yródła i granice poznania
Racjonalizm
Ren Descartes 1596-1650)
Kartezjusz
Rozprawa o metodzie 1637).
Sceptycyzm metodyczny:
" Odrzucić wszystko, w co
można wątpić.
yródła poznania 2
Racjonalizm
Ren Descartes 1596-1650)
Kartezjusz
Rozprawa o metodzie 1637).
Sceptycyzm metodyczny:
" Odrzucić wszystko, w co
można wątpić.
" Zmysły mogą mnie łudzić.
yródła poznania 3
Racjonalizm
Ren Descartes 1596-1650)
Kartezjusz
Rozprawa o metodzie 1637).
Sceptycyzm metodyczny:
" Odrzucić wszystko, w co
można wątpić.
" Zmysły mogą mnie łudzić.
" Że postrzegam, rozumuję,
pragnę, czyli myślę, jest
niewątpliwe.
yródła poznania 4
Racjonalizm
Ren Descartes 1596-1650)
Kartezjusz
Rozprawa o metodzie 1637).
Sceptycyzm metodyczny:
" Odrzucić wszystko, w co
można wątpić.
" Zmysły mogą mnie łudzić.
" Że postrzegam, rozumuję,
pragnę, czyli myślę, jest
niewątpliwe.
" Cogito ergo sum.
yródła poznania 5
Dowód ontologiczny Kartezjusza
" Jestem rzeczą myślącą (duszą).
yródła poznania 6
Dowód ontologiczny Kartezjusza
" Jestem rzeczą myślącą (duszą).
" Jestem niedoskonałą rzeczą myślącą.
yródła poznania 7
Dowód ontologiczny Kartezjusza
" Jestem rzeczą myślącą (duszą).
" Jestem niedoskonałą rzeczą myślącą.
" Mam ideę doskonałości.
yródła poznania 8
Dowód ontologiczny Kartezjusza
" Jestem rzeczą myślącą (duszą).
" Jestem niedoskonałą rzeczą myślącą.
" Mam ideę doskonałości.
" Nie mogę być jej autorem.
yródła poznania 9
Dowód ontologiczny Kartezjusza
" Jestem rzeczą myślącą (duszą).
" Jestem niedoskonałą rzeczą myślącą.
" Mam ideę doskonałości.
" Nie mogę być jej autorem.
" Mam ją od rzeczy doskonałej, Boga.
yródła poznania 10
Dowód ontologiczny Kartezjusza
" Jestem rzeczą myślącą (duszą).
" Jestem niedoskonałą rzeczą myślącą.
" Mam ideę doskonałości.
" Nie mogę być jej autorem.
" Mam ją od rzeczy doskonałej, Boga.
" Bóg istnieje.
yródła poznania 11
Błąd kategorialny
" Nie mogę być autorem idei doskonałości, bo nic
doskonałego nie może pochodzić od czegoś mniej
doskonałego.
" Ukryte założenie: idea doskonałości jest doskonała
" Przesunięcie kategorialne
yródła poznania 12
I dalej&
" Bóg jest dobry, zatem nie może mnie łudzić.
" Błędy poznawcze są skutkiem mojej niedoskonałości
" Świat istnieje. Istnieją dusze i ciała.
yródła poznania 13
Natywizm
Mamy jakieś idee wrodzone
yródła poznania 14
Natywizm
Mamy jakieś idee wrodzone
" Natywizm Platona: teoria anamnezy:
Dusza przed wcieleniem przebywała w świecie idei.
Zapomina o nich pod wpływem ciała.
yródła poznania 15
Natywizm
Mamy jakieś idee wrodzone
" Natywizm Platona: teoria anamnezy:
Dusza przed wcieleniem przebywała w świecie idei.
Zapomina o nich pod wpływem ciała.
Własnym wysiłkiem może je sobie przypominać.
Ciało jest więzieniem duszy.
yródła poznania 16
Natywizm
Mamy jakieś idee wrodzone
" Natywizm Platona: teoria anamnezy:
Dusza przed wcieleniem przebywała w świecie idei.
Zapomina o nich pod wpływem ciała.
Własnym wysiłkiem może je sobie przypominać.
Ciało jest więzieniem duszy.
" Natywizm jako forma aprioryzmu:
Jest jakieś poznanie a priori, tj. niezależne od doświadczenia.
yródła poznania 17
Empiryzm genetyczny
John Locke (1632-1704)
" Krytyka teorii idei wrodzonych.
