Magazyn dla klientów gabinetów dermatologii i medycyny estetycznej, chirurgii plastycznej, wellness i beauty spa
An t i
Aging
EKSPERT
Czerwiec/Lipiec/Sierpieł 2006 (nr 4)
Dossier:
Opalanie
pod lupą
dermatologa
O czym pamita
przed wyjazdem na urlop?
Dlaczego potrzebujemy
ochrony przeciws"onecznej?
Skutki przedawkowania s" łca
o
Problemy skóry:
Uwaga na grzybice!
Wszystko o: NawilŻaniu skóry
ISSN 1895-3654
foto: serwis fotograficzny PIERRE FABRE DERMO-COSMETIQUE
3D HYALURONIC
ACID MATRIX*
* Patent zastrzeŻony
Zachwycająco
naturalny.
Zadziwiająco
d"ugi EFEKT!
laboratoire
CORNEAL
dveloppement
Laboratorium Estetyki L.E.A. Futur, ul. Wodzis"awska 6 A, 44-240 ory, tel.: 0-32 46 99 557, fax: 0-32 46 96 326, e-mail: biuro@leafutur.pl, www.leafutur.pl
Magazyn dla klientów gabinetów dermatologii i medycyny estetycznej, chirurgii plastycznej, wellness i beauty spa
An t i
Aging
EKSPERT
Pod patronatem
Szanowni Pałstwo
S
www.dermatologia-estetyczna.pl
Lato kaŻdemu z Pałstwa zapewne natychmiast kojarzy
si z dwiema rzeczami: s"ołcem i wodą. Nam derma-
ZESPÓ EKSPERTÓW:
tologom nasuwają si podobne skojarzenia, ale widziane
Dermatologia