4
ARKUSZ I
część I. rozumienie czytanego tekstu
Przeczytaj tekst, a następnie odpowiedz na pytania. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jesteś proszony.
Cytuj tylko wtedy, gdy wymaga tego polecenie
Gangsterzy i frustraci
W książce Za duży blask, któ-
1ra niedawno ukazała się nakła-
dem wydawnictwa Znak, Tadeusz
Sobolewski część poświęconą pol-
skim filmom zaczyna od eseju o ro-
li i znaczeniu rodzimego kina w ciÄ…-
gu minionych dziesięcioleci. A po-
tem  niczym w thillerze Memento
  cofa się do tyłu . Najpierw oma-
wia filmy Trzaskalskiego, Wojciesz-
ka, Koterskiego, przechodzÄ…c stop-
niowo do tytułów reżyserów  kla-
sycznych : Wajdy, Hasa, Skolimow-
skiego etc. Wymowa tego gestu jest
przejrzysta: miast podsycać mniej
lub bardziej realne konflikty miÄ™-
dzy  baronami a  młodymi niedo-
puszczanymi , rozliczyć ojczystą ki-
nematografiÄ™ z jej dawnych i teraz
-
niejszych grzechów lub, przeciwnie,
opłakać niegdysiejszą świetność, So-
bolewski konsoliduje* i afirmuje*.
Stara się pokazać, że kino polskie
nie utraciło ciągłości ani jedności,
że jest łańcuchem pokoleń, w któ-
rym nie istnieje podział na  stare
i  nowe . To kino wciąż żyje, wciąż
siÄ™ odradza i wzbogaca.
DoceniajÄ…c terapeutyczny wy-
2miar postawy autora książki,
nie można nie zauważyć, że w tym
łańcuchu ostatnie piętnaście lat jest
najsłabszym ogniwem. Krytyk wy-
biera z naszej produkcji kilka dzieł,
które lubi i ceni. To oczywiście je-
go święte prawo  cóż jednak zro-
bić z masą filmów złych i nijakich? Zanussiego czy Andrzeja Wajdy światowego. Gdy kończy się sek- narodowej sztuki, po drugiej  róż-
Co gorsza, nawet typowania kryty- nie dorównują ich poprzednim wencja  Filmowa Polaka , rozpo- norodność światopoglądów i po-
ka nie są w stanie przechylić szali osiągnięciom. Największą jednak czyna się następna, zatytułowana staw artystycznych. Tak to właśnie
współczesnego polskiego kina na konsternację budzi we mnie inny  Inne światy , w której omawiane wygląda, niestety.
chwalebną stronę. Sobolewski ma zabieg autora. Otóż, zakładając są filmy Almodóvara, Rohmera,
tego świadomość, pisząc, na przy- jedność polskiego kina, Sobolew- von Triera, Kusturicy etc. Po jed- Nie trzeba chyba przypominać,
kład, że ostatnie filmy Krzysztofa ski zarazem oddziela je od kina nej stronie mamy zatem monolit 3jak istotną rolę pełniło w PRL-u
ANNA KURAN
5
kino. (& ) Kino traktowano jako po- myślenia o polskim kinie zbiegły się Polscy reżyserzy, mimo iż ma-  odkrywają nieskończone bogactwo
le walki ideologicznej. Walki nie w jeden ubity trakt. Nie ma w tym 7ją przecież styczność z twórczo- ludzkich mikrokosmosów. Pozba-
o pojedynczego widza z określonymi nic zaskakującego, oba bowiem tak ścią i Almodóvara, i von Triera, itd., wione są przy tym cepeliowskiego
upodobaniami estetycznymi, intelek- naprawdę opierają się na konserwa- wciąż nie mogą sobie uświadomić, decorum* filmów Jana Jakuba Kol-
tualnymi czy, bo ja wiem, erotycz- tywnej ideologii, stereotypowym, że adresatem współczesnego kina skiego, inteligenckiej wyższości i pa-
nymi, ale o  rząd dusz , o publicz- dwubiegunowym obrazie świata i ro- (przynajmniej tego inspirującego rafialnego kaznodziejstwa.
ność, od której oczekiwano właści- mantycznych sentymentach. Niez- i innowacyjnego) nie jest ani dzie-
wej postawy obywatelskiej i politycz- łomnych twardzieli z Psów i Pana więtnastowieczny naród, ani masa Dokonując remanentu,
nej. Tylko na tych poziomach regu- Tadeusza  Franka Mauera i księdza pożerająca chipsy przed telepudłem, 10przyjrzałbym się oczywi-
ły gry były akceptowane przez każ- Robaka  zdradzonych przez podłych ale społeczeństwo otwarte. Ciągle ście i młodym, dopiero wchodzącym
dy z boków trójkąta: władza  twór- relatywistów zagrał nawet ten sam w ruchu, bez stałej tożsamości i jed- do zawodu. Bo choć na razie głów-
cy  społeczeństwo. Nie wymawia- Bogusław Linda (& ) nolitego kształtu, złożone jak pat- nie rozczarowują mnie brakiem od-
jąc, opozycyjny Wajda robił w latach chwork*  z wielu różnorodnych sty- wagi artystycznej i myślowej, zna-
siedemdziesiątych film za filmem, Najjaskrawiej stan mentalny pol- lów życia. Nie jest ono żadną idyl- lazłem film, który rozbudził moje
podczas gdy wizjoner Has musiał 5skiego kina odbija się w gatun- lą, ma swoje problemy, dramaty, za- nadzieje. Nie będę oryginalny: to
odpokutować za nazbyt hermetycz- ku najpopularniejszym, czyli w ko- grożenia, obawy, słabości. I to o nich Zmruż oczy Andrzeja Jakimowskie-
ne Sanatorium Pod Klepsydrą. In- mediach kręconych m.in. przez Ola- właśnie traktuje kino będące społe- go. Po raz pierwszy od dawna czu-
dywidualizm nie był dobrze widzia- fa Lubaszenkę (Chłopaki nie płaczą, czeństwa tego reprezentacją. To ki- łem na polskim filmie czystą, bezin-
ny. Artysta uznawany przemawiał Poranek kojota, E=mc2) czy Piotra no jest dialogiem, formą poznania teresowną przyjemność płynącą z sa-
w imieniu zbiorowości, mówił praw- Wereśniaka (Zróbmy sobie wnuka). i komunikacji między ludz
mi o róż- mego faktu oglądania. Mimo że re-
dy ogólne, powszechnie dostępne. Dziełka te są apoteozą tradycyjnych nych orientacjach etnicznych, świa- żyser w zakończeniu niepotrzebnie
polskich cnót: chamstwa, prostactwa, topoglądowych, seksualnych etc. To wykłada kawę na ławę, to jednak im-
Przełom ustrojowy, skąpany mizoginii*, prywaty, cwaniactwa, pi- nie jest polskie kino! ponujące wydało mi się jego zdy-
4w zbiorowych uniesieniach, za- jaństwa, mafijnej hierarchii, pogardy stansowanie do oficjalnych  dyskur-
stał polskie kino pogrążone niemal dla wszelkich odmieńców. Przeciw- W kwietniowym numerze  Fil- sów *, pokrewne zresztą postawie
w impotencji, spowodowanej tak bra- wagą tych wulgarnych popisów ma- 8mu Maciej Karpiński wykazu- Barańskiego. Właśnie od tego zdy-
kiem widowni, jak i paraliżem twór- ły być rzekomo inteligentne kome- je, dlaczego na światowych festiwa- stansowania, od patrzenia z boku na
czym artystów, którzy w ciemnej no- die Andrzeja Saramonowicza i To- lach nie ma naszych filmów. Po pro- rzeczywistość być może rozpocznie
cy stanu wojennego zgubili jasny cel masza Koneckiego. Niestety, o ile stu nie poruszają one tematów, któ- się nowy etap w polskim kinie. Oby
i przejrzysty kod porozumiewania Pół serio można uznać za licealną, re są aktualne, na czasie, lub, jak kto ciekawszy niż ostatnie piętnaście lat.
