POWIEŚĆ
Terry Pratchett
Kolor magii
(The Colour of Magic)
przełożył Piotr W. Cholewa
Terry Pratchett, angielski autor urodzony w 1948 r.,
podobno sprzedał swoją pierwszą powieść mając trzynaście lat
i od tego czasu bez przerwy pisze. Jednak pisarstwo
traktował jako hobby do chwili stworzenia pierwszej książki
z cyklu o świecie dysku. "Kolor magii" przyniósł mu wielki
rozgłos. "The Light Fantastic" okazał się równie, a może
nawet bardziej popularny. Trzecia część, "The Equal Rites",
była już tak wyczekiwana przez czytelników, że zanim książka
została opublikowana, czytano ją w BBC.
Początki jednak wcale nie były łatwe. Jako autor
fantastyki objawił się po raz pierwszy w "Fantasy and
Science Fiction" w 1963 r. opowiadaniem "The Hades
Business". Do 1980 r. pracował jako dziennikarz, a potem
jeszcze przez siedem lat jako redaktor. Dlatego też jego
pierwsze powieści ukazywały się w sporych odstępach czasu.
Pierwsza - "The Carpet People" (1971) - była fantazją dla
dzieci. Następna - "The Dark Side of The Sun" (1976) -
parodią twardej SF w stylu uprawianym przez Larry'ego
Nivena, Rona Goularta i Jacka Vance'a. Podobna w stylu była
"Strata" (1981; wyd. polskie "Warstwy wszechświata",
Almapress 1992), gdzie po raz pierwszy opisany został świat
dysku niesiony na grzbiecie ogromnego żółwia.
Książki, których akcja została właśnie na tym świecie
osadzona, przyniosły wreszcie Pratchettowi sławę. Seria
składa się z następujących części: "Kolor magii" (The Colour
of Magic; 1983), "The Light Fantastic" (1986), "Equal
Rites"(1987), "Mort" (1987), "Sourcery" (1988), "Wyrd
Sisters" (1988), "Pyramids" (1989), "Guards, Guards" (1989),
"Eric" (1990), "Moving Pictures" (1990), "Reaper Man"
(1991), "Witches Abroad (1991), "Small Gods" (1992) i "Lords
and Ladies" (1992). Kolejne w planach. Jeśli chodzi o
ładunek humoru, w całym gatunku SF nie ma serii mogącej się
równać z historią o świecie dysku.
Napisał również drugą serię - trylogię dla dzieci "Book
of the Nomes". Jej bohaterami są małe istoty pozaziemskie
uwięzione na naszej planecie, z której usiłują zbiec.
Terry Pratchett jest człowiekiem o ogromnie żywej
ironicznej inteligencji i typowo angielskim poczuciu humoru.
Twierdzi, że na początku wcale nie łatwo było mu przelewać
swe wizje na papier. Teraz jednak uważa, że nie ma nic
lepszego niż do połowy napisana książka. Akcja już jest
rozwinięta, postacie zaczynają żyć własnym życiem. Chociaż
czasami się zdarza, że przestają mnie słuchać i następuje
coś, czego w ogóle nie planowałem - dodaje.
Życie pisarza ułatwiają w znacznym stopniu takie
"magiczne" urządzenia jak procesor tekstów. Pratchett
skonstruował nawet swój własny tezaurus, który służy
pomocą, gdy trzeba znaleźć odpowiednie słowo. Swoje książki
oddaje wydawcy na dyskietkach. Czy to pasuje do twórcy
fantasy?
Pytany, czy wierzy w magię, odpowiada: Więcej się
znajdzie magii w zwyczajnym domowym komputerze niż na
sabacie czarownic, jednakże sporo ludzi poważnie traktuje
czary, natomiast ja wierzę w cywilizację technologiczną.
D.M.
KOLOR MAGII
Prolog
W odległym, trochę już zużytym układzie współrzędnych, na
płaszczyźnie astralnej, która nigdy nie była szczególnie
płaska, skłębiona mgiełka gwiazd rozstępuje się z wolna...
Spójrzcie...
Wielki A'Tuin, żółw, zbliża się płynąc powoli przez
międzygwiezdną otchłań. Wodorowy szron pokrywa jego ciężkie
płetwy, przedwieczną skorupę wyżłobiły kratery meteorów.
Oczami wielkimi jak morza, przesłoniętymi bielmem i pyłem
asteroidów, spogląda nieruchomo w Cel.
Mózgiem większym niż miasto, z geologiczną powolnością
myśli tylko o Ciężarze.
Spory ułamek ciężaru można oczywiście przypisać Berilii,
Tubulowi, Wielkiemu T'Phonowi i Jerakeenowi, czterem
gigantycznym słoniom. Na ich spalonych gwiazdami, szerokich
barkach spoczywa krąg Świata, na całym obwodzie otoczony
girlandą wodospadu, a od góry przykryty jasnobłękitną kopułą
Niebios.
Astropsychologia do dziś nie ustaliła, o czym myślą
słonie.
Wielki Żółw był jedynie hipotezą - do dnia, gdy nieduże,
tajemnicze królestwo Krull, w którym najbliższe krawędzi
góry wystają poza Krańcowy Wodospad, na czubku najbardziej
przepastnego urwiska zbudowało rusztowanie z systemem bloków.
Stamtąd, w mosiężnym pojeździe o kwarcowych oknach, opuszczono
za Krawędź kilku obserwatorów, by zajrzeli pod zasłonę
mgieł.
Ci dawni astrozoologowie, ściągnięci z powrotem przez
ogromne zaprzęgi niewolników, dostarczyli wielu informacji
o naturze i kształcie A'Tuina oraz słoni. Nie rozwiązali
jednak fundamentalnych problemów natury i celu Wszechświata.
Na przykład: jakiej płci jest A'Tuin? Astrozoologowie
stwierdzili autorytatywnie, że póki nie powstanie większe i
mocniejsze rusztowanie dla pojazdu badającego głęboki
kosmos, odpowiedzi na to kluczowe pytanie nie poznamy.
Tymczasem można jedynie spekulować na temat oglądanej
przestrzeni.
Istniała na przykład teoria, że A'Tuin przybył znikąd i
będzie czołgał się jednostajnie lub też jednostajnie człapał
donikąd, aż do końca czasu. Teoria ta wśród uczonych
cieszyła się dużą popularnością.
Alternatywny pogląd, przedkładany przez ludzi bardziej
religijnej natury, głosił, że A'Tuin podąża od Miejsca Lęgu
po Czas Rui, jak zresztą wszystkie gwiazdy na niebie, także
bez wątpienia dźwigane przez ogromne żółwie. Kiedy żółwie
dotrą do celu, zaczną kopulować krótko i namiętnie, po raz
pierwszy i jedyny. Z tego ognistego połączenia narodzą się
nowe żółwie i poniosą nowe światy. Hipoteza ta znana była
pod nazwą teorii Wielkiego Wybuchu.
I tak zdarzyło się, że młody kosmożółwioznawca z frakcji
Równego Człapania testował nowy teleskop. Miał nadzieję
z jego pomocą dokonać precyzyjnego pomiaru albeda prawego
oka Wielkiego A'Tuina. Owego historycznego wieczoru, jako
pierwszy człowiek z zewnątrz, dojrzał po stronie osi kłęby
dymu z pożaru najstarszego miasta na świecie.
Później tak głęboko pogrążył się w badaniach, że zupełnie
o tym zapomniał. Niemniej on był pierwszy.
Ale nie jedyny...
.T:kolor.02
W podwójnym mieście Ankh-Morpork szalał ogień. Tam, gdzie
liznął Dzielnicę Magów, płonął niebiesko i zielono,
przetykany nawet iskrami ósmego koloru, oktaryny. W miejscu,
gdzie jego zwiadowcy znajdywali kadzie i składy oliwy przy
ulicy kupców, posuwał się seriami jaskrawych fontann i
eksplozji; przy ulicach wytwórców perfum płonął słodko, a
kiedy dotykał wiązek rzadkich, wysuszonych ziół w magazynach
zielarzy, ludzie wpadali w obłęd i mówili o Bogu.
Płonęła już cała biedniejsza część Morpork. Bogatsi,
godniejsi mieszkańcy Ankh, na drugim brzegu rzeki, reagowali
na sytuację z bezprzykładną odwagą, gorączkowo burząc mosty.
Ale w dokach Morpork gorzały już wesoło statki wyładowane
ziarnem, bawełną, drewnem i uszczelniane smołą. Cumy
spłonęły na popiół, a statki na fali odpływu ruszały przez
rzekę Ankh i niby tonące świetliki spływały ku morzu,
podpalając w drodze nadbrzeżne pałace i altany. Zresztą i
tak iskry żeglowały z wiatrem i opadały daleko za rzeką, w
cichych ogrodach i wśród stogów.
Dym z tego wspaniałego pożaru unosił się na całe mile w
górę, rzeźbioną wiatrem czarną kolumną, widoczną w
najdalszych zakątkach dysku. Robił niezwykłe wrażenie,
oglądany z chłodnego, mrocznego wzgórza o kilka mil dalej.
Stojące tam dwie postacie obserwowały wszystko z wyraźnym
zainteresowaniem.
Wyższy z tej dwójki żuł udko kurczaka, wsparty na mieczu
odrobinę tylko krótszym od mężczyzny średniego wzrostu.
Gdyby nie promieniująca od niego aura czujności i
inteligencji, można by uznać, że jest barbarzyńcą z osiowych
pustkowi.
Jego towarzysz był o wiele niższy, od stóp do głów
otulony brązowym płaszczem. Później, gdy będzie miał okazję
się poruszyć, zobaczymy, że stąpa lekko jak kot.
Od dwudziestu minut obaj właściwie milczeli, jeśli nie
liczyć krótkiej i nie rozstrzygniętej kłótni, czy niedawny,
wyjątkowo potężny wybuch nastąpił w magazynie oliwy, czy
też w pracowni Kerible Zaklinacza. Stawką były pieniądze.
Wreszcie potężny mężczyzna obgryzł kość i ze smutnym
uśmiechem rzucił ją w trawę.
- Znikają te wąskie alejki - westchnął. - Lubiłem je.
- I skarbce - mruknął niższy. Po czym dodał z namysłem:
- Ciekawe, czy klejnoty się palą. Podobno pochodzą od węgla.
- Tyle złota... topi się i spływa rynsztokami. - Wyższy
zignorował rozterki towarzysza. - I to wino wrzące w beczkach.
- Były tam szczury - zauważył niższy.
- Szczury, owszem, muszę przyznać.
- Niezbyt przyjemne miejsce w środku lata.
- To także. Ale nie można stłumić uczucia... hm,
przelotnego...
Przycichł na moment i nagle uśmiechnął się.
- Staremu Fredorowi z Karmazynowej Pijawki byliśmy winni
osiem sztuk srebra.
Niższy pokiwał głową.
Umilkli znowu. Nowe eksplozje wykreśliły czerwoną linię w
ciemnej jak dotąd części najwspanialszego miasta świata.
Po chwili wyższy poruszył się niespokojnie.
- Łasico...
- No?
- Ciekawe, kto to zrobił.
Niższy z mężczyzn, znany jako Łasica, nie odpowiedział.
Obserwował drogę zalaną pomarańczowym blaskiem. Niewielu
uciekinierów tędy przeszło, ponieważ Brama Deosil jako jedna
z pierwszych runęła wśród gradu rozgrzanych do białości
głowni.
Teraz jednak zbliżała się jakaś para. Oczy Łasicy, zawsze
najbystrzejsze w półmroku i półświetle, rozpoznały sylwetki
dwóch jeźdźców i jakiegoś niskiego zwierzęcia między nimi. Z
pewnością bogaty kupiec, uciekający z tyloma skarbami, ile
tylko wpadło mu w drżące ze strachu dłonie. To właśnie
obwieścił Łasica swemu towarzyszowi, który westchnął tylko.
- Nie przystoi nam rozbójnicze rzemiosło - stwierdził. -
Ale jak sam mówisz, czasy są ciężkie i nie ma co liczyć na
miękkie łoża.
Chwycił swój miecz, a kiedy zbliżył się pierwszy z jeźdźców,
zastąpił mu drogę. Uniósł dłoń i rozciągnął usta w uśmiechu
skalkulowanym tak, by uspokajał, a jednocześnie groził.
- Przepraszam pana bardzo... - zaczął.
Jeździec ściągnął cugle i odrzucił z głowy kaptur. Wysoki
barbarzyńca zobaczył twarz poznaczoną plamami powierzchownych
oparzeń i zdobną w kępki przypalonej brody. Nawet brwi
zniknęły.
- Odczep się - burknęła twarz. - Jesteś Bravd Osianin*,
zgadza się?
______________________________________________________________
* W tym miejscu warto może wtrącić kilka słów na temat geografii
i kosmologii dysku.
Na dysku rozróżniamy, oczywiście, dwa podstawowe kierunki:
osiowy i krawędziowy. Ponieważ jednak dysk wiruje z szybkością
jednego obrotu na osiemset dni (w celu równego rozłożenia
ciężaru między podtrzymujące go gruboskórne bestie, jak
stwierdził Reforgule z Krulla), wyróżnia się także dwa
kierunki pomniejsze: obrotowy i opaczny.
Małe słońce orbitujące wokół dysku utrzymuje niezmienną
trajektorię, a majestatyczny dysk kręci się pod nim, łatwo
więc pojąć, że rok składa się tu nie z czterech, a z ośmiu
pór. Lata to okresy, kiedy słońce wschodzi lub zachodzi w
najbliższym punkcie Krawędzi; zimy następują, kiedy wschodzi
lub zachodzi w punkcie oddalonym o mniej więcej
dziewięćdziesiąt stopni łuku.
Tym samym w krainach wokół Okrągłego Morza rok zaczyna
się od Nocy Strzyżenia Wiedźm, postępuje poprzez Primę
Wiosenną do pierwszego dnia lata (Wigilia Pomniejszych
Bóstw) i dalej do Primy Jesiennej, mija połówkę roku w dniu
Okrupływu, następnie Zimową Secundę (zwaną też Obrazimą,
ponieważ słońce wschodzi wtedy w kierunku obrotowym dysku).
Dalej następuje Wiosennna Secunda, a Lato Dwa depcze jej po
piętach. Trzy czwarte roku sygnalizuje noc Załóżkowa, jedyna
noc w roku, kiedy - według legendy - wszystkie wiedźmy,
czarownicy i duchy zalegają w łóżkach. Opadające liście i
mroźne noce podążają z wolna ku Przeciwobrazimie i nowej
Nocy Strzeżenia Wiedźm, spoczywającej jak klejnot w jej
sercu.
Ponieważ słabe słońce nigdy nie dogrzewa Osi, ziemie
wokół niej skuwa wieczna zmarzlina. Krawędź, z drugiej
strony, to region gorących wysp i słonecznych dni.
Tydzień dysku składa się naturalnie z ośmiu dni, a w
widmie światła występuje osiem kolorów. Osiem to liczba
mająca na dysku istotne znaczenie okultystyczne i nigdy,
ale to nigdy nie może jej wypowiedzieć mag.
Nie jest całkiem oczywiste, dlaczego właściwie wszystko
powyższe zachodzi. Pomaga jednak zrozumieć, czemu bogów
na dysku nie tyle czci się, co obwinia.
Bravd pojął, że odebrano mu inicjatywę.
- Po prostu zniknij stąd, dobrze? - poprosił jeździec. -
W tej chwili nie mam dla ciebie czasu. Czy to jasne? -
Rozejrzał się i dodał: - To samo dotyczy twego
ciemnolubnego, zapchlonego towarzysza, gdziekolwiek się
teraz ukrywa.
Łasica podszedł do konia i spojrzał na zmiętoszonego
jeźdźca.
- To przecież mag Rincewind, nieprawdaż? - zawołał
radośnie, równocześnie notując w pamięci wygłoszony przez
przybysza opis własnej osoby. Zemści się w wolnej chwili. -
Miałem wrażenie, że poznaję ten głos.
Bravd splunął i schował miecz. Zwykle nie opłacało się
zaczepiać magów - rzadko mieli przy sobie jakieś skarby
warte poniesionych trudów.
- Bezczelnie gada jak na rynsztokowego maga - mruknął.
- Nie zrozumieliście - odparł zmęczonym tonem jeździec.
- Boję się was tak bardzo, że kręgosłup mam jak z galarety.
Ale w tej chwili cierpię na przedawkowanie grozy. Kiedy mi
to minie, znajdę czas, żeby się was przyzwoicie
przestraszyć.
Łasica wyciągnął rękę w kierunku płonącego miasta.
- Przeszliście przez ogień? - zapytał.
Mag przetarł oczy poparzoną dłonią.
- Byłem tam, kiedy to się zaczęło. Widzicie go? Tego z
tyłu? - wskazał swego towarzysza podróży, który powoli
zbliżał się, wykorzystując metodę jazdy polegającą na
spadaniu co i rusz z siodła.
- Co z nim? - zdziwił się Łasica.
- To wszystko przez niego - odparł krótko Rincewind.
Bravd i Łasica spojrzeli na obcego, który podskakiwał
właśnie z jedną nogą w strzemieniu.
- Podpalacz, co? - mruknął w końcu Bravd.
- Nie. W każdym razie niezupełnie. Powiedzmy, że gdyby
nadciągał całkowity i absolutny chaos, on w mokrym
miedzianym pancerzu stanąłby na szczycie wzgórza w czasie
burzy z piorunami i wrzeszczał: "Wszyscy bogowie to
bękarty!" Macie coś do jedzenia?
- Znajdzie się parę kurczaków - odparł Łasica. - Wymienimy
je za opowieść.
- Jak mu na imię? - wtrącił Bravd, który zwykle nie
nadążał za konwersacją.
- Dwukwiat.
- Dwukwiat? Zabawnie.
- To jeszcze nic. - Mag zeskoczył z siodła. - Kurczaki,
mówiłeś?
- Smażone - odparł Łasica. Mag jęknął.
- Co mi przypomina... - Łasica pstryknął palcami. -
Jakieś, bo ja wiem... pół godziny temu nastąpił bardzo
silny wybuch...
- To wyleciał w powietrze magazyn oliwy. - Rincewind
zadrżał na wspomnienie płomiennego deszczu.
Łasica obejrzał się i uśmiechnął znacząco do towarzysza,
który burknął coś pod nosem i wręczył mu wyjętą z sakiewki
monetę. A potem od strony drogi rozległ się urwany nagle
wrzask. Zajęty kurczęciem Rincewind nie odwrócił głowy.
- Jazda konna to jedna z umiejętności, których nie
opanował - stwierdził. Po czym zesztywniał, jakby trafiony w
głowę nieoczekiwanym wspomnieniem i z cichym jękiem grozy
pognał w mrok. Kiedy wrócił, z ramienia zwisał mu bezwładnie
osobnik zwany Dwukwiatem. Był niski i chudy, ubrany
dziwacznie w parę sięgających kolan bryczesów i koszulę o
kolorach tak jaskrawych i niedopasowanych, że nawet w
półmroku raziły wyczulone oczy Łasicy.
- Na dotyk kości ma całe - ocenił Rincewind. Dyszał
ciężko. Bravd mrugnął do Łasicy i odszedł, by zbadać kształt,
który obaj uznali za juczne zwierzę.
- Lepiej nie próbuj - rzucił mag, nie odrywając wzroku
od nieprzytomnego Dwukwiata. - Wierz mi. Moc go ochrania.
- Zaklęcie? - Łasica przykucnął.
- Nieee... Ale jakaś magia. Tak myślę. Nie taka zwyczajna.
To znaczy, może zmieniać złoto w miedź, kiedy jednocześnie
to ciągle złoto. Czyni ludzi bogaczami niszcząc ich własność,
pozwala słabym bez lęku wchodzić pomiędzy złodziei, przebija
najmocniejsze drzwi, by sięgnąć do najsilniej strzeżonych
skarbców. Nawet teraz trzyma mnie w niewoli: muszę chcąc
nie chcąc podążać za tym wariatem i chronić go od zła. Jest
silniejsza od ciebie, Bravdzie. Myślę nawet, że sprytniejsza
niż ty, Łasico.
- Jak zatem zwie się ta potężna magia?
Rincewind wzruszył ramionami.
- W naszym języku nazywa się odbity-głos-podziemnych-duchów.
Macie trochę wina?
- Musisz wiedzieć, że jeśli idzie o magię, to znam pewne
sztuczki - rzekł Łasica. - Nie dalej jak zeszłego roku ja
sam, wspomagany przez tego oto mego przyjaciela, odebrałem
słynnemu z potęgi Arcymagowi z Ymitury jego laskę, pas i
życie, mniej więcej w takiej właśnie kolejności. Nie
obawiam się owego odbitego-głosu-podziemnych-duchów, o
którym mówisz. Jednakże - dodał - pobudziłeś moją ciekawość.
Zechcesz może opowiedzieć coś więcej?
Bravd rzucił okiem na ciemną plamę na drodze. Była teraz
bliżej i widział ją wyraźniej w słabym blasku przedświtu.
Wyglądała zupełnie jak...
- Skrzynia z nogami? - spróbował zgadnąć.
- Opowiem wam o tym - obiecał Rincewind. - To znaczy,
jeśli macie wino.
Daleko w dolinie rozległ się grzmot, a potem syk. Ktoś
rozsądniejszy od innych rozkazał, by zatrzasnąć wielkie
odrzwia przegradzające koryto Ankh w miejscu, gdzie
opuszczała podwójne miasto. Pozbawiona zwykłego ujścia rzeka
wystąpiła z brzegów i zalewała pustoszone pożarem ulice.
Wkrótce kontynent ognia stał się archipelagiem wysepek,
coraz mniejszych w miarę jak podnosiła się ciemna fala. A
ponad miastem oparów i dymu wzleciała skłębiona chmura pary
i zakryła gwiazdy. Łasica uznał, że wygląda jak jakiś ciemny
grzyb.
*
Podwójne miasto złożone z dumnego Ankh i zapowietrzonego
Morpork, którego zaledwie odbiciami są wszystkie inne miasta
w czasie i przestrzeni, w swej długiej i ciekawej historii
przetrwało już wiele klęsk. Zawsze powstawało, by rozkwitnąć
na nowo. Podobnie pożar i wkrótce po nim powódź, która
zniszczyła wszystko, co pozostało niepalnego, dodając przy
tym ocaleńcom do licznych uciążliwości szczególnie przenikliwy
fetor, w żadnym razie nie oznaczały końca metropolii. Były
raczej ognistym znakiem przestankowym, węglowym przecinkiem
czy salamandrowym średnikiem w nieprzerwanej opowieści.
Kilka dni przed opisanymi zdarzeniami, z porannym
przypływem dotarł korytem Ankh do miasta pewien statek.
Zacumował wśród wielu innych w labiryncie nabrzeży i basenów
przy brzegu Morpork. Wiózł ładunek różowych pereł, mlecznych
orzechów i pumeksu, kilka oficjalnych listów do patrycjusza
Ankh i pasażera.
Właśnie pasażer zwrócił na siebie uwagę Ślepego Hugha,
jednego z żebraków pełniących ranną służbę przy Basenie
Perłowym. Hugh szturchnął pod żebro Kulawego Wa i bez słowa
wyciągnął rękę.
Przybysz stał na kei i przyglądał się, jak kilku marynarzy
z wysiłkiem znosi po trapie wielką, okutą mosiądzem skrzynię.
Obok stał inny mężczyzna, najwyraźniej kapitan. Dzielny
żeglarz roztaczał - każdy nerw ciała Ślepego Hugha, wibrujący
zwykle w obecności nawet odrobiny zanieczyszczonego złota
z odległości pięćdziesięciu kroków, wrzeszczał o tym do
jego mózgu - roztaczał aurę kogoś, kto spodziewa się szybkiego
wzbogacenia.
I rzeczywiście; kiedy skrzynia stanęła na bruku, obcy
sięgnął do sakiewki i błysnęła moneta. Kilka monet. Złotych.
Ciało Ślepego Hugha drżało jak leszczynowa różdżka nad żyłą
wodną. Żebrak gwizdnął pod nosem i raz jeszcze szturchnąwszy
Kulawego Wa, posłał go biegiem w pobliską alejkę i dalej,
ku sercu miasta.
Kapitan wrócił na statek, a nieco oszołomiony przybysz
pozostał na nabrzeżu. Ślepy Hugh chwycił swój żebraczy
kubek i z przymilnym uśmiechem przeszedł przez ulicę. Widząc
go, obcy sięgnął nerwowo do pasa.
- Dzień dobry szanownemu panu - zaczął Hugh i nagle
spojrzał prosto w twarz o czterech oczach. Odwrócił się,
gotów do ucieczki.
- ! - powiedział obcy i chwycił go za ramię.
Hugh słyszał, jak śmieją się z niego stłoczeni na burcie
marynarze. Równocześnie jego wyspecjalizowane zmysły wykryły
odurzający zapach pieniędzy. Zamarł. Obcy puścił go i zaczął
wertować wyjętą zza pasa małą czarną książeczkę.
- Witam - powiedział.
- Co? - zdumiał się Hugh.
Twarz przybysza nie wyrażała niczego.
- Witam? - powtórzył głośniej niż to konieczne i tak
starannie, że Hugh słyszał niemal, jak samogłoski z brzękiem
wskakują na miejsca.
- Ja też witam - odparł. Obcy uśmiechnął się szeroko
i raz jeszcze sięgnął do sakiewki. Tym razem jego dłoń
powróciła dzierżąc dużą złotą monetę. Szczerze mówiąc,
była nawet trochę większa od 8000-dolarowej ankhiańskiej
korony i miała jakiś dziwny rysunek. Przemawiała jednak
do umysłu Hugha językiem, który doskonale rozumiał. Mój
obecny właściciel, mówiła, potrzebuje pomocy i wsparcia.
Czemu ich nie udzielisz, żebyśmy - ty i ja - mogli potem
pójść gdzieś i razem się zabawić?
Subtelne zmiany w posturze żebraka sprawiły, że obcy
poczuł się swobodniej. Znowu zajrzał do książeczki.
- Pragnę dotrzeć do hotelu, tawerny, noclegowni, zajazdu,
schroniska, karawanseraju - oznajmił.
- Co? Do wszystkich na raz? - zdumiał się Hugh.
- ? - odpowiedział obcy.
Hugh zdawał sobie sprawę, że wokół zebrał się już tłumek
handlarek ryb, zbieraczy muszli i zwykłych gapiów.
Wszyscy z zaciekawieniem obserwowali jego rozmówcę.
- Znam niezłą tawernę - rzekł. - Wystarczy?
Nie mógł znieść myśli o złotej monecie znikającej z
jego życia. Zatrzyma tę jedną, choćby Ymor skonfiskował
wszystkie pozostałe. A wielki kufer, będący głównym elementem
bagażu przybysza, wyglądał na pełen złota.
Czterooki obcy zajrzał do książki.
- Pragnę dotrzeć do hotelu, miejsca odpoczynku, tawerny...
- Tak, wiem. Chodźmy zatem - przerwał pospiesznie Hugh.
Porwał jeden z tobołków i szybko ruszył przed siebie. Po
chwili wahania obcy pomaszerował za nim.
Klucz myśli płynął wolno przez umysł żebraka. Szczęście
mu sprzyjało, skoro ten nowo przybyły tak łatwo pozwolił się
zaprowadzić pod "Rozbity Bęben". Ymor pewnie nie poskąpi
nagrody. A jednak coś w nieznajomym budziło niepokój mimo
oczywistej łagodności. I Hugh w żaden sposób nie mógł
rozstrzygnąć, co to takiego. Na pewno nie ta dodatkowa para
oczu, choć istotnie dziwaczna. Chodziło o coś innego.
Obejrzał się.
Niski przybysz kroczył wolno środkiem ulicy i rozglądał
się z wyraźnym zaciekawieniem.
A potem Hugh zobaczył coś, co niemal odebrało mu rozum.
Wielki drewniany kufer, który ostatnio stał spokojnie
na nabrzeżu, teraz podążał za swym panem, kołysząc się
przy tym lekko. Powoli, by gwałtowny ruch nie odebrał mu
kruchej władzy nad własnymi nogami, Hugh pochylił się,
by zajrzeć pod dno skrzyni.
Było tam mnóstwo małych nóżek.
Hugh odwrócił się bardzo powoli i ostrożnie, z rozwagą
pomaszerował pod "Rozbity Bęben".
*
- Dziwne - mruknął Ymor.
- Miał taką wielką drewnianą skrzynię - dodał Kulawy
Wa.
- Musi być kupcem albo szpiegiem - stwierdził Ymor.
Z trzymanego w ręku kotleta oderwał i rzucił w powietrze
kawałek mięsa. Pocisk nie zdążył osiągnąć wierzchołka łuku,
gdy czarny kształt wynurzył się z cienia w kącie pod sufitem
i zanurkował, chwytając smakołyk w powietrzu.
- Kupiec albo szpieg - powtórzył Ymor. - Wolałbym szpiega.
Szpieg opłaca się podwójnie, bo zawsze jest za niego jakaś
nagroda. Co o tym myślisz, Withel?
Siedzący naprzeciw drugi największy złodziej Ankh-Morpork
przymknął jedyne oko i wzruszył ramionami.
- Sprawdziłem statek - oznajmił. - To niezależny handlarz.
Czasem robi rejsy do Brunatnych Wysp. Ludzie tam to zwyczajne
dzikusy. Nie mają pojęcia o szpiegach, a kupców pewnie
zjadają.
- On przypominał trochę kupca - wtrącił Wa. - Chociaż
niezbyt gruby.
Przy oknie załopotały skrzydła. Ymor podniósł swe
cielsko, przeszedł przez salę i wrócił z dużym krukiem na
ręku. Kiedy odczepił przywiązaną do łapy kapsułę, ptak
odleciał do swych pobratymców ukrytych między krokwiami.
Withel spoglądał za nim bez sympatii. Kruki Ymora były
nieodmiennie lojalne wobec swego pana. Lojalne do tego
stopnia, że jedyna próba Withela, by awansować do rangi
największego złodzieja w Ankh-Morpork, kosztowała prawą rękę
ich pana lewe oko. Ale nie życie. Ymor nigdy nie winił
ludzi za ich ambicje.
- B12 - oznajmił Ymor. Odrzucił kapsułkę i rozwinął
ukryty w niej mikroskopijny pergamin.
- Gorrin Kot - wyjaśnił odruchowo Withel. - Na stanowisku
w wieży z gongiem przy Świątyni Pomniejszych Bóstw.
- Donosi, że Hugh prowadzi naszego przybysza pod "Rozbity
Bęben". To dobrze. Grubas jest... chyba... naszym
przyjacielem?
- Tak - potwierdził Withel. - Jeśli wie, co mu się opłaca.
- Wśród jego klientów znalazł się ostatnio i twój człowiek,
ten Gorrin - dodał uprzejmie Ymor. - Pisze tu bowiem o
skrzyni na nogach, jeśli prawidłowo odczytałem jego gryzmoły.
- Spojrzał na Withela ponad brzegiem kartki.
Withel spuścił wzrok.
- Poniesie karę - odparł krótko.
Siedział rozparty nonszalancko, w swym czarnym stroju
przywodząc na myśl pumę znad Krawędzi zaczajoną wśród konarów
w dżungli. Wa uznał, że Gorrin ze Świątyni Pomniejszych
Bóstw wkrótce dołączy do tych drobnych bożków w licznych
wymiarach Zaświata. A był Wa dłużny trzy miedziaki.
Ymor zmiął kartkę i cisnął ją do kąta.
- Sądzę, Withel, że niedługo zajrzymy pod "Rozbity
bęben". Może spróbujemy też owego piwa, któremu twoi ludzie
nie potrafią się oprzeć.
Withel nie odpowiedział. Pełnienie funkcji prawej ręki
Ymora przypominało chłostanie na śmierć perfumowanymi
sznurowadłami.
*
W podwójnym mieście Ankh-Morpork, najwspanialszym ze
wszystkich miast wokół Okrągłego Morza, działały liczne
gangi, złodziejskie gildie, syndykaty i tym podobne
organizacje. Był to jeden z głównych powodów jego bogactwa.
Większa część ubogich obywateli z opacznego brzegu rzeki,
zamieszkujących labirynt uliczek Morpork, powiększała swe
skromne dochody świadcząc drobne usługi dla tego czy owego
ze współzawodniczących gangów. Toteż zanim Hugh i Dwukwiat
wkroczyli na dziedziniec "Rozbitego bębna", przywódcy owych
gangów wiedzieli już, że do miasta przybył ktoś, kto zapewne
posiada wielkie skarby. Niektóre raporty od co bardziej
spostrzegawczych szpiegów donosiły o takich szczegółach jak
książka podpowiadająca obcemu, co ma mówić, czy kufer, który
sam chodził. Te informacje odrzucano natychmiast. Żaden
czarownik zdolny do takiej magii nie zjawił się nigdy w
promieniu mili od doków Morpork.
Wciąż trwała pora, gdy większość mieszkańców właśnie
wstała albo wybierała się do łóżek. Dlatego niewielu tylko
klientów "Rozbitego bębna" patrzyło, jak Dwukwiat zstępuje
schodami do głównej sali. Kiedy za nim pojawił się Bagaż
i pewnym krokiem zbiegł po stopniach, klienci przy drewnianych
stołach jak jeden mąż spojrzeli podejrzliwie w swoje kufle.
Grubas robił właśnie awanturę małemu trollowi, który
sprzątał za barem.
- Co to jest, do diabła? - zawołał, kiedy cała trójka
przedefilowała obok niego.
- Lepiej nic nie mów - syknął Hugh. Dwukwiat kartkował
już swoją książkę.
- Co on robi? - Grubas wziął się pod boki.
- Ta książka mówi mu, co powiedzieć - mruknął Hugh.
- Wiem, że brzmi to śmiesznie.
- Jak książka może powiedzieć człowiekowi, co mówić?
- Pragnę noclegu, pokoju, kwatery, zakwaterowania, pełne
wyżywienie, czy pokoje są czyste, pokój z widokiem, jaka
jest opłata za jedną noc? - wyrzucił jednym tchem Dwukwiat.
Grubas spojrzał na Hugha. Żebrak wzruszył ramionami.
- Ma mnóstwo pieniędzy - wyjaśnił.
- W takim razie powiedz mu, że trzy miedziaki. A to
Coś musi zostać w stajni.
- ? - zapytał obcy. Grubas wystawił trzy tłuste, czerwone
paluchy, a twarz przybysza rozsłoneczniła się nagle wyrazem
zrozumienia. Sięgnął do sakiewki i położył na dłoni oberżysty
trzy duże, złote monety.
Grubas przyglądał się im z uwagą. Przedstawiały mniej
więcej czterokrotną wartość całego "Rozbitego bębna" łącznie
z obsługą. Spojrzał na Hugha. Z tej strony nie mógł oczekiwać
pomocy. Spojrzał na obcego. Przełknął ślinę.
- No tak - oświadczył nienaturalnie wysokim głosem.
- Oczywiście, dojdą jeszcze posiłki. Hm... Zrozumiałeś?
Jeść. Jedzenie. Tak?
Wykonał wymowny gest.
- Jeszcz? - powtórzył niski człowieczek.
- Tak. - Grubas zaczynał się pocić. - Lepiej zajrzyj
do tej swojej książeczki.
Przybysz otworzył książkę i przesunął palcem po stronie.
Grubas, który w pewnym sensie umiał czytać, zajrzał od
góry. To, co zobaczył, nie miało sensu.
- Jeeeść - powiedział obcy. - Tak. Kotlet, siekany,
sztuka mięsa, gulasz, ragout, potrawka, mielony, zrazy,
suflet, pączki, krem migdałowy, sorbet, owsianka, kiełbasa,
nie mieć kiełbasy, fasola, bez fasoli, słodycze, galaretka,
dżem. Podroby. - Uśmiechnął się promiennie.
- Wszystko na raz? - upewnił się słabym głosem oberżysta.
- On tylko tak mówi - wyjaśnił Hugh. - Nie pytaj mnie
dlaczego. Mówi i już.
Wszystkie oczy w sali wpatrywały się w przybysza - z
wyjątkiem oczu maga Rincewinda, który siedział w kącie
i ściskał kufel z bardzo małym jasnym.
On patrzył na Bagaż.
Popatrzmy na Rincewinda.
Spójrzmy na niego: chudy jak większość magów, odziany w
ciemnoczerwoną szatę, na której zmatowiałymi cekinami
wyszyto kilka mistycznych symboli. Można by wziąć go za
prostego ucznia, który uciekł od mistrza z powodu
nieposłuszeństwa, nudy, strachu czy też ukrytego zamiłowania
do heteroseksualizmu. Jednak na szyi nosił na łańcuchu
brązowy ośmiokąt, przynależny alumnom Niewidocznego
Uniwersytetu, wyższej szkoły magii, której
czasoprzestrzennie transcendentne miasteczko akademickie
nigdy nie znajduje się dokładnie ani Tutaj, ani Tam.
Absolwentów czekała zwykle kariera co najmniej
czarnoksiężnika, lecz Rincewind - w rezultacie
nieszczęśliwego wypadku - opuścił uczelnię znając tylko
jedno zaklęcie, więc zarabiał na życie wykorzystując swe
wrodzone zdolności językowe. Z zasady unikał pracy, ale
posiadał spryt, który znajomym przywodził na myśl
błyskotliwego szczura. I na pierwszy rzut oka potrafił
rozpoznać drewno myślącej gruszy. Teraz właśnie je zobaczył
i nie do końca potrafił uwierzyć własnym zmysłom.
Arcymag, poświęcając wiele wysiłku i czasu, mógł czasem
zdobyć laskę z gałęzi myślącej gruszy, rosnącej jedynie
w miejscach, gdzie trwała pradawna magia. Na całym
obszarze nad Okrągłym Morzem istniały najwyżej dwie takie laski.
Wielki kufer z takiego drewna... Rincewind liczył przez
chwilę. Doszedł do wniosku, że gdyby nawet kufer pełen
był gwiezdnych opali i prętów auricholatum, zawartość nie
byłaby warta nawet dziesiątej części ceny opakowania. Żyła
zaczęła pulsować mu na skroni.
Wstał i zbliżył się do zajętej rozmową trójki.
- Czy mógłbym w czymś pomóc? - zaproponował.
- Spływaj stąd, Rincewind - warknął Grubas.
- Pomyślałem tylko, że dobrze byłoby zwrócić się do
tego dżentelmena w jego ojczystej mowie - wyjaśnił uprzejmie
mag.
- Sam doskonale sobie radzi - oświadczył oberżysta,
ale cofnął się o krok.
Rincewind uśmiechnął się grzecznie do obcego i rzucił
parę słów po chimerańsku. Szczycił się płynną znajomością
tego języka, lecz przybysz zrobił tylko zdziwioną minę.
- Nic z tego - wtrącił pewnym głosem Hugh. - To ta książka,
rozumiesz. Mówi mu, co powiedzieć. Magia.
Rincewind przeszedł na szlachetny borograviański, potem
na vanglemesht, sumtri, a nawet czarny oroogu, język bez
rzeczowników i z jednym tylko przymiotnikiem, w dodatku
nieprzyzwoitym. Każda próba spotykała się z uprzejmym brakiem
zrozumienia. W rozpaczy spróbował pogańskiego trob i twarz
małego człowieczka rozjaśniła się uśmiechem zachwytu.
- Nareszcie! - zawołał. - Szlachetny panie! To zadziwiające!
(W trob ostatnie słowo oznaczało dokładnie "rzecz, która
może się zdarzyć raz tylko w okresie używalności kanoe
wydłubanego pilnie toporem i wypalonego starannie z najwyższego
spośród diamentowych drzew rosnących w słynnym diamentowym
lesie w dolnych partiach zboczy Góry Ayawaya, będącej według
legendy siedzibą bogów ognia").
- Co to znaczy? - spytał podejrzliwie Grubas.
- Co powiedział oberżysta? - spytał mały człowieczek.
Rincewind przełknął ślinę.
- Grubas - rzucił. - Dwa kufle twojego najlepszego piwa,
jeśli łaska.
- Rozumiesz go?
- Oczywiście.
- Powiedz mu... powiedz, że witamy go serdecznie. Powiedz,
że śniadanie kosztuje... no... jedną sztukę złota. - Przez
moment twarz Grubasa wyglądała, jakby pod nią toczyła się
zażarta walka. Wreszcie, w porywie wielkoduszności dodał:
- Dołożę też twoje.
- Przybyszu - rzekł spokojnie Rincewind. - Jeśli się
tu zatrzymasz, do wieczora zostaniesz otruty albo zadźgany
nożem. Ale nie przestawaj się uśmiechać, bo wtedy mnie
to spotka.
- Och, daj spokój. - Obcy rozejrzał się dookoła. - To
piękny lokal. Prawdziwa morporkiańska tawerna. Tyle o nich
słyszałem... Jakie ciekawe belkowania. I całkiem rozsądne
ceny.
Rincewind spojrzał wokół siebie na wypadek, gdyby jakiś
wyciek czarów z Dzielnicy Magów za rzeką przeniósł ich
nagle w zupełnie inne miejsce. Ale nie - wciąż byli "Pod
Bębnem", wśród ścian czarnych od dymu, z podłogą zasypaną
kompostem starej trzciny i bezimiennych robaków, z kwaśnym
piwem nie tyle kupowanym, ile wypożyczanym na chwilę. Próbował
dopasować jakiś obraz do słowa "ciekawe", a raczej jego
najbliższego trobińskiego odpowiednika, który oznaczał
"przyjemną odmienność konstrukcji spotykaną w koralowych
chatkach gąbkożernych pigmejów z półwyspu Orohai".
Umysł Rincewinda osłabł z wysiłku. Gość mówił dalej:
- Nazywam się Dwukwiat.
Wyciągnął rękę. Trzej jego rozmówcy pochylili się instynktownie,
by sprawdzić, czy trzyma w niej monetę.
- Miło mi cię poznać - odparł Rincewind. - Jestem Rincewind.
Posłuchaj, ja wcale nie żartowałem. To niebezpieczne miejsce.
- Doskonale. Właśnie czegoś takiego szukałem.
- Słucham?
- Co to za ciecz w kuflach?
- To? Piwo. Dziękuję, Grubas. Tak, piwo. Wiesz przecież.
Piwo.
- Aha. Popularny napój. Jak sądzisz, czy mała sztuka
złota będzie wystarczającą zapłatą? Nie chciałbym nikogo
urazić.
Złoto było już w połowie drogi z sakiewki.
- Arghh - wychrypiał Rincewind. - To znaczy nie, nikogo
to nie urazi.
- Świetnie. Mówiłeś, że to niebezpieczne miejsce.
Odwiedzane, chciałeś zapewne powiedzieć, przez bohaterów i
poszukiwaczy przygód?
Rincewind zastanowił się.
- Tak? - rzucił niepewnie.
- Doskonale. Chciałbym ich poznać.
Mag uznał, że zrozumiał.
- Przyjechałeś szukać najemników (wojowników walczących
dla szczepu posiadającego najwięcej mlecznych orzechów
do jedzenia)?
- Ależ nie. Po prostu chcę ich poznać. A kiedy wrócę
do domu, będę mógł o tym opowiedzieć.
Rincewind pomyślał, że spotkanie z niemal każdym z klientów
"Bębna" oznaczałoby, że Dwukwiat nigdy już nie wróci do domu.
Chyba że mieszkał w dole rzeki i akurat przepłynąłby obok.
- Gdzie jest twój dom? - zapytał. Zauważył, że Grubas
wyśliznął się na zaplecze, a zza sąsiedniego stołu Hugh
obserwuje ich podejrzliwie.
- Słyszałeś kiedy o mieście Bes Pelargic?
- Wiesz, niedługo byłem w Trob. Przejeżdżałem tylko,
rozumiesz...
- Ależ to wcale nie w Trob. Znam ten język, ponieważ
w naszych portach spotyka się wielu żeglarzy z beTrobi.
Bes Pelargic to główny port morski Imperium Agatejskiego.
- Obawiam się, że o nim nie słyszałem.
Dwukwiat uniósł brwi.
- Nie? Jest całkiem spore. Płyniesz obrotowo od Brunatnych
Wysp mniej więcej przez tydzień i już jesteś na miejscu.
Dobrze się czujesz?
Poderwał się, podbiegł i klepnął maga w plecy. Rincewind
krztusił się piwem.
Kontynent Przeciwwagi!
*
Trzy ulice dalej pewien człowiek wrzucił monetę do miseczki
z kwasem i zamieszał delikatnie. Grubas czekał niecierpliwie.
Odczuwał niepokój w tym pomieszczeniu pełnym cuchnących
kadzi i bulgoczących dzbanów, o ścianach zastawionych półkami,
na których mroczne kształty przywodziły na myśl czaszki
i wypchane nieprawdopodobieństwa.
- I co? - zapytał.
- Takich badań nie można przyspieszyć - odparł z irytacją
stary alchemik. - Oznaczanie próby musi potrwać. Oho. -
Stuknął w miseczkę, gdzie monetę otaczał teraz zielony
wir. Na skrawku pergaminu przeprowadził jakieś obliczenia.
- Bardzo ciekawe - orzekł.
- Jest prawdziwy?
Starzec ściągnął wargi.
- To zależy, jak rozumiesz ten termin - odparł. - Jeśli
miałeś na myśli: czy ten pieniądz jest taki sam, jak -
powiedzmy - moneta pięćdziesięciodolarowa, odpowiedź brzmi:
nie.
- Wiedziałem! - wrzasnął oberżysta i ruszył do
drzwi.
- Nie jestem pewien, czy wyrażam się dostatecznie jasno
- rzucił za nim alchemik.
Grubas obejrzał się gniewnie.
- Co to ma znaczyć?
- Widzisz, przez wieki, przy takich czy innych okazjach,
kruszec naszych monet został nieco zanieczyszczony. Zawartość
złota przeciętnie sięga ledwie czterech części na dwanaście.
Reszta to srebro, miedź...
- I co z tego?
- Powiedziałem, że ta moneta różni się od naszych. To
czyste złoto.
Kiedy Grubas biegiem opuścił pracownię, alchemik przez
chwilę wpatrywał się w sufit. Potem wyjął maleńki skrawek
cienkiego pergaminu, wśród śmieci na blacie wyszukał pióro
i wypisał bardzo krótką wiadomość. Następnie przeszedł
do klatek, gdzie trzymał białe gołębice, czarne koguty
i inne laboratoryjne zwierzęta. Wyjął szczura o lśniącym
futrze, wsunął zwinięty pergamin do kapsułki umocowanej
przy tylnej nodze gryzonia i wypuścił zwierzę.
Szczur przez chwilę obwąchiwał podłogę, po czym zniknął
w ściennej dziurze.
Mniej więcej w tym samym czasie wróżka, mieszkająca
przy sąsiedniej ulicy i nie odnosząca do tej pory większych
sukcesów, spojrzała przypadkiem w swoją kryształową kulę.
Krzyknęła cicho i w ciągu godziny sprzedała całą swoją
biżuterię, zestaw magicznych sprzętów, większość odzieży
i prawie wszystkie przedmioty, których nie dało się wygodnie
przewieźć na najszybszym koniu, jakiego zdołała kupić.
Później, kiedy jej dom rozpadł się w płomieniach, ona sama
zginęła pod nagłą lawiną w Górach Morpork. Fakt ten dowodzi,
że Śmierć także ma poczucie humoru.
*
Również w tej samej mniej więcej chwili, gdy szczur
pocztowy znikał w labiryncie nor pod miastem, podążając
posłusznie za głosem pradawnego instynktu, patrycjusz Ankh-
Morpork sięgnął po listy dostarczone rankiem przez
albatrosa. Raz jeszcze spojrzał w zamyśleniu na pierwszy z
nich i przywołał naczelnika szpiegów.
*
A pod "Rozbitym Bębnem" Rincewind z otwartymi ustami
słuchał opowieści Dwukwiata.
- I postanowiłem sam to wszystko obejrzeć - mówił
człowieczek. - Kosztowało mnie to oszczędności ośmiu lat,
ale nie żałuję ani jednego półrhinu. Rozumiesz, przybyłem
tutaj. Do Ankh-Morpork. Sławionego w pieśniach i
opowieściach. Po tych ulicach stąpał Heric Białozbrojny,
Hrun Barbarzyńca. Bravd Osianin i Łasica... Wszystko wygląda
właśnie tak, jak sobie wyobrażałem.
Twarz Rincewinda była maską fascynacji i grozy.
- Nie mogłem już wytrzymać w Bes Pelargic - ciągnął
pogodnie Dwukwiat. - Cały dzień siedzieć za biurkiem, sumować
kolumny liczb i marzyć tylko o emeryturze... gdzie tu miejsce
na przygodę? Dwukwiat, powiedziałem sobie, teraz albo nigdy.
Wcale nie musisz słuchać opowieści. Możesz tam jechać.
Pora skończyć z włóczeniem się po nabrzeżach i wysłuchiwaniem
marynarskich bajek. Spisałem więc książkę rozmówek i wykupiłem
miejsce na najbliższym statku do Brunatnych Wysp.
- Bez żadnej ochrony? - mruknął Rincewind.
- Bez. Po co? Nie mam niczego, co warto by ukraść.
Rincewind chrząknął.
- Masz, ten... no... złoto.
- Ledwie dwa tysiące rhinu. Z trudem można za to przeżyć
miesiąc czy dwa. To znaczy w domu. Tutaj pewnie wystarczą
na trochę dłużej.
- Czy rhinu to te duże złote monety?
- Tak. - Dwukwiat spojrzał na maga niespokojnie ponad
dziwacznymi szkłami do patrzenia. - Jak sądzisz, czy dwa
tysiące wystarczą?
- Arghh - wychrypiał Rincewind. - To znaczy owszem,
wystarczą.
- To dobrze.
- Hm. Czy wszyscy w Imperium Agatejskim są tacy bogaci
jak ty?
- Ja? Bogaty? Na miłość bogów, skąd ci to przyszło do
głowy? - zawołał Dwukwiat. - Jestem tylko skromnym urzędnikiem.
Myślisz, że za dużo zapłaciłem oberżyście? - dodał.
- No... Zgodziłby się chyba na mniej - przyznał Rincewind.
- Rozumiem. Następnym razem będę wiedział. Widzę, że
sporo jeszcze muszę się nauczyć. Mam pewien pomysł, Rincewind.
Zgodziłbyś się zatrudnić u mnie jako, czy ja wiem, może
określenie "przewodnik" najlepiej oddaje sytuację? Mógłbym
sobie pozwolić na płacenie ci jednego rhinu dziennie.
Rincewind otworzył usta, ale słowa zawisły w krtani,
nie chcąc wychodzić na świat, który raptownie tonął w szaleństwie.
Dwukwiat zaczerwienił się.
- Obraziłem cię - stwierdził. - To impertynenckie żądanie
wobec takiego jak ty profesjonalisty. Bez wątpienia masz
wiele spraw, do których chcesz powrócić... z pewnością
jakieś magiczne dzieła...
- Nie - wyszeptał Rincewind. - Nie w tej chwili. Rhinu
dziennie, powiadasz? Jeden dziennie? Każdego dnia?
- Sądzę, że w tych okolicznościach powinienem zaproponować
półtora rhinu dziennie. Plus wszelkie koszta, naturalnie.
Mag zadumał się z godnością.
- To odpowiednia kwota - stwierdził. - Doskonale.
Dwukwiat sięgnął do sakiewki, wyjął duży złoty obiekt,
spojrzał na niego i wsunął z powrotem. Rincewind nie zdążył
przyjrzeć się dokładnie.
- Powinienem chyba trochę odpocząć - oświadczył turysta.
- To był długi rejs. Gdybyś zjawił się koło południa, poszlibyśmy
obejrzeć miasto.
- Naturalnie.
- Zechciej więc poprosić oberżystę, by zaprowadził mnie
do pokoju.
Rincewind spełnił żądanie. Po chwili obserwował, jak
zdenerwowany Grubas, który wybiegł pędem z jakiejś komórki
na zapleczu, prowadzi gościa po schodach. Bagaż poderwał
się natychmiast i truchtem ruszył za nimi.
Mag spojrzał na sześć dużych monet spoczywających na jego
dłoni. Dwukwiat nalegał, by przyjął należność za cztery dni
z góry.
Hugh skinął głową i uśmiechnął się zachęcająco. Rincewind
odpowiedział niechętnym grymasem.
Na studiach czarnoksięskich Rincewind nigdy nie zbierał
wysokich ocen z prekognicji, lecz teraz w mózgu zaczęły
pulsować dawno nie używane obwody. Widział przyszłość jak
wymalowaną jaskrawymi farbami na gałkach ocznych. Coś
zamrowiło go między łopatkami. Rozsądnym posunięciem -
wiedział to dobrze - byłby zakup konia. Szybkiego i drogiego
konia. Rincewind nie znał żadnego handlarza dostatecznie
bogatego, by wydał mu resztę z prawie całej uncji złota.
Pozostałe pięć monet pomogłoby otworzyć jakąś niewielką
praktykę w bezpiecznej odległości, powiedzmy dwieście mil
stąd. To by było rozsądne.
Ale co spotka Dwukwiata, zupełnie samego w mieście, gdzie
nawet karaluchy bezbłędnie wyczuwają złoto? Musiałby być
naprawdę bez serca, żeby go tak zostawić.
*
.T:kolor.03
Patrycjusz Ankh-Morpork uśmiechnął się samymi wargami.
- Osiowa Brama, powiadasz? - mruknął.
Kapitan straży zasalutował sprężyście.
- Tak, panie. Musieliśmy zastrzelić konia, żeby go zatrzymać.
- A to, stosunkowo prostą drogą, doprowadziło go tutaj.
- Patrycjusz spojrzał na Rincewinda. - Co masz do powiedzenia
na swoją obronę?
Plotka głosiła, że całe skrzydło patrycjuszowskiego
pałacu zajmowali pisarze, którzy całe dnie spędzali na
zestawianiu i aktualizowaniu informacji dostarczanych przez
wspaniale zorganizowaną sieć szpiegowską władcy. Rincewind
nie wątpił w to ani przez chwilę. Rzucił okiem na balkon
biegnący wzdłuż całej ściany komnaty. Gwałtowny bieg, zwinny
skok... nagły grad bełtów z kusz. Zadrżał.
Patrycjusz oparł swe podbródki na upierścienionej dłoni
i obrzucił maga spojrzeniem oczu małych i twardych jak
paciorki.
- Zastanówmy się - powiedział. - Złamanie przyrzeczenia,
kradzież konia, wprowadzanie do obiegu fałszywych monet...
tak, trafisz chyba na Arenę, Rincewind.
Tego już było za wiele.
- Nie ukradłem tego konia! Uczciwie go kupiłem!
- Ale za fałszywe pieniądze. Formalnie rzecz biorąc
to kradzież, sam rozumiesz.
- Przecież te rhinu to lite złoto!
- Rhinu? - Patrycjusz przewrócił w swych grubych palcach
jedną z monet. - Tak się nazywają? Interesujące. Ale, jak
sam zauważyłeś, niezbyt przypominają nasze dolary...
- Oczywiście, że nie są...
- Aha! Więc przyznajesz się?
Rincewind otworzył usta, by przemówić, zastanowił się
jednak i zrezygnował.
- No właśnie. A na dodatek mamy jeszcze obrazę moralności
związaną z tchórzliwym porzuceniem gościa w naszym kraju.
Wstyd, Rincewind.
Patrycjusz lekko skinął dłonią. Strażnicy odstąpili
w tył, a ich kapitan przesunął się o kilka kroków na prawo.
Rincewind poczuł się nagle bardzo samotny.
Mówi się, że kiedy ma umrzeć mag, przybywa po niego sam
Śmierć (zamiast - jak to zwykle czyni - wydelegować któregoś
ze swych podwładnych, na przykład Zarazę czy Głód).
Rincewind rozejrzał się nerwowo, szukając wysokiej postaci w
czerni (magowie, nawet nieudani, oprócz czopków i pręcików
mają na siatkówce maleńkie ośmiokąty, pozwalające im widzieć
oktarynę, podstawowy kolor, którego wszystkie inne są
jedynie bladymi cieniami rzucanymi w normalną
czterowymiarową przestrzeń. Podobno oktaryna jest czymś w
rodzaju odblaskowego zielonkawożółtego fioletu).
Czy to jakiś migotliwy cień w kącie?
- Naturalnie - dodał patrycjusz - mogę okazać łaskę.
Cień zniknął. Rincewind podniósł głowę; na jego twarzy
malował się wyraz szaleńczej nadziei.
- Tak?
Patrycjusz znowu skinął ręką i strażnicy wyszli. Zostawszy
sam na sam z suwerenem bliźniaczych miast, Rincewind zapragnął
niemal, by powrócili.
- Podejdź, Rincewindzie - rzucił patrycjusz. Wskazał
tacę smakołyków na niskim, onyksowym stoliku obok tronu.
- Masz ochotę na kandyzowaną meduzę? Nie?
- Ehm - odpowiedział Rincewind. - Nie.
- Wysłuchaj teraz uważnie tego, co mam do powiedzenia
- rzekł przyjaznym tonem patrycjusz. - W przeciwnym razie
umrzesz. W interesujący sposób. Powolny. I przestań tak
się wiercić. Jesteś swego rodzaju magiem, wiesz zatem,
że żyjemy na świecie mającym kształt dysku. Legenda głosi,
że przy dalszej krawędzi istnieje kontynent, który, choć
niewielki, dorównuje wagą wszystkim masom lądu na naszym
półkolu. A to dlatego, że wedle prastarych baśni zbudowany
jest w dużej części ze złota.
Rincewind kiwnął głową. Któż by nie słyszał o Kontynencie
Przeciwwagi? Niektórzy żeglarze uwierzyli nawet w te bajki
i popłynęli go szukać. Oczywiście, wracali z pustymi rękami
albo wcale. Ginęli pewnie w paszczach olbrzymich żółwi,
jak twierdzili rozsądniejsi ludzie morza. Ponieważ - to
całkiem jasne - Kontynent Przeciwwagi był jedynie mitem.
- On w rzeczy samej istnieje - oświadczył patrycjusz.
- I chociaż nie jest zbudowany ze złota, złoto istotnie
występuje tam dość powszechnie. Większą część masy tworzą
ogromne złoża oktirionu w głębi skorupy lądowej. Jest chyba
oczywiste dla umysłu tak przenikliwego jak twój, czemu
istnienie Kontynentu Przeciwwagi stanowi straszliwą groźbę
dla ludzi żyjących tutaj... - przerwał, dostrzegając rozdziawione
usta Rincewinda. Westchnął. - Czyżbyś przypadkiem nie nadążał
za tokiem mojego rozumowania?
- Arrgh - wykrztusił Rincewind. Przełknął ślinę i oblizał
wargi. - To znaczy, nie. To znaczy... no, złoto...
- Rozumiem - rzekł ze słodyczą patrycjusz. - Wydaje
ci się może, że byłoby wspaniale wyruszyć na Kontynent
Przeciwwagi i wrócić statkiem pełnym złota?