Rozważania dotyczące
" Umysł jest tabula rasa
rozumu ludzkiego (1670)
na której doświadczenie
zapisuje swoje znaki.
yródła poznania 18
Empiryzm genetyczny
John Locke (1632-1704)
" Krytyka teorii idei wrodzonych.
Rozważania dotyczące
" Umysł jest tabula rasa
rozumu ludzkiego (1670)
na której doświadczenie
zapisuje swoje znaki.
" yródła idei:
zmysły
refleksja
yródła poznania 19
Empiryzm genetyczny
George Berkeley
" Skrajny nominalizm.
(1685-1753)
" Esse est percipi.
Traktat o zasadach
poznania ludzkiego (1710)
yródła poznania 20
Empiryzm genetyczny
George Berkeley
" Skrajny nominalizm.
(1685-1753)
" Esse est percipi.
Traktat o zasadach
" Istnieją tylko idee (barwy,
poznania ludzkiego (1710)
dzwięki, czucia dotykowe,
smaki, zapachy) i umysły.
yródła poznania 21
Empiryzm genetyczny
George Berkeley
" Skrajny nominalizm.
(1685-1753)
" Esse est percipi.
Traktat o zasadach
" Istnieją tylko idee (barwy,
poznania ludzkiego (1710)
dzwięki, czucia dotykowe,
smaki, zapachy) i umysły.
" Tzw. przedmioty materialne są
tylko zespołami idei.
" Rzeczy materialne nie mają
żadnego substancjalnego
podłoża.
yródła poznania 22
Argument przeciw solipsyzmowi
" Nad niektórymi ideami nie mam władzy.
" Idee nie działają przyczynowo.
yródła poznania 23
Argument przeciw solipsyzmowi
" Nad niektórymi ideami nie mam władzy.
" Idee nie działają przyczynowo.
" Zatem idee aktualnie postrzegane pochodzą od innego
umysłu.
yródła poznania 24
Argument przeciw solipsyzmowi
" Nad niektórymi ideami nie mam władzy.
" Idee nie działają przyczynowo.
" Zatem idee aktualnie postrzegane pochodzą od innego
umysłu.
" Istnieje Bóg, który postrzega wszystkie idee.
yródła poznania 25
Argument przeciw solipsyzmowi
" Nad niektórymi ideami nie mam władzy.
" Idee nie działają przyczynowo.
" Zatem idee aktualnie postrzegane pochodzą od innego
umysłu.
" Istnieje Bóg, który postrzega wszystkie idee.
" Bóg wywołuje we mnie idee według praw, które
ustanowił.
yródła poznania 26
Argument przeciw solipsyzmowi
" Nad niektórymi ideami nie mam władzy.
" Idee nie działają przyczynowo.
" Zatem idee aktualnie postrzegane pochodzą od innego
umysłu.
" Istnieje Bóg, który postrzega wszystkie idee.
" Bóg wywołuje we mnie idee według praw, które
ustanowił.
" O istnieniu innych umysłów wnioskuję na zasadzie
analogii.
yródła poznania 27
Krytyka idei jazni
David Hume (1711-1776)
" Rozważając własne idee,
Badania dotyczące
nigdy nie trafiam na ideę mojego Ja.
rozumu ludzkiego (1748)
" Może jest ona ukryta pod innymi ideami.
yródła poznania 28
Krytyka idei jazni
David Hume (1711-1776)
" Rozważając własne idee,
Badania dotyczące
nigdy nie trafiam na ideę mojego Ja.
rozumu ludzkiego (1748)
" Może jest ona ukryta pod innymi ideami.
" Jednak gdybym się ich pozbył,
nic chyba by nie zostało.
yródła poznania 29
Krytyka idei jazni
David Hume (1711-1776)
" Rozważając własne idee,
Badania dotyczące
nigdy nie trafiam na ideę mojego Ja.
rozumu ludzkiego (1748)
" Może jest ona ukryta pod innymi ideami.
" Jednak gdybym się ich pozbył,
nic chyba by nie zostało.
Zatem jazń nie jest czymś różnym od jej idei.
Jazń jest wiązką idei.
yródła poznania 30
Krytyka idei jazni
David Hume (1711-1776)
" Rozważając własne idee,
Badania dotyczące
nigdy nie trafiam na ideę mojego Ja.
rozumu ludzkiego (1748)
" Może jest ona ukryta pod innymi ideami.