się z władzą i publicznością. Dysku- ale dość zabawną parodię znanych woli,  trendy . Sprawa nie ogranicza Za Bartoszem Żurawieckim:
sja nad polskim kinem, tocząca się filmów i konwencji, o tyle Ciało oka- się do mody czy politycznej popraw-  Gangsterzy i frustraci ,
na przełomie lat osiemdziesiątych zało się wyłącznie sztubackim, nie- ności; brak polskiego kina w świe- Odra, nr 6, 2004 r.
i dziewięćdziesiątych, biegła świeżym żartem. Nie przeszkodziło cie świadczy o ślepocie i tchórzo-
w dwóch kierunkach. Jedni doma- to kilku osobom nazwać działalność stwie naszych twórców, którzy nie
gali się, by wyzwolony z jarzma ko- spółki Saramonowicz  Konecki chcą (boją się) zobaczyć rzeczywi- Trudne wyrazy
muny widz dostał wreszcie to, cze- szczytem komediowego wyrafinowa- stości i zinterpretować ją bez z góry
Konsolidacja  zjednoczenie,
go pragnie, czyli hard-core ową* nia. I to w kraju, który  wydał Ka- założonych i narzuconych tez (...).
zespolenie, połączenie;
komercję. Inni kurczowo trzymali baret Starszych Panów! Generalnie
Afirmacja  aprobata, poch-
siÄ™ dogmatu o misji, jakÄ… winno re- polskie kino olewa (bo tak to trzeba Gdy patrzÄ™ na polskie kino lat
wała;
alizować kino  jednocześnie sfru- nazwać) widzów nastawionych na 91989-2004, to wydaje mi się, że
Landszaft  wyidealizowany
strowani, że już prawie nikt nie po- nieco bardziej wysublimowany* wymaga ono woli i wysiłku powtór-
pejzaż;
dąża za ich naukami. Gdy Andrzej dowcip. Tych, dla których poczucie nego oglądu. Zweryfikowania opinii
Hard core  bez zahamowań,
Wajda, świeżo po niepowodzeniu humoru jest poważną sprawą egzy- na temat filmów w swoim czasie
bez ograniczeń;
Pierścionka z orłem w koronie, py- stencjalną. U nas wybierać można głośnych, chwalonych, okrzyknię-
Mizoginia  niechęć, wstręt do
tał, co Władysław Pasikowski, reży- między rechotem a chichotem. tych, wydobycia z archiwum tytułów
kobiet;
ser masowo oglądanych gangster- zapomnianych i kłopotliwych. Po
Wysublimowany  uwznioślo-
skich Psów, wie o widowni, czego Straszne i zupełnie nieśmiesz- prostu  na polskie kino trzeba spoj-
ny, wyszukany;
on Wajda nie wie, to z pytania tego 6ne jest w tym wszystkim to, że rzeć innym okiem. Na pewno pochy- Sieriozny  ros. poważny,
przebijała zawiść mistrza, że oto ktoś polskie kino dla ludu  czy to w wy- liłbym się i dopieścił twórczość An- groz
ny;
odebrał mu  rząd dusz (& ). Ale to daniu zabawnym, czy sierioznym* drzeja Barańskiego, być może naj- Patchwork  kompozycja ze
właśnie nikt inny jak Wajda (no, mo-  tapla się w moralizatorstwie i kaz- ciekawszego z naszych reżyserów
zszytych kawałków tkaniny;
że wcześniej Jerzy Hoffman, reży- nodziejstwie. Znów nie ma się cze- ostatnich dekad. Jego intymne, pa- Decorum  zasady estetyki, de-
ser Ogniem i mieczem) znalazł kom- mu dziwić: zarówno naród, jak stelowe, delikatnym humorem tka- koracyjność;
promis między  narodowym a  ko- i masa lubią pouczać. Po to, by ne portrety prowincji (Nad rzeką, Dyskurs  rozmowa, dyskusja,
mercyjnym , realizując uroczy lan- wychwycić i napiętnować, wyklu- której nie ma, Dwa księżyce, Horror przemówienie.
dszaft* pod tytułem Pan Tadeusz, na czyć postawy i działania wykracza- w Wesołych Bagniskach)  światów
który podążały miliony. Dwa tory jące poza standardy zbiorowe. niewielkich, pozornie zamkniętych Pytania do testu  s. 6
6
Przeczytaj, zanim odpowiesz na pytania
Rozwiązywanie testu sprawdzającego rozumie- przerażaj się, przeczytaj jeszcze raz odpowied- Test egzaminacyjny jest sprawdzany według mo-
nie czytanego tekstu powinieneś zacząć od prze- nie akapity i wywnioskuj, w jakim celu autor delu odpowiedzi przygotowanego przez autora.
czytania całego artykułu, mimo że większość powołuje się na te nazwiska. Jeżeli jesteś pro- Punkty otrzymasz tylko za odpowiedzi, które prze-
pytań dotyczy najczęściej akapitu lub jakiejś czę- szony o wyjaśnienie słów, związków frazeolo- widziane są w modelu. Jednak Twoja odpowiedz

ści tekstu. Dopiero w kontekście całości odczy- gicznych, to ich znaczenie powinieneś odczy- nie musi być identycznie sformułowana. Musi jed-
tasz sens wskazanych w pytaniach części arty- tać z kontekstu. nak zgadzać się z modelem pod względem me-
kułu i właściwie zrozumiesz pytanie testowe. Pamiętaj jednak, że w testach maturalnych rytorycznym. W kryteriach dla sprawdzającego
Aby odpowiedzieć na pytania do zamiesz- kilka pytań dotyczy języka tekstu i tu może się jest zamieszczona następująca uwaga:
czonego tu tekstu, nie musisz być znawcą ki- przydać wiedza z nauki o języku, np. aby od- Model zawiera przewidywane odpowiedzi.
