Interaktywna Encyklopedia Pnącza ogrodowe 2005 - informacje o roślinach > więcej informacji > artykuły o pnączach ogrodowych > cytryniec chiński (Schisandra chinensis)
witamy!
informacje o roślinach
encyklopedia
o szkółce
oferta
linki
kontakt
charakterystyka i uprawa
zastosowania pnączy
więcej informacji
powojniki
inne pnącza
niskie rośliny okrywowe
na altankach, pergolach, murach
na płotach i jako osłony
na naturalnych podporach i okrywowe
w pojemnikach na balkonach i tarasach
na kwiaty cięte
systematyka i nazewnictwo
porady
artykuły o pnączach
artykuły w Internecie
jesteś tu:
informacje o roślinach > więcej informacji > artykuły o pnączach ogrodowych > cytryniec chiński (Schisandra chinensis)
pnącze września 2003
Cytryniec chiński
Szczepan Marczyński
Schisandra chinensis (fot. Sz. Marczyński)
Schisandra chinensis - cytryniec chiński jest wartościowym pnączem pochodzącym z Chin, Korei i Syberii, mającym zastosowanie jako roślina ozdobna, lecznicza i konsumpcyjna.
Schisandra chinensis - owoce (fot. Sz. Marczyński)
Ładnie wyglądają liście cytryńca: są eliptyczne lub owalne, ostro zakończone, osadzone są na czerwonych ogonkach, błyszczące, ciemnozielone wiosną i latem, a żółte jesienią. Pokrywają one brązowe pędy dorastające do 3-10m (0,5 - 1,5m rocznego przyrostu), owijając się wokół podpór lub płożąc po ziemi.
Schisandra chinensis (fot. Sz. Marczyński)
Główną jego atrakcję stanowią jaskrawoczerwone, jagodowate owoce zebrane w krótkie grona, dojrzewające we wrześniu. Zawierają one witaminę E, schizandrynę (substancję tonizującą i wzmacniającą), łatwo przyswajalne mikroelementy: żelazo, miedź, mangan, nikiel, molibden, tytan i cynk, jak również spore ilości magnezu, potasu i fosforu. Owoce można spożywać na surowo lub po przetworzeniu, np. w postaci suszu, soków, wyciągów, naparów, nalewek itp. Schizandrynę i inne substancje o działaniu leczniczym zawierają również liście, nasiona i kora. Z suszonych liści można zaparzać "herbatę" mającą działanie tonizujące układ nerwowy i oddechowy oraz wzmacniające. Preparaty z cytryńca stosuje się przy zmęczeniu fizycznym i umysłowym, senności, wyczerpaniu, depresji, niedokrwistości, chorobach płuc, wątroby i przewodu pokarmowego, słabej ostrości wzroku.
Schisandra chinensis - zebrane owoce (fot. Sz. Marczyński)
Nie należy zażywać preparatów z cytryńca przy nadpobudliwości nerwowej, bezsenności, nadciśnieniu i chorobach serca. Na Dalekim Wschodzie cytryniec, obok korzeni żeń-szeń, jest najpopularniejszą rośliną leczniczą. W Chinach cytryniec nazywa się 五味子 - wu-wei-zi (czyt. "łu-łej-dzy"), co znaczy owoc o pięciu smakach, ponieważ okrywa owocu jest słodka, miąższ kwaśny, nasiona gorzkie i cierpkie a wyciągi z nasion nabierają słonego smaku.
Cytryniec jest rośliną rozdzielnopłciową, najczęściej jednopienną, czyli na jednej roślinie znajdują się zarówno kwiaty męskie jak i żeńskie. Zdażają się również przypadki dwupienności, czyli że na oddzielnych roślinach zawiązywane są kwiaty żeńskie lub męskie. Kwiaty cytryńca są drobne, białe, kremowe lub różowe, rozwijają się na przełomie maja i czerwca. Owoce dojrzewają we wrześniu.
Cytryniec jest rośliną mrozoodporną. Wytrzymuje mrozy do -30oC a czasem nawet -40oC. Można uprawiać go przy ogrodzeniach, ścianach budynków, pergolach oraz specjalnych podporach w kształcie litery "T", podobnie jak aktinidie. Wymaga gleb żyznych, wilgotnych, ale nie podmokłych. Najlepiej rośnie i owocuje w miejscach dobrze oświetlonych, ale bez bezpośredniego, silnego nasłonecznienia. Dlatego najbardziej
Schisandra chinensis na płocie (fot. Sz. Marczyński)
odpowiednie dla niego są stanowiska północnozachodnie lub północnowschodnie i miejsca osłonięte. Można go sadzić przez cały sezon wegetacji. Najlepiej do dużego dołu, z drenażem na dnie i silnym zaprawieniem dna dołu dobrze rozłożonym obornikiem, podobnie jak w przypadku sadzenia powojników.
Przez pierwsze 2-3 lata po posadzeniu najlepiej pozwolić mu rosnąć swobodnie, po czym należy wybrać 1-3 najsilniejsze pędy i podwiązać je do podpór, aby rosły pionowo do góry. Pędy płożące się po ziemi nie zawiązują kwiatów i nie owocują. Co roku wczesną wiosną, przed rozpoczęciem wegetacji, krzewy przycina się usuwając pędy słabe i chore, a zeszłoroczne pędy boczne skraca się nad 12-15 dobrze wykształconym pąkiem. Trzeba pamiętać o regularnym i obfitym podlewaniu, gdyż cytryniec nie znosi suszy. Od drugiego roku po posadzeniu, rośliny należy nawozić. Najlepiej podstawę rośliny wyściółkować dobrze rozłożonym obornikiem, a następnie 2 cm warstwą przekompostowanej kory. Prawidłowo prowadzone krzewy powinny zacząć owocowanie w 4-6 roku po posadzeniu. Z jednej rośliny można uzyskać od 1 do 5 kg owoców.
Schisandra chinensis - liście (fot. Sz. Marczyński)
Schisandra chinensis - podsuszone owoce (fot. Sz. Marczyński)
zobacz również:
• Schisandra chinensis
• winnik (Ampelopsis) • charakterystyka i uprawa • encyklopedia • zastosowania pnączy • złożone wyszukiwanie
informacje o roślinach > więcej informacji > artykuły o pnączach ogrodowych > cytryniec chiński (Schisandra chinensis)
Ostatnia modyfikacja: 2005-01-23.
Projekt i realizacja stron: Grzegorz Marczyński. Strony są zarządzane przez system WMS.
(c) 2005 Szczepan Marczyński - Wszelkie Prawa Zastrzeżone - Kopiowanie zdjęć i tekstów zabronione.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
rosliny inne artykuly integrifoliaenclematis mainrosliny inne artykuly miesiacaplclematis mainrosliny inne artykuly jouinianaplclematis mainrosliny inne artykuly aristolochiaplclematis mainrosliny inne artykuly clematisbillplclematis mainrosliny inne artykuly ampelopsisplclematis mainrosliny inne artykuly alpinaplclematis mainrosliny inne artykuly schizophragmaplclematis mainrosliny inne artykuly texensisplclematis mainrosliny inne artykuly menispermumplclematis mainrosliny inne artykuly hederaplclematis mainrosliny inne artykuly akebiaplclematis mainrosliny inne artykuly clematisemiliaenclematis mainrosliny inne artykuly clematisemiliaplclematis mainrosliny inne artykuly integrifoliaplclematis mainrosliny inne artykuly viticellaenclematis mainrosliny inne artykuly humulusplclematis mainwięcej podobnych podstron