" Jednak gdybym się ich pozbył,
nic chyba by nie zostało.
Zatem jazń nie jest czymś różnym od jej idei.
Jazń jest wiązką idei.
Jazń nie ma żadnego podłoża substancjalnego.
Rozumowanie Kartezjusza opiera się
na wątpliwym założeniu.
yródła poznania 31
Krytyka idei jazni
David Hume (1711-1776)
" Rozważając własne idee,
Badania dotyczące
nigdy nie trafiam na ideę mojego Ja.
rozumu ludzkiego (1748)
" Może jest ona ukryta pod innymi ideami.
yródła poznania 32
Krytyka idei jazni
David Hume (1711-1776)
" Rozważając własne idee,
Badania dotyczące
nigdy nie trafiam na ideę mojego Ja.
rozumu ludzkiego (1748)
" Może jest ona ukryta pod innymi ideami.
" Jednak gdybym się ich pozbył,
nic chyba by nie zostało.
yródła poznania 33
Krytyka idei jazni
David Hume (1711-1776)
" Rozważając własne idee,
Badania dotyczące
nigdy nie trafiam na ideę mojego Ja.
rozumu ludzkiego (1748)
" Może jest ona ukryta pod innymi ideami.
" Jednak gdybym się ich pozbył,
nic chyba by nie zostało.
Zatem jazń nie jest czymś różnym od jej idei.
Jazń jest wiązką idei.
yródła poznania 34
Krytyka idei jazni
David Hume (1711-1776)
" Rozważając własne idee,
Badania dotyczące
nigdy nie trafiam na ideę mojego Ja.
rozumu ludzkiego (1748)
" Może jest ona ukryta pod innymi ideami.
" Jednak gdybym się ich pozbył,
nic chyba by nie zostało.
Zatem jazń nie jest czymś różnym od jej idei.
Jazń jest wiązką idei.
Jazń nie ma żadnego podłoża substancjalnego.
Rozumowanie Kartezjusza opiera się
na wątpliwym założeniu.
yródła poznania 35
Krytyka idei związku koniecznego
David Hume (1711-1776)
" Nigdy nie twierdzę, że A jest
Badania dotyczące
przyczyną B na podstawie jednej
rozumu ludzkiego (1748)
tylko obserwacji.
yródła poznania 36
Krytyka idei związku koniecznego
David Hume (1711-1776)
" Nigdy nie twierdzę, że A jest
Badania dotyczące
przyczyną B na podstawie jednej
rozumu ludzkiego (1748)
tylko obserwacji.
" Kolejne obserwacje z założenia są
podobne do pierwszej.
yródła poznania 37
Krytyka idei związku koniecznego
David Hume (1711-1776)
" Nigdy nie twierdzę, że A jest
Badania dotyczące
przyczyną B na podstawie jednej
rozumu ludzkiego (1748)
tylko obserwacji.
" Kolejne obserwacje z założenia są
podobne do pierwszej.
" Nie wnoszą więc nic nowego,
yródła poznania 38
Krytyka idei związku koniecznego
David Hume (1711-1776)
" Nigdy nie twierdzę, że A jest
Badania dotyczące
przyczyną B na podstawie jednej
rozumu ludzkiego (1748)
tylko obserwacji.
" Kolejne obserwacje z założenia są
podobne do pierwszej.
" Nie wnoszą więc nic nowego,
" poza powstaniem u mnie
przyzwyczajenia, że po A zwykle
następuje B
yródła poznania 39
Krytyka idei związku koniecznego
David Hume (1711-1776)
" Nigdy nie twierdzę, że A jest
Badania dotyczące
przyczyną B na podstawie jednej
rozumu ludzkiego (1748)
tylko obserwacji.
" Kolejne obserwacje z założenia są
podobne do pierwszej.
" Nie wnoszą więc nic nowego,
" poza powstaniem u mnie
przyzwyczajenia, że po A zwykle
następuje B
" i oczekiwania, że tak będzie również
w przyszłości.
yródła poznania 40
Krytyka idei związku koniecznego
David Hume (1711-1776)
Badania dotyczące
" Przyczyna = przyzwyczajenie +
rozumu ludzkiego (1748)
oczekiwanie.
yródła poznania 41
Krytyka idei związku koniecznego
David Hume (1711-1776)
Badania dotyczące
" Przyczyna = przyzwyczajenie +
rozumu ludzkiego (1748)
oczekiwanie.
