2003 03 Szkoła konstruktorów klasa II


Szkoła Konstruktorów
Co tu nie gra?
K
I
Co tu nie gra?- Szkoła Konstruktorów klasa II
RozwiÄ…zanie zadania 81 trzeby takiej rozbudowy, tylko wprost prze-
D
W EdW 11/2002 na stronie 35 zamieszczony ciwnie, proponują radykalnie uprościć układ.
był schemat wyłącznika przechylnego do Do układu z rysunku A uczestnicy kon-
nietypowego mikrofonu, nadesłany jako roz- kursu mieli następujące zastrzeżenia: Uznali,
wiązanie zadania 74 naszej Szkoły. Czujni- że wartość R4 jest zbyt duża (15M&!). Rze-
kiem przechyłu ma być przesłona współpra- czywiście, gdy prąd upływu fototranzystora
cujÄ…ca z transoptorem szczelinowym. Sche- w transoptorze bÄ™dzie wiÄ™kszy niż 0,5µA,
mat pokazany jest na rysunku A (dodałem napięcie na rezystorze R4 będzie traktowane
literowe oznaczenia bramek). W spoczynku jako stan wysoki. Oznacza to, że konstrukcja
E
 kółeczko z wycięciem blokuje szczelinę transoptora musiałaby być bardzo staranna,
transoptora i na rezystorze R4 napięcie jest żeby wykluczyć jakiekolwiek przenikanie
równe zeru. Po pochyleniu mikrofonu do po- światła. Aby zmniejszyć czułość na obce
łożenia roboczego wycięcie przepuszcza światło, należy po prostu zmniejszyć wartość
światło diody transoptora do fototranzystora. R4 do kilku...kilkunastu kiloomów (zależnie
Na wejściu bramki A pojawiają się impulsy od przekładni transoptora).
prostokątne. Obwód R3C2 ma za zadanie je Następną najczęściej wskazywaną
odfiltrować, by na wyjsciu bramki C pojawił usterką jest błędny obwód C2R3. Rze-
F
się czysty stan wysoki, który otworzy dwa czywiście, w takim połączeniu rezy-
klucze analogowe  jeden przepuści sygnał stor R3 jest zbędny i nie pełni żadnej
z mikrofonu, drugi włączy diodę LED, która roli, a czasy opóznienia są wyznaczone
będzie migać w takt generatora z bramką D. przez pojemność oraz rezystancję (wy-
Intencją Autora było zmniejszenie poboru dajność prądową) wyjścia bramki B,
prÄ…du przez zastosowanie pracy impulsowej jak pokazuje w uproszczeniu rysunek
i wprowadzenie dwóch generatorów. B. Przy wyższych napięciach zasila-
Taką oszczędność uczestnicy konkursu nia, gdy wartość Rwy będzie rzędu
uznali jednak za nadmierną. Niektórzy po pro- 50&!, stała czasowa Rwy*C2 wyniesie
stu stwierdzili, że jeÅ›li pobór prÄ…du ma być zni- co najwyżej 500µs. Tymczasem czas
komy, należy po prostu usunąć kontrolkę LED, impulsu generatora z bramką A, przy
która nie jest konieczna i pełni rolę zgoła trze- podanych wartościach R6, C3, będzie porów- Zwracaliście uwagę, że w urządzeniu,
ciorzędną. Dwie osoby napisały, że pomysło- nywalny lub większy od tego czasu opóznie- gdzie zasilanie nie pochodzi z baterii, tylko
dawca  przedobrzył układ i że nie widzą po- nia. Na przykład przy wartościach R6=10k&!, doprowadzane jest przez kabel, nie ma po-
C3=4,7µF okres prze- trzeby walki o minimalny prÄ…d zasilania.
A biegu generatora Dlatego wśród propozycji pojawiał się skraj-
A będzie wynosił nie uproszczony układ jak na rysunku D.
mniej więcej 47ms, Można i warto wypróbować takie proste roz-
czyli czas impulsu wiÄ…zanie. Ja w jednym z opracowanych mo-
i przerwy będą wielo- deli jeszcze bardziej uprościłem układ, stosu-
krotnie większe, niż jąc zamiast klucza analogowego z bramki
czas opóznienia wno- 4066 pojedynczy tranzystor MOSFET