na. Pytania nie dotyczą wiedzy o filmie, acz- powiedzieć na pytanie 11., musisz wiedzieć, Wypowiedzi uczniów mogą przybierać różną
kolwiek może ona pomóc w głębszym zrozu- co to są synonimy, i umieć je rozpoznawać. formę językowo-stylistyczną, ale ich sens mu-
mieniu omawianych w artykule zagadnień, ale Podstawowej wiedzy z kultury języka wyma- si być synonimiczny wobec modelu.
sprawdzajÄ… rozumienie tekstu. A to oznacza, ga odpowiedz
na pytanie 15., a wiedza ta do- Pamiętać również należy, że odpowiedzi są
że wszystkie odpowiedzi znajdziesz w tekście tyczy zasad obowiązujących w języku pisanym oceniane jedynie pod względem merytorycz-
lub z niego wywnioskujesz. Na przykład: py- i dopuszczalnych odstępstw od nich w języku nym, nie ocenia się ich stylu i ortografii, które
tanie 9. dotyczy znanych europejskich reżyse- mówionym. Tę wiedzę wykorzystujesz w ar- na maturze 2005 będą sprawdzane i oceniane
rów, o których mogłeś nie słyszeć, więc nie gumentowaniu swojej opinii. w wypracowaniach.
Zadania do tekstu  Gangsterzy i frustraci
1. Swój artykuł zaczyna autor ...................................................... 9. W akapicie 2. i 7. autor przy- 13. Jakie zalety dostrzega autor
od omówienia książki  Za duży ...................................................... wołuje twórczość wybitnych współ- w filmach Andrzeja Barańskiego
blask . Jak można by wyjaśnić cel czesnych europejskich reżyserów. i Andrzeja Jakimowskiego? Wy-
tego zabiegu? 5. W jaki sposób autor tłuma- Jaki jest cel tych przywołań w aka- mień dwie (akapity 9. i 10.).
...................................................... czy popularność  Pana Tadeusza picie 2., a jaki w 7.? ........................................................
...................................................... Andrzeja Wajdy i  Psów Włady- ........................................................ ......................................................
...................................................... sława Pasikowskiego? Akapit 4. ........................................................ ......................................................
........................................................ ........................................................ ........................................................
2. Użyty w akapicie 1. zwrot ......................................................
 cofać się do tyłu został wzięty ...................................................... 10. Kogo autor określa mianem 14. Na podstawie opinii autora
w cudzysłów, ponieważ:  masy pożerającej chipsy ? Akapit 7. artykułu o polskim kinie sformu-
A. autor przyciąga w ten sposób 6. W akapitach 3. i 4. występu- ........................................................ łuj dwie rady, których udzielił-
uwagę czytelnika. je wyrażenie  rząd dusz . Wyjaś- ...................................................... byś/abyś młodym polskim reżyse-
B. jest cytatem. nij znaczenie tego wyrażenia. ...................................................... rom, aby ich filmy dostrzeżono na
C. jest niepoprawny. ........................................................ międzynarodowych festiwalach.
D. autor podkreśla jego zabar- ...................................................... 11. W jakiej relacji znaczenio- ........................................................
wienie emocjonalne. ...................................................... wej pozostają użyte w akapicie ......................................................
8. słowa:  aktualne ,  na czasie , ......................................................
3. W akapicie 1. autor używa 7. Na podstawie akapitu 5. i 6.  trendy ? ........................................................
określeń:  baronowie i  młodzi sformułuj trzy zarzuty stawiane ........................................................
niedopuszczani . Do kogo one się polskim komediom. ...................................................... 15. W artykule autor użył wielu
odnoszą? ........................................................ ...................................................... kolokwializmów, np.  twardziel ,
........................................................ ...................................................... ........................................................  olewać ,  telepudło ,  masa po-
...................................................... ...................................................... żerająca chipsy ,  ślepota twór-
...................................................... ...................................................... 12. Z tekstu wypisz trzy sformu- ców ,  dopieścić twórczość ,  wy-
łowania, które byłyby potwierdze- łożyć kawę na ławę . Oceń i uargu-
4. W akapicie 3. autor omawia 8. Z akapitu 5. zacytuj opinię, niem subiektywnego stosunku au- mentuj ich trafność z punktu widze-
przyczyny słabej kondycji kina z którą polemizuje autor artykułu. tora do omawianego zagadnienia. nia podejmowanego tematu.
w latach osiemdziesiÄ…tych i dzie- ........................................................ ........................................................ ....................................................
więćdziesiątych. Wymień dwie. ...................................................... ...................................................... ........................................................
........................................................ ...................................................... ...................................................... ........................................................
...................................................... ...................................................... ...................................................... ........................................................
7
ARKUSZ I część II  pisanie własnego tekstu
Wybierz jeden temat i napisz wypracowanie.
Wybrany temat podkreśl
TEMAT 1. Co tu mówić o dziadku! Urodzi-
Na podstawie analizy fragmentu Albert Camus Sławomir Mrożek łem się dwadzieścia pięć lat temu,
Dżumy Alberta Camusa i Tanga  urodził się w Al- urodził się w 1930 r. a do tej pory mój wózek dziecinny
Sławomira Mrożka porównaj, jak gierii w 1913 r. Po wBorzęcinie. Obywa- jest tutaj! (kopie wózek) Dlaczego
bohaterowie tych utworów pojmu- studiach imał się tel świata  mieszkał nie na strychu? A to, co to jest? Suk-
ją wolność. różnych zajęć. we Francji, w USA, nia ślubna mojej matki? (wyciąga
W 1935 r. powsta- Niemczech, Meksy- zakurzony welon ze stosu rupieci)
ły jego pierwsze ku. W 1996 r. wrócił Dlaczego nie w szafie? Bryczesy
Albert Camus  Dżuma
eseje, żył jednak do Polski, mieszka wuja Eugeniusza! Dlaczego one
Rambert poczuł się nieswojo głównie z dziennikarstwa. W 1942 r. w Krakowie. Debiutował w 1950 r. ja- wciąż tutaj, jeżeli ostatni koń, na któ-
w okropnym upale tej sali i z trudem przeniósł się do Francji i rozpoczął ko rysownik, potem zaczął pisać znane rym jez
dził wuj Eugeniusz, zdechł
rozpoznał Rieux pochylonego nad pracę nad  Dżumą . Konspirował z ciętego dowcipu satyry. Dramatopi- bezpotomnie czterdzieści lat temu?
jednym z jęczących kształtów. Dok- przeciw niemieckim okupantom. Gdy sarz (napisał ponad 30 dramatów, Żadnego porządku, żadnej zgodno-
tor nacinał pachwiny chorego, który w 1957 r. dostał Nobla nie obyło się w tym m.in. znane na świecie  Tan- ści z dniem bieżącym. Żadnej
leżał rozkrzyżowany; trzymali go bez szoku w środowisku literackim, go ). Jeden z najczęściej grywanych skromności ani inicjatywy. Tutaj nie
dwaj pielęgniarze stojący po obu głównie ze względu na skromność polskich dramaturgów współczesnych, można oddychać, chodzić, żyć!