" Wniosek: nauka jest zbiorem
przesądów.
yródła poznania 42
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
" Hume ma rację, gdy twierdzi, że
1724-1804
wiedza naukowa na podstawie
Krytyka czystego
rozumu 1781
samego tylko doświadczenia nie jest
możliwa.
yródła poznania 43
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
" Hume ma rację, gdy twierdzi, że wiedza
1724-1804
naukowa na podstawie samego tylko
Krytyka czystego
doświadczenia nie jest możliwa.
rozumu 1781
" Mamy jednak całkiem sporą wiedzę
naukową.
yródła poznania 44
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
" Hume ma rację, gdy twierdzi, że wiedza
1724-1804
naukowa na podstawie samego tylko
Krytyka czystego
doświadczenia nie jest możliwa.
rozumu 1781
" Mamy jednak całkiem sporą wiedzę naukową.
" Musimy zatem mieć jakąś wiedzę
a priori.
yródła poznania 45
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
" Hume ma rację, gdy twierdzi, że wiedza
1724-1804
naukowa na podstawie samego tylko
Krytyka czystego
doświadczenia nie jest możliwa.
rozumu 1781
" Mamy jednak całkiem sporą wiedzę naukową.
" Musimy zatem mieć jakąś wiedzę
a priori.
" Jak to możliwe?
yródła poznania 46
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
" Hume ma rację, gdy twierdzi, że wiedza
1724-1804
naukowa na podstawie samego tylko
Krytyka czystego
doświadczenia nie jest możliwa.
rozumu 1781
" Mamy jednak całkiem sporą wiedzę naukową.
" Musimy zatem mieć jakąś wiedzę
a priori.
" Jak można wykroczyć w poznaniu
poza treści doświadczenia?
yródła poznania 47
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
1724-1804
Krytyka czystego
yródłem a priori nie są idee
rozumu 1781
wrodzone (treści poznania),
lecz uposażenie podmiotu,
które nadaje przedmiotowi
poznania określoną formę.
yródła poznania 48
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
yródłem a priori nie są idee wrodzone (treści
1724-1804
poznania), lecz uposażenie podmiotu, które
Krytyka czystego
nadaje przedmiotowi poznania określoną formę.
rozumu 1781
Przewrót kopernikański w filozofii:
nie podmiot dopasowuje się do przedmiotu,
lecz przedmiot do podmiotu.
yródła poznania 49
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
Pytania transcendentalnego część pierwsza:
1724-1804
Jak jest możliwa czysta matematyka?
Krytyka czystego
rozumu 1781
yródła poznania 50
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
Pytania transcendentalnego część pierwsza:
1724-1804
Jak jest możliwa czysta matematyka?
Krytyka czystego
rozumu 1781
Jak można przedmiot a priori oglądać?
yródła poznania 51
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
Pytania transcendentalnego część pierwsza:
1724-1804
Jak jest możliwa czysta matematyka?
Krytyka czystego
rozumu 1781
Jak można przedmiot a priori oglądać?
Formy zmysłowości:
yródła poznania 52
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
Pytania transcendentalnego część pierwsza:
1724-1804
Jak jest możliwa czysta matematyka?
Krytyka czystego
rozumu 1781
Jak można przedmiot a priori oglądać?
Formy zmysłowości:
" przestrzeń
" czas
yródła poznania 53
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
" przestrzeń i czas są a priori, bo są
1724-1804
koniecznym warunkiem doświadczenia
Krytyka czystego
rozumu 1781
yródła poznania 54
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
" przestrzeń i czas są a priori, bo są
1724-1804
koniecznym warunkiem doświadczenia
Krytyka czystego
" skoro jednak mogę je oglądać, to są one we
rozumu 1781
mnie, są formami zmysłowości
yródła poznania 55
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
" przestrzeń i czas są a priori, bo są
1724-1804
koniecznym warunkiem doświadczenia
Krytyka czystego
" skoro jednak mogę je oglądać, to są one we
rozumu 1781
mnie, są formami zmysłowości
" zjawisko rzecz sama w sobie
yródła poznania 56
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
" przestrzeń i czas są a priori, bo są
1724-1804
koniecznym warunkiem doświadczenia
Krytyka czystego
" skoro jednak mogę je oglądać, to są one we
rozumu 1781
mnie, są formami zmysłowości
" zjawisko rzecz sama w sobie
" zjawisko = konstrukcja z wrażeń, dokonana
za pomocą form zmysłowości
yródła poznania 57
Kant i problem transcendentalny
Immanuel Kant
" przestrzeń i czas są a priori, bo są
1724-1804
koniecznym warunkiem doświadczenia
Krytyka czystego
" skoro jednak mogę je oglądać, to są one we
rozumu 1781
mnie, są formami zmysłowości
" matematyka jest nauką a priori:
geometria o przestrzeni,
arytmetyka o czasie
yródła poznania 58
Dedukcja transcendentalna (fragment)
Immanuel Kant
" Pojęcie przyczyny nie może
1724-1804
pochodzić z doświadczenia.