Rincewind miał wrażenie, że zastawiono na niego pułapkę.
- Tak? - zaryzykował.
- A gdyby każdy mieszkaniec wybrzeża Okrągłego Morza
miał własną górę złota? Czy to dobry pomysł? Co by się
wtedy stało? Zastanów się.
Rincewind zmarszczył czoło. Myślał.
- Wszyscy bylibyśmy bogaci?
Po tej uwadze temperatura wyraźnie opadła. Wywnioskował
więc, że odpowiedź nie była poprawna.
- Mogę ci zdradzić, Rincewindzie, że utrzymujemy kontakty
z Imperium Agatejskim, jak chce się ono nazywać - mówił
dalej patrycjusz. - Choć sporadyczne. Niewiele nas łączy.
Nie mamy niczego, na czym by im zależało, a oni niczego, na
co moglibyśmy sobie pozwolić. To stare imperium,
Rincewindzie. Stare, przebiegłe, okrutne i bardzo, bardzo
bogate. Dlatego wymieniamy albatrosową pocztą braterskie
pozdrowienia... Dość nieregularnie. Właśnie dzisiaj
otrzymałem stamtąd list. Poddany Imperatora wpadł na pomysł,
by odwiedzić nasze miasto. Jak rozumiem, chce je sobie
obejrzeć. Jedynie szaleniec zgodziłby się na trudy rejsu
przez Obrotowy Ocean tylko po to, żeby na coś popatrzeć. A
jednak... Wylądował dziś rano. Mógł spotkać najwspanialszego
z bohaterów, najsprytniejszego złodzieja albo wielkiego
mędrca... Spotkał ciebie. Zatrudnił cię jako przewodnika. I
będziesz tym przewodnikiem, Rincewindzie. Przewodnikiem
tego... oglądacza, tego Dwukwiata. Dopilnujesz, by powrócił
do domu z dobrą opinią o naszym skromnym kraju ojczystym. Co
ty na to?
- Ehm. Dzięki, panie - odparł żałośnie Rincewind.
- Jeszcze jedna sprawa. Byłoby tragedią, gdyby naszemu
małemu gościowi przytrafiło się jakieś nieszczęście. Byłoby
wręcz straszne, gdyby na przykład zginął. Straszne dla
całej naszej krainy, ponieważ agatejski imperator dba o
swoich poddanych i bez trudu mógłby nas unicestwić jednym
skinieniem dłoni. Jednym skinieniem! A z całą pewnością
byłoby to straszne dla ciebie, Rincewindzie, ponieważ przez
tygodnie pozostałe do przybycia potężnej floty najemników
niektórzy z moich sług zajmowaliby się twoją osobą. W nadziei,
że gniew żądnych zemsty kapitanów przygaśnie nieco na widok
twego wciąż żyjącego ciała. Istnieją zaklęcia, nie pozwalające
życiu ulecieć, choćby ciało wielkiego doznało uszczerbku,
i... Widzę z twojej twarzy, że zaczynasz pojmować.
- Arrgh.
- Przepraszam, nie zrozumiałem.
- Tak, panie. Ja, tego... zadbam, to znaczy dołożę
wszelkich starań, to znaczy, no, będę na niego uważał i
dopilnuję, żeby nie spotkała go żadna krzywda.
A potem zacznę żonglować śnieżkami w piekle, dodał z
goryczą w zaciszu własnej czaszki.
- Wspaniale. Jak słyszałem, jesteście już z Dwukwiatem
w jak najlepszych stosunkach. Doskonały początek. Kiedy
bezpiecznie powróci do ojczyzny, przekonasz się, że nie
jestem niewdzięcznikiem. Pewnie nawet uchylę ciążące na
tobie oskarżenia. Dziękuję ci, Rincewindzie. Możesz odejść.
Rincewind postanowił nie prosić o zwrot pozostałych
pięciu rhinu. Wycofał się ostrożnie.
- Ach, jeszcze coś - rzucił patrycjusz, gdy mag chwytał
już za klamkę.
- Słucham, panie. - Serce Rincewinda zamarło.
- Jestem przekonany, że nawet nie marzysz o porzuceniu
tych obowiązków i ucieczce z miasta. Według mojej oceny,
jesteś typowym mieszczuchem. Mimo to możesz być pewien,
że przed wieczorem władcy innych miast zostaną powiadomieni
o naszej umowie.
- Gwarantuję ci, panie, że myśl taka nawet nie postała
mi w głowie.
- Doprawdy? Zatem na twoim miejscu zaskarżyłbym własną
gębę o oszczerstwo.
*
Rincewind pędem dotarł pod "Rozbity Bęben" i zderzył się
z człowiekiem, który szybko i tyłem wychodził przez drzwi.
Pośpiech obcego tłumaczyła w pewnym stopniu włócznia w
jego piersi. Zacharczał głośno i padł martwy u stóp maga.
Rincewind wsunął głowę za framugę i natychmiast odskoczył,
gdy ciężki topór przemknął obok niego niczym kuropatwa.
Drugi, ostrożny rzut oka powiedział mu, że był to pewnie
przypadek. W mrocznym wnętrzu "Bębna" kłębili się walczący,
spora ich część - co potwierdziło trzecie, dłuższe spojrzenie
- w kawałkach. Rincewind uchylił się, gdy ciśnięte na ślepo
krzesło przepłynęło obok, by roztrzaskać się o mur po
przeciwległej stronie ulicy.
A potem wskoczył do środka.
Miał na sobie ciemną szatę, pociemniałą jeszcze od
długiego noszenia i nieregularnego prania. W szaleństwie
mroku nikt nie zwracał uwagi na mglistą sylwetkę
przemykającą między stołami. W pewnej chwili jeden z
walczących zatoczył się w tył i nadepnął na coś, co
sprawiało wrażenie palców. Natychmiast coś, co sprawiało
wrażenie zębów, wgryzło się w jego łydkę. Wrzasnął
przenikliwie i opuścił gardę dostatecznie nisko, by
dosięgnął go miecz zaskoczonego przeciwnika.
Rincewind dotarł do schodów. Ssał podrapaną dłoń i
poruszał się w dziwacznej, schylonej pozycji. Bełt z kuszy
stuknął o poręcz ponad nim i mag zaskomlał. W każdej chwili
oczekując celniejszego strzału, kilkoma skokami pokonał
schody. W korytarzu wyprostował się, dysząc ciężko. Podest
zaścielony był ciałami, a jakiś wielki, czarnobrody
mężczyzna z mieczem w ręku szarpał za klamkę u drzwi.
- Hej! - krzyknął Rincewind.
Mężczyzna rozejrzał się, po czym z pewną niedbałością
wyrwał z bandoletu krótki nóż. I rzucił. Rincewind uchylił
się. Zza pleców usłyszał zduszone stęknięcie - to mierzący
właśnie z kuszy strzelec wypuścił broń i chwycił się za
gardło.
Czarnobrody sięgał po drugi nóż. Rincewind rozejrzał
się gorączkowo, po czym, improwizując, wyprostował się
i przyjął czarnoksięską pozę.
Uniósł ramię.
- Asoniti! Kyorucha! Beazleblor!
Mężczyzna zawahał się, spoglądając nerwowo na wszystkie
strony w oczekiwaniu na magię. Myśl, że nic z niej nie
będzie, wpadła mu do głowy w tej samej chwili, gdy Rincewind
przyskoczył i z całej siły kopnął go w krocze.
Zbój jęknął i zgiął się w pół. Mag tymczasem szarpnął za
klamkę, skoczył do środka, zatrzasnął za sobą drzwi i oparł
się o nie zdyszany.
W pokoju panowała cisza. Dwukwiat spał smacznie na niskim
łożu. A obok, u jego stóp, stał Bagaż.
Rincewind ruszył do przodu; chciwość popychała go tak
delikatnie, jakby sunął na maleńkich kółkach. Wieko było
uchylone. Zauważył w środku jakieś worki, a w jednym z
nich dostrzegł błysk złota. Na moment zachłanność przeważyła
nad rozsądkiem; ostrożnie wyciągnął rękę... ale po co?
Nie pożyje dość długo, by nacieszyć się bogactwem. Niechętnie
cofnął dłoń i ze zdziwieniem zauważył lekkie drżenie otwartej
pokrywy. Czy naprawdę poruszyła się trochę, jakby zakołysana
wiatrem?
Rincewind spojrzał na swoje palce, potem na wieko. Wyglądało
na ciężkie i było okute mosiężnymi pasami. W tej chwili
już się nie poruszało.
Skąd tu wiatr?
- Rincewind!
Dwukwiat wyskoczył z łóżka. Mag odsunął się i ułożył
wargi w kształt uśmiechu.
- W samą porę, drogi przyjacielu. Zjemy obiad, a na
popołudnie zaplanowałeś pewnie mnóstwo ciekawych rzeczy.
- No...
- To wspaniale.
Rincewind odetchnął głęboko.
- Wiesz co - zaczął z desperacją. - Zjedzmy gdzie indziej.
Na dole trochę się biją.
- Bójka w tawernie? Dlaczego mnie nie obudziłeś?
- Widzisz, ja... co?
- Sądziłem, Rincewindzie, że rano wytłumaczyłem ci to
dokładnie. Chcę zobaczyć prawdziwe Morpork: targ
niewolników, Domy Ladacznic, Świątynię Pomniejszych Bóstw,
Gildię Żebraków... i prawdziwą bójkę w tawernie. - W głosie
Dwukwiata zadźwięczała delikatna nuta podejrzliwości. -
Macie je tutaj, prawda? Wiesz, ludzie huśtający się na
żyrandolu, szermiercze pojedynki na stołach... wszystko to,
co ciągle przytrafia się Hrunowi Barbarzyńcy albo Łasicy. No
wiesz... przygody!
Rincewind opadł ciężko na łóżko.
- Chcesz zobaczyć bójkę? - zapytał.
- Tak. Co w tym złego?
- Przede wszystkim ludzie odnoszą rany.
- Ależ nie proponuję, żebyśmy wzięli w niej udział.
Chcę ją tylko zobaczyć, nic więcej. A może kogoś z waszych
sławnych bohaterów. To chyba nie tylko bajki.
Ku zdumieniu maga, w głosie Dwukwiata zabrzmiał niemal
błagalny ton.
- Tak, bywają tutaj - zapewnił pośpiesznie. Wyobraził
ich sobie i na samą myśl otrząsnął się.
Wszyscy bohaterowie znad Okrągłego Morza prędzej czy
później przekraczali bramy Ankh-Morpork. Większość
pochodziła z barbarzyńskich plemion zamieszkujących skute
lodem krainy wokół Osi, gdzie bohaterowie byli głównym
towarem eksportowym. Niemal wszyscy nosili prymitywne
magiczne miecze o niewytłumionych wibracjach na płaszczyźnie
astralnej, powodujących potworne zamieszanie przy każdym
subtelniejszym eksperymencie z magii stosowanej. Jednak nie
to Rincewind miał im za złe. Był czarnoksięskim
nieudacznikiem, więc nie przejmował się, że samo pojawienie
bohatera u bram miasta powoduje w całej Dzielnicy Magów
wybuchy retort i materializację demonów. Nie. W bohaterach
nie podobało mu się, że byli zawsze samobójczo posępni na
trzeźwo i morderczo obłąkani po pijanemu. I było ich zbyt
wielu. Najpopularniejsze trasy bohaterskich wypraw w
okolicach miasta stawały się w sezonie wręcz zatłoczone.
Mówiło się o planowanym podziale na turnusy.
Potarł palcem nos. Jedyni bohaterowie, których jakoś
znosił, to Bravd i Łasica, w tej chwili poza miastem, oraz
Hrun Barbarzyńca, który według standardów Osi był niemal
intelektualistą, ponieważ umiał myśleć nie poruszając wargami.
Aktualnie Hrun podobno wędrował gdzieś po obrotowej stronie.
- Widziałeś kiedy barbarzyńcę? - zapytał w końcu Rincewind.
Dwukwiat pokręcił głową.
- Tego się obawiałem. Oni są...
Na ulicy rozległ się tupot biegnących stóp, a z dołu
nowe wrzaski. Zaraz potem nastąpiło jakieś poruszenie na
schodach. Drzwi odskoczyły, zanim Rincewind zdążył zebrać
się w sobie i rzucić do okna.
Jednak zamiast na obłąkanego chciwością szaleńca, jakiego
oczekiwał, spojrzał prosto w krągłą, czerwoną twarz sierżanta
milicji. Odetchnął z ulgą. Naturalnie. Milicja zawsze baczyła,
by nie mieszać się do bójek zbyt wcześnie, póki nie zyskała
miażdżącej przewagi. Praca gwarantowała emeryturę i przyciągała
ludzi ostrożnych i rozważnych.
Sierżant obrzucił niechętnym wzrokiem Rincewinda, a
zaraz potem zaciekawionym Dwukwiata.
- Widzę, że tutaj wszystko w porządku - stwierdził.
- Jak najlepszym - potwierdził Rincewind. - Pewnie coś
was zatrzymało?
Sierżant zignorował pytanie.
- A więc to jest ten cudzoziemiec? - upewnił się.
- Właśnie wychodziliśmy - wyjaśnił szybko Rincewind
i przeszedł na trob. - Dwukwiat, moim zdaniem powinniśmy
pójść na obiad gdzie indziej. Znam kilka niezłych miejsc.
Wyszedł na korytarz krokiem tak pewnym, na jaki tylko
mógł się zdobyć. Dwukwiat ruszył za nim, a po kilku sekundach
sierżant zakrztusił się nagle. To Bagaż zamknął wieko,
wstał, przeciągnął się i pomaszerował za swoim panem.
Milicjanci wynosili ciała z sali na parterze. Nikt nie
pozostał żywy. Milicja dopilnowała tego, zostawiając walczącym
dość czasu na ucieczkę tylnym wyjściem. Ten zgrabny kompromis
ostrożności i sprawiedliwości opłacał się obu stronom.
- Kim są ci ludzie? - spytał Dwukwiat.
- No wiesz, po prostu ludzie - odparł Rincewind. I zanim
zdążył się powstrzymać, jakaś część jego mózgu, która akurat
nie miała nic do roboty, opanowała usta i dodała: - Właściwie
bohaterowie.
- Naprawdę?
Kiedy jedna noga ugrzęźnie człowiekowi w Szarej Miazmie
H'rull, łatwiej jest postąpić jeszcze o krok i zatonąć
niż przedłużać walkę. Rincewind poddał się.
- Tak. Ten tam to Erig Wręcemocny, a tamten to Czarny
Zenell...
- Czy jest tu Hrun Barbarzyńca? - Dwukwiat rozglądał
się gorączkowo. Rincewind nabrał tchu.
- To tamten za nami.
Ogrom tego kłamstwa tak był przytłaczający, że jego
wibracje przez jedną z niższych płaszczyzn astralnych sięgnęły
aż do Dzielnicy Magów. Tam zderzyły się z potężną stojącą
falą mocy, zawsze obecną w tej okolicy. Nabierając wielkiej
prędkości przeskoczyły Okrągłe Morze i dotarły do samego
Hruna Barbarzyńcy, który akurat walczył z parą gnolli na
pokruszonej półce skalnej wysoko w Górach Caderack. Poczuł
chwilowy i niewytłumaczalny niepokój.
Dwukwiat tymczasem podniósł wieko Bagażu i właśnie wyjmował
ciężki czarny sześcian.
- Niesamowite - powtarzał. - W domu nigdy mi nie uwierzą.
- Co on wyprawia? - spytał z powątpiewaniem sierżant.
- Jest zadowolony, że nas uratowaliście - odparł Rincewind.
Spoglądał z ukosa na czarne pudełko, oczekując niemal,
że wybuchnie albo zacznie wydawać dziwne muzyczne tony.
- Aha - mruknął sierżant. On także obserwował pudełko.
Dwukwiat uśmiechnął się do nich promiennie.
- Chciałbym uwiecznić to wydarzenie - oznajmił. - Poproś
ich, żeby stanęli koło okna. To potrwa tylko chwilkę. I...
ehm, Rincewind?
- Tak?
Dwukwiat stanął na palcach i szepnął mu do ucha:
- Wiesz chyba, co to jest, prawda?
Rincewind przyjrzał się pudełku. Z przedniej ścianki
sterczało okrągłe szklane oko, a z tyłu mała dźwignia.
- Niezupełnie - stwierdził.
- To urządzenie do szybkiego tworzenia obrazów. Nowy
wynalazek. Szczerze mówiąc, jestem z niego dumny, ale...
ci dżentelmeni chyba... no wiesz, mogą się... trochę przestraszyć.
Mógłbyś im to wytłumaczyć? Oczywiście wynagrodzę ich za
stracony czas.
- On ma pudełko z zamkniętym w środku demonem, który
maluje obrazy - oznajmił zwięźle Rincewind. - Róbcie, co
wam ten wariat każe, a dostaniecie złoto.
Milicjanci uśmiechnęli się nerwowo.
- Tobie też chcę zrobić obraz, Rincewindzie. Teraz dobrze.
- Dwukwiat wyjął złote kółko, które Rincewind widział już
wcześniej, przez chwilę spoglądał na jego niewidoczną tarczę,
mruknął: - Trzydzieści sekund powinno wystarczyć - i zawołał
wesoło: - Proszę o uśmiech.
- Uśmiechać się - warknął Rincewind. W pudełku coś
zaterkotało.
- Doskonale.
*
Ponad dyskiem szybował drugi albatros. Był tak wysoko, że
jego małe, wściekle pomarańczowe oczka widziały cały świat i
ogromne, błyszczące, falujące Okrągłe Morze. Ptak miał do
nogi przywiązaną żółtą kapsułę z listem. Daleko w dole,
niewidoczny w chmurach, machając lekko skrzydłami wracał do
domu jego odpowiednik, który przyniósł patrycjuszowi Ankh-
Morpork pierwszą wiadomość.
*
Zdumiony Rincewind oglądał niewielki kwadracik szkła.
Był tam odwzorowany w całej okazałości, w wiernych kolorach:
stał przed grupą milicjantów, których twarze zastygły w
wyrazie przerażenia.
W tej chwili zaglądali mu przez ramię i szemrali ze
zgrozą.
Uśmiechnięty Dwukwiat mrugnął porozumiewawczo i wydobył
garść mniejszych monet, w których Rincewind poznawał już
ćwierćrhinu.
- Miałem podobne kłopoty, kiedy zatrzymałem się na
Brunatnych Wyspach - oświadczył Dwukwiat. - Myśleli, że
ikonograf kradnie im kawałek duszy. Zabawne, co?
- Arg - odparł Rincewind. Ponieważ było to trochę za
mało, by podtrzymać rozmowę, dodał jeszcze: - Nie jestem
tu specjalnie podobny do siebie.
- Bardzo łatwo go obsługiwać. - Dwukwiat zignorował
tę wypowiedź. - Popatrz, wystarczy nacisnąć ten guzik.
Ikonograf sam załatwi resztę. Teraz ja stanę tutaj, obok
Hruna, a ty zrobisz obrazek.
Monety uspokoiły ludzi tak, jak tylko złoto potrafi.
Pół minuty później Rincewind ze zdumieniem oglądał szklany
portret Dwukwiata. Przybysz trzymał wielki, wyszczerbiony
miecz i uśmiechał się, jakby właśnie zrealizował wszystkie
swoje marzenia.
*
Zjedli obiad w małej gospodzie niedaleko Spiżowego Mostu.
Bagaż leżał pod stołem. Jedzenie i wino, o wiele lepsze od
tego, na które zwykle mógł sobie pozwolić, poprawiły
Rincewindowi nastrój. Nie jest aż tak źle, uznał. Trochę
pomysłowości i szybki refleks, a jakoś sobie poradzi.
Dwukwiat też był zamyślony. W zadumie spoglądał na dno
pucharu z winem.
- Bójki w tawernach zdarzają się często, prawda? - zapytał.
- Dość często.
- Z pewnością ulegają zniszczeniu sprzęty i umeblowanie.
- Umeb... ach, rozumiem, chodzi ci o różne ławy i tak
dalej. Tak, raczej tak.
- Oberżyści nie są chyba zadowoleni.
- Nigdy się właściwie nad tym nie zastanawiałem.
Przypuszczam, że to ryzyko zawodu.
Dwukwiat przyglądał mu się z uwagą.
- Chyba mógłbym w czymś pomóc - stwierdził. - Ryzyko
to moja specjalność. Jedzenie jest trochę za tłuste, nie
sądzisz?
- Mówiłeś, że chcesz spróbować typowych morporkiańskich
potraw. O co chodzi z tym ryzykiem?
- Och, wiem wszystko na temat ryzyka. To moja specjalność.
- Zdawało mi się, że tak właśnie powiedziałeś. Ale za
pierwszym razem nie uwierzyłem.
- Ależ ja nie podejmuję ryzyka. Najbardziej chyba
ekscytującym zdarzeniem w moim życiu było przewrócenie
kałamarza. Ja wyceniam ryzyko. Dzień po dniu. Czy wiesz,
jaka jest szansa, że nie spłonie dom w dzielnicy Czerwonego
Trójkąta Bes Pelargic? Pięćset trzydzieści osiem do jednego.
Sam to wyliczyłem - dodał z odcieniem zawodowej dumy.
- A po... - Rincewind usiłował stłumić beknięcie. -
Po co? Szepraszam. - Dolał sobie wina.
- Po... - Dwukwiat urwał. - Nie umiem wyrazić tego w
trob. BeTrobi chyba nie mają na to określenia. W moim języku
nazywamy to... - wyrzucił ciąg obco brzmiących sylab.
- Tu-bez-pieczeni - powtórzył Rincewind. - Zabawne słowo.
Co to znaczy?
- Wyobraź sobie, że masz statek wyładowany, powiedzmy,
sztabami złota. Może go zatopić sztorm, mogą go zdobyć
piraci. Nie chcesz, by tak się stało, więc wykupujesz po-lisie
tu-bez-pieczeni. Ja wyliczam szanse, że nie utracisz ładunku,
opierając się na danych pogodowych i raportach aktywności
piratów przez ostatnie dwadzieścia lat, potem dodaję odrobinę,
a potem płacisz mi sumę opartą na tych wyliczeniach...
- I dodanej odrobinie... - wtrącił Rincewind, z powagą
grożąc palcem.
- A kiedy stracisz ładunek, refinansuję ci to.
- Relaksujesz?
- Płacę ci wartość ładunku - wyjaśnił cierpliwie Dwukwiat.
- Rozumiem. Jak na wyścigach, co?
- Chodzi ci o zakład? Tak, to trochę podobne.
- I zarabiasz pieniądze na tym tu-bez-pieczeni?
- Gwarantuje zwrot inwestycji.
Otulony złocistą aurą wina, Rincewind próbował
sobie wyobrazić tu-bez-pieczeni w warunkach Okrągłego Morza.
- Nic nie rozumiałem z tego tu-bez-pieczeni - oświadczył
stanowczo. - Magia, owszem. Magię rozumiem.
Dwukwiat uśmiechnął się.
- Magia to jedno, a odbity-głos-podziemnych-duchów to
coś całkiem innego - stwierdził.
- So?
- Co?
- To śmieszne sowo - wyjaśnił niecierpliwie Rincewind.
- Odbity-głos-podziemnych-duchów?
- Nigdy nie syszałem.
Dwukwiat spróbował wytłumaczyć.
Rincewind próbował zrozumieć.
*
Przez całe popołudnie zwiedzali miasto po obrotowym
brzegu rzeki. Dwukwiat prowadził, a niezwykłe obrazkowe
pudełko niósł zawieszone u szyi. Rincewind podążał
za nim, pojękując od czasu do czasu i sprawdzając, czy
jego głowa jest ciągle na miejscu.
Za nimi szli inni. W mieście, gdzie publiczne egzekucje,
pojedynki, walki, starcia magiczne i niezwykłe zdarzenia
regularnie urozmaicały życie codzienne mieszkańców, specjalność
zaciekawionego przechodnia została doprowadzona do szczytów
perfekcji. Wszyscy byli tu wysoce wprawnymi gapiami.
Dwukwiat z entuzjazmem robił kolejne obrazki ludzi przy
- jak to określał - typowych zajęciach. A że ćwierć rhinu
zawsze zmieniało potem właściciela jako zapłata "za fatygę",
tłum nuworyszów postępował za nim na wypadek, gdyby ten
wariat wybuchł nagle deszczem złota.
Przy świątyni Siedmiorękiego Seka pośpiesznie zwołana
konwokacja kapłanów i rzemieślników wyspecjalizowanych
w rytualnych transplantacjach serca uznała, że wysoki na
sto piędzi posąg Seka nazbyt jest święty, by utrwalać go
na magicznym obrazku. Kwota dwóch rhinu skłoniła ich do
przyznania, że aż taki święty to on znowu nie jest.
Długa sesja w Domach Ladacznic zaowocowała znaczną liczbą
obrazków barwnych i pouczających. Część z nich Rincewind
ukrył, by dokładniej obejrzeć w samotności. Opary wina z
wolna ulatywały mu z głowy i zaczynał poważnie się
zastanawiać nad działaniem ikonografu.
Nawet nieudany mag wie, że istnieją substancje czułe na
działanie światła. Może drogą jakiegoś skomplikowanego
procesu szklane płytki zamrażały przechodzące przez nie
światło? Coś w tym rodzaju, w każdym razie. Rincewind często
podejrzewał, że gdzieś istnieje coś lepszego od magii.
Zwykle jednak bywał rozczarowany.
Wkrótce wykorzystywał każdą okazję, by samemu obsługiwać
pudełko. Dwukwiat pozwalał mu na to chętnie, bowiem sam mógł
wtedy pozować do obrazków. A Rincewind zauważył coś
dziwnego: posiadanie pudełka dawało właścicielowi niezwykłą
moc. Każdy, kto znalazł się przed hipnotycznym szklanym
okiem, bez szemrania wypełniał wszelkie polecenia dotyczące
postawy i wyrazu twarzy.
Właśnie sprawdzał to zjawisko na Placu Pękniętych Księżyców,
kiedy nastąpiła katastrofa.
Dwukwiat pozował obok oszołomionego sprzedawcy uroków,
a tłum wielbicieli czekał cierpliwie w nadziei, że szaleniec
zrobi coś niewymownie śmiesznego.
Rincewind przyklęknął, by lepiej uchwycić obraz, i nacisnął
zaczarowany guzik.
- Nic z tego - powiedziało pudełko. - Skończyła się
różowa.
Przed okiem maga otworzyły się niezauważone do tej chwili
drzwiczki. Wychyliła się z nich mała, zielona, pokryta
obrzydliwymi brodawkami człekokształtna postać, wskazała
trzymaną w dłoni pomazaną farbami paletę i wrzasnęła na
niego.
- Nie mam różowej! - skrzeczał homunkulus. - Widzisz?
Przecież to bez sensu, żebyś ciągle naciskał tę dźwignię,
kiedy brakło różowej. Chyba to jasne? Jak chcesz na różowo,
to nie trzeba było robić tylu obrazków młodych dam. Chyba
jasne? Od tej chwili, przyjacielu, wyłącznie czarno-białe.
Zrozumiałeś?
- Zrozumiałem. Tak. No pewnie - potwierdził Rincewind.
W ciemnym kąciku pudełka zdołał dostrzec sztalugi i maleńkie,
nie zasłane łóżko. Miał nadzieję, że mu się przywidziało.
- To sobie zapamiętaj - burknął chochlik i trzasnął
drzwiami. Rincewind miał wrażenie, że słyszy gniewne pomruki
i zgrzyt przesuwanego po podłodze krzesła.
- Dwukwiat... - zaczął, podnosząc głowę.
Dwukwiat zniknął. Rincewind wpatrywał się w tłum, a
uczucie grozy pełzło mu wolno wzdłuż kręgosłupa. I wtedy
ktoś klepnął go lekko w kark.
- Odwróć się powoli - zabrzmiał głos niby czarny jedwab.
- Albo pocałuj swoje nerki na pożegnanie.
Tłum patrzył zaciekawiony. Dzień rozwijał się całkiem
dobrze.
Rincewind odwrócił się wolno, czując, jak ostrze miecza
drapie mu żebra. Na drugim końcu klingi rozpoznał Strena
Withela, złodzieja, okrutnego szermierza i zawiedzionego
pretendenta do tytułu najgorszego człowieka na świecie.
- Hej - powiedział słabym głosem. Kilka sążni dalej
zauważył parę niemiłych ludzi, którzy podnieśli wieko Bagażu
i podnieceni wskazywali sobie worki złota. Withel uśmiechnął
się, co na jego poznaczonej bliznami twarzy wywołało niezbyt
przyjemny efekt.
- Znam cię - oznajmił. - Rynsztokowy mag. A co to jest?
Rincewind dostrzegł, że wieko Bagażu dygoce lekko, choć
wcale nie ma wiatru. A on wciąż trzymał obrazkowe pudełko.
- To? Robi obrazki - wyjaśnił pogodnie. - Uśmiechaj
się tak jak teraz, dobrze?
Cofnął się szybko i wskazał na pudełko.
Withel wahał się przez chwię.
- Co? - spytał.
- Tak dobrze. Wytrzymaj jeszcze trochę... - rzucił
Rincewind.
Złodziej znieruchomiał, potem warknął i zamachnął się
mieczem.
Rozległ się trzask i duet przeraźliwych wrzasków.
Rincewind nie obejrzał się w obawie, że może zobaczyć rzeczy
straszne. Zanim Withel znowu na niego spojrzał, był już po
drugiej stronie placu i ciągle przyśpieszał.
*
Albatros powoli opadał zataczając szerokie kręgi.
Zakończył lot pozbawionym godności trzepotaniem piór i
ciężkim uderzeniem, lądując na platformie ptaszarni
patrycjusza.
Dozorca ptaków drzemał w słońcu, nie oczekując
długodystansowego przekazu tak prędko po porannej poczcie.
Zerwał się na nogi i podniósł głowę.
Po kilku chwilach biegł już przez korytarze pałacu.
Niósł kapsułę z listem i - z powodu wywołanej zaskoczeniem
nieuwagi - ssał na grzbiecie dłoni brzydką ranę od dzioba.
*
Rincewind pędził aleją, nie zwracając uwagi na dochodzące
z obrazkowego pudełka gniewne krzyki. Przeskoczył mur, a
jego wystrzępiony płaszcz powiewał wokół jak pióra
przerażonej kawki. Wylądował na dziedzińcu sklepu z
dywanami, roztrącił towar i klientów, wykrzykując
przeprosiny zanurkował do tylnego wyjścia, przemknął przez
kolejną aleję i zahamował ryzykownie na moment przez
bezmyślnym skokiem w nurt Ankh.
Podobno niektóre mistyczne rzeki potrafią jedną kroplą
swej wody odebrać życie. Ankh mogłaby być jedną z nich,
zwłaszcza gdy przeprowadziła już swe mętne wody przez
podwójne miasto.
W dalekich okrzykach gniewu zabrzmiała piskliwa nuta
przerażenia. Rincewind rozejrzał się gorączkowo w
poszukiwaniu łodzi albo jakichś nierówności w stromym murze
po obu stronach ulicy.
Znalazł się w pułapce.
Zaklęcie wezbrało nieproszone w jego umyśle. Błędem chyba
byłoby stwierdzenie, że się go nauczył. To ono się go
nauczyło. Zdarzenie to doprowadziło do wydalenia Rincewinda
z Niewidocznego Uniwersytetu, bowiem dla zakładu ośmielił
się zajrzeć do jedynego istniejącego egzemplarza Octavo,
osobistej księgi zaklęć Stwórcy. Skorzystał z tego, że
uniwersytecki bibliotekarz był wtedy zajęty czymś innym.
Zaklęcie wyskoczyło ze strony i natychmiast wkopało się
głęboko w umysł Rincewinda, skąd nie zdołały go wywabić
nawet połączone wysiłki całego Wydziału Medycyny. Które
dokładnie to było zaklęcie, także nie zdołano ustalić.
Jedynie tyle, że należało do ośmiu podstawowych zaklęć, w
zawikłany sposób wplecionych w samą osnowę czasu i
przestrzeni.
Od tamtego dnia przy każdej okazji, gdy Rincewind czuł się
szczególnie przegrany albo zagrożony, Zaklęcie objawiało
niepokojącą aktywność i próbowało zostać wypowiedziane.
Rincewind przygryzł wargi, ale pierwsza sylaba
przecisnęła się kącikiem ust. Mimowolnie wzniósł rękę i
strzelił oktarynowymi iskrami. Wokół wirowała magiczna
energia...
Bagaż wypadł zza rogu, a jego setki kolan poruszały się
rytmicznie jak tłoki.
Rincewind rozdziawił usta. Zaklęcie zamarło
nie wypowiedziane.
Kufrowi w najmniejszym stopniu nie przeszkadzał
narzucony łobuzersko ozdobny dywan ani też złodziej wiszący
za ramię u wieka. Był, w całkiem dosłownym tego słowa
znaczeniu, martwym ciężarem. Dalej spod wieka wystawały
resztki dwóch nie wiadomo czyich palców.
Bagaż zahamował kilka stóp przed magiem i po chwili
wahania wciągnął nogi. Nie miał oczu, jednak Rincewind
mógłby przysiąc, że mu się przygląda. Wyczekująco.
- Sio - odezwał się słabym głosem. Bagaż nie zareagował.
Uchylił tylko wieko, wypuszczając martwego złodzieja.
Rincewind przypomniał sobie złoto. Można chyba założyć,
że kufer musi do kogoś należeć. Czyżby pod nieobecność
Dwukwiata jego właśnie uznał za swego pana?
Zbliżał się odpływ i w żółtym blasku popołudniowego
słońca Rincewind widział odpadki spływające z prądem ku
oddalonej o niecałe pięćdziesiąt sążni Rzecznej Bramie. W jednej
chwili pozwolił przyłączyć się do nich martwemu złodziejowi.
Nawet gdyby później ktoś go wyłowił, nie wywoła tym
sensacji. A rekiny u ujścia były przyzwyczajone do
solidnych i regularnych posiłków. Spoglądał za odpływającymi
zwłokami i rozważał następne posunięcie. Bagaż
prawdopodobnie nie tonie. Wystarczy poczekać do zmierzchu i
wyruszyć na fali odpływu. W dole rzeki znajdzie wiele
opustoszałych zatoczek, gdzie dobrnie do brzegu. A potem...
Jeśli patrycjusz naprawdę rozesłał wieści, to zmiana ubrania
i golenie rozwiążą ten problem. Zresztą istniały przecież
inne kraje, a on miał zdolności językowe. Kiedy już dotrze
do Chimery, Gonimu czy Ecaponu, nawet tuzin armii nie
ściągnie go z powrotem. A wtedy... bogactwo, komfort,
bezpieczeństwo...
Istniała, naturalnie, kwestia Dwukwiata. Rincewind pozwolił
sobie na moment żalu.
- Mogło być gorzej - mruknął na pożegnanie. - To mogłem
być ja...
Dopiero kiedy spróbował się ruszyć, zauważył, że zaczepił
o jakąś przeszkodę.
Odwrócił głowę. Brzeg płaszcza tkwił pochwycony mocno
wiekiem Bagażu.
*
- Witaj, Gorphalu - rzucił uprzejmie patrycjusz. - Wejdź,
proszę. Usiądź. Czy zdołam cię namówić na rozgwiazdę w
cukrze?
- Jestem na twoje rozkazy, panie - odparł spokojnie
starzec. - Z wyjątkiem tych, które dotyczą konserwowanych
szkarłupni.
Patrycjusz wzruszył ramionami i wskazał leżący na stole
zwój.
- Przeczytaj to.
Gorphal rozwinął pergamin. Lekko uniósł brew, poznając
znajome ideogramy Złotego Imperium. Przeczytał w milczeniu,
po czym odwrócił zwój i starannie zbadał pieczęć.
- Cieszysz się sławą znawcy Imperium - stwierdził patrycjusz.
- Czy możesz wyjaśnić tę sprawę?
- Wiedza o Imperium nie polega na dostrzeganiu pewnych
wydarzeń, a raczej na studiach pewnego sposobu myślenia
- wyjaśnił stary dyplomata. - Wiadomość jest interesująca,
przyznaję, lecz nie zaskakująca.
- Dzisiejszego ranka imperator polecił... - Patrycjusz
pozwolił sobie na luksus zmarszczenia czoła. - Polecił
mi, Gorphalu, by chronić te Dwa Kwiatki. A teraz okazuje
się, że powinienem go zabić. Nie uważasz tego za zaskakujące?
- Nie. Imperator to zaledwie chłopiec. Jest... idealistą.
Zapalczywym. Bogiem swego ludu. Tymczasem popołudniowy
list, jeśli się nie mylę, pochodzi od Dziewięciu Wirujących
Zwierciadeł, Wielkiego Wezyra. Postarzał się w służbie
kolejnych imperatorów. Uważa ich za konieczny acz kłopotliwy
składnik pomyślnego kierowania imperium. Nie lubi, kiedy
coś jest nie na swoim miejscu. Nie buduje się imperiów
pozwalając, by rzeczy były nie na swoim miejscu. Taki wyznaje
pogląd.
- Zaczynam rozumieć... - mruknął patrycjusz.
- Otóż właśnie. - Gorphal uśmiechnął się w głębi swej
brody. - Ten turysta jest nie na swoim miejscu. Dziewięć
Wirujących Zwierciadeł, kiedy wypełnił już rozkazy swego
władcy, z pewnością podjął odpowiednie działania. Nie może
pozwolić, by jakiś wędrowiec powrócił bezpiecznie do domu,
przynosząc może ze sobą zarazę niezadowolenia. Imperium
woli, by ludzie zostawali tam, gdzie ich się postawi.
Wygodniej zatem byłoby, gdyby ten Dwukwiat zaginął na dobre
w barbarzyńskich krainach. To znaczy tutaj, panie.
- Co mi radzisz?
Gorphal wzruszył ramionami.
- Tyle tylko, by nic nie robić. Nie wątpię, że sprawy
rozstrzygną się same. Chociaż... - W zadumie poskrobał
się za uchem. - Może Gildia Skrytobójców?
- A tak - zgodził się patrycjusz. - Gildia Skrytobójców.
Kto jest w tej chwili prezesem?
- Zlorf Flanelostopy, panie.
- Porozmawiaj z nim, dobrze?
- Oczywiście, panie.
Patrycjusz pokiwał głową. Wszystko to przyjął z ulgą.
Zgadzał się z Dziewięcioma Wirującymi Zwierciadłami: życie
niosło dość problemów. Ludzie powinni zostawać tam, gdzie
się ich postawiło.
*
Konstelacje gwiazd lśniły jasno nad dyskiem świata.
Jeden za drugim kupcy zamykali sklepy. Jeden po drugim
budzili się na śniadanie rabusie, złodzieje, kieszonkowcy,
ladacznice, iluzjoniści, wykolejeńcy i włamywacze. Czarownicy
pilnowali swych poliwymiarowych spraw. Dziś w nocy miała
nastąpić koniunkcja dwóch potężnych planet i powietrze nad
Dzielnicą Magów zachodziło już mgiełką wczesnych zaklęć.
- Słuchaj no - rzekł Rincewind. - W ten sposób do niczego
nie dojdziemy.
Odsunął się w bok. Bagaż wiernie podążał za nim z półotwartym
groźnie wiekiem. Rincewind rozważył pomysł, by niespodziewanie
rzucić się do ucieczki. Wieko trzasnęło zachęcająco.
Zresztą, powiedział sobie załamany mag, to paskudztwo i
tak by go ścigało. Sprawiało takie wrażenie. Gdyby nawet
zdobył jakoś konia, żywił niemiłe przeczucie, że Bagaż
szedłby za nim we własnym tempie. Bez końca. Przepływając
rzeki i oceany. Każdej nocy zmniejszając dystans, bo przecież
Rincewind musiałby czasem zatrzymywać się na odpoczynek.
Aż pewnego dnia w jakimś egzotycznym mieście, po długich
latach, usłyszałby nagle za plecami tupot setek rozpędzających
się drobnych stóp...
- Czepiasz się niewłaściwej osoby - jęknął. - To nie
moja wina! Nie ja go porwałem!
Kufer przesunął się lekko. Teraz już tylko wąski pasek
brudnego nabrzeża dzielił pięty Rincewinda od rzeki. Intuicja
podpowiadała, że kufer potrafi pływać szybciej od niego.
Usiłował nie wyobrażać sobie, jak się tonie w Ankh.
- Nie da ci spokoju, póki nie ustąpisz - odezwał się
piskliwy głosik.
Rincewind spojrzał na ikonograf, wciąż wiszący mu na
szyi. Drzwiczki były otwarte, a wsparty o framugę homunkulus
palił fajkę i z rozbawieniem obserwował rozwój wydarzeń.
- Przynajmniej zabiorę cię ze sobą - warknął przez zaciśnięte
zęby Rincewind.
Chochlik wyjął fajkę z ust.
- Co powiedziałeś?
- Że zabiorę cię ze sobą, do diabła!
- Ależ proszę. - Chochlik wymownie postukał w obudowę
pudełka. - Zobaczymy, kto pierwszy pójdzie pod wodę.
Bagaż ziewnął i o ułamek cala przesunął się do przodu.
- No dobrze - burknął zirytowany Rincewind. - Ale najpierw
muszę się zastanowić.
Bagaż odsunął się wolno. Rincewind przeszedł ostrożnie
na stosunkowo bezpieczny teren i usiadł oparty o mur. Za
rzeką lśniły światła miasta Ankh.
- Jesteś magiem - przypomniał obrazkowy chochlik. -
Wymyślisz jakiś sposób, żeby go znaleźć.
- Nie za dobrym magiem, obawiam się.
- Możesz na nich wyskoczyć i pozamieniać wszystkich
w robaki - dodał chochlik pocieszająco, ignorując ostatnią
uwagę.
- Nie. Zamiana w Zwierzęta to Zaklęcie Ósmego Stopnia.
Nigdy nie skończyłem studiów. Znam tylko jedno zaklęcie.
- To wystarczy.
- Wątpię - odparł zniechęcony Rincewind.
- A co ono robi?
- Nie mam pojęcia. Właściwie nie mam ochoty nawet o tym
myśleć, ale powiem szczerze... - Westchnął. - Żadne zaklęcie
nie ułatwia życia. Żeby utrwalić w pamięci nawet najprostsze
z nich trzeba trzech miesięcy. A potem używasz go i fiut!
zniknęło. To właśnie jest głupie w tej całej magii. Przez
dwadzieścia lat studiujesz czar, który sprowadza ci do
sypialni nagie dziewice. Ale wtedy jesteś już tak zatruty
parami rtęci i półślepy od czytania starych ksiąg, że nie
pamiętasz co dalej robić.
- Nigdy w ten sposób o tym nie myślałem - przyznał chochlik.
- Bo wiesz, to jest wszystko nie tak. Kiedy Dwukwiat
powiedział, że w imperium macie lepszą magię, myślałem...
myślałem...
Chochlik przyglądał mu się wyczekująco. Rincewind zaklął
pod nosem.
- Jeśli już musisz wiedzieć, to myślałem, że nie chodzi
mu o magię. Nie jako taką.
- A o co innego?
Rincewind czuł się naprawdę fatalnie.
- Sam nie wiem. Chyba jakiś lepszy sposób robienia pewnych
rzeczy. Coś, co miałoby choć odrobinę sensu. Zaprząc...
zaprząc błyskawicę albo coś w tym rodzaju.
Chochlik spojrzał na niego z niejakim współczuciem.
- Błyskawice to włócznie ciskane w walce przez gromowładnych
olbrzymów - przypomniał łagodnie. - To udowodnione zjawisko
meteorologiczne. Nie można ich osiodłać.
- Wiem - przyznał żałośnie Rincewind. - To rzeczywście
pewna luka w argumentacji.
Chochlik pokiwał głową i zniknął w czeluści ikonografu.
Po chwili Rincewind poczuł zapach smażonego bekonu. Odczekał
trochę, a kiedy żołądek nie mógł dłużej znieść napięcia,
zastukał w pudełko. Chochlik wynurzył się znowu.
- Myślałem o tym, co mówiłeś - oświadczył, zanim Rincewind
zdążył otworzyć usta. - Nawet gdybyś założył jej uprząż,
w jaki sposób ją zmusisz, żeby ciągnęła wózek?
- O czym ty gadasz, do licha?
- O błyskawicy. Ona tylko skacze z góry na dół. A ty
chcesz, żeby przesuwała się wzdłuż, nie pionowo. Zresztą
i tak przepaliłaby uprząż.
- Co mnie obchodzi błyskawica? Nie mogę myśleć z pustym
żołądkiem.
- Zjedz coś. To logiczne.
- Jak? Ile razy się ruszę, ten wredny kufer tylko zaciera
zawiasy.
Bagaż jak na zawołanie szeroko rozwarł pokrywę.
- Widzisz?
- On nie chce cię ugryźć - wyjaśnił chochlik. - W środku
ma prowiant. Wygłodzony na nic mu się nie przydasz.
Rincewind zajrzał w mroczne zakamarki Bagażu. Rzeczywiście,
między pudłami i workami ze złotem dostrzegł kilka butelek
i pakunków owiniętych natłuszczonym papierem. Zaśmiał się
cynicznie, rozejrzał po pustym nabrzeżu, znalazł kawałek
drewna mniej więcej odpowiedniej długości i jak najdelikatniej
wsunął go między wieko a kufer. Dopiero wtedy wydobył jeden
z pakunków.
Znalazł suchary, twarde jak diamentowe drzewo.
- Niech to demony! - jęknął, sprawdzając językiem zęby.
- Sucharki Podróżne Kapitana Ośmiopantera. Poznaję -
odezwał się chochlik. - Wielu ludziom morza ocaliły życie.
- Na pewno. Używacie ich jako tratew czy rzucacie rekinom,
a potem przyglądacie się jak toną? Co jest w tych butelkach?
Trucizna?
- Woda.
- Ale przecież tu jest pełno wody! Po co miałby ją ze
sobą wozić?
- Zaufanie.
- Zaufanie?
- Tak. To jest to, czego nie miał do tutejszej wody.
Rozumiesz?
Rincewind otworzył butelkę. Ciecz wewnątrz istotnie
mogła być wodą. Miała stęchły, zastały posmak, bez śladu
życia.
- Ani smaku, ani zapachu - burknął.
Bagaż zatrzeszczał cicho, by zwrócić na siebie uwagę.
Leniwie, z wykalkulowaną groźbą zamknął wieko, miażdżąc
zaimprowizowany klin niby zeschły liść.
- Dobrze, dobrze - mruknął Rincewind. - Przecież myślę.
*
Sztab Ymora mieścił się w Pochyłej Wieży, na rogu ulicy
Szronowej i Mroźnej Alei. O północy samotny wartownik spojrzał
w niebo na łączące się planety i zadumał się, jaką zmianę
losu mu zwiastują.
Rozległ się dźwięk delikatny jak ziewnięcie komara.
Wartownik zbadał wzrokiem opustoszałą ulicę. Dostrzegł
odblask księżyca na czymś leżącym w błocie kilka sążni
od niego. Podniósł to. Światło lśniło odbite od złota.
Oddech wartownika był niemal wystarczająco głośny, by echo
poniosło go wzdłuż alei.
Znowu coś zadźwięczało i kolejna moneta potoczyła się
do rynsztoka po drugiej stronie ulicy.
Zanim ją podniósł, kawałek dalej dostrzegł następną,
wirującą jeszcze. Złoto, jak pamiętał, powstaje podobno
ze skrystalizowanego światła gwiazd. Aż do dzisiaj nie
wierzył, by coś tak ciężkiego mogło naturalnie spadać z
nieba.
Kiedy dotarł do wylotu alejki naprzeciwko, spadły kolejne
monety. Były jeszcze w worku i było ich bardzo dużo, a
Rincewind z całej siły opuścił mu je na głowę.
Kiedy wartownik odzyskał przytomność, spostrzegł obłąkane
oczy maga, który przystawiał mu miecz do gardła. W dodatku
czuł na nodze uchwyt czegoś ukrytego w ciemności.
To był bardzo niepokojący uchwyt. Sugerował, że ten,
co trzyma, może chwycić jeszcze mocniej, jeśli tylko przyjdzie
mu ochota.
- Gdzie on jest? Ten bogaty cudzoziemiec? - syknął mag.
- Tylko szybko.
- Co mnie trzyma za nogę? - zapytał jeniec z nutą przerażenia
w głosie. Spróbował się wyrwać. Nacisk wzrósł.
- Wolałbyś nie wiedzieć - odparł Rincewind. - Uważaj,
co do ciebie mówię. Gdzie cudzoziemiec?
- Nie tutaj! Zabrali go do Grubasa! Wszyscy go szukają!
Ty jesteś Rincewind, prawda? A kufer... kufer co zagryza
ludzi... nienienienie... Litości!
Rincewind zniknął. Wartownik poczuł, że niewidoczny
trzymacz nóg zwalnia uchwyt. Kiedy spróbował wstać, coś
wielkiego, ciężkiego i kanciastego wyskoczyło na niego
z ciemności i pognało za magiem. Coś na setkach maleńkich
stóp.
*
.T:kolor.04
Mając do pomocy jedynie swoje amatorskie rozmówki,
Dwukwiat usiłował objaśnić Grubasowi sekrety tu-bez-
pieczeni. Tłusty oberżysta słuchał uważnie, a jego małe
czarne oczka połyskiwały żywo.
Przy drugim końcu stołu Ymor obserwował ich z dyskretnym
rozbawieniem, od czasu do czasu rzucając swoim krukom
resztki jedzenia. Withel krążył nerwowo po sali.
- Za bardzo się gryziesz - zauważył Ymor, nie odrywając
wzroku od siedzącej naprzeciw pary. - Czuję to, Stren. Któż
ośmieliłby się nas tutaj zaatakować? A ten rynsztokowy mag
sam przyjdzie. Jest tchórzem. Spróbuje się dogadać. Wtedy
będziemy go mieli. I złoto. I kufer.
Jedyne oko Withela spojrzało wrogo. Uderzył pięścią w
otwartą dłoń, okrytą czarną rękawicą.
- Kto by uwierzył, że na całym dysku jest aż tyle
myślącej gruszy? - burknął. - Skąd mogliśmy wiedzieć?
- Nie gryź się, Stren. Jestem pewien, że tym razem
poradzisz sobie lepiej - stwierdził uprzejmie Ymor.
Jego zastępca parsknął z niechęcią i ruszył wokół sali,
by poznęcać się nad swoimi ludźmi. Ymor nadal obserwował
obcego.
To dziwne, ale ten mały człowieczek wyraźnie nie zdawał
sobie sprawy z powagi sytuacji. Ymor widział jak kilka razy
rozejrzał się dookoła z głęboką satysfakcją. Strasznie
długo rozmawiał też z Grubasem i Ymor dostrzegł, jak z
rąk do rąk przechodzi kawałek pergaminu. A Grubas wręczył
cudzoziemcowi monetę. To dziwne...
W końcu Grubas wstał. Kiedy człapał obok krzesła Ymora,
największy ze złodziei wyciągnął ramię i pochwycił fartuch
tłuściocha w żelazny uścisk.
- O czym mówiliście, przyjacielu? - spytał niegłośno.
- N... nic, Ymor. Taka osobista sprawa.
- Między przyjaciółmi nie ma tajemnic, Grubasie.
- Yhm. Właściwie sam nie jestem przekonany. To jakby
zakład, rozumiesz? - tłumaczył zdenerwowany oberżysta. -
Tu-bez-pieczeni, tak to się nazywa. Taki zakład, że "Rozbity
Bęben" się nie spali.
Ymor patrzył mu w oczy, aż zakłopotany Grubas zaczął
się wiercić ze strachu. Naczelny złodziej wybuchnął śmiechem.
- Ta przeżarta przez korniki sterta desek? Ten człowiek
musi być wariatem.
- Tak, ale wariatem z pieniędzmi. Twierdzi, że teraz,
kiedy mam... nie pamiętam tego słowa, zaczyna się na "P",
to jakby postawione pieniądze... ludzie, dla których pracuje
w Imperium Agatejskim, zapłacą. Gdyby "Rozbity Bęben" się
spalił. Chociaż wolałbym, żeby nie. Żeby się nie spalił.
"Rozbity Bęben", znaczy. To znaczy, jest dla mnie jak dom,
ten "Bęben"...
- Nie jesteś taki głupi, co? - mruknął Ymor i odepchnął
oberżystę.
Drzwi odskoczyły na zawiasach i huknęły o ścianę.
- Uwaga! To moje drzwi! - wrzasnął Grubas. Natychmiast
jednak uświadomił sobie, kto stoi w progu i zanurkował
pod stół. Ułamek sekundy później krótka, czarna strzałka
przemknęła w powietrzu i wbiła się w blat.
Ymor ostrożnie wyciągnął rękę i nalał drugi kufel piwa.
- Przysiądziesz się, Zlorf? - zapytał spokojnie. - A
ty odłóż ten miecz, Stren. Zlorf Flanelostopy jest naszym
przyjacielem.
Mistrz Gildii Skrytobójców zręcznie zakręcił dmuchawką
i jednym płynnym ruchem wsunął ją do olstra.
- Stren! - zawołał Ymor.
Okryty czernią złodziej syknął gniewnie i schował miecz.
Jednak nie odrywał dłoni od rękojeści, a wzroku od
skrytobójcy.
Nie było to łatwe. Awans w Gildii Skrytobójców uzyskuje
się w drodze egzaminu konkursowego. Część praktyczna jest
najważniejsza, a właściwie nawet jedyna. Stąd też otwartą,
szczerą twarz Zlorfa w całości pokrywały blizny, rezultat
nazbyt wielu bliskich spotkań. Prawdopodobnie od samego
początku nie była szczególnie przystojna. Plotka głosiła, że
Zlorf wybrał sobie fach wymagający czarnych kapturów,
płaszczy i wałęsania po nocy głównie dlatego, że istniała w
jego rodzie odnoga lękających się dnia trolli. Ludzie,
którzy powtarzali tę potwarz w zasięgu słuchu Zlorfa, na
ogół zanosili swe uszy do domu w kapeluszach.
Zlorf zbiegł po schodach, a za nim kilku jeszcze zabójców.
- Przyszedłem po turystę - oznajmił, stając przed Ymorem.
- Czy to na pewno twoja sprawa, Zlorf?
- Tak. Grinjo, Urmond, bierzcie go.
Dwóch skrytobójców wystąpiło naprzód. I nagle Stren
zastąpił im drogę. Jego miecz zmaterializował się
o cal od ich gardeł, jakby nie musiał przemieszczać się
w przestrzeni.
- Być może zdołam zabić tylko jednego z was - warknął
złodziej. - Ale sugeruję, żebyście odpowiedzieli sobie
na pytanie: którego?
- Spójrz w górę, Zlorf - zaproponował Ymor.
Szereg wrogich, żółtych oczu błysnął z ciemności między
krokwiami.
- Jeszcze krok, a wychodząc nie dorachujesz się oczu
- ostrzegł wódz złodziei. - Dlatego lepiej usiądź i napij
się. Porozmawiajmy rozsądnie. Myślałem, że zawarliśmy umowę:
ty nie kradniesz, ja nie zabijam. W każdym razie nie dla
zapłaty - dodał po namyśle.
Zlorf przyjął kufel piwa.
- I co z tego? Ja go zabiję, potem ty go okradniesz.
Czy to ten zabawny człowieczek tam za stołem?
- Tak.
Zlorf spojrzał na Dwukwiata, który odpowiedział uśmiechem.
Wzruszył ramionami. Rzadko tracił czas na rozważania, czemu
ludzie chcą zabijać innych ludzi. W końcu to praca jak
każda inna.
- Wolno spytać kim jest twój klient? - odezwał się Ymor.
Zlorf uniósł dłoń.
- Proszę cię... - zaprotestował. - Etyka zawodowa.
- Oczywiście. A przy okazji...
- Tak?
- Miałem chyba na zewnątrz paru strażników...
- Miałeś.
- I jeszcze kilku w bramie naprzeciwko...
- Nieaktualne.
- I dwóch łuczników na dachu.
Cień zwątpienia przebiegł po twarzy Zlorfa niby ostatni
promyk słońca po źle zaoranym polu.
Drzwi otworzyły się gwałtownie, mocno uszkadzając skrytobójcę,
który stał przy wejściu.
- Przestańcie już! - ryknął spod stołu Grubas.
Zlorf i Ymor spojrzeli czujnie na stojącą w progu postać.
Przybysz był niski, gruby i bogato odziany. Bardzo bogato
odziany. Za nim majaczyło w mroku kilka wysokich, wielkich
sylwetek. Bardzo wielkich i groźnych sylwetek.
- Kto to jest? - zdziwił się Zlorf.
- Znam go - odparł Ymor. - Nazywa się Rerpf. Prowadzi
tawernę "Pod Stękającym Półmiskiem" przy Spiżowym Moście.
Stren, wyrzuć go.
Rerpf wzniósł upierścienioną dłoń. Stren Withel zawahał
się w połowie drogi do drzwi, gdy do wnętrza wtoczyło się
kilka ogromnych trolli. Mrugając na widok światła, stanęły
po obu stronach przybysza. Muskuły wielkości arbuzów grały
na przedramionach rozmiaru worków z mąką. Każdy troll trzymał
dwustronny topór... między kciukiem i palcem wskazującym.
Czerwony ze złości Grubas wyskoczył z ukrycia.
- Wynocha! - ryknął. - Wyrzućcie stąd te trolle!
Nikt się nie ruszył. Sala nagle zamarła. Grubas rozejrzał
się szybko i zaczął pojmować, co i do kogo powiedział.
Ciche skomlenie wymknęło mu się z ust, zachwycone wolnością.
Dotarł do piwnicznych drzwi w tej samej chwili, gdy
troll leniwym machnięciem wielkiej jak bochen dłoni posłał
za nim wirujący w powietrzu topór. Stuk zamykanej klapy
i trzask pękającego drewna zlały się w jeden dźwięk.
- Niech to piekło! - wykrzyknął Zlorf Flanelostopy.
- Czego chcecie? - spytał Ymor.
- Przybywam tu w imieniu Gildii Kupców i Handlarzy -
odparł spokojnie Rerpf. - Dla ochrony naszych interesów,
można powiedzieć. To znaczy tego małego.
Ymor zmarszczył czoło.
- Przepraszam, ale wspomniałeś chyba Gildię Kupców?
- I Handlarzy - dokończył Rerpf.
Za nim, prócz kolejnych trolli, pojawiło się też kilku
ludzi. Ymor mgliście ich sobie przypominał. Widział ich może
za ladami czy barami - niewyraźne figury, łatwo ignorowane i
szybko zapominane. Gdzieś w głębi rodziło się w nim niemiłe
przeczucie. Zaczynał rozumieć, co odczuwa lis otoczony przez
rozgniewane owce. W dodatku owce, które stać na wynajęcie
wilków.
- Jak długo istnieje ta... ta Gildia, jeśli wolno spytać?
