RADIOMETR
RKP-2
Instrukcja obsługi
IO-R113-001
Edycja II Bydgoszcz 2002
ZAKA
AD URZ
DZEC
DOZYMETRYCZNYCH  POLON-ALFA Spółka z o.o.
85-861 BYDGOSZCZ, ul. GLINKI 155, TELEFON (0-52) 36 39 261, FAX (0-52) 36 39 204
www.polon-alfa.com.pl
2 IO-R113-001
SPIS TREÅšCI
3 IO-R113-001
Str.
1. WST
P 4
2 DANE TECHNICZNO-EKSPLOATACYJNE 4
3. SKA
AD KOMPLETU DOSTAWY 6
4. BUDOWA I DZIAA
ANIE RADIOMETRU 7
5. OBSA
UGA RADIOMETRU 9
6. UŻYTKOWANIE I KONSERWACJA 11
7. SKA
ADOWANIE I TRANSPORT 11
Załączniki
KARTA BADANIA
SONDA SCYNTYLACYJNA SSA-1P
1 WST
P
4 IO-R113-001
Radiometr RKP-2 jest przeznaczony do:
- pomiaru skażeń powierzchni substancjami beta promieniotwórczymi;
- pomiaru mocy przestrzennego równoważnika dawki promieniowania X i gamma;
- pomiaru skażeń powierzchni substancjami alfa promieniotwórczymi (przy użyciu
sondy zewnętrznej).
Prosta i trwała obudowa, mała masa i łatwa obsługa umożliwiają szerokie stosowanie
przyrzÄ…du przy wykrywaniu z
ródeł promieniowania i ocenie poziomu skażeń oraz jako
przyrządu pomiarowego wszędzie tam, gdzie stosuje się z
ródła promieniowania.
Radiometr RKP-2 jest szczególnie przydatny do stosowania:
- w kontroli granicznej i celnej oraz służbach ratownictwa technicznego;
- w inspektoratach sanitarno - epidemiologicznych;
- do kontroli skażeń i mocy przestrzennego równoważnika dawki w transporcie
kolejowym i drogowym;
- do kontroli skażeń rąk, odzieży roboczej, powierzchni stołów roboczych w
pracowniach radiobiologicznych oraz pracowniach medycyny nuklearnej;
- do kontroli szczelności z
ródeł jonizacyjnych czujek dymu;
- przez inspektorów ochrony radiologicznej.
2 DANE TECHNICZNO-EKSPLOATACYJNE
" Zakres pomiarowy:
skażenia emiterami alfa promieniotwórczymi 0,02 ÷ 199,9 s-1
skażenia emiterami beta promieniotwórczymi 0,02 ÷ 1999 s-1
moc przestrzennego równoważnika dawki 0,02 ÷ 1999 µSv/h
" Radionuklidy użyte do kalibracji
(współczynniki podane w Karcie Badania):
- dla promieniowania alfa Am-241
- dla promieniowania beta Cl-36; Tl-204; Sr-90/Y-90
- dla promieniowania gamma Cs-137, Co-60
" Bieg własny:
5 IO-R113-001
- przy pomiarze skażeń alfa d" 0,05 s-1
- przy pomiarze skażeń beta d" 0,23 s-1
- przy pomiarze mocy przestrzennego równoważnika dawki d" 0,23 µSv/h
" BÅ‚Ä…d statystyczny pomiaru d" 20%
" Wielkość okna pomiarowego skażeń beta 100 x 150 mm
" Gęstość powierzchniowa okna ok. 63 mg/cm2
" Czas odpowiedzi (pomiar szybki  FAST ) < 8s
" Nierównomierność charakterystyki energetycznej dla promieniowania gamma
1,4
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
10 100 1000 10000
Ene rgia (k e V )
Rys.1 Charakterystyka energetyczna.
" Charakterystyka kÄ…towa dla promieniowania gamma
6 IO-R113-001
0
0
1,2
-30 +30
-30 +30
1
1
0,8
-60 0,8 +60
-60 +60
0,6
0,6
0,4
-90 +90 -90 +90
- 100 keV
- 662 keV ( Cs -137 )
- 1,25 MeV ( Co - 60 )
Rys.2 Charakterystyki kÄ…towe.