Krytyka czystego
rozumu 1781
yródła poznania 59
Dedukcja transcendentalna (fragment)
Immanuel Kant
" Pojęcie przyczyny nie może
1724-1804
pochodzić z doświadczenia.
Krytyka czystego
rozumu 1781
" Jest ono jednak niezbędne do
wydawania sądów o zjawiskach.
yródła poznania 60
Dedukcja transcendentalna (fragment)
Immanuel Kant
" Pojęcie przyczyny nie może
1724-1804
pochodzić z doświadczenia.
Krytyka czystego
rozumu 1781
" Jest ono jednak niezbędne do
wydawania sądów o zjawiskach.
" Czyli bez niego wiedza naukowa jest
niemożliwa.
yródła poznania 61
Dedukcja transcendentalna (fragment)
Immanuel Kant
" Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z
1724-1804
doświadczenia.
Krytyka czystego
" Jest ono jednak niezbędne do wydawania
rozumu 1781
sądów o zjawiskach.
" Czyli bez niego wiedza naukowa jest
niemożliwa.
" Mamy wiedzę naukową.
yródła poznania 62
Dedukcja transcendentalna (fragment)
Immanuel Kant
" Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z
1724-1804
doświadczenia.
Krytyka czystego
" Jest ono jednak niezbędne do wydawania
rozumu 1781
sądów o zjawiskach.
" Czyli bez niego wiedza naukowa jest
niemożliwa.
" Mamy wiedzę naukową.
" Wniosek: mamy a priori pojęcie
przyczyny.
yródła poznania 63
Dedukcja transcendentalna (fragment)
Immanuel Kant
" Podobnie mamy a priori pojęcie
1724-1804
Krytyka czystego
substancji i 10 innych kategorii
rozumu 1781
czystego intelektu.
yródła poznania 64
Dedukcja transcendentalna (fragment)
Immanuel Kant
" Podobnie mamy a priori pojęcie
1724-1804
Krytyka czystego
substancji i 10 innych kategorii
rozumu 1781
czystego intelektu.
" przyroda = konstrukcja ze zjawisk,
dokonana za pomocą kategorii
czystego intelektu
yródła poznania 65
Dedukcja transcendentalna (fragment)
Immanuel Kant
" Podobnie mamy a priori pojęcie
1724-1804
Krytyka czystego
substancji i 10 innych kategorii
rozumu 1781
czystego intelektu.
" przyroda = konstrukcja ze zjawisk,
dokonana za pomocą kategorii
czystego intelektu
" Inaczej: umysł jest aktywny w
procesie poznania. Poznanie nie
polega na biernym odbiorze wrażeń.
yródła poznania 66
Kantowskie rozwiązanie problemu indukcji
Immanuel Kant
" Pojęcie przyczyny funkcjonuje jako
1724-1804
aprioryczna forma sądu, do
Krytyka czystego
rozumu 1781
wypełnienia przez doświadczenie
& jest przyczyną&
yródła poznania 67
Kantowskie rozwiązanie problemu indukcji
Immanuel Kant
" Pojęcie przyczyny funkcjonuje jako
1724-1804
aprioryczna forma sądu, do wypełnienia przez
Krytyka czystego
doświadczenie
rozumu 1781
& jest przyczyną&
" Mieć taką formę sądu znaczy tyle, co
znać a priori zasadę przyczynowości.
yródła poznania 68
Kantowskie rozwiązanie problemu indukcji
Immanuel Kant
" Pojęcie przyczyny funkcjonuje jako
1724-1804
aprioryczna forma sądu, do wypełnienia przez
Krytyka czystego
doświadczenie
rozumu 1781
& jest przyczyną&
" Mieć taką formę sądu znaczy tyle, co
znać a priori zasadę przyczynowości.