szony przez C2 i Rwy. BS170, który może pracować z sygnałami
Będzie to oznaczać, o amplitudach do 0,5V ze względu na obe-
że na wyjściu bramki cność pasożytniczej diody między zródłem
C pojawi się przebieg a drenem. Kilka osób obawiając się o stany
prostokątny. Ten prze- przejściowe, zaproponowało dodanie obwo-
bieg prostokątny nie du filtrująco-opózniającego i bramki Schmit-
otworzy trwale kluczy ta według rysunku E. Aby nie dodawać ko-
a n a l o g o wy c h , lejnej kostki (4093 lub 40106), można też
B
a dzwięk w torze mikrofonowym będzie klu- wykorzystać wolne klucze analogowe na
czowany przebiegiem o częstotliwości wy- przykład według rysunku F.
znaczonej przez generator z bramką A. Za- Cieszę się ze wszystkich nadesłanych prac
pewne mamy tu do czynienia z błędem Auto- i gratuluję wszystkim uczestnikom, którzy
ra, który chciał zastosować obwód filtrujący wykryli wspomniane usterki. Pozdrawiam
RC  w takim przypadku obwód powinien też pomysłodawcę układu, który miał słu-
C
wyglądać jak na rysunku C. szny pomysł, ale nie ustrzegł się błędu i za-
Kilka osób zwróciło uwagę na brak chęcam go do dalszych prób praktycznych.
znaczka histerezy w symbolach bramek. Nie Nagrody-upominki za najlepsze odpowie-
jest to błąd, bo bramki zostały wyraznie opi- dzi otrzymują: Krzysztof Wysocki - Kozie-
sane jako 4093, które jak wiadomo są dwu- nice, Rafał Mostowicz - Kunkowa, Paweł
wejściowymi bramkami NAND z histerezą. Konopacki - Gliwice.
Elektronika dla Wszystkich
35
Szkoła Konstruktorów
Zadanie 85 wien (długi) czas (wyznaczony przez C1, przez pojemność C2 i rezystancję termistora
Na rysunku G pokazany jest układ bardzo R1) generuje dodatni impuls pojawiający się Th1. Oznacza to, że generator na bramce
interesującego termostatu-termometru do w punkcie A. Czas tego impulsu wyznacza U1B zostanie uruchomiony na czas zależny
akwarium, fragment rozwiÄ…zania zadania 77 C1 i R2. W punkcie B pojawi siÄ™ wtedy do- od rezystancji termistora, czyli od temperatu-
naszej Szkoły. Układ z bramką U1A co pe- datni impuls o czasie trwania wyznaczonym ry. Elementy C2, C3, R3, P1 mają być tak do-
brane, żeby w tym czasie zliczyć potrzebną
liczbę impulsów. Przycisk SW1 umożliwia
G
ręczny pomiar.
Jak zwykle pytanie brzmi:
Co tu nie gra?
Proszę omożliwie krótkie odpowiedzi. Czy
idea jest błędna, czy tylko chodzi o drobną
usterkÄ™? Kartki, listy i e-maile oznaczcie dopi-
skiem NieGra85 i nadeślijcie w terminie 45
dni od ukazania siÄ™ tego numeru EdW. Autorzy
najlepszych odpowiedzi otrzymajÄ… upominki.
Piotr Górecki
Elektronika dla Wszystkich
36


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
2001 03 Szkoła konstruktorów klasa II
2003 12 Szkoła konstruktorów klasa II
2002 03 Szkoła konstruktorów klasa II
2003 02 Szkoła konstruktorów klasa II
2003 04 Szkoła konstruktorów klasa II
2000 03 Szkoła konstruktorów klasa II
2003 05 Szkoła konstruktorów klasa II
2003 10 Szkoła konstruktorów klasa II
2003 11 Szkoła konstruktorów klasa II
2003 09 Szkoła konstruktorów klasa II
2003 08 Szkoła konstruktorów klasa II
2003 01 Szkoła konstruktorów klasa II
2003 07 Szkoła konstruktorów klasa II
2001 05 Szkoła konstruktorów klasa II
2009 12 Szkoła konstruktorów klasa II
2002 07 Szkoła konstruktorów klasa II

więcej podobnych podstron