stronach łóżka. Doktor się wyprosto- dorobku Camusa ( pięć powieści, ito nie tylko wPolsce. Wyśmiewa ste- Edek, korzystając z zamieszania,
wał, opuścił narzędzia na tacę, któ- cztery dramaty i niewiele więcej ese- reotypy i absurdy życia. Jeden znajczę- jednym haustem opróżnia filiżankę
rą podsunął mu pomocnik, i stał jów). Zginął w wypadku w 1960 r. ściej przekładanych polskich pisarzy. ELEONORA na boku do Edka
przez chwilę nieruchomo, patrząc na Edziu, jak ty pięknie pijesz.
pacjenta; bandażowano go właśnie. STOMIL
 Co nowego?  zapytał Rieux  Doktorze  powiedział Rambert Czy dokonaliście więc wyboru Mój drogi, tradycja mnie nie ob-
Tarrou, który podszedł do niego.  nie wyjeżdżam i chcę zostać z wa- i wyrzekli się szczęścia? chodzi, twój bunt jest śmieszny.
 Paneloux zgadza się zastąpić mi. Ani Tarrou, ani Rieux nie odpo- Sam widzisz, że nie przywiązuje-
Ramberta w domu kwarantanny. Tarrou nie poruszył się. Prowa- wiadali. Milczenie trwało długo, my żadnej wagi do tych pomników
Dużo już zrobił. dził dalej. Rieux jak gdyby nie dopóki nie zbliżyli się do domu przeszłości, do tych nawarstwień
Pozostanie do przegrupowania mógł wynurzyć się ze swojego doktora. Rambert powtórzył ostat- naszej rodzinnej kultury. Ot, tak so-
trzecia ekipa badania terenu  bez zmęczenia. nie pytanie z jeszcze większą siłą. bie to wszystko leży. Żyjemy swo-
Ramberta.  A ona?  zapytał głuchym gło- Tylko Rieux odwrócił się w jego bodnie. (zaglądając do filiżanki)
Rieux skinął twierdząco głową. sem. stronę. Podniósł się z trudem. Gdzie moja kawa?
 Castel zakończył pierwsze przy- Rambert powiedział, że się nad  Niech mi pan wybaczy  powie- ARTUR
gotowania. Proponuje zrobić próbę. tym zastanawiał, że nadal wierzy dział  ale nie wiem. Niech pan zo- Ach, nie, nie, ojciec mnie zupeł-
 O  powiedział Rieux  to do- w to, w co wierzył, ale byłoby mu stanie z nami, jeśli pan tego chce. nie nie rozumie. Nie o to chodzi,
brze. wstyd, gdyby wyjechał. Przeszko- Auto skręciło; zamilkł. Potem nie o to!
 Jest tu Rambert. dziłoby mu to kochać kobietę, któ- podjął, patrząc przed siebie: STOMIL
Rieux się odwrócił. Na widok rą zostawił. Ale Rieux wyprostował  Nic na świecie nie jest warte, Wytłumacz więc jaśniej, mój dro-
dziennikarza zmrużył oczy nad ma- się i rzekł pewnym głosem, że to żeby człowiek odwrócił się od te- gi. (do Eleonory) Nie ma już kawy?
ską. jest głupie i że nie ma wstydu w wy- go, co kocha. A jednak ja także się ELEONORA
 Co pan tu robi?  zapytał.  Po- borze szczęścia. odwracam, sam nie wiedząc, dla- Może być, ale pojutrze.
winien pan być gdzie indziej.  Tak  powiedział Rambert  ale czego. STOMIL
Tarrou powiedział, że to dziś może być wstyd, że człowiek jest Dlaczego dopiero pojutrze?
o północy, i Rambert dodał:  W za- sam tylko szczęśliwy. ELEONORA
Sławomir Mrożek
sadzie . Tarrou, który dotychczas milczał, Sama nie wiem.
 Tango
Za każdym razem, gdy ktoś z nich zauważył, nie odwracając głowy, że STOMIL
mówił, maska gazowa wzdymała jeśli Rambert chce dzielić nieszczę- ARTUR bije pięścią w stół Dobrze, niech będzie.
się i wilgotniała w okolicy ust. Na ście ludzi, nie będzie miał nigdy cza- Właśnie! W tym domu panuje ARTUR
skutek tego rozmowa stawała się su na szczęście. Trzeba wybierać. bezwład, entropia i anarchia! Kie- Słuchajcie, mnie nie chodzi aku-
trochę nierzeczywista, niczym dia-  Nie chodzi o to  powiedział dy umarł dziadek? Dziesięć lat te- rat o tę tradycję. Tu już nie ma
log posągów. Rambert.  Zawsze myślałem, że mu. I nikt nie pomyślał od tego cza- w ogóle żadnej tradycji ani żadne-
 Chciałbym z panem porozma- jestem obcy w tym mieście i że nie su, żeby usunąć katafalk! To nie do go systemu, są tylko fragmenty,
wiać  powiedział Rambert. mam tu z wami nic wspólnego. Ale pojęcia! Dobrze, żeście usunęli proch! Bezwładne przedmioty. Wy-
 Wyjdziemy razem, jeśli pan teraz, kiedy zobaczyłem to, co zoba- chociaż dziadka! ście wszystko zniszczyli i niszczy-
chce. Niech pan czeka na mnie czyłem, wiem, że jestem stąd, czy EUGENIUSZ cie ciągle, aż zapomnieliście sami,
w gabinecie Tarrou. chcę tego, czy nie chcę. Ta sprawa Dziadka nie dało się dłużej trzymać. od czego się właściwie zaczęło.
W chwilÄ™ potem Rambert i Rie- dotyczy nas wszystkich. ARTUR ELEONORA
ux usiedli z tyłu samochodu dok- Nikt nie odpowiedział i Rambert Nie chodzi mi o szczegóły, ale To prawda. Stomil, pamiętasz, jak
tora. Prowadził Tarrou. zdawał się zniecierpliwiony. o zasadę. rozbiliśmy tradycję? Posiadłeś mnie
 Nie ma już benzyny  powie-  Wiecie o tym zresztą dobrze! STOMIL pijąc kawę, znudzony na oczach mamy i papy, podczas
dział Tarrou, ruszając z miejsca. W przeciwnym razie, co robiliby- Doprawdy?
 Jutro pójdziemy pieszo. ście w tym szpitalu? ARTUR Dokończenie  s. 8
8
dokończenie ze s. 7
premiery  Tannhäusera , w pierwszym rzÄ™dzie
Arkusz I, cz. II  cd.
foteli, na znak protestu. Straszny był skandal.
Gdzie te czasy, kiedy to jeszcze robiło wrażenie.
Starałeś się wtedy o moją rękę.
