msg 08 10 01


Made by J0RD4N 1/3
MIDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
WYKAAD XIII
PWSZ w Ciechanowie
Wydzia艂 Ekonomii
Agenda
TEORIA HANDLU MIDZYNARODOWEGO
- MIDZYNARODOWE PRZEPAYWY CZYNNIK脫W PRODUKCJI
佛 Wst臋p
佛 Przyczyny mi臋dzynarodowych przep艂yw贸w czynnik贸w produkcji
佛 Mi臋dzynarodowe przep艂ywy kapita艂u
佛 Inwestycje portfelowe: ch臋膰 unikni臋cia ryzyka jako
佛 motyw wywozu kapita艂u
佛 Kredyty finansowe
佛 Inwestycje bezpo艣rednie
佛 Mi臋dzynarodowe przep艂ywy si艂y roboczej
Wst臋p
W gospodarce 艣wiatowej (XIX w.) coraz wi臋kszego znaczenia zacz臋艂y nabiera膰
mi臋dzynarodowe przep艂ywy czynnik贸w produkcji. Je偶eli  wyw贸z" ziemi mia艂 raczej
Incydentalny charakter i ogranicza艂 si臋 przede wszystkim do sprzeda偶y przez Rosj臋 Alaski
Stanom jednoczonym, to juz w XIX w. mi臋dzynarodowy ruch kapita艂u i pracy osi膮gn膮艂
rozmiary, kt贸rych trudno by艂o nie zauwa偶y膰.
Nasilenie tego procesu nast膮pi艂o w XX stuleciu, a zw艂aszcza w ci膮gu ostatnich
kilkudziesi臋ciu lat. Odnosi si臋 to w szczeg贸lno艣ci do eksportu kapita艂u. Jego wyw贸z po II
wojnie 艣wiatowej osi膮gn膮艂 niespotykan膮 przedtem dynamik臋, kt贸ra w wielu latach
przewy偶sza艂a tempo wzrostu eksportu towar贸w, Przybra艂 tez nieznane przedtem formy (np.
korporacje transnarodowe) oraz obj膮艂 swym zasi臋giem praktycznie ca艂y 艣wiat.
PRZYCZYNY MIDZYNARODOWYCH PRZEPAYW脫W CZYNNIK脫W PRODUKCJI
G艂贸wnym motywem powoduj膮cym przemieszczanie si臋 czynnik贸w produkcji
przez granic臋 jest ch臋膰 uzyskania wi臋kszego dochodu. Migracja si艂y roboczej ma zatem
miejsce, gdy wyst臋puje r贸偶nica w poziomie p艂acy mi臋dzy krajem a zagranic膮 a wyw贸z
kapita艂u wtedy, gdy zastosowany za granic膮 przynosi wi臋kszy zysk ni偶 w kraju.
Ze wzgl臋du na fakt, 偶e przemieszczenie zar贸wno si艂y roboczej, jak i kapita艂u przez
granic臋 wi膮偶e si臋 z pewnymi niedogodno艣ciami i niejednokrotnie poci膮ga za sob膮 ryzyko,
r贸偶nica mi臋dzy p艂ac膮 czy zyskiem mo偶liwymi do uzyskania w kraju i za granic膮 musi by膰 na
tyle istotna, aby mog艂a r贸wnowa偶y膰 wymienione niedogodno艣ci.
Mi臋dzynarodowemu ruchowi czynnik贸w produkcji mo偶e dodatkowo sprzyja膰
trudno艣膰 lub niemo偶no艣膰 ich zastosowania na rynku wewn臋trznym.
Je偶eli w danym kraju wyst臋puje znaczna przewaga poda偶y jakiego艣 czynnika
produkcji nad popytem na ten czynnik, to niewykorzystana cz臋艣膰 jego zasob贸w ma
dodatkowe bodzce do tego, aby przemie艣ci膰 si臋 za granic臋.
Na przyk艂ad w warunkach strukturalnego i znacznego bezrobocia cz臋艣膰 wolnej si艂y
roboczej jest sk艂onna szuka膰 pracy za granic膮, bez wzgl臋du na zwi膮zane z tym wyrzeczenia.
Podobnie w okresie depresji gospodarczej wolny kapita艂, kt贸ry nie mo偶e znalez膰
korzystnej lokaty na rynku krajowym, wykazuje znacznie wi臋ksz膮 gotowo艣膰 do przeniesienia
si臋 za granic臋.