- Od dzisiejszego popołudnia - odparł Rerpf. - Jestem
wicewielkim mistrzem do spraw turystyki.
- Co to za turystyka?
- Hm... - zawahał się Rerpf. - Nie jesteśmy całkiem
pewni.
Jakiś brodaty staruszek wyjrzał zza jego pleców.
- W imieniu sprzedawców win z Morpork oświadczam, że
turystyka oznacza zyski - zakrakał. - Czy to jasne?
- I co? - spytał zimno Ymor.
- To, że bronimy własnych interesów - odparł Rerpf.
- Już mówiłem.
- Precz ze złodziejami! Precz ze złodziejami! - skandował
jego podstarzały towarzysz. Kilku innych podjęło okrzyk.
Zlorf uśmiechnął się.
- I skrytobójcami! - zapiał starzec. Zlorf warknął.
- To rozsądne - wyjaśnił Rerpf. - Kiedy dookoła mordują
i kradną, jakie wrażenie wywrze to na turystach? Przyjeżdżają
z daleka, by zobaczyć nasze piękne miasto, jego obiekty
historyczne i kulturalne, jak również liczne niezwykłe
zwyczaje. I nagle budzą się martwi w jakiejś ciemnej uliczce
albo, równie często, spływając z prądem Ankh. Jak zdołają
opowiedzieć przyjaciołom, że świetnie się tu bawili? Spójrzmy
prawdzie w oczy: musicie iść z postępem.
Zlorf i Ymor popatrzeli na siebie.
- Musimy, prawda? - mruknął Ymor.
- Zatem idźmy, bracie - zgodził się Zlorf. Jednym szybkim
ruchem podniósł do ust dmuchawkę i strzałka ze świstem
poszybowała w stronę najbliższego trolla. Ten zamachnął
się i cisnął toporem. Ostrze warknęło nad głową skrytobójcy
i zagłębiło się w pechowym złodzieju.
Rerpf schylił się, a stojący za nim troll uniósł potężną
kuszę i prosto w najbliższego skrytobójcę wypuścił strzałę
długości włóczni. To był dopiero początek...
*
Wspomniano już tutaj, że ludzie wyczuleni na
promieniowanie oktarynowe - ósmego koloru, odcienia
wyobraźni - potrafią dostrzec rzeczy, których inni nie
widzą.
Dlatego też Rincewind, śpiesząc przez zatłoczone,
oświetlone pochodniami bazary Morpork, z pędzącym z tyłu
Bagażem, wpadł na wysoką, mroczną postać, odwrócił się, by
rzucić kilka odpowiednich do sytuacji przekleństw, i
spojrzał w twarz Śmierci.
To musiał być Śmierć. Nikt inny nie włóczy się z pustymi
oczodołami. Oczywiście, kosa na ramieniu też o czymś
świadczyła. Gdy Rincewind patrzył ze zgrozą, zakochana
para, śmiejąc się z jakiegoś żarciku, przeszła wprost przez
zjawę, najwyraźniej niczego nie zauważając.
Śmierć wyglądał na zaskoczonego, jeśli było to możliwe
dla kogoś, czyja twarz nie zawiera części ruchomych.
RINCEWIND? - powiedział głosem ciężkim jak huk zatrzaskiwanych
ołowianych drzwi głęboko pod ziemią.
- Aha - przyznał Rincewind, próbując uciec przed tym
bezokim spojrzeniem.
ALE DLACZEGO JESTEŚ TUTAJ? (Bum bum, huczały pokrywy
krypty w zarobaczonej otchłani pod pradawną górą...)
- No... A dlaczego nie? Zresztą na pewno masz mnóstwo
pracy, pozwolisz więc...
ZDUMIAŁEM SIĘ, KIEDY MNIE POTRĄCIŁEŚ, RINCEWINDZIE,
PONIEWAŻ JESZCZE TEJ NOCY MAM Z TOBĄ SPOTKANIE...
- Och nie, nie...
NATURALNIE, NAJBARDZIEJ DENERWUJĄCY W TEJ CAŁEJ SPRAWIE
JEST FAKT, ŻE SPOTKAĆ CIĘ MIAŁEM W PSEPHOPOLOLIS.
- Przecież to pięćset mil stąd!
NIE MUSISZ MI PRZYPOMINAĆ. SAM WIDZĘ, ŻE CAŁY TEN SYSTEM
ZNOWU SIĘ SYPNĄŁ. POSŁUCHAJ, NIE WYBRAŁBYŚ SIĘ MOŻE...?
Rincewind cofał się, wyciągając przed siebie ręce. Sprzedawca
suszonej ryby za pobliskim straganem z zaciekawieniem obserwował
szaleńca.
- Wykluczone!
MÓGŁBYM CI POŻYCZYĆ BARDZO SZYBKIEGO KONIA.
- Nie!
TO WCALE NIE BĘDZIE BOLAŁO.
- Nie!
Rincewind rzucił się do ucieczki. Śmierć spoglądał za
nim przez chwilę, po czym wzruszył ramionami.
WREDNY DRAŃ, mruknął. Odwrócił się i zauważył sprzedawcę
ryb. Z cichym warknięciem wyciągnął kościsty palec i
zatrzymał serce handlarza, chociaż nie poprawiło mu to
humoru.
A potem przypomniał sobie, co wydarzy się jeszcze tej
nocy. Trudno byłoby stwierdzić, że się uśmiechnął, skoro
jego rysy i tak zastygły w wapiennym grymasie. Zanucił
jednak krótką melodyjkę, wesołą jak morowe powietrze.
Przystanął jeszcze, by odebrać życie przelatującej ćmie i
jedną dziewiątą żyć kotu ukrytemu pod straganem (wszystkie
koty widzą oktarynę). A potem odwrócił się na pięcie i
ruszył pod "Rozbity Bęben".
*
Ulica Krótka w Morpork jest w istocie jedną z najdłuższych
w tym mieście. Filigranowa przecina ją na obrotowym końcu
niby poprzeczka w literze "T". Zaś "Rozbity Bęben" stoi w
takim miejscu, że spogląda na całą długość ulicy.
Ciemny, podłużny kształt na najdalszym końcu ulicy Krótkiej
uniósł się na setkach małych nóżek i ruszył biegiem. Z
początku był to raczej leniwy trucht, jednak w połowie
drogi pędził już szybko jak strzała...
Mroczniejszy cień przesuwał się wolno wzdłuż ściany
"Bębna", kilka sążni od dwóch trolli pilnujących drzwi.
Rincewind pocił się. Jeśli usłyszą cichy brzęk specjalnie
przygotowanych sakiewek u pasa...
Jeden z trolli stuknął kolegę w ramię, budząc tym odgłos
jakby jeden kamyk uderzał o drugi. Wskazał na zalaną światłem
gwiazd ulicę...
Rincewind wyskoczył z kryjówki, odwrócił się i cisnął
pocisk w najbliższe okno.
*
Withel widział, jak wlatuje. Sakwa przeleciała przez
salę, wirując wolno w powietrzu, i uderzyła o krawędź stołu.
Natychmiast we wszystkie strony potoczyły się błyszczące
złote monety.
Nagle zapadła cisza, jeśli nie liczyć cichego dzwonienia
złota i jęków rannych. Withel zaklął i szybko zakończył
pojedynek ze skrytobójcą.
- To podstęp! - krzyknął. - Niech nikt się nie rusza!
Kilkudziesięciu ludzi i tuzin trolli zamarło z wyciągniętymi
rękami.
Wtedy, po raz trzeci, drzwi odskoczyły z trzaskiem.
Wpadły dwa trolle, zamknęły je za sobą, zaryglowały ciężką
belką i zbiegły po schodach.
Na zewnątrz zabrzmiało nagłe crescendo biegnących stóp.
I drzwi otworzyły się po raz ostatni. Właściwie eksplodowały;
drewniana belka poszybowała w głąb sali, a futryna pękła
z hukiem.
Drzwi i futryna wylądowały na stole, który rozpadł się
w kawałki. Dopiero wtedy znieruchomiali walczący dostrzegli,
że w stosie drewna jest jeszcze coś - kufer, który otrząsał
się gwałtownie z połamanych drzazg.
W zrujnowanym wejściu stanął Rincewind i rzucił kolejny
złoty granat. Trafił w ścianę, sypiąc deszczem monet.
*
W piwnicy Grubas podniósł głowę i burknął coś pod nosem,
ale nie przerywał pracy. Wysypał już na podłogę cały obrazimowy
zapas świec i dorzucił szczapy na podpałkę. Teraz atakował
baryłkę oliwy do lamp.
- Tu-bez-pieczeni - mruczał do siebie. Oliwa chlusnęła
mu pod nogi i rozlała się w kałużę.
*
Withel, którego twarz zmieniła się w maskę furii, pędził
ku Rincewindowi. Ten wymierzył starannie i workiem złota
trafił złodzieja w pierś.
Zaraz jednak Ymor krzyknął coś i oskarżycielsko wyciągnął
palec. Kruk wyfrunął z grzędy między krokwiami i pikował
na maga, rozczapierzając błyszczące szpony.
Nie doleciał. Był mniej więcej w połowie drogi, gdy
Bagaż wyskoczył ze stosu drewna, w powietrzu otworzył wieko
i zatrzasnął je natychmiast.
Wylądował miękko. Rincewind dostrzegł, że jeszcze raz
uchylił wieka. Niewiele; tyle tylko, by jęzor, wielki jak
liść palmy i czerwony jak mahoń, zlizał kilka zbłąkanych
piór.
Równocześnie ogromny kandelabr runął z sufitu. Sala
pogrążyła się w ciemności. Rincewind zwinął się jak
sprężyna, wyskoczył z miejsca, chwycił belkę i z siłą, która
zdumiała go samego, rozhuśtał się i podciągnął do stosunkowo
bezpiecznego schronienia pod dachem.
- Ekscytujące, prawda? - szepnął mu do ucha czyjś głos.
W dole pod nimi złodzieje, skrytobójcy, trolle i kupcy w
tej samej niemal chwili uświadomili sobie, że są w sali,
gdzie złoto nie pozwala pewnie stanąć i gdzie pośród
złowieszczych nagle kształtów ukrywa się coś groźnego. To
było nie do wytrzymania. Jak jeden mąż rzucili się do
wyjścia... mieli jednak co najmniej tuzin różnych teorii
dotyczących jego położenia.
Wysoko ponad zamętem zdumiony Rincewind przyglądał się
Dwukwiatowi.
- To ty odciąłeś światło? - syknął.
- Tak.
- A skąd się wziąłeś na górze?
- Uznałem, że lepiej nie będę im wchodził w drogę.
Rincewind pomyślał chwilę. Właściwie niewiele już mógł
dodać.
- Prawdziwa bójka - zachwycał się Dwukwiat. - Lepsza, niż
mogłem sobie wyobrazić! Sądzisz, że powinienem im
podziękować? Czy to ty wszystko zorganizowałeś?
Rincewind spojrzał na niego tępo.
- Chyba lepiej stąd zejdźmy - powiedział głuchym głosem.
- Wszyscy już poszli.
Pociągnął Dwukwiata przez salę i schodami do wyjścia.
Na zewnątrz noc dobiegała końca. Na niebie lśniło jeszcze
kilka gwiazd, ale księżyc już zaszedł, a po krawędziowej
stronie nieba pojawiła się szara zapowiedź brzasku. Co
najważniejsze, ulica była opustoszała.
Rincewind pociągnął nosem.
- Czujesz oliwę?
I wtedy z ciemności wynurzył się Withel.
*
Grubas przyklęknął na szczycie piwnicznych schodów i
wygrzebał pudełko z hubką. Była wilgotna.
- Zarżnę tego kota - mruknął i sięgnął po zapasowe,
leżące zwykle na półce nad drzwiami. Nic nie znalazł. Grubas
rzucił brzydkim słowem.
Zapalony ogarek pojawił się w powietrzu tuż obok niego.
MASZ, WEŹ TO.
- Dziękuję.
NIE MA O CZYM MÓWIĆ.
Grubas zszedł kawałek, by zrzucić ogarek do piwnicy.
I zamarł z uniesioną ręką. Marszcząc brwi spoglądał na
świeczkę. Potem odwrócił się i podniósł ją wysoko. Nie
płonęła zbyt jasno, ale nadała ciemności kształt...
- Och nie... - wyszeptał.
ALEŻ TAK, odpowiedział Śmierć.
*
Rincewind przetoczył się. Przez chwilę sądził, że Withel
zakłuje go leżącego, lecz sytuacja była o wiele gorsza:
złodziej czekał, aż Rincewind się podniesie.
- Widzę, że masz miecz, magu - stwierdził cicho. - Wstań
zatem i sprawdzimy, czy umiesz go używać.
Rincewind podnosił się tak wolno, jak tylko śmiał. Potem
wyjął zza pasa miecz, kilka godzin i sto lat temu odebrany
wartownikowi. Był krótki i tępy w porównaniu z cienkim
jak igła rapierem Withela.
- Ale ja nie umiem walczyć na miecze - jęknął.
- Tym lepiej.
- Wiesz chyba, że nie można zabić maga białą bronią?
- Tak słyszałem. - Withel uśmiechnął się zimno. - Nie
mogę się doczekać, żeby to sprawdzić.
Zaatakował.
Rincewind tylko dzięki szczęściu odbił pierwsze
pchnięcie, przerażony cofnął dłoń, przypadkiem zablokował
drugie, a trzecie przyjął na swój płaszcz na wysokości
serca.
Coś brzęknęło.
Tryumfalny okrzyk zamarł Withelowi w gardle. Wyrwał miecz
i jeszcze raz ukłuł maga, który zesztywniał cały ze zgrozy i
wyrzutów sumienia. Znowu coś zabrzęczało, a spod płaszcza
posypały się złote monety.
- Złotem krwawisz, tak? - syknął Withel. - Zobaczymy,
czy złoto chowasz też w tej swojej rozczochranej brodzie,
ty mały...
Miecz szykował się właśnie do śmiertelnego pchnięcia, gdy
posępny blask sączący się przez otwór drzwi "Rozbitego
Bębna" zamigotał, przygasł i wybuchł w ryczącą kulę ognia.
Ściany runęły na zewnątrz, a płomień poniósł dach na sto
stóp w górę, nim przebił go i spłynął potokiem rozpalonych
do czerwoności dachówek.
Withel spokojnie patrzył na wrzące morze ognia. A Rincewind
skoczył. Przemknął pod uniesioną klingą i uderzył mieczem
- tak niefachowo, że trafił płazem i upuścił broń. Iskry
i krople płonącej oliwy spadały jak deszcz, gdy Withel
sięgnął dłońmi w rękawicach, chwycił maga za szyję i przygiął
do ziemi.
- Ty to zrobiłeś! - wrzasnął. - Ty i twoja zdradziecka
skrzynia!
Kciukiem odnalazł tchawicę.
To już koniec, pomyślał Rincewind. Gdziekolwiek trafię,
nie może być gorzej niż tutaj...
- Przepraszam bardzo - odezwał się Dwukwiat.
Ucisk na szyi Rincewinda osłabł nagle. A Withel wstawał
powoli, z wyrazem śmiertelnej nienawiści na twarzy.
Gorąca głownia spadła na maga. Strzepnął ją pospiesznie
i niezgrabnie stanął na nogach.
Dwukwiat stał za Withelem z jego własnym, ostrym jak
brzytwa mieczem w dłoni i dotykał ostrzem karku złodzieja.
Rincewind zmrużył oczy. Sięgnął pod płaszcz, po czym wyjął
dłoń zaciśniętą w pięść.
- Nie ruszaj się - powiedział.
- Dobrze to robię? - upewnił się Dwukwiat.
- Mówi, że jeśli się ruszysz, przekłuje ci wątrobę -
przetłumaczył Rincewind dość swobodnie.
- Wątpię - burknął Withel.
- Założysz się?
- Nie.
A kiedy Withel napiął mięśnie, by skoczyć na turystę,
Rincewind uderzył i trafił go w szczękę. Przez sekundę
złodziej patrzył na niego w zdumieniu, po czym powoli zwalił
się w błoto.
Mag rozprostował obolałe palce, wypuszczając rulonik
złotych monet. Pochylił się nad Withelem.
- Dobrzy bogowie - westchnął.
Podniósł głowę i wrzasnął, gdy kolejna głownia wylądowała
mu na szyi. Płomienie sunęły wzdłuż dachów po obu stronach
ulicy. Wszędzie dookoła ludzie wyrzucali oknami swój dobytek
i wyciągali konie z dymiących stajni. Kolejny wybuch rozżarzonego
do białości wulkanu, który jeszcze niedawno był "Rozbitym
Bębnem", posłał w powietrze cały marmurowy kominek.
- Opaczna Brama jest najbliżej! - zawołał Rincewind,
przekrzykując trzask padających krokwi. - Idziemy!
Złapał opornego Dwukwiata za ramię i pociągnął ulicą.
- Mój Bagaż...
- Niech licho porwie twój bagaż! Jeśli zostaniesz tu
jeszcze chwilę, odejdziesz tam, gdzie bagaż nie będzie ci
potrzebny. Chodź!
Pobiegli wśród przerażonego tłumu. Mag chciwie wciągał
do płuc chłodne powietrze. Coś go niepokoiło.
- Jestem pewien, że wszystkie świece pogasły - stwierdził
nagle. - Więc od czego zapalił się "Bęben"?
- Nie wiem - jęknął Dwukwiat. - To straszne, Rincewindzie.
A tak nam się dobrze układało.
Rincewind przystanął zdumiony. Jakiś uciekinier wpadł
na niego i odskoczył przeklinając.
- Układało?
- Tak. Wspaniali ludzie, pomyślałem sobie. Mieliśmy
pewne problemy językowe, ale tak im zależało, żebym się
do nich przyłączył, że nie chcieli nawet słyszeć o odmowie.
Naprawdę mili chłopcy...
Rincewind chciał mu wyjaśnić, kiedy zrozumiał nagle,
że nie wie, od czego zacząć.
- To będzie straszny cios dla biednego Grubasa - ciągnął
Dwukwiat. - Na szczęście był rozsądny. Mam jeszcze tego
rhinu, który mi wpłacił jako pierwszą ratę.
Rincewind nie wiedział, co oznacza słowo "rata", ale
jego umysł pracował szybko.
- Tu-bez-piekłeś "Rozbity Bęben"? - zapytał z
niedowierzaniem. - Założyłeś się z Grubasem, że nie
wybuchnie pożar?
- Oczywiście. Standardowa wycena. Dwieście rhinu. Czemu
pytasz?
Rincewind odwrócił się i zapatrzył w pędzące ku nim
płomienie. Myślał, jaką część Ankh-Morpork można by kupić
za dwieście rhinu. Całkiem spory kawałek, uznał. Ale nie
teraz, nie z tym ogniem...
Spojrzał na turystę.
- Ty... - zaczął, szukając w pamięci najgorszego słowa w
trob; szczęśliwi beTrobi nie umieli nawet porządnie
przeklinać.
- Ty... - powtórzył. Kolejna osoba wpadła na niego,
niemal zahaczając niesionym na ramieniu ostrzem. Umęczony
temperament Rincewinda eksplodował.
- Ty mały (taki, który mając miedziane kółko w nosie
staje po kostki w wodzie na szczycie góry Raruaruaha podczas
straszliwej burzy z piorunami i krzyczy, że twarz Alohury,
Bogini Gromu, przypomina wyglądem spróchniały korzeń
uloruaha)!
WYKONUJĘ TYLKO SWOJE OBOWIĄZKI, odparła postać, nim
zniknęła w tłumie.
Słowa padały ciężko jak marmurowe płyty. Co więcej,
Rincewind był pewien, że tyko on jeden je słyszał.
Pochwycił Dwukwiata.
- Wynośmy się stąd! - zaproponował.
*
Ciekawy efekt uboczny pożaru w Ankh-Morpork wiąże się z
polisą tu-bez-pieczeni-ową, która opuściła miasto poprzez
zniszczony dach "Rozbitego Bębna", wzleciała wysoko w
atmosferę dysku na wynikłych z katastrofy prądach
termicznych i powróciła na ziemię kilka dni później i kilka
tysięcy mil dalej, w uloruahowym buszu na wyspach beTrobi.
Prości, weseli wyspiarze czcili ją potem jako boga, ku
rozbawieniu bardziej cywilizowanych sąsiadów. Co dziwne,
przez kolejne lata opady deszczu i plony były niemal
nadnaturalnie obfite. W związku z tym Wydział Pomniejszych
Religii Niewidocznego Uniwersytetu wysłał na wyspy zespół
badawczy. Naukowcy uznali, że to wszystko tylko na pokaz.
*
Pędzony wiatrem pożar przemieszczał się szybciej niż
ludzie. Opaczna Brama stała w płomieniach, kiedy dotarł tam
Rincewind z twarzą zaczerwienioną i pokrytą bąblami oparzeń.
On i Dwukwiat jechali już konno - nietrudno było zdobyć
wierzchowce. Podstępny kupiec zażądał pięćdziesięciokrotnej
ceny i rozdziawił usta, kiedy wciśnięto mu w rękę cenę
tysiąckrotną.
Przejechali w chwili, gdy pierwsze wielkie belki bramy
spadały na ziemię w deszczu iskier. Morpork był już ogromnym
kotłem płomieni.
Kiedy galopowali zalaną krwawym blaskiem drogą, Rincewind
kątem oka obserwował swego towarzysza. Dwukwiat usiłował
właśnie nauczyć się konnej jazdy.
- Niech to piekło pochłonie! - pomyślał Rincewind. - On
żyje! I ja też. Kto by przypuszczał? Może jest coś w tym
odbitym-głosie-podziemnych-duchów?
Nie było to wygodne określenie. Rincewind usiłował
dopasować język do trudnych zgłosek, jakie tworzyły słowo w
mowie Dwukwiata.
- Ekolomia? - spróbował. - Ekro-gnozja? Echo-gnomia?
To wystarczy. Brzmiało zupełnie podobnie.
*
Kilkaset sążni w dół rzeki za ostatnimi dymiącymi
przedmieściami Ankh-Morpork, dziwnie kanciasty i wyraźnie
nasiąknięty wodą obiekt dotknął dennego mułu przy opacznym
brzegu. Natychmiast wysunął liczne nóżki i wdrapał się na
suchy ląd.
Na brzegu Bagaż - czarny od sadzy, mokry i bardzo, bardzo
zły - otrząsnął się i ustalił położenie. Potem ruszył
dziarskim truchtem. Mały i wyjątkowo szpetny chochlik
siedział na wieku i z zainteresowaniem obserwował okolicę.
*
Bravd spojrzał na Łasicę i uniósł brwi.
- To już wszystko - zakończył Rincewind. - Bagaż dogonił
nas jakoś, nie pytajcie mnie jak. Zostało jeszcze trochę
wina?
Łasica podniósł pusty bukłak.
- Chyba masz już dość na tę noc - oświadczył.
Bravd zmarszczył czoło.
- Złoto jest złotem - stwierdził wreszcie. - Jak człowiek
mający dużo złota może się uważać za biedaka? Albo jesteś
biedny, albo bogaty. To chyba rozsądne.
Rincewind czknął. W tej chwili Rozsądek był dla niego
czymś wyjątkowo trudnym.
- No... - powiedział. - Myślę, wiesz, chodzi o to, jakby
to ująć, no, słyszeliście o oktironie?
Obaj bohaterowie przytaknęli. Ten niezwykły, opalizujący
metal był na wybrzeżach Okrągłego Morza ceniony niemal
równie wysoko jak myśląca grusza i niemal równie rzadki.
Człowiek posiadający igłę z oktironu nigdy nie gubił kierunku,
ponieważ zawsze wskazywała ona Oś świata - była niezwykle
czuła na magiczne pole dysku. A oprócz tego w cudowny sposób
cerowała skarpetki.
- No więc widzicie, myślę sobie, że złoto też ma swoje
pole magiczne. Taką finansową magię. Echo-gnomię - Rincewind
zachichotał.
Łasica przeciągnął się. Słońce stało już wysoko, a miasto
w dole spowijały mgły i wypełniały trujące opary. I złoto,
pomyślał. Nawet obywatel Morpork wobec groźby śmierci porzuci
swe skarby, by ocalić skórę. Czas ruszać.
Niski człowieczek o imieniu Dwukwiat zasnął chyba. Łasica
przyjrzał mu się i pokręcił głową.
- Miasto czeka, jakiekolwiek by nie było - oznajmił. - Dzięki
za piękną opowieść, magu. Co teraz zrobisz?
Rzucił okiem na Bagaż, który natychmiast odsunął się
i kłapnął wiekiem.
- Statki chwilowo nie odpływają - zachichotał znowu
Rincewind. - Ruszymy chyba nadbrzeżnym traktem do Chirm.
Rozumiecie, muszę się nim opiekować. Ale słuchajcie, nie
zmyśliłem tego wszystkiego...
- Pewnie, pewnie - odparł uspokajająco Łasica. Odwrócił
się i wskoczył na grzbiet konia, którego trzymał Bravd.
Po chwili obaj bohaterowie byli tylko punkcikami pod chmurą
kurzu, pędzącymi ku czarnemu miastu.
Mag spoglądał sennie na leżącego turystę. Na dwóch leżących
turystów. W tym stanie bezbronności zbłąkana myśl, wędrująca
poprzez wymiary w poszukiwaniu umysłu, który by ją przyjął,
wśliznęła mu się do mózgu.
- Oto kolejne kłopoty, w jakie mnie wpakowałeś - wymruczał
Rincewind i wolno padł na wznak.
*
- Wariat - stwierdził Łasica.
Galopujący obok Bravd skinął głową.
- Wszyscy magowie są tacy - oświadczył. - To przez opary
rtęci. Mózgi im gniją. I jeszcze grzyby.
- Jednakże... - rzekł okryty brązem bohater. Sięgnął
pod tunikę i wydobył złoty dysk na krótkim łańcuszku.
Bravd uniósł brwi.
- Mag opowiadał, że ten mały ma jakiś złoty dysk, na
którym sprawdza czas - wyjaśnił Łasica.
- I pobudził twoją zachłanność, drogi przyjacielu? Zawsze
byłeś doskonałym złodziejem.
- Owszem - przyznał skromnie Łasica. Dotknął przycisku
na krawędzi dysku i otworzyła się klapka.
Uwięziony wewnątrz maleńki demon podniósł głowę znad
liczydła i spojrzał gniewnie.
- Brakuje tylko dziesięciu minut do ósmej - warknął.
Klapka opadła, o mało co nie przycinając Łasicy palców.
Łasica zaklął i cisnął licznik czasu daleko we
wrzosowisko, gdzie prawdopodobnie trafił w kamień. W każdym
razie coś rozbiło powłokę; nastąpił jaskrawy oktarynowy
rozbłysk i zapachniało siarką, a czasowa istota zniknęła w
tym z demonicznych wymiarów, który uważała za ojczysty.
- Po co to zrobiłeś? - spytał Bravd, który nie usłyszał
demona.
- Co zrobiłem? - zdziwił się Łasica. - Nic nie zrobiłem.
W ogóle nic się nie stało. Jedźmy. Okazje uciekają.
Bravd kiwnął głową. Popędzili wierzchowce i razem
pogalopowali ku starożytnemu Ankh i uczciwym czarom.
cdn.
POSŁANIE OŚMIU
Prolog
Płynący przez kosmos świat dysku jest widokiem
imponującym - o wiele bardziej niż światy zbudowane przez
Stwórców o mniejszej wyobraźni, a większym talencie
mechanicznym.
Wprawdzie słońce dysku jest zaledwie orbitującym
księżycem, a jego protuberancje mają wymiar bramek do
krykieta, jednak tę drobną wadę aż nadto wynagradza
wspaniały obraz Wielkiego Żółwia A'Tuina, na którego
starożytnej i pooranej meteorami skorupie spoczywa dysk. W
swej powolnej wędrówce po brzegach Nieskończoności A'Tuin
obraca czasem swą głowę, by kłapnąć na przelatującą kometę.
Najpiękniejszym jednak widokiem - choćby dlatego, że
większość umysłów, postawionych wobec galaktycznego ogromu
A'Tuina, zwyczajnie nie potrafi weń uwierzyć - jest
nieskończony Krańcowy Wodospad, gdzie morza dysku, wrząc
pianą, spadają przez Krawędź w kosmos. A może najpiękniejsza
jest opasująca cały świat ośmiobarwna Krańcowa Tęcza, która
unosi się wśród mgieł nad Wodospadem. Ósmy kolor to oktaryna
powstająca w wyniku rozproszenia silnego światła słonecznego
w polu magicznym o wysokim natężeniu.
A może najcudowniejszym widokiem jest Oś. Tam iglica
zielonkawego lodu wyrasta na dziesięć mil w górę, wznosi się
ponad chmury i niesie na swym szczycie dziedzinę
Dunmanifestin, siedzibę bogów dysku. Sami bogowie, mimo
splendoru świata w dole, rzadko bywają zadowoleni. To
irytujące: być bogiem świata istniejącego wyłącznie dlatego,
że każda krzywa nieprawdopodobieństwa musi mieć swój dalszy
koniec. Zwłaszcza gdy można zajrzeć w inne wymiary i
zobaczyć światy, których Stwórcy mieli więcej zdolności
mechanicznych niż wyobraźni. Nic więc dziwnego, że bogowie
dysku więcej czasu poświęcają na zwady niż na wszechwiedzę.
Tego szczególnego dnia Ślepy Io, dzięki swej bezustannej
czujności pełniący funkcję przywódcy bogów, siedział
wspierając brodę na dłoni i spoglądał na planszę rozłożoną
na stoliku z czerwonego marmuru. Ślepy Io otrzymał swe imię,
ponieważ w miejscach, gdzie powinien mieć oczodoły, były
tylko dwa obszary gładkiej skóry. Oczy, których posiadał
niezwykłą liczbę, prowadziły własne, częściowo niezależne
życie. Kilka z nich unosiło się właśnie nad stołem.
Plansza do gry była starannie wyrzeźbioną, podzieloną na
kwadraty mapą świata dysku. Kilka pól zajmowały w tej chwili
pięknie wymodelowane figury. Obserwujący grę człowiek
mógłby, na przykład, dostrzec u dwóch z nich uderzające
podobieństwo do Bravda i Łasicy. Inne przedstawiały
kolejnych herosów i bohaterów, których świat dysku posiadał
w nadmiarze.
Wśród graczy pozostali jeszcze Io, Bóg-Krokodyl Offler,
Zefir - bóg lekkich wietrzyków, Los i Pani. Słabsi
uczestnicy zostali już odsunięci od planszy i przy stole
panowała atmosfera skupienia. Szansa odpadła wcześnie,
wprowadzając swego bohatera do domu pełnego uzbrojonych
gnolli (rezultat szczęśliwego rzutu Offlera). Wkrótce potem
Noc wymieniła swoje żetony i odeszła, tłumacząc się
spotkaniem z Przeznaczeniem. Kilka pomniejszych bóstw
zebrało się wokół stołu i kibicowało ponad ramionami
grających.
Na boku robiono zakłady, że jako następna wypadnie z gry
Pani. Jej ostatni wart uwagi bohater był teraz tylko
szczyptą potażu w dymiących ruinach Ankh-Morpork, a nie
miała już prawie figur, które mogłaby awansować do pierwszej
kategorii.
Ślepy Io wziął kubek z kośćmi. Był on zrobiony z
czaszki, której otwory zaczopowano rubinami. Nie spuszczając
z Pani kilkorga oczu, wyrzucił trzy piątki.
Uśmiechnęła się. Natura jej spojrzenia była taka, że oczy
jaśniały od wewnątrz, jaskrawozielone oraz pozbawione
źrenic i tęczówek.
Gdy Pani sięgnęła do puzderka z figurami i z samego dna
wyjęła dwie sztuki zapadła kompletna cisza. Z dwoma
zdecydowanymi stuknięciami postawiła je na planszy.
Pozostali gracze jak jeden bóg wyciągnęli szyje, by się im
przyjrzeć.
- Nieudany fag i chyfa jakif gryzifiófek - oznajmił Bóg-
Krokodyl Offler. Jak zwykle przeszkadzały mu trochę kły. -
Dofkonale!
Długim szponem przesunął na środek stołu kupkę białych
jak kość sztonów.
Pani skinęła głową. Podniosła kubek i przytrzymała go
nieruchomo niczym głaz. Wszyscy bogowie słyszeli, jak w środku
grzechoczą trzy kostki. I nagle potoczyła je po stole.
Szóstka. Trójka. I piątka.
Z piątką jednak działo się coś dziwnego. Pchnięta
przypadkowym zderzeniem z kilkoma miliardami molekuł, kostka
stanęła na wierzchołku, zawirowała wolno i przewróciła się
na siódemce.
Ślepy Io podniósł kostkę i starannie przeliczył ścianki.
- Daj spokój - mruknął zniechęcony. - Graj uczciwie.
Posłanie ośmiu
Droga z Ankh-Morpork do Chirm jest szeroka, biała i
kręta: trzydziestomilowa wstęga dziur i zagrzebanych
częściowo kamieni. Wije się wokół gór, przecina chłodne,
pełne drzew cytrusowych, zielone doliny, sznurowymi mostami
przekracza oplątane lianami wąwozy i w ogóle jest bardziej
malownicza niż użyteczna.
Malownicza. To było nowe słowo dla maga Rincewinda (Bak.
N. Mag., Niewidoczny Uniwersytet [bez dyplomu]). Jedno z
kilku, jakie poznał od opuszczenia zwęglonych ruin Ankh-
Morpork. Malowniczość oznaczała - co stwierdził po
dokładnym przestudiowaniu scenerii, jaka skłoniła Dwukwiata
do użycia tego określenia - że krajobraz był niezwykle
urwisty. Słowo "ciekawa", użyte dla opisu mijanej wioski,
oznaczało "waląca się i malaryczna".
Dwukwiat był turystą - pierwszym, jakiego widziano w
świecie dysku. Turysta, uznał Rincewind, oznacza "idiotę".
Jechali bez pośpiechu wśród zapachu tymianku i brzęczenia
pszczół, a Rincewind dumał nad wydarzeniami ostatnich dni.
Wprawdzie niski cudzoziemiec był w oczywisty sposób szalony,
ale był także szczodry i zdecydowanie mniej niebezpieczny od
połowy znajomych maga z Ankh-Morpork. Rincewind nawet go
lubił. Nie lubić go byłoby czymś w rodzaju kopania małego
szczeniaka.
W tej chwili Dwukwiat wykazywał niezwykłe zainteresowanie
teorią i praktyką magii.
- Moim zdaniem jest zupełnie bezużyteczna - stwierdził.
- Zawsze myślałem, że... no wiesz, czarownik wypowiada tylko
magiczne słowa i wystarczy. Bez tego nudnego uczenia się na
pamięć.
Rincewind zgodził się ponuro. Próbował wyjaśnić, że magia
istotnie była kiedyś dzika i nieuporządkowana. Jednak za
pradawnych czasów została ujarzmiona przez Starszych. Ci
zmusili ją do przestrzegania, między innymi, Prawa
Zachowania Rzeczywistości. Zasada ta wymagała, by wysiłek
niezbędny dla osiągnięcia celu nie zmieniał się, niezależnie
od użytych środków. W praktyce oznaczało to, że - dla
przykładu - stworzenie iluzji szklanki wina jest dość
proste, ponieważ wymaga zaledwie subtelnej gry światła. Z
drugiej strony, podniesienie czystą energią umysłu
prawdziwej szklanki z winem - choćby na kilka stóp - wymaga
kilku godzin systematycznych przygotowań, jeżeli mag nie
chce, by prosta zasada dźwigni wycisnęła mu mózg przez uszy.
Dodał jeszcze, że można czasem natrafić na resztki
pradawnej magii w stanie pierwotnym. Poznaje się ją - to
znaczy wtajemniczeni poznają - po ośmiokątnym odbiciu, jakie
owa magia rzuca na krystaliczną strukturę czasoprzestrzeni.
Istnieje na przykład metal oktiron i gaz oktogen, oba
emitujące groźne ilości pierwotnych czarów.
- To wszystko raczej zniechęca - zakończył Rincewind.
- Zniechęca?
Rincewind odwrócił się w siodle i spojrzał na Bagaż
Dwukwiata, kłusujący sobie spokojnie na krótkich nóżkach i
od czasu do czasu kłapiący wiekiem na motyle. Westchnął.
- On uważa, że powinno się zaprząc błyskawicę - oznajmił
obrazkowy chochlik, obserwujący wszystko z maleńkich
drzwiczek w pudle wiszącym na szyi Dwukwiata. Cały ranek
spędził, uwieczniając dla swego pana malownicze widoki i
ciekawe obiekty. Teraz zrobił sobie przerwę, żeby zapalić.
- Kiedy mówiłem "zaprząc", nie miałem na myśli zaprzęgu -
warknął Rincewind. - Chodziło mi... chodziło... Sam nie
wiem, jakoś nie mogę znaleźć właściwych słów. Myślę po
prostu, że świat powinien być lepiej... może lepiej
zorganizowany.
- To tylko fantazja - stwierdził Dwukwiat.
- Wiem. W tym cały kłopot. - Rincewind westchnął
ponownie. Łatwo było mówić o czystej logice i o tym, jak
cały Wszechświat podlega zasadom tej logiki oraz harmonii
liczb. Fakty jednak były takie, że dysk - co każdy widział -
płynął w przestrzeni na grzbiecie wielkiego żółwia, a
bogowie mieli w zwyczaju odwiedzać domy ateistów i wybijać
im szyby.
Rozległ się cichy dźwięk, odrobinę tylko głośniejszy od
brzęczenia pszczół w rozmarynie przy drodze. Miał dziwnie
kościane brzmienie, jakby gdzieś toczyły się czaszki albo
ktoś potrząsnął kubkiem z kośćmi. Rincewind rozejrzał się z
uwagą. W pobliżu nie było nikogo.
Fakt ten z jakichś powodów go zmartwił.
Potem nadpłynął lekki wiatr, który wzmógł się i ustał w
ciągu kilku uderzeń serca. Pozostawił świat niezmieniony...
z wyjątkiem kilku interesujących szczegółów.
Na przykład: na drodze stał teraz pięciometrowy górski
troll. Wyjątkowo rozzłoszczony górski troll. Częściowo
dlatego, że trolle zwykle takie są, niezależnie od sytuacji.
Jednak ten typowy nastrój został spotęgowany faktem, że
nagła i błyskawiczna teleportacja trolla z leża w Górach
Rammerrorck, oddalonych o trzy tysiące mil i położonych o
tysiąc jardów bliżej Krawędzi, podniosła do niebezpiecznego
poziomu wewnętrzną temperaturę jego ciała. Wszystko to
zgodnie z zasadą zachowania energii.
W związku z tym troll odsłonił kły i zaatakował.
- Coż to za niezwykłe stworzenie - zauważył Dwukwiat. -
Czy jest niebezpieczne?
- Tylko dla ludzi! - wrzasnął Rincewind. Wyrwał miecz i
płynnym rzutem znad ramienia zupełnie nie zdołał trafić w
trolla. Klinga zniknęła wśród rosnących przy trakcie
wrzosów.
Zabrzmiał najdelikatniejszy z odgłosów, podobny do
szczękania starych zębów.
Miecz trafił w kamień ukryty we wrzosach - ukryty, jak
mógłby stwierdzić przypadkowy obserwator, tak przemyślnie,
że jeszcze przed chwilą sprawiał wrażenie, jakby go tam
wcale nie było. Miecz wyskoczył niby łosoś z wody i w środku
toru lotu rykoszetem wbił się głęboko w szary kark trolla.
Potwór stęknął i jednym cięciem pazura rozerwał bok
wierzchowca Dwukwiata. Zwierzę zarżało i pognało między
drzewa przy drodze. Troll odwrócił się i sięgnął po
Rincewinda.
Dopiero wtedy jego ślimaczy system nerwowy przekazał mu
informację, że jest martwy. Przez moment troll sprawiał
wrażenie zaskoczonego, potem przewrócił się i rozsypał w
stos żwiru (jako formy życia oparte na krzemie, trolle w
chwili śmierci powracają do postaci kamienia).
Aaargh, pomyślał Rincewind, gdy jego koń w przerażeniu
stanął dęba. Mag rozpaczliwie trzymał się grzywy, a zwierzę
na dwóch nogach przekroczyło trakt, potem z rżeniem opadło
na cztery i pogalopowało w las.
Odgłos kopyt zamarł w dali, pozostawiając powietrze
brzęczeniu pszczół i z rzadka trzepotowi skrzydełek motyla.
Był także inny dźwięk, niezwykły jak na ten słoneczny dzień.
Przypominał grzechot kości.
*
- Rincewind?
Długie rzędy drzew odbijały wołanie Dwukwiata z jednej
strony na drugą, by wreszcie odesłać je z powrotem, choć nie
zwróciło niczyjej uwagi. Dwukwiat usiadł na skale i
spróbował pomyśleć.
Po pierwsze, zgubił się. To było nieprzyjemne, ale nie
martwiło go zanadto. Las wyglądał interesująco i pewnie żyły
w nim elfy albo gnomy. Może nawet jedne i drugie. Szczerze
mówiąc, kilkakrotnie miał wrażenie, że dostrzega dziwne,
zielone twarze, spoglądające na niego spośród gałęzi.
Dwukwiat zawsze chciał spotkać elfa. Właściwie najbardziej
chciałby spotkać smoka, ale elf wystarczy. Albo prawdziwy
goblin.
Bagaż gdzieś zginął i to naprawdę było irytujące. W
dodatku zaczynało padać. Dwukwiat wiercił się na mokrym
kamieniu próbując dostrzec jasne strony sytuacji. Na
przykład: podczas szalonego galopu koń wdarł się w jakieś
krzaki i zaniepokoił niedźwiedzicę z małymi, ale uciekł,
zanim bestia zdążyła zareagować. A potem nagle znalazł się
pomiędzy śpiącymi ciałami sporego wilczego stada; i znowu
jego szalona prędkość sprawiła, że wściekłe ujadanie zostało
daleko w tyle. Mimo wszystko dzień chylił się ku końcowi i
lepiej było nie zostawać pod gołym niebem. Może znajdzie się
niedaleko... Dwukwiat wytężał umysł, by sobie przypomnieć,
jakiego rodzaju nocleg trafia się zwykle w lesie. Może
znajdzie się chatka z piernika albo co?
Kamień naprawdę był niewygodny. Dwukwiat spojrzał w dół i
po raz pierwszy zauważył niezwykłe, rzeźbione linie.
Stworzenie przypominało pająka. A może ośmiornicę? Mech i
wilgoć zatarły nieco szczegóły. Nie zatarły jednak wyrytych
poniżej run. Dwukwiat odczytał je bez trudu. Głosiły:
"Wędrowcze, gościnna świątynia Bel-Shamharotha stoi o tysiąc
kroków na Oś".
To dziwne, uświadomił sobie. Potrafił odczytać wiadomość,
chociaż same litery były całkiem obce. Informacja zjawiała
się jakoś w mózgu, pomijając żmudną drogę przez oczy.
Wstał i odwiązał od drzewka posłusznego teraz konia. Nie
był pewien, w którym kierunku leży Oś, ale między drzewami
dostrzegł coś w rodzaju zarośniętej ścieżki. Ten Bel-
Shamharoth wyraźnie starał się pomagać zagubionym wędrowcom.
W każdym razie Dwukwiat mógł wybierać jedynie pomiędzy nim a
wilkami.
Stanowczo kiwnął głową.
Warto tu zauważyć ciekawe zjawisko: kilka godzin później
na polance zjawiły się podążające śladem Dwukwiata dwa
wilki. Spojrzenie ich zielonych oczu padło na dziwną,
ośmionożną rzeźbę - która w rzeczy samej mogła przedstawiać
pająka albo ośmiornicę, ale mogła też być czymś całkiem
innym, o wiele dziwniejszym - i natychmiast uznały, że
właściwie nie są takie głodne.
*
Mniej więcej trzy mile od tego miejsca nieudany mag
zwisał na rękach z gałęzi buka.
Był to końcowy rezultat pięciu minut wytężonej
aktywności. Na początku wściekła niedźwiedzica wytoczyła
się z krzaków i jednym ciosem łapy wyrwała jego koniowi
gardło. Uciekający Rincewind wpadł na polankę, po której
kręciło się kilka rozzłoszczonych czymś wilków. Wykładowcy z
Niewidocznego Uniwersytetu, zawsze wytykający mu brak
talentów do lewitacji, byliby zdumieni szybkością, z jaką
Rincewind dopadł i wspiął się na najbliższe drzewo, na pozór
wcale go nie dotykając.
A teraz doszedł jeszcze wąż.
Był wielki, zielony i z gadzią cierpliwością czekał
owinięty wokół gałęzi. Rincewind zastanowił się, czy jest
jadowity i natychmiast wyśmiał siebie za stawianie
niemądrych pytań. Oczywiście, że wąż był jadowity.
- Co tak szczerzysz zęby? - zapytał postać usadowioną na
sąsiedniej gałęzi.
NIC NA TO NIE PORADZĘ, odparł Śmierć. A TERAZ CZY
ZECHCESZ UPRZEJMIE PUŚCIĆ TEN KONAR? NIE MOGĘ TU TKWIĆ PRZEZ
CAŁY DZIEŃ.
- A ja mogę - oznajmił wyzywająco Rincewind.
Wilki zebrały się wokół drzewa i z zaciekawieniem
obserwowały, jak ich najbliższy posiłek rozmawia sam z sobą.
TO NIE BĘDZIE BOLAŁO, zapewnił Śmierć. Gdyby słowa miały
swoją wagę, to jedno zdanie mogłoby zakotwiczyć okręt.
Ramiona Rincewinda krzyczały głośno o swym cierpieniu.
Spojrzał ponuro na sępią, lekko przezroczystą sylwetkę.
- Nie będzie bolało? - powtórzył. - Rozerwanie na strzępy
przez wilki nie boli?
O kilka stóp dalej zauważył drugą gałąź, krzyżującą
się z tą - niebezpiecznie cienką - na której wisiał. Gdyby
tylko jej dosięgnął...
Zakołysał się i wyciągnął rękę.
Wygięta już gałąź nie pękła. Wydała tylko cichy, wilgotny
mlask i skręciła się.
Rincewind zawisł na końcu jęzora kory i włókien, coraz
dłuższego w miarę, jak odrywał się od pnia. Mag spojrzał w
dół i z fatalistyczną satysfakcją stwierdził, że wyląduje
dokładnie na największym wilku.
Tymczasem zjeżdżał powoli, a kora odrywała się coraz
dłuższym i dłuższym pasem. Wąż obserwował go w zamyśleniu.
Pasmo kory zatrzymało się. Rincewind już sobie gratulował
- do chwili, gdy podniósł głowę i dostrzegł coś, czego
wcześniej nie zauważył: dokładnie na jego drodze wisiało
największe jakie w życiu widział, gniazdo szerszeni.
Mocno zacisnął powieki.
Skąd tamten troll? - zapytał sam siebie. Wszystko inne to
mój zwyczajny pech, ale dlaczego troll? Co tu się dzieje?
Stuk. To mogła być łamana gałązka, ale dźwięk zdawał się
rozlegać w głowie Rincewinda. Stuk stuk. I wietrzyk, który
nie zdołał wprawić w drżenie nawet najmniejszego liścia.
Pas kory oderwał z gałęzi gniazdo szerszeni. Przemknęło
obok głowy maga, który spoglądał, jak maleje w dole,
spadając ku kręgowi zwróconych w górę pysków.
Krąg zacieśnił się nagle.
Krąg rozszerzył się nagle.
Chóralne skomlenie odbiło się echem wśród drzew. Stado
skoczyło do ucieczki przed chmurą rozwścieczonych owadów, a
Rincewind uśmiechnął się idiotycznie.
I wtedy jego łokieć na coś trafił. To był pień drzewa.
Pas kory doniósł go na sam koniec gałęzi. Lecz w pobliżu nie
rosły żadne inne. Na gładkim pniu nie miał się czego
chwycić.
Za to jego próbowało coś chwycić. Dwie dłonie sięgały ku
niemu przez omszałą korę: szczupłe dłonie, zielone jak młode
liście. Za nimi pojawiło się kształtne ramię, a potem
wychyliła się hamadriada, chwyciła zdumionego maga i z
roślinną siłą, która potrafi wbić korzenie w skałę,
wciągnęła do drzewa. Twardy pień rozsunął się jak mgła i
zamknął jak muszla.
Śmierć patrzył spokojnie.
Potem spojrzał na chmarę jętek, tańczących radośnie wokół
jego czaszki. Pstryknął palcami i owady spadły na ziemię.
Jednak to nie było to samo.
*
Ślepy Io pchnął przez blat stosik sztonów, spojrzał
posępnie tymi ze swych oczu, które akurat znalazły się w
sali, i wyszedł. Kilku półbogów zachichotało. Offler
przynajmniej z godnością i nieco gadzim wdziękiem zniósł
utratę doskonałego trolla.
Ostatni z przeciwników Pani przesunął krzesło, by siąść
na wprost niej.
- Panie - rzekła uprzejmie.
- Pani... - odpowiedział. Spojrzeli sobie w oczy.
Był małomównym bogiem. Podobno zjawił się na dysku po
jakimś strasznym i tajemniczym wypadku w innej
Ewentualności. Oczywiście, przywilejem bogów jest władza
nad własną pozorną formą zewnętrzną, nawet tą ukazywaną
innym bogom. Los świata dysku był w tej chwili miłym
starszym mężczyzną z siwymi włosami zaczesanymi gładko wokół
twarzy. Widząc taką twarz u kuchennych drzwi, służąca
chętnie wyniosłaby małą szklankę piwa. Widząc taką twarz,
każdy młodzian z pewnością pomógłby jej właścicielowi wspiąć
się na schody.
Oczywiście, jeśli nie liczyć oczu.
Żadne bóstwo nie potrafi ukryć istoty ani natury swych
oczu. A oczy Losu świata dysku były takie: z początku
zdawały się zwyczajnie ciemne, lecz dokładniejsze spojrzenie
ujawniało - za późno! - że są to szczeliny otwarte w czerń
tak głęboką, aż patrzący czuł, jak niepowstrzymanie wciąga
go w te dwa kręgi nieskończonej nocy i strasznych,
wirujących gwiazd...
Pani odchrząknęła uprzejmie i położyła na stole
dwadzieścia jeden białych sztonów. Potem z fałd sukni
wydobyła jeszcze jeden, srebrzysty i przeświecający,
dwukrotnie większy od pozostałych. Dusza Bohatera zawsze ma
lepszy kurs wymiany i jest wysoko ceniona wśród bogów.
Los uniósł brew.
- I bez żadnych sztuczek, Pani.
- Któż zdoła oszukać Los? - zapytała.
- Nikt. - Wzruszył ramionami. - A mimo to wszyscy próbują.
- Odniosłam jednak wrażenie, że pomagałeś mi nieco przy
grze z innymi.
- Ależ oczywiście. By tym słodsza była końcówka, Pani.
A teraz...
Sięgnął do swego pudełka, wyjął pionek i z zadowoloną
miną ustawił go na planszy. Obserwujące grę bóstwa
westchnęły chórem. Nawet Pani zachwiała się lekko.
Postać była niewątpliwie brzydka. Wyrzeźbiona niezbyt
wyraźnie, jakby dłonie twórcy drżały z lęku przed istotą
nabierającą kształtu pod niepewnymi palcami. Zdawało się, że
jest zbudowana z samych ssawek i macek. I szczęk, jak
zauważyła Pani. I jednego wielkiego oka.
- Sądziłam, że On zginął u początków Czasu - rzuciła.
- Może nasz nekrotyczny przyjaciel brzydził się nawet do
niego zbliżyć - roześmiał się Los. Wyraźnie dobrze się
bawił.
- Nigdy nie powinien zostać zrodzony.
- A jednak... - westchnął z filozoficzną zadumą Los.
Zebrał kostki do niezwykłego kubka i uniósł wzrok. - Chyba
że... - dodał - wolisz zrezygnować...?
Potrząsnęła głową.
- Graj - poleciła.
- Zdołasz wyrównać moją stawkę?
- Graj!
*
Rincewind wiedział, co znajduje się w drzewach: drewno,
soki, czasem wiewiórki. Nigdy pałace.
A jednak... poduszki, na których siedział, były
zdecydowanie bardziej miękkie od drewna, wino w drewnianym
kubku smaczniejsze niż sok. I trudno było nawet porównywać
wiewiórkę z dziewczyną siedzącą tuż przy nim, obejmującą
dłońmi kolana i obserwującą go w zamyśleniu. Chyba, żeby
wspomnieć o pewnych śladach sierści.
Komnata była wysoka, rozległa i zalana przyćmionym żółtym
blaskiem, nie pochodzącym z żadnego konkretnego źródła,
jakie Rincewind zdołałby wypatrzyć. Przez sękate i
nieregularne łuki dostrzegał inne sale i coś, co
przypominało bardzo szerokie, spiralne schody. A przecież z
zewnątrz drzewo wyglądało całkiem zwyczajnie.
Dziewczyna była zielona. Cała. Rincewind wiedział, że nie
może się mylić, ponieważ miała jedynie medalion na szyi.
Długie włosy przypominały nieco mech, oczy bez źrenic
jarzyły się jaskrawą zielenią. Rincewind zaczynał żałować,
że na Uniwersytecie nie uważał podczas zajęć z antropologii.
Milczała. Poza wskazaniem mu sofy i podaniem wina nie
zrobiła właściwie nic. Siedziała tylko i przyglądała się, od
czasu do czasu rozcierając głębokie zadrapanie na ramieniu.
Rincewind przypomniał sobie natychmiast, że driady są tak
mocno związane ze swymi drzewami, iż równocześnie z nimi
odnoszą rany...
- Przepraszam za to - powiedział szybko. - To był wypadek.
Wiesz, te wilki i...
- Musiałeś wejść na moje drzewo, a ja cię uratowałam -
dokończyła gładko driada. - Miałeś szczęście. A co z twoim
przyjacielem?
- Przyjacielem?
- Tym małym człowieczkiem z magiczną skrzynią.
- A tak, on - mruknął niewyraźnie Rincewind. - Mam
nadzieję, że da sobie radę.
- Potrzebuje twojej pomocy.
- Jak zwykle. Czy też się dostał do drzewa?
- Dostał się do Świątyni Bel-Shamharotha.
Rincewind zakrztusił się winem. Jego uszy próbowały
wcisnąć się pod czaszkę, przerażone wypowiedzianymi właśnie
sylabami. Pożeracz Dusz! Wspomnienia powróciły galopem, nim
zdążył je powstrzymać. Kiedyś, jeszcze jako student magii
praktycznej na Niewidocznym Uniwersytecie, wśliznął się do
małego pokoiku obok głównej biblioteki... Do pokoiku o
ścianach pokrytych ołowianymi, ochronnymi pentagramami,
gdzie nikt nie mógł przebywać dłużej niż cztery minuty i
trzydzieści dwie sekundy, który to wynik uzyskano po stu
latach ostrożnych eksperymentów.
Szybko otworzył księgę, przykutą łańcuchem do
oktironowego piedestału na samym środku - nie dlatego, by
ktoś jej nie ukradł, ale by nie uciekła. Tą księgą było
bowiem Octavo, tak pełne magii, że dysponujące własną, choć
niezbyt wyraźną świadomością. A wtedy jedno z zaklęć
wyskoczyło z zasuszonych stronic i zagnieździło się w
mrocznych zakamarkach mózgu Rincewinda. Prócz tego, że jest
to jedno z Ośmiu Wielkich Zaklęć, nikt nie mógł odkryć czego
dotyczy, póki Rincewind go nie wypowie. Nawet on sam nie
wiedział. Czasem wyczuwał je jednak, kryjące się gdzieś w
ciemności za Ego, czekające na swój czas.
Na pierwszej stronie Octava przedstawiono wizerunek Bel-
Shamharotha. Nie był on Zły, gdyż nawet Zło wymaga pewnej
energii życiowej... Bel-Shamharoth to rewers monety, której
awers tworzą wspólnie Dobro ze Złem.
- Pożeracz Dusz. Liczba jego leży pomiędzy siedem a
dziewięć; jest nią po dwakroć cztery - zacytował Rincewind.
Umysł zamarł mu ze zgrozy. - Och nie! Gdzie ta Świątynia?
- W stronę Osi, bliżej środka lasu - odparła driada.
- Jest bardzo stara.
- Ale kto był tak głupi, żeby oddawać cześć Bel...
właśnie jemu? To znaczy diabły, owszem, ale Pożeracz Dusz...
- Istniały... pewne przyczyny. A rasa, która
zamieszkiwała kiedyś te okolice, miała dziwne zapatrywania.
- I co się z nimi stało?
- Powiedziałam, że kiedyś zamieszkiwali. - Driada
powstała i wyciągnęła rękę. - Chodźmy. Jestem Druella. Pójdź
za mną, by popatrzeć na los swego przyjaciela. Powinien być
interesujący.
- Nie jestem pewien, czy... - zaczął Rincewind.
Driada zwróciła ku niemu swe zielone oczy.
- Czyżbyś wierzył, że masz jakiś wybór? - spytała.
*
Szerokie jak trakt stopnie obiegały drzewo dookoła, na
każdym poziomie mijając rozległe sale. Wszystko oświetlał
ten sam nie mający źródła żółty blask. Rozbrzmiewał też
odgłos podobny do... Rincewind spróbował się skupić...
podobny do dalekiego gromu czy wodospadu.
- To drzewo - wyjaśniła krótko driada.
- Co ono robi?
- Żyje.
- Zastanawiałem się nad tym. To znaczy, czy naprawdę
jesteśmy w drzewie? Czy ja zmalałem? Z zewnątrz wydawało się
tak wąskie, że mógłbym je objąć rękami.
- Jest takie.
- Uhm... a teraz jestem w jego wnętrzu?
- Jesteś.
- Uhm... - powtórzył Rincewind.
Druella roześmiała się.
- Potrafię czytać w twoich myślach, fałszywy magu! Czy
nie jestem driadą? Nie wiesz, że to, co poniżasz imieniem
drzewa, jest zaledwie czterowymiarowym odpowiednikiem całego
multiwymiarowego uniwersum, które... Nie, widzę, że nie
wiesz. Powinnam zgadnąć, że nie jesteś prawdziwym magiem,
kiedy nie dostrzegłam u ciebie laski.
- Straciłem ją w pożarze - skłamał odruchowo Rincewind.
- Ani kapelusza z haftowanymi magicznymi symbolami.
- Wiatr go zdmuchnął.
- Ani zwierzęcia.
- Zdechło. Posłuchaj, jestem ci wdzięczny za ocalenie,
ale chyba już pójdę, jeśli nie masz nic przeciw temu. Gdybyś
zechciała wskazać mi wyjście...
