Przemysław Kazienko
Zakład Systemów Informacyjnych
Politechnika Wrocławska
email: kazienko@pwr.wroc.pl
Strona domowa: http://www.zsi.pwr.wroc.pl/pracownicy/kazienko/index.html
Wytyczne dotyczÄ…ce pisania
prac magisterskich
wersja 1.0 z 01.03.2003
1. CO ZAWIERA PRACA MAGISTERSKA
1.1. Ogólny układ pracy
Praca magisterska składa się zwykle z:
1. Pierwszej strony
2. Wstępu (Wprowadzenia)
3. Rozdziałów zawierających analizę problemu
4. Rozdziałów zawierających własne rozwiązanie (projekt, opis implementacji, badania,
itd.)
5. Podsumowania (Wniosków)
6. Ewentualnych załączników (np. większa liczba ekranów, opis algorytmu, listing programu,
lista komend języka, dokumentacja użytkowa  wtedy, gdy nie jest ona jednym z rozdziałów
itp.)
Wstęp i podsumowanie najczęściej pisane są na końcu. Wstęp zawiera także m.in. krótki przegląd
zawartości pracy, np.  W rozdział pierwszy opisano ...
1.2.  WÅ‚asne elementy
W tekście (także w rozdziałach analitycznych) należy wyodrębniać własne myśli i wnioski.
Najlepiej uczynić to za pomocą dodatkowych podpunktów typu  Podsumowanie ,  Porównanie
... ,  Ocena ... , itp. Wtedy czytelnik (recenzent) łatwiej dostrzeże włożoną pracę.
Własne elementy są bardzo ważne!
2. STRONA REDAKCYJNA PRACY
2.1. Pierwsza strona
Układ i zawartość pierwszej strony jest ściśle określona przez Dziekanat i dostępna w sieci.
2.2. Układ pracy  numeracja rozdziałów i podpunktów
Zwykle stosuje się numerację techniczną do numeracji rozdziałów i podpunktów  podobną to tej,
która jest używana w tym tekście  tj. 1, 1.1, 1.2, 1.2.1, 1.2.2, 1.3, ... . Należy przy tym zwrócić
uwagę na to, że nie może istnieć punkt 1.2.1 jeżeli nie ma punktu 1.2.2, tzn. nie można stosować
pojedynczych podpunktów.
Przy ustalaniu styli dla poszczególnych poziomów (patrz dalej) można wykorzystać: wielkość
czcionki, pogrubienie (lub nie), kapitaliki i wersaliki a także odpowiednie wcięcia oraz odstępy dla
akapitów.
Nie należy stosować: róznych czcionek (dla wszystkich poziomów tytułów zawsze Times New
Roman lub zawsze Arial), podkreślenia i tylko ewentualnie kursywę.
Po tytule nie umieszczamy kropki, chyba, że zawiera on dwa zdania, np.  3.2.5. Wirtualne sieci
prywatne. Wirtualne sieci lokalne  bez kropki na końcu.
Jeżeli mamy punkt 1.2, to przed punktem 1.2.1 można umieścić jakiś tekst, ale nie musi się tego
robić.
Nie można zaczynać podpunktu od rysunku lub tabeli. Nie może także on się składac z samych
rysunków i/lub tabel. Należy przynajmniej dodac jedno zdanie wprowadzające.
Rozdziały dobrze jest rozpoczynac od nowej strony.
2.3. Język
Nie należy pisać w pierwszej osobie liczby pojedynczej  ja , np.  wykonałem badania ! Zwykle
używa się formy bezosobowej  wykonano badania a czasami (bardzo rzadko) pierwszej osoby
liczby mnogiej, np.  zwróćmy uwagę na .
Tytuły nie mogą zawierac tłumaczeń (!), np.  3.2.5 Wirtualne sieci prywatne (Virtual Private
Networks) . Tłumaczenie należy podać przy pierwszym wystąpieniu. Dotyczy to także rozwinięć
skrótów angielskich, np.  3.2.5 VPN - Virtual Private Networks , aczkolwiek dopuszczalne jest
stosowanie polskiej nazwy i angielskiego skrótu, np.  3.2.5 Wirtualne sieci prywatne  VPN .
Przy tłumaczeniach można stosować (lub nie) skrót  ang. , np.  Wirtualne sieci prywatne (ang.
Virtual Private Networks) majÄ… zastosowanie w &  .
Jeżeli stosujemy wyliczenie / punkty to należy odpowiednio zadbac o interpunkcję, tzn. jeżeli
zaczynamy pozycję z dużej litery, to powinniśmy zakończyć ją kropką (wykrzyknikiem, znakiem
zapytania). Dla małej litery natomiast najlepiej kończyć wyliczenia średnikami lub przecinkami. W
przypadku bardzo krótkich tekstów wyliczeń można nic nie stosować, np.
sieci lokalne
sieci metropolitalne
sieci rozległe
Nie należy nic  opierać o .
Oczywiście należy sprawdzić tekst językowo pod kątek błędów ortograficznych (automatycznie) a
także stylistycznych  niestety  ręcznie .
2.4. Style i formatowanie
Postać podobnego tekstu w całej pracy powinna być jednakowa. Typowy akapit tekstu nie może raz
zaczynać się od wcięcia a w innym miejscu być umieszczony bez wcięcia. Podobnie wyliczenia
nienumerowane powinny mieć taki sam znak, np.  Ò! we wszystkich wyliczeniach.
Do typowego tekstu lepiej jest stosować czcionki szeryfowe,  z ogonkami , np. Times. Czcionki
bezszeryfowe (np. Arial) sÄ… lepsze, ... ale do prezentacji w MS Power Point.
Tytuły rozdziałów nie powinny pozostawać bez tekstu na końcu strony. Podobnie także podpisy
pod rysunkami i tabelami nie powinny być rozdzielane z rysunkami / tabelami.
Dobrze jest sobie utworzyć odpowiednie style dla pisania, np. odpowiadające:
1. Poszczególnym poziomom numeracji rozdziałów.
2. Zwykłemu tekstowi (akapit). Dobrze, jeżeli akapity posiadają odstęp pomiędzy sobą, np. 6-
12 pt..
3. Angielskim terminom (znak), zwykle kursywa.
4. Nazwom w tekście (np. nazwom zmiennych, modułów, itd.)  znak.
5. Wyliczeniom numerowanym i nie (MS Word ma z tym problemy).
6. Listingom programów (zwykle stosuje się tutaj czcionkę courier).
7. Podpisom pod rysunkami (akapit).
8. Podpisom pod tabelami (akapit).
9. Pozycjom listy literatury (akapit).
2.5. Rysunki
Edytor dołaczony do MS Worda nie jest najlepszy do robienia rysunków. Lepiej wykorzystać coś
innego, np. Visio. Jeżeli już ktoś się upiera przy Wordzie, to niech grupuje obiekty.
W rysunkach dobrze jest stosować oprócz figur (kształtów) także wypełnienie, np. szare lub
kolorowe wypełnienie bloków. Rysunek jest wtedy ciekawszy. Dotyczy to zwłaszcza rusunków
zawierających duża liczbę figur.
Rysunki dobrze jest wstawiać jako  równo z tekstem  czarna obwódka przy podświetleniu
rysunku, a nie jako ramki (białe kwadraciki w rogach, przy poświetleniu). Uniknie się wtedy
problemów przy przesunięciach pomiedzy stronami.
Jeżeli praca zawiera dużo wykresów i pochodzą one z MS Excela, to najlepiej wstawiać je jako
rysunki wektorowe (opcja Wklej specjalnie) a nie obiekty OLE, gdyż obiekty są większe 
zawierają prócz rysunku także dane z
ródłowe (native data).
2.6. Bibliografia
2.6.1. Bibliografia  odesłania
W tekście należy koniecznie umieszczać odesłania do literatury!!! Dotyczy to w szczególności
rozdziałów analitycznych. Jeżeli coś pochodzi od innych, to nie ma się, co wstydzić powoływania
się na kogoś. Dotyczy to także rysunków i tabel.
Postać odesłań jest w zasadzie dowolna. W tekstach technicznych najczęściej stosuje się:
Kolejną numerację liczbową. Przykład odesłań;
 Metoda ściśle zależy od parametru a [5].
PoczÄ…tek nazwiska pierwszego autora (zwykle pierwsze 3 do 4 liter) i rok (dwie ostatnie
cyfry). Jeżeli jest ich więcej to także dodatkowo  a ,  b ,  c
 Metoda ściśle zależy od parametru a [Kow00, Kaz03a].
Metoda sprawia najmniej problemów przy porządkowaniu alfabetycznym.
Nazwiska autorów i rok (sposób stosowany jedynie w stosunkowo nielicznych
czasopismach)
 Metoda ściśle zależy od parametru a [Kowalski 2000; Kazienko, Kiewra 2003].
2.6.2. Bibliografia  lista pozycji
Numery w liście pozycji bibliograficznych powinny odpowiadać tym z tekstu. Najlepiej, gdy są one
uporządkowane alfabetycznie wg autorów. Jeżeli nie ma autora to należy brać pod uwagę tytuł, np.:
Bibliografia
[Cen02] Centrum XML. Zakład Systemów Informacyjnych, Politechnika
Wrocławska, 2002, http://www.zsi.pwr.wroc.pl/xml
[Kaz02a] Kazienko P.: Modelowanie dokumentów XML Schema. W: XML w
praktyce. Materiały konferencyjne. Software Konferencje, Warszawa, 6-
7 listopad 2002, s. 29-44.
[Kaz02b] Kazienko P., Gwiazda K.: XML na poważnie. Helion, Gliwice 2002.
[Kaz03] Kazienko P.: Pułapki podpisu elektronicznego, cz.I. PKI, OCSP,
zagrożenia kryptograficzne, datowanie telenet forum, styczeń 01/2003, s.
35-37.
Przy zastosowaniu numeracji kolejnej mamy:
Bibliografia
[1] Centrum XML. Zakład Systemów Informacyjnych, Politechnika Wrocławska,
2002, http://www.zsi.pwr.wroc.pl/xml
[2] Kazienko P.: Modelowanie dokumentów XML Schema. W: XML w praktyce.
Materiały konferencyjne. Software Konferencje, Warszawa, 6-7 listopad 2002,
s. 29-44.
[3] Kazienko P., Gwiazda K.: XML na poważnie. Helion, Gliwice 2002.
[4] Kazienko P.: Dylematy języka XML. telenet forum, listopad 11/2002, s. 36-39.
Aby zapewnić alfabetyczną numerację, dobrze jest na początku stosować rozbudowane numery, np.
 x1x ,  x2x , które dopiero na samym na końcu pisania zamieni się na  3 i  2 , jeżeli akurat tak
wyjdzie po uporzÄ…dkowaniu alfabetycznym.
Proszę zauważyć na różne rodzaje opisów dla:
a) Strona (serwis) intenetowy [1]. Powinna zawierać tytuł (najczęściej ten, który pojawia się w
pasku przeglÄ…darki  element