Warstwy kroSnieńskie w kamieniołomie w Dołżycy Lokalizacja: województwo podkarpackie powiat leski gmina Cisna miejscowoSć Dołżyca 5456 Rejon geograficzny: Zewnętrzne Karpaty Wschodnie Beskidy Lesiste Bieszczady Zachodnie Jednostka geologiczna: Zewnętrzne Karpaty fliszowe płaszczowina Sląska warstwy kroSnieńskie 4598 4600 Wetlina W miejscowoSci Dołżyca znajdującej się w powiecie o charakterze osuwiskowym pozwalają zrekonstruować 1 leskim, w kamieniołomie, odsłonięty został profil dolnych Srodowisko sedymentacji. warstw kroSnieńskich, a dokładniej ich odmiany facjalnej Kierunki prądów wyznaczone ze struktur sedymen- zwanej piaskowcami z Otrytu. Litofacja otrycka, wieku tacyjnych wskazują na dwa xródła zasilania materiałem oligoceńskiego (34-23 mln lat temu) jest charakterystyczna okruchowm, jedno ze wschodu lub południowego-wschodu dla południowo-wschodniej częSci centralnego synklinorium (analizując struktury prądowe: odlewy jamek wirowych, karpackiego. Z piaskowców otryckich zbudowane są oko- Slady uderzeń czy dachówkowatoSć ziarn), natomiast liczne wzniesienia, m.in. pasmo Połonin. położenie jamek wirowych, czy przekątne warstwowanie Obiekt znajduje się około 300 m poniżej ujScia potoku wskazuje, iż drugim obszarem alimentacyjnym był teren Dołżyczka do Solinki, bezpoSrednio przy drodze wiodącej położony na zachodzie lub północnym-zachodzie od zbior- na Buk. nika. Depozycja zróżnicowanego materiału następowała w W kamieniołomie, obecnie nieczynnym, widoczny wyniku spływów gęstoSciowych (o mieszanym charakterze) 2 jest kilkunastometrowy fragment profilu serii Sląskiej. W oraz prądów trakcyjnych o zróżnicowanym reżimie hydro- profilu tym dominującymi skałami są piaskowce Srednio- i dynamicznym. gruboławicowe, o zmiennej miąższoSci ławic (od 10 do Obiekt znajduje się na obszarze CiSniańsko-Wetlińskiego niemal 300 cm). Warstwy są wstecznie obalone - ich spągi Parku Krajobrazowego, w pobliżu rzeczki Solinki. znajdują się u góry. Utwory są silnie spękane, z licznie W odległoSci ok. 0,5 km od odsłonięcia przebiega czar- 3 występującymi zluxnieniami Sródwarstwowymi. W szczeli- ny szlak turystyczny, wiodący przez masyw Łopiennika i nach zaobserwować można wypełnienia kalcytowe. Piaskow- Falowej, aż do pomnika gen. Rwierczewskiego; w pobliżu ce są barwy szarej, mają charakterystyczną strukturę ma- wytyczony został Międzynarodowy szlak Zielony Rower . sywną. Skały są wapniste, o wyraxnie zaznaczonym uziarnieniu Ciekawostką turystyczną jest kolejka wąskotorowa zbudo- frakcjonalnym oraz widocznych powierzchniach amalgamacji. wana na trasie: Majdan-Przysłup-Majdan, przejeżdżająca W częSciach spągowych ławic występują większe ziarna, przez Dołżycę, kursująca codziennie w miesiącach waka- głównie kwarcowe, a ławice mają charakter zlepieńcowatych. cyjnych. W pobliskiej miejscowoSci Cisna (dawna własnoSć Zobaczyć też można w nich fragmenty rozdrobnionych rodziny Fredrów) znajduje się kultowy lokal Siekierezada łupków krystalicznych. Wewnątrz ławic widoczne są miejsce spotkań bieszczadzkich zakapiorów, w którym Slady rozmyć, a także kanały wypełnione nieco grubszym częstym bywalcem był Majster Bieda bohater songu Wol- (w stosunku do otaczającego) materiałem. Stropy ławic nej Grupy Bukowina. mają ostry charakter. Pomiędzy grubymi ławicami pia- W pobliżu obiektu można bezpiecznie zaparkować po- skowców występują szare, wapniste piaskowce cienko- i jazd i udać się na zwiedzanie warstw kroSnieńskich. Srednioławicowe, drobnoziarniste, o zaznaczonej laminacji The Krosno Beds in the Dołżyca quarry przekątnej. Zobaczyć można też szare łupki. Powszechnie występujące struktury sedymentacyjne: In Dołżyca village (Lesko Sub-district) the well-known struktury pogrązowe, odlewy jamek wirowych, Slady outcrop exists where the variety of the Lower Krosno Beds uderzeń, dachówkowate ułożenie ziarn oraz struktury is exposed the so-called Otryt Sandstone . 130 Baligród Dołżyca The outcrop is located some 300 meters from the ible as well as canals filled with material coarser than the confluence of the Dołżyczka Stream and the Solinka River, surrounding sandstone. Upper surfaces of the beds show at the road heading to Buk village. In an inactive quarry a sharp boundaries. fragment of succession is exposed with medium- and thick- Thick sandstone layers are interbedded by grey, fine- bedded sandstones (thickness of beds varies from 10 to grained, calcareous sandstones and grey shales. Deposition almost 300 centimeters). The beds are reversed, strongly took place under the conditions of density flows, in diversified fractured, with common interbedding spaces. Fractures hydrodynamic environment. The Otryt Sandstones built up are filled with calcite. Grey, massive sandstones reveal car- the surrounding mountains including the Połoniny Range. bonate cement, distinct graded bedding and amalgamation The site is located within the Cisna-Wetlina Landscape surfaces. In bottom parts of the layers coarser grains are Park near Solinka. About 500 meters from the quarry there accumulated, mostly quartz but also shale fragments. Typical is black touristic trail and an international bike trail (so-called are sedimentary structures: load casts, flute marks, impact Green Bike ). A touristic attraction is the narrow-gauge marks, prod marks, imbricating grains, slump structures and railway connecting Majdan and Przysłup villages. Trains de- reciprocal currents. Such variety of structures enables the part every day during summer months. In Cisna village there recognition of Oligocene sedimentary environment (34-23 is a famous pub Siekierezada a site of local sub-culture. Ma ago). Within the beds the wash-out structures are vis- A parking lot is available close to the quarry. 1 2 3 Wybrana literatura: 23, 24, 25, 26, 153, 185, 255, 327, 413, 417 Autor karty stanowiska dokumentacyjnego i fotografii: L. Jankowski (2005) 131