Wyraz jej twarzy sprawił, że Rincewind spojrzał za
siebie. Za jego plecami stało trzech driadów. Byli nadzy,
tak samo jak kobieta, i nieuzbrojeni. Jednak ten ostatni fakt
zupełnie nie miał znaczenia. Nie sprawiali wrażenia,
by do walki z Rincewindem potrzebowali broni. Wyglądali,
jakby potrafili przepchnąć się przez litą skałę, przy okazji
rozbijając w puch regiment trolli. Trzech przystojnych
olbrzymów przyglądało się człowiekowi z drewnianą groźbą.
Ich skóra miała barwę laskowych orzechów, a pod nią, na
podobieństwo worków wypełnionych melonami, wzbierały
mięśnie.
Rincewind odwrócił się i uśmiechnął niepewnie. Źycie
znowu wracało na stare, znajome tory.
- Nie zostałem uratowany, prawda? - zapytał. - Zostałem
uwięziony. Zgadza się?
- Naturalnie.
- I nie wypuścisz mnie? - To było raczej stwierdzenie.
Druella pokręciła głową.
- Zraniłeś drzewo! Ale masz szczęście. Twój przyjaciel
spotka się z Bel-Shamharothem. Ty tylko zginiesz.
Dwie dłonie sięgnęły od tyłu i chwyciły go za ramiona,
prawie tak samo, jak korzenie drzew nieustępliwie spowijają
kamień.
- W ramach odpowiedniej ceremonii, oczywiście - mówiła
dalej driada. - Kiedy Nadawca Ośmiu skończy z twoim
przyjacielem.
Rincewind zdołał jedynie wykrztusić:
- Wiesz, nie przypuszczałem, że istnieją driady-mężczyźni.
Nawet w dębach.
Jeden z olbrzymów uśmiechnął się.
- Dureń - parsknęła Druella. - A jak myślisz, skąd się
biorą żołędzie?
Dotarli do ogromnej hali, której strop ginął w złocistej
mgle. Nieskończone schody prowadziły wprost przez nią.
Po drugiej stronie czekało kilkaset driad. Kiedy podeszła
Druella, rozstąpiły się z szacunkiem, a potem obojętnie
obserwowały popychanego z tyłu Rincewinda. Większość była
rodzaju żeńskiego, choć znajdowało się między nimi kilku
ogromnych mężczyzn. Niby posągi bóstw stali wśród drobnych,
inteligentych kobiet. Owady, pomyślał Rincewind. Drzewo jest
jak ul.
Ale dlaczego w ogóle istnieją driady? Jak pamiętał, lud
drzew wymarł całe wieki temu. Podobnie jak inne Ludy
Zmierzchu, przegrał z człowiekiem wyścig ewolucji. Jedynie
elfy i trolle przetrwały nadejście Człowieka; elfy ponieważ
w ogóle były o połowę za mądre, a trolle, ponieważ były nie
mniej od ludzi wredne, złośliwe i zachłanne. Natomiast
driady podobno wymarły, razem z gnomami i skrzatami.
Głuchy grzmot był tutaj głośniejszy. Od czasu do czasu po
półprzejrzystych ścianach przebiegał pulsujący złoty błysk i
ginął we mgle pod sklepieniem. Jakaś energia wprawiała
powietrze w rezonans.
- Patrz, niekompetentny magu - odezwała się Druella. -
Obejrzyj sobie czary. Nie twoją łasiczą, oswojoną magię, ale
magię korzeni i konarów, pradawną magię. Dziką magię.
Patrz.
Około pięćdziesięciu kobiet stanęło obok siebie. Chwyciły
się za ręce i cofały, aż uformowały wielki krąg. Pozostałe
zaintonowały jakąś cichą pieśń. Potem Druella skinęła głową
i krąg zawirował w opaczną stronę.
Driady kręciły się coraz szybciej; coraz głośniej
rozbrzmiewały złożone linie melodyczne pieśni. Rincewind
obserwował wszystko zafascynowany. Na Uniwersytecie słyszał
o Dawnej Magii, choć była czarownikom zakazana. Wiedział, że
kiedy krąg dostatecznie szybko wiruje w stojącym polu
magicznym obracającego się z wolna świata dysku, powstaje
tarcie astralne. Buduje ono ogromną różnicę potencjału,
która rozładowuje się w potężnym wybuchu Elementarnej Mocy
Magicznej.
Krąg był teraz rozmazaną smugą, a ściany Drzewa
rozbrzmiewały echami pieśni...
Rincewind poczuł znajome mrowienie skóry głowy,
wskazujące narastanie silnego ładunku czystego czaru. Nie
był więc szczególnie zaskoczony, gdy kilka sekund później z
niewidocznego sklepienia wystrzeliła kolumna oktarynowego
światła i z trzaskiem zogniskowała się pośrodku kręgu.
Utworzyła obraz wymiecionego burzami, porośniętego lasem
wzgórza ze świątynią na szczycie. Kształt budowli wyczyniał
nieprzyjemne rzeczy ze wzrokiem. Rincewind wiedział, że
jeśli jest to świątynia Bel-Shamharotha, musi mieć osiem
ścian. (Osiem było też Liczbą Bel-Shamharotha i właśnie
dlatego żaden rozsądny czarownik nigdy jej nie wymawiał,
jeśli tylko mógł tego uniknąć. Bo cię d-osiem-gnie i pożre
żywcem, jak żartobliwie ostrzegano studentów. Bel-Shamharoth
był szczególnie groźny dla terminatorów magii, ci bowiem,
przeszukując wybrzeża Nadprzyrodzonego, byli już częściowo
wplątani w jego sieci. Pokój Rincewinda w akademiku miał
numer 7a. Rincewind nie był tym zdziwiony.)
Deszcz spływał po czarnych murach świątyni. Jedynym
znakiem życia był przywiązany u bramy koń. A koń ten nie
należał do Dwukwiata. Przede wszystkim był za duży: biały
rumak z kopytami wielkimi jak półmiski, w uprzęży lśniącej
od ostentacyjnie złotych ozdób. W tej chwili rozkoszował się
paszą z worka na pysku.
Było w nim coś znajomego. Rincewind usiłował sobie
przypomnieć, gdzie go wcześniej widział.
W każdym razie koń sprawiał wrażenie, że potrafi szybko
biegać i tę szybkość, raz osiągniętą, utrzymywać przez długi
czas. Rincewind musiał tylko wyrwać się strażnikom,
wywalczyć sobie drogę do wyjścia, znaleźć świątynię i ukraść
wierzchowca spod tego, co Bel-Shamharothowi służyło
jako nos.
- Jak się zdaje, Nadawca Ośmiu będzie miał dwóch na
obiad. - Druella spojrzała groźnie. - Do kogo należy ten
rumak, fałszywy magu?
- Nie mam pojęcia.
- Nie? Zresztą to bez znaczenia. Wkrótce sami zobaczymy.
Skinęła dłonią. Obraz przesunął się do wnętrza,
przeskoczył ośmiokątny portal i pomknął korytarzem.
Kryła się tam jakaś postać. Sunęła ostrożnie naprzód,
zwrócona plecami do ściany. Rincewind dostrzegł lśnienie
złota i brązu.
Tego człowieka Rincewind nie mógł z nikim pomylić.
Widział go już wiele razy. Szeroka pierś, szyja niczym pień
drzewa, zaskakująco mała głowa pod dziką grzywą czarnych
włosów, wyglądająca jak pomidor na trumnie... teraz potrafił
już przypisać tej postaci imię. A brzmiało ono: Hrun
Barbarzyńca.
Hrun był jednym z bardziej wytrwałych bohaterów znad
Okrągłego Morza: pogromca smoków, profanator świątyń, miecz
do wynajęcia, uczestnik każdej ulicznej bójki. Potrafił
nawet - w przeciwieństwie do większości znanych Rincewindowi
bohaterów - używać słów dłuższych niż dwusylabowe... jeśli
dało mu się dość czasu i podpowiedziało raz czy dwa.
Na samej granicy czułości słuchu Rincewinda rozległ się
jakiś dźwięk. Brzmiał jakby kilka czaszek toczyło się
schodami w głąb odległego lochu. Mag obejrzał się, by
sprawdzić, czy strażnicy także coś słyszą.
Całą swą niezbyt pojemną uwagę skupili na Hrunie, który
istotnie miał podobną do nich budowę ciała. Ich dłonie
spoczywały lekko na ramionach Rincewinda.
Mag skulił się, szarpnął, przetoczył w tył jak akrobata i
pognał biegiem. Usłyszał za plecami krzyk Druelli i
zwiększył prędkość.
Coś chwyciło go i urwało kaptur płaszcza. Driad czekający
przy schodach rozłożył ręce i posłał pędzącemu w jego stronę
uciekinierowi drewniany uśmiech. Nie zwalniając kroku,
Rincewind pochylił się tak nisko, że jego broda znalazła się
na poziomie kolan olbrzyma, a wielka jak belka pięść
gwizdnęła w powietrzu obok ucha.
Przed nim czekał już spory tłumek drzewnych ludzi.
Rincewind zawrócił, uniknął kolejnego ciosu zaskoczonego
strażnika i pomknął z powrotem do kręgu. Po drodze minął
ścigających go driadów. Zostali z tyłu, porozrzucani jak
kręgle.
Z przodu jednak zbliżali się już następni. Brnęli przez
tłum kobiet i złowróżbnie stukali pięściami w zrogowaciałe
dłonie.
- Stój, fałszywy magu - zawołała Druella, wysuwając się
na czoło. Za jej plecami wirowały zaczarowane tancerki;
ognisko kręgu sunęło wzdłuż zalanego fioletowym blaskiem
korytarza.
Rincewind miał tego dość.
- Przestań już! - warknął. - Ustalmy jedno raz na zawsze:
jestem prawdziwym magiem.
Wyzywająco tupnął nogą.
- Doprawdy? - zdziwiła się driada. - Może więc pokażesz,
jak rzucasz zaklęcie.
- Ee... - zaczął Rincewind. Problem w tym, że od dnia,
kiedy to pradawne i tajemne zaklęcie przyczaiło się w jego
umyśle, nie potrafił zapamiętać choćby najprostszej
inwokacji, służącej, powiedzmy, do zabijania karaluchów albo
drapania się po plecach bez użycia rąk. Mędrcy z
Niewidocznego Uniwersytetu próbowali wyjaśnić to zjawisko
sugerując, że mimowolne opanowanie zaklęcia zablokowało
wszystkie przeznaczone dla czarów komórki mózgu. W jednej z
trudnych chwil życia Rincewind wymyślił własną teorię,
tłumaczącą, dlaczego nawet najbłahsze czary nie mogły
przetrwać w jego głowie dłużej niż kilka sekund.
Bały się, uznał.
- Ee... - powtórzył.
- Wystarczy całkiem niewielkie - dodała Druella.
Przyglądała się, jak gniewnie i z zakłopotaniem przygryza
wargi. Skinęła na dwóch driadów.
Zaklęcie wybrało ten właśnie moment, by wskoczyć na
opuszczone chwilowo siodło świadomości. Rincewind poczuł, że
sadowi się tam i rechocze wyzywająco.
- Znam pewne zaklęcie - wyznał niechętnie.
- Doprawdy? Powiedz, proszę.
Rincewind nie był pewien, czy się ośmieli, choć Zaklęcie
próbowało zapanować nad jego językiem. Bronił się.
- Mówilas, ze umies cytac w myslach - oświadczył niezbyt
wyraźnie. - Otcytaj je.
Druella zbliżyła się, spoglądając na niego drwiąco.
I nagle uśmiech zamarł jej na wargach. Odskoczyła,
zasłaniając rękoma twarz. Z jej krtani wyrwał się jęk
czystej zgrozy.
Rincewind rozejrzał się. Pozostałe driady także się
cofały. Co on takiego zrobił?
Najwyraźniej coś strasznego.
Doświadczenie jednak wskazywało, że jest tylko kwestią
czasu, nim normalna równowaga wszechświata powróci i zacznie
z nim wyczyniać straszne rzeczy. Odsunął się, wskoczył
pomiędzy wirujące w magicznym kręgu driady i czekał, co
teraz zrobi Druella.
- Łapcie go! - wrzasnęła. - Zabierzcie go jak najdalej
od Drzewa i zabijcie!
Rincewind odwrócił się i skoczył.
Przez sam środek kręgu.
Coś błysnęło oślepiająco.
Zapadła ciemność.
Fioletowy cień kształtu mniej więcej Rincewinda skurczył
się do rozmiarów punktu i zniknął.
Potem nie było już niczego.
*
Hrun Barbarzyńca skradał się bezszelestnie korytarzami
zalanymi blaskiem tak fioletowym, że niemal czarnym.
Niedawne zmieszanie opuściło go bez śladu. Najwyraźniej
trafił do czarodziejskiej świątyni, a to wyjaśniało
wszystko.
Wyjaśniało, dlaczego przed kilkoma godzinami, jadąc przez
ten przeklęty las, dostrzegł stojący przy drodze kufer.
Otwarte zachęcająco wieko odsłaniało sporo złota. Gdy
jednak zeskoczył z siodła, kufer wypuścił nóżki i odbiegł
między drzewa. Przystanął kilkaset jardów dalej.
Teraz, po kilku godzinach pościgu, Hrun zgubił drogę w
tych piekielnych korytarzach. Ogólnie rzecz biorąc,
nieprzyjemne płaskorzeźby i od czasu do czasu jakiś połamany
szkielet nie budziły w nim lęku. Po części dlatego, że nie
był szczególnie inteligentny, a przy tym zupełnie pozbawiony
wyobraźni. Ale także dlatego, że dziwaczne rzeźby i
niebezpieczne tunele należały do jego zawodu. Często
znajdował się w podobnych sytuacjach, szukając złota,
demonów czy nieszczęsnych dziewic, uwalniając je odpowiednio
od właścicieli, życia i przynajmniej jednej z przyczyn
nieszczęścia.
Spójrzmy na Hruna, jak z kocią zwinnością skacze przez
podejrzany wylot tunelu. Nawet w fioletowym świetle jego
skóra lśni miedzianą barwą. Ma na sobie sporo złota w
postaci bransolet i obręczy na kostkach nóg, ale poza tym
jest nagi, jeśli nie liczyć przepaski biodrowej ze skóry
leoparda. Zdobył ją w parujących dżunglach Howondalandu,
zabijając zębami pierwszego właściciela.
W prawej dłoni dzierży magiczny czarny miecz Kring,
wykuty z błyskawicy. Miecz ten posiada duszę, ale nie cierpi
pochwy. Ledwie trzy dni temu Hrun wykradł go z niezdobytego
pałacu Archimandryty z B'Ituni. Już tego żałował; miecz
zaczynał działać mu na nerwy.
- Mówię ci, że pobiegł ostatnim korytarzem na prawo -
syknął Kring głosem przypominającym zgrzyt ostrza na
kamieniu.
- Cicho bądź!
- Mówiłem tylko...
- Zamknij się!
*
A Dwukwiat...
Zgubił się. Wiedział to dobrze. Albo budowla była o wiele
większa, niż na to wyglądała, albo - chociaż nie napotkał
żadnych schodów - trafił do jakiegoś rozległego podziemia.
Albo, co zaczynał teraz podejrzewać, wewnętrzne wymiary
budynku zaprzeczały podstawowej zasadzie architektonicznej,
przewyższając wymiary zewnętrzne. I skąd te dziwaczne lampy?
Ośmiościenne kryształy, osadzone w równych odstępach na
ścianach i suficie, sączyły nieprzyjemny blask i nie tyle
rozświetlały, co podkreślały ciemność.
A ten, kto wykonał płaskorzeźby na ścianach, za dużo pił.
I to przez całe lata, pomyślał ze współczuciem Dwukwiat.
Z drugiej strony jednak budynek był fascynującym
obiektem. Jego budowniczy musiał cierpieć na obsesję liczby
osiem. Podłogę pokrywała mozaika ośmiobocznych kafelków,
ściany korytarza były pochylone i załamane tak, by było ich
osiem, jeśli doliczyć strop i podłogę. W miejscach, gdzie
odpadł tynk, Dwukwiat zauważył, że nawet kamienie murów
miały po osiem boków.
- Nie podoba mi się to - oznajmił obrazkowy chochlik z
pudełka na szyi Dwukwiata.
- Dlaczego nie? - zdziwił się Dwukwiat.
- To niesamowite.
- Przecież jesteś demonem. Demony nie mogą uważać czegoś
za niesamowite. Co może być niesamowitego dla demona?
- No... - wyjaśnił ostrożnie demon. Rozglądał się
niepewnie i przestępował ze szponu na szpon. - Różne rzeczy.
To tutaj...
Dwukwiat spojrzał na niego surowo.
- Jakie rzeczy?
Demon odkaszlnął nerwowo (demony nie oddychają; jednakże
dla każdej istoty inteligentnej, oddychającej czy nie,
nadchodzą w życiu takie chwile, gdy odkasłuje nerwowo.
Jedna z takich chwil nastała właśnie teraz, przynajmniej dla
tego konkretnego demona).
- No... rzeczy - stwierdził niechętnie. - Złe rzeczy.
Rzeczy, o których wolimy nie mówić. Mniej więcej to właśnie
usiłuję ci wytłumaczyć, panie.
Dwukwiat ze znużeniem pokręcił głową.
- Szkoda, że nie ma tu Rincewinda - westchnął. - On
by wiedział co robić.
- On? - parsknął demon. - Nie wierzę, żeby do tego
budynku wszedł jakiś mag. Oni nie mogą mieć nic wspólnego z
liczbą osiem.
Tu demon z lękiem zakrył usta dłonią.
Dwukwiat spojrzał na sufit.
- Co to było? - zapytał. - Słyszałeś coś?
- Ja? Słyszałem? Nie. Absolutnie nic - zapewnił demon.
Wskoczył do pudełka i zatrzasnął za sobą drzwi.
Dwukwiat zastukał. Drzwi uchyliły się lekko.
- To brzmiało jak zgrzyt kamienia - wyjaśnił.
Drzwi zamknęły się. Dwukwiat wzruszył ramionami.
- Pewnie ściany się sypią - powiedział do siebie. Wstał.
- Hej! - krzyknął. - Jest tu kto?
TO, To, to, odpowiedziały ciemne tunele.
- Hej, hej! - spróbował.
WIEJ, Wiej, wiej.
- Wiem, że ktoś tu jest. Słyszałem, jak gracie w kości!
OŚCI, Ości, ości.
- Słuchajcie...
Dwukwiat urwał. Powodem był jasny punkt światła, który
zaistniał nagle kilka stóp przed nim. Rósł szybko i po kilku
sekundach był już maleńką, jasną sylwetką człowieka. Na tym
etapie zaczął wydawać dźwięk, czy raczej Dwukwiat zaczął
słyszeć dźwięk wydawany od samego początku. Głos brzmiał jak
odprysk krzyku, pochwycony w jednym, nieskończenie długim
mgnieniu czasu.
Promienisty człowiek osiągnął już rozmiar lalki -
umęczona postać wirująca powoli w powietrzu. Dwukwiat zaczął
się zastanawiać, skąd przyszło mu do głowy określenie
"odprysk krzyku"... i od razu tego pożałował.
Postać zaczynała wyglądać jak Rincewind. Mag miał otwarte
usta i twarz oświetloną jasno przez... co? Niezwykłe słońca,
pomyślał Dwukwiat. Słońca, jakich ludzie zwykle nie
oglądają.
Zadrżał.
Wirujący mag urósł do połowy zwykłego wzrostu. Od tej
chwili powiększał się szybciej. Coś dmuchnęło silnie,
eksplodował dźwięk. Rincewind z krzykiem runął na podłogę,
uderzył mocno, zakrztusił się i zwinął w kłębek, zasłaniając
rękami głowę.
Kiedy opadł kurz, Dwukwiat ostrożnie wyciągnął rękę i
postukał maga w ramię. Ludzka kula zwinęła się ciaśniej.
- To ja - wyjaśnił uprzejmie Dwukwiat.
Mag odwinął się odrobinę.
- Co? - zapytał.
- Ja.
Jednym ruchem Rincewind wyprostował się i skoczył na
nogi. Rozpaczliwie chwycił turystę za ramiona. Spojrzenie
jego szeroko otwartych oczu było całkiem szalone.
- Nie wymawiaj jej! - syknął. - Nie mów, a może uda
się nam stąd wyjść!
- Wyjść? A skąd się tu wziąłeś? Nie wiesz...
- Nie wymawiaj!
- Czego nie wymawiać?
- Liczby!
- Liczby? - zdziwił się Dwukwiat. - Słuchaj, Rincewindzie...
- Tak, liczby! Pomiędzy siedem a dziewięć! Cztery plus
cztery!
- Co? Os...
Dłoń Rincewinda zasłoniła usta Dwukwiata.
- Wymów ją, a jesteśmy zgubieni. Po prostu nie myśl
o niej. Dobrze? Zaufaj mi.
- Nie rozumiem - jęknął Dwukwiat.
Rincewind rozluźnił się nieco, co oznacza, że struna
skrzypiec wciąż wyglądałaby przy nim jak miska galarety.
- Chodź - rzekł. - Spróbujemy się wydostać. A ja spróbuję
ci wytłumaczyć.
*
Po pierwszym Wieku Magii pozbywanie się ksiąg magicznych
urosło na świecie dysku do rangi poważnego problemu.
Zaklęcie pozostaje zaklęciem, nawet uwięzione chwilowo w
pergaminie i inkauście. Ma swoją moc. Nie sprawia to
kłopotu, póki żyje właściciel księgi, lecz po jego śmierci
staje się źródłem niekontrolowanej energii, którą niełatwo
jest rozładować.
Najkrócej mówiąc, z magicznych ksiąg wycieka magia.
Próbowano rozmaitych rozwiązań. W krainach leżących blisko
Krańca zwyczajnie pakowano księgi zmarłych magów z
ołowianymi ciężarami i wyrzucano je poza Krawędź. Bliżej Osi
stosowano mniej skuteczne metody. Jedną z nich było
umieszczanie groźnych ksiąg w pojemnikach z ujemnie
polaryzowanego oktironu i zatapianie ich w bezdennych
głębinach morza (zakopywanie w głębokich jaskiniach było
zakazane w rezultacie licznych skarg dotyczących
spacerujących drzew i pięciogłowych kotów). Po niedługim
czasie magia przesiąkała jednak i rybacy protestowali
przeciwko niewidzialnym rybom albo telepatycznym małżom.
W licznych centrach wiedzy magicznej stosowano
rozwiązanie tymczasowe, polegające na budowaniu dużych
pomieszczeń skonstruowanych z denaturowanego oktironu,
odpornego na większość form czarów. W nich trzymano co
groźniejsze księgi do czasu, aż ich moc ulegnie wygaszeniu.
W ten właśnie sposób znalazła się na Niewidocznym
Uniwersytecie Octavo największa ze wszystkich ksiąg
magicznych, dawniej własność Stwórcy Wszechświata. Tę
właśnie księgę Rincewind otworzył kiedyś dla zakładu. Miał
zaledwie sekundę, by popatrzeć na stronicę, nim zadziałały
liczne czary alarmowe, lecz ta sekunda wystarczyła, by jedno
z zaklęć wyskoczyło z pergaminu i zagnieździło się w jego
pamięci niby ropucha pod kamieniem.
- I co potem? - zapytał Dwukwiat.
- No wiesz, wyciągnęli mnie stamtąd. I wyrzucili, naturalnie.
- Nikt nie wie, co to zaklęcie robi?
Rincewind pokręcił głową.
- Zniknęło ze stronicy - wyjaśnił. - Nikt się nie dowie,
póki go nie wypowiem. Albo póki nie umrę, oczywiście. Wtedy
tak jakby samo się wypowie. Z tego co wiem, może zatrzymać
wszechświat, zakończyć czas albo cokolwiek.
Dwukwiat poklepał go po ramieniu.
- Nie ma się czym martwić - stwierdził pocieszająco.
- Poszukajmy lepiej wyjścia.
Rincewind pokręcił głową. Cała groza już się wyczerpała.
Przełamał barierę strachu i trwał teraz w stanie lodowatego
spokoju, jaki istnieje po drugiej stronie. A w każdym razie
przestał się jąkać.
- Jesteśmy zgubieni - oznajmił. - Przez całą noc chodzimy
w koło. Mówię ci, to miejsce jest jak pajęczyna. Nieważne, w
którą stronę pójdziemy, zawsze trafimy do środka.
- W każdym razie to ładnie z twojej strony, że
przyszedłeś mnie szukać. Jak właściwie to zrobiłeś? Miałeś
bardzo efektowne wejście.
- Wiesz... - zaczął mag z zakłopotaniem. - Pomyślałem
sobie: nie mogę przecież zostawić tak starego Dwukwiata,
więc...
- Czyli teraz musimy tylko znaleźć tego Bel-Shamharotha
i wytłumaczyć mu wszystko. Może nas wypuści - stwierdził
Dwukwiat.
Rincewind przesunął palcem wokół ucha.
- Zabawne tu echo - rzekł. - Zdawało mi się, że słyszę
takie słowa jak "znaleźć" i "wytłumaczyć".
- Zgadza się.
Rincewind spojrzał na Dwukwiata w piekielnym, purpurowym
blasku.
- "Znaleźć" Bel-Shamharotha? - powtórzył.
- Tak. Przecież nie musimy się mieszać w jego sprawy.
- Znaleźć Mordercę Dusz i nie mieszać się? Tak po prostu,
ukłonić się grzecznie i spytać o drogę do wyjścia?
"Wytłumaczyć" cokolwiek Nadawcy Ośśźźghh... - Rincewind w
ostatniej chwili ugryzł się w język. - Chyba zwariowałeś!
Hej! Wracaj!
Popędził za Dwukwiatem, lecz po chwili zatrzymał się
i jęknął.
.T:kolor.06
Fioletowe światło płonęło intensywnie, nadając
wszystkiemu nową, nieprzyjemną barwę. To nie był tunel, to
była rozległa hala, mająca ściany w liczbie, której
Rincewind nie ośmielił się nawet oceniać. Wychodziło z niej
os... 7a korytarzy.
Tuż przed sobą Rincewind dostrzegł niski ołtarz o liczbie
krawędzi równej cztery razy dwa. Ołtarz nie stał jednak
pośrodku. Pośrodku leżała potężna, kamienna płyta mająca dwa
razy więcej boków niż kwadrat. Wyglądała na masywną. W tym
dziwnym oświetleniu wydawała się lekko pochylona: jeden
brzeg sterczał dumnie ponad otaczające płyty.
Na kamiennym bloku stał Dwukwiat.
- Rincewind! Patrz, co znalazłem!
Bagaż wyłonił się z któregoś z rozchodzących się
promieniście korytarzy.
- Doskonale. Świetnie. Może nas stąd wyprowadzić. Już.
Dwukwiat zaglądał już do wnętrza kufra.
- Oczywiście - zgodził się. - Ale najpierw zrobię kilka
obrazków. Tylko znajdę sprzęt...
- Powiedziałem: już!
Rincewind urwał. Hrun Barbarzyńca stał w otworze tunelu
naprzeciwko. W wielkiej jak bochen pięści ściskał czarny
miecz.
- To ty? - zapytał niepewnie.
- Ahaha. Tak - odparł Rincewind. - Hrun, nieprawdaż?
Dawnośmy się nie widzieli. Co cię sprowadza?
Hrun wskazał Bagaż.
- To - oznajmił. Tak długa rozmowa musiała go zmęczyć.
Po chwili dodał tonem, który sugerował stwierdzenie faktu,
żądanie, groźbę i ultimatum: - Mój.
- Należy do tego oto Dwukwiata - wyjaśnił Rincewind.
- I jeszcze dobra rada: nie dotykaj go.
Przyszło mu do głowy, że tego właśnie nie powinien mówić.
Lecz Hrun odepchnął już Dwukwiata i sięgał po Bagaż...
,..który wypuścił nóżki, cofnął się i groźnie uniósł
wieko. W niepewnym świetle Rincewind miał wrażenie, że widzi
rzędy ogromnych zębów, białych jak bukowe drewno.
- Hrun - zawołał pospiesznie. - Muszę ci coś powiedzieć.
Hrun zwrócił ku niemu zdumioną twarz.
- Co? - zapytał.
- Chodzi o liczby. Wiesz chyba, że jeśli dodasz siedem i
jeden albo trzy i pięć, albo odejmiesz dwa od dziesięciu,
otrzymasz pewną liczbę. Nie wymawiaj jej w tym miejscu, a
może uda się nam ujść z życiem. Czy też po prostu zginąć.
- Kim on jest? - spytał Dwukwiat.
Trzymał w ręku klatkę wydobytą z najgłębszych zakamarków
Bagażu. Na pierwszy rzut oka wydawała się pełna smętnych,
różowych jaszczurek.
- Jestem Hrun - oświadczył z dumą Hrun. Potem spojrzał
na Rincewinda. - Co? - powtórzył.
- Po prostu nie wymawiaj jej, dobrze?
Przyjrzał się broni Hruna. Miecz był czarny tym rodzajem
czerni, która jest nie tyle kolorem, co raczej cmentarzem
wszystkich kolorów. Wzdłuż klingi biegły niezwykle ozdobne,
runiczne inskrypcje. Jeszcze bardziej rzucała się w oczy
delikatna oktarynowa poświata wokół ostrza. Miecz także
musiał zauważyć maga, gdyż przemówił nagle głosem
przypominającym drapanie pazurów po szkle.
- Dziwne - stwierdził. - Dlaczego ma nie mówić: osiem?
OSZEM, znoszę, koszę, odpowiedziały niezbyt wyraźnie
echa. Z głębi ziemi dobiegł delikatny zgrzyt.
Echa za to, chociaż coraz cichsze, nie chciały umilknąć.
Odbijały się od ściany do ściany, przebiegały tam i z
powrotem, a fioletowe światło migotało w rytm dźwięku.
- Zrobiłeś to! - wrzasnął Rincewind. - Mówiłem przecież,
że masz nie mówić: osiem!
Urwał, przerażony własną lekkomyślnością. Ale słowo
już wybiegło i dołączyło do swych kolegów w ogólnym szumie.
Rincewind odwrócił się i chciał uciekać, ale powietrze
nagle stało się gęste jak syrop. Powstawał ładunek magii,
potężniejszy od wszystkich, jakie widział w życiu. Kiedy
ruszył z miejsca, jego nogi zostawiały za sobą smugi
złocistych iskier, znaczące w powietrzu kształt stóp.
Z tyłu zagrzmiał huk, gdy wielki ośmiokątny blok uniósł
się w górę, na moment stanął na krawędzi i runął na
posadzkę.
Coś wąskiego i czarnego wysunęło się z otworu i
pochwyciło maga za kostkę. Wrzasnął, padając ciężko na
wibrujące płyty. Macka pociągnęła go po podłodze.
Nagle tuż przed nim znalazł się Dwukwiat. Sięgał ku
niemu. Rincewind rozpaczliwie pochwycił ręce turysty i przez
chwilę patrzyli sobie prosto w oczy. Mimo to Rincewind
ześlizgiwał się dalej.
- Czego się trzymasz? - wysapał.
- N... niczego - odparł Dwukwiat. - Co się dzieje?
- A jak myślisz? Wciąga mnie do tej dziury.
- Rincewindzie, tak mi przykro...
- Tobie jest przykro?
Rozległ się odgłos jakby ktoś próbował grać na pile i
nagle nogi Rincewinda były wolne. Mag odwrócił głowę; Hrun
stanął nad otworem, a jego miecz stał się niewyraźną smugą,
rąbiąc sięgające ku niemu macki.
Dwukwiat pomógł magowi wstać i obaj przykucnęli przy
kamiennym ołtarzu. Obserwowali szaleńczą walkę człowieka
przeciwko zachłannym odnóżom.
- To na nic - stwierdził Rincewind. - Nadawca potrafi
materializować macki. Co ty wyprawiasz?
Dwukwiat gorączkowo mocował klatkę ze smętnymi
jaszczurkami do obrazkowego pudełka, które ustawił na
trójnogu.
- Muszę mieć obraz tego - mruczał. - To niesamowite!
Słyszysz mnie, chochliku!?
Obrazkowy demon otworzył maleńką klapkę, rzucił okiem na
scenę wokół otworu i zniknął w pudełku. Rincewind
podskoczył, gdy coś dotknęło jego nogi; nadepnął na
wyciągniętą mackę.
- Chodźmy - powiedział. - Pora się wynosić.
Chwycił Dwukwiata za ramię, lecz turysta stawiał opór.
- Uciec i zostawić Hruna z tym potworem? - zaprotestował.
Rincewind nie zrozumiał.
- Dlaczego nie? - zdziwił się. - To jego zawód.
- Ale to go zabije!
- Mogło być gorzej.
- Co?
- To mogliśmy być my - przypomniał logicznie Rincewind.
- Chodź.
Dwukwiat wyciągnął rękę.
- Patrz! - zawołał. - To złapało mój Bagaż!
Nim Rincewind zdążył go zatrzymać, Dwukwiat okrążył otwór
i pobiegł w stronę wleczonego po podłodze kufra. Wieko
kłapało bezskutecznie, usiłując pochwycić oplatającą mackę.
Turysta zaczął okładać ją wściekłymi kopniakami.
Kolejna macka wyrwała się z chaosu wokół Hruna i
pochwyciła Dwukwiata w pasie. Sam Hrun był już tylko
niewyraźnym kształtem wśród zaciśniętych zwojów. Rincewind
patrzył ze zgrozą, jak wyrwany z dłoni bohatera miecz uderza
o ścianę.
- Twoje zaklęcie! - krzyknął Dwukwiat.
Rincewind nie drgnął nawet. Spoglądał na wynurzającą się
z otworu Istotę. Było to jedno ogromne oko i to oko patrzyło
wprost na niego. Jęknął, gdy macka owinęła go w talii.
Słowa zaklęcia nieproszone spłynęły mu do krtani. Jak
przez sen otworzył usta i uformował wargi w pierwszą
barbarzyńską sylabę.
Następna macka wystrzeliła jak pejcz i oplotła mu szyję,
tłumiąc oddech. Obie wlokły zataczającego się i duszącego
Rincewinda do otworu.
Mag pochwycił wyciągniętą ręką przebiegające na swym
trójnogu obrazkowe pudełko. Złapał je tak, jak jego
przodkowie, stając twarzą w twarz z głodnym tygrysem,
chwytali za kamień. Gdyby tylko miał dość miejsca, by
zamachnąć się na Oko...
,..Oko wypełniało cały wszechświat. Rincewind czuł, że
jego wola wypływa jak woda z sita.
Apatyczne jaszczurki poruszyły się w klatce.
Irracjonalnie, jak człowiek, który tuż przed egzekucją
dostrzega każdą rysę i plamkę na szafocie, Rincewind
zauważył, że mają wyjątkowo duże, błękitnobiałe ogony i że w
tej chwili ogony te pulsują alarmująco.
Sunąc w stronę Oka, porażony grozą Rincewind uniósł
pudełko, by się nim osłonić. I usłyszał głos obrazkowego
chochlika.
- Są już prawie dojrzałe. Dłużej ich nie utrzymam.
Uśmiech, proszę! Nastąpił...
,..błysk światła tak białego i jaskrawego...
,..że wcale nie wydawało się światłem.
Bel-Shamharoth wrzasnął; głos zaczynał się wysoko w
ultradźwiękach i kończył gdzieś we wnętrznościach
Rincewinda. Macki zesztywniały na moment jak pręty,
rozrzucając wokół swe ofiary, po czym zwinęły się i osłoniły
Oko. Całe ciało potwora opadło w głąb, a po chwili parę
tuzinów macek pochwyciło i rzuciło na miejsce kamienny blok.
Kilka wijących się odnóży pozostało, przyciętych krawędzią.
Hrun przetoczył się, odbił od ściany i poderwał na nogi.
Odnalazł miecz i zaczął metodycznie rąbać skazane na zagładę
macki. Rincewind leżał na podłodze i skupiał się na tym, by
nie zwariować. Głuchy, drewniany stuk kazał mu odwrócić
głowę.
Bagaż wylądował na wypukłym wieku. Teraz kołysał się
gniewnie i wymachiwał nóżkami w powietrzu.
Rincewind ostrożnie rozejrzał się za Dwukwiatem. Niski
człowieczek leżał pod ścianą jak bezwładny kawał mięsa, ale
przynajmniej pojękiwał.
Mag przeczołgał się po podłodze.
- Co to było, do diabła? - szepnął boleśnie.
- Czemu tak jasno - mruczał Dwukwiat. - Bogowie, moja
głowa...
- Jasno? - powtórzył Rincewind. Poszukał wzrokiem klatki
na obrazkowym pudełku. Jaszczurki, wyraźnie chudsze niż
przed chwilą, przyglądały mu się ciekawie.
- Salamandry - jęknął Dwukwiat. - Obraz będzie
prześwietlony, to pewne...
- To są salamandry? - zdumiał się mag.
- Oczywiście. Standardowe wyposażenie.
Zataczając się, Rincewind podszedł do pudełka i podniósł
je z podłogi. Naturalnie, widział już kiedyś salamandry, ale
były to małe okazy. W dodatku pływały w słoju konserwantu na
półce muzeum ciekawostek biologicznych w podziemiach
Niewidocznego Uniwersytetu, jako że wokół Okrągłego Morza
żywe salamandry dawno wymarły.
Spróbował przypomnieć sobie te skromne informacje, jakie
posiadał na ich temat. Były stworzeniami magicznymi. Nie
miały paszcz, gdyż odżywiały się wyłącznie energią,
pochłanianej przez skórę, oktarynowej części widma światła
słońca dysku. Oczywiście, pochłaniały także pozostałą część
światła. Gromadziły je w specjalnym zbiorniku i wydalały
naturalnym sposobem. Pustynia, zamieszkana przez dyskowe
salamandry, nocą zmieniała się w istną orgię świateł.
Rincewind odłożył klatkę i smętnie pokiwał głową. W
magicznej świątyni stworzenia napasły się oktarynowym
blaskiem, a potem zadziałał zew natury.
Obrazkowe pudełko wycofywało się na trójnogu. Rincewind
próbował je kopnąć i chybił. Zaczynał mieć już dość myślącej
gruszy.
Coś ukłuło go w szyję. Strzepnął to gniewnym gestem.
Obejrzał się, słysząc jakiś zgrzyt i głos, który brzmiał
jak rzeźnicki nóż rozcinający jedwab.
- To bardzo nieeleganckie.
- Zamknij się - burknął Hrun. Przy pomocy Kringa podważał
płytę ołtarza. Spojrzał na Rincewinda i uśmiechnął się... a
przynajmniej Rincewind miał nadzieję, że ten wykrzywiony
grymas oznacza uśmiech.
- Wielka magia - zauważył barbarzyńca, naciskając
protestującą klingę dłonią rozmiarów bochna chleba. - Teraz
dzielimy się skarbem, co?
Rincewind stęknął, gdy coś małego i twardego uderzyło go
w ucho. Dmuchnął wiatr, prawie niewyczuwalny.
- Skąd wiesz, że są tam jakieś skarby? - zapytał.
Hrun pchnął i zdołał wsunąć palce pod krawędź płyty.
- Dusijabłek szuka się pod dusijabłonią - wyjaśnił.
- Skarbów szuka się pod ołtarzem. Logika.
Zacisnął zęby. Kamienna płyta podskoczyła w górę i z
hukiem wylądowała na posadzce.
Tym razem coś trafiło Rincewinda w dłoń. Mocno. Machnął
ręką w powietrzu i spojrzał na to, co złapał. Był to
niewielki kamyk o trzech-plus-pięciu bokach. Mag uniósł
głowę. Strop nie powinien chyba tak osiadać... Hrun
pogwizdywał cicho, wyciągając spod sprofanowanego ołtarza
trzeszczącą skórę.
Powietrze zaiskrzyło się, rozbłysło i zabrzęczało.
Niematerialne podmuchy pochwyciły płaszcz maga, zatrzepotały
nim w deszczu błękitnych i zielonych iskier. Wokół głowy
Rincewinda przemykały zasysane duchy, półuformowane,
szalone, wyjące i bełkocące bezładnie.
Spróbował unieść rękę i natychmiast otoczyła ją
rozjarzona oktarynowa korona. Magiczny wiatr wzmagał się.
Wiał z mocą huraganu, a choć nie poruszył nawet najmniejszej
cząstki kurzu, to jednak wywracał powieki Rincewinda na
drugą stronę. Jęczał w tunelach, a upiorne wycie odbijało
się obłąkańczo od ścian.
Dwukwiat wstał niepewnie, zgięty w pół w uchwycie
astralnej wichury.
- Co to jest do diabła? - zawołał.
Rincewind odwrócił się nieco. Wicher porwał go
natychmiast i niemal przewrócił. Wirujące upiorne kłęby
czepiały się nóg.
Dłoń Hruna wystrzeliła nagle i złapała go. Po chwili on
sam i Dwukwiat leżeli dysząc na podłodze pod osłoną
rozbitego ołtarza. Obok płonął blaskiem czarodziejski miecz
Kring; burza stokrotnie wzmocniła jego pole magiczne.
- Trzymaj się! - wrzasnął Rincewind.
- Ten wiatr! - zawołał Dwukwiat. - Skąd nadciąga? Dokąd
wieje?
Spojrzał w twarz Rincewinda i zobaczył maskę czystej
grozy. Mocniej pochwycił kamienie.
- Jesteśmy zgubieni - szepnął Rincewind. Sklepienie
trzeszczało i opadało. - A skąd przychodzą cienie? Tam
właśnie wieje ten wiatr.
Mag wiedział, oczywiście, co się dzieje. Gdy Bel-
Shamharoth zapadał się w głębokie płaszczyzny chtoniczne,
jego duch był wysysany z surowych głazów do regionu
położonego - według najbardziej godnych zaufania kapłanów
świata dysku - równocześnie pod ziemią i Gdzie Indziej. W
rezultacie świątynia padała ofiarą Czasu, który przez
tysiące wstydliwych lat wolał omijać tę okolicę. A teraz
gwałtownie uwolniony, skumulowany ciężar wszystkich
spętanych sekund opadał na nie znające zaprawy kamienie.
Hrun rzucił okiem na coraz szersze szczeliny i westchnął.
Po czym wsunął do ust dwa palce i zagwizdał.
Rzeczywisty dźwięk zabrzmiał głośno wśród niby-dźwięku
poszerzającego się astralnego wiru, który wyrastał pośrodku
ośmiokątnej płyty. Odpowiedziało mu echo, dziwnie podobne do
grzechotu niesamowitych kości. A zaraz potem odgłos, w
którym nie było już nic niezwykłego: głuchy stukot kopyt.
Bojowy rumak Hruna wbiegł przez pękający łuk wejścia i
stanął dęba przed swym panem. Wicher rozwiewał wspaniałą
grzywę. Barbarzyńca powstał, wrzucił do juków worki ze
skarbami i wskoczył na grzbiet zwierzęcia. Schylił się,
chwycił Dwukwiata za kark i przerzucił przez łęk siodła.
Wierzchowiec zawracał już, gdy Rincewind skoczył desperacko,
lądując za plecami Hruna. Ten nie zgłaszał protestów.
Koń pewnym krokiem pędził przez tunele, przeskakiwał
niespodziewane lawiny gruzu i zręcznie wymijał głazy,
spadające z hukiem ze stropu. Rincewind, trzymając się
mocno, spojrzał za siebie.
Nic dziwnego, że koń pędził tak szybko. Tuż za nim, wśród
migotliwego, fioletowego blasku, gnał groźnie wyglądający
kufer, a obrazkowe pudełko kuśtykało niepewnie na swych
trzech nogach. Tak wielka jest zdolność myślącej gruszy do
podążania za swym panem, że z niej właśnie wytwarzane są
dary cmentarne zmarłych cesarzy...
Wypadli na zewnątrz i niemal natychmiast ośmiokątny
łuk bramy pękł i runął w gruzy.
Wschodziło słońce. Za nimi wyrastała w niebo kolumna pyłu
- to zapadała się świątynia. Oni jednak woleli tego nie
oglądać. I szkoda, gdyż Dwukwiat mógłby zdobyć obrazy
niezwykłe nawet według norm świata dysku.
W dymiących ruinach zaczął się ruch, jakby wyrastał na
nich zielony dywan. Potem wystrzelił w górę dąb, niby
eksplodująca zielona rakieta wypuścił gałęzie, a nim wiekowe
konary przestały wibrować, stał już pośrodku przyzwoitego
zagajnika. Buk wyrósł jak grzyb, dojrzał, spróchniał i padł
wśród chmury drzewnego pyłu pomiędzy młode pędy. Świątynia
była już tylko na wpół zagrzebanym w ziemi stosem omszałych
głazów.
Lecz Czas, po pierwszym skoku do gardła, teraz
metodycznie kończył swe dzieło. Wrząca granica między
gnijącą magią a zwycięską entropią z rykiem przetoczyła się
po zboczu i wyprzedziła galopującego konia. Jeźdźcy, jako
istoty Czasu, niczego nie zauważyli. Lecz sztorm biczem
stuleci uderzył w zaczarowany las.
- Robi wrażenie, nieprawdaż? - zauważył jakiś głos przy
kolanie Rincewinda, gdy koń kłusował wśród chmur
próchniejącego drewna i opadających liści.
Głos miał nieprzyjemne, metaliczne brzmienie. Rincewind
spojrzał w dół na miecz Kring. W rękojeści tkwiły dwa rubiny
i mag miał uczucie, że wpatrują się w niego.
Z wrzosowiska po krawędziowej stronie lasu obserwowali
bitwę między drzewami a Czasem; mogła mieć tylko jeden
rezultat. Była rodzajem kabaretu umilającego główny cel
biwaku, czyli konsumpcję sporych części niedźwiedzia.
Zwierzę to nieostrożnie zbliżyło się do Hruna na odległość
strzału z łuku.
Rincewind obserwował Hruna ponad płatem ociekającego
tłuszczem mięsa. Uświadomił sobie, że Hrun zajęty
obowiązkami bohatera jest kimś zupełnie innym od
zapijaczonego, hulaszczego Hruna, jaki zjawiał się czasem w
Ankh-Morpork. Tutaj był czujny jak kot, zwinny niczym
pantera i wyraźnie czuł się jak w domu.
A na dodatek przeżyłem spotkanie z Bel-Shamharothem,
przypomniał sobie Rincewind. Fantastyczne.
Dwukwiat pomagał bohaterowi sortować wykradzione ze
świątyni skarby. Było to głównie srebro zdobione
nieprzyjemnymi, czerwonymi klejnotami. W stosie biżuterii
najczęściej powtarzały się wizerunki pająków, ośmiornic i
żyjących na drzewach oktarsjerów z osiowych pustkowi.
Rincewind usiłował nie słyszeć zgrzytliwego głosu miecza.
Bezskutecznie.
- ...od tego czasu należałem do Paszy Re'Duratu.
Odegrałem kluczową rolę w bitwie pod Wielkim Nef, gdzie
otrzymałem tę małą szczerbę, którą zauważysz mniej więcej w
dwóch trzecich długości ostrza - opowiadał Kring ze swego
tymczasowego schronienia w kępie trawy. - Jakiś niewierny
nosił oktironowy kołnierz. Bardzo niesportowe podejście.
Oczywiście, byłem wtedy o wiele ostrzejszy, a mój pan
rozcinał mną w powietrzu jedwabne chusty i... Czy ja cię nie
nudzę?
- Co? Nie, skądże znowu. To bardzo ciekawe - zapewnił
Rincewind, nie spuszczając wzroku z Hruna. Jak dalece można
mu zaufać? Byli przecież na pustkowiu, wokół grasowały
trolle...
- Od razu zgadłem, że jesteś osobą kulturalną - mówił
dalej Kring. - Tak rzadko spotykam naprawdę ciekawych ludzi,
w każdym razie na dłużej. Właściwie to marzę o jakimś
przyjemnym kominku, żeby nad nim zawisnąć w jakimś miłym i
spokojnym miejscu. Kiedyś spędziłem kilkaset lat na dnie
jeziora.
- Musiałeś się nieźle bawić - wtrącił z roztargnieniem
Rincewind.
- Nieszczególnie.
- Nie, właściwie nie.
- Ale tak naprawdę, to chciałbym zostać lemieszem. Nie
wiem, co to jest, ale mam wrażenie, że taka egzystencja ma
głębszy sens.
Dwukwiat podbiegł do maga.
- Mam świetny pomysł - wyrzucił.
- Tak - odparł znudzony Rincewind. - Namówić Hruna,
żeby pojechał z nami do Chirm.
Dwukwiat był zdumiony.
- Skąd wiedziałeś?
- Tak sobie pomyślałem, że na to wpadniesz.
Hrun zakończył wypychanie srebrem toreb przy siodle i
uśmiechnął się do nich zachęcająco. A potem jego spojrzenie
powędrowało w stronę Bagażu.
- Kto śmiałby nas napaść, gdyby on był z nami? - zapytał
retorycznie Dwukwiat.
Rincewind podrapał się po policzku.
- Hrun? - zasugerował.
- Przecież ocaliliśmy mu życie w Świątyni!
- Jeżeli przez "napadł" rozumiesz "zabił" - wyjaśnił
Rincewind - to chyba nie posunąłby się do tego. Nie ten
charakter. Sądzę, że okradnie nas tylko, zwiąże i zostawi
wilkom
- Och, przestań.
- To jest prawdziwe życie - burknął Rincewind. - Pomyśl
tylko: wędrujesz ciągnąc za sobą skrzynię pełną złota. I
co? Sądzisz, że człowiek o zdrowych zmysłach nie skorzysta z
szansy, żeby je zdobyć?
Sam bym to zrobił, dodał w myślach. Gdybym nie widział,
co Bagaż robi z lepkimi palcami.
I wtedy znalazł rozwiązanie. Spojrzał na Hruna, potem na
obrazkowe pudełko. Chochlik robił właśnie pranie w maleńkiej
balii, a salamandry drzemały w klatce.
- Mam pewien pomysł - oświadczył. - Zastanów się: czego
naprawdę pragną bohaterowie?
- Złota?
- Nie. Tak naprawdę.
Dwukwiat zmarszczył czoło.
- Nie całkiem rozumiem - wyznał.
Rincewind sięgnął po obrazkowe pudełko.
- Hrun - zawołał. - Możesz tu podejść na chwilę?
*
Dni mijały spokojnie. Owszem, mały oddział trolli
próbował raz schwytać ich w zasadzkę, a którejś nocy banda
zbójców prawie ich zaskoczyła (jednak nierozsądnie próbowali
zbadać Bagaż przed wymordowaniem śpiących). Hrun zażądał i
otrzymał podwójną zapłatę za obie te okazje.
- Jeśli stanie się nam coś złego - ostrzegł go Rincewind
- wtedy nikt już nie potrafi obsługiwać magicznej skrzynki.
Nie będzie więcej obrazków Hruna. Zrozumiałeś?
Hrun kiwnął głową, nie spuszczając wzroku z ostatniego
obrazka. Przedstawiał Hruna w bohaterskiej pozie, ze stopą
wspartą o stos martwych trolli.
- Ja, ty i mały przyjaciel Dwa Kwiaty, nam idzie dobrze
- oznajmił. - Jutro też. Może zrobimy lepszy profil, dobrze?
Starannie zawinął obrazek w trollową skórę i wsunął
go w juki, obok innych.
- To chyba działa - stwierdził z podziwem Dwukwiat,
gdy Hrun pojechał naprzód, by zbadać drogę.
- Pewnie - odparł Rincewind. - Bohaterowie najbardziej
lubią samych siebie.
- Wiesz, coraz lepiej sobie radzisz z tym pudełkiem.
- Aha.
- Może więc zechcesz zachować to... - Dwukwiat podał
mu obrazek.
- Co to jest? - zdziwił się Rincewind.
- To ten, który zrobiłeś w świątyni.
Rincewind spojrzał ze zgrozą. Na płytce, otoczony kilkoma
skrawkami macki, widniał ogromny, zrogowaciały, poplamiony
wywarami i rozmazany kciuk.
- Oto symbol mojego życia - stwierdził zniechęcony Rincewind.
*
- Wygrałaś - stwierdził Los, przesuwając po planszy
stosik dusz. Bogowie wokół rozchodzili się. - Zagramy jeszcze
kiedyś - dodał.
Pani uśmiechnęła się do oczu, które były niby dziury
we wszechświecie.
*
A potem nie było już nic, jedynie ruiny lasu i dryfująca
wolno z wiatrem chmura kurzu na horyzoncie. I siedząca na
nierównym, omszałym kamieniu milowym czarna i obszarpana
postać. Był to ten, którego niesłusznie się przeklina, który
budzi lęk i trwogę, ale który jest jedynym przyjacielem
nędzarza i najlepszym lekarzem śmiertelnie rannego.
Śmierć, chociaż nie miał oczu, obserwował oddalającego
się Rincewinda. Gdyby Jego twarz była zdolna do wyrażania
czegokolwiek, spoglądałby głęboko marszcząc czoło. Śmierć,
chociaż zawsze bardzo zapracowany, uznał, że ma teraz hobby.
Coś w tym magu irytowało go wręcz nie do zniesienia. Na
przykład fakt, że nie dotrzymywał terminów.
JESZCZE CIĘ DORWĘ, SPRYCIARZU, oświadczył Śmierć głosem
podobnym do huku zatrzaskiwanych wiek ołowianych trumien.
ZOBACZYSZ.
cdn.
Przynęta zmoka
Nazywano ją Zmokbergiem i wyrastała niemal pół mili ponad
zieloną doliną: góra ogromna, szara i odwrócona
wierzchołkiem w dół.
U podstawy miała ledwie dwadzieścia jardów średnicy.
Potem wznosiła się poprzez wiszące chmury, wyginała z gracją
na zewnątrz niby odwrócona trąbka i urywała gładkim
płaskowyżem średnicy pełnej ćwierci mili. Na szczycie rósł
niewielki lasek, a pędy zieleni spływały poza krawędź.
Stały tam też budynki. Płynęła nawet rzeczka, spadająca z
brzegu wodospadem tak szarpanym przez wiatry, że na ziemię
docierał jako deszcz.
O kilka jardów poniżej brzegów płaskowyżu otwierały
się wyloty kilku jaskiń o prostym, lecz dość regularnym
obrysie. Sprawiały, że wyrastająca ponad obłoki góra Zmokbergu
tego rześkiego, jesiennego ranka przypominała gigantyczny
gołębnik.
Co by znaczyło, że "gołębie" miały skrzydła o rozpiętości
nieco powyżej czterdziestu jardów.
*
- Wiedziałem - oznajmił Rincewind. - Jesteśmy w zasięgu
silnego pola magicznego.
Dwukwiat i Hrun rozejrzeli się po niewielkim zagłębieniu,
gdzie przystanęli na południowy wypoczynek. A potem popatrzyli
na siebie.
Konie spokojnie skubały trawę nad strumykiem. Źółte
motyle fruwały wśród krzewów. Wokół unosił się zapach tymianku
i brzęczenie pszczół. Dzikie świnie na rożnie skwierczały
z cicha.
Hrun wzruszył ramionami i wrócił do smarowania olejkiem
swoich bicepsów. Lśniły jak złoto.
- Dla mnie wszystko wygląda normalnie - stwierdził.
- Spróbuj rzucić monetę - zaproponował Rincewind.
- Co?
- No już. Rzuć monetę.
- Dobra - zgodził się Hrun. - Jeśli ma ci to sprawić
przyjemność.
Sięgnął do sakiewki i wyjął garść drobnych, zrabowanych
w dziesiątkach krain. Z pewną starannością wybrał zchlotański
ołowiany ćwierć jotum i ułożył go na fioletowym paznokciu.
- Ty wybierasz - rzekł. - Reszka czy... - W głębokim
skupieniu przestudiował rewers - czy coś w rodzaju ryby
z nogami?
- Kiedy już będzie w powietrzu - odparł Rincewind.
Hrun wyszczerzył zęby i podrzucił monetę.
Jotum pofrunął wirując.
- Krawędź - orzekł Rincewind, nawet nie patrząc.
*
Magia nigdy nie umiera. Ona po prostu zanika.
Nigdzie nie jest to bardziej widoczne niż na szerokich,
błękitnych przestrzeniach świata dysku. Szczególnie w okolicach,
które były sceną wielkich Wojen Magów, jakie wybuchły wkrótce
po Stworzeniu. W owych czasach pierwotna magia była powszechnie
dostępna i ochoczo wykorzystywana przez Pierwszych Ludzi
w wojnie przeciwko Bogom.
Początki Wojen Magów giną gdzieś w pomroce dziejów,
lecz filozofowie zgadzają się na ogół, iż Pierwsi Ludzie
wkrótce po swym stworzeniu dali się - co zrozumiałe - ponieść
nerwom. Bitwy, jakie w rezultacie wybuchły, były wielkie
i głośne: słońce toczyło się po niebie, wrzały oceany,
wściekłe sztormy pustoszyły ląd, a małe białe gołąbki w
tajemniczy sposób pojawiały się w fałdach ubrań. Zagrożona
była stabilność samego dysku (spoczywającego, jak wiadomo,
na grzbietach czterech słoni stojących na żółwiu). W związku
z tym Pradawni Najwyżsi, przed którymi nawet Bogowie muszą
się ukorzyć, podjęli zdecydowane działania. Bogowie zostali
zesłani na wysokości, ludzie odtworzeni w znacznie mniejszych
rozmiarach, a większa część dzikiej magii wyssana ze świata.
Nie rozwiązało to problemu tych miejsc na dysku, które
podczas działań wojennych doznały bezpośredniego trafienia
zaklęciem. Magia zanikała - wolno, przez tysiąclecia,
uwalniając w procesie rozkładu miriady subastralnych
cząsteczek, mocno zniekształcających rzeczywistość wokół
siebie.
*
Rincewind, Dwukwiat i Hrun przyglądali się monecie.
- Jest krawędź - oznajmił Hrun. - No tak, przecież jesteś
magiem. Co z tego?
- Nie rzucam... takich czarów.
- Chcesz powiedzieć, że nie potrafisz.
Rincewind zignorował tę uwagę, ponieważ była prawdziwa.
- Spróbuj jeszcze raz - zaproponował.
Hrun wyjął garść monet.
Pierwsze dwie wylądowały w zwykły sposób. Podobnie czwarta.
Trzecia upadła na krawędź i tak stanęła. Piąta zmieniła
się w małą żółtą gąsienicę i odpełzła na bok. Szósta, gdy
tylko osiągnęła wierzchołek toru lotu, zniknęła z ostrym
"ping!". Po chwili dał się słyszeć niezbyt głośny huk.
- Zaraz, ta była srebrna! - zawołał Hrun. Powstał i
spojrzał w górę. - Ściągnij ją z powrotem.
- Nie wiem, gdzie poleciała - wyjaśnił znużonym głosem
Rincewind. - Pewnie nadal przyspiesza. W każdym razie te,
z którymi próbowałem rano, jeszcze nie spadły.
Hrun wpatrywał się w niebo.
- Co? - spytał Dwukwiat.
Rincewind westchnął. Tego się właśnie obawiał.