STOMIL TEMAT 2. rzenia, że krew we mnie zastygła. [...] Ani mi by-
Mnie się zdaje, że to było raczej w Muzeum Jakie są przyczyny przejścia Kurtza na stro- ło w głowie, bym miał go udusić. Ja próbowałem
Narodowym, podczas pierwszej wystawy No- nę zła? W swoim wypracowaniu wykorzystaj unicestwić czar  ciężki i niemy czar dziczy  co
woczesnych. Mieliśmy entuzjastyczne recenzje. wnioski z analizy załączonych fragmentów Ją- zdawała się ciągnąć go do swej bezlitosnej piersi;
ELEONORA dra ciemności Josepha Conrada i wiedzę z lek- ona w nim obudziła zadawnione i brutalne instynk-
Nie, to było w operze. Na wystawie albo to nie tury utworu. ty, przez pamięć o zaspokojonych i potwornych
byłeś ty, albo nie byłam ja. Wszystko ci się po- namiętnościach. Wyłącznie to, byłem pewny, wy-
myliło.  Dawny, realny Kurtz kształcił się częściowo ciągnęło go na skraj lasu, w zarośla, ku błyskom
STOMIL w Anglii i  jak sam łaskawie oświadczył  sym- ogni, do uderzeń bębnów, do buczenia niesamo-
Możliwe. (zapalając się) Czas buntu i skoku patie jego leżały po właściwej stronie. Matka jego witych zaklęć; jedynie to tumaniło jego nieprawą
w nowoczesność. Wyzwolenie z więzów starej była na wpół Angielką, ojciec na wpół Francuzem. duszę poza granicami dopuszczalnych aspiracji. I,
sztuki i starego życia! Człowiek sięga po samego Cała Europa złożyła się na Kurtza; i dowiedzia- wez
cie pod uwagÄ™, groza tej sytuacji nie na tym
siebie, zrzuca starych bogów i siebie stawia na pie- łem się z czasem, że Międzynarodowe Towarzy- polegała, że można było oberwać po łbie  choć
destale. Pękają skorupy, puszczają okowy. Rewo- stwo Tępienia Dzikich Obyczajów powierzyło mu miałem znaczne wyczucie także tego niebezpie-
lucja i ekspansja!  to nasze hasło. Rozbijanie sta- opracowanie referatu jako wytycznej dla tegoż to- czeństwa  ale na tym, że musiałem coś począć
rych form, precz z konwencją, niech żyje dyna- warzystwa. A Kurtz ten referat napisał. Widziałem z człowiekiem, do którego nie mogłem się odwo-
mika! Życie w stwarzaniu, wciąż poza granice, go. Czytałem. Był wymowny, tętniący wymową, łać w imię czegoś na niebie i na ziemi. Musiałem,
ruch i dążenie, poza formę, poza formę! [...] ale nastrojony na zbyt wysoka nutę, jak mi się zda- niemal tak jak Murzyni, zakląć go  jego samego
ELEONORA je. Kurtz znalazł czas, by zapełnić gęstym pismem  jego własne, ogromne i niewiarygodne poniże-
Czy poddajemy się przesądom? Konwencjom całe siedemnaście stron! Ale to było zapewne wte- nie. Nie istniało dla niego nic, czy to w górze, czy
krępującym ludzkość? Czy nie walczymy wciąż dy, nim jego  powiedzmy  nerwy się rozkleiły, w otchłani, i o tym wiedziałem. Obijał się sobie-
ze starą epoką? Czy nie jesteśmy wolni? co sprawiło, że przewodniczył o północy pewnym pan na ziemi swobodnie. Niech go piekło pochło-
STOMIL tańcom, kończącym się obrzędami, o których mó- nie! Całą ziemię sponiewierał do cna. Był sam; ja
Z jaką starą? wić nie sposób i które, jak zmuszony byłem wy- przed nim, i nie wiedziałem, czy stoję na ziemi,
ELEONORA wnioskować z tego, co słyszałem  odbywały się czy unoszę się w powietrzu. Powiedziałem już
No, z tamtą. Nie pamiętasz? Już zapomniałeś, na jego cześć  rozumiecie? wam, o czym rozmawialiśmy
o czym mówiliśmy przed chwilą? Te wszystkie  na cześć pana Kurtza we wła-  powtórzyłem słowa, które pa-
Józef Konrad Korzeniowski  sła-
więzy, te zaskorupiałe okowy religii, moralno- snej osobie. Ale raport był świet- dły między nami  ale z jakim
wę międzynarodową osiągnął jako
ści, społeczeństwa, sztuki? Sztuki przede wszyst- ną próbką prozy. Tyle że pierw- skutkiem? To były zwykłe co-
Joseph Conrad. Urodził się 4 grud-
kim, Stomilu, sztuki! [...] szy jego paragraf wydaje mi się dzienne słowa  powszednie,
nia 1857 r. w Berdyczowie na Ukra-
ARTUR teraz złowróżbny w świetle póz
- bezładne dz
więki, stosowane
inie. Z rodzicami, zesłańcami, spę-
Tamtego wszystkiego już nie ma. niejszych informacji. Zaczynał na każdy powszedni dzień. Ale
dził kilka lat w Rosji. Jako 17-latek
(...) się od dowodzenia, że my, bia- co z tego? Przecież pozostał, jak
Korzeniowski wyjechał do Marsylii
STOMIL li, na osiągniętym przez nas myślę, przerażający potok uwo-
i zaciągnął się do pracy na żaglow-
Czego? szczeblu rozwoju musimy zna- dzicielskich słów zasłyszanych
cach. Gdy miał 29 lat, został kapi-
ARTUR tury rzeczy wydawać się im (dzi- w snach i zdań wypowiedzia-
tanem żeglugi morskiej i przyjął oby-
Tych więzów, okowów, skorup i tak dalej. Nie kimi) istotami nadnaturalnymi nych w koszmarach. Dusza! Je-
watelstwo brytyjskie. Pływał mię-
ma, niestety.  zbliżamy się do nich z potęgą, śli kto kiedykolwiek zmagał się
dzy AngliÄ… a Indiami. Jako pisarz
STOMIL jak gdyby bóstwa«  i tak dalej, z duszÄ…, to ja siÄ™ zmagaÅ‚em.
debiutował w wieku 38 lat. Tworzył
Niestety? Sam nie wiesz, co mówisz! Gdy- i tak dalej. Przez prosty wysi- Z tym wszystkim, nie przeko-
po angielsku. Autor m.in. powie-
byś żył w tamtych czasach, wiedziałbyś, ile łek woli możemy rozwinąć do- nywałem wariata. Uwierzycie
ści:  Lord Jim ,  Smuga cienia .