" Zasilanie bateria 6F22 lub 6LR61 (9V)
" Pobór mocy: bez promieniowania < 3 mW
z sondÄ… SSA-1P < 40 mW
" Zakres temperatur pracy -10°C ÷ +40°C
" Wymiary 237 x 127 x123 mm
" Masa ok. 1,4 kg
3 SKA
AD KOMPLETU DOSTAWY
Radiometr 1 szt.
SÅ‚uchawka 1 szt.
Pasek nośny 1 szt.
Zapasowa folia okna pomiarowego 3 szt.
Instrukcja obsługi i Karta gwarancyjny 1 szt.
Opakowanie 1 szt.
4 BUDOWA I DZIAA
ANIE RADIOMETRU
7 IO-R113-001
Kształt i wymiary radiometru przedstawiono na rys.3.
Rys.3 Radiometr RKP-2.
Na płycie czołowej umieszczone są:
- rączka (1) z wyłącznikami zasilania (2) i (3);
- klawiatura membranowa (4);
- wyświetlacz (5);
- gniazdo słuchawki (6);
- gniazdo sondy SSA-1P (7).
Detektory (liczniki G-M) umieszczone sÄ… pod okienkiem pomiarowym. Na zewnÄ…trz
okienka umieszczone są nóżki (8) przystosowane do mocowania filtru korekcyjnego (9)
dla promieniowania gamma.
Wewnątrz przyrządu umieszczony jest głośnik pozwalający na słuchową ocenę
poziomu wskazań na najczulszym podzakresie.
Na polu odczytowym wyświetlacza umieszczone są (rys.4):
8 IO-R113-001
3
5 4 6 1 P1 P2 2
Rys.4 Wyświetlacz.
- czterocyfrowy (3,5 dekady) wskaz
nik wartości (1) wraz z przecinkami P1 i P2;
- wskaz
nik jednostek (µ Sv/h; s-1) (2);
- wskaz
nik funkcji  SLOW (3);
- wskaz
nik funkcji  FAST (4);
- wskaz
nik podłączenia sondy SSA-1P (5);
- wskaz
nik rozładowania baterii (6).
Klawiatura membranowa składa się z:
- trzech przycisków wyboru podzakresu (20; 200; 2000).
Przekroczenie podzakresu sygnalizowane jest wyświetleniem pierwszej cyfry  1 na
wyświetlaczu przy wygaszonych pozostałych cyfrach i wyświetleniem przecinka  P1
lub  P2 odpowiednio na zakresie  20 lub  200 . Przekroczenie zakresu pomiarowego
 2000 sygnalizowane jest wyświetleniem cyfry  1 przy wygaszonych pozostałych
cyfrach i przecinkach;
- przycisku  s-1 powodującego włączenie przyrządu na pomiar skażeń substancjami
beta promieniotwórczymi lub, przy użyciu sondy SSA-1P, substancjami alfa
promieniotwórczymi;
- przycisku  µSv/h powodujÄ…cego wÅ‚Ä…czenie przyrzÄ…du na pomiar mocy
przestrzennego równoważnika dawki promieniowania X i gamma.
Przy tego rodzaju pracy należy pamiętać o założeniu filtru korekcyjnego;
9 IO-R113-001
- przycisku  FAST powodującego włączenie przyrządu na pomiar szybki. Czas
odpowiedzi przy tym rodzaju pracy nie przekracza 8s. Funkcja  FAST jest również
włączona każdorazowo przy zmianie podzakresu oraz na stałe na podzakresie  2000 ;
- przycisku  SLOW powodującego zwiększenie stałej czasowej i jednocześnie
zmniejszenie fluktuacji wskazań. Użycie tej funkcji jest szczególnie wskazane przy
małym poziomie wskazań. W takiej sytuacji należy, przy włączonej funkcji  FAST ,
odczekać do kilkunastu sekund i wcisnąć przycisk  SLOW . Po ustabilizowaniu się
wskazań można dokonać ich odczytu;
- przycisku  ILLUMIN powodującego włączenie podświetlenia wyświetlacza na czas
ok. 30 s.