- Zabłądziliśmy do strefy o wysokim indeksie magicznym.
Nie pytaj, w jaki sposób. Dawno temu ktoś musiał tu generować
naprawdę silne pole magiczne, a teraz odczuwamy efekty
wtórne.
- Właśnie - zgodził się przechodzący obok krzaczek.
Hrun gwałtownie pochylił głowę.
- Chcesz powiedzieć, że to jedno z tych miejsc? -
zapytał. - Uciekajmy stąd!
- Słusznie - odparł Rincewind. - Jeśli wrócimy po
własnych śladach, może się nam udać. Będziemy przystawać co
milę i rzucać monetę.
Wstał i zaczął pospiesznie upychać w jukach bagaże.
- Co? - powtórzył Dwukwiat.
Rincewind znieruchomiał.
- Posłuchaj - warknął. - Tylko się nie kłóć. Chodźmy!
- Okolica wygląda normalnie - stwierdził Dwukwiat. -
Może jest trochę wyludniona...
- Tak - przyznał Rincewind. - Dziwne, prawda? Chodźmy!
Wysoko w górze rozległ się trzask, jakby ktoś uderzył
pasem mokrej skóry o skałę. Coś szklistego i niewyraźnego
przepłynęło im nad głowami, wyrzucając w powietrze chmurę
popiołu z ogniska. Świnia zerwała się z rożna i wystrzeliła
w niebo. Weszła w skręt, by ominąć kępę drzew, wyrównała
kurs, zatoczyła ciasny krąg i odleciała w stronę Osi,
zostawiając za sobą smugę kropel rozgrzanego smalcu.
*
- Co teraz robią? - zapytał starzec.
Młoda kobieta spojrzała do szklanej kuli.
- Pędzą w stronę Krawędzi - odparła. - Przy okazji:
wciąż mają tę skrzynię na nogach.
Starzec wydał z siebie chichot, dziwnie złowieszczy
w tej ciemnej i zakurzonej krypcie.
- Myśląca grusza - stwierdził. - Interesujące. Tak,
sądzę, że nam się przyda. Dopilnuj tego, moja droga...
może zanim wyjdą poza granice twej mocy.
- Cisza! Albo...
- Albo co, Liesso? - zapytał z półmroku starzec (było
coś dziwnego w tym, jak siedział zgarbiony na kamiennym
stolcu). - Już raz mnie zabiłaś, pamiętasz?
Parsknęła wstając i ze wzgardą potrząsnęła włosami. Były
rude z iskierkami złota. Wyprostowana Liessa Zmokodzierżca
prezentowała się wspaniale. Była prawie całkiem naga,
jeśli nie liczyć paru strzępków najlżejszej kolczugi i
jeździeckich butów z opalizującej smoczej skóry. Za cholewą
tkwił harap, o tyle niezwykły, że długi jak włócznia i
zakończony drobnymi stalowymi kolcami.
- Moja moc wystarczy w zupełności - oznajmiła zimno.
Niewyraźna postać jakby skinęła głową, a przynajmniej
kiwnęła się.
- Wciąż mnie o tym zapewniasz.
Liessa parsknęła znowu i wyszła z sali.
Ojciec nie patrzył, jak odchodzi. Przede wszystkim dlatego,
że nie żył od trzech miesięcy i jego oczy nie były już
w najlepszym stanie. Po drugie, jako mag piętnastej rangi -
nawet martwy mag - miał nerwy wzrokowe od dawna już
dostosowane do widzenia w poziomach i wymiarach mocno
odległych od zwykłej realności i w związku z tym niezbyt
sprawne w obserwacji spraw przyziemnych (za życia jego oczy
sprawiały wrażenie ośmiościennych i nieprzyjemnie podobnych
do oczu owada). Poza tym, jako zawieszony w wąskim paśmie
pomiędzy światem żywych a mrocznym światem cieni, mógł teraz
studiować całą Przyczynowość. Miał wprawdzie nieśmiałą
nadzieję, że jego wyrodna córka tym razem zginie, ale poza
tym nie poświęcał swej wcale niemałej mocy, by dowiedzieć
się czegoś więcej o trzech wędrowcach, którzy w tej chwili
galopowali desperacko, byle dalej od jego dziedziny.
*
Pełna nadziei Liessa spieszyła wytartymi stopniami,
prowadzącymi do wydrążonego serca Zmokbergu. Czyżby właśnie
nadarzyła się okazja? Może znalazła klucz, by przełamać
impas... klucz do tronu Zmokbergu? Słusznie się jej
należał, to oczywiste; tradycja jednak pozwalała rządzić
wyłącznie mężczyznom. Irytowało to Liessę, a kiedy wpadała w
gniew, Moc płynęła silniej i smoki były wyjątkowo wielkie i
złośliwe.
Gdyby miała mężczyznę, wszystko wyglądałoby inaczej.
Najlepiej wielkiego i muskularnego, ale o niezbyt głębokim
umyśle. Kogoś, kto będzie robił to, co mu każą...
Największy z trójki, uciekającej w tej chwili ze smoczej
krainy, mógłby się nadać. A jeśli się okaże, że jednak
nie, to w końcu smoki zawsze są głodne i trzeba je
regularnie karmić. A już ona dopilnuje, żeby były należycie
złośliwe.
W każdym razie badziej złośliwe niż zwykle.
Stopnie prowadziły pod kamiennym łukiem i kończyły się
wąskim podestem pod sklepieniem ogromnej jaskini, gdzie
przebywały smoki.
Smugi słońca z licznych otworów wokół ścian przebijały
mrok niby bursztynowe pręty z uwięzionymi wewnątrz milionami
złocistych owadów. W dole oświetlały tylko przejrzystą
mgiełkę. W górze...
Marszowe pierścienie zaczynały się tak blisko głowy
Liessy, że mogłaby ich dotknąć wyciągniętą ręką. Tysiącami
pokrywały całe akry stropu jaskini. Dziesiątki murarzy
pracowały przez dziesiątki lat, by wbić w skałę wszystkie
nity. Pracowali, zwisając głowami w dół z zamocowanych już
pierścieni. Te jednak były niczym w porównaniu z
osiemdziesięcioma ośmioma głównymi obręczami, skupionymi
wokół wierzchołka kopuły sklepienia. Dalsze pięćdziesiąt
zaginęło za dawnych dni, gdy zaprzęgi spoconych niewolników
wciągały je na miejsce (za początków Mocy niewolników nigdy
nie brakowało), a ogromne pierścienie runęły w głąb, ciągnąc
za sobą swych nieszczęsnych operatorów.
Mimo to zamocowano ich osiemdziesiąt osiem, wielkich
jak tęcza i pordzewiałych jak krew. Z nich...
Smoki wyczuwają obecność Liessy. Powietrze świszcze
wokół jaskini, gdy osiemdziesiąt osiem par wielkich skrzydeł
rozwija się niczym skomplikowana łamigłówka. Z wielkich
głów spoglądają na kobietę ogromne, zielone, fasetowe oczy.
Bestie wciąż są nieco przejrzyste. Mężczyźni zdejmują z
wieszaka hakbuty, a Liessa wytęża umysł ku pełnej
wizualizacji. Nad nią, w stęchłym powietrzu, smoki stają
się całkowicie widzialne; spiżowe łuski mętnie odbijają
sztychy słonecznych promieni. Umysł jej pulsuje, ale teraz,
gdy Moc płynie szeroką strugą, nie zmniejszając niemal
koncentracji potrafi myśleć o innych sprawach.
Ona również zapina hakbuty, po czym z gracją staje na
rękach, a haki z cichym brzękiem zaczepiają o marszowe
pierścienie w stropie.
Tyle że teraz jest on podłogą. Świat się zmienił. Liessa
stoi na dnie głębokiej kotliny czy krateru, o podłożu
wykładanym niewielkimi pierścieniami. Jeźdźcy smoków
maszerują już rozkołysanym krokiem. Pośrodku kotliny czeka
na nich stado potężnych wierzchowców. Daleko w górze widać
skały dna jaskini, odbarwione przez wiekowe pokłady smoczych
odchodów.
Posuwistym krokiem, który z czasem staje się drugą naturą,
Liessa podchodzi do swego smoka, Laolitha. Zwierzę odwraca
ku niej końską głowę. Skóra błyszczy mu od smalcu.
To było przyjemne, odzywa się w jej myślach.
- Mówiłam ci chyba, że nie życzę sobie lotów bez nadzoru!
- rzuca gniewnie Liessa.
Byłem głodny, Liesso.
- Opanuj swój głód. Wkrótce będziesz mógł jeść konie.
Uprząż wchodzi nam w zęby. Nie będzie wojowników? Lubimy
wojowników.
Liessa schodzi po drabince siodłowej i splata nogi wokół
skórzastej szyi Laolitha.
- Wojownik należy do mnie. Jest z nim jeszcze dwóch
innych i tych możecie zjeść. Jeden to chyba jakiś mag -
dodaje dla zachęty.
Wiesz przecież, jak to jest z magami, burczy smok. Pół
godziny po jedzeniu ma się apetyt na następnego.
Rozkłada skrzydła i opada.
- Doganiają nas! - wrzasnął Rincewind. Pochylił się
nisko nad końską grzywą i jęknął. Dwukwiat próbował nie
zostawać w tyle, ale jednocześnie wykręcał głowę, by popatrzeć
na latające bestie.
- Nie rozumiesz? - Turysta starał się przekrzyczeć głośny
szum skrzydeł. - Przez całe życie chciałem zobaczyć smoki!
- Od środka? - zapytał Rincewind. - Zamknij się
i jedź!
Potrząsnął uzdą i spojrzał przed siebie, na pobliski
las. Próbował samą siłą woli przyciągnąć go bliżej. Pod
drzewami będą bezpieczni. Pod drzewami żaden smok nie potrafi
latać...
Usłyszał trzask skrzydeł, a potem objął go cień. Pochylił
się instynktownie i poczuł szarpnięcie bólu, gdy coś ostrego
wykreśliło mu linię w poprzek ramion.
Z tyłu krzyknął Hrun, lecz był to raczej ryk wściekłości
niż jęk bólu. Barbarzyńca zeskoczył we wrzosy i wyrwał
czarny miecz Kring. Uniósł broń, a jeden ze smoków wykręcił
do kolejnego niskiego przelotu.
- Żadna wredna jaszczura mnie nie dostanie! - zagrzmiał
barbarzyńca.
Rincewind wyciągnął ramię i pochwycił cugle Dwukwiata.
- Chodź! - syknął.
- Ale smoki... - westchnął z zachwytem Dwukwiat.
- Niech licho porwie... - zaczął mag i zamarł. Jeszcze
jeden smok oderwał się od krążących w górze punktów i
szybował ku nim. Rincewind puścił konia Dwukwiata, zaklął z
goryczą, spiął ostrogami wierzchowca i samotnie popędził w
stronę drzew. Nie obejrzał się, słysząc hałas za plecami, a
kiedy przemknął cień nad nim, tylko jęknął słabo i próbował
skryć się w końskiej grzywie.
I wtedy, zamiast przeszywającego, straszliwego bólu,
jakiego oczekiwał, poczuł liczne drobne ukłucia - to
przerażony rumak wpadł pod pierwsze gałęzie lasu. Mag starał
się utrzymać w siodle, lecz jakaś sztywniejsza od innych
gałąź zrzuciła go na ziemię. Ostatnim dźwiękiem, jaki
usłyszał, był piskliwy, gadzi wrzask zawodu i drapanie
szponów rozczesujących liście na czubkach drzew. Potem
pochłonęły go błyskające, niebieskie światła nieświadomości.
*
Kiedy się ocknął, obserwował go smok. A przynajmniej
patrzył mniej więcej w jego stronę. Rincewind stęknął i
próbował łopatkami zagrzebać się w mchu. Ostry ból
odebrał mu oddech.
Spojrzał na smoka poprzez mgłę cierpienia i strachu.
Potwór zwisał z gałęzi wielkiego, uschniętego dębu,
kilkaset stóp od maga. Brązowozłote skrzydła owinął ściśle
wokół tułowia, ale podłużny koński łeb przytwierdzony do
długiej, przedziwnie giętkiej szyi obracał na wszystkie
strony na długiej. Obserwował las.
Był też półprzezroczysty. Chociaż słońce odbijało się
od jego łusek, Rincewind wyraźnie dostrzegał za smokiem
gałęzie.
Na jednej z nich siedział człowiek, przy wiszącym gadzie
przypominający raczej karła. Wydawał się nagi, jeśli nie
liczyć długich butów, małego, skórzanego woreczka w
okolicach lędźwi i hełmu z wysokim grzebieniem. Od niechcenia
wymachiwał mieczem i ponad koronami drzew spoglądał w górę z
miną kogoś, komu powierzono nudne i niewdzięczne zadanie.
Jakiś chrząszcz podjął pracowitą wspinaczkę po nodze
Rincewinda.
Mag zastanawiał się, na ile groźny jest połowicznie
materialny smok. Czy zabija tylko połowicznie? Postanowił
nie czekać na wyjaśnienie tej kwestii.
Sunąc na piętach, czubkach palców i mięśniach ramion,
Rincewind przemieszczał się aż do chwili, gdy listowie
skryło dąb i jego lokatorów. Potem zerwał się na nogi i
jak zając pognał między drzewa.
Nie miał żadnych planów, żadych zapasów, ani nawet konia.
Póki jednak miał nogi, mógł biec. Nie czuł, że chłoszczą go
paprocie i jeżyny.
Kiedy pokonał już co najmniej milę, zdyszany oparł się
o drzewo. A drzewo przemówiło.
- Psst - powiedziało.
Bojąc się tego, co może zobaczyć, Rincewind pozwolił
spojrzeniu sięgnąć w górę. Próbowało zatrzymać się na
nieszkodliwych liściach i kawałkach kory, lecz bicz
ciekawości zmusił je do porzucenia tych obiektów. Wreszcie
dotarło do czarnego miecza, przebijającego na wylot konar
nad głową maga.
- Nie stój tak - rzekł miecz (głosem podobnym do dźwięku
palca przesuwanego po brzegu dużego i pustego kielicha).
- Wyciągnij mnie stąd.
- Co? - spytał Rincewind. Wciąż dyszał ciężko.
- Wyciągnij mnie - powtórzył Kring. - Inaczej spędzę
najbliższy milion lat w osadowej warstwie karbońskiej.
Opowiadałem ci może, jak kiedyś wrzucono mnie do jeziora
w...
- Co z resztą? - przerwał mu Rincewind, nadal desperacko
obejmując pień.
- Och, smoki ich porwały. Razem z końmi. I tym kufrem.
I ze mną, tyle że Hrun mnie upuścił. Szczęście ci sprzyjało.
- No... - zaczął Rincewind.
Kring nie zwracał na niego uwagi.
- Pewnie śpieszno ci, żeby ich ratować - dodał.
- Właściwie...
- Więc jak tylko mnie wyciągniesz, możemy ruszać.
Rincewind spojrzał z ukosa na miecz. Aż do tej chwili
myśl o ratunku kryła się tak głęboko w tyle jego umysłu, że
jeśli pewne zaawansowane spekulacje dotyczące natury i
kształtu wielowymiarowej krotności wszechświata były
słuszne, znajdowała się całkiem z przodu. Jednak magiczny
miecz ma sporą wartość...
A droga do domu daleka, gdziekolwiek był ów dom...
Wspiął się na drzewo i ostrożnie przeszedł wzdłuż konaru.
Kring tkwił solidnie wbity w drewno. Rincewind chwycił
rękojeść i pociągnął, aż przed oczami zabłysły mu gwiazdy.
- Spróbuj jeszcze raz - zachęcił go Kring.
Rincewind stęknął i zacisnął zęby.
- Mogło być gorzej - stwierdził Kring. - Ciesz się,
że to nie kowadło.
- Yaargh - syknął mag, pełen obawy o przyszłość swoich
pachwin.
- Kiedyś istniałem w sposób wielowymiarowy - zauważył
miecz.
- Ughh?
- I miałem wiele imion, wiesz?
- Zadziwiające - przyznał Rincewind.
Gdy wreszcie wyrwał klingę, impet rzucił go do tyłu.
Miecz wydawał się dziwnie lekki.
Gdy Rincewind stanął z powrotem na ziemi, postanowił
od razu wyjaśnić wszelkie możliwe wątpliwości.
- Właściwie nie uważam próby ratunku za dobry pomysł
- oświadczył. - Lepiej wracajmy do miasta. Zbiorę ekipę
poszukiwawczą.
- Smoki odleciały na Oś - odparł Kring. - Sądzę jednak,
że lepiej zacząć od tego na drzewie. O tam.
- Przepraszam, ale...
- Nie możesz ich porzucić na pastwę losu!
Rincewind był zaskoczony.
- Nie mogę?
- Nie. Nie możesz. Będę z tobą szczery. Pracowałem już
z gorszym od ciebie materiałem; masz do wyboru to albo...
spędziłeś kiedy milion lat w warstwie karbońskiej?
- Słuchaj, ja...
- Więc jeśli nie przestaniesz się kłócić, odrąbię ci
głowę.
Rincewind zobaczył, jak jego własne ramię wznosi się w
górę, a lśniące ostrze zawisa ledwie o cal od jego własnej
krtani. Próbował siłą rozprostować palce. Bezskutecznie.
- Nie potrafię być bohaterem! - zawołał.
- Właśnie zaproponowałem, że cię tego nauczę.
*
Spiżowy Psepha zawarczał gardłowo.
K!sdra, smoczy jeździec, pochylił się i spojrzał na
kraniec polany.
- Widzę go - oznajmił.
Przeskakując lekko z gałęzi na gałąź, zsunął się w dół
i wylądował zręcznie na kępie trawy. Wydobył miecz.
Z uwagą przyjrzał się nadchodzącemu człowiekowi, który
najwyraźniej bez entuzjazmu opuszczał kryjówkę wśród
drzew. Obcy był uzbrojony, lecz smoczy jeździec z pewnym
zdziwieniem obserwował dziwny sposób trzymania przez niego
broni - z przodu, w wyciągniętej ręce, jakby przybysz był
zakłopotany, że w ogóle znalazł się w towarzystwie miecza.
K!sdra mocniej ujął rękojeść i uśmiechnął się do maga
szeroko. A następnie zaatakował.
Później z całej walki mógł sobie przypomnieć tylko dwie
rzeczy. Pamiętał, że miecz obcego wygiął się niesamowicie do
góry i odbił jego własną klingę tak mocno, że wyrwał mu ją z
ręki. Drugą rzeczą - i ta właśnie, jak przyznawał,
doprowadziła do przegranej - był fakt, że przeciwnik
zasłaniał sobie dłonią oczy.
K!sdra odskoczył, by uniknąć pchnięcia, i padł na ziemię
jak długi. Psepha warknął, rozwinął swe wielkie skrzydła
i wzleciał z gałęzi drzewa.
A w następnej chwili mag stał nad K!sdrą i krzyczał:
- Powiedz mu, że jeśli mnie przypali, puszczę miecz!
Puszczę! Niech robi, co chce! Więc mu powiedz!
Czarne ostrze unosiło się tuż nad krtanią K!sdry. Co
dziwne, mag wyrażnie zmagał się z mieczem, a ten jakby
śpiewał do siebie.
- Psepha! - krzyknął K!sdra.
Smok zaryczał wyzywająco, ale wyrównał lot nurkujący,
który zdjąłby Rincewindowi głowę. Potem niechętnie odfrunął
na drzewo.
- Gadaj! - wrzasnął Rincewind.
K!sdra spojrzał na niego wzdłuż ostrza miecza.
- A co chciałbyś usłyszeć? - zapytał.
- Co?
- Powiedziałem: co chciałbyś usłyszeć?
- Gdzie są moi przyjaciele? Mam na myśli barbarzyńcę
i tego małego.
- Przypuszczam, że zabrano ich do Zmokbergu.
Rincewind rozpaczliwie powstrzymywał szarpania miecza
i próbował nie słuchać jego żądnej krwi pieśni.
- Co to za Zmokberg?
- Jest tylko jeden Zmokberg. To ojczyzna smoków.
- A ty pewnie czekałeś, żeby mnie tam zabrać, co?
K!sdra zaskomlał mimowolnie, gdy czubek ostrza wyrysował
czerwoną linię na jego jabłku Adama.
- Nie chcecie, żeby ludzie się dowiedzieli o waszych
smokach, co? - warknął Rincewind.
Jeździec zapomniał się trochę i kiwnął głową. Tylko
ćwierć cala dzieliło go od poderżnięcia sobie gardła.
Rincewind rozejrzał się rozpaczliwie i zrozumiał, że
nie ma wyjścia. Będzie musiał przez to przejść.
- No dobrze - rzekł tonem tak pewnym, na jaki tylko
było go stać. - Chyba najlepiej będzie, jeśli zabierzesz
mnie do tego Zmokbergu.
- Miałem cię zawieźć martwego - mruknął ponuro K!sdra.
Rincewind spojrzał i na jego wargi powoli wypełzł
uśmiech. Był to szeroki, maniakalny, całkowicie pozbawiony
humoru uśmiech. Uśmiech tego rodzaju, jakiemu zwykle
towarzyszą małe wodne ptaszki, wyciągające spomiędzy zębów
resztki jedzenia.
- Zadowolisz się żywym - stwierdził Rincewind. - Jeśli
już rozmawiamy o kimś, kto ma być martwy, to lepiej nie
zapominaj, czyj miecz jest w czyjej ręce.
- Jeśli mnie zabijesz, nic nie powstrzyma Psephy przed
zabiciem ciebie! - krzyknął z ziemi smoczy jeździec.
- Dlatego będę raczej odcinał małe kawałeczki - zgodził
się mag. Znowu wypróbował działanie uśmiechu.
- Dobrze, niech będzie - burknął niechętnie K!sdra.
- Myślisz, że jestem pozbawiony wyobraźni?
Wyczołgał się spod ostrza i skinął na smoka, który
wzleciał i poszybował w ich stronę. Rincewind przełknął
ślinę.
- To znaczy, że mamy na tym lecieć? - zapytał.
K!sdra spojrzał na niego z pogardą. Ostrze Kringa wciąż
mierzyło mu w kark.
- A jak inaczej można się dostać do Zmokbergu?
- Nie wiem - odparł Rincewind. - A jak można?
- Chciałem powiedzieć, że nie ma innego sposobu. Lot
albo nic.
Rincewind raz jeszcze przyjrzał się smokowi. Widział
przez niego wyraźnie, dostrzegał przygniecioną trawę, na
której leżał potwór. Gdy jednak ostrożnie dotknął łuski,
będącej ledwie złocistym błyskiem w powietrzu, wydała mu
się dostatecznie materialna. Jego zdaniem smoki powinny
albo istnieć w sposób zupełny, albo nie istnieć w ogóle.
Smok istniejący tylko częściowo był gorszy od przypadków
skrajnych.
- Nie wiedziałem, że smoki są przezroczyste - oświadczył.
- Naprawdę nie wiedziałeś? - K!sdra wzruszył ramionami.
Wskoczył na grzbiet smoka, niezbyt zręcznie, bo Rincewind
uczepił się jego pasa. Gdy tylko mag znalazł się w siodle,
przeniósł pobielałą z wysiłku dłoń na jakiś wygodny element
uprzęży i lekko ukłuł K!sdrę mieczem.
- Latałeś już kiedyś? - spytał smoczy jeździec, nie
oglądając się.
- Nie, właściwie nie.
- Chcesz coś do possania?
Podsunął Rincewindowi torbę czerwonych i żółtych cukierków.
- Czy to konieczne?
- Taka tradycja - wyjaśnił K!sdra. - Częstuj się.
Od czasu do czasu Rincewinda dręczył koszmar. Widział
siebie zawieszonego w jakimś nieznanym, ale straszliwie
wysoko położonym miejscu. Patrzył, jak daleko w dole sunie
przesłonięty niebieskawą mgiełką, nakrapiany obłokami pejzaż
(zwykle budził się wtedy z mokrymi od potu kostkami nóg;
byłby jeszcze bardziej zalękniony, gdyby wiedział, że koszmar
nie jest zwykłym zawrotem głowy, typowym dla świata dysku,
lecz wsteczną pamięcią wydarzenia z przyszłości, wydarzenia
tak przerażającego, że wygenerowało drgania strachu wzdłuż
całej linii życia).
Lot smokiem nie był tym wydarzeniem, ale na ćwiczenie
nadawał się.
Psepha nabrał prędkości serią gwałtownych, zgniatających
kręgi podskoków. Przy ostatnim z trzaskiem rozłożył swe
szerokie skrzydła i machnął nimi, aż zadrżały drzewa.
A potem ziemia uciekła wolno. Psepha wznosił się płynnie,
a popołudniowe słońce lśniło na skrzydłach, które wciąż
były tylko złocistą błoną. Rincewind popełnił błąd: spojrzał
w dół i przekonał się, że poprzez smocze cielsko widzi
z wysoka korony drzew. Z bardzo wysoka. Źołądek podszedł
mu do gardła.
Zamknięcie oczu niewiele pomagało, gdyż zwalniało cugle
wyobraźni. W końcu mag zdecydował się na kompromis:
wpatrywał się nieruchomo przed siebie, ale niezbyt daleko.
Wrzosowiska i las przepływały z wolna i mógł na nie patrzeć
z pewną obojętnością.
Poczuł szarpnięcie wiatru. K!sdra odwrócił głowę i wrzasnął
mu prosto w ucho:
- Patrz! Oto Zmokberg!
Rincewind obejrzał się powoli, uważając, by Kring
spoczywał bezpiecznie na smoczym grzbiecie. Załzawionymi
oczyma spostrzegł niesamowitą odwróconą górę, wyrastającą z
zalesionej kotliny niby trąba z wanny pełnej mchu. Nawet z
tej odległości zauważył lekkie oktarynowe lśnienie,
wskazujące na stabilną aurę magiczną mocy co najmniej...
Wstrzymał oddech. Mocy kilku miliPrimów. Co najmniej!
- O nie - jęknął.
Nawet widok ziemi był lepszy od czegoś takiego. Szybko
odwrócił wzrok i uświadomił sobie, że przez smoka nie widzi
już gruntu. W czasie, gdy zataczali szerokie kręgi coraz
bliżej Zmokbergu, bestia materializowała się coraz bardziej,
jakby jej cielsko wypełniała złota mgła. Kiedy rozkołysana
dziko góra znalazła się wprost przed nimi, smok był już
równie realny jak skała.
Rincewind miał wrażenie, że dostrzega niewyraźne pasmo
w powietrzu, jakby coś sięgnęło z wnętrza góry i dotknęło
potwora. Odniósł dziwne wrażenie, że smok stał się przez
to bardziej autentyczny.
Na kursie lotu Zmokberg zmienił się z dalekiej zabawki w
parę milionów ton skały zawieszonej między niebem a ziemią.
Rincewind widział już na szczycie niewielkie poletka,
zagajniki i jezioro. Wypływała z niego rzeczka i przelewała
się przez krawędź.
Znowu popełnił błąd, tym razem podążając wzrokiem za
nitką spienionej wody. W ostatniej chwili zdążył się
wyprostować.
Rozkloszowany płaskowyż na odwróconej górze zbliżał
się ciągle. A smok nawet nie zwolnił.
Góra rosła nad Rincewindem niby największa packa na
muchy w całym Wszechświecie. I wtedy dostrzegł wylot
jaskini. Psepha skręcił w jej stronę; mięśnie grzbietu
pracowały mu w równym rytmie.
Mag wrzasnął, gdy ogarnęła go ciemność. Przez moment
widział pędzącą ze wszystkich stron, zamgloną od szybkości
skałę. A potem smok znowu frunął w otwartej przestrzeni.
Znajdowali się w jaskini, ale o rozmiarach
przekraczających wszelkie rozsądne dla jaskiń granice.
Szybujący smok przypominał tu złocistą muchę w sali
bankietowej.
Były tu także inne smoki - złote, srebrne, czarne i
białe. Machając skrzydłami płynęły w rozcinanym słonecznym
blaskiem powietrzu lub odpoczywały na skalnych występach. A
wysoko, pod kopułą sklepienia, zwisało z ogromnych
pierścieni zwisały dziesiątki innych smoków, owiniętych
skrzydłami jak nietoperze. Byli tam również ludzie. Na ich
widok Rincewind nerwowo przełknął ślinę, ponieważ chodzili
jak muchy po rozległej powierzchni stropu.
Dopiero po chwili rozróżnił tysiące umocowanych do skały
drobnych pierścieni. Kilku stojących głową w dół z
zaciekawieniem obserwowało lot Psephy. Rincewind przełknął
ślinę po raz drugi. Nie miał żadnego pomysłu na to, co
powinien teraz zrobić.
- I co? - zapytał szeptem. - Masz jakieś propozycje?
- Musisz zaatakować, oczywiście - odparł wzgardliwym
tonem Kring.
- Dlaczego sam na to nie wpadłem? - mruknął Rincewind.
- Może dlatego, że oni wszyscy mają kusze?
- Jesteś defetystą.
- Defetystą! To dlatego, że zaraz poniosę klęskę.
- Sam jesteś swym najgroźniejszym wrogiem, Rincewindzie
- oświadczył miecz.
Rincewind spojrzał na pełne wyczekiwania uśmiechy mężczyzn.
- Może się założymy? - zaproponował.
Zanim Kring zdążył odpowiedzieć, Psepha podciągnął ostro
w górę i wylądował na jednej z wielkich obręczy; zakołysała
się niebezpiecznie.
- Wolisz zginąć od razu czy najpierw się poddać? - zapytał
spokojnie K!sdra.
Do obręczy ze wszystkich stron zbliżali się ludzie.
Kołysali się, gdy haki na butach zaczepiały o pierścienie
w stropie. Na stojaku zawieszonym przy obręczy leżało więcej
takich butów. Nim Rincewind zdążył zareagować, smoczy jeździec
zeskoczył z grzbietu bestii i wylądował na platformie,
skąd uśmiechnął się złośliwie, szydząc z położenia maga.
Rozległ się cichy, ale bardzo wymowny dźwięk naciąganych
cięciw. Rincewind rozejrzał się. Otaczały go chłodne,
odwrócone twarze. Gusta smoczego ludu, jeśli idzie o modę,
były dość proste; stroje tych ludzi składały się tylko ze
skórzanych uprzęży nabijanych mosiężnymi ozdobami. Noże i
pochwy mieczy nosili na odwrót. Ci bez hełmów mieli
rozpuszczone włosy, pływające jak wodorosty w lekkim
podmuchu pod sklepieniem. Rincewind dostrzegł też kilka
kobiet. Odwrotna pozycja wywierała niezwykły wpływ na ich
anatomię. Rincewind wytrzeszczył oczy.
- Poddaj się - powtórzył K!sdra.
Rincewind otworzył usta, by to właśnie uczynić, ale Kring
zabrzęczał ostrzegawczo i mag poczuł w ramieniu falę
straszliwego bólu.
- Nigdy - wystękał.
Ból ustał.
- Oczywiście, że się nie podda! - zagrzmiał nagle z
tyłu potężny głos. - Jest przecież bohaterem.
Rincewind obejrzał się i spojrzał wprost w parę owłosionych
nozdrzy. Należały do potężnie zbudowanego młodego człowieka,
nonszalancko zwisającego ze sklepienia.
- Zdradź nam swe imię, bohaterze - powiedział mężczyzna.
- Abyśmy wiedzieli, kim byłeś.
Ból sparaliżował Rincewindowi ramię.
- Jestem... Jestem Rincewind z Ankh - wykrztusił.
- A ja jestem Lio!rt, Mistrz Smoków - odparł wiszący
głową w dół człowiek. Wymawiał to imię z głośnym cmoknięciem
z głębi krtani, będącym chyba rodzajem wewnętrznej
interpunkcji. - Przybyłeś, by wyzwać mnie do walki na
śmierć i życie.
- No nie, właściwie...
- Mylisz się. K!sdro, pomóż naszemu bohaterowi włożyć
buty. Jestem pewien, że nie może doczekać się pojedynku.
- Nie. Przybyłem tu, żeby odszukać moich przyjaciół.
Nie ma potrzeby... - zaczął Rincewind, gdy smoczy jeździec
stanowczymi ruchami sprowadził go na platformę, usadził
na stołku i zaczął sznurować buty na nogach.
- Spiesz się, K!sdro. Nie możemy stawać na drodze
przeznaczenia bohatera - przerwał Lio!rt.
- Przypuszczam, że moi przyjaciele są zadowoleni z pobytu
tutaj, więc gdybyś tylko, no wiesz, podwiózł mnie gdzieś
na dół...
- Swoich przyjaciół spotkasz już wkrótce - odparł
beztrosko mistrz smoków. - To znaczy, jeśli jesteś
człowiekiem religijnym. Z tych, którzy przybywają do
Zmokbergu, nikt nie powraca. Chyba że w sensie
metaforycznym. Pokaż mu, K!sdro, jak sięgnąć pierścieni.
- Popatrz tylko, w co mnie wpakowałeś - syknął Rincewind.
Kring zawibrował mu w dłoni.
- Pamiętaj, że jestem mieczem magicznym - zadźwięczał.
- Jak mógłbym zapomnieć?
- Wejdź na drabinkę i chwyć pierścień - podpowiedział
smoczy jeździec. - Potem zadzieraj nogi, aż złapią haki.
Pomógł mu wejść i, mimo oporu, już po chwili mag wisiał
głową w dół, z togą wciśniętą za pasek i dyndającym w dłoni
Kringiem. Z tego punktu widzenia smoczy lud wyglądał
możliwie, ale same smoki wiszące na swych grzędach
przypominały ogromne maszkarony. Oczy błyszczały im
ciekawością.
- Proszę o uwagę - zawołał Lio!rt. Odebrał od któregoś
z jeźdźców coś długiego i owiniętego czerwonym jedwabiem.
- Walczymy do ostatniej krwi - dodał. - Twojej.
- I pewnie będę wolny, jeśli zwyciężę? - upewnił się
Rincewind, choć bez wielkich nadziei.
Lio!rt skinieniem głowy wskazał stojących dookoła jeźdźców.
- Nie bądź naiwny - mruknął.
Rincewind nabrał tchu.
- Powinienem cię chyba uprzedzić - oświadczył. Głos
nie drżał mu prawie wcale. - To jest magiczny miecz.
Lio!rt odrzucił jedwabną materię, która odpłynęła w
mrok, i odsłonił lśniącą czarną klingę. Na jej powierzchni
płonęły runy.
- Cóż za zbieg okoliczności - powiedział i zaatakował.
Rincewind zesztywniał z trwogi, ale prawe ramię samo
wyciągnęło się w przód, gdy Kring skoczył do walki. Miecze
zetknęły się w eksplozji oktarynowych iskier.
Lio!rt odchylił się, mrużąc oczy. Kring minął jego gardę
i choć miecz mistrza smoków podskoczył i sparował cięcie,
rezultatem była cienka czerwona linia na torsie jego pana.
Ten warknął gniewnie i ruszył na maga. Buty brzęczały
głośno, gdy przechodził z pierścienia na pierścień. Miecze
zderzyły się znowu, gwałtownie trysnęła magia, a
równocześnie Lio!rt wolną ręką sięgnął głowy Rincewinda i
uderzył tak mocno, że noga maga zeskoczyła z pierścienia i
zawisła bezradnie.
*
.T:kolor.08
Rincewind wiedział, że prawie na pewno jest najgorszym
magiem w świecie dysku, ponieważ znał tylko jedno zaklęcie.
Mimo to był jednak magiem, a jak stanowiły nieugięte prawa
magii, w chwili zgonu sam Śmierć musi po niego przybyć
(zamiast, jak zwykle, wysyłać któregoś ze swych sług).
Dlatego, kiedy uśmiechnięty szyderczo Lio!rt zamachnął
się i ciął szerokim, leniwym ruchem, czas zaczął płynąć
niby gęsty syrop.
Świat przed oczami Rincewinda zalał nagle migotliwy,
oktarynowy blask z lekkim odcieniem fioletu, emitowany
przez fotony uderzające o silną aurę magiczną. Mistrz smoków
był w tej poświacie upiorną statuą, a jego miecz sunął
w ślimaczym tempie.
Obok Lio!rta stała inna postać, widoczna tylko dla tych,
którzy potrafią dostrzec dodatkowe cztery wymiary magii.
Była wysoka i chuda na tle zapadłej nagle, oszronionej
gwiazdami nocy. Oburącz zamachnęła się kosą o przysłowiowej
ostrości...
Rincewind uchylił się. Klinga z lodowatym sykiem
przecięła powietrze nad jego głową i, nie zwalniając, wbiła
się w strop jaskini. Śmierć zaklął głośno głosem dochodzącym
jakby z głębi krypty. Cała scena zniknęła. To, co w świecie
dysku uchodziło za rzeczywistość, powróciło z trzaskiem.
Lio!rt wstrzymał oddech, zdumiony nagłą szybkością, z jaką
mag uniknął śmiertelnego cięcia. Rincewind, z desperacją
dostępną jedynie naprawdę przerażonym, wyprostował się jak
wąż i skoczył na przeciwnika. Obiema rękami pochwycił i
wykręcił prawicę mistrza smoków.
W tej właśnie chwili jedyny utrzymujący Rincewinda
pierścień, i tak już przeciążony, wysunął się ze skały z
nieprzyjemnym metalicznym zgrzytem.
Rincewind runął w dół, zakołysał się i zawisł ponad
otchłanią. Z całej siły ściskał ramię przeciwnika, tak
mocno, że mistrz smoków wrzasnął.
Lio!rt spojrzał na swoje stopy. Maleńkie okruchy odpadały
od skały wokół nitów pierścienia.
- Puszczaj, przeklęty! - krzyknął. - Bo zginiemy obaj!
Rincewind nie odpowiedział. Koncentrował się na
uchwycie i zamknięciu umysłu przed wizjami swego losu na
skałach w dole.
- Zastrzelcie go! - wołał Lio!rt.
Kątem oka Rincewind dostrzegł kilka mierzących w niego
kusz. Lio!rt wybrał ten właśnie moment, by uderzyć go wolną
ręką.
Mag puścił przeciwnika.
*
Dwukwiat złapał pręty i podciągnął się w górę.
- Widać coś? - zapytał Hrun z okolic jego stóp.
- Tylko chmury.
Hrun opuścił go na podłogę i przysiadł na brzegu jednej
z drewnianych prycz stanowiących jedyne umeblowanie celi.
- Do diabła - mruknął.
- Nie wpadaj w rozpacz - pocieszył go Dwukwiat.
- Nie wpadam.
- Przypuszczam, że to jakieś nieporozumienie. Pewnie
wkrótce nas uwolnią. Wyglądali na cywilizowanych.
Hrun przyjrzał mu się spod krzaczastych brwi. Zaczął
coś mówić, a potem jakby się zastanowił i tylko westchnął.
- A kiedy już wrócimy, będziemy mogli opowiadać, że
widzieliśmy smoki - mówił dalej Dwukwiat. - Nieźle, co?
- Smoków nie ma - odparł stanowczo Hrun. - Ostatniego
zabił dwieście lat temu Codice z Chimerii. Nie wiem, co
widzieliśmy, ale to nie smoki.
- Przecież leciały z nami! A w tej hali były ich setki...
- To pewnie zwykłe czary - stwierdził lekceważąco
barbarzyńca.
- W każdym razie wyglądały jak smoki - nie ustępował
Dwukwiat. - Zawsze chciałem zobaczyć smoki. Jeszcze kiedy
byłem mały... Smoki fruwające po niebie, ziejące ogniem...
- One tylko pełzały w bagnach i różnym błocku, a ziały
wyłącznie smrodem. - Hrun ułożył się na pryczy. - I nie
były znowu takie wielkie. Zbierały drewno.
- A ja słyszałem, że zbierały skarby - zaprotestował
Dwukwiat.
- I drewno. Słuchaj... - Hrun poweselał. - Widziałeś
te komnaty, przez które nas prowadzili? Robiły wrażenie.
Dużo całkiem niezłego towaru, a te arrasy muszą być warte
majątek.
Pogładził się po brodzie, co zabrzmiało tak, jakby
jeżozwierz torował sobie drogę przez ciernisty gąszcz.
- Co teraz będzie? - zapytał Dwukwiat.
Hrun podłubał w uchu i z roztargnieniem obejrzał palec.
- No... - stwierdził. - Pewnie za chwilę otworzą się
drzwi i strażnicy mnie zaciągną na jakąś arenę w świątyni.
Pokonam tam parę gigantycznych pająków albo niewolnika z
dżungli Klatchu mającego z osiem stóp wzrostu. Potem ocalę
jakąś księżniczkę, przeznaczoną na ofiarę, zabiję kilku
strażników albo co, a ta dziewczyna pokaże mi tajemne
wyjście. Zdobędziemy parę koni i uciekniemy ze skarbem.
Hrun wsparł głowę na splecionych dłoniach i zapatrzył
się w sufit, pogwizdując fałszywie.
- Wszystko na raz? - zdziwił się Dwukwiat.
- Zwykle tak.
Dwukwiat usiadł na swoim posłaniu i spróbował się
zastanowić. Co było dość trudne, gdyż potrafił myśleć
jedynie o smokach.
Smoki!
Jako dwuletni chłopiec zachwycał się obrazkami tych
ognistych bestii w "Księdze oktarynowych baśni". Siostra
stwierdziła, że smoki naprawdę nie istnieją i do dziś
zapamiętał tamto uczucie gorzkiego rozczarowania. Uznał, że
jeśli świat nie mieści w sobie tych cudownych istot, uznał,
to nawet w połowie nie jest takim światem, jakim być
powinien. Ale potem Dwukwiat został uczniem Dziewięciu
Trzcin Głównyksięgowego, który w swej pospolitości był tym
wszystkim, czym nie były smoki. Wtedy nie miał już czasu na
marzenia.
Chociaż w tych smokach coś mu nie pasowało. Były zbyt
małe i zbyt smukłe w porównaniu z powstającymi w jego
wyobraźni. Smoki powinny być wielkie, zielone, szponiaste,
egzotyczne i ziejące ogniem... wielkie, zielone, z długimi,
ostrymi...
Coś poruszyło się na skraju pola widzenia, w najdalszym
i najciemniejszym kącie lochu. Kiedy odwrócił głowę, zniknęło,
choć miał wrażenie, że dosłyszał jeszcze cichutki zgrzyt...
jakby szponów drapiących kamień.
- Hrun? - zawołał.
Z drugiego łóżka dobiegło chrapanie.
Dwukwiat na palcach przeszedł do kąta i ostrożnie opukał
kamienie na wypadek, gdyby któryś skrywał tajemne przejście.
W tej właśnie chwili drzwi celi odskoczyły, uderzając z
hukiem o ścianę. Strażnicy - było ich pół tuzina - wbiegli
do środka, rozstawili się półkręgiem i natychmiast opadli
jak jeden mąż na kolano. Ich broń wymierzona była wyłącznie
w Hruna. Kiedy potem Dwukwiat o tym myślał, czuł się nieco
urażony.
Hrun chrapał.
Do celi wkroczyła kobieta. Niewiele kobiet potrafi
przekonująco kroczyć, ale ta radziła sobie znakomicie.
Przelotnie rzuciła okiem na Dwukwiata, jakby turysta
stanowił część umeblowania, po czym przyjrzała się
mężczyźnie na łóżku.
Nosiła taką samą skórzaną uprząż jak jeźdźcy smoków.
Tyle że jej była znacznie bardziej skąpa. Ta uprząż i
wspaniała, opadająca aż do pasa grzywa kasztanoworudych
włosów stanowiły jedyne ustępstwa wobec tego, co nawet w
świecie dysku uchodziło za przyzwoitość. Kobietę zdobił
także zamyślony wyraz twarzy.
Hrun wybełkotał coś, odwrócił się na bok i spał dalej.
Ostrożnie, jakby trzymała jakiś wyjątkowo delikatny
instrument, kobieta wyjęła zza pasa wąski, czarny sztylet
i pchnęła w dół.
Zanim ostrze przebyło połowę drogi, prawa dłoń Hruna
poruszyła się tak szybko, jakby przeskoczyła między dwoma
punktami przestrzeni, ani przez moment nie znajdując się
między nimi. Palce z cichym mlaśnięciem pochwyciły
nadgarstek kobiety. Druga ręka gorączkowo szukała miecza,
którego nie było...
Hrun zbudził się.
- Gngh? - zapytał, ze zmarszczonymi brwiami obserwując
kobietę. Po chwili dostrzegł łuczników.
- Puść - nakazała głosem, który był spokojny, cichy
i twardy jakby wyciosany z diamentu.
Hrun wolno cofnął rękę.
Odstąpiła, masując nadgarstek i spoglądając na Hruna
tak, jak kot patrzy na mysią dziurę.
- Dobrze - odezwała się w końcu. - Przeszedłeś pierwszą
próbę. Jak ci na imię, barbarzyńco?
- Kto tu jest barbarzyńcą? - burknął Hrun.
- Tego właśnie chcę się dowiedzieć.
Hrun wolno porachował łuczników i przeprowadził szybkie
obliczenia. Rozluźnił mięśnie.
- Jestem Hrun z Chimerii. A ty?
- Liessa, Pani Smoków.
- Ty tu rządzisz?
- To się jeszcze zobaczy. Wyglądasz na najemnika, Hrunie
z Chimerii. Mógłbyś mi się przydać... jeśli przejdziesz
próby, naturalnie. Są trzy. Pierwszą masz już za sobą.
- A tamte... - Hrun przerwał. Bezgłośnie poruszył ustami
i wreszcie zaryzykował: - ...dwie?
- Niebezpieczne.
- A zapłata?
- Cenna.
- Przepraszam - wtrącił Dwukwiat.
- A jeśli mi się nie uda? - spytał Hrun, nie zwracając
na niego uwagi. Powietrze między nim a Liessą zaiskrzyło
od mikroskopijnych rozbłysków charyzmy, gdy ich spojrzenia
szukały się nawzajem.
- Gdybyś zawiódł w pierwszej próbie, byłbyś teraz martwy.
Możesz uznać, że to typowa kara.
- Ehm... Proszę posłuchać... - zaczął Dwukwiat.
Liessa poświęciła mu krótkie spojrzenie i zdawało się,
że dopiero teraz go zauważyła.
- Zabierzcie to stąd - rozkazała chłodno i znów odwróciła
się do Hruna.
Dwaj strażnicy zarzucili łuki na ramiona, chwycili
Dwukwiata pod pachy i podnieśli. Po czym zręcznie
wyprowadzili z celi.
- Hej! - zawołał Dwukwiat, gdy biegli korytarzem. -
Gdzie... - (gdy zatrzymali się przed sąsiednimi drzwiami)
- ...jest mój... - (gdy otworzyli drzwi) - ...Bagaż?
Wylądował na kupie czegoś, co kiedyś mogło być sianem.
Drzwi zatrzasnęły się z hukiem, którego echa zakłócał tylko
trzask zasuwanych rygli.
W sąsiedniej celi Hrun ledwie mrugnął.
- Dobrze - stwierdził. - Jaka jest druga próba?
- Musisz zabić dwóch moich braci.
Hrun zastanowił się.
- Obu na raz czy jednego po drugim?
- W dowolnym porządku bądź symultanicznie - zapewniła
go.
- Co?
- Po prostu zabij ich - rzuciła ostro.
- Dobrzy wojownicy?
- Znani.
- A w zamian za to...?
- Poślubisz mnie i zostaniesz panem Zmokbergu.
Zaległa długa cisza. Hrun zmarszczył brwi, z trudem
licząc coś w pamięci.
- Dostanę ciebie i tę górę? - spytał w końcu.
- Tak. - Popatrzyła mu prosto w oczy i jej wargi drgnęły
lekko. - Nagroda warta jest wysiłku, mogę cię zapewnić.
Hrun przyjrzał się pierścieniom na jej dłoni. Duże
kamienie były niesłychanie rzadkimi, mlecznobłękitnymi
diamentami z glinianych niecek Mithos. Kiedy zdołał oderwać
od nich wzrok, zauważył, że Liessa przygląda mu się z
wściekłością.
- Tak wyrachowany? - warknęła. - Hrun Barbarzyńca, który
bez lęku wszedłby w paszczę samego Śmierci?
- Pewnie. - Hrun wzruszył ramionami. - Istnieje tylko
jeden rozsądny powód, by wejść w paszczę Śmierci: żeby
Mu ukraść złote zęby.
Szeroko machnął ramieniem, na którego końcu znalazła się
drewniana prycza. Trafiła w łuczników, a Hrun ochoczo
podążył za nią. Potężnym ciosem powalił jednego strażnika, a
innemu wyrwał broń. W chwilę później było już po wszystkim.
Liessa nie drgnęła nawet.
- I co? - zapytała.
- Co z czym? - nie zrozumiał stojący wśród krwawych
szczątków Hrun.
- Czy zamierzasz mnie zabić?
- Co? Nie, nie. To było tylko tak, rozumiesz, z
przyzwyczajenia. Żeby nie wyjść z wprawy. Więc gdzie są ci
bracia? - Wyszczerzył zęby.
*
Dwukwiat usiadł na słomie i zapatrzył się w ciemność.
Nie był pewien, jak długo już przebywa w tej celi.
Przynajmniej kilka godzin. Prawdopodobnie dni. Możliwe, że
minęły już całe lata, a on po prostu zapomniał.
Nie, takie myśli do niczego nie prowadzą. Spróbował
pomyśleć o czymś innym: o trawie, drzewach, świeżym
powietrzu, smokach. Smoki...
W mroku rozległo się najcichsze drapanie. Dwukwiat
poczuł, że krople potu występują mu na czoło.
Coś było w celi. Coś, co wydawało ciche dźwięki, ale
nawet w najgłębszej ciemności sprawiało wrażenie ogromu.
Wyczuwał ruch powietrza.
Kiedy podniósł rękę, uczucie śliskości i niewielka
fontanna iskier świadczyły o lokalnym polu magicznym.
Dwukwiat rozpaczliwie zapragnął światła.
Strumień ognia wytrysnął mu nad głową i trafił w ścianę.
A kiedy skała rozgrzała się do czerwoności, Dwukwiat
zobaczył smoka. Zajmował ponad połowę celi.
Jestem posłuszny, panie, odezwał się głos w umyśle
turysty.
W blasku trzeszczących, pękających kamieni Dwukwiat
spojrzał na swe odbicie w parze olbrzymich zielonych oczu.
Za nimi trwał wielobarwny, rogaty smok, kolczasty i giętki
jak te we wspomnieniach. Prawdziwy smok. Skrzydła, choć
złożone, były tak szerokie, że drapały o ściany po obu
stronach celi. Smok leżał, trzymając go między szponami.
- Posłuszny? - Głos Dwukwiata drżał ze zgrozy i zachwytu.
Oczywiście, panie.
Blask przygasł. Dwukwiat wyciągnął drżący palec w
kierunku, gdzie - jak zapamiętał - powinny znajdować się
drzwi.
- Otwórz! - polecił.
Smok uniósł olbrzymią głowę. Raz jeszcze przetoczyła
się kula ognia, lecz tym razem, gdy potwór napinał mięśnie
szyi, kolor płomienia bladł z pomarańczowego przez żółty
do białego, a wreszcie do najbledszego z błękitów. Płomień
stał się też bardzo wąski, a gdzie dotykał ścian, tam pryskała
i ciekła roztopiona lawa. Gdy sięgnął drzwi, metal eksplodował
deszczem gorących kropelek.
Czarne cienie zatańczyły i zamigotały na ścianach. Metal
zabulgotał przez jedną bolesną dla oczu chwilę, a potem
drzwi w dwóch częściach wypadły na zewnątrz. Płomień zgasł
niespodziewanie, niemal równie nagle, jak się pojawił.
Dwukwiat ostrożnie przekroczył stygnące resztki i
rozejrzał się czujnie. Korytarz był pusty.
Smok ruszył za nim. Ciężka futryna sprawiła mu niejakie
trudności, które pokonał, jednym szarpnięciem barków wyrywając
z muru drewno i ciskając je na bok. Potem spojrzał wyczekująco
na Dwukwiata. Skóra marszczyła mu się i drgała, gdy próbował
rozłożyć skrzydła w wąskim przejściu.
- Skąd się tu wziąłeś? - zapytał Dwukwiat.
Wezwałeś mnie, panie.
- Nie przypominam sobie.
W swych myślach. Przywołałeś mnie myślami, tłumaczył
cierpliwie smok.
- To znaczy, że pomyślałem o tobie, a ty przybyłeś?
Tak.
- To magia?
Tak.
- Ale przecież całe życie myślałem o smokach!
Zapewne w tym miejscu granica pomiędzy myślą a
rzeczywistością jest nieco rozmyta. Wiem tylko, że kiedyś
mnie nie było, a potem pomyślałeś mnie i już byłem. Zatem,
naturalnie, jestem na twoje rozkazy.
- Coś podobnego!
Sześciu strażników wybrało akurat tę chwilę, by wyjść
zza zakrętu. Przystanęli z otwartymi ustami, wreszcie jeden
z nich opamiętał się na tyle, by unieść kuszę i wystrzelić.
Pierś smoka zafalowała, a strzała rozpadła się w powietrzu
na płonące drzazgi. Strażnicy zniknęli natychmiast. Ułamek
sekundy później strumień ognia wymiótł posadzkę, na której
stali.
Dwukwiat spojrzał z podziwem.
- Czy latać umiesz także?
Oczywiście.
Dwukwiat rozejrzał się po korytarzu i postanowił
nie iść za strażnikami. Ponieważ wiedział, że i tak zgubił
się już zupełnie, wybór dowolnego z dwóch kierunków powinien
trochę poprawić jego sytuację. Przecisnął się obok smoka
i pomaszerował przed siebie. Słyszał, jak bestia odwraca
się z trudem, by ruszyć za nim.
Szli tunelami, które krzyżowały się jak w labiryncie.
W pewnej chwili Dwukwiat miał wrażenie, że słyszy jakieś
krzyki, które jednak szybko ucichły. Czasami wyrastał nad
nimi w ciemności czarny łuk zrujnowanej bramy. Światło
sączyło się mgliście z rozmaitych otworów, a tu i tam
odbijało od wielkich zwierciadeł, ukośnie wmurowanych w
ściany. Czasem widział jaśniejszy blask z odległej sztolni.
To dziwne, myślał, schodząc po szerokich stopniach i
wzbijając kłęby srebrzystych drobinek kurzu. Tunele są tutaj
o wiele szersze. I porządniej zbudowane. W ściennych niszach
stały posągi, tu i tam wisiały wyblakłe, ale interesujące
gobeliny. Przedstawiały głównie smoki - całe ich setki, w
locie albo zwisające z olbrzymich pierścieni, z ludźmi na
grzbietach, polujące na jelenie, a czasem na innych ludzi.
Dwukwiat ostrożnie dotknął jednego z gobelinów. Materiał
rozsypał się natychmiast, pozostawiając jedynie luźną siatkę
w miejscach, gdzie niektóre wątki wyhaftowano cieniutkim
złotym drutem.
- Ciekawe, dlaczego wszystko to zostawili? - powiedział
głośno.
Nie wiem, odparł uprzejmy głos w jego głowie.
Odwrócił się i spojrzał na pokrytą łuską końską mordę.
- Jak ci na imię, smoku? - zapytał.
Nie wiem.
- Nazwę cię chyba Dziewięć Trzcin.
Takie jest zatem moje imię.
Brnęli przez zasypane wszechobecnym kurzem, pełne
ciemnych filarów komnaty, wykute w litej skale. I to wykute
bardzo kunsztownie: od podłogi po sufit ściany pokrywały
posągi, maszkarony, płaskorzeźby i żłobkowane kolumienki.
Rzucały dziwnie falujące cienie, gdy na prośbę Dwukwiata
smok posłusznie zapewniał oświetlenie. Szli przez długie
galerie i olbrzymie, rzeźbione amfiteatry, wszystkie
przysypane głębokim, miękkim pyłem i zupełnie opuszczone. Od
wieków nikt nie chodził po tych mrocznych jaskiniach.
Wreszcie Dwukwiat zauważył wydeptaną ścieżkę wiodącą do
jeszcze jednego czarnego wylotu tunelu. To miejsce ktoś
odwiedzał często i to całkiem niedawno. Ścieżka przypominała
głęboki, wąski kanion w szarym dywanie.
Dwukwiat podążył nią. Prowadziła przez kolejne wysokie
hale i kręte korytarze, dostatecznie rozległe, by przeszedł
tędy smok. I smoki zapewne bywały tu kiedyś; minął komnatę
pełną butwiejących uprzęży smoczych rozmiarów i drugą,
gdzie znalazł pancerz i kolczugę wielkie jak na słonia.
Wreszcie stanęli przed spiżowymi wrotami tak wysokimi, że
niknęły w mroku pod sklepieniem. Przed Dwukwiatem, na
poziomie piersi, tkwiła niewielka klamka w kształcie
mosiężnego smoka.
Kiedy jej dotknął, wrota otworzyły się lekko i
niepokojąco bezszelestnie.
We włosach Dwukwiata trzasnęły iskry. Dmuchnął gorący,
suchy wicher, który nie wznosił kurzu tak, jak powinien
zwykły wiatr, ale nim ucichł, uformował jego kłęby w
nieprzyjemnie półżywe kształty. W uszach Dwukwiata rozległ
się dziwaczny, ostry świergot Stworów zamkniętych w
lochach odległych wymiarów, poza kruchą siatką czasu i
przestrzeni. Cienie pojawiały się tam, gdzie nie było
niczego, co mogłoby je rzucać, a powietrze brzęczało jak ul.
Krótko mówiąc, dookoła trwało potężne wyładowanie magii.
Komnatę za wrotami oświetlała bladozielona poświata.
Wokół, wzdłuż ścian, leżały na marmurowych występach
niezliczone rzędy trumien. Pośrodku, na podwyższeniu stało
kamienne krzesło, a w nim siedziała skurczona postać. Nie
poruszyła się, ale odezwała słabym głosem:
- Wejdź, młodzieńcze.
Dwukwiat podszedł bliżej. To była ludzka postać,
przynajmniej tak wydawało się w mętnym blasku. Jednak w jej
sposobie zajmowania krzesła było coś dziwnego, co budziło w
nim zadowolenie, że nie widzi zbyt wyraźnie.
- Wiesz, jestem martwy - nadpłynął uprzejmy głos z tego,
co, przynajmniej Dwukwiat miał taką nadzieję, było głową. -
Pewnie zauważyłeś.
- Em - odparł Dwukwiat. - Tak.
Zaczął się wycofywać.
- To oczywiste, prawda? - zauważył głos. - Jesteś pewnie
Dwukwiatem, zgadza się? A może to już później?
- Później? - powtórzył Dwukwiat. - Później niż co?
Przystanął.
- No cóż - wyjaśnił głos. - Rozumiesz, jednym z problemów
bycia martwym jest uwolnienie z więzów czasu. Tym samym
potrafię równocześnie dostrzec wszystko, co się wydarzyło
bądź wydarzy. Chociaż wiem, oczywiście, że z praktycznego
punktu widzenia Czas nie istnieje.