zrobiliśmy dla ciebie. Ty nie masz pojęcia, jak datnią działalność o potędze mi albo nie, jego inteligencja
Zmarł 3 sierpnia 1924 r. , pocho-
wtedy wyglÄ…daÅ‚o życie. Czy wiesz, ile trzeba iÅ›cie nieograniczonej« itd., itd. dziaÅ‚aÅ‚a sprawnie  skoncentro-
wany został na cmentarzu w Can-
było odwagi, żeby zatańczyć tango? Czy Od tego punktu wznosił się co- wana, naprawdę, mimo jego
terbury w Anglii.
wiesz, że tylko nieliczne kobiety były upadłe? raz wyżej i uniósł mnie z sobą. straszliwego wysilenia, jeszcze
Że zachwycano się malarstwem naturalistycz- Perora była wspaniała, choć, jasna; i w niej wyłącznie jedy-
nym? Teatrem mieszczańskim? Mieszczański wiecie, trudna do zapamiętania. ną miałem nadzieję  wzbrania-
teatr! Ohyda! A przy jedzeniu nie wolno by- Wywołała we mnie obraz jakiegoś egzotycznego jąc się oczywiście, by go tam, w tym czasie uśmier-
ło trzymać łokci na stole. Pamiętam manife- Bezmiaru rządzącego przez wzniosłą Dobrotli- cić, co i tak byłoby bez sensu z powodu nieunik-
stację młodzieży. Dopiero w tysiąc dziewięć- wość. Porwał mnie zapał. Był to skutek bezgra- nionego wrzasku. Ale jego dusza oszalała. Samot-
set którymś co śmielsi zaczęli nie ustępować nicznej potęgi wymowy  słów  płomiennych, nie żyjąc w dziczy, patrzyła wyłącznie w siebie
miejsca osobom starszym. My twardo wywal- szlachetnych słów. Żadne praktyczne wskazówki (...). Ja wam mówię, że ona oszalała. Musiałem
czyliśmy sobie te prawa i jeżeli dzisiaj mo- nie przetrwały magicznego toku zdań, chyba że  za moje grzechy, jak sądzę, przejść ogniową pró-
żesz sobie robić z babcią, co chcesz, to dzię- uznamy za rozwinięcie metody coś w rodzaju no- bę, samemu w nią spojrzeć, samemu się z nią zma-
ki nam. [...] tatki przy końcu ostatniej strony, notatki nagry- gać. Żadna wymowa nie byłaby mogła tak zachwiać
ARTUR zmolonej niepewną ręką znacznie póz
niej. Była czyjąś wiarą w ludzkość, jak jego ostatni zryw
I coście stworzyli? Ten burdel, gdzie nic nie bardzo prosta, i u końca tego wzruszającego we- szczerości. On także ze sobą walczył. Widziałem
funkcjonuje, bo wszystko dozwolone, gdzie nie zwania do wszelkich altruistycznych uczuć gorza- to  ja to słyszałem. Widziałem nieodgadnioną ta-
ma ani zasad, ani wykroczeń? ła, jaśniejąca i przeraz
liwa jak błyskawica wśród jemnicę duszy, która nie znała żadnego umiaru,
STOMIL pogodnego nieba: WytÄ™pić te wszystkie bestie!« . żadnej Å›wiÄ™toÅ›ci i żadnego lÄ™ku, a jednak walczy-
Jest tylko jedna zasada: nie krępować się i ro- [...] ła ze sobą na ślepo .
bić to, na co ma siÄ™ ochotÄ™. Każdy ma prawo do  ByÅ‚em u progu wielkich rzeczy«, dowodziÅ‚ Joseph Conrad  JÄ…dro ciemnoÅ›ci ,
własnego szczęścia. u (Kurtz) z tęsknotą i głosem tak potężnego rozma- LSW, Warszawa 2000
9
MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA TESTU
Z ARKUSZA I
Model zawiera przewidywane odpowiedzi. Odpowiedzi ucznia mogą przybierać
Kryteria oceniania
różną formę stylistyczno-językową, ale ich sens musi być synonimiczny wobec
modelu. Oceniając pracę ucznia, należy stosować punktację zawartą w modelu.
Uwaga: Za pełną odpowiedz
przyznaje się maksymalną liczbę punktów, za
TEMAT 1. Sławomir Mrożek
niepełną  według wskazówki zawartej pod proponowaną odpowiedzią. Nie
Na podstawie analizy fragmen-  Tango
należy przyznawać połówek punktów. Za brak odpowiedzi lub odpowiedz
błęd-
tu Dżumy Alberta Camusa i Tan- 4. Pojmowanie wolności przez
ną nie przyznaje się punktów.
ga Sławomira Mrożka porów- Eleonorę. 0-4
naj, jak bohaterowie tych utwo- Np.
Numer Odpowiedzi Punktacja
zadania rów pojmują wolność. n Przeciwstawienie się tradycji.
1. Sens poprawnej odpowiedzi zawiera siÄ™ 0-1 n Swoboda seksualna.
w słowach: ponieważ znalazł w niej tezy,
n Odrzucenie przesądów i kon-
I. ROZWINI
CIE TEMATU
które chciałby rozwinąć w swoim artykule.
wencji.
(można uzyskać
2. C 0-1
nOdrzucenie religii i moralności.
maksymalnie 25 pkt.)
3.  Baronowie  uznani reżyserzy;  młodzi, 0-1
5. Pojmowanie wolności przez
niedopuszczani  reżyserzy debiutujący za oba
Uwaga: sposób realizacji tema- Stomila. 0-4
(rozpoczynajÄ…cy swojÄ… pracÄ™). elementy
tu zależy od koncepcji jego uję- Np.
Uczeń może wskazać konkretne nazwiska odpowiedzi
cia, a więc może być różny w sto- n Rozumuje podobnie jak żona.
wymienione w akapicie 1.
sunku do porządku kryteriów n Prawo do buntu.
4. 1. Utrata kontaktu twórców z publicznością. 0-2
w modelu. n Apoteoza nowoczesności.
/Brak wiedzy twórców o odbiorcy dzieł.
n Odrzucenie tradycyjnej sztuki
2. Niemożność określenia celów i zadań sztuki
(starych form).
filmowej w wolnym państwie. Albert Camus  Dżuma
n Brak szacunku dla starszych.
3. Nieumiejętność znalezienia kompromisu
1. Pojmowanie wolności przez n Swoboda ubioru.
między narodowym i komercyjnym charakterem
Ramberta. 0-4 nPrawo do szczęścia, które pole-
sztuki filmowej./Dyskusja o charakterze sztuki filmowej.
Np. ga  na robieniu tego, na co siÄ™ ma
5. Sens poprawnej odpowiedzi zawiera się w słowach: 0-1
n Dokonuje wyboru między ochotę .
scenariusze obu filmów oparte zostały na tym
samym schemacie fabularnym./Obaj twórcy szczęściem osobistym a obowiąz- 6. Pojmowanie wolności przez
odpowiedzieli na zapotrzebowanie widowni. kiem wobec społeczności, w której Artura. 0-3
Punkt przyznajemy już za jeden z elementów odpowiedzi.
przebywał. Np.