Umożliwia to dokonanie pomiarów w ciemności.
5 OBSA
UGA RADIOMETRU
W celu uruchomienia radiometru należy:
- zdjąć pokrywę pojemnika baterii;
- umieścić baterię w pojemniku;
- założyć ponownie pokrywę;
- włączyć przyrząd włącznikiem (2) lub (3) (rys.3).
Włącznik (2) służy do włączania radiometru w czasie trzymania go za rączkę. Włącznik
(3) służy do włączania radiometru wykorzystywanego jako przyrząd stacjonarny
poprzez postawienie go pionowo na nóżkach umieszczonych na tylnej ściance.
Pomiaru skażeń substancjami beta promieniotwórczymi należy dokonać w następujący
sposób:
- włączyć radiometr i nacisnąć przycisk  s-1 ;
- przy zamontowanym filtrze korekcyjnym odczytać wskazania poziomu biegu
własnego w ciągu 2-3 min;
- zdjąć filtr korekcyjny, zbliżyć przyrząd okienkiem do powierzchni badanej i
odczytać średnie wskazanie na możliwie najniższym podzakresie;
- określić poziom skażenia korzystając ze wzoru podanego niżej.
10 IO-R113-001
Pomiaru skażeń substancjami alfa promieniotwórczymi można dokonać tylko przy
współpracy z sondą scyntylacyjną SSA-1P.
W celu dokonania pomiaru należy:
- podłączyć sondę SSA-1P;
- włączyć radiometr i nacisnąć przycisk  s-1 ;
- po upływie 3 - 5 min. odczytać wskazania biegu własnego;
- zdjąć osłonę sondy;
- zbliżyć sondę powierzchnią czynną do powierzchni badanej na odległość możliwie
bliskÄ… (2÷3) mm i dokonać odczytu Å›rednich wskazaÅ„ na możliwie niskim podzakresie;
- określić poziom skażenia korzystając ze wzoru podanego niżej.
Uwagi:
1) Należy stosować wyłącznie sondę, z którą był kalibrowany radiometr RKP-2;
2) Podłączenia i odłączenia sondy SSA-1P można dokonać wyłącznie przy
wyłączonym zasilaniu. W przypadku wcześniejszej pracy przyrządu, należy
odczekać kilka minut po jego wyłączeniu, przed podłączeniem sondy.
3) Filtr korekcyjny charakterystyki energetycznej należy zakładać folią ołowianą
na zewnÄ…trz.
Poziom skażenia powierzchni określony jest wzorem:
W -W o
A=
[Bq / cm2]
C
gdzie: A - średnia aktywność powierzchniowa skażenia [Bq/cm2]
W - wskazania przyrządu od skażeń [s-1]
Wo - wskazania biegu własnego [s-1]
C - czułość przyrządu dla danego rodzaju skażenia podana w KARCIE
BADANIA.
W celu pomiaru mocy dawki promieniowania gamma należy:
- zamontować filtr korekcyjny;
- włączyć przyrząd;
11 IO-R113-001
- wcisnąć przycisk  µSv/h ;
- ustawić przyrząd okienkiem w kierunku z
ródła promieniowania;
- wybrać odpowiedni podzakres;
- dokonać odczytu średnich wskazań.
6 UŻYTKOWANIE I KONSERWACJA
- Po zakończeniu pomiarów, odkażeniu (w razie konieczności) i założeniu filtru
korekcyjnego, radiometr należy umieścić w opakowaniu.
- Po pracy w warunkach wilgoci lub mrozu zewnętrzne powierzchnie należy dokładnie
wytrzeć i osuszyć, a części metalowe narażone na korozję przetrzeć szmatką zwilżoną
bezkwasowÄ… wazelinÄ… technicznÄ….
- Dla zapewnienia pełnej sprawności i właściwego okresu użytkowania należy chronić
przyrząd od udarów, wstrząsów i w miarę możliwości, nie narażać na działanie
gwałtownych zmian klimatycznych, bezpośrednie długotrwałe oświetlenie słoneczne,
deszcz i pył.
- W okresach dłuższych przerw w pracy i w czasie magazynowania należy wyjąć
bateriÄ™ z pojemnika.
7 SKA
ADOWANIE I TRANSPORT
Radiometr należy przechowywać w pomieszczeniach wolnych od lotnych związków
siarki, wyziewów kwasów i zasad. Temperatura w pomieszczeniach może się zmieniać
od +10°C do +35°C a wilgotność wzglÄ™dna nie powinna przekraczać +85%.
W czasie transportu przyrząd powinien być umieszczony w opakowaniu i
zabezpieczony przedmiot możliwością mechanicznego uszkodzenia.
KARTA BADANIA
12 IO-R113-001
RADIOMETR RKP-2
1. Nr przyrzÄ…du ............................. Nr sondy SSA-1P............................
2. Nr zezwolenia na produkcję, dystrybucję i użytkowanie radiometru w ochronie
radiologicznej, wydanego przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki ......................
3. Czułość
Czułość
Radionuklid
Dane z
ródła
s-1/Bq cm-2
Cl-36
Tl-204
Sr-90/Y-90
Am-241
4. Bieg wÅ‚asny bez sondy SSA-1P z filtrem..........................................................µSv/h
bez filtru......................................................... s-1
z sondÄ… SSA-1P nr........................ ............................. s-1
W okresie gwarancji (24 miesięcy od dnia zakupu), na życzenie Klienta Producent
wykona bezpłatnie jedną kalibrację radiometru (koszty transportu pokrywa właściciel
radiometru).
Stwierdza się zgodność z Normą Zakładową ZN-95/POLON-ALFA/W/R-113
KONTROLA JAKOÅšCI
Bydgoszcz, dnia ................... .......................................
SONDA SCYNTYLACYJNA SSA-1P
13 IO-R113-001
Sonda scyntylacyjna typu SSA-1P jest przeznaczona do pomiarów skażeń powierzchni
emiterami promieniowania alfa.
Podstawowe dane techniczne:
- Powierzchnia czynna sondy ok. 85 cm2
- Nierównomierność powierzchniowa
wydajności ą10%
- Światłoszczelność jest zapewniona przy oświetleniu
zewnętrznym d" 500 lx
- Temperaturowy zakres pracy -10°C ÷ +40°C
- Zakres temperatur transportowania -25°C ÷ +55°C
- Wilgotność wzglÄ™dna (przy +25°C) d" 93%
- Średnica Ć 140 mm i Ć 66 mm
- Długość 260 mm
- Masa ok. 1,2 kg
- Długość przewodu połączeniowego 2 m.
Uwagi eksploatacyjne
Po rozpakowaniu sondy, przed pierwszym użyciem, należy uważnie obejrzeć jej
powierzchnię czołową.
POWIERZCHNIA CZOA
OWA SONDY JEST OSA
ONI
TA BARDZO CIENK
FOLI

ÅšWIATA
OSZCZELN
O G
STOÅšCI POWIERZCHNIOWEJ < 2 mg/cm2. SONDA,
KTÓRA MA W WIDOCZNYM STOPNIU USZKODZON
FOLI
NIE MOŻE BYĆ
UŻYWANA. UŻYWANIE SONDY Z USZKODZON
FOLI
SPOWODUJE
ZNISZCZENIE FOTOPOWIELACZA.
W przypadku wyraz
nego wzrostu wskazań z sondy bez obecności promieniowania alfa
należy przyrząd wyłączyć i usunąć przyczynę zwiększonego biegu własnego, którą
może być brak światłoszczelności. W czasie wykonywania pomiarów należy zwracać
uwagę, aby nie uszkodzić folii przez stawianie sondy na nierównomiernej powierzchni
(ostre wystające krawędzie, drobne przedmioty rozsypane na stole itp.). Po
zakończeniu pomiarów należy nałożyć na czoło sondy pokrywę.
14 IO-R113-001
Przy prawidłowej eksploatacji sondy nie są wymagane żadne zabiegi konserwacyjne.
Wskazane jest, aby po dÅ‚uższym okresie pracy (6 ÷ 12 miesiÄ™cy) sprawdzić czuÅ‚ość
sondy, gdyż możliwa jest niewielka zmiana tego parametru.
W przypadku stwierdzenia odchyłek, należy wprowadzić korektę w KARCIE BADANIA.
Najczęściej występującą niesprawnością sondy jest utrata światłoszczelności,
spowodowana uszkodzeniem folii osłaniającej scyntylator. Świadczą o tym
podwyższone wskazania w stosunku do biegu własnego oraz reagowania na zmiany
oświetlenia. W takim stanie sonda nie może być używana.
Jeżeli uszkodzenie folii jest niewielkie (nie jest rozdarta) i może być umiejscowione
można je usunąć przez zamalowanie temperą koloru czarnego. Farbę należy nanosić
bardzo uważnie za pomocą miękkiego pędzelka. Używanie do tego celu lakierów lub
farb opartych na rozpuszczalnikach organicznych powoduje zniszczenie folii. W celu
umiejscowienia uszkodzeń folii, korzystnie jest prześwietlić ją za pomocą żarówki w
przyciemnionym pokoju.
W przypadku, gdy uszkodzenie jest większe (rozdarcie, duża dziura), należy wymienić
osłonę scyntylatora. W tym celu należy:
- postawić sondę na stole i odkręcić 6 wkrętów mocujących ekran;
- przytrzymując jedną ręką ekran sondy odwrócić ją powierzchnią czołową ku górze;
- zdjąć ekran i uszkodzoną osłonę scyntylatora;
- założyć osłonę - kratką w stronę scyntylatora;
- założyć ponownie ekran, odwrócić sondę i wkręcić ponownie 6 wkrętów.
Wszystkie opisane czynności należy wykonać bardzo ostrożnie. Nie należy dotykać
palcami folii. Osłonę scyntylatora można chwytać jedynie za preszpanową oprawkę. Nie
należy obracać ekranu w korpusie (np. przy przekręcaniu), gdyż może to spowodować
rozdarcie folii.
PO WYMIANIE OSA
ONY SCYNTYLATORA SOND
MOŻNA WA

CZYĆ NIE
WCZEÅšNIEJ NIÅ» PO UPA
YWIE 2 GODZIN.
Jest to minimalny okres czasu, niezbędny do ustabilizowania się parametrów
fotopowielacza, naświetlonego w czasie dokonywania naprawy.
Zaleca się wykonywanie czynności związanych z odsłonięciem fotopowielacza przy
możliwie minimalnym oświetleniu.
15 IO-R113-001
ODSA
ONI
CIE FOTOPOWIELACZA PRZY WA

CZONYM WYSOKIM NAPI
CIU
POWODUJE TRWAA
E JEGO USZKODZENIE.
Po wymianie osłony scyntylatora, po upływie min. 2 godzin należy sprawdzić, czy sonda
jest światłoszczelna.
Wszelkie inne naprawy nie związane z wymianą osłony scyntylatora, należy
przeprowadzać w ZUD POLON-ALFA w Bydgoszczy.
IO-R113-001/09.02


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
IO S26 001 IIa
MCR II BIC IO
Alchemia II Rozdział 8
Do W cyrkulacja oceaniczna II rok
amd102 io pl09
Test II III etap VIII OWoUE
Recht 5 BVerfG II
java io InvalidClassException
Budownictwo Ogolne II zaoczne wyklad 13 ppoz
Język niemiecki dwujęzyczna arkusz II
Angielski II zaliczenie
przetworniki II opracowane
MiBM Zestaw II
Program wykładu Fizyka II 14 15
Neural Network II SCILAB

więcej podobnych podstron