Made by J0RD4N 2/3
Nale偶y na tym etapie podj膮膰 pr贸b臋 odpowiedzi na pytanie: -jaka jest wielko艣膰 korzy艣ci
partner贸w i jaki jest wp艂yw
mi臋dzynarodowego ruchu czynnik贸w produkcji na dobrobyt w skali ca艂ego 艣wiata.
Aby odpowiedzie膰 na to pytanie pos艂u偶ymy si臋 wykresem obrazuj膮cym mechanizm
transferu czynnika produkcji (kapita艂u lub pracy) mi臋dzy dwoma krajami.
Na osi poziomej zosta艂y oznaczone 艂膮czne zasoby czynnika produkcji w obu krajach, a
na osiach pionowych kra艅cowa wydajno艣膰 czynnika produkcji czyli relacja przyrostu
produkcji do przyrostu czynnika produkcji o jednostk臋) w dw贸ch krajach.
Nale偶y zauwa偶y膰, 偶e miedzy obydwoma krajami wyst臋puje r贸偶nica w wyposa偶eniu w
czynniki produkcji. Kraj 1 ma ich zdecydowanie wi臋cej ni偶 kraj 2 (OA>OB). W obu krajach
odmiennie kszta艂tuje si臋 krzywa kra艅cowej wydajno艣ci czynnika produkcji (kapita艂u b膮dz
pracy). W konsekwencji mi臋dzy obu krajami wyst臋puje te偶 istotna r贸偶nica w dziedzinie
dochodu czynnik贸w produkcji (zysku lub p艂acy). W kraju 1, maj膮cym wi臋ksze zasoby danego
czynnika produkcji, jest on ta艅szy, a w kraju 2, mniej zasobnym - dro偶szy (AC/brak 3 stron z opisem do wykresu/
MIDZYNARODOWE PRZEPAYWY KAPITAAU
Przez przep艂yw kapita艂u w szerokim znaczeniu rozumie si臋 wszelki odnotowywany w
bilansie p艂atniczym ruch kapita艂u przez granic臋.
Podmiotami uczestnicz膮cymi w tak rozumianym obrocie kapita艂owym mog膮 by膰
przedsi臋biorstwa, gospodarstwa domowe, banki komercyjne, bud偶ety r贸偶nych szczebli oraz
bank centralny.
Obroty kapita艂owe dokonywane z udzia艂em banku centralnego r贸偶ni膮 si臋 jednak
zasadniczo od tego typu operacji dokonywanych przez pozosta艂e podmioty. Nie s膮 one
bowiem podejmowane z ch臋ci uzyskania zysku, ale dla osi膮gni臋cia innych cel贸w zwi膮zanych
przede wszystkim z makroekonomiczn膮 polityk膮 pa艅stwa.
Ze wzgl臋du na to, 偶e operacje wywozu i przywozu kapita艂u przeprowadzane przez
bank centralny maj膮 przedstawiony wy偶ej, specyficzny charakter, odr贸偶nia si臋 je wyraznie od
wywozu i przywozu kapita艂u w w膮skim znaczeniu. Cech膮 szczeg贸ln膮 tego rodzaju przep艂ywu
Made by J0RD4N 3/3
kapita艂u jest to, 偶e podejmowany jest z motywu zysku przez podmioty gospodarcze inne ni偶
bank centralny.
Istnieje wiele form przep艂ywu kapita艂u w w膮skim znaczeniu, jak r贸wnie偶 kitka
sposob贸w ich klasyfikacji. Przyjmuj膮c za kryterium okres, na jaki
nast臋puje wyw贸z lub przyw贸z kapita艂u, wyr贸偶nia si臋 zazwyczaj kr贸tko- i
d艂ugookresowy ruch kapita艂u. Je偶eli okres sp艂aty wywiezionego lub przywiezionego kapita艂u
nie przekracza jednego roku, m贸wimy o kr贸tkookresowym ruchu kapita艂u. Je偶eli za艣
przekracza rok  o d艂ugo-okresowym ruchu kapita艂u.
Do kredyt贸w kr贸tkookresowych nale偶膮 przede wszystkim kredyty handlowe, niekt贸re
rodzaje kredyt贸w finansowych oraz kr贸tko-okresowe lokaty na rynku walutowym.
Inne rodzaje kredyt贸w zalicza si臋 zwykle do kredyt贸w d艂ugookresowych.
Przyjmuj膮c za kryterium wywozu kapita艂u jego pochodzenie, mo偶emy m贸wi膰, o
przep艂ywie kapita艂u ze zr贸de艂 publicznych oraz ze zr贸de艂 prywatnych. yr贸d艂em pierwszego s膮
bud偶ety r贸偶nego rodzaju agend
rz膮dowych, bud偶ety lokalne, a tak偶e bud偶ety organizacji mi臋dzynarodowych. Kredyty
z tych zr贸de艂 udzielane s膮 przede wszystkim z my艣l膮 o realizacji cel贸w makroekonomicznych
lub regionalnych (np. aktywizacji eksportu z danego kraju czy regionu).
Przyk艂adem mo偶e tu by膰 np. dzia艂aj膮cy w Stanach Zjednoczonych Export-Import
Bank czy tez niemiecki fundusz kredytowy  Hermes". Zaliczany tak偶e do zr贸de艂 publicznych
wyw贸z kapita艂u przez organizacje mi臋dzynarodowe obejmuje przede wszystkim r贸偶nego
rodzaju kredyty udzielane przez takie organizacje, jak Bank 艢wiatowy, EBOR oraz inne banki
regionalne, a tak偶e niekt贸re rodzaje kredyt贸w udzielanych przez Mi臋dzynarodowy Fundusz
Walutowy. Kredyty te, aczkolwiek udzielane na zasadach komercyjnych, s膮 jednak na og贸艂
korzystniejsze (np. ni偶sza stopa procentowa, d艂u偶szy okres sp艂aty) od udzielanych przez banki
i inne instytucje prywatne.
Wyw贸z kapita艂u ze zr贸de艂 prywatnych obejmuje wszelkie formy wywozu kapita艂u
przez przedsi臋biorstwa, banki komercyjne i osoby prywatne. Jedynym zasadniczym celem
jest tu osi膮gni臋cie zysku. Wyw贸z kapita艂u ze zr贸de艂 prywatnych mo偶e mie膰 zar贸wno
charakter d艂ugo-, jak i kr贸tkoterminowy. Obejmuje te偶 w zasadzie wszystkie omawiane dalej
formy wywozu kapita艂u.
Przyjmuj膮c wreszcie za kryterium podzia艂u form臋 wywo偶onego kapita艂u, mo偶emy
wyr贸偶ni膰 lokaty na rynku walutowym, kredyty handlowe, inwestycje portfelowe, kredyty
finansowe i inwestycje bezpo艣rednie.
Lokaty na rynku walutowym obejmuj膮 kr贸tkookresowe lokowanie kapita艂u na
zagranicznym rynku w formie depozyt贸w kr贸tkoterminowych oraz niekt贸rych papier贸w
warto艣ciowych z my艣l膮 o uzyskaniu zysku wi臋kszego ni偶 mo偶liwy do osi膮gni臋cia na rynku
krajowym.
Podstaw膮 tego zysku s膮 wyst臋puj膮ce miedzy poszczeg贸lnymi krajami r贸偶nice w stopie
procentowej oraz r贸偶nice kursowe. W ostatnich latach w艂a艣nie ta forma wywozu kapita艂u
prze偶ywa najbardziej dynamiczny rozw贸j. I tak np. dzienne obroty na mi臋dzynarodowym
rynku walutowym wzros艂y z 10-20 mld USD w 1970 r. do 1,5 bln USD w 1998 r. G艂贸wn膮
przyczyn膮 tak dynamicznego rozwoju tej formy wywozu kapita艂u by艂 ogromny wzrost
technicznych mo偶liwo艣ci szybkich transfer贸w kapita艂u za granic臋.
Kredyty handlowe z kolei to kredyty zwi膮zane bezpo艣rednio z wymian膮 towarow膮. S膮
one udzielane przez eksportera importerowi i cz臋sto s膮 elementem zwi臋kszaj膮cym
konkurencyjno艣膰 danego towaru.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
msg 08
msg 08
msg 08
msg 08
msg 08)
msg 08
msg 08
TI 99 08 19 B M pl(1)
ei 05 08 s029
Wyklad 2 PNOP 08 9 zaoczne
Egzamin 08 zbior zadan i pytan
niezbednik wychowawcy, pedagoga i psychologa 08 4 (1)
Kallysten Po wyj臋ciu z pude艂ka 08

wi臋cej podobnych podstron