6. Sens poprawnej odpowiedzi zawiera się w słowach: 0-1
n Pozostaje w Oranie wbrew n Przeciwstawia siÄ™ rodzicom;
przekonanie, że sztuka może kształtować naród,
wcześniejszym postanowieniom nie podziela ich poglądów na temat
społeczeństwo.
wyjazdu i wbrew przekonaniu, że wolności.
7. 1. Wady społeczeństwa podnosi do rangi cnoty. 0-2
najważniejsze w życiu jest osobiste n Dostrzega ujemne skutki nie-
2. Niewybredny (ordynarny) humor.
szczęście. ograniczonej swobody: bałagan pa-
3. Moralizatorstwo.
n Wyjazd z zadżumionego mia- nujący w domu (przykłady z tekstu);
4. Wyśmiewanie się z wszelkiego indywidualizmu
sta byłby powodem wstydu i prze- brak zasad; brak wzajemnego sza-
(z wszelkiej inności).
szkodą w osiągnięciu szczęścia. cunku wśród domowników; pano-
Za sformułowanie dwóch zarzutów  1 punkt
n Swoją decyzję o pozostaniu ar- szenie się Edka; rozkład moralny.
Za sformułowanie trzech zarzutów  2 punkty
gumentuje następująco:  ...jestem n Pragnie zmienić świat bez zasad.
8.  Przeciwwagą dla wulgarnych popisów miały być (...) 0-1
stąd, czy chcę tego, czy nie chcę. 7. Wniosek pełny: powinien
inteligentne komedie Andrzeja Saramonowicza
Ta sprawa dotyczy nas wszystkich . mieć ścisły związek z tematem
i Tomasza Koneckiego .
Mimo że przed podjęciem decyzji i wynikać z analizy tekstów. 4
Punkt przyznaje się również za dosłowne przytoczenie zdania.
o pozostaniu nie czuł się związany Np. Bohaterowie  Dżumy pojmu-
9. W ak. 2  Aby pokazać, że wielkość kina europejskiego 0-2
polega na jego różnorodności./Aby podkreślić brak z mieszkańcami Oranu. ją wolność jako odpowiedzialność
różnorodności światopoglądowej i artystycznej w kinie polskim. 2. Pojmowanie wolności przez jednostki za losy społeczeństwa, dla-
W ak. 7  Aby podkreślić, że współczesne kino
doktora Rieux i Tarrou. 0-4 tego rezygnują ze szczęścia osobiste-
europejskie uwzględnia indywidualnego odbiorcę./
Np. go. Camus, ukazując bohaterów
/Aby podkreślić, że polskie filmy wciąż są adresowane
nObaj bohaterowie dokonujÄ…, po- wsytuacji wyboru, ilustruje egzysten-
do masowego odbiorcy  narodu, społeczeństwa.
dobnie jak Rambert, wyboru mię- cjalistyczne rozumienie wolności ja-
10. Sens poprawnej odpowiedzi zawiera się w słowach: 0-1
dzy szczęściem osobistym a obo- ko moralnej odpowiedzialności czło-
masowego odbiorcÄ™ o ograniczonych potrzebach kulturalnych.
wiązkiem wobec ogółu. wieka za zło istniejące w świecie. Na-
11. synonimy 0-1
n Poświęcają swoje życie w wal- tomiast Eleonora i Stomil  bohatero-
12.  Największą jednak konsternację budzi we mnie... 0-1
ce z zarazą (opis samopoczucia wie  Tanga  rozumieją wolność ja-
 ...wydaje mi siÄ™....
doktora Rieux w załączonym frag- ko nieograniczoną swobodę w zaspo-
 Nie będę oryginalny....
mencie). kajaniu własnych potrzeb, co w kon-
 Po raz pierwszy od dawna czułem... itp.
n Bohaterowie nie potrafią uza- sekwencji prowadzi ich do klęski.
13. Np. subtelny humor, dystans do świata przedstawionego, 0-2
sadnić swego wyboru  po prostu 8. Wniosek częściowy. 2
zainteresowanie sprawami indywidualnego człowieka,
wypełniają swój zawodowy obo- 9. Próba podsumowania. 1
brak moralizatorstwa.
wiÄ…zek.
14 Np. 1. Należy cenić indywidualnego odbiorcę. 0-2
n Obaj sÄ… wyrozumiali wobec
2. Unikać moralizatorstwa.
II. KOMPOZYCJA
wszystkich decyzji Ramberta (i
3. Odważnie poszukiwać środków artystycznego wyrazu.
(maksymalnie 5 pkt.)
wtedy, gdy dziennikarz zamierzał
Każda inna rada wynikająca z analizy niedostatków polskiego
kina przedstawionych w tym artykule. opuścić Oran, i teraz, gdy postano- Kompozycję wypracowania ocenia
15. Uczeń może sformułować opinię pozytywną lub negatywną. 0-1 wił pozostać); szanują prawo czło- się wtedy, gdy przyznane zostały
Za każdą uargumentowaną opinię należy przyznać punkt.
wieka do wyboru. punkty za rozwinięcie tematu.
3. Wprowadzenie kontekstu fi-
Maks. 20
lozoficznego. 0-2 dokończenie  s. 10
10
Ciąg dalszy ze s. 9 TEMAT 2 n Stał się ich bogiem, władcą, pa-
III. STYL
Jakie są przyczyny przejścia nem życia i śmierci.
(maksymalnie 5 pkt.)
n Podporządkowana zamysłowi Kurtza na stronę zła? W swoim n Uczestniczył w obrzędach na
funkcjonalnemu wobec tematu, wypracowaniu wykorzystaj wnio- swoją cześć. n jasny, żywy, swobodny, zgod-
spójna wewnętrznie, przejrzysta ski z analizy załączonych frag- n Marzył o stworzeniu swego ny z zastosowaną formą wypowie-
i logiczna; pełna konsekwencja mentów  Jądra ciemności Jose- państwa w Afryce. dzi; urozmaicona leksyka, 5
w układzie graficznym. 5 pha Conrada i wiedzę z lektury n Na łożu śmierci przyznaje się n zgodny z zastosowaną formą
n Uporządkowana wobec przyjęte- utworu. do porażki; ocenia swoje życie ne- wypowiedzi, na ogół jasny; wystar-
go kryterium, spójna; graficzne wyo- gatywnie. czająca leksyka, 3
drębnienie głównych części. 3 4. Marlow 0-5 n na ogół komunikatywny, dopusz-
I. ROZWINI
CIE TEMATU
n Wskazująca na podjęcie pró- Np. czalne schematy językowe. 1
(można uzyskać
by porządkowania myśli, na ogół n Narrator opowiadania; snuje Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie
maksymalnie 25 pkt.)
spójna. 1 opowieść w obecności słuchaczy, zostały spełnione, nie przyznaje się
Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie zosta- Uwaga: sposób realizacji tematu stąd w utworze częste zwroty do punktów.
ły spełnione, nie przyznaje się punktów. zależy od koncepcji jego ujęcia, adresata.
a więc może być różny w stosun- n Kapitan marynarki.
IV. J
ZYK
III. STYL
ku do porządku kryteriów w mo- n Wyrusza wpodróż wgłąb dżungli
(maksymalnie 12 pkt.)
(maksymalnie 5 pkt.)
delu. rzeką Kongo, by odszukać Kurtza.
n Jasny, żywy, swobodny, zgod- n Przeżywa rozczarowanie oso- n język w całej pracy komunika-
ny z zastosowaną formą wypowie- Fragmenty utworu: bą Kurtza (zamiast wielkiego czło- tywny, poprawna, urozmaicona
dzi; urozmaicona leksyka. 5 1. Kurtz  na podstawie odna- wieka ujrzał  demona zła ). składnia, poprawne: słownictwo,
n Zgodny z zastosowaną formą lezionego referatu: 0-5 n Potępia Kurtza i jednocześnie frazeologia i fleksja, 12
wypowiedzi, na ogół jasny; wystar- Np. współczuje mu. n język w całej pracy komunika-
czająca leksyka. 3 n Wykształcony; spadkobierca n Pragnie  nawrócić Kurtza; tywny, poprawne: składnia, słow-
n Na ogół komunikatywny, do- kultury dwóch narodów  Francu- uświadomić zło, jakie wyrządził nictwo, frazeologia i fleksja, 9
puszczalne schematy językowe. 1 zów i Anglików. sobie i innym;  walczyć o jego n język w całej pracy komunika-
Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie zosta- n Wyśmienity mówca; przekonu- duszę . tywny, poprawna fleksja, w więk-
ły spełnione, nie przyznaje się punktów. jący pisarz. n Z walki o  duszę Kurtza wy- szości poprawne, składnia, słownic-
n Współpracuje z Międzynarodo- szedł zwycięsko. two i frazeologia, 6
IV. J
ZYK
wym Towarzystwem Tępienia Dzi- 5. Wniosek pełny: powinien n język w pracy komunikatywny
(maksymalnie 12 pkt.)
kich Obyczajów. mieć ścisły związek z tematem mimo błędów składniowych, słow-
n Język w całej pracy komunika- n Swoją działalność w Afryce i wynikać z treści wypracowania nikowych, frazeologicznych i flek-
tywny, poprawna, urozmaicona uważa za posłannictwo oświecenia 4 syjnych, 3
składnia, poprawne: słownictwo,  dzikich plemion. (np. Przyczyny okrutnej meta- n język w pracy komunikatywny
frazeologia i fleksja. 12 n Przekonany o wyższości białej morfozy Kurtza tkwią w jego po- mimo błędów fleksyjnych, licznych
n Język w całej pracy komunika- rasy. glądach i słabym charakterze. Prze- błędów składniowych, słowniko-
tywny, poprawne: składnia, słow- n Pod płaszczem humanizmu konany o swojej wyższości jako wych i frazeologicznych. 1
nictwo, frazeologia i fleksja. 9 ukrywa postulat dyskryminacji człowiek będący na wyższym Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie zosta-
n Język w całej pracy komunika-  dzikich . szczeblu cywilizacyjnego rozwoju, ły spełnione, nie przyznaje się punktów.
tywny, poprawna fleksja, w wię- 2. Przyczyny przemiany Kurtza żyjąc poza cywilizacją europejską,
kszości poprawne: składnia, słow- według Marlowa 0-5 nie mając żadnych hamulców, po-
V. ZAPIS
nictwo i frazeologia. 6 Np. czuł się bogiem i bez ograniczeń
(maksymalnie 3 pkt.)
n Język w pracy komunikatywny n Życie poza granicami cywili- zaspokajał swoje nawet najniższe
mimo błędów: składniowych, słow- zacji. instynkty. Zabijanie ludzi zaspoka- n bezbłędna ortografia;
nikowych, frazeologicznych i flek- n Wielki intelekt, ale słaba psy- jało jego żądzę władzy). poprawna interpunkcja (nielicz-
syjnych. 3 chika (dał się omamić  czarowi dzi- 6. Wniosek częściowy (2) ne błędy); 3
n Język w pracy komunikatywny czy , zdradził cywilizację). 7. Próba podsumowania (1) n poprawna ortografia (nieliczne
mimo błędów fleksyjnych, licznych n Odrzucenie wszelkich wartości błędy II stopnia); na ogół popraw-
błędów składniowych, słowniko- i zasad. na interpunkcja; 2
II. KOMPOZYCJA
wych i frazeologicznych. 1 n Dążenie do zaspokojenia
(maksymalnie 5 pkt.) n poprawna ortografia (nieliczne
Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie zosta- wszystkich swoich instynktów błędy różnego stopnia); interpunk-
ły spełnione, nie przyznaje się punktów. i żądz. Kompozycję wypracowania ocenia cja niezakłócająca komunikacji
n Poczucie własnej wyższości się wtedy, gdy przyznane zostały (mimo różnych błędów). 1
V. ZAPIS
i dominacji nad Murzynami;  so- punkty za rozwinięcie tematu Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie
(maksymalnie 3 pkt.)
biepan . n podporządkowana zamysłowi zostały spełnione, nie przyznaje się
n Bezbłędna ortografia; poprawna funkcjonalnemu wobec tematu, punktów.
interpunkcja (nieliczne błędy). 3 3. Odniesienie do całości utworu spójna wewnętrznie, przejrzysta
VI. SZCZEGÓLNE
n Poprawna ortografia (nieliczne 0-6 i logiczna; pełna konsekwencja
WALORY PRACY  0-4
błędy II stopnia); na ogół popraw- Np. w układzie graficznym, 5
na interpunkcja. 2 n Szanowany przez osoby, które n uporządkowana wobec przy-
n Poprawna ortografia (nieliczne go znały. jętego kryterium, spójna; gra-
błędy różnego stopnia); interpun- n Zajmował się handlem kością ficzne wyodrębnienie głównych
Pytaj w CKE
kcja niezakłócająca komunikacji słoniową (pozyskiwał jej ogromne części, 3
(mimo różnych błędów). 1 ilości). n wskazująca na podjęcie próby Maturzysto! Możesz wysyłać
Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie zosta- n Przeszedł metamorfozę  stał porządkowania myśli, na ogół e-maile z pytaniami dotyczący-
ły spełnione, nie przyznaje się punktów. się panem życia i śmierci (uosobie- spójna. 1 mi nowej matury do Centralnej
niem okrucieństwa). Uwaga: jeśli powyższe kryteria Komisji Egzaminacyjnej. Adres:
VI. SZCZEGÓLNE n Podporządkował sobie plemio- nie zostały spełnione, nie przyznaje matura@cke.edu.pl
WALORY PRACY  0-4 na afrykańskie. się punktów.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
m3267139
m3267141

więcej podobnych podstron