" Zasada przyczynowości gwarantuje,
że w przyrodzie zachodzą prawidłowości.
yródła poznania 69
Przewrót kopernikański w filozofii
zródła poznania granice poznania
Pytanie o
skąd można cokolwiek co można wiedzieć?
wiedzieć?
Przykładowe
odpowiedzi
!
!
Kant !
yródła poznania 70
Przewrót kopernikański w filozofii
zródła poznania granice poznania
Pytanie o
skąd można cokolwiek co można wiedzieć?
wiedzieć?
Przykładowe
odpowiedzi
idee wrodzone w zasadzie wszystko
Kartezjusz
(gdybyśmy byli doskonali)
!
doświadczenie w zasadzie nic
Hume (wrażenia) (nie znamy związków
między faktami)
!
matematyka
Kant ? fizyka Newtona
!
yródła poznania 71
Realizm i idealizm
epistemologiczny
" Realizm epistemologiczny
przedmiot poznania istnieje rzeczywiście
(niezależnie od podmiotu poznającego)
" Idealizm epistemologiczny
przedmiot poznania zależy od podmiotu poznającego
yródła poznania 72
Realizm i idealizm
epistemologiczny
" Realizm epistemologiczny
transcendentalny:
przedmiot poznajemy takim, jaki jest (Kartezjusz)
immanentny (krytyczny)
przedmiot poznajemy takim, jaki się nam jawi (Locke)
yródła poznania 73
Realizm i idealizm
epistemologiczny
" Rozróżnienie na jakości pierwotne i wtórne (Locke):
wtórne: barwy, dzwięki, czucia dotykowe, smaki, zapachy
yródła poznania 74
Realizm i idealizm
epistemologiczny
" Rozróżnienie na jakości pierwotne i wtórne (Locke):
wtórne: barwy, dzwięki, czucia dotykowe, smaki, zapachy
pierwotne: kształt, wielkość, liczba, ruch
yródła poznania 75
Realizm i idealizm
epistemologiczny
" Rozróżnienie na jakości pierwotne i wtórne (Locke):
wtórne: barwy, dzwięki, czucia dotykowe, smaki, zapachy
pierwotne: kształt, wielkość, liczba, ruch
jakości wtórne powstają przez działanie na nas jakości
pierwotnych rzeczy
yródła poznania 76
Realizm i idealizm
epistemologiczny
" Rozróżnienie na jakości pierwotne i wtórne (Locke):
wtórne: barwy, dzwięki, czucia dotykowe, smaki, zapachy
pierwotne: kształt, wielkość, liczba, ruch
jakości wtórne powstają przez działanie na nas jakości
pierwotnych rzeczy
Berkeley: jakości pierwotne są poznawalne tylko dzięki
jakościom wtórnym
yródła poznania 77
Realizm i idealizm
epistemologiczny
" Współczesne rozróżnienie:
jakości przypadłościowe (occurent) i dyspozycyjne:
" Jakości dyspozycyjne (według realizmu krytycznego) są
ugruntowane w jakościach przypadłościowych.
yródła poznania 78
Realizm i idealizm
epistemologiczny
" Idealizm epistemologiczny
immanentny:
poznajemy tylko przedmioty w umyśle (Berkeley)
transcendentalny (krytyczny)
poznanie wykracza poza treści doświadczenia (Kant)
yródła poznania 79
Założenia i tezy
Założenie Teza
X zakłada, (że) & X głosi, (że) &
Bóg nie jest zwodzicielem Realizm transcendentalny
Empiryzm genetyczny Istnieją tylko idee i umysły
Nauka jest zbiorem przesądów
Zmiana narusza tożsamość Istnieje jeden, wieczny,
niezmienny Byt
Myślenie można orzekać tylko o Cogito ergo sum
substancji
yródła poznania 80
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
W3 granice poznania? przyczynowoscGranice poznania drugiego człowieka w psychiatriiJadacki Spor o granice poznania11 Zagadnienia granic poznania II10 Zagadnienia granic poznaniaW2 granice poznania08 Zagadnienia zrodla poznania III06 Zagadnienia zrodla poznania I09 Zagadnienia zrodla poznania IV07 Zagadnienia zrodla poznania IInotatek pl sily wewnetrzne i odksztalcenia w stanie granicznymżuraw 80Gaza w staroegipskich źródłach historycznychRóżne interpretacje tytułu powieści GranicaTrasa 6 Zielony Poznanwięcej podobnych podstron