KOMUNIKACJA SPOAECZNA
Umiejętność komunikowania się , przekazywania innym w jasny i zrozumiały
sposób istoty naszej wypowiedzi to kluczowy element tego jak osiągnąć w pracy to ,
czego się pragnie . Jest to wiedza , którą ludzie ambitni nastawieni na sukces powinni
zgłębiać , zapoznając się z różnymi pozycjami i publikacjami umożliwiając sobie tym
samym łatwiejszy i mniej konfliktowy sposób na realizację życiowych celów . Praca
kierownika grupy (menadżera ) wymaga od niego samego posiadania wielu cech charakteru
niezbędnych by zapewnić mu autorytet i szacunek ludzi , których pracą kieruje . Jednakże
punktem docelowym jest nabycie umiejętności sprawnego komunikowania się . Obojętnie czy
pracuje się z prezesami wielkich korporacji , dyrektorami, kadrą kierowniczą , czy zwykłymi
pracownikami zawsze najtrudniejsze jest co dokładnie chcemy im przekazać , a następnie
sposób najbardziej naturalny wzbudzenie ich zainteresowania i spowodowanie by zrozumieli
przekazywane przez nas treści .
Rozpatrując różne aspekty interakcji pomiędzy istotami ludzkimi zakładamy często,
że jednostki wywierają na siebie wpływ tak , jak gdyby istniał bezpośredni kontakt pomiędzy
procesami psychicznymi różnych osób. Zjawiska charakterystyczne dla komunikowania się
nie są zastrzeżone wyłącznie dla ludzi, można je łatwo zaobserwować u zwierząt.
Jedną z proponowanych pozycji dotyczących właściwego komunikowania się jest
książka Ervinga Goffman a Człowiek w teatrze życia codziennego . Autor, sięgając po
metaforę spektaklu teatralnego , opisuje w jaki sposób każde indywiduum ludzkie w swym
kontakcie z drugą osobą próbuje się jej przedstawić, jakich środków i technik społecznych
używa w celu wywarcia zamierzonego wrażenia, w jakiej formie buduje ów specyficzny
spektakl , którego autorem , aktorem i reżyserem jest ono samo. Goffman poszukuje
odpowiedzi na pytanie co zrobić by zwrócić uwagę odbiorcy pojedynczego lub zbiorowego
utrzymując ją , a w końcu sprawić by zaakceptował przesłanie i uznał je za swoje .
Poza sposobami i technikami porozumiewania się autor prezentuje wiele innych
bardzo cennych wskazówek dotyczących problematycznych aspektów kontaktów
zawodowych takich jak kreowanie własnego wizerunku, sposoby właściwego reagowanie w
typowych , często trudnych sytuacjach a także wpływania na postawy i reakcje innych wobec
nas . Autor daje nam odpowiedzi na pytania jak skutecznie zmusić innych by słuchali właśnie
nas oraz jak postępować i jak grać by z przedmiotu manipulacji stać się jej profesjonalnym
podmiotem.
Komunikowanie się dlaczego jest ono takie trudne? Goffman autor problemów w
tej dziedzinie współżycia społecznego tłumaczy, iż bogactwo znaków stwarza możliwości
zwiększania informacji i ich zródeł. Członkowie danej grupy, zespołu zazwyczaj posługują
się wyraznie ustalonym słownikiem, który umożliwia im potajemne przekazywanie ważnych
informacji. Słownik ten dotyczy wymienianych ( wśród wtajemniczonych osób) gestów i
spojrzeń, wtajemniczeni posługujący się nim mogą sobie przekazywać wskazówki sceniczne.
Czasem takie nieformalne wskazówki czy ,, znaki porozumiewawcze rozpoczynają nową
fazę przedstawienia. Na przykład ,, w towarzystwie mąż subtelnie zmieniając ton czy
postawę może dać znać żonie, że powinna już zacząć się żegnać. Jednakże najistotniejsze jest
komunikowanie się w życiu codziennym. W tym celu musimy wiedzieć , więc, o co nam ,,
tam w środku naprawdę chodzi zanim zdecydujemy się przekazać to światu zewnętrznemu,
posiąść umiejętność dokonywania świadomych wyborów, co i w jaki sposób chcemy
powiedzieć oraz umieć posłużyć się wiedzą, którą zdobyliśmy , a która może nam
przewidzieć reakcji innych ludzi na to, co chcemy im powiedzieć.
1
Bardzo ważny jest sposób przedstawiania się. Czy jest to status społeczny, uznanie,
czy może poczucie akceptacji. Zrozumienie mechanizmu motywowania jest połową sukcesu
w kreowaniu dalej idących relacji. Jako przykład możemy wyobrazić sobie dwa zespoły
przedstawiające się sobie. Członkowie każdego z zespołu starają się zachowywać tak, aby
brano ich za tych , za kogo się podają, starają się więc nie wpaść z roli. Każdy z nich stara się
zwykle trzymać swojego miejsca i nie opuszczać go. Każdy zespół stara się ukryć swój
szczery pogląd na siebie oraz na drugi zespół i wystawia na widok publiczny taką koncepcję,
która jest względnie do przyjęcia dla członków drugiego zespołu. Rzecz jasna, w chwilach
wielkich kryzysów mogą ujawniać się nowe motywy, a ustalony dystans społeczny między
zespołami może ulec wyraznemu zwiększeniu lub zmniejszeniu. Kiedy jednostka staje wśród
innych, zazwyczaj staramy się zdobyć o niej informacje albo wykorzystać informacje już
posiadane. Informacje o danej jednostce ułatwiają nam zdefiniowanie sytuacji, pozwalają
nam na wcześniejsze zorientowanie się , czego będzie ona oczekiwała od innych i czego inni
mogą od niej oczekiwać. Dzięki tym informacją będą oni wiedzieli , jak należy zachowywać
się , by wywołać u niej pożądaną reakcję.
Komunikowanie się polega na przekazywaniu wiadomości. Wszystkie przekazy mają
pewne rysy wspólne , chociaż pod wieloma względami się różnią . Ich główna wspólna cech
to fakt , że zwracają na coś uwagę odbiorcy. To na co przekaz zwraca uwagę odbiorcy
nazywa się desygnatem wiadomości. Wiadomości przekazują informacje o jednym lub
większej liczbie desygnatów. Ponieważ liczba desygnatów , na których mogła by się skupić
uwaga odbiorcy , jest bardzo duża i ponieważ wybrane , pierwszoplanowe desygnaty
wiadomości mają zwykle wiele właściwości .
Wiemy już skąd wynikają trudności w komunikowaniu się i wiemy, że kluczem do
sukcesu jest trafne rozpoznanie motywów, jakimi na codziennie się kierujemy. Zastanówmy
się teraz, w jaki sposób powinniśmy przygotować się do procesu komunikacji. Niezależnie , z
kim i w jakiej formie ma odbyć się nasze spotkanie musimy starannie się do niego
przygotować. Najskuteczniejszą metodą jest rozmowa polegająca na improwizacji i
niekontrolowanych żywiołowych reakcjach. Ważnym elementem dobrego przygotowania się
do rozmowy jest poznanie audytorium. Kim są odbiorcy naszej wiadomości? Czy są to ludzie
nam znani , których reakcje potrafimy przewidzieć , czy może ludzie , przed którymi stoimy
są nam zupełnie obcy . W każdym jednak przypadku należy jednak zdobyć najpierw
podstawowe wiadomości na temat głównych zainteresowań i priorytetów słuchaczy a dopiero
potem siąść do układania planu. Metoda wybrania odpowiedniej strategii przebiegu
spotkania polega na sporządzeniu specjalnej tabeli założeń wstępnych. W tabeli tej
umieszczamy wszystkie znane nam dane oraz stopniowo uzupełniamy je w miarę napływu
kolejnych informacji.
W samym procesie komunikowania się istotne jest zainteresowanie słuchaczy .
Należy zastanowić się, dlaczego ludzie nas słuchają? Są mianowicie trzy podstawowe
czynniki, które powodują, że ludzie chcą nas słuchać. Po pierwsze wyżej wymienione
osobiste zainteresowanie słuchaczy, po drugie osoba mówiącego, czyli kto do nas mów oraz
po trzecie sposób, w jaki mówimy, styl i technika wypowiedzi. Niewłaściwy język, jakim się
posługujemy może doprowadzić do braku zainteresowania z strony słuchaczy i w efekcie do
całkowitego zerwania więzi nadawca odbiorca. Pod pojęciem niewłaściwego języka
rozumie się słowa , jakimi się posługujemy. Powinny być one wyrażone w sposób jasny i
zrozumiały i powinny przede wszystkim mieścić się w zasobie słownictwa słuchaczy. Ułatwia
to sprawne przebrnięcie przez kolejny, z nieodzownych elementów procesu komunikowania
się.
2
Wobec konieczności pośredniego posługiwania się za pomocą symboli może budzić
zdziwienie znaczna dokładność , z jaką wiadomości są wysyłane i odbierane . To właśnie
doskonalenie kodów wewnątrz grup, do których należą osoby porozumiewające się ,
spowodowało, że taka dokładność jest możliwa. Takie normy tworzą ,,systematykę
zwyczajową , to znaczy , że zarówno nadawcy , jaki i odbiorcy przekazu przypisują podobne
znaczenie słowom, gestom i innym symbolom. Przekładając to na język teorii informacji:
nadawca i odbiorca używają tego samego kodu dla zakodowania i rozkodowania
wiadomości. Osoby które posługują się tym samym kodem mogą przekazywać wiadomości z
pełnym przekonaniem , że zostaną one właściwie rozkodowane . Otrzymując wiadomości
osoby posługujące się kodami mogą mieć pewność, że zostały one prawidłowo rozkodowane.
Zakodowanie i rozkodowanie złożonych wiadomości wymaga rozwiniętych struktur
poznawczych u osób komunikujących się. Jeśli dwie osoby zwracają uwagę na te same
sprawy , wątki w czasie konwersacji szczególnie , gdy dotyczy ona spraw złożonych ,
wieloznacznych czy subtelnych możemy być całkiem pewni , że osoby mają podobną
strukturę poznawczą. Jeśli taki jest to możemy się spodziewać , że wymiana treści między
nimi będzie szybsza, pełniejsza i dokładniejsza niż miedzy osobami , których struktury
poznawcze nie są podobne. Procesy ludzkiej interakcji są procesami komunikowania się. Nie
można zaprzeczyć że osoby wywierają na siebie wpływ zarówno poprzez wymianę energii,
jak i informacji, natomiast należy podkreślić , że te rodzaje oddziaływań interpersonalnych
dokonuje się za pośrednictwem komunikowania się.
Komunikowanie się jest formą wymiany interpersonalnej, dzięki której mówiąc
obrazowo , osoby mogą nawiązywać kontakt z psychika innych ludzi. Mechanizm
komunikowania się zakłada zakodowanie informacji za pomocą symboli, nadawanie i odbiór
tych symboli oraz ich rozkodowanie. W następstwie wymiany wiadomości, jeśli wymiana
była szczera i w miarę dokładna , nadawca i odbiorca mają bardziej wyrównane poziomy
informacji na temat jednego9 lub więcej desygnatów tejże wiadomości Osoby uczestniczące
w komunikowaniu się sprawdzają, czy prowadzona przez nich wymiana przebiega
pomyślnie, poprzez sprzężenie zwrotne tzn. rejestrują sygnały , których zródłem jest
zachowanie się każdego z nich. Sygnały te wskazują skutki ,jakie u odbiorcy wywołała
otrzymana wiadomość , co pozwala nabywcy ocenić , czy osiągnął on zamierzony rezultat.
Socjologia Goffmana ma właściwie jedno niezmienne założenie , by ,,problem
socjologiczny czynić byle okruch najzwyklejszej społecznej działalności. Jej podstawowymi
materiałami są spojrzenia, gesty , pozycje, i wypowiedzi które ludzie - świadomie lub nie
wprowadzają do sytuacji. Jest to teoria która kładzie nacisk na epizodyczność i rozpatruje
życie jako płynne i przemijające spotkanie . Umiejętne komunikowanie się jest ważne dla
wszystkich osób myślących poważnie o nabyciu i opanowaniu umiejętności radzenia sobie
w przyszłych sytuacjach zarówno w pracy jak i w życiu codziennym. Prawidłowe , właściwe
porozumiewanie się pozwoli nam na osiągnięcie wyznaczonych celów. Rozpatrując
łącznie komunikację w wąskim i szerokim rozumieniu stwierdzamy , że wówczas gdy
jednostka znajduje się w bezpośredniej obecności innych jednostek , jej działalność zawiera
dla nich swego rodzaju obietnicę. Kiedy więc jednostka pojawia się w kręgu bezpośredniej
obecności innych , zazwyczaj znajduje powód do zmobilizowania się w taki sposób , by
zrobić na innych wrażenie , odpowiadające jej zamierzeniom. Czasem jednostka działa w
sposób głęboko wyrachowany, zachowując się w określony sposób tylko po to , by zrobić na
innych określone wrażenie , które najpierw wywoła taką reakcję , jaką chciałaby uzyskać.
Kiedy jednostka lub wykonawca odgrywa przy różnych okazjach tę samą rolę przed tą samą
publicznością , prawdopodobnie zwiąże się stosunek społeczny.
3
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Komunikacja społeczna i promocja organizacji pozarządowychKomunikacja społeczna opracowanie pytańKomunikacja społeczna w zarządzaniuGeneza i ewolucja śrdoków komunikowania społecznegoKomunikacja spoleczna Pytania i polecenia 12Komunikacja SpołecznaMedia Kultura Komunikacja Spoleczna r2007 08 t3 4 s191 20001 Prezentacja Komunikacja spolecznaRola i znaczenie Internetu w komunikacji społecznejkomunikacja spoleczna slajdyBogusława Dobek Ostrowska podstawy komunikowania społecznego str 30 38komunikacja spoleczna, komunikacja masowaKomunikacja społecznaKomunikacja spoleczna wykladkomunikacja spolecznawięcej podobnych podstron