w zakresie prawa podatkowego w Polsce
Finanse Konstrukcja podatku 1
strategia podatkowa wersja skrocona 9

więcej podobnych podstron