Estetyka I 02 Poglądy Arystotelesa Poetyka Istota tragedii jako zjawiska teatralnego. 1. Religijne początki przedstawień tragicznych część obrzędu Wielkich Dionizji. Dionizos bóg odrodzenia, radości, rozrywki, patron sztuki (nie była to tylko i wyłącznie domena Muz). 2. Przedstawienia tragiczne jako część konkursu literacko-teatralnego. 3. Społeczna rola przestawień teatralnych (spotkanie, świeże powietrze, młode wino, kobiety i śpiew). 4. Ważna rzecz w czasie agonu tragicznego odgrywane były mity znane widzom. Oceniali nie tylko treść, co raczej nowe ujęcie i jakość inscenizacji (kosmos opseos) Koncepcje tragedii/dramatu przed Arystotelesem: Gorgiasz (487 375) poezja tragiczna może wzbudzić: straszną grozę, litość do łez, bolesną tęsknotę. Sprawia przyjemność i oddala ból, oczarowuje i przeobraża duszę swą magiczną siłą. Tragedia jest oszustwem, w którym oszukujący jest sprawiedliwszy od nieoszukującego, a oszukany mądrzejszy od nieoszukanego Platon: irracjonalny, oparty na natchnieniu charakter twórczości. Przypisuje sztuce (w tym i tragicznej) ogromną rolę w procesie wychowawczym i dlatego krytykuje wszelkie przejawy moralnego upadku bohaterów. Bo przecież szkodzą lub mogą szkodzić odbiorcom. Tragedia to ten rodzaj poezji, w której poeta wszystkie swe słowa i on sam ujawnia się przez bohaterów. To jest sztuka mimetyczna. Dla Platona sztuki mimetyczne są to sztuki piękne, nie-użytkowe. Sztuka dramatyczna powinna być: pełna, skończona, musi ją cechować prawdziwość jako wynik wewnętrznego ładu, podobnego do funkcjonowania żywego organizmu (pamiętając, że Grecy nie wiedzieli, jak funkcjonuje żywy organizm). Artysta winien kierować się umiarem (też wynika z celów wychowawczych). A przyjemność nie powinna być ostatecznym celem sztuki. Idealna tragedia to naśladowanie najlepszego i najszlachetniejszego życia (podejrzewam, że byłaby to idealna nuda). Arystoteles (384 322) Założenia realizmu teorio-poznawczego. Jest to, co jest. Proste jak drut kolczasty. Poetyka cele normatywne: praktyczne i epistemologiczne. Wskazówki dla przyszłych twórców i wskazówki dla przyszłych studentów estetyki teatru czyli, jak patrzeć na przedstawienia teatralne. sztuka poetycka, jej istota i rodzaje oraz właściwości każdego z nich; sposób, w jaki należy układać fabułę, aby utwór poetycki był piękny, jego składniki ilościowe i jakościowe, a także wszystkie inne sprawy, które wchodzą w zakres tej dyscypliny badawczej Arystoteles kluczowe (albo raczej jedno z kluczowych pojęć) mimesis. Platon naśladowanie rzeczywistości (idealnej lub stworzonej przez poetę) dlatego mimetyczne. Dla A. naśladowcze przedstawienie akcji. Co niekoniecznie oznacza realizm sam A. pisze, że lepiej czasem pokazać rzecz jedynie wiarygodną, choć niemożliwą, niż możliwą, ale nie trafiającą do przekonania. Mimesis jako akt twórczy, jako stwarzanie rzeczywistości potencjalnej, zarazem obiektywnej. Mimesis staje się zatem bliska idei oszustwa u Gorgiasza.