- To chyba niezbyt wielki problem.
- Tak sądzisz? Wyobraź sobie, że każda chwila jest
równocześnie odległym wspomnieniem i paskudną niespodzianką,
a zrozumiesz, o co mi chodzi. Ale do rzeczy. Przypominam
sobie, co za chwilę ci powiem. Czy może już powiedziałem?
Nawiasem mówiąc, wspaniały smok. Czy raczej jeszcze tego nie
mówić?
- Całkiem niezły. Dopiero co się pojawił - wyjaśnił
Dwukwiat.
- Pojawił się? - powtórzył głos. - Ty go przywołałeś!
- Właściwie ja tylko...
- Masz Moc!
- Ja tylko o nim pomyślałem.
- Na tym polega Moc. Mówiłem ci już, że jestem Greicha
Pierwszy? Czy dopiero mam ci powiedzieć? Przepraszam cię
bardzo, ale nie jestem przyzwyczajony do transcendencji.
W każdym razie... Tak. Moc. Przyzywa smoki.
- Chyba już o tym mówiłeś - zauważył Dwukwiat.
- Naprawdę? Z pewnością zamierzałem.
- Ale jak Moc to robi? Przez całe życie myślałem o smokach,
ale dopiero teraz jakiś się zjawił.
- Widzisz, prawda jest taka, że smoki nigdy nie istniały
w takim sensie, w jakim ty (i ja także, póki nie zostałem
otruty jakieś trzy miesiące temu) rozumiesz istnienie.
Mówię tu o prawdziwych smokach, draconis nobilis; bowiem
smok bagienny, draconis vulgaris, jest prymitywnym
stworzeniem niegodnym naszej uwagi. W przeciwieństwie do
niego prawdziwy smok jest istotą o duchu tak wysublimowanym,
że w tym świecie może się zmaterializować jedynie poczęty
przez najbardziej kunsztowną wyobraźnię. A wyżej
wzmiankowana wyobraźnia musi się znaleźć w okolicy głęboko
przesyconej magią, co pozwala zmiękczyć przegrodę między
światem widzialnym i niewidzialnym. Smoki przeskakują
wtedy i wyciskają swoją formę na matrycy prawdopodobieństwa
naszego świata. Kiedy jeszcze żyłem, byłem w tym świetny.
Umiałem sobie wyobrazić, pomyśl tylko, do pięciuset smoków
na raz. A teraz Liessa, najzdolniejsza z moich dzieci, z
trudem wyobraża sobie pięćdziesiąt niezbyt imponujących
stworzeń. To tyle, jeśli chodzi o postępową edukację. Tak
naprawdę to ona w nie nie wierzy. Dlatego jej smoki są
raczej nieciekawe. Ale twój... - pochwalił głos Greichy -
jest prawie tak dobry, jak dawniej niektóre z moich.
Wspaniały widok dla zmęczonych oczu, chociaż teraz nie mam
już żadnych, o których warto by wspominać.
- Ciągle powtarzasz, że jesteś martwy - wtrącił szybko
Dwukwiat.
- I co?
- To, że martwi... no wiesz... raczej nie mówią. W zasadzie.
- Byłem kiedyś wyjątkowo potężnym magiem. Oczywiście,
córka mnie otruła. W naszej rodzinie to powszechnie uznana
metoda przejęcia sukcesji. Ale... - Zwłoki westchnęły, a
przynajmniej westchnienie rozległo się w powietrzu kilka
stóp nad nimi. - Wkrótce stało się jasne, że żadne z trójki
moich dzieci nie jest dostatecznie silne, by zwyciężyć
pozostałych dwoje i zapanować w Zmokbergu. Nieprzyjemna
sytuacja. Takie królestwo jak nasze musi mieć jednego
władcę. Postanowiłem więc pozostać przy życiu,
nieoficjalnie, ma się rozumieć. Niezwykle ich to irytuje.
Nie dam moim dzieciom satysfakcji pochowania mnie, póki do
spełnienia tej ceremonii nie zostanie tylko jedno.
Zabrzmiał nieprzyjemny, chrypiący dźwięk. Dwukwiat uznał,
że miało to być parsknięcie.
- Czyli to jedno z nich nas porwało? - upewnił się Dwukwiat.
- Liessa - potwierdził głos zmarłego maga. - Moja córka.
Jej moc jest najpotężniejsza. Smoki moich synów potrafią
przelecieć najwyżej kilka mil, nim znikną.
- Znikną? Zauważyłem, że mogliśmy patrzeć przez tego,
który nas tutaj przyniósł. Pomyślałem wtedy, że to trochę
dziwne.
- To naturalne - oświadczył Greicha. - Moc działa tylko w
pobliżu Zmokbergu. Wiesz, prawo odwrotności kwadratu. Tak
mi się przynajmniej wydaje. Kiedy smoki odlatują dalej,
zaczynają zanikać. W przeciwnym razie moja mała Liessa,
jeśli ją znam, władałaby już całym światem. Ale nie mogę cię
dłużej zatrzymywać. Zechcesz pewnie uratować swojego
przyjaciela.
Dwukwiat otworzył szeroko usta.
- Hruna? - zapytał.
- Nie. Tego chudego maga. Mój syn Lio!rt właśnie usiłuje
posiekać go na kawałki. Podobało mi się, jak go uratowałeś.
To znaczy spodoba.
Dwukwiat wyprostował się na pełną wysokość, co nie było
trudne.
- Gdzie on jest? - zapytał, ruszając do drzwi bohaterskim,
miał nadzieję, krokiem.
- Idź ścieżką w kurzu - doradził głos. - Liessa bywa tu
od czasu do czasu. Moja maleńka, nadal odwiedza starego
ojczulka. Tylko ona miała dość charakteru, żeby mnie
zamordować. Moja krew. Nawiasem mówiąc, powodzenia.
Pamiętam, że chyba to powiedziałem. To znaczy, teraz powiem.
Dudniący głos pogubił się zupełnie w plątaninie czasów,
ale Dwukwiat biegł już martwymi tunelami. Smok bez wysiłku
podążał za nim. Wkrótce jednak turysta bez tchu oparł się
o filar. Minęły chyba wieki, odkąd ostatnio miał coś
w ustach.
Dlaczego nie polecisz? - odezwał się w jego głowie
Dziewięć Trzcin. Rozłożył skrzydła, machnął nimi na próbę i
na moment wzleciał w powietrze. Dwukwiat przyjrzał mu się,
po czym szybko wdrapał się na grzbiet. Po chwili lecieli już
kilka stóp nad posadzką, pozostawiając za sobą skłębioną
chmurę kurzu.
Dwukwiat trzymał się z całych sił. Dziewięć Trzcin
szybował przez ciąg jaskiń, potem pomknął w górę spiralnych
schodów, które mogłyby pomieścić armię w odwrocie. Na
szczycie przelecieli do częściej odwiedzanych regionów.
Zwierciadła na każdym zakręcie korytarza były wypolerowane i
odbijały blade światło.
Wyczuwam inne smoki.
Teraz skrzydła poruszały się szybciej. Przyśpieszenie
cisnęło Dwukwiata do tyłu, a smok skręcił nagle i pomknął
bocznym korytarzem niby polująca ma muchy jaskółka. Za
kolejnym ostrym zakrętem był już wylot tunelu, a dalej
olbrzymia grota. W dole sterczały skały, a w górze, z
otworów pod sklepieniem, wpadały szerokie smugi światła.
Sporo się tam działo... Dziewięć Trzcin zawisł w powietrzu,
a Dwukwiat spoglądał na sylwetki zawieszonych na
pierścieniach potworów i malutkie człekokształtne kropki w
jakiś sposób chodzące głowami w dół.
To hala grzęd, pomyślał z satysfakcją smok.
Nagle jeden z punktów oderwał się od sklepienia i zaczął
rosnąć...
*
Blada twarz Lio!rta oddalała się szybko. To zabawne,
bełkotała jakaś część umysłu Rincewinda. Dlaczego wzlatuję
w górę?
A potem zaczął wirować w powietrzu i powróciła
rzeczywistość: opadał ku odległym skałom nakrapianym smoczym
guanem.
Jego umysł zdał sobie z tego sprawę i zadrżał. Słowa
Zaklęcia wybrały właśnie ten moment, by z głębin świadomości
wynurzyć się na powierzchnię, jak czyniły zawsze w chwilach
zagrożenia. Dlaczego nas nie wypowiesz, zdawały się pytać.
Co masz do stracenia?
Rincewind wyciągnął rękę w coraz silniejszym wichrze.
- Ashonai! - zawołał. Słowo uformowało się przed nim
w zimnobłękitny, rozciągnięty wichurą płomień.
Machnął drugą ręką, pijany przerażeniem i magią.
- Ebiris - zaintonował. Dźwięk zamarzł w migoczące
pomarańczem słowo, które zawisło obok swego poprzednika.
- Urshoring! Kvanti. Pythan. N'gurad. Feringomalee.
Słowa płonęły wokół kolorami tęczy, a Rincewind rozłożył
ramiona i przygotował się do wymówienia ósmego i ostatniego
z nich, które miało rozbłysnąć skrzącą oktaryną i
przypieczętować Zaklęcie. Coraz bliższe skały uległy
zapomnieniu.
- ... - zaczął.
I nagle stracił oddech, a zaklęcie rozwiało się i zgasło.
Para rąk pochwyciła go w pasie, a cały świat z szarpnięciem
odskoczył w bok, gdy smok wyrównał lot po długim nurkowaniu
i wzleciał w górę. Przez sekundę drapał pazurami najwyższą
ze skał na dnie groty Zmokbergu.
Dwukwiat zaśmiał się tryumfalnie.
- Mamy go!
A smok zakręcił z gracją w szczytowym punkcie lotu,
leniwie machnął skrzydłami i przez otwór jaskini poszybował
w światło poranka.
*
W samo południe smoki i ich jeźdźcy stanęli kręgiem wokół
rozległej zielonej łąki na płaskim szczycie niewiarygodnie
wyważonej góry Zmokbergu. Za nimi znalazło się dość miejsca
dla gromady sług i niewolników, a także innych, którzy jakoś
potrafili zdobyć środki utrzymania na dachu świata. Wszyscy
obserwowali postacie zebrane pośrodku trawiastej areny.
Byli tu jeźdźcy smoków, wśród nich Lio!rt i jego
brat Liartes. Ten pierwszy wciąż rozcierał nogi, krzywiąc
się lekko z bólu. Trochę z boku stała Liessa z Hrunem i
kilkoma osobistmi służącymi. Pomiędzy grupami zajął miejsce
dziedziczny Mistrz Wiedzy Zmokbergu.
- Jak wszyscy wiecie - zaczął niepewnie - nasz nie-
całkiem-zmarły Władca Zmokbergu, Greicha Pierwszy, postawił
warunek, że nikt nie odziedziczy tronu, póki jedno z jego
dzieci nie poczuje się dostatecznie silnym... czy też silną,
co przecież być może... by wyzwać i pokonać swe rodzeństwo w
walce na śmierć i życie.
- Tak, tak, przecież wszyscy o tym wiedzą. Kończ szybciej.
- rozległ się z pustki obok niego cienki, rozdrażniony
głos.
Mistrz Wiedzy przełknął ślinę. Nie mógł się pogodzić,
że jego pan nie zechciał skonać, jak należy. Czy
ten staruch jest w końcu martwy, czy nie?
- Nie jestem pewien... - wymamrotał. - Czy to dozwolone,
by przekazać wyzwanie przez zastępcę...
- Dozwolone, dozwolone - warknął bezcielesny głos Greichy.
- To dowodzi inteligencji. Szybciej, bo zmarnujemy cały
dzień.
- Wyzywam was! - Hrun spojrzał na braci. - Obu na raz.
Lio!rt i Liartes wymienili spojrzenia.
- Będziesz z nami walczył równocześnie? - zapytał Liartes,
wysoki i chudy, z długimi czarnymi włosami.
- Tak.
- To dość nierówna walka.
- Tak. Mam przewagę liczebną: jeden do dwóch.
Lio!rt zmarszczył czoło.
- Ty bezczelny barba...
- Tego już za wiele! - warknął Hrun. - Ja...
Mistrz Wiedzy uniósł dłoń, by go powstrzymać.
- Zabroniona jest walka za Polu Śmierci - oznajmił i
urwał, rozważając sens własnych słów. - Wiecie, o co mi
chodzi - spróbował zrezygnowany. - Jako osoby wyzwane,
książęta Lio!rt i Liartes mają prawo wyboru broni - dodał.
- Smoki - odparli zgodnie.
Liessa prychnęła.
- Smoki można wykorzystywać ofensywnie, są zatem bronią
- stwierdził stanowczo Lio!rt. - Jeśli się nie zgadzasz,
możemy rozstrzygnąć to walką.
- Tak jest - potwierdził jego brat i skinął na Hruna.
Mistrz Wiedzy poczuł, jak widmowy palec stuka go w pierś.
- Nie stój tak z rozdziawioną gębą - odezwał się cmentarny
głos Greichy. - Pośpiesz się, co?
Hrun odstąpił kręcąc głową.
- Raz mi wystarczy. Wolę raczej zginąć niż walczyć na
którymś z tych zwierzaków.
- Giń zatem - rzekł jak najuprzejmiej Mistrz Wiedzy.
Lio!rt i Liartes szli już przez murawę do miejsca, gdzie
czekali słudzy z ich wierzchowcami. Hrun obejrzał się na
Liessę. Ta wzruszyła ramionami.
- Nie dostanę nawet miecza? - poprosił. - Albo chociaż
noża?
- Nie - odparła. - Nie spodziewałam się tego. - Nagle
wydała się niższa; cała duma odpłynęła. - Przykro mi.
- Tobie jest przykro?
- Tak. Przykro mi.
- Właśnie mi się zdawało, że powiedziałaś, że ci
przykro.
- Nie patrz tak na mnie! Mogę ci wyobrazić najwspanialszego
smoka...
- Nie!
Mistrz Wiedzy wytarł nos w chustkę, przez chwilę trzymał
jedwabny kwadrat tkaniny, po czym upuścił go.
Hrun odwrócił się, słysząc huk bijących powietrze
skrzydeł. Smok Lio!rta był już w powietrzu i leciał ku nim.
Sunąc tuż nad murawą, wystrzelił z paszczy kulę ognia;
wypaliła na trawie czarną smugę, pędzącą z sykiem w stronę
Hruna.
Barbarzyńca w ostatniej chwili odepchnął Liessę i poczuł
ból oparzenia na ramieniu. Odskoczył, padł na ziemię,
przetoczył się i znów stanął na nogach. Gorączkowo rozglądał
się za drugim smokiem. Ten nadleciał z boku i, by uniknąć
płomienia, Hrun został zmuszony do źle zaplanowanego skoku z
miejsca. Smoczy ogon trafił go mocno w czoło. Hrun podniósł
się i potrząsnął głową, by przegnać wirujące gwiazdy.
Poparzony grzbiet piekł potwornie.
Lio!rt nadlatywał do kolejnego ataku, tym razem wolniej,
by reagować na nieoczekiwaną zwinność wielkiego barbarzyńcy.
Gdy zbliżyła się ziemia, zobaczył go, stojącego nieruchomo,
z rękami zwieszonymi po bokach. Łatwy cel.
Kiedy smok przeleciał, Lio!rt odwrócił głowę, oczekując
widoku bardzo wielkiej kupy popiołu.
Nie dostrzegł niczego. Zdziwiony, spojrzał przed siebie.
I wtedy zobaczył Hruna. Barbarzyńca trzymał się jedną
ręką łusek na łopatce smoka, a drugą próbował stłumić
płomień we włosach. Dłoń Lio!rta sięgnęła do sztyletu, lecz
ból wyostrzył jak igłę i tak już błyskawiczne reakcje Hruna.
Cios na odlew trafił w nadgarstek mistrza smoków i szerokim
łukiem posłał broń w stronę ziemi. Kolejne uderzenie
sięgnęło podbródka.
Niosący podwójny ciężar smok leciał zaledwie kilka jardów
nad ziemią. Co okazało się szczęśliwym zbiegiem okoliczności,
ponieważ, gdy tylko Lio!rt stracił przytomność, smok w
mgnieniu oka przestał istnieć.
Liessa podbiegła, by pomóc Hrunowi wstać na nogi. Mrugał
niepewnie.
- Co się stało? Co się stało? - zapytał chrapliwie.
- To było fantastyczne! - zawołała. - To, jak wykręciłeś
salto w powietrzu i w ogóle!
- Tak, ale co się stało?
- Dość trudno to wytłumaczyć...
Hrun rzucił okiem na niebo. Wysoko w górze krążył Liartes,
zdecydowanie ostrożniejszy z dwóch braci.
- Masz jakieś dziesięć sekund, żeby spróbować - rzekł
Hrun.
- Smoki...
- Tak?
- One są urojone.
- Znaczy tak, jak te urojone oparzenia na mojej ręce?
- Tak. Nie! - Gwałtownie pokręciła głową. - Będę musiała
później ci o tym opowiedzieć.
- Dobrze. Jak tylko znajdziesz naprawdę dobre medium
- warknął Hrun.
Liartes zniżał się szerokimi kręgami.
- Słuchaj, nie przerywaj! Gdyby mój brat był nieprzytomny,
jego smok by nie istniał, nie znalazłby przejścia do...
- Uciekaj! - wrzasnął Hrun. Odepchnął ją, a sam padł
płasko na ziemię. Smok Liartesa przeleciał nad nimi,
pozostawiając kolejną dymiącą szramę na murawie.
Kiedy nabierał wysokości do następnego ataku, Hrun
poderwał się i pognał między drzewa rosnące na skraju areny.
Były dość rzadkie i bardziej przypominały przerośnięty
szeroki żywopłot, ale przynajmniej smok nie zdoła tamtędy
przelecieć.
Nie próbował. Liartes sprowadził bestię do lądowania
kilka jardów od linii drzew i zeskoczył na trawę. Smok
złożył skrzydła i wsunął głowę w listowie, a jego pan oparł
się o pień i pogwizdywał obojętnie.
- Mogę cię spalić - oznajmił po chwili.
Krzaki nie drgnęły.
- Czy siedzisz w tamtym ostrokrzewie?
Ostrokrzew zmienił się w kulę ognia.
- Jestem pewien, że widziałem jakiś ruch w tych paprociach.
Paprocie stały się szkieletami białego popiołu.
- Przedłużasz tylko walkę, barbarzyńco. Dlaczego się
nie poddasz? Spaliłem już mnóstwo ludzi; zapewniam cię,
że to wcale nie boli - zawołał Liartes, spoglądając kątem
oka na krzewy.
Smok nadal eliminował zagajnik, spopielając każdy nadający
się na kryjówkę krzak czy kępę paproci. Liartes dobył miecza
i czekał.
Hrun zeskoczył z drzewa i ruszył biegiem. Smok ryknął
za jego plecami i łamiąc gałęzie próbował się odwrócić,
lecz Hrun biegł, biegł ze wzrokiem utkwionym w Liartesa
i suchym konarem w dłoni.
Na krótkich dystansach stworzenie dwunogie zwykle potrafi
wyprzedzić stworzenie czworonogie, a to z powodu czasu, jaki
zajmuje czworonogowi zorientowanie się w tych wszystkich
nogach. Jest to fakt bez wątpienia prawdziwy, choć niezbyt
powszechnie znany. Hrun słyszał za sobą drapanie pazurów i
groźne dudnienie. Smok próbował rozwinąć skrzydła i
wzlecieć.
Gdy przeciwnik był już blisko, mistrz smoków zadał złośliwe
cięcie od dołu. Klinga uwięzła w gałęzi, Hrun zderzył się
z nim i obaj upadli na ziemię.
Smok zaryczał.
Liartes wrzasnął, gdy Hrun z anatomiczną precyzją kopnął
kolanem w górę, zdołał jednak na ślepo zadać cios, który
złamał nos barbarzyńcy.
Hrun odepchnął przeciwnika, podniósł się i spojrzał
prosto w dziki, koński pysk smoka z rozszerzonymi nozdrzami.
I kopnął z całej siły, trafiając w skroń wstającego Liartesa.
Mistrz smoków upadł.
Smok zniknął. Płynąca w stronę Hruna kula ognia rozpraszała
się, a kiedy go dosięgła, była już tylko podmuchem ciepłego
powietrza. Zapadła cisza, zakłócana jednynie trzaskiem
płonących krzewów.
Hrun podniósł nieprzytomnego przeciwnika i truchtem
ruszył z powrotem na arenę. W połowie drogi znalazł
rozciągniętego na ziemi Lio!rta. Pochylił się i stęknąwszy
lekko zarzucił go sobie na wolne ramię.
Liessa i Mistrz Wiedzy czekali na podwyższeniu na skraju
łąki. Kobieta uspokoiła się już i spoglądała chłodno, jak
Hrun rzuca jej do stóp obu pokonanych. Ludzie wokół stali
w pozach pełnych szacunku, jak dworzanie.
- Zabij ich - poleciła.
- Zabijam, kiedy mam ochotę - odparł. - Zresztą, nie
wypada zabijać nieprzytomnych.
- Trudno sobie wyobrazić bardziej sprzyjający moment
- zauważył Mistrz Wiedzy.
Liessa parsknęła.
- W takim razie wypędzę ich - stwierdziła. - Utracą
moc, gdy tylko znajdą się poza zasięgiem magii Zmokbergu.
Będą zwykłymi zbójami. Czy to cię zadowala?
- Tak.
- Jestem zaskoczona twoją łaskawością, bar... Hrunie.
Hrun wzruszył ramionami.
- Człowiek na moim stanowisku nie może. Musi dbać o swój
wizerunek. - Rozejrzał się. - Zatem, jaka jest następna
próba?
- Ostrzegam cię, że jest niebezpieczna. Jeśli zechcesz,
możesz teraz odejść. Jeśli jednak przejdziesz tę próbę,
zostaniesz władcą Zmokbergu i, naturalnie, moim ślubnym
małżonkiem.
Hrun patrzył jej w oczy i myślał o swym dotychczasowym
życiu. Nagle odniósł wrażenie, że pełne było długich,
wilgotnych nocy przesypianych pod gołym niebem, zaciętych
walk z trollami, strażą miejską, niezliczonymi bandytami i
złymi kapłanami, a także, przynajmniej trzykrotnie, z
prawdziwymi półbogami. I po co to wszystko? Trzeba przyznać,
że zdobył całkiem spore skarby... ale co się z nimi stało?
Ratowanie uwięzionych dziewic dawało pewne przelotne
korzyści, ale na ogół kończyło się tym, że lokował je w
jakimś mieście z niezłym posagiem. Głównie dlatego, że po
pewnym czasie nawet wyjątkowo zgodna eks-dziewica stawała
się zaborcza i nie wykazywała zrozumienia dla jego wysiłków,
by ocalić jej siostry w nieszczęściu. Krótko mówiąc, życie
dało mu niewiele ponad reputację i pajęczynę blizn. A
stanowisko władcy może być całkiem dobrą zabawą. Hrun
uśmiechnął się szeroko. Z taką bazą, tymi smokami i niezłym
oddziałem zbrojnych można się pokusić o wiele.
Poza tym dziewka nie była brzydka.
- Trzecia próba? - spytała.
- Czy znowu będę bezbronny? - chciał wiedzieć Hrun.
Liessa wolno zdjęła hełm, uwalniając sploty rudych włosów.
Następnie odpięła broszę płaszcza. Pod spodem była naga.
Hrun zmierzył ją wzrokiem, a jego mózg działał jak dwie
myślowe maszyny liczące. Jedna wyceniała złoto bransolet,
tygrysie rubiny w pierścionkach na palcach u nóg, diament
zdobiący pępek i dwie siateczki srebrnego filigranu.
Druga maszyna była podłączona bezpośrednio do jego libido.
I obie podały rezultaty, które zadowoliły go w najwyższym
stopniu.
Liessa podała mu puchar wina.
- Nie sądzę - rzekła.
*
- Ale on nie próbował cię ratować - przypomniał Rincewind,
wytaczając ostatni argument.
Z całej siły obejmował Dwukwiata w pasie. Smok krążył
wolno, aż świat pochylał się pod niebezpiecznym kątem.
Nowa wiedza maga, że łuskowaty grzbiet, na którym siedzi,
istnieje tylko jako rodzaj trójwymiarowego marzenia, wcale
nie pomagała w walce ze skręcającym aż do pięt zawrotem
głowy. Myśli wciąż zahaczały o możliwe rezultaty nagłej
utraty koncentracji przez Dwukwiata.
- Nawet Hrun nic by nie poradził przeciwko tym kuszom
- odparł z uporem Dwukwiat.
Gdy smok wzniósł się wyżej nad lasem, gdzie ich trójka
spędziła wilgotną i niespokojną noc, słońce wzeszło ponad
krawędzią dysku. I natychmiast mroczne błękity i szarości
przedświtu uległy przemianie w jasną rzekę spiżu, która
płynęła przez świat, rozbłyskując złotem tam, gdzie dotknęła
lodu, wody albo świetlnej tamy. (Ze względu na wysokie
natężenie otaczającego dysk pola magicznego samo światło
porusza się tam z prędkością poddźwiękową. Ta interesująca
własność została pożytecznie wykorzystana, na przykład przez
lud Sorca z Wielkiego Nefu. Przez stulecia konstruowali oni
delikatne i skomplikowane tamy, a doliny wykładali
polerowaną miką, by schwytać powolne słoneczne światło i
jakby zmagazynować je. Migotliwe rezerwuary Nefu,
przelewające się po kilku tygodniach słonecznej pogody,
stanowią z powietrza widok doprawdy wspaniały. Pechowo się
zatem złożyło, że Dwukwiat i Rincewind jakoś nie spojrzeli w
tamtą stronę.)
Przed nimi sterczał w niebo Zmokberg, niemożliwość o
wadze miliarda ton. Nie wyglądał tak źle, póki Rincewind
nie odwrócił głowy i nie zobaczył, jak po pejzażu chmur
rozwija się z wolna cień góry.
- Co widzisz? - zapytał smoka Dwukwiat.
Widzę walkę na szczycie, nadpłynęła łagodna odpowiedź.
- A nie mówiłem? - zawołał Dwukwiat. - Pewnie w tej chwili
Hrun walczy o życie.
Rincewind milczał. Po krótkiej chwili Dwukwiat spojrzał
za siebie.
Mag wpatrywał się pilnie w absolutną pustkę i bezgłośnie
poruszał wargami.
- Rincewind?
Mag jęknął cicho.
- Słucham? - zapytał Dwukwiat. - Co powiedziałeś?
- ...całą drogę... upadek... - wymruczał Rincewind.
Na chwilę zogniskował spojrzenie, zrobił zdziwioną minę
i ze zgrozą otworzył szeroko oczy. Popełnił błąd i spojrzał
w dół.
- Aargh - zaopiniował i zaczął się zsuwać. Dwukwiat
przytrzymał go.
- Co się dzieje?
Rincewind spróbował zamknąć oczy, lecz jego wyobraźnia
nie miała powiek i gapiła się ciągle.
- Nie boisz się wysokości? - zdołał wykrztusić.
Dwukwiat popatrzył w dół, na maleńki świat nakrapiany
cieniami obłoków. Myśl o strachu nie przyszła mu jakoś
do głowy.
- Nie - odrzekł. - Niby dlaczego? Po upadku z
czterdziestu stóp człowiek jest tak samo martwy jak po
upadku z tysiąca sążni. Tak uważam.
Rincewind usiłował rozważyć to na chłodno, ale jakoś nie
pojmował logiki wywodu. Nie spadania się obawiał, a
raczej uderzenia o ziemię...
Dwukwiat chwycił go szybko.
- Spokojnie - rzucił pocieszająco. - Jesteśmy prawie
na miejscu.
- Chciałbym znowu być w mieście - jęknął Rincewind.
- Chciałbym znowu być na ziemi!
- Zastanawiam się, czy smok mógłby polecieć aż do gwiazd?
- dumał na głos Dwukwiat. - To by było coś...
- Jesteś obłąkany - stwierdził rzeczowo Rincewind.
Turysta nie odpowiadał. Rincewind wychylił się zza jego
pleców i z przerażeniem stwierdził, że Dwukwiat z dziwnym
uśmiechem spogląda na blednące gwiazdy.
- Nawet o tym nie myśl - dodał groźnie mag.
Człowiek, którego szukasz, rozmawia ze smoczą księżniczką,
poinformował smok.
- Hmm? - odpowiedział Dwukwiat, wciąż zapatrzony w gwiazdy.
- Co? - zawołał niespokojnie Rincewind.
- A tak, Hrun - przypomniał sobie Dwukwiat. - Mam nadzieję,
że zdążymy. Nurkuj teraz. Zejdź nisko.
Rincewind otworzył oczy, kiedy wicher nabrał mocy huraganu.
Może to pęd powietrza rozdmuchał mu powieki; w każdym razie
nie pozwalał ich zamknąć.
Płaski wierzchołek Zmokbergu wzniósł się ku nim, podskoczył
groźnie, wykręcił i zmienił w pędzące z obu stron zielone,
rozmazane plamy. Zamigotały maleńkie lasy i pola. Krótki,
srebrzysty rozbłysk mógł być tą rzeczką, która spływała
w powietrze z krawędzi płaskowyżu. Rincewind próbował wypchnąć
z umysłu to wspomnienie, ale ono najwyraźniej świetnie się
tam czuło, terroryzowało innych mieszkańców i kopało meble.
*
- Nie sądzę - rzekła Liessa.
Hrun powoli wziął od niej puchar. Uśmiechał się jak błazen.
Smoki wokół polany zaczęły szczekać. Ich jeźdźcy spojrzeli
w górę. Coś jakby zielona smuga przemknęło przez arenę
i Hrun zniknął.
Puchar wisiał przez moment w powietrzu, po czym upadł
na stopnie platformy. Dopiero wtedy wylała się jedna kropla
wina.
Działo się tak dlatego, że w momencie chwytania Hruna w
szpony smok Dziewięć Trzcin błyskawicznie zsynchronizował
rytmy ich organizmów. Ponieważ wymiar wyobraźni jest o wiele
bardziej złożony od wymiarów czasu i przestrzeni - doprawdy
bardzo prostych wymiarów - rezultatem była natychmiastowa
transformacja stacjonarnego, nieruchomego Hruna w Hruna
pędzącego w bok z szybkością osiemdziesięciu mil na godzinę
i to bez żadnych szkodliwych skutków, z wyjątkiem
zmarnowania kilku łyków wina. Innym rezultatem było to, że
Liessa wrzasnęła ze złości i przywołała swego smoka. Gdy
złocisty potwór zmaterializował się na polanie, Liessa
wyrwała strażnikowi kuszę i, wciąż naga, skoczyła na grzbiet
bestii. Po chwili była już w powietrzu, a pozostali jeźdźcy
biegli ku wierzchowcom.
Mistrz Wiedzy, obserwujący to wszystko zza kolumny, gdzie
ukrył się przezornie w ogólnym zamieszaniu, pochwycił
międzywymiarowe echo teorii, jaka w tej właśnie chwili
zalęgła się w umyśle pioniera psychiatrii z przyległego
wszechświata. Być może dlatego, że przeciek między wymiarami
dopuszczał przepływ w obie strony, dokładnie w tym samym
momencie psychiatra zobaczył dziewczynę na smoku. Mistrz
Wiedzy uśmiechnął się.
- Założysz się, że go nie złapie? - usłyszał tuż koło
ucha głos Greichy, brzmiący echem robaków i mogił.
Mistrz Wiedzy zamknął oczy i głośno przełknął ślinę.
- Sądziłem, że pan mój w pełni już przeniósł się do
Krainy Zmarłych - wykrztusił.
- Jestem magiem - wyjaśnił Greicha. - Sam Śmierć musi
przybyć po maga. A jakoś nie widać go w okolicy...
PÓJDZIEMY JUŻ? - zapytał Śmierć.
Siedział na białym koniu, rumaku z krwi i kości, lecz
o krwawych oczach i ognistych chrapach. Wyciągnął kościstą
dłoń, pochwycił w powietrzu duszę Greichy i ugniatał ją,
aż stała się tylko punktem bolesnego blasku. A potem ją
połknął.
Następnie spiął rumaka ostrogami, a ten skoczył w
powietrze, aż iskry sypnęły się spod kopyt.
- Lordzie Greicho! - szepnął stary Mistrz Wiedzy, gdy
wszechświat zamigotał dookoła.
- Wredny numer - nadpłynął głos maga, zaledwie drobina
dźwięku znikająca w nieskończenie czarnych wymiarach.
- Panie mój... jaki jest Śmierć? - zawołał lękliwie
starzec.
- Kiedy przebadam Go w całości, dam ci znać -
odpowiedziało mu niesione bryzą najdelikatniejsze drżenie.
- Dobrze - mruknął Mistrz Wiedzy. Pewna myśl przyszła
mu do głowy. - Ale za dnia, proszę - dodał.
*
- Wy błazny! - wrzeszczał Hrun ze swego siedzenia na
pazurach przednich łap smoka.
- Co on mówi? - ryknął Rincewind. Smok rozcinał powietrze
w pogoni za wysokością.
- Nie słyszałem! - krzyknął Dwukwiat. Wicher porywał
jego słowa.
Smok pochylił się w skręcie, a turysta spojrzał w dół na
małego, dziecięcego bąka, w jaki zmienił się potężny Zmokberg.
Rój latających istot startował do pościgu. Skrzydła
Dziewięciu Trzcin uderzały powietrze i z lekceważeniem
odrzucały je do tyłu. W dodatku rozrzedzone powietrze.
Dwukwiatowi już trzeci raz coś stuknęło w uchu.
Przed rojem pędził złocisty smok. Ktoś na nim siedział.
- Dobrze się czujesz? - zapytał niespokojnie Rincewind.
By wydobyć z krtani te słowa, musiał kilkakrotnie nabrać
w płuca dziwnie wydestylowanego powietrza.
- Mogłem zostać królem, ale wy, błazny, musieliście
przylecieć i... - Hrun stęknął, gdy chłodne, rzadkie
powietrze wyssało życie nawet z jego potężnej piersi.
- Co si dzieje z powietsem? - wymruczał Rincewind. Przed
oczami pływały mu niebieskie światełka.
- Unk - odparł Dwukwiat i zemdlał.
Smok zniknął.
Przez kilka sekund trzej ludzie nadal sunęli w górę.
Dwukwiat i mag tworzyli niezwykły obraz, siedząc jeden
za drugim i obejmując nogami coś, czego nie było. Potem
to, co na dysku pełni funkcje grawitacji, ocknęło się z
zaskoczenia i pochwyciło ich.
W tej właśnie chwili obok błysnął smok Liessy i Hrun
wylądował mu ciężko na szyi. Liessa pochyliła się i
pocałowała go.
Spadający Rincewind nie dostrzegł tych szczegółów. Wciąż
obejmował w pasie Dwukwiata. Dysk był tylko małą, okrągłą
mapą przypiętą na tle nieba. Wydawał się nieruchomy, ale
Rincewind wiedział, że tak nie jest. Cały ten świat pędził
ku niemu niczym gigantyczny tort.
- Obudź się! - wrzasnął, przekrzykując ryk wichury.
- Smoki! Myśl o smokach!
Przemknęli przez stado ścigających ich bestii. Zatrzepotały
skrzydła, ale smoki szybko pozostały daleko w górze. Rycząc
krążyły po niebie.
Dwukwiat nie odpowiadał. Płaszcz Rincewinda furkotał
głośno, ale turysta się nie budził.
Smoki, myślał w panice Rincewind. Próbował się
skoncentrować, przywołać wizję prawdziwie rzeczywistego
smoka. Jeśli Dwukwiat to potrafił, myślał, to ja też.
Ale nic się nie stało.
Dysk był już większy, jak zakryty chmurami krąg rosnący
wolno pod nimi.
Rincewind spróbował raz jeszcze. Zacisnął powieki i
napiął każdy nerw swego ciała. Wyobraźnia, organ nieco
wymięty i mocno zużyty, szukała smoka... Dowolnego smoka.
NIC CI Z TEGO NIE WYJDZIE, roześmiał się głos podobny
do posępnego bicia pogrzebowych dzwonów. TY W NIE PRZECIEŻ
NIE WIERZYSZ.
Rincewind spojrzał na straszliwą, konną zjawę, która
szczerzyła do niego zęby. Jego umysł skulił się z
przerażenia.
Nastąpił ostry błysk.
Zapadła absolutna ciemność.
Rincewind czuł pod stopami miękką podłogę, a wokół sączyło
się różowe światło. Stał w jakimś tunelu zastawionym głównie
fotelami, w których siedzieli przypięci pasami, dziwnie
odziani ludzie. Wszyscy na niego krzyczeli.
- Obudź się! - syknął. - Pomóż mi!
Cofał się, ciągnąc nieprzytomnego turystę, aż wolną
ręką natrafił na klamkę dziwnego kształtu. Przekręcił ją,
wsunął się za drzwi i zatrzasnął je z całej siły.
Rozejrzał się po nowym pomieszczeniu. Napotkał przerażony
wzrok młodej kobiety; upuściła trzymaną w rękach tacę i
krzyknęła.
Był to taki rodzaj okrzyku, jaki zwykle sprowadza
umięśnioną pomoc. Rincewind, ociekając wydestylowaną
strachem adrenaliną, odwrócił się i przecisnął obok kobiety.
Były tu kolejne fotele, a siedzący w nich ludzie odsuwali
się, gdy przeciągał Dwukwiata przejściem. Za rzędami siedzeń
znajdowały się małe okienka, a za okienkami, na tle
pierzastych chmur, zobaczył skrzydło smoka. Było srebrne.
Smok mnie pożarł, pomyślał. To śmieszne, odpowiedział
sobie natychmiast. Ze smoków nie da się wyjrzeć. A potem
uderzył ramieniem w drzwi na końcu tunelu i przeszedł do
stożkowatej komnaty jeszcze dziwniejszej niż sam tunel.
Pełno w niej było małych, migających światełek. Wśród
nich, na giętych fotelach, siedziało czterech mężczyzn,
którzy przyglądali mu się z rozdziawionymi ustami. Kiedy
na nich popatrzył, uciekali ze spojrzeniami nieco w bok.
Rincewind odwrócił się powoli. Obok niego stał piąty
mężczyzna - dość młody, brodaty i smagły jak nomadzi z
Wielkiego Nefu.
- Gdzie jestem? - spytał mag. - W smoczym brzuchu?
Młody człowiek przykucnął i podsunął mu pod nos niewielką
paczuszkę. Mężczyźni w fotelach schylili się gwałtownie.
- Co to jest? - nie zrozumiał Rincewind. - Obrazkowe
pudełko?
Wyciągnął rękę i wziął je, co najwyraźniej zaskoczyło
smagłego młodzieńca; krzyknął i spróbował odebrać swoją
własność. Zabrzmiał kolejny okrzyk, tym razem od strony
jednego z ludzi w fotelach. Tyle że teraz już nie siedział.
Stał i wyciągał w stronę młodego mężczyzny coś małego i
lśniącego metalicznie.
Czynność ta wywarła zadziwiający skutek: młodzieniec
odskoczył i wyciągnął ręce nad głowę.
- Proszę mi oddać bombę - powiedział mężczyzna z
metalicznym przedmiotem. - Tylko ostrożnie.
- To coś? - upewnił się Rincewind. - Bierz! Nie chcę
tego!
Mężczyzna ostrożnie wziął pudełko i ułożył na podłodze.
Ci w fotelach odetchnęli z ulgą, a jeden z nich zaczął
mówić szybko do ściany.
- Nie ruszaj się! - warknął mężczyzna z metalowym...
amuletem, uznał Rincewind. To musi być amulet.
Smagły młodzieniec wcisnął się do kąta.
- Postąpił pan bardzo odważnie - zwrócił się do
Rincewinda Posiadacz Amuletu. - Wie pan?
- Co?
- Co się stało pańskiemu przyjacielowi?
- Przyjacielowi?
Rincewind spojrzał na Dwukwiata, który wciąż drzemał
spokojnie. To nie było dziwne. Naprawdę zaskakiwał fakt,
że miał na sobie nowe ubranie. Dziwaczne ubranie. Spodnie
kończyły się teraz tuż nad kolanami, wyżej miał coś w
rodzaju kamizeli z materiału w jaskrawe pasy, a na głowie
śmieszny słomkowy kapelusz. Z piórkiem.
Dziwaczne uczucie w okolicy nóg skłoniło Rincewinda do
spojrzenia w dół. Jego odzież także uległa przemianie.
Zamiast wygodnego, starego płaszcza, tak wspaniale
przystosowanego do szybkich działań we wszelkich możliwych
okolicznościach, nogi miał okryte rurami z materiału. I
nosił kurtę z takiej samej szarej tkaniny...
Aż do tej chwili nigdy nie słyszał języka, którego używał
człowiek z amuletem, chrapliwego i podobnego trochę do mowy
Osian. Dlaczego więc teraz rozumiał każde słowo?
Pomyślmy chwilę. Całkiem nagle zmaterializowali się w tym
smoku po, całkiem nagle zmaterializowali się w tym smo,
całkiem nag, całkiem, całkiem... całkiem przypadkowo zaczęli
rozmawiać na lotnisku, więc oczywiście w samolocie usiedli
razem, a on obiecał pokazać Jackowi Zweiblumenowi Stany.
Tak, właśnie tak. A potem Jack nagle zachorował, a on wpadł
w panikę, przyszedł tutaj i zaskoczył tego porywacza.
Oczywiście. Tylko co to znaczy "Osianie"?
Dr Rjinswand potarł dłonią czoło. Przydałby mu się drink.
*
Fale paradoksu rozlewały się po morzu przyczynowości.
Najważniejszym zapewne faktem, o którym powinien pamiętać
każdy, kto znalazł się poza sumą całkowitą multiwersum,
to ten, że chociaż mag i turysta dopiero przed chwilą pojawili
się w lecącym samolocie, to równocześnie lecieli tym samolotem
w normalny sposób. Inaczej mówiąc: chociaż jest prawdą,
że od niedawna istnieli w tym szczególnym systemie wymiarów,
jest również prawdą, że żyli w nim od samego początku.
W tym właśnie punkcie język potoczny rezygnuje i wychodzi
na piwo.
Rzecz w tym, że kilka kwintylionów atomów
zmaterializowało się właśnie (chociaż z drugiej strony wcale
nie. Patrz poniżej) we wszechświecie, gdzie, formalnie rzecz
ujmując, być ich nie powinno. Na ogół rezultatem takiego
zjawiska są potężne eksplozje. Ponieważ jednak wszechświaty
są dość elastyczne, ten szczególny uratował się,
natychmiastowo rozwijając swe czasowo-przestrzenne kontinuum
w tył, aż do miejsca, gdzie dodatkowe atomy mogły zostać
bezpiecznie przyjęte. Potem szybko przewinął z powrotem do
tego kręgu blasku, który z braku lepszego terminu jego
mieszkańcy zwykli nazywać Teraźniejszością. Oczywiście,
zmieniło to historię: wybuchło parę wojen mniej, żyło parę
dinozaurów więcej i tak dalej, ale ogólnie rzecz biorąc,
cały epizod minął zadziwiająco spokojnie.
Jednakże na zewnątrz tego szczególnego wszechświata
następstwa nagłego przeskoku odbijały się tam i z powrotem
po powierzchni Sumy Wszechrzeczy, zakrzywiając całe wymiary
i bez śladu zatapiając galaktyki.
Dr Rjinswand, lat 33, kawaler, urodzony w Szwecji,
wychowany w New Jersey, specjalista od zjawisk utleniania
totalnego w pewnych typach reaktorów jądrowych, nie miał o
tym wszystkim pojęcia. Zresztą i tak by pewnie nie uwierzył.
Zweiblumen nadal był nieprzytomny. Stewardesa, która
wśród oklasków pasażerów usadziła Rjinswanda w fotelu,
pochyliła się niespokojnie nad chorym.
- Zawiadomiliśmy lotnisko - powiedziała. - Kiedy
wylądujemy, karetka będzie już czekać. Przepraszam, ale z
listy pasażerów wynika, że jest pan doktorem...
- Nie wiem, co mu jest - odparł pospiesznie Rjinswand.
- Co innego, gdyby był reaktorem magnoxowym. Myśli pani,
że to jakiś szok?
- Jeszcze nigdy...
Przerwał jej straszliwy łomot w ogonie samolotu. Kilku
pasażerów krzyknęło. Nagła wichura wciągnęła każdy leżący
na wierzchu magazyn i gazetę do wyjącej szaleńczo trąby
powietrznej, wirującej z tyłu między fotelami.
Coś szło stamtąd do przodu. Coś dużego, podłużnego,
drewnianego i obitego mosiądzem. Miało setki nóżek. I było
tym, czym się wydawało: chodzącym kufrem tego rodzaju,
jakie występują w książkach o piratach, po brzegi wypełnione
zdobytym nieuczciwie złotem i drogimi kamieniami...
A potem to, co pewnie służyło za wieko, otworzyło się
szeroko.
Nie było tam żadnych klejnotów. Było za to mnóstwo
wielkich kwadratowych zębów, białych jak sykomor. I jeszcze
pulsujący jęzor, czerwony jak mahoń.
Rjinswand patrzył przerażony, a starożytna walizka
zbliżała się, by go pożreć. Chwycił nieprzytomnego
Zweiblumena, jakby u niego szukał obrony. Bełkotał coś
niezrozumiale. I rozpaczliwie pragnął znaleźć się gdzie
indziej...
Zapadła absolutna ciemność.
Nastąpił ostry błysk.
Nagłe zniknięcie kilku kwintylionów atomów ze
wszechświata, w którym i tak nie miały prawa się znaleźć,
spowodowało dzikie wahnięcia harmonii Sumy Wszechrzeczy.
Gorączkowo próbowała odzyskać równowagę, usuwając w ramach
tego procesu pewną liczbę subrzeczywistości. Potężne fale
pierwotnej magii wrzały dziko wokół fundamentów samego
multiversum, wszystkimi szczelinami wlewając się do
spokojnych dotychczas wymiarów i wywołując eksplozje novych i
supernovych, kolizje gwiazd, przeloty dzikich gęsi i
zatapianie urojonych kontynentów. Nawet w światach
istniejących na przeciwnym końcu czasu obserwowano płonące
oktaryną zachody słońca - efekt przebijających atmosferę
wysokoenergetycznych cząstek magicznych. W kometarnym halo
wokół legendarnego Lodowego Systemu Zerretu szlachetna
kometa zmarła, gdy książę w ogniu przemknął po niebie.
Rincewind nie miał o tym pojęcia, gdy ściskając w pasie
bezwładnego Dwukwiata z wysokości kilkuset stóp spadał
w dyskowe morze. Nawet konwulsje wszystkich wymiarów nie
mogły złamać żelaznego Prawa Zachowania Energii. Krótka
podróż Rjinswanda samolotem wystarczyła, by przenieść go
o kilkaset mil w poziomie i o siedem tysięcy stóp w pionie.
Słowo "samolot" rozbłysło w umyśle Rincewinda i zgasło.
Czy to nie statek płynął tam w dole?
Zimne wody Okrągłego Morza uniosły się ku niemu i wessały
w głąb w zielonym, duszącym uścisku. W chwilę potem
zabrzmiał kolejny plusk: to wpadł do morza Bagaż, wciąż
noszący nalepkę z potężną runą podróżną TWA.
Później wykorzystali go jako tratwę.
cdn.
From "The Colour of Magic" by Terry Pratchett, originally
published by Colin Smythe Ltd, Great Britain. Copyright c
1983 by Terry Pratchett.
Na krawędzi
Prace trwały długo, ale dzieło było już niemal na
ukończeniu. Niewolnicy rozbijali resztki glinianej formy.
Inni starannie polerowali burty srebrzystym piaskiem;
metal zaczynał już świecić w słońcu jedwabistym, organicznym
połyskiem świeżego spiżu. Był wciąż ciepły, mimo tygodnia
studzenia w wykopie odlewniczym.
Arcyastronom Krulla skinął lekko ręką i tragarze ustawili
jego tron w cieniu kadłuba.
Jak ryba, pomyślał. Wielka latająca ryba. Z jakich to
mórz?
- Jest rzeczywiście wspaniały - szepnął. - Prawdziwe
dzieło sztuki.
- Rzemiosła - odezwał się stojący obok krępy mężczyzna.
Arcyastronom odwrócił się powoli i spojrzał na
niewzruszoną twarz mówiącego. Nietrudno jest uzyskać
niewzruszony wyraz, gdy ma się dwie złote kule w miejsce
oczu. Błyszczały niepokojąco.
- Istotnie, rzemiosła - przyznał z uśmiechem astronom. -
Na całym dysku nie ma chyba mistrza rzemiosł lepszego od
ciebie, Złotooki. Czy mam rację?
Rzemieślnik zamyślił się. Nagie ciało - to znaczy nagie,
jeśli nie liczyć pasa z narzędziami, naręcznego liczydła i
głębokiej opalenizny - znieruchomiało, gdy rozważał
implikacje ostatniej uwagi. Złote oczy zdawały się spoglądać
w jakiś inny świat.
- Odpowiedź brzmi jednocześnie "tak" i "nie" - oznajmił w
końcu. Stojący za tronem pomniejsi astronomowie aż jęknęli
na takie pogwałcenie etykiety, lecz Arcyastronom jakby tego
nie zauważył.
- Mów dalej - zezwolił.
- Nie posiadłem kilku ważnych umiejętności. Mimo to
jednak ja właśnie jestem Złotookim Srebrnorękim Dactylosem.
Ja stworzyłem Metalowych Wojowników, strzegących Grobowca
Pitchiu, zaprojektowałem Świetlne Tamy Wielkiego Nefu,
zbudowałem Pałac Siedmiu Pustyń. A przecież... - Podniósł
dłoń i stuknął w oko, które brzęknęło cicho. - Kiedy
zbudowałem dla Pitchiu armię golemów, obdarował mnie złotem,
a potem, by żadne inne z moich dzieł nie mogło dorównać
temu, które stworzyłem dla niego, wyłupił mi oczy.
- Rozsądne, ale okrutne - ocenił ze współczuciem Arcyastronom.
- Tak... Nauczyłem się więc słyszeć temperaturę metali i
widzieć palcami. Nauczyłem się rozpoznawać rudy po smaku i
zapachu. Zrobiłem sobie oczy, ale nie mogę sprawić, by
widziały. Potem wezwano mnie, bym zbudował Pałac Siedmiu
Pustyń. W następstwie Emir obsypał mnie srebrem, po czym, co
nie do końca mnie zaskoczyło, kazał odciąć prawą rękę.
- Poważne utrudnienie w pracy - przyznał Arcyastronom.
- Zużyłem część srebra, by zrobić sobie tę oto nową rękę;
wykorzystałem w tym celu swą niezrównaną wiedzę o dźwigniach
i osiach. Wystarcza mi. Kiedy wzniosłem pierwszą wielką
Świetlną Tamę o pojemności pięćdziesięciu tysięcy godzin
dziennego światła, rady plemienne Wielkiego Nefu postanowiły
obdarować mnie wspaniałymi jedwabiami i podciąć wiązadła w
kolanach, bym nie mógł uciec. Musiałem więc z części
jedwabiu i pędów bambusa zbudować machinę latającą, w której
wystartowałem z najwyższej wieży mojego więzienia.
- Co po licznych przygodach doprowadziło cię do Krulla -
dokończył Arcyastronom. - Trudno pozbyć się wrażenia, że
jakieś inne zajęcie, powiedzmy uprawa sałaty, niosłoby
mniejsze zagrożenie ratalnej śmierci. Dlaczego nie zmienisz
zawodu?
Złotooki Dactylos wzruszył ramionami.
- Jestem dobry w swoim fachu - wyjaśnił.
Arcyastronom raz jeszcze spojrzał na spiżową rybę,
lśniącą teraz w słońcu niczym dzwon.
- Cóż za piękność - mruknął. - Jedyna na świecie.
Podejdź, Dactylosie. Przypomnij mi, jaką nagrodę ci
obiecałem.
- Prosiłeś, bym zbudował rybę, która będzie pływać po
morzach kosmosu między światami - zaintonował mistrz
rzemiosł. - W zamian za co... w zamian za co...
- Tak? Moja pamięć nie jest już taka jak dawniej -
westchnął Arcyastronom, gładząc ciepły spiż.
- W zamian za co... - kontynuował Dactylos, najwyraźniej
bez wielkiej nadziei - ...obiecałeś puścić mnie wolno i
powstrzymać się przed odcinaniem mi dalszych kończyn. Nie
proszę o żadne skarby.
- A tak, teraz sobie przypominam. - Starzec uniósł bladą
dłoń. - Kłamałem - dodał.
Zabrzmiał najcichszy z szeptów i złotooki człowiek
zakołysał się na nogach. Spojrzał na sterczące z piersi
ostrze strzały i ze znużeniem kiwnął głową. Kropla krwi
wykwitła mu na wargach.
Na całym placu panowała całkowita cisza (jeśli nie liczyć
brzęczenia kilku niecierpliwych much); srebrna ręka uniosła
się bardzo wolno i palce dotknęły grotu.
Dactylos parsknął wzgardliwie.
- Partanina - orzekł i padł na wznak.
Arcyastronom trącił ciało nogą i westchnął.
- Nastąpi teraz krótki okres żałoby, jak wypada po
śmierci mistrza rzemiosł - oznajmił. Obserwował niebieską
muchę, która wylądowała na złotym oku i zaraz odleciała
zawiedziona. - To chyba wystarczy - stwierdził i skinął na
niewolników, by wynieśli zwłoki.
- Chelonauci gotowi? - spytał.
Wystąpił mistrz kontroli startowej.
- Tak jest, wasza prominentność - odparł.
- Wzniesiono właściwe modły?
- Oczywiście, wasza prominentność.
- Ile czasu do bramy?
- Do korytarza startowego - poprawił mistrz kontroli
startowej. - Trzy dni, wasza prominentność. Ogon Wielkiego
A'Tuina znajdzie się w idealnej pozycji.
- Pozostaje więc tylko... - zakonkludował Arcyastronom
- ...znaleźć odpowiednie ofiary.
Mistrz kontroli startowej skłonił się.
- Ocean dostarczy - rzekł.
- Jak zawsze czyni - uśmiechnął się starzec.
*
- Gdybyś znał się na nawigacji...
- A gdybyś ty umiał sterować...
Fala chlusnęła na pokład. Rincewind i Dwukwiat spojrzeli
na siebie.
- Wybieraj! - wrzasnęli chórem i sięgnęli po wiadra.
Po chwili z zalanej wodą kabiny dobiegł zrzędliwy głos
Dwukwiata.
- Nie rozumiem, czemu to niby moja wina - powiedział.
Podniósł kolejne wiadro, a mag wylał je za burtę.
- Miałeś trzymać wachtę - burknął Rincewind.
- Pamiętaj, że uratowałem nas przed handlarzami niewolników.
- Lepiej być niewolnikiem niż trupem. - Mag wyprostował
się i rozejrzał dookoła. Sprawiał wrażenie zdziwionego.
Różnił się nieco od tego Rincewinda, który jakieś sześć
miesięcy temu uciekł przed pożarem Ankh-Morpork. Miał więcej
blizn, to po pierwsze; a po drugie, o wiele więcej
doświadczeń. Odwiedził Krainy Osi, poznał niezwykłe
obyczaje wielu barwnych ludów - niezmiennie zyskując przy
tym kolejne blizny - a nawet przez kilka niezapomnianych dni
żeglował po legendarnym Odwodnionym Oceanie w sercu
niewiarygodnie suchej pustyni znanej jako Wielki Nef. Na
morzach chłodniejszych i bardziej wilgotnych widział
pływające góry lodu. Dosiadał wymyślonego smoka. O mało co
nie wypowiedział najpotężniejszego zaklęcia w świecie dysku.
Widział...
,..horyzontu było zdecydowanie mniej niż być powinno.
- Hmm? - mruknął Rincewind.
- Powiedziałem, że nie ma nic gorszego niż niewolnictwo -
oznajmił Dwukwiat. Otworzył szeroko usta, gdy mag cisnął
swoje wiadro daleko w morze i usiadł ciężko na zalanym
pokładzie. Twarz mu poszarzała.
- Słuchaj, przepraszam, że sterowałem prosto na rafy, ale
ta łódź chyba nie zatonie, a prędzej czy później musimy
trafić na jakiś ląd - pocieszył go Dwukwiat. - Ten prąd z
pewnością dokądś płynie.
- Spójrz na horyzont - rzekł martwym głosem Rincewind.
Dwukwiat zerknął.
- Wygląda normalnie - stwierdził. - Owszem, jest go
trochę mniej niż zwykle, ale...
- To z powodu Wodospadu Krańcowego. Znosi nas na krawędź
świata.
Zapadła cisza, zakłócana jedynie pluskiem fal. Tonąca
szalupa wirowała, niesiona całkiem już silnym prądem.
- Pewnie dlatego wpadliśmy na rafę - dodał Rincewind.
- Nocą zepchnęło nas z kursu.
- Może byś coś zjadł? - zaproponował Dwukwiat. Zaczął
grzebać w tobołku, który dla ochrony przed wilgocią
przywiązał do relingu.
- Czy ty nie rozumiesz? - warknął Rincewind. - Spadniemy
przez Krawędź, na miłość bogów!
- Czy możemy coś na to poradzić?
- Nie.
- W takim razie panika nie ma najmniejszego sensu -
stwierdził spokojnie Dwukwiat.
- Wiedziałem, że nie powinniśmy płynąć tak daleko na
Krawędź - poskarżył się niebu Rincewind. - Chciałbym...
- Chciałbym mieć teraz swoje obrazkowe pudełko - przerwał
mu Dwukwiat. - Ale zostało na statku niewolniczym, razem z
resztą Bagażu i...
- Tam, gdzie płyniemy, bagaż nie będzie ci potrzebny.
Rincewind zgarbił się i z ponurą miną obserwował
wieloryba, który lekkomyślnie zabłąkał się w krawędziowy
prąd i teraz próbował się wyrwać.
Na skróconym horyzoncie pojawiła się linia bieli i mag
miał wrażenie, że słyszy odległy ryk spadających wód.
- Co się dzieje, kiedy statek spada z Krawędzi? - spytał
Dwukwiat.
- Kto to wie?
- Może więc będziemy dalej płynąć w przestrzeni i
wylądujemy na innym świecie. - Na twarzy turysty pojawił się
wyraz rozmarzenia. - Chciałbym tak - westchnął.
Rincewind parsknął.
Słońce wzeszło na niebie; tak blisko Krawędzi było
wyraźnie większe niż zazwyczaj. Obaj wędrowcy stali oparci
plecami o maszt, zajęci własnymi myślami. Od czasu do czasu
któryś chwytał wiadro i bez żadnego rozsądnego powodu przez
chwilę z roztargnieniem wybierał wodę.
Morze wokół było coraz bardziej zatłoczone. Rincewind
zauważył kilka pni drzew, dryfujących w pobliżu łodzi, a tuż
pod powierzchnią roiło się od wszelkiego rodzaju ryb. To
jasne - płynące z prądem wody pełne są pożywienia
wypłukanego kontynentów z bliższych Osi. Zastanawiał się, co
to właściwie za życie, kiedy trzeba płynąć bez przerwy, by
pozostać w tym samym miejscu. Bardzo podobne do jego życia,
uznał. Zauważył małą, zieloną żabę, rozpaczliwie machającą
łapkami w walce z nieubłaganym nurtem. Ku zdumieniu
Dwukwiata, znalazł wiosło i ostrożnie wyciągnął je w stronę
niewielkiego stworzonka. Żaba wczołgała się z wdzięcznością.
Ułamek sekundy później dwie szczęki wynurzyły się z wody i
zatrzasnęły w miejscu, gdzie przed chwilą płynęła.
Żaba spojrzała na Rincewinda z kołyski jego dłoni, po
czym w zamyśleniu ugryzła go w kciuk. Dwukwiat zachichotał.
Rincewind wrzucił żabę do kieszeni i udawał, że niczego nie
słyszał.
- To bardzo humanitarne, ale po co? - spytał Dwukwiat.
- Za godzinę i tak będzie po wszystkim.
- Po to - odparł niezbyt jasno Rincewind i trochę
powybierał wodę. Pojawił się pył wodny, a prąd był już tak
silny, że fale załamywały się ze wszystkich stron. Wszystko
zdawało się nienaturalnie ciepłe, a nad wodą unosiła się
gorąca, złocista mgła.
Ryk był coraz głośniejszy. Ośmiornica większa od
wszystkiego, co Rincewind w życiu widział, wyskoczyła ponad
wodę o kilkaset sążni od nich i szaleńczo chlapiąc mackami
zapadła się z powrotem. Coś innego, co było wielkie i na
szczęście nierozpoznawalne, zawyło we mgle. Cała eskadra
latających ryb wzleciała w chmurze tęczowych kropel i
zdołała zyskać kilka łokci, nim opadła i porwał ją wir.
Świat kończył się pod nimi. Rincewind odrzucił wiadro i
chwycił maszt, a ryk - ostateczny koniec wszystkiego -
zbliżał się ku nim coraz prędzej.
- Muszę to zobaczyć - zawołał Dwukwiat, na wpół padając,
na wpół nurkując w stronę dziobu.
Coś twardego i sztywnego uderzyło o kadłub, który obrócił
się o dziewięćdziesiąt stopni i przywarł burtą do
niewidocznej przeszkody. Statek zatrzymał się nagle i fala
zimnej morskiej piany spłynęła po pokładzie tak, że na kilka
sekund Rincewinda zakryła wrząca zielona topiel. Spróbował
krzyknąć, a potem podwodny świat nabrał głębokiego,
dudniącego, fioletowego koloru zanikającej świadomości...
ponieważ mniej więcej w tym momencie Rincewind zaczął tonąć.
*
Przebudził się z ustami pełnymi palącej cieczy, a kiedy
ją przełknął, piekący ból w gardle wyrwał go z
nieświadomości.
Na plecach czuł ucisk desek pokładu, a Dwukwiat
przyglądał mu się z wyrazem głębokiej troski. Rincewind
stęknął i usiadł.
Jak się okazało, popełnił błąd. Koniec świata był
oddalony ledwie o kilka stóp.
Poza nim, odrobinę poniżej nieskończonego Wodospadu
Krawędziowego, znajdowało się coś absolutnie cudownego.
*
Jakieś siedemdziesiąt mil od tego miejsca, w bezpiecznej
odległości od krańcowego prądu, akacja z czerwonymi żaglami,
typowymi dla niezależnego handlarza niewolników, dryfowała
bez celu wśród aksamitnego zmierzchu. Załoga - ci, którzy
pozostali - tłoczyła się na dziobowym pokładzie, otaczając
mężczyzn pracujących gorączkowo przy tratwie.
Kapitan - krępy mężczyzna noszący łokciowe turbany,
charakterystyczne dla plemion Wielkiego Nefu, bywał w
świecie i poznał wiele dziwów i niezwykłych ludzi. Potem
sporą ich część ukradł lub porwał w niewolę. Swoją karierę
zaczął jako żeglarz na Odwodnionym Oceanie w samym sercu
najsuchszej pustyni Dysku. (Woda na Dysku ma niezwykły,
czwarty stan skupienia, wynikający z intensywnego upału oraz
wysuszającego działania oktarynowego światła; pod wpływem
tych czynników odwadnia się, pozostawiając srebrzysty pył
podobny do płynącego swobodnie piasku. Dobrze zaprojektowany
kadłub może bez wysiłku sunąć po takim podłożu. Odwodniony
Ocean to dziwne miejsce, lecz nie aż tak dziwne, jak żyjące
w nim ryby.)
Kapitan nigdy jeszcze nie przestraszył się naprawdę.
Teraz był przerażony.
- Nic nie słyszę - szepnął do pierwszego oficera.
Oficer wbił spojrzenie w mrok.
- Może wypadł za burtę - zasugerował z nadzieją.
Jakby w odpowiedzi z pokładu wiosłowego pod nimi dobiegło
przeraźliwe dudnienie i odgłos pękającego drewna. Marynarze
stłoczyli się lękliwie, potrząsając toporami i pochodniami.
Prawdopodobnie nie ośmieliliby się ich użyć, nawet gdyby
Potwór ruszył prosto na nich. Zanim w pełni zrozumiano jego
straszliwą naturę, kilku ludzi spróbowało ataku siekierami.
W rezultacie porzucił wytrwałe przeszukiwanie statku i albo
wypchnął ich za burtę, albo... pożarł? Kapitan nie był
całkiem pewien. Potwór wyglądał jak zwykły kufer, może nieco
większy niż przeciętny, ale nie aż tak, by wzbudzić jakieś
podejrzenia. Co prawda, czasami zawierał w sobie takie
rzeczy jak stare skarpety, jednak kiedy indziej... kapitan
zadrżał... wydawał się... zdawał się mieć... Spróbował o tym
nie myśleć. Tyle że ludzie, którzy utonęli za burtą, mieli
chyba więcej szczęścia od tych, których dogonił. O tym
również spróbował nie myśleć. Tam były zęby, straszne zęby
podobne do drewnianych, białych nagrobków, i jęzor czerwony
jak mahoń...
Spróbował o tym nie myśleć. Bezskutecznie.
O jednym za to myślał z goryczą. To już ostatni raz
ocalił przed utonięciem niewdzięcznych ludzi, spotkanych w
niezwykłych okolicznościach. Przecież lepsza chyba niewola
niż rekiny, prawda? A potem uciekli, a kiedy marynarze
zbadali ich kufer... a właściwie skąd się wzięli pośrodku
spokojnego oceanu, siedząc na wielkim kufrze?... a ten
odgrr... Znowu spróbował o tym nie myśleć, ale musiał się
zastanowić, co się stanie, gdy przeklęty stwór pojmie, że
jego właściciela nie ma już na pokładzie...
- Tratwa gotowa, panie - oznajmił pierwszy oficer.
- Do wody z nią - krzyknął kapitan. I: - Opuścić pokład!
- I jeszcze: - Podpalić statek!
W końcu nietrudno będzie zdobyć drugi statek,
filozofował. A zanim człowiekowi dadzą drugie życie, długo
musi się naczekać w tym raju reklamowanym przez mułłów.
Niech to czarodziejskie pudło żre homary.
Niektórzy z piratów zyskiwali nieśmiertelność przez
okrutne i śmiałe czyny. Inni zyskiwali nieśmiertelność
gromadząc olbrzymie skarby. Lecz kapitan już bardzo dawno
temu zdecydował, że ogólnie rzecz biorąc wolałby osiągnąć
nieśmiertelność nie umierając.
*
- Co to jest, do licha? - chciał wiedzieć Rincewind.
- Piękna - szepnął w natchnieniu Dwukwiat.
- Wyrażę opinię, kiedy się dowiem, co to jest - odparł
mag.
- To Krańcowa Tęcza - wyjaśnił jakiś głos tuż za jego
uchem. - Macie wielkie szczęście, że możecie ją oglądać. W
każdym razie od góry.
Głosowi towarzyszył podmuch chłodnego, pachnącego rybami
oddechu. Rincewind znieruchomiał.
- Dwukwiacie... - zaczął.
- Tak?
- Jeśli odwrócę się teraz, co zobaczę?
- Ma na imię Tethis. Twierdzi, że jest morskim trollem.
To jego łódź. Uratował nas - wyjaśnił Dwukwiat. - Odwrócisz
się?
- Chwilowo nie, dziękuję. Więc dlaczego nie spadamy za
Krawędź? - zapytał Rincewind z lodowatym spokojem.
- Ponieważ wasz statek trafił w Obwód - odpowiedział głos
za plecami (tonem, który malował w wyobraźni obrazy
podwodnych otchłani i stworów zaczajonych wśród raf).
- Obwód? - powtórzył.
- Tak. Biegnie wokół krawędzi świata - wyjaśnił
niewidoczny troll. Rincewindowi zdawało się, że wśród huku
wodospadu słyszy plusk wioseł. W każdym razie miał nadzieję,
że to wiosła.
- Ach, masz na myśli obwód. Obwód tworzący brzeg wszelkich
kształtów.
- Tak samo jak Obwód - zgodził się troll.
- Jemu chodzi o to... - Dwukwiat wyciągnął rękę.
Rincewind spojrzał wzdłuż jego palca, lękając się tego,
co może zobaczyć...
Po osiowej stronie łodzi biegła lina zawieszona kilka
stóp nad spienioną wodą. Łódź była do niej przywiązana,
zacumowana lecz ruchoma dzięki skomplikowanemu systemowi
rolek i małych drewnianych kółek. Przesuwały się po linie,
gdy niewidoczny wioślarz popychał szalupę wzdłuż brzegu
Krańcowego Wodospadu. To rozwiązywało jedną z kwestii...
ale na czym wisiała lina?
Rincewind przesunął spojrzenie wzdłuż niej; dostrzegł
solidny drewniany słup sterczący z wody kilka sążni przed
dziobem. Obserwował, jak łódź zbliża się i mija podporę, a
małe kółka stukają rytmicznie, tocząc się po szczelinie,
najwyraźniej w tym właśnie celu wyciętej.
Rincewind zauważył także cieńsze liny, zwisające z
głównej co jakieś pół sążnia.
Znowu popatrzył na Dwukwiata.
- Widzę, co to jest - stwierdził. - Ale co to jest?
Dwukwiat wzruszył ramionami.
- Dopływamy do mojego domu - odezwał się morski troll. -
Porozmawiamy, kiedy dotrzemy na miejsce. Na razie muszę
wiosłować.
Rincewind stwierdził, że spojrzenie do przodu wymagałoby
odwrócenia się i przekonania, jak naprawdę wygląda morski
troll. Nie był pewien, czy ma na to ochotę. Wolał raczej
podziwiać Krańcową Tęczę.
Wisiała we mgle o kilka długości poza krawędzią dysku;
pojawiała się tylko rankiem i wieczorem, gdy małe słońce
wysyłało swe promienie spod potężnej skorupy A'Tuina, Żółwia
Świata, a te uderzały w magiczne pole Dysku dokładnie pod
kątem prostym.
Podwójna tęcza jaśniała w chwale. Bliżej Krańcowego
Wodospadu błyszczało siedem pospolitych barw, migocząc i
skrząc się w wodnym pyle konających oceanów. Bladły jednak w
porównaniu z szerszą wstęgą świecącą dalej i nie zniżającą
się do dzielenia z nimi tego samego widma. To był Królewski
Kolor, którego wszystkie pomniejsze są jedynie częściowym i
niedoskonałym odbiciem: oktaryna, kolor magii. Żywy,
jaskrawy, wibrujący, był bezdyskusyjnym odcieniem wyobraźni,
ponieważ gdziekolwiek się pojawiał, stanowił znak, że zwykła
materia jest zaledwie sługą mocy magicznego umysłu. Był
czarem uwidocznionym.
Chociaż Rincewind zawsze uważał, że wyląda jak fiolet z
domieszką zieleni.
.T:kolor.10
Po chwili niewielka plamka na brzegu świata rozrosła się
w wysepkę czy skałę położoną tak, że wody pieniły się wokół
niej w gwałtownych wirach, nim rozpoczęły swój długi spadek.
Stała tam chata z drewna wyrzuconego przez fale. Rincewind
dostrzegł, że górna lina Obwodu po kilku żelaznych palach
wspina się na ląd i przez małe okrągłe okienko wpada do
wnętrza chaty. Dowiedział się później, że to dlatego, by
troll natychmiast był alarmowany o nowych wrakach; w tym
celu na linie wisiało w chwiejnej równowadze kilka dzwonków
z brązu.
Prymitywne, pływające ogrodzenie z surowego drewna
otaczało osiowy brzeg wysepki. Znajdowały się tam jeden czy
dwa kadłuby wraków i sporo pływających bali, desek i całych
pni drzew, niektóre jeszcze z zielonymi liśćmi. Blisko
Krawędzi Dysku pole magiczne było tak silne, że wokół
wszystkich obiektów lśniły mgliste aureole, gdy pierwotna
iluzja rozładowywała się spontanicznie.
Po kilku krótkich szarpnięciach łódź uderzyła o drewniany
trap. Uziemiła się i zamknęła obwód; Rincewind poczuł
wszelkie znajome objawy potężnej aury okultystycznej -
oleistej, niebieskawej w smaku i pachnącej blachą. Ze
wszystkich stron opadała na świat czysta, rozproszona magia.
Mag i Dwukwiat wyszli na pomost i Rincewind po raz
pierwszy ujrzał trolla.
Nie wyglądał tak strasznie, jak go sobie wyobrażał.
Hmm, mruknęła po chwili wyobraźnia.
Rzecz nie w tym, że troll był przerażający. Zamiast
gnijącego, uzbrojonego w macki monstrum, jakiego oczekiwał,
Rincewind zobaczył przed sobą krępego, ale nieszczególnie
brzydkiego staruszka, który mógłby bez zwracania uwagi
przejść po dowolnej ulicy. Pod warunkiem
oczywiście, że przechodnie byliby przyzwyczajeni do widoku
staruszków zbudowanych głównie z wody i prawie niczego
więcej. Sprawiał wrażenie, jakby ocean postanowił stworzyć
życie bez angażowania się w męczące dzieło ewolucji;
zwyczajnie uformował część siebie na kształt dwunoga, po
czym wysłał go, by chlupocząc spacerował po brzegu. Troll miał
przyjemną, przejrzystoniebieską barwę. Rincewind zauważył
niewielką ławicę srebrnych rybek, która przemknęła mu przez
pierś.
- Nieładnie się tak gapić - oświadczył troll. Usta
rozchyliły się z niewielkim grzebieniem piany i zamknęły
dokładnie tak, jak woda nad wrzuconym kamieniem.
- Naprawdę? Czemu? - spytał Rincewind. Jak właściwie
zachowuję spokój? wrzeszczał do niego własny umysł. Czemu
nie wariuję?
- Jeśli wejdziecie do mego domu, znajdę wam pożywienie i
świeżą odzież - oznajmił z powagą troll.
Ruszył po skałach, nie oglądając się na nich. W końcu,
dokąd jeszcze mogliby pójść? Zapadał zmrok, a nad Krawędzią
dmuchała chłodna, wilgotna bryza. Zniknęła już ulotna
Krańcowa Tęcza i przerzedzały się mgły nad wodospadem.
- Chodźmy. - Rincewind chwycił Dwukwiata za łokieć. Ale
turysta wyraźnie nie chciał stąd odejść.
- Chodźmy - powtórzył mag.
- Jak myślisz? Kiedy zrobi się całkiem ciemno, zobaczymy
może Wielkiego A'Tuina, Żółwia Świata? - zapytał Dwukwiat,
spoglądając na kłęby chmur.
- Mam nadzieję, że nie. Naprawdę. A teraz już chodźmy,
dobrze?
Dwukwiat z ociąganiem ruszył za nim w stronę chaty.
Troll zapalił dwie lampy i siedział rozparty wygodnie w
fotelu na biegunach. Wstał, gdy weszli, i napełnił dwa kubki
zieloną cieczą z wysokiego dzbana. Fosforyzował lekko, jak
czasem ciepłe morza w aksamitne letnie noce. By dodać
barokowego lśnienia grozie Rincewinda, wyglądał też na kilka
cali wyższego niż poprzednio.
Umeblowanie izby składało się głównie ze skrzynek.
- Uhm. Masz tu bardzo ładne mieszkanie - stwierdził
Rincewind. - Interesujące.
Sięgnął po kubek i przyjrzał się lśniącej na dnie
zielonej kałuży. Lepiej, żeby to nadawało się do picia,
pomyślał. Ponieważ mam zamiar to wypić.
Przełknął.
Był to ten sam napój, który Dwukwiat podał mu w łodzi.
Wtedy jednak umysł zignorował smak, zajęty ważniejszymi
sprawami. Teraz miał dość czasu, by się nim rozkoszować.
Mag wykrzywił wargi. Zaskomlał cicho. Prawa noga
podskoczyła mu konwulsyjnie i boleśnie kopnęła go w pierś.
Dwukwiat zakręcił płyn w swoim kubku i wciągnął w nozdrza
aromat.
- Ghlen Livid - stwierdził. - Napój z fermentujących
orzechów vuo skeeh liodestylowany w mojej ojczyźnie. Trochę
dymny smak... Pikantny. Z krawędziowych plantacji w...
niech pomyślę... prowincji Rehigreed, zgadza się? Z
przyszłorocznych zbiorów, sądząc po kolorze. Wolno spytać,
jak do ciebie trafił?
(Na florę dysku składają się zwykłe kategorie roślin,
znane powszechnie jako jednoroczne - zasiewane i
dojrzewające w późniejszym okresie tego samego roku,
dwuletnie - zasiewane w danym roku i dojrzewające w
następnym, i wieloletnie - zasiewane w danym roku i
dojrzewające po wcześniejszym zawiadomieniu. Oprócz nich
istnieją bardzo rzadkie rośliny zeszłoroczne. Z powodu
niezwykłego skręcenia łańcuchów genetycznych w czwartym
wymiarze wysiewa się je w jednym roku, a dojrzewają w
poprzednim. Winorośl orzechów vuo skeeh jest wyjątkowa,
ponieważ daje plon do ośmiu lat przed rzuceniem nasion w
glebę. Wino z orzechów vuo skeeh dawało niektórym smakoszom
zdolność spojrzenia w przyszłość, która z punktu widzenia
orzechów była przeszłością. Dziwne, ale prawdziwe.)
- Z czasem wszelkie rzeczy spływają do Obwodu -
stwierdził filozoficznie troll, kołysząc się w fotelu. -
Moim zadaniem jest zbieranie szczątków. Drewno, naturalnie.
I statki. Beczułki wina. Bele materiałów. Wy.
W umyśle Rincewinda zajaśniało zrozumienie.
- To jest sieć, prawda? Zarzuciliście sieć wzdłuż brzegu
morza.
- Obwód - pokiwał głową troll. Drobne fale przebiegły
mu po piersi.
Rincewind spoglądał w fosforyzujący mrok wokół wyspy
i uśmiechał się głupawo.
- Oczywiście - zawołał. - Zdumiewające! Zatopiliście
bloki, mocując je do raf i... Wielcy bogowie! Ta sieć musi
być bardzo mocna.
- Jest - przyznał Tethis.
- Można ją rozciągnąć na kilka mil, jeśli tylko znajdzie
się dość skał i tak dalej...
- Dziesięć tysięcy mil. Patroluję tylko jeden odcinek.
- To jedna trzecia Krawędzi!
Tethis zachlupotał lekko, kiwając głową. Kiedy goście
częstowali się zielonym winem, opowiedział im o Obwodzie i z
jakim wysiłkiem został zbudowany; o starożytnym i mądrym
królestwie Krull, które umieściło tę sieć kilka stuleci
temu; o siedmiu flotach, które bez przerwy ją patrolują, by
dokonywać napraw i odwozić zdobycz do Krulla; i o tym, jak
Krull stał się krajem rozkoszy, gdzie władzę sprawują
najbardziej uczeni badacze wiedzy; o tym, w jaki sposób
nieustannie próbują zrozumieć każdy szczegół cudownej
złożoności wszechświata; i jak to żeglarze wpadający w sieć
Obwodu zostają niewolnikami, zwykle po wycięciu im języków.
W tym miejscu przeczekał nerwowe pytania i przyjaznym tonem
mówił dalej: o bezcelowości przemocy, niemożności ucieczki z
wysepki, chyba że łodzią na jedną z trzystu osiemdziesięciu
wysepek nadzorców, które leżą między tą skałą a samym
Krullem, albo drogą skoku poza Krawędź... A także o licznych
zaletach niemoty w porównaniu, dajmy na to, ze śmiercią.
Umilkł. Przytłumiony huk Krańcowego Wodospadu służył
tylko temu, by nadać ciszy bardziej dotykalną strukturę.
Po chwili fotel na biegunach zaskrzypiał znowu. Podczas
swego monologu Tethis urósł niepokojąco.
- Nie mam w tym żadnego interesu - dodał. - Ja również
jestem niewolnikiem. Oczywiście, jeśli spróbujecie mnie
pokonać, będę musiał was zabić, ale nie sprawi mi to żadnej
przyjemności.
Rincewind spojrzał na lśniące pięści, spoczywające lekko
na kolanach trolla. Podejrzewał, że zdolne są uderzać z mocą
tsunami.
- Nie zrozumiałeś chyba - odezwał się Dwukwiat. - Jestem
obywatelem Złotego Imperium. Krull z pewnością nie chciałby
wzbudzić gniewu Imperatora.
- A w jaki sposób Imperator się o tym dowie? - zapytał
troll. - Myślisz, że jesteś pierwszym rozbitkiem ze Złotego
Imperium, który wpadł do Obwodu?
- Nie zostanę niewolnikiem! - krzyknął Rincewind. -
Raczej... raczej skoczę z Krawędzi!
- Doprawdy? - zdziwił się troll. Fotel na biegunach
trzasnął o ścianę, a jedno z niebieskich ramion objęło
maga w pasie. Tethis wyszedł z chaty, bez wysiłku niosąc
Rincewinda pod pachą.
Zatrzymał się dopiero na krawędziowym brzegu wyspy.
Rincewind wrzasnął.
- Przestań, bo naprawdę cię zrzucę - warknął troll.
- Przecież cię trzymam. Spójrz.
Rincewind spojrzał.
Przed nim roztaczała się jedwabista czerń, w której
spokojnie świeciły przesłonięte lekką mgiełką gwiazdy. Lecz
wzrok opadał w dół, ściągany jakąś straszną fascynacją.
Na Dysku nastała północ, słońce zatem przebywało daleko,
daleko w dole, płynąc pod ogromną, oszronioną skorupą
A'Tuina. Rincewind spróbował ostatniej szansy: wbił
spojrzenie w czubki własnych butów, sterczących poza
skałę... jednak otchłań oderwała je bez wysiłku.
Po obu stronach padały w nieskończoność dwie roziskrzone
zasłony wody - to morskie fale opływały wysepkę w drodze do
Krawędzi. Pięćdziesiąt sążni niżej największy łosoś, jakiego
Rincewind w życiu widział, wyrwał się z piany w dzikim,
gwałtownym i beznadziejnym wyskoku. Potem opadał, wirując w
złocistym podziemnym blasku.
Głębokie cienie rozcinały ten blask niby kolumny
podtrzymujące sklepienie wszechświata. Setki mil w dole mag
dostrzegł jakiś kształt, kontur czegoś...
Jak w tych zabawnych obrazkach, na których rzeźbiony
kielich zmienia się w profile dwóch twarzy, nagle ujrzał tę
scenę w całkowicie nowej, przerażającej perspektywie.
Daleko w dole tkwiła głowa słonia, wielka niczym solidny
kontynent. Potężny kieł jak górski szczyt przesłaniał
światło, rzucając ku gwiazdom szeroki stożek cienia. Głowa
była nieco przechylona, a wielkie rubinowe oko przypominało
czerwonego nadolbrzyma, który zaświecił w środku dnia.
A pod słoniem...
Rincewind przełknął ślinę i spróbował nie myśleć...
Pod słoniem nie było niczego prócz odległej, boleśnie
jaskrawej tarczy słońca. A obok niej przepływało coś, co
mimo łusek rozmiarów miasta, krost kraterów i księżycowych
urwisk, bez wątpienia było płetwą.
- Mam puścić? - zaproponował troll.
- Gnahh - odpowiedział Rincewind, próbując się cofnąć.
- Już pięć lat żyję tu, na Krawędzi. Nie znalazłem w
sobie dość odwagi - zahuczał Tethis. - Ty też nie, jeśli
się nie mylę.
Odstąpił, pozwalając Rincewindowi paść na ziemię.
Dwukwiat podszedł do brzegu i wyjrzał.
- Fantastyczne - westchnął. - Gdybym miał teraz obrazkowe
pudełko... Co jeszcze jest tam w dole? To znaczy, co byś
zobaczył, gdybyś skoczył?
Tethis usiadł na głazie. Wysoko nad dyskiem księżyc
wyszedł zza chmury i nadał ciału trolla połysk lodu.
- Tam w dole jest może mój dom - rzekł powoli. - Za tymi
głupimi słoniami i śmiesznym żółwiem. Prawdziwy świat.
Przychodzę tu czasem i patrzę, ale nie potrafię się zmusić,
by zrobić ten decydujący krok... Prawdziwy świat z
prawdziwymi ludźmi. Mam żony i dzieci, tam w dole... -
Przerwał i wytarł nos. - Szybko się przekonujesz, jaki
jesteś naprawdę... tu, na Krawędzi.
- Przestań to powtarzać. Błagam - jęknął Rincewind.
Odwrócił się i zobaczył Dwukwiata stojącego obojętnie na
samym brzegu skały. - Gnahh - dodał i spróbował zaryć się
w kamieniu.
- W dole jest inny świat? - Dwukwiat wyjrzał za Krawędź.
- A gdzie dokładnie?
Troll skinął ręką.
- Gdzieś - powiedział. - Tyle tylko wiem. To był nieduży
świat. Głównie niebieski.
- Więc skąd się tu wziąłeś?
- Czy to nie oczywiste? - burknął Tethis. - Wypadłem
za Krawędź!
*
Powiedział, że jego światem był Bathys, zagubiony gdzieś
pośród gwiazd. Morskie ludy stworzyły tam kilka kwitnących
cywilizacji w trzech wielkich oceanach, oblewających cały
dysk. Tethis był mięsołowcą; należał do kasty, która w
niebezpieczny sposób zarabiała na życie: w wielkich
żaglowych jachtach wyruszali na ląd, ścigając stada jeleni i
bawołów, zamieszkujących nawiedzane sztormami kontynenty.
Jakaś zabłąkana burza wpędziła jego jacht na nieznane
ziemie. Załoga przesiadła się do ratunkowego, wiosłowego
wózka i odjechała w stronę dalekiego jeziora. Lecz Tethis,
jako kapitan, postanowił zostać na pokładzie. Sztorm
przeniósł jacht ponad skalną krawędzią świata, przy okazji
rozbijając go w drzazgi.
- Na początku spadałem - mówił Tethis. - Ale spadanie nie
jest takie złe. Dopiero lądowanie bywa bolesne, a pode mną
niczego nie było. Widziałem, jak mój świat wirując odpływa w
przestrzeń. Wreszcie zniknął wśród gwiazd.
- I co potem? - dopytywał się bez tchu Dwukwiat,
spoglądając na przesłonięty mgłą wszechświat.
- Zamarzłem na kamień - odparł z prostotą Tethis. - Na
szczęście moja rasa potrafi to przeżyć. Tajałem od czasu do
czasu, przelatując w pobliżu innych światów. Był taki
jeden... chyba ten, gdzie mi się zdawało, że dookoła wyrasta
dość dziwaczny górski łańcuch. Okazało się, że to największy
smok, jakiego można sobie wyobrazić. Okrywał go śnieg i
lodowce, a w dodatku trzymał w paszczy własny ogon.
Przeleciałem ledwie kilka mil od powierzchni, przemknąłem
nad nią jak kometa i już mnie nie było. A potem obudziłem
się i wasz świat pędził ku mnie jak tort śmietankowy
ciśnięty ręką samego Stwórcy. No cóż, wylądowałem w morzu,
niedaleko Obwodu, po opacznej stronie Krulla. Do Ogrodzenia
wpadały najrozmaitsze istoty, a oni wtedy szukali
niewolników do obsady stacji kontrolnych. W ten sposób
trafiłem tutaj. - Urwał, patrząc z naciskiem na Rincewinda.
- Co noc przychodzę w to miejsce i patrzę w dół - zakończył.
- Nigdy nie skaczę. Niełatwo znaleźć odwagę tu, na
Krawędzi.
Rincewind stanowczo ruszył na czworaka w stronę chaty. Pisnął
cicho, gdy troll chwycił go niezbyt brutalnie, i postawił na
nogach.
- Zadziwiające - oświadczył Dwukwiat i wychylił się
dalej. - Mówisz, że jest tam mnóstwo innych światów?
- Sądzę, że całkiem sporo - zgodził się troll.
- Przypuszczam, że można by wymyślić jakieś... sam nie
wiem, coś, co chroniłoby przed zimnem - stwierdził
mały człowieczek. - Rodzaj statku, w którym można by przepłynąć
nad Krawędzią i pożeglować do dalekich światów. Zastanawiam
się...
- Nawet o tym nie myśl! - jęknął Rincewind. - Przestań
mówić o takich rzeczach, słyszysz?
- W Krullu wszyscy mówią o takich rzeczach - wtrącił
Tethis. - To znaczy ci, którzy mają języki.
*
- Nie śpisz?
Dwukwiat chrapał w najlepsze. Rincewind szturchnął go mocno
w żebra.
- Pytałem, czy nie śpisz? - warknął.
- Skrndmpff...
- Musimy się stąd wydostać, zanim przypłynie ta flota!
Blask świtu, mętny jak woda po myciu naczyń, ściekał
przez okno, pryskając na rozrzucone po podłodze skrzynie
i pakunki. Dwukwiat wymruczał coś i próbował zakopać się
w stosie futer i koców, w jakie zaopatrzył ich Tethis.
- Popatrz, tu jest cała masa broni i różnych narzędzi
- mówił Rincewind. - On gdzieś poszedł. Kiedy wróci, możemy
go obezwładnić i... w każdym razie coś wymyślimy. Co ty
na to?
- To chyba nie najlepszy pomysł - odparł Dwukwiat. -
Poza tym okażemy niewdzięczność.
- Wielkie rzeczy. Wszechświat jest twardy.
Pogrzebał w stosach odpadków pod ścianami, aż znalazł
ciężki scimitar o falistej klindze, niegdyś pewnie dumę
i radość jakiegoś pirata. Broń sprawiała wrażenie, jakby
swą skuteczność opierała w równej mierze na wadze, co
na ostrzu. Rincewind uniósł ją niezgrabnie.
- Czy zostawiałby takie rzeczy, gdyby mogły mu
zaszkodzić? - zastanowił się głośno Dwukwiat.
Nie zwracając na niego uwagi, Rincewind zajął pozycję za
drzwiami. Kiedy otworzyły się po dziesięciu minutach, bez
wahania ciął mieczem na wysokości, na której powinna się
znaleźć głowa trolla. Klinga świsnęła w powietrzu i uderzyła
o futrynę, a siła uderzenia rzuciła magiem o podłogę.
Usłyszał westchnienie. Zobaczył nad sobą twarz Tethisa;
troll ze smutkiem kręcił głową.
- To by mnie nie zraniło - oświadczył. - A jednak
zostałem zraniony. Głęboko zraniony.
Sięgnął ponad magiem i wyrwał miecz z belki. Na pozór bez
wysiłku zgiął ostrze w obręcz i cisnął je na zewnątrz.
Potoczyło się, aż trafiło na kamień i odskoczyło nadal
wirując, by zatoczywszy srebrzysty łuk zniknąć wśród mgieł
nad Krańcowym Wodospadem.
- Bardzo głęboko zraniony - powtórzył.
Sięgnął za drzwi, wniósł worek i rzucił go Dwukwiatowi.
- Jest tam trup jelenia, mniej więcej taki, jaki wam,
ludziom, najbardziej odpowiada, a także kilka homarów i
morski łosoś. Obwód dostarcza - dodał obojętnie.
Z wyrzutem spojrzał na turystę, a potem znów na Rincewinda.
- Na co się tak gapicie? - zapytał.
- Chodzi o to, że... - zaczął Dwukwiat.
- ...w porównaniu do zeszłej nocy... - dodał Rincewind.
- ...jesteś taki... mały - zakończył Dwukwiat.
- Rozumiem - odparł chłodno troll. - Przechodzimy do
przytyków osobistych. - Wyprostował się na całą wysokość,
czyli w obecnej chwili około czterech stóp. - To, że jestem
zrobiony z wody, nie oznacza jeszcze, że jestem z drewna.
- Przepraszam. - Dwukwiat pospiesznie wyskoczył spod
futer.
- Wy jesteście z brudu - mówił dalej troll. - Ale ja nie
wygłaszam uwag na temat spraw, na które nic nie możecie
poradzić, prawda? Nie mamy wpływu na to, jak skonstruował
nas Stwórca. Tak uważam. Ale skoro już musicie wiedzieć...
tutejszy księżyc jest trochę silniejszy od krążących wokół
naszego świata.
- Księżyc? - powtórzył Dwukwiat. - Nie rozu...
- Widzę, że muszę wam to wyłożyć jak najprościej...
- burknął kwaśnym tonem Tethis. - Cierpię na chroniczne
pływy.
W półmroku chaty brzęknął dzwonek. Tethis przeszedł po
skrzypiącej podłodze i stanął przy skomplikowanym urządzeniu
zbudowanym z dźwigni, sznurków i dzwonków, umieszczonym na
biegnącej przez izbę głównej linie Obwodu.
Dzwonek brzęknął znowu i potem przez kilka minut
dźwięczał w dziwacznym, nierównym rytmie. Tethis słuchał,
uważnie nadstawiając ucha.
Kiedy dzwonienie ucichło, odwrócił się powoli, z troską
marszcząc czoło.
- Jesteście ważniejsi niż myślałem - rzekł. - Nie
będziecie czekać na flotę ratunkową. Zabierze was latacz.
Tak postanowili w Krullu. - Wzruszył ramionami. - A przecież
nie zawiadamiałem, że tu jesteście. Ktoś znowu pił wino z
orzechów vuo skeeh.
Ujął spory drewniany młotek zawieszony na filarze obok
dzwonków i wybił nim krótki kurant.
- Kolejni odcinkowi będą sobie przekazywać tę wiadomość,
aż dotrze do Krulla - wyjaśnił. - Genialne, prawda?
*
Nadleciał, pędząc o wzrost człowieka nad powierzchnią
morza, pozostawiając za sobą spieniony ślad - to brutalnie
uderzała o wodę moc, jaka utrzymywała go w powietrzu.
Rincewind wiedział, co to za moc. Był tchórzem, nie
zaprzeczał; był niekompetentny i nawet jako nieudacznik
marnie sobie radził. Mimo to był jednak swego rodzaju
magiem; znał jedno z Ośmiu Wielkich Zaklęć, sam Śmierć miał
przyjść po niego, gdy będzie umierał, i na pierwszy rzut oka
potrafił rozpoznać dobrze wyregulowaną magię.
Soczewka sunąca ku wyspie miała średnicę około dwudziestu
stóp i była całkowicie przezroczysta. Na obwodzie siedziało
kilkunastu ludzi w czarnych szatach, każdy przypięty
skórzaną uprzężą, każdy wpatrzony w fale z wyrazem takiego
cierpienia, takiego wstrętu, aż zdawało się, że przejrzysta
platforma obramowana jest szeregiem maszkaronów.
Rincewind odetchnął z ulgą. Był to dźwięk tak niezwykły,
że aż Dwukwiat oderwał wzrok od nadlatującego dysku.
- Jesteśmy ważni, to jasne - wyjaśnił Rincewind. - Nie
marnowaliby całej tej magii na dwójkę potencjalnych
niewolników.
Uśmiechnął się szeroko.
- A co to jest? - spytał Dwukwiat.
- No cóż, sam dysk został pewnie stworzony w Cudownym
Koncentratorze Fresnela - odparł autorytatywnie mag. -
Wymaga to wielu rzadkich i nietrwałych składników, takich
jak tchnienie demona i tak dalej. Potrzeba co najmniej
ośmiu magów czwartej rangi, by sobie go wyobrazili. Ci
magowie, którzy siedzą dookoła, muszą być utalentowanymi
hydrofobami...
- Chcesz powiedzieć, że nienawidzą wody?
- Nie, to by nic nie dało. Nienawiść jest siłą
przyciągającą, tak jak miłość. Oni czują obrzydzenie do
wody, sama idea wody budzi w nich wstręt. Naprawdę dobrego
hydrofoba trzeba szkolić od urodzenia, na odwodnionej
wodzie. Kosztuje to majątek, nawet jeśli liczyć samą magię.
Za to potem umieją znakomicie zamawiać pogodę. Chmury
deszczowe zwyczajnie rezygnują i płyną gdzie indziej.
- To okropne - odezwał się wodny troll za ich plecami.
- Wszyscy umierają młodo. - Rincewind nie zwrócił na
niego uwagi. - Po prostu nie mogą żyć sami ze sobą.
- Czasami wydaje mi się, że można przez całe życie
wędrować po dysku i nie zobaczyć wszystkiego - westchnął
Dwukwiat. - A teraz okazuje się, że są jeszcze inne światy.
Kiedy pomyślę, że mogę umrzeć i nie widzieć nawet setnej
części tego, co bym chciał, czuję się, no... - Urwał na
chwilę. - Chyba pokorny. I bardzo zły, naturalnie.
Wyrzucając zasłonę piany, latacz zatrzymał się parę sążni
od osiowego brzegu wyspy. Zakapturzona postać, stojąca przy
grubym filarze w samym środku platformy, skinęła na nich.
- Lepiej idźcie - poradził troll. - Nie lubią czekać.
Miło było was poznać.
Pożegnał obu wilgotnym uściskiem dłoni i odprowadził
kawałek od brzegu. Dwóch najbliższych hydrofobów odsunęło
się z wyrazem wyjątkowego obrzydzenia.
Postać w kapturze wyciągnęła rękę i rozwinęła sznurową
drabinkę. W drugiej trzymała srebrny pręcik, który roztaczał
wokół niedwuznaczną aurę czegoś zaprojektowanego do
zabijania ludzi. Pierwsze wrażenie Rincewinda potwierdziło
się, kiedy postać uniosła pręcik i od niechcenia machnęła
nim w stronę brzegu. Kawał skały zniknął, zostawiając tylko
niewielki szary obłoczek nicości.
- To, żebyś nie myślał, że boję się tego użyć -
oświadczyła postać.
- Że ty się boisz? Ty? - zdziwił się Rincewind.
Postać parsknęła.
- Wiemy o tobie wszystko, czarowniku Rincewindzie. Jesteś
człowiekiem podstępnym i wielkiego sprytu. Śmiejesz się w
twarz Śmierci. Nie oszukasz mnie swym udawanym tchórzostwem.
Rincewind bez trudu oszukał sam siebie.
- Ja... - zaczął i zbladł, gdy pręt nicości skierował się
w jego stronę. - Widzę, że wszystko o mnie wiecie -
dokończył słabym głosem i usiadł ciężko na gładkiej
powierzchni.
On i Dwukwiat, na polecenie zakapturzonego dowódcy,
przypięli się do pierścieni wbudowanych w powierzchnię
przezroczystego dysku.
- Jeśli choćby pomyślę, że rzucasz zaklęcie... - odezwała
się ciemność spod kaptura - ...zginiesz. Trzeci kwadrant
załagodzić, dziewiąty kwadrant podwoić, cała naprzód!
Ściana wody trysnęła w powietrze za Rincewindem; dysk
szarpnął gwałtownie. Zapewne przerażająca obecność morskiego trolla
w cudowny sposób wpłynęła na koncentrację umysłów
hydrofobów, ponieważ platforma wystartowała ostro i dopiero
dziesięć sążni nad falami przeszła do lotu poziomego.
Rincewind spojrzał w dół przez przezroczystą powierzchnię i
natychmiast tego pożałował.
- Znowu w drodze - stwierdził wesoło Dwukwiat. Odwrócił
się i pomachał trollowi, który zmienił się już w mały
punkcik na samej krawędzi świata.
Rincewind popatrzył na niego gniewnie.
- Czy ciebie nigdy nic nie martwi? - zapytał.
- Ciągle żyjemy, prawda? A sam powiedziałeś, że nie
zadawaliby sobie takich trudów, gdybyśmy mieli zostać
zwykłymi niewolnikami. Tethis na pewno przesadzał. Sądzę, że
odeślą nas do domu. Ale najpierw naturalnie obejrzymy sobie
Krull, Muszę przyznać, że to wszystko zapowiada się
fascynująco.
- A tak - przyznał głucho Rincewind. - Fascynująco.
I pomyślał: poznałem już emocje i poznałem nudę. Nuda
była lepsza.
Gdyby któryś z nich spojrzał akurat w dół, dostrzegłby
dziwną, trójkątną falę rozcinającą powierzchnię wody.
Wierzchołek fali wskazywał wyspę Tethisa. Ale nie spojrzeli.
Dwudziestu czterech hydrofobicznych czarowników patrzyło,
ale dla nich był to po prostu kolejny fragment ohydy, nie
różniący się od morza płynnej grozy dookoła. I chyba mieli
rację.
*
Jakiś czas przed tymi wydarzeniami płonący okręt piratów
z sykiem zanurzył się pod fale i rozpoczął długi, powolny
zjazd do odległego, pokrytego mułem dna. Bardziej odległego
niż zazwyczaj, ponieważ bezpośrednio pod przeżartym kilem
znajdował się Rów Gorunny - bruzda w powierzchni Dysku tak
głęboka, czarna i tak podobno groźna, że nawet krakeny
zapuszczały się tam lękliwie i tylko parami. W podobno mniej
groźnych szczelinach ryby używały swych naturalnych świateł
i na ogół radziły sobie całkiem nieźle. W Gorunnie ich nie
zapalały; skradały się, jeśli w ogóle istota bez nóg może
się skradać. Często wpadały na różne przeszkody.
Przerażające przeszkody.
Toń wokół statku zmieniła się z zielonej w fioletową, z
fioletowej w czarną, z czarnej w mroczną tak absolutnie, że
w porównaniu z nią czerń zdawała się ledwie szarością.
Straszliwe ciśnienie zmiażdżyło już większość desek.
Opadał szeroką spiralą między gajami koszmarnych polipów
i dryfującymi lasami wodorostów, lśniących słabo mdłymi
kolorami. Stwory muskały go miękkimi, zimnymi mackami,
przepływając w lodowatej ciszy.
Nagle coś uniosło się z mułu i połknęło go na jeden
kęs.
Jakiś czas później wyspiarze z niewielkiego krawędziowego
atolu ze zdumieniem znaleźli w swojej własnej małej lagunie
porozbijanego o skały straszliwego morskiego potwora;
składał się wyłącznie z macek, dziobów i ślepi. Zdumiewały
też jego rozmiary, był bowiem sporo większy niż wioska. Lecz
zdumienie wyspiarzy było niczym w porównaniu z wyrazem
gigantycznego zaskoczenia na pysku martwego stwora, który
najwyraźniej został stratowany na śmierć.
Kawałek dalej w stronę Krawędzi dwie małe łodzie ciągnęły
sieć na drapieżne, samodzielnie pływające ostrygi, obficie
występujące w tym akwenie. Złapały coś, co holowało je obie
przez kilka mil, nim kapitan wykazał dość przytomności
umysłu, by odrąbać liny.
Lecz nawet jego zdumienie było niczym wobec doznań
mieszkańców ostatniego atolu w archipelagu. Następnej nocy
obudziły ich dobiegające z tutejszej maleńkiej dżungli
przeraźliwe trzaski i odgłosy łamanych drzew. Rankiem co
odważniejsi wyspiarze ruszyli na zwiady. Powalone drzewa
leżały szerokim pasem biegnącym od osiowego brzegu atolu
wprost ku Krawędzi. Znaleźli też pozrywane liany, zdeptane
krzewy oraz kilka oszołomionych i bardzo złych ostryg.
*
Lecieli dostatecznie wysoko, by widzieć oddalający się
szeroki łuk Krańca, przesłaniany puszystymi obłoczkami,
które przez większość czasu miłosiernie zakrywały wodospad.
Morze, ciemnoniebieskie i poplamione cieniami chmur,
wyglądało z wysoka niemal pociągająco. Rincewind zadrżał.
- Przepraszam... - odezwał się.
Zakapturzona postać porzuciła obserwację zamglonego
horyzontu i groźnie wzniosła pręt.
- Nie mam ochoty tego używać - oznajmiła.
- Naprawdę?
- A co to w ogóle jest? - zainteresował się Dwukwiat.
- Różdżka Całkowitej Negacji Ajanduraha - wyjaśnił
Rincewind. - I prosiłbym, żeby nią tak nie machać. Może
wypalić - dodał, wskazując lśniący koniec różdżki. -
Chciałem powiedzieć, że to wszystko bardzo nam pochlebia,
cała ta magia użyta na naszą cześć i w ogóle, ale nie warto
posuwać się tak daleko. I...
- Zamknij się!
Postać odrzuciła kaptur i okazała się niezwykłej barwy
kobietą. Miała czarną skórę. Nie ciemnobrązową jak Urabewe
ani lśniącą i niebieskoczarną jak mieszkańcy nawiedzanego
monsunami Klatch, ale czarną jak północ na dnie głębokiej
jaskini. Włosy i brwi były koloru światła księżyca i taki
sam odcień miały wargi. Wyglądała na piętnastoletnią i
bardzo przestraszoną.
Rincewind nie mógł nie zauważyć drżenia dłoni trzymającej
różdżkę - przede wszystkim dlatego, że trudno przeoczyć
gwałtowną śmierć kołyszącą się niepewnie o pięć stóp od
własnego nosa. Pojął - wolno, gdyż było to dla niego uczucie
zupełnie nowe - że ktoś na tym świecie się go boi. Sytuacja
odwrotna zdarzała się tak często, że zaczął ją traktować
jako coś w rodzaju prawa natury.
- Jak ci na imię? - zapytał uspokajającym tonem. Może i
była przestraszona, ale trzymała różdżkę. Gdybym ja miał
taką różdżkę, pomyślał, niczego bym się nie bał. Co w imię
Stworzenia ona sobie wyobraża, że mogę zrobić?
- Moje imię jest nieistotne - odparła.
- Śliczne imię. Dokąd nas zabierasz i po co? Chyba możesz
powiedzieć.
- Lecimy do Krulla - odparła dziewczyna. - I nie kpij ze
mnie, Osianinie. Bo użyję różdżki. Muszę was dowieźć żywych,
ale nikt nie mówił o dowożeniu w całości. Na imię mi
Marchesa i jestem magiem piątej rangi. Zrozumiano?
- Ponieważ wiesz o mnie wszystko, wiesz również, że nigdy
nie zostałem nawet Neofitą - odparł Rincewind. - Właściwie
nie jestem magiem. - A zauważywszy minę Dwukwiata, dodał
pospiesznie: - Jedynie swego rodzaju magiem.
- Nie potrafisz czarować, gdyż jedno z Ośmiu Wielkich
Zaklęć niezatarcie wryło ci się w pamięć - stwierdziła
Marchesa, z wdziękiem przenosząc ciężar ciała z nogi na
nogę, gdy platforma zakreśliła szeroki łuk nad falami. -
Dlatego wyrzucono cię z Niewidocznego Uniwersytetu. Wiemy.
- Przecież sama mówiłaś, że jest czarownikiem podstępnym
i wielkiego sprytu - zaprotestował Dwukwiat.
- Tak, ponieważ każdy, kto przeżył to, co on przeżył...
z czego większość została wywołana jego skłonnością do
podawania się za maga... no cóż, taki ktoś musi być rodzajem
czarownika - wyjaśniła Marchesa. - Ostrzegam cię,
Rincewindzie. Jeśli wzbudzisz moje choćby najlżejsze
podejrzenie, że wypowiadasz Wielkie Zaklęcie, zabiję cię. -
Rzuciła mu groźne, choć nieco nerwowe spojrzenie.
- Sądzę, że najlepszym wyjściem byłoby, wiesz, gdybyś
wysadziła nas gdzieś po drodze - zaproponował Rincewind. -
To znaczy... jesteśmy wdzięczni za uratowanie życia i w
ogóle, więc gdybyście teraz dali nam spokój, z pewnością
wszyscy...
- Mam nadzieję, że nie zamierzacie zrobić z nas niewolników
- wtrącił Dwukwiat.
Marchesa była szczerze zdumiona.
- Ależ skąd! Skąd coś takiego przyszło wam do głowy?
Wasze życie w Krullu będzie przyjemne i wygodne...
- To dobrze - ucieszył się Rincewind.
- Tyle że niezbyt długie.
*
Krull okazał się dużą wyspą, górzystą i gęsto zalesioną,
z przyjemnymi białymi budynkami widocznymi tu i ówdzie wśród
drzew. Grunt podnosił się stopniowo ku Krawędzi, tak że
najwyższy punkt Krulla wystawał trochę poza nią. Tutaj
właśnie Krullianie wznieśli swe największe miasto, a że duża
część budulca pochodziła z sieci Obwodu, domy w Krullu miały
zdecydowanie żeglarski charakter.
Ujmując rzecz bez ogródek, całe statki zostały gładko
spojone razem i przekształcone w budynki. Triremy, akacje i
karawele sterczały pod dziwnymi kątami z chaosu desek.
Malowane galeony i osiańskie smoki z dziobów przypominały
obywatelom Krulla, że ich bogactwo pochodzi z morza.
Barkentyny i karraki nadawały niezwykły kształt większym
budowlom. Miasto wznosiło się rząd za rzędem pomiędzy
zielonkawoniebieskim oceanem Dysku a miękkim morzem chmur
Krawędzi, zaś osiem kolorów Krańcowej Tęczy odbijało się we
wszystkich oknach i w szkłach teleskopów licznych tutaj
astronomów.
- Okropne - ocenił Rincewind.
Platforma leciała teraz wzdłuż samego brzegu Krańcowego
Wodospadu. Bliżej Krawędzi wyspa była nie tylko coraz
wyższa, ale też coraz węższa, więc pojazd mógł nad wodą
dotrzeć niemal do centrum miasta. Z bariery wzdłuż
krawędziowej skarpy wyrastały liczne pomosty sięgające w
pustkę. Soczewka poszybowała gładko ku jednemu z nich i
przybiła tak miękko, jak łódź mogłaby dopływać do nabrzeża.
Czekało już czterech strażników o takich samych księżycowych
włosach i czarnych twarzach jak Marchesa. Nie mieli broni,
ale gdy tylko Dwukwiat z Rincewindem wygramolili się na
pomost, schwycili ich za ramiona i trzymali dostatecznie
mocno, by porzucili wszelkie myśli o ucieczce.
Dwudziestu czterech hydrofobicznych magów i Marchesa
zostali w porcie, a strażnicy z jeńcami ruszyli dziarsko
aleją wijącą się wśród domów-statków. Wkrótce dotarli do
czegoś w rodzaju pałacu, częściowo wykutego w skale urwiska.
Rincewind zapamiętał niewyraźne, jasno oświetlone tunele i
dziedzińce pod otwartym, choć dalekim niebem. Kilku
podstarzałych mężczyzn w szatach pokrytych okultystycznymi
symbolami z zaciekawieniem obserwowało przemarsz całej
szóstki. Kilka razy zauważył hydrofobów, łatwo
rozpoznawalnych po niezmiennym grymasie wstrętu do własnych
płynów cielesnych. Widział też wlokących się ludzi, którzy
musieli być niewolnikami. Nie miał czasu, by przemyśleć te
spostrzeżenia, gdyż otworzyły się jakieś drzwi i więźniowie
delikatnie acz stanowczo zostali wepchnięci do komnaty.
Drzwi zatrzasnęły się za nimi.
Rincewind i Dwukwiat odzyskali równowagę i rozejrzeli
się wokół.
- O rany - rzekł niepewnie Dwukwiat po chwili milczenia,
kiedy to bezskutecznie usiłował znaleźć bardziej odpowiednie
słowo.
- To jest cela więzienna? - zastanawiał się głośno Rincewind.
- Całe to złoto, jedwabie i reszta - dodał Dwukwiat.
- Jeszcze czegoś takiego nie widziałem.
W samym środku komnaty, na dywanie tak głębokim i
miękkim, że Rincewind stąpał po nim niepewnie w obawie, że
to jakaś kudłata, lubiąca podłogę bestia, stał długi stół
uginający się pod ciężarem jadła. Były to głównie dania z
ryb, między innymi największy i najpiękniej ozdobiony homar,
jakiego mag widział. Stały też misy i patery z niezwykłymi
potrawami, jakich nie widział nigdy. Ostrożnie wyciągnął
rękę i wybrał jakiś fioletowy owoc obsypany zielonymi
kryształkami.
- Kandyzowany morski jeżowiec - oznajmił zgrzytliwy,
uprzejmy głos tuż za nim. - Wielki delikates.
Szybko upuścił jeżowca i obejrzał się. Zza ciężkich
zasłon wyszedł jakiś starzec, wysoki, chudy i niemal
dobrotliwy w porównaniu z innymi, jakich Rincewind ostatnio
widywał.
- Puree z morskich ogórków także jest wyśmienite -
poinformował konwersacyjnym tonem. - Te małe zielone kąski
to młode rozgwiazdy.
- Dziękuję za ostrzeżenie - wykrztusił słabo Rincewind.
- Są całkiem dobre - wtrącił Dwukwiat z pełnymi ustami.
- Myślałem, że lubisz morskie dania.
- Ja też myślałem. Z czego to wino? Wyciskane gałki
oczne ośmiornic?
- Morskie winogrona - odparł starzec.
- Doskonale. - Rincewind wychylił kielich. - Niezłe.
Może trochę słonawe.
- Morskie winogrona to rodzaj niedużych meduz - wyjaśnił
obcy. - Ale naprawdę powinienem się przedstawić. Dlaczego
twój przyjaciel nabrał takiego dziwnego koloru?
- Pewnie szok kulturowy - stwierdził Dwukwiat. - Mówiłeś,
że jak ci na imię?
- Nie mówiłem. Jestem Garhartra, Mistrz Gościnności.
Mój obowiązek i przyjemność polega na uczynieniu waszego
pobytu tutaj możliwie rozkosznym. - Skłonił się. - Jeśli
życzycie sobie czegoś, wystarczy poprosić.
Dwukwiat usiadł na ozdobnym fotelu z macicy perłowej, z
kielichem oleistego wina w jednej, a kałamarnicą w cukrze w
drugiej ręce. Zmarszczył czoło.
- Chyba czegoś tu nie rozumiem - wyznał. - Najpierw
powiedziano nam, że mamy być niewolnikami...
- Nikczemna kaczka! - przerwał Garhartra.
- Co to znaczy "kaczka"? - zainteresował się Dwukwiat.
- Chciał pewnie powiedzieć, że to nieprawda - wyjaśnił
Rincewind z drugiego końca stołu. - Czy te herbatniki są
z czegoś naprawdę obrzydliwego? Jak myślisz?
- ...następnie uratowano nas, wydatkując wielkie ilości
energii magicznej...
- Ze sprasowanych wodorostów - burknął Garhartra.
- ...ale zaraz potem grożono nam, również marnując sporo
magicznej mocy...
- Tak. Myślałem, że to coś w rodzaju wodorostów - zgodził
się Rincewind. - Smakują tak, jak smakowałyby wodorosty,
gdyby ktoś był takim masochistą, żeby ich próbować.
- ...po czym zostaliśmy sponiewierani przez strażników
i wrzuceni tutaj...
- Delikatnie wepchnięci - poprawił Garhartra.
- ...do, jak się okazało, zdumiewająco wystawnej komnaty,
gdzie czeka całe to jedzenie i człowiek twierdzący, że
poświęci swe życie, by nas uszczęśliwić - zakończył
Dwukwiat. - Chodzi mi właśnie o ten brak spójności.
- Ehm - wtrącił Rincewind. - On chce wiedzieć, czy znowu
zaczniecie być ogólnie nieprzyjemni? Czy to tylko przerwa
obiadowa?
Garhartra uspokajającym gestem wzniósł ręce.
- Proszę... proszę... Musieliśmy koniecznie doprowadzić
was tutaj jak najprędzej. I nie zamierzamy uczynić
z was niewolników. Tego możecie być całkiem pewni.
- To pięknie - odetchnął Rincewind.
- Natomiast owszem, zostaniecie złożeni w ofierze -
kontynuował pogodnie Garhartra.
- W ofierze? Chcecie nas zabić? - wykrzyknął mag.
- Zabić? No oczywiście. Naturalnie! Co by to była za
ofiara bez zabijania? Ale nie martwcie się: umrzecie
względnie bezboleśnie.
- Względnie? Względem czego?
Rincewind podniósł wysoką zieloną butelkę, pełną
meduzowego wina z morskich winogron i z całej siły cisnął
nią w Mistrza Gościnności. Ten podniósł dłoń, jakby chciał
się zasłonić.
Z jego palców z trzaskiem strzeliły oktarynowe płomienie,
a powietrze stało się nagle gęste i oleiste, co świadczyło o
silnym wyładowaniu magicznym. Butelka zwolniła i zatrzymała
się w locie, wirując powoli.
Równocześnie niewidzialna moc uniosła Rincewinda i
rzuciła przez całą komnatę, aż bez tchu wylądował w
niewygodnej pozycji na ścianie. Wisiał tak z ustami
otwartymi w zdumieniu i wściekłości.
Garhartra opuścił dłoń i delikatnie otarł ją o szatę.
- To wcale nie sprawia mi przyjemności - zapewnił.
- Rozumiem - mruknął Rincewind.
- Ale dlaczego chcecie nas złożyć w ofierze? - zapytał
Dwukwiat. - Przecież nawet nas nie znacie!
- W tym właśnie rzecz. Składanie w ofierze przyjaciół
dowodzi braku wychowania. Poza tym, no... zostaliście
wskazani. Nie znam zbyt dobrze tego boga, o którego chodzi,
ale udzielił bardzo wyraźnych instrukcji. Przepraszam was,
teraz muszę już iść. Mam jeszcze mnóstwo pracy. Wiecie, jak
to jest. - Mistrz Gościnności otworzył drzwi i wyjrzał na
korytarz. - Czujcie się jak u siebie w domu i nie martwcie
na zapas.
- Przecież niczego nam nie wytłumaczyłeś! - jęknął Dwukwiat.
- Chyba nie warto, prawda? Po co was męczyć wiedzą,
skoro jutro rano złożą was w ofierze? Śpijcie dobrze. W
każdym razie względnie dobrze.
Zamknął drzwi. Krótki oktarynowy błysk wokół futryny
świadczył, że zostały magicznie zapieczętowane i żaden
zwykły ślusarz nie zdoła ich teraz otworzyć.
*
Dzyń, dryń, bim, brzęczały dzwonki wzdłuż Obwodu podczas
księżycowej nocy, rozbrzmiewającej rykiem Krańcowego
Wodospadu.
Terton, nadzorca 45 Odcinka, nie słyszał takiego hałasu
od tamtej pamiętnej nocy, kiedy pięć lat temu w sieć Obwodu
wpadł gigantyczny kraken. Wystawił głowę z chaty, którą z
braku dogodnych wysepek wzniesiono na palach wbitych w
morskie dno, i spojrzał w ciemność. Raz czy dwa wydało mu
się, że dostrzega w dali jakiś ruch. Prawdę mówiąc, mógł
powiosłować i sprawdzić, co spowodowało takie zamieszanie.
Lecz w lepkiej ciemności ten pomysł nie wydawał się
szczególnie znakomity. Dlatego Terton zatrzasnął drzwi, na
rozszalałe dzwonki narzucił jakieś worki i spróbował zasnąć.
Nie udało mu się, gdyż nawet główna lina Obwodu wibrowała
teraz, jakby skakało po niej coś wielkiego i ciężkiego.
Przez kilka minut Terton wpatrywał się w sufit i usiłował
nie myśleć o długich mackach i oczach wielkości jezior.
Potem zdmuchnął latarnię i ostrożnie uchylił drzwi.
Coś rzeczywiście zbliżało się wzdłuż Obwodu, wielkimi
skokami pokonując całe sążnie liny. Na moment wyłoniło się z
mgły i Terton zobaczył prostokątną, oblepioną wodorostami
plamę. Chociaż nie miała żadnych rysów, z których mógłby to
wydedukować, najwyraźniej była bardzo, ale to bardzo zła.
Chata rozpadła się w drzazgi, gdy potwór przebił się
przez ścianę. Terton ocalał, uczepiony Obwodu; kilka tygodni
później zabrała go powracająca flota ratunkowa. Po pewnym
czasie uciekł z Krulla na porwanym lataczu (jako że
wykształcił w sobie hydrofobię o niespotykanie wysokim
natężeniu) i po wielu przygodach dotarł do Wielkiego Nefu,
regionu Dysku tak suchego, że ma nawet ujemną sumę opadów.
Terton twierdził jednak, że panuje tu nieprzyjemna wilgoć.
.T:kolor.11
- Sprawdziłeś drzwi?
- Tak - odparł Dwukwiat. - I nie są mniej zamknięte
niż ostatnim razem, kiedy o to pytałeś. Jest jeszcze okno.
- Znakomita droga ucieczki - mruknął Rincewind ze swego
miejsca na ścianie. - Mówiłeś, że wychodzi na Krawędź.
Wystarczy zrobić krok, prawda, i pofrunąć w przestrzeń.
Można zamarznąć na kamień, trafić ze straszliwą prędkością
w jakiś inny świat albo runąć w płonące serce słońca.
- Warto spróbować - mruknął Dwukwiat. - Chcesz herbatnika
z wodorostów?
- Nie!
- Kiedy zejdziesz na dół?
Rincewind warknął gniewnie, po części dlatego, że
odczuwał zakłopotanie. Garhartra rzucił rzadko używane i
trudne zaklęcie zwane Osobistym Zaburzeniem Grawitacyjnym
Atavarra. W rezultacie, aż do całkowitego rozładowania czaru,
ciało Rincewinda trwało w przekonaniu, iż "dół" leży pod
kątem dziewięćdziesięciu stopni do kierunku ogólnie
akceptowanego jako "dół" przez przytłaczającą większość
mieszkańców Dysku. Dokładniej mówiąc, Rincewind stał na
ścianie.
Butelka tymczasem wisiała bez podparcia w powietrzu,
kilka łokci od niego. W jej przypadku czas... może nie
stanął do końca, ale zwolnił o kilka rzędów wielkości. Jak
dotąd jej trajektoria w ciągu kilku godzin wydłużyła się o
kilka cali, przynajmniej według oceny Rincewinda i
Dwukwiata. Szkło lśniło w blasku księżyca.
Rincewind westchnął i spróbował jakoś ułożyć się na
ścianie.
- Dlaczego ty się w ogóle nie martwisz? - spytał
rozdrażniony. - Siedzimy tu i czekamy, aż rano złożą nas w
ofierze temu czy innemu bogu, a ty spokojnie zajadasz
kanapki ze skorupiaków.
- Mam nadzieję, że jakoś się to wszystko rozwiąże.
- I nawet nie wiemy, dlaczego chcą nas zabić - mówił
dalej mag.
A chciałbyś wiedzieć, prawda?
- Ty to powiedziałeś? - spytał Rincewind.
- Co powiedziałem?
Zaczynasz słyszeć głosy, oznajmił głos w myślach
Rincewinda.
Znieruchomiał, siedząc bokiem na ścianie.
- Kim jesteś? - zapytał.
Dwukwiat spojrzał na niego z troską.
- Jestem Dwukwiat - odpowiedział. - Pamiętasz mnie chyba.
Rincewind przycisnął ręce do skroni.
- W końcu się stało - jęknął. - Tracę rozum.
Niezły pomysł, ocenił głos. I tak z niego nie korzystałeś.
Zaklęcie przyszpilające Rincewinda do ściany zniknęło z
cichym trzaskiem. Mag runął na twarz i wylądował twardo na
podłodze.
Ostrożnie... prawie mnie zgniotłeś.
Rincewind uniósł się na łokciach i sięgnął do kieszeni.
Kiedy wyciągnął rękę, na dłoni siedziała zielona żaba; oczy
lśniły jej dziwnie w blasku księżyca.
- Ty?
Połóż mnie na podłodze i odsuń się. Żaba mrugnęła.
Rincewind spełnił polecenie i odciągnął na bok
zaskoczonego Dwukwiata.
Komnata pociemniała. Rozległ się głośny świst i szum
jakby wichury. W stronę leżącego nieruchomo płaza popłynęły
wstęgi zielonego, fioletowego i oktarynowego światła,
rzucając na wszystkie strony maleńkie błyskawice. Po chwili
żaba zniknęła w złocistym obłoku, który sięgał coraz wyżej,
napełniając komnatę ciepłym, żółtym blaskiem. W jego wnętrzu
drżał ciemniejszy kształt, który na ich oczach wydłużał się
i falował. A przez cały czas wibrował cienki, ogłuszający
pisk pola magicznego o wysokim natężeniu...
Magiczne tornado zniknęło równie nagle, jak się pojawiło.
A w miejscu, które przed chwią zajmowała żaba, siedziała
żaba.
- Fantastyczne - stwierdził Rincewind.
Żaba spojrzała na niego z wyrzutem.
- Naprawdę zadziwiające. Żaba przemieniona magicznie
w żabę. Cudowne.
- Obejrzyj się - zażądał głos zza jego pleców. Był to
głos miękki i kobiecy, niemal atrakcyjny; taki głos, z
którym człowiek chętnie by wypił parę kufli... tyle że
dobiegał z miejsca, skąd żaden głos dobiegać nie powinien.
Zdołali odwrócić się pozostając nieruchomi jak posągi na
cokołach.
W słabym blasku przedświtu stała tam kobieta. Wyglądała...
była... miała... właściwie to ona...
Potem Rincewind i Dwukwiat nie mogli dojść do zgody w
kwestii jakiegokolwiek szczegółu jej wyglądu. Tyle tylko, że
wydawała się piękna (jakie konkretnie cechy fizyczne czyniły
ją piękną, nie potrafili dokładnie stwierdzić) i że miała
zielone oczy. Nie zwyczajnie bladozielone - w kolorze
roziskrzonych szmaragdów i błyszczące niczym skrzydła ważki.
Jednym z niewielu znanych Rincewindowi czysto magicznych
faktów był ten, że żaden bóg czy bogini, choć pod wszelkimi
innymi względami mogli być zmienni i wewnętrznie sprzeczni,
nie potrafią odmienić koloru ani natury swych oczu...
- P... - zaczął.
Uniosła dłoń.
- Wiesz, że jeśli wypowiesz moje imię, będę musiała
odejść - syknęła. - Z pewnością przypominasz sobie, że
jestem tą, która przybywa tylko nie wzywana?
- Ehm... Tak, chyba sobie przypominam - wychrypiał mag,
starając się nie patrzeć w te oczy. - Jesteś tą, którą
nazywają Panią.
- Tak.
- To znaczy, że jesteś boginią? - wtrącił podniecony
Dwukwiat. - Zawsze chciałem poznać jedną z nich.
Rincewind zesztywniał, czekając na wybuch gniewu. Pani
jednak uśmiechnęła się tylko.
- Twój przyjaciel mag powinien nas sobie przedstawić.
Rincewind odchrząknął.
- Eee... tak. - rzekł. - Pani, to jest Dwukwiat, turysta...
- Pomagałam mu przy kilku okazjach...
- ...Dwukwiacie, to Pani. Pani i nic więcej, jasne? Nic.
Nie próbuj nawet nadawać jej jakiegoś imienia, dobrze? -
ciągnął desperacko, rzucając znaczące spojrzenia, które
jednak na małym człowieczku nie robiły żadnego wrażenia.
Rincewind poczuł dreszcz. Oczywiście, nie był ateistą; na
Dysku bogowie surowo rozprawiali się z ateistami. Przy tych
nielicznych okazjach, kiedy miał trochę zbędnych drobnych,
zawsze starał się je wrzucić do jakiejś skarbonki przy
świątyni, wedle zasady, że człowiekowi nigdy dość
przyjaciół. Zwykle jednak nie naprzykrzał się bogom i miał
nadzieję, że oni odpłacą mu tym samym. I bez nich życie było
dostatecznie skomplikowane.
Wśród bogów było jednak dwoje naprawdę przerażających.
Reszta to po prostu ludzie, tylko trochę potężniejsi,
lubiący wino, wojnę i kobiety. Ale Los i Pani budzili lęk.
W Dzielnicy Bogów w Ankh-Morpork Los miał niewielką,
ciężką, ołowianą świątynię, gdzie wychudli czciciele o
pustych oczach spotykali się w ciemne noce dla odprawiania
przednaznaczonych i dość bezsensownych rytuałów. Pani nie
miała żadnych świątyń, choć niektórzy twierdzili, że jest
najpotężniejszą boginią w całej historii Stworzenia. Kilku
co odważniejszych członków Gildii Graczy próbowało raz
eksperymentować z jej kultem w najgłębszych podziemiach
siedziby Gildii. W ciągu tygodnia wszyscy zginęli od nędzy,
mordów lub zwyczajnej Śmierci. Była Boginią Której Nie Wolno
Nazywać; ci, którzy jej szukali, nigdy nie znaleźli; znane
jednak były przypadki, gdy zjawiała się, by pomóc tym w
największej potrzebie. A z drugiej strony czasem się nie
zjawiała. Taka już była. Nie lubiła klekotania różańców, ale
pociągał ją grzechot kości. Nikt z ludzi nie wiedział, jak
wygląda, chociaż wielokrotnie człowiek, który w ostatnim
rozdaniu postawił swe życie, podnosił karty i spoglądał Jej
prosto w twarz. Oczywiście, czasem nie spoglądał. Pośród
wszystkich bogów ją najczęściej błogosławiono i najczęściej
przeklinano.
- Tam, skąd pochodzę, nie mamy bogów - wyjaśnił Dwukwiat.
- Ależ macie - odparła Pani. - Wszyscy mają. Po prostu
nie uważacie ich za bogów.
Rincewind otrząsnął się w myślach.
- Posłuchaj - rzekł. - Nie chciałbym wyjść na gbura, ale
za parę minut pewni ludzie wejdą przez te drzwi, wyprowadzą
nas stąd i zabiją.
- Tak - przyznała Pani.
- Pewnie nie powiesz nam, dlaczego? - wtrącił Dwukwiat.
- Powiem. Krullianie zamierzają wysłać poza Krawędź Dysku
spiżowy pojazd. Głównym celem wyprawy będzie zbadanie płci
A'Tuina, Żółwia Świata.
- To przecież nie ma sensu - zauważył Rincewind.
- Wcale nie. Pomyśl tylko. Pewnego dnia A'Tuin może
spotkać innego przedstawiciela gatunku chelys galactica
pośród wiecznego mroku, przez który płynie. Będą walczyć?
Zaczną się parzyć? Odrobina wyobraźni przekona cię, że płeć
Wielkiego A'Tuina może być dla nas kwestią niezwykle wręcz
istotną. Przynajmniej tak uważają Krullianie.
Rincewind usiłował nie myśleć o parzących się Żółwiach
Światów. Nie było to całkiem łatwe.
- Dlatego postanowili wystrzelić w przestrzeń statek z
dwoma pasażerami na pokładzie - kontynuowała bogini. -
Start będzie ukoronowaniem dwudziestu lat badań. Będzie
także bardzo niebezpieczny dla obu podróżników. Próbując
zmniejszyć zagrożenie, Arcyastronom Krulla zawarł umowę z
Losem. W chwili startu ma złożyć ofiarę z dwóch ludzi. Los
ze Swej strony obiecał uśmiechnąć się do kosmicznego statku.
Piękny układ, nieprawdaż?
- A my jesteśmy ofiarami? - upewnił się Rincewind.
- Tak.
- Myślałem, że Los nie wchodzi w podobne układy. Podobno
jest nieprzekupny.
- Normalnie tak. Ale wy dwaj od dawna jesteście Mu solą w
oku. Wskazał, że właśnie wy macie być ofiarami. Pozwolił wam
uciec z rąk piratów. Pozwolił, byście zdryfowali do Obwodu.
Los bywa surowym bogiem.
Zapadła cisza. Żaba westchnęła i powędrowała pod stół.
- Czy możesz nam pomóc? - podpowiedział Dwukwiat.
- Bawicie mnie - odparła Pani. - Miewam sentymentalne
odruchy. Wiedzielibyście o tym, gdybyście zajmowali się
hazardem. Dlatego przez jakiś czas przebywałam w umyśle
żaby, a ty ocaliłeś mnie uprzejmie, ponieważ, jak
powszechnie wiadomo, nikt nie lubi patrzeć na nieuchronną
zgubę żałosnego, bezbronnego stworzonka.
- Dziękuję - mruknął Rincewind.
- Los myśli wyłącznie o tym, by was zgubić. Mogę wam
ofiarować tylko jedną szansę. Reszta zależy od was.
Zniknęła.
- O rany - odezwał się po chwili Dwukwiat. - Pierwszy
raz w życiu widziałem boginię.
Drzwi odskoczyły. Wszedł Garhartra z różdżką w dłoni, a
za nim dwóch strażników uzbrojonych w bardziej
konwencjonalne miecze.
- Witam - rzucił uprzejmie Mistrz Gościnności. - Jesteście
gotowi, jak widzę.
Gotowi, powiedział głos w umyśle Rincewinda.
Butelka, którą mag rzucił jakieś osiem godzin wcześniej,
wisiała w powietrzu, magicznie uwięziona we własnym polu
czasowym. Jednak przez te godziny początkowa mana zaklęcia
wyciekała z wolna, aż całkowita energia magiczna nie mogła
zahamować wpływów potężnego pola normalności Wszechświata.
Kiedy to nastąpiło, w przeciągu mikrosekund Rzeczywistość
zaskoczyła na powrót. Widocznym tego objawem było
niespodziewane przebycie przez butelkę ostatnich paru sążni
jej paraboli, w efekcie czego rozbiła się na głowie Mistrza
Gościnności, zasypując strażników okruchami szkła i kroplami
meduzowego wina.
Rincewind złapał Dwukwiata za rękę, kopnął bliższego
strażnika w krocze i wywlókł zaskoczonego turystę na
korytarz. Zanim Garhartra zdążył osunąć się na podłogę,
jego goście byli już daleko.
Rincewind minął zakręt i znaleźli się na balkonie
biegnącym wokół czterech ścian dziedzińca. W dole prawie
całą powierzchnię zajmowała ozdobna sadzawka, w której
między liśćmi nenufarów wygrzewało się kilka żółwi.
A przed Rincewindem stało dwóch bardzo zdziwionych magów
w charakterystycznych niebieskich i czarnych szatach
wykwalifikowanych hydrofobów. Jeden z nich, szybciej myślący
od towarzysza, uniósł dłoń i wyrecytował pierwsze słowo
zaklęcia.
Obok Rincewinda zabrzmiał krótki, ostry dźwięk: Dwukwiat
splunął. Hydrofob wrzasnął i opuścił rękę, jakby go coś
ukąsiło.
Drugi nie zdążył się ruszyć. Rincewind wpadł na niego,
machając dziko pięściami. Jeden celny cios, wspomagany całą
mocą przerażenia, wysłał przeciwnika przez balustradę,
prosto do sadzawki. Ta zareagowała bardzo dziwnie: woda
chlusnęła na boki, jakby wpadł w nią wielki, niewidzialny
balon. Wrzeszczący hydrofob zawisł w bąblu własnego pola
odrazy.
Dwukwiat obserwował to w zadziwieniu, póki Rincewind nie
pociągnął go za sobą, wskazując obiecujący korytarz.
Pobiegli, zostawiając drugiego hydrofoba wijącego się po
podłodze i wymachującego wilgotną ręką.
Przez jakiś czas słyszeli za sobą krzyki, ale skręcili w
boczny korytarz, minęli jeszcze jeden dziedziniec i wkrótce
zostawili pościg daleko. Wreszcie Rincewind wybrał
bezpiecznie wyglądające drzwi, zajrzał, przekonał się, że
komnata za nimi jest pusta, wciągnął Dwukwiata do środka i
zatrzasnął je za sobą. A potem oparł się o nie plecami i
dyszał ciężko.
- Jesteśmy zagubieni w pałacu na wyspie, na której
opuszczenie nie ma nadziei - wysapał.
- A w dodatku... zaraz! - dokończył, gdy widok wnętrza
komnaty przesączył się przez zdezorientowane nerwy wzrokowe.
Dwukwiat badał już ściany.
Ponieważ niezwykłość komnaty tkwiła w tym, że mieściła w
sobie cały Wszechświat.
*
Śmierć siedział w Swoim ogrodzie i gładził kosę osełką.
Była już tak ostra, że każdą owiewającą ulotną bryzę gładko
rozcinała na dwa zaskoczone zefirki... chociaż w milczącym
ogrodzie Śmierci bryzy trafiały się rzadko. Leżał na
osłoniętym płaskowyżu, spoglądającym z góry na splątane
wymiary świata Dysku; w tle majaczyły zimne, nieruchome,
niewiarygodnie wysokie i zadumane szczyty Nieskończoności.
Ziuut! - syczała osełka. Śmierć nucił pieśń pogrzebową
i przytupywał kościstą stopą o oszronione kamienie.
Ktoś zbliżył się od strony mglistego sadu, gdzie rosły
nocne jabłonie i skąd dochodził mdlący aromat gnijących
lilii. Śmierć z irytacją podniósł głowę; spojrzał w oczy
czarne jak wnętrze kota, pełne odległych gwiazd, nie
mających odpowiedników pośród znajomych konstelacji
wszechświata Czasu Rzeczywistego.
Śmierć i Los przyglądali się sobie nawzajem. Śmierć się
uśmiechał... nie miał wyboru, jako zbudowany z twardych
kości. Nie przerywał pracy i osełka śpiewała rytmicznie.
- Mam dla ciebie zadanie - oznajmił Los. Jego słowa
spłynęły po kosie Śmierci i rozpadły się równo na dwa
strumienie samogłosek i spółgłosek.
MAM DOŚĆ PRACY NA DZISIAJ, odparł Śmierć głosem ciężkim
jak neutronium. BIAŁA ZARAZA GRASUJE WŁAŚNIE W PSEUDOPOLIS.
WYRUSZAM TAM, BY RATOWAĆ PRZED NIĄ OBYWATELI. W TYM STULECIU
NIE WIDZIANO JESZCZE TAKIEJ PLAGI. OBOWIĄZEK NAKAZUJE MI
KRĄŻYĆ PO ULICACH MIASTA.
- Chodzi mi o tego małego wędrowca i zbuntowanego maga -
wyjaśnił spokojnie Los. Usiadł obok Śmierci i spoglądał na
daleki, wielościenny klejnot, będący wszechświatem Dysku
oglądanym z punktu ponad wymiarami.
Kosa przerwała swą pieśń.
- Umrą za kilka godzin - dodał Los. - To przesądzone.
Śmierć drgnął i osełka ruszyła znowu.
- Myślałem, że się ucieszysz.
Śmierć wzruszył ramionami, co wywierało szczególnie silne
wrażenie u kogoś, kogo jedyną widzialną formą jest szkielet.
ISTOTNIE, KIEDYŚ ŚCIGAŁEM ICH UPARCIE, przyznał. ALE
WRESZCIE ZROZUMIAŁEM, ŻE PRĘDZEJ CZY PÓŹNIEJ KAŻDY UMIERA.
WSZYSTKO UMIERA W SWOIM CZASIE. MOŻNA MNIE OKRAŚĆ, ALE NIE
MOŻNA NICZEGO ODEBRAĆ. PO CO SIĘ PRZEJMOWAĆ?
- Mnie też nie da się oszukać - warknął Los.
TAK SŁYSZAŁEM, odparł z uśmiechem Śmierć.
- Dość tego! - krzyknął Los i poderwał się. - Oni zginą!
I zniknął w rozbłysku błękitnego ognia.
Śmierć skinął głową i wrócił do Swojej pracy. Po kilku
minutach zakończył usatysfakcjonowany. Wstał i skierował
kosę na grubą i hałaśliwą świecę, która paliła się na brzegu
ławki. Dwoma zręcznymi machnięciami rozciął płomyk na trzy
jasne drzazgi. Uśmiechnął się.
Po chwili siodłał już białego rumaka, zamieszkującego
stajnię za domkiem Śmierci. Koń przyjaźnie trącał go
pyskiem; miał wprawdzie purpurowe ślepia i boki jak
naoliwiony jedwab, był jednak prawdziwym koniem z krwi i
kości, a w dodatku traktowano go lepiej niż większość
zwierząt pociągowych na Dysku. Śmierć nie był złym panem.
Ważył niewiele, a chociaż często podróżował z wypchanymi
jukami, te nie miały w ogóle żadnego ciężaru.
*
- Tyle światów! - westchnął Dwukwiat. - To fantastyczne.
Rincewind mruknął coś pod nosem i ostrożnie ruszył wokół
pełnej gwiazd komnaty. Dwukwiat stanął przed skomplikowanym
astrolabium, pośrodku którego umieszczono cały system
A'Tuin-Słonie-Dysk, odlany z brązu i wysadzany drobnymi
klejnotami. Wokół krążyły gwiazdy i planety zawieszone na
cienkich srebrnych drucikach.
- Fantastyczne - powtórzył.
Konstelacje z maleńkich, fosforyzujących pereł
rozmieszczono na wielkich gobelinach z czarnego aksamitu.
Przebywający w tej komnacie mieli wrażenie, że szybują w
międzygwiezdnej przestrzeni. Na sztalugach wisiały szkice
Wielkiego A'Tuina widzianego z różnych punktów Obwodu;
starannie zaznaczono na nich każdą olbrzymią łuskę i każdy
krater. Dwukwiat rozglądał się z wyrazem rozmarzenia na
twarzy.
Rincewind odczuwał głęboki niepokój. Najgłębszy z powodu
dwóch kombinezonów wiszących na hakach w samym środku
komnaty. Okrążył je czujnie.
Na pierwszy rzut oka zdawały się wykonane z cienkiej
białej skóry, obwieszonej paskami, mosiężnymi dyszami i
innymi wysoce podejrzanymi urządzeniami. Nogawki zakończono
wysokimi butami na grubych podeszwach, a rękawy wsunięto w
obszerne, elastyczne rękawice. Najdziwniejsze jednak były
wielkie miedziane hełmy, najwyraźniej dopasowane do ciężkich
pierścieni na kołnierzach kombinezonów. Hełmy zupełnie się
nie nadawały do obrony - lekki miecz rozciąłby je bez trudu,
nawet gdyby nie trafił w te śmieszne oszklone okienka z
przodu. Każdy z hełmów miał na czubku grzebień z białych
piór, który absolutnie nie poprawiał ogólnego wyglądu.
Rincewinda zaczynały dręczyć pewne podejrzenia, związane
z tymi kombinezonami.
Przed nimi na stole leżały mapy nieba i pokryte liczbami
skrawki pergaminu. Ktokolwiek miał nosić te kombinezony,
najwyraźniej zamierzał śmiało wyruszyć tam, gdzie nikt -
prócz pechowych żeglarzy od czasu do czasu, ale ci się nie
liczyli - jeszcze śmiało nie dotarł. Podejrzenia Rincewinda
zmieniły się w przerażającą pewność.
Obejrzał się. Dwukwiat spoglądał na niego w zamyśleniu.
- Nie... - zaczął stanowczo Rincewind.
Dwukwiat zignorował go.
- Bogini powiedziała, że dwaj ludzie mają zostać wysłani
poza Krawędź. - Oczy mu błyszczały. - Pamiętasz: troll
Tethis uważał, że potrzebna jest jakaś osłona. Krullianie
rozwiązali ten problem: kombinezony to skafandry kosmiczne.
- Nie wyglądają zachęcająco - rzucił pospiesznie
Rincewind i chwycił turystę za ramię. - Może lepiej sobie
pójdziemy? Nie ma sensu tkwić w tej...
- Dlaczego zawsze panikujesz? - zapytał rozdrażniony
Dwukwiat.
- Ponieważ całe moje życie właśnie przemknęło mi przed
oczami i nie trwało to długo. Jeśli zaraz się nie ruszysz,
to pójdę bez ciebie, gdyż lada chwila zaproponujesz, żebyśmy
włożyli...
Drzwi otworzyły się.
Do komnaty weszli dwaj potężnie zbudowani młodzi ludzie.
Mieli na sobie jedynie po parze spodenek, a jeden wycierał
się jeszcze ręcznikiem. Nie okazując śladu zdziwienia,
skinęli uciekinierom głowami.
Wyższy z nich usiadł na ławce i gestem wezwał Rincewinda.
- ?Tyo yur atl ho sooten gatrunen?
To było nieprzyjemne, ponieważ Rincewind - choć uważał
się za eksperta w większości języków używanych w
krawędziowych segmentach Dysku - po raz pierwszy w życiu
usłyszał krulliańską mowę. Nie zrozumiał ani słowa. Podobnie
jak Dwukwiat, lecz jego nie powstrzymało to przed
wystąpieniem i nabraniem tchu.
Światło w magicznej aurze otaczającej Dysk biegnie dość
wolno, niewiele szybciej niż dźwięk w nie tak precyzyjnie
wyregulowanych wszechświatach. Mimo to jest najszybsze na
całym Dysku, z wyjątkiem - w takich sytuacjach jak teraz -
umysłu Rincewinda.
Natychmiast się zorientował, że turysta zamierza
zastosować swoją niezwykłą szkołę lingwistyczną, co oznacza,
że będzie mówił we własnym języku, za to głośno i powoli.
Łokieć maga wystrzelił nagle, odbierając Dwukwiatowi
dech. Kiedy mały człowieczek spojrzał na niego obolały
i zaskoczony, Rincewind wyciągnął z ust wyobrażenie języka
i obciął je parą wyobrażonych nożyc.
Drugi chelonauta - gdyż taki był zawód ludzi, którym los
przeznaczył podróż do Wielkiego A'Tuina - podniósł głowę
znad mapy i przyglądał się temu ze zdziwieniem. Bohaterskie
czoło przecięła zmarszczka świadcząca o wielkim wysiłku
myślowym.
- ?Hor yu latruin nor u? - zapytał.
Rincewind uśmiechnął się i pchnął Dwukwiata w jego
stronę. Z bezgłośnym westchnieniem ulgi zauważył, że
turysta zainteresował się nagle leżącym na stole, sporym
mosiężnym teleskopem.
- !Sooten u! - rozkazał siedzący chelonauta.
Rincewind z uśmiechem kiwnął głową, chwycił jeden z
miedzianych hełmów i z całej siły uderzył nim w głowę
mężczyzny. Chelonauta stęknął cicho i padł na twarz.
Drugi z mężczyzn postąpił krok w ich stronę, ale Dwukwiat
trafił go teleskopem, niezbyt profesjonalnie, ale
skutecznie.
Rincewind i Dwukwiat popatrzyli na siebie ponad ciałami
ofiar.
- No dobrze! - burknął mag świadom, że przegrał jakiś
spór, chociaż nie był całkiem pewien, jaki właściwie. - Nie
musisz tego mówić. Ktoś na zewnątrz spodziewa się, że za
chwilę ci dwaj wyjdą stąd w kombinezonach. Myśleli pewnie,
że jesteśmy niewolnikami. Pomóż mi przeciągnąć ich za te
kotary, a potem...
- Lepiej włożymy skafandry - dokończył Dwukwiat,
chwytając drugi hełm.
- Tak - przyznał Rincewind. - Wiesz co? Od chwili, kiedy
zobaczyłem te kombinezony, po prostu wiedziałem, że w końcu
będę nosił jeden na sobie. Nie pytaj skąd... pewnie dlatego,
że to najgorsza rzecz, jaka mogła się nam przydarzyć.
- Sam powiedziałeś, że nie mamy jak uciec - przypomniał
Dwukwiat. Głos dobiegał przytłumiony, ponieważ turysta
wciągał przez głowę górną część skafandra. - Wszystko jest
lepsze od bycia złożonym w ofierze.
- Jak tylko pojawi się szansa, korzystamy z niej -
przypomniał mag. - Żeby ci żadne głupie myśli nie chodziły
po głowie...
Gniewnie wcisnął ręce w kombinezon i nasadził sobie hełm
na głowę. Pomyślał przelotnie, że ktoś tam w górze go
pilnuje.
- Dziękuję uprzejmie - rzucił z goryczą.
*
Na samej granicy miasta i kraju Krull wzniesiono obszerny
półkolisty amfiteatr z miejscami dla kilkudziesięciu tysięcy
ludzi. Arena była półokrągła z bardzo prostego powodu:
sięgała nad morze chmur kłębiących się u Krańcowego
Wodospadu daleko w dole. W tej chwili wszystkie miejsca były
zajęte, a widzowie zaczynali się niecierpliwić. Przybyli tu,
by obejrzeć podwójną ofiarę, a także start wielkiego statku
kosmicznego ze spiżu. Żadne z tych zdarzeń jeszcze nie
nastąpiło.
Arcyastronom wezwał do siebie Mistrza Kontroli Startowej.
- I co? - zapytał, wypełniając te krótkie trzy litery
całym leksykonem gniewu i gróźb.
Mistrz Kontroli Startowej zbladł.
- Żadnych wieści, panie - odparł, po czym dodał
niepewnie: - Prócz jednej. Jego prominencja ucieszy się
zapewne słysząc, że Garhartra odzyskał zmysły.
- To fakt, którego może jeszcze pożałować - stwierdził
Arcyastronom.
- Tak, panie.
- Ile nam zostało czasu?
Kontroler Startu spojrzał na słońce, wspinające się
szybko po niebie.
- Trzydzieści minut, wasza prominencjo. Potem Krull
odsunie się od ogona Wielkiego A'Tuina i "Śmiały Wędrowiec"
odpłynie w międzyżółwiową otchłań. Ustawiłem już przyrządy
na automatyczny...
- Dobrze, dobrze. - Arcyastronom machnął ręką. - Start
musi się odbyć. Nadal pilnujcie portu. Kiedy złapią tę
przeklętą dwójkę, z ogromną rozkoszą osobiście dokonam
egzekucji.
- Tak, panie. I...
- Co jeszcze masz mi do powiedzenia, człowieku? -
Arcyastronom zmarszczył brwi.
Kontroler Startu nerwowo przełknął ślinę. Uważał, że to
niesprawiedliwe. Nie był dyplomatą, tylko magiem-praktykiem.
Dlatego pewne bystrzejsze umysły zadbały, by to on właśnie
przekazał wieści.
- Potwór wyszedł z morza i atakuje statki w porcie -
oznajmił. - Właśnie przybył goniec.
- Duży potwór? - spytał Arcyastronom.
- Nieszczególnie, panie, chociaż podobno wyjątkowo dziki.
Władca Krulla i Obwodu zastanawiał się przez moment,
po czym wzruszył ramionami.
- Morze jest pełne potworów - stwierdził. - To jeden z
jego podstawowych atrybutów. Niech go zabiją. Aha...
Mistrzu Kontroli Startowej...
- Tak, panie?
- Jeśli nadal będę niepokojony, to pamiętaj, że dwóch
ludzi ma zostać złożonych w ofierze. Mogę okazać
wielkoduszność i zwiększyć tę liczbę.
- Tak, panie. - Mistrz Kontroli Startowej oddalił się
szybko, zadowolony, że zniknął z pola widzenia autokraty.
"Śmiały Wędrowiec" nie był już pustą spiżową skorupą, z
której kilka dni temu odłupano glinianą formę. Spoczywał na
wózku na szczycie drewnianej wieży na samym środku areny.
Szyny biegły od wieży w stronę Krawędzi, gdzie na
przestrzeni ostatnich kilku sążni skręcały nagle ku górze.
Zdaniem zmarłego Dactylosa Złotookiego, który
zaprojektował wyrzutnię startową, jak i samego "Śmiałego
Wędrowca", to ostatnie rozwiązanie miało gwarantować, iż
rozpoczynając swój długi lot statek nie zaczepi o skały. Być
może, tylko przypadkiem, z powodu tego uniesienia szyn,
statek miał także wyskoczyć jak łosoś i błysnąć teatralnie w
słońcu, nim zniknie w morzu chmur.
Trąby zagrały fanfarę i wśród oklasków tłumu pojawiła się
gwardia honorowa chelonautów. Potem wyszli z pałacu ubrani
na biało śmiałkowie.
Arcyastronom od razu zauważył, że coś jest nie w
porządku. Na przykład: bohaterowie zawsze kroczą w pewien
szczególny sposób. Z pewnością nie kołyszą się jak kaczki. A
jeden z chelonautów miał wyraźnie kaczy chód.
Tłum widzów ryczał ogłuszająco. Chelonauci i gwardia szli
przez rozległą arenę między ołtarzami. Rozstawiono je dla
rozmaitych magów i kapłanów licznych krulliańskich sekt
religijnych w celu zapewnienia sukcesu przedsięwzięcia.
Arcyastronom zmarszczył brwi. Kiedy grupa pokonała połowę
drogi, podjął decyzję. Nim chelonauci stanęli u stóp drabiny
prowadzącej do statku - czyżby dostrzegł u nich coś więcej
niż ślad wahania? - Arcyastronom zerwał się na równe nogi,
lecz jego wołanie utonęło w ogólnym gwarze. Wyciągnął rękę,
dramatycznym gestem rozczapierzając palce w układzie
klasycznym dla rzucania zaklęć. Każdy przypadkowy
przechodzień, który posiadłby umiejętność czytania z ruchu
warg, zaznajomiony także z podstawowymi dziełami na temat
magii, od razu rozpoznałby początkowe słowa Dryfującej
Klątwy Vestcake'a i przezornie uciekł co sił w nogach.
Końcowe słowa nie zostały jednak wypowiedziane.
Arcyastronom obejrzał się zaskoczony, gdy jakieś straszliwe
zamieszanie wybuchło przy wielkim łuku bramy wiodącej na
arenę. Strażnicy przebiegali pod nim i rzucając na ziemię
broń kluczyli między ołtarzami albo przeskakiwali balustradę
i kryli się wśród widzów.
Coś pojawiło się za nimi. Tłum wokół bramy zaprzestał
ochrypłych wiwatów i rozpoczął milczącą, bezlitosną walkę,
by jak najszybciej usunąć się z drogi.
To coś było niską kopułą wodorostów, sunącą wolno, lecz z
przerażającą celowością. Jeden ze strażników opanował strach
na tyle, by stanąć w drodze tego czegoś i cisnąć włócznię.
Tłum krzyknął z radości... i umilkł natychmiast, gdy kopuła
skoczyła do przodu i w jednej chwili pochłonęła śmiałka.
Arcyastronom szybkim gestem dłoni odpędził na wpół
uformowany kształt słynnej Klątwy Vestcake'a i pospiesznie
wypowiedział słowa jednego z najpotężniejszych zaklęć w swym
repertuarze: Enigmy Piekielnego Spalania.
Oktarynowy płomień tańczył wokół jego dłoni i pomiędzy
palcami, gdy władca kształtował w powietrzu złożoną runę
zaklęcia. A potem pchnął ją potężnie; świszcząc i wlokąc za
sobą smugę niebieskiego dymu, poleciała wprost w potwora.
Rozległa się bardzo satysfakcjonująca eksplozja i
fontanna ognia trysnęła w czyste poranne niebo, na wszystkie
strony rozrzucając strzępy płonących wodorostów. Potwora
skryła chmura dymu i pary, a kiedy się rozwiała, po kopule
nie został nawet ślad.
Na bruku widniał jednakże spory wypalony krąg, w którym
wciąż dymiły kępki alg i glonów.
Pośrodku kręgu stał zupełnie zwyczajny, może nieco
większy niż normalnie, drewniany kufer. Nie był nawet
nadpalony. Ktoś po drugiej stronie areny parsknął śmiechem,
ale umilkł nagle, gdy kufer uniósł się na dziesiątkach
czegoś, co mogło być tylko nogami, i zwrócił twarz ku
Arcyastronomowi. Zupełnie zwyczajny, może trochę większy
niż normalnie, drewniany kufer oczywiście nie ma twarzy,
którą mógłby zwrócić, ale ten bez wątpienia to właśnie
zrobił. Arcyastronom pojmując ten niepojęty fakt, uświadomił
sobie także z przerażeniem, że w jakiś niewytłumaczalny
sposób kufer groźnie mruży oczy.
A potem rusza prosto na niego. Władca zatrząsł się.
- Czarownicy! - ryknął. - Gdzie są moi czarownicy?
Wokół areny, zza ołtarzy i spod ławek wyłoniły się
pobladłe twarze wzywanych. Jeden z odważniejszych, widząc
minę Arcyastronoma, niepewnie uniósł ramię i cisnął szybką
błyskawicę. Pomknęła z sykiem i w deszczu białych iskier
trafiła prosto w kufer.
Był to sygnał dla wszystkich czarowników, czarodziejów i
cudotwórców w Krullu, by poderwać się gorączkowo i pod
zalęknionym spojrzeniem mistrza rzucić pierwsze zaklęcie,
jakie przyszło komu do głowy. Czary z gwizdem mknęły przez
powietrze.
Wkrótce kufer zniknął w rozszerzającej się chmurze
magicznych cząstek; kłębiła się i ukazywała widmowe
kształty. Zaklęcie za zaklęciem z wyciem padało w ten chaos.
Płomienie i błyskawice we wszystkich ośmiu kolorach
strzelały ze spienionego wiru szalejącego w miejscu, gdzie
niedawno stał kufer.
Od czasów Wojen Magów nie zdarzyło się jeszcze, by tak
wiele czarów skupiło się na tak niewielkiej powierzchni.
Samo powietrze falowało i iskrzyło. Zaklęcie odbijało się
rykoszetem od zaklęcia, wytwarzając krótkotrwałe dzikie
czary, których niedługie półżycie było jednocześnie
dziwaczne i niemożliwe do opanowania. Kamienie pod dyszącą
masą wybrzuszały się i pękały. Jeden z nich przemienił się
nawet w coś, czego lepiej nie opisywać, i zapadł się w jakiś
posępny wymiar. Zaczęły się objawiać inne skutki uboczne.
Małe ołowiane kostki wypadały z magicznej burzy i toczyły
się po rozkołysanym bruku; niesamowite kształty bełkotały i
gestykulowały obscenicznie, czworoboczne trójkąty i okręgi o
dwóch końcach istniały przez chwilę, by zatonąć w huczącej,
ryczącej chmurze wyzwolonej pierwotnej magii, jaka wrzała
wśród kamieni bruku i obejmowała cały Krull. Nie miało już
znaczenia, że czarownicy w większości zaprzestali rzucania
zaklęć i uciekli. Twór żywił się teraz obfitym w pobliżu
Krawędzi strumieniem oktarynowych cząstek. Na całej wyspie
Krull ustały wszelkie magiczne działania, gdyż cała
osiągalna mana została wessana w chmurę, sięgającą już
ćwierci mili wysokości i tworzącą przerażające kształty.
Hydrofobi wrzeszcząc spadali z lataczy w fale,
czarodziejskie napoje zamieniały się w zwykłą
zanieczyszczoną wodę, magiczne miecze topniały i wyciekały z
pochew.
Nic z tego nie przeszkodziło jednak potworowi, który u
podstawy chmury lśnił teraz jak lustro w przeraźliwej
nawałnicy mocy. I wciąż maszerował równym, niespiesznym
krokiem w kierunku Arcyastronoma.
*
Rincewind i Dwukwiat obserwowali to wszystko, ukryci w
wieży startowej "Śmiałego Wędrowca". Kompania honorowa już
dawno umknęła, pozostawiając rozrzuconą broń.
- No cóż - westchnął Dwukwiat. - Już po Bagażu.
- Nie wierz w to. Myśląca grusza jest absolutnie
niewrażliwa na wszelkie znane formy magii. Bagaż został
skonstruowany tak, by wszędzie podążać za tobą. Nie wiem,
czy rozumiesz. Jeśli umrzesz i pójdziesz do nieba,
przynajmniej będziesz miał na tamtym świecie czyste
skarpetki. Ale ja jeszcze nie zamierzam umierać, więc może
chodźmy stąd. Dobrze?
- Dokąd? - zapytał Dwukwiat.
Rincewind podniósł z ziemi kuszę i garść strzał.
- Gdziekolwiek, byle nie tutaj.
- A co z Bagażem?
- Nie martw się. Burza zwyczajnie wygaśnie, kiedy zużyje
całą swobodną magię w okolicy.
To już się działo. Skłębiona chmura unosiła się nad
areną, ale teraz wyglądała delikatnie i niegroźnie. Dwukwiat
zauważył, że zaczęła migotać niepewnie.
Wkrótce zmieniła się w blade widmo. Bagaż był widoczny
jako przysadzisty kształt wśród prawie niewidzialnych
płomieni. Wokół niego trzeszczały stygnące gwałtownie
kamienie.
Dwukwiat zawołał go cicho. Bagaż przerwał swój
nieustępliwy marsz ku loży honorowej i zdawał się uważnie
nasłuchiwać. Potem zawrócił, w skomplikowanym rytmie
przestawiając dziesiątki stóp, i skierował się do "Śmiałego
Wędrowca". Rincewind przyglądał mu się z niechęcią. Bagaż
miał żywiołową naturę, ani śladu mózgu i zabójczy stosunek
do wszystkiego, co zagroziło właścicielowi. Nie wiadomo, czy
jego wnętrze znajdowało się w tym samym układzie
przestrzenno-czasowym, co zewnętrze.
- Nawet go nie drasnęło - oznajmił wesoło Dwukwiat, gdy
kufer osiadł tuż przed nim. Szybko otworzył wieko.
- Doskonały moment, żeby zmieniać bieliznę - burknął
Rincewind. - Za chwilę wrócą tu wszyscy ci strażnicy i
kapłani, i wiesz co? Będą wściekli!
- Woda - mruczał Dwukwiat. - Cała skrzynia jest pełna
wody!
Rincewind zajrzał mu przez ramię. Nie pozostał nawet ślad
po ubraniach, sakiewkach z pieniędzmi czy innych rzeczach
należących do turysty. Cała skrzynia była pełna wody.
Fala uniosła się nagle i chlusnęła na zewnątrz. Uderzyła
o bruk, ale zamiast się rozlać, zaczęła przybierać kształt
stopy. Druga stopa i golenie pojawiły się zaraz potem; woda
ściekała do nich, jakby wypełniając niewidzialną formę. Po
chwili przed kufrem stanął morski troll Tethis. Zamrugał.
- No tak - stwierdził w końcu. - Wy dwaj. Pewnie nie
powinienem się nawet dziwić.
Rozejrzał się, ignorując ich zdumione spojrzenia.
- Siedziałem sobie przed chatką i podziwiałem zachód
słońca, kiedy ta skrzynia z rykiem wyskoczyła z wody i mnie
połknęła - wyjaśnił. - Pomyślałem, że to niezwykłe. Gdzie
jesteśmy?
- W Krullu - odparł Rincewind.
Wpatrywał się z mocą w zamknięty teraz Bagaż, który
potrafił jakoś okazać, że jest z siebie bardzo zadowolony.
Połykanie ludzi zdarzało mu się dość często, ale zawsze po
uchyleniu klapy wewnątrz była tylko bielizna Dwukwiata. Mag
gwałtownie szarpnął wieko. Wewnątrz była tylko bielizna
Dwukwiata. Idealnie sucha.
- No tak... - mruknął Tethis. Rincewind podniósł głowę.
- Co to? Czy przypadkiem nie ten statek, który zamierzają
wysłać poza Krawędź? Z pewnością!
Strzała przeleciała mu przez pierś, wzbudziwszy niewielką
zmarszczkę. Troll jakby nie zauważył tego. Za to Rincewind
owszem. Wokół areny zaczęli się pojawiać żołnierze, a kilku
zaglądało przez bramę.
Kolejna strzała odbiła się od wieży obok Dwukwiata. Na
taką odległość pociski nie miały dostatecznej siły, ale to
była tylko kwestia czasu...
- Szybko! - zarządził Dwukwiat. - Do statku! Nie ośmielą
się do niego strzelać!
- Wiedziałem, że to zaproponujesz - jęknął Rincewind.
- Po prostu wiedziałem!
Wymierzył Bagażowi kopniaka. Kufer odskoczył na kilka
kroków i groźnie kłapnął wiekiem.
Włócznia zatoczyła łuk i wbiła się w deski przy uchu
maga. Ten wrzasnął krótko i zaczął wspinać się po drabinie
za pozostałymi.
Strzały gwizdały dookoła, gdy wspinali się na wąski
pomost na grzbiecie "Śmiałego Wędrowca". Dwukwiat prowadził.
Biegł przed siebie, demonstrując przy tym - według
Rincewinda - nazbyt wiele tłumionego podniecenia.
Pośrodku statku, na samym szczycie, tkwiła wielka spiżowa
klapa z zaczepami dookoła. Troll i turysta przyklękli i
zaczęli je po kolei otwierać.
W samym sercu "Śmiałego Wędrowca" od kilku godzin drobny
piasek przesypywał się do starannie zaprojektowanej misy.
Właśnie teraz wypełnił ją w stopniu odpowiednim, by opadła
i trąciła precyzyjnie zbalansowany ciężarek. Ten zsunął
się, wyciągając zawleczkę ze skomplikowanego mechanizmu.
Ruszył łańcuch. Coś stuknęło...
- Co to było? - spytał niespokojnie Rincewind. Spojrzał
w dół.
*
Grad strzał urwał się nagle. Tłum kapłanów i żołnierzy
znieruchomiał, zapatrzony w statek. Jakiś niski,
zdenerwowany człowieczek przecisnął się do przodu i zaczął
coś wołać.
- Co to było? - spytał Dwukwiat, zajęty motylkową
nakrętką.
- Chyba coś słyszałem - odparł Rincewind. - Słuchaj -
dodał stanowczo. - Zagroźmy, że uszkodzimy tę maszynę, to
nas wypuszczą. Jasne? Nie będziemy robić nic więcej, zgoda?
- Aha - mruknął niezbyt jasno Dwukwiat. Przysiadł na
piętach. - Gotowe - stwierdził. - Teraz powinna się
otworzyć.
Kilku muskularnych mężczyzn wspinało się po drabinie.
Rincewind rozpoznał między nimi obu chelonautów. Nieśli
miecze.
- Ja... - zaczął.
Statek drgnął. A potem, nieskończenie wolno, ruszył
po szynach w dół.
Mag dostrzegł z tępą zgrozą, że Dwukwiat i troll zdołali
podnieść klapę. Metalowa drabinka prowadziła do wnętrza
kabiny. Troll zniknął w dole.
- Musimy stąd zejść - szepnął Rincewind.
Dwukwiat spojrzał na niego z dziwnym, obłąkanym uśmieszkiem.
- Gwiazdy - westchnął. - Światy. Całe niebo pełne nowych
światów. Miejsca, których nikt nie zobaczy... oprócz mnie.
Wsunął się do włazu.
- Oszalałeś do reszty - rzucił chrapliwie Rincewind.
Z trudem utrzymywał równowagę; statek przyspieszał.
Jeden z chelonautów spróbował pokonać szczelinę między
"Wędrowcem" a wieżą, wylądował na obłej burcie, przez moment
rozpaczliwie szukał oparcia i wreszcie spadł z krzykiem.
"Wędrowiec" posuwał się już całkiem prędko. Obok głowy
turysty Rincewind widział zalane słonecznym blaskiem morze
chmur i niesamowitą Krańcową Tęczę, zawieszoną kusząco
w otchłani, wabiącą głupców, by sięgnęli za daleko...
Dostrzegł też grupę ludzi, którzy wspięli się na dolną
część rampy startowej i w desperackiej próbie zatrzymania
statku kładli na szynach potężną drewnianą belkę. Koła
uderzyły o pień, ale pojazd tylko podskoczył, Dwukwiat
puścił właz i runął do kabiny, a klapa zatrzasnęła się z
przeraźliwym dźwiękiem dziesiątków małych zaczepów
wskakujących na miejsca. Rincewind zanurkował ku nim i
szarpał właz, jęcząc ze strachu.
Morze chmur zbliżyło się wyraźnie. Sama Krawędź, skaliste
obrzeże areny, była przerażająco bliska.
Rincewind wstał. Pozostało mu już tylko jedno... i zrobił
to: wpadł w panikę. Ślepy strach spadł na niego w chwili,
gdy rolki trafiły na lekkie wygięcie szyn i statek, migocząc
jak srebrny łosoś, poleciał w niebo i poza Krawędź.
Kilka sekund później zatupotały niewielkie stopy i Bagaż
skoczył z brzegu świata. Wciąż przebierając nogami, zaczął
spadać w głębiny Wszechświata.
ZAKOŃCZENIE
Rincewind ocknął się i zadrżał. Był przemarznięty.
Więc to jest to, pomyślał. Kiedy człowiek umiera, trafia
do zimnego, wilgotnego, mglistego miejsca. Do Hadesu, gdzie
lamentujące duchy zmarłych przez wieczność wędrują smętnie
po mokradłach, gdzie zwłoki fosforyzują, migocząc niepewnie
w otaczającym... chwileczkę...
Z całą pewnością Hades nie jest aż tak niewygodny. A
Rincewindowi było wyjątkowo niewygodnie. Plecy miał obolałe
w miejscu, gdzie uwierał je jakiś konar, ręce i nogi piekły
podrapane przez gałęzie, a sądząc po zawrotach głowy, musiał
nią przed chwilą uderzyć w coś twardego. Jeśli to Hades, to
z całą pewnością jest piekłem... chwileczkę...
Drzewo. Skoncentrował się na słowie, które wypłynęło
gdzieś z głębi umysłu, chociaż był to nie lada wyczyn wobec
dzwonienia w uszach i świateł migających przed oczami.
Drzewo. Takie drewniane. Otóż właśnie: gałęzie, konary i
reszta. I Rincewind leżący między nimi. Drzewo. Ociekające
wodą. A dookoła zimna, biała chmura. W dole także. A to było
dziwne...
Żył i leżał podrapany w niewielkim, ciernistym drzewku,
zakorzenionym w szczelinie skały wystającej ze spienionej,
białej zasłony Krańcowego Wodospadu. Ta świadomość uderzyła
go niczym lodowy młot. Zadygotał. Drzewo zatrzeszczało
ostrzegawczo.
Coś niebieskiego i niewyraźnego przemknęło obok,
zanurkowało na moment w grzmiące wody, powróciło i usiadło
obok głowy maga. Był to mały ptak o niebiesko-zielonych
piórach. Połknął srebrzystą rybkę pochwyconą w wodospadzie i
z zaciekawieniem spojrzał na przybysza.
Rincewind zauważył, że dookoła fruwa mnóstwo takich
ptaszków.
Unosiły się, przemykały i krążyły bez wysiłku. Co chwila
któryś wznosił dodatkowy pióropusz piany, porywając z
wodospadu kolejny smaczny kąsek. Kilka przysiadło wśród
gałęzi drzewa. Opalizowały jak klejnoty; Rincewind był
oczarowany.
Był też pierwszym człowiekiem, który zobaczył
krańcołowców, maleńkie stworzenia, które od dawna już
prowadziły styl życia niezwykły nawet na Dysku. Zanim
jeszcze Krullianie zbudowali swój Obwód, krańcołowcy
dopracowali się własnej skutecznej metody patrolowania
krawędzi świata.
Ptaszki nie przejmowały się Rincewindem. On zaś doznał
ulotnej, ale przerażającej wizji siebie, spędzającego resztę
życia na drzewie, żywiącego się surowymi ptakami i
spadającymi rybami, jeśli zdoła je pochwycić.
Drzewo poruszyło się wyraźnie. Rincewind jęknął czując,
że zaczyna zsuwać się do tyłu; zdążył pochwycić jakąś gałąź.
Tyle że prędzej czy później zaśnie...
Nastąpiła subtelna zmiana scenerii, niebo nabrało
delikatnego purpurowego odcienia. Wysoka figura w czarnej
pelerynie stanęła nagle w powietrzu obok drzewa. W ręku
trzymała kosę. Cień kaptura skrywał jej twarz.
PRZYBYŁEM PO CIEBIE, odezwały się niewidoczne usta głosem
ciężkim jak puls wieloryba.
Pień drzewa znowu zatrzeszczał, a o hełm Rincewinda
uderzył mały kamyk, pchnięty wyrywanym ze skały korzeniem.
Śmierć zawsze zjawiał się osobiście po dusze magów.
- Na co umrę? - spytał Rincewind.
Postać zawahała się.
SŁUCHAM? - zapytała.
- Przecież nic sobie nie złamałem i nie utonąłem, więc na
co mam umrzeć? Nie można zostać po prostu zabitym przez
Śmierć. Musi być jakiś powód - wyjaśnił Rincewind. Nie czuł
lęku, ku swemu niebotycznemu zdumieniu. Po raz pierwszy w
życiu nie był przestraszony. Szkoda, że to doświadczenie nie
miało trwać długo.
Śmierć najwidoczniej podjął jakąś decyzję.
MÓGŁBYŚ UMRZEĆ ZE ZGROZY, zaintonował mrok pod kapturem.
Głos wciąż brzmiał cmentarnie, ale pojawiło się też lekkie
drżenie niepewności.
- Nie z tego - odparł twardo Rincewind.
NIE MUSI BYĆ ŻADNEGO POWODU, stwierdził Śmierć. MOGĘ
CIĘ ZWYCZAJNIE ZABIĆ.
- Zaraz! Tak nie można! To by było morderstwo!
Postać westchnęła i odrzuciła kaptur. Zamiast
wyszczerzonej czaszki, której spodziewał się Rincewind,
zobaczył bladą, lekko przejrzystą i zmartwioną twarz
jakiegoś demona.
- Zupełnie mi to nie wychodzi, prawda? - zapytał
zniechęcony demon.
- Nie jesteś Śmiercią! Więc kim? - krzyknął Rincewind.
- Jestem Skrofuła.
- Skrofuła?
- Śmierć nie mógł przyjść - mruknął żałośnie demon.
- Zaraza szaleje w Pseudopolis. Musiał tam jechać i krążyć
po ulicach. Wysłał mnie.
- Nikt nie umiera na skrofuły! Mam swoje prawa. Jestem
magiem!
- Dobrze, dobrze. To miała być moja wielka szansa. Ale
popatrz na to z innej strony: jeśli uderzę cię kosą,
zginiesz równie pewnie, jakby sam Śmierć to uczynił. Kto się
dowie?
- Ja się dowiem - warknął Rincewind.
- Wcale nie. Ty będziesz martwy - odparł logicznie Skrofuła.
- Odczep się.
- Wszystko to świetnie - rzekł demon, ważąc w dłoni kosę.
- Ale czemu nie chcesz spojrzeć na tę sprawę z mojego punktu
widzenia? To zlecenie wiele dla mnie znaczy, a musisz
przyznać, że twoje życie nie było znowu takie cudowne.
Reinkarnacja może być tylko zmianą na lepsze... oj.
Zasłonił dłonią usta, ale Rincewind wyciągnął ku niemu
drżący palec.
- Reinkarnacja! - zawołał podniecony. - A więc to prawda,
co mówią mistycy!
- Niczego nie potwierdzam - rzekł z irytacją Skrofuła.
- Wyrwało mi się tylko. Do rzeczy: umrzesz z własnej woli,
czy nie?
- Nie - odparł Rincewind.
- Jak sobie życzysz.
Demon wzniósł kosę. Opadając świsnęła w całkiem
profesjonalny sposób, ale Rincewinda już tam nie było.
Znajdował się o kilka sążni niżej, a odległość rosła z każdą
sekundą. Albowiem konar tę właśnie chwilę wybrał, by pęknąć
i wysłać maga dalej w przerwaną podróż ku międzygwiezdnym
otchłaniom.
- Wracaj! - wrzeszczał demon.
Rincewind nie odpowiadał. Leżał na brzuchu na poduszce
pędzącego powietrza i spoglądał w zasłonę chmur, które
zaczynały się przerzedzać.
Zniknęły.
Poniżej zamrugał do Rincewinda cały Wszechświat. Był tam
Wielki A'Tuin, ogromny, ociężały, zryty kraterami. Był
malutki księżyc Dysku. Daleki błysk mógł być jedynie
"Śmiałym Wędrowcem". Były też gwiazdy, zadziwiająco podobne
do diamentowego proszku rozsypanego na czarnym aksamicie -
gwiazdy, które kusiły, a w końcu wzywały do siebie
najśmielszych...
Całe Stworzenie czekało, aż wpadnie w nie Rincewind.
Zrobił to.
Nie miał żadnego wyboru.
KONIEC
From "The Colour of Magic" by Terry Pratchett, originally
published by Colin Snythe Ltd, Great Britain. Copyright c
1983 by Terry Pratchett.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
LATO tuz tuz kolor txtZsbd 2st 1 2 w3 tresc 1 1 kolorJak Rozpętałem II Wojnę Światową Za Bronią 1969 DVDRip XviD KolorBD 2st 1 2 w06 tresc 1 1 kolorBroszurka 6 str[1] (kolor)WYKŁAD 2 kolor700 x 700 mm KOLOR PL 1 OKPN EN?! 10 KOLOR[1]ZSBD 2st 1 2 w11 tresc 1 5 kolor04 W war techniczne normy kolorwięcej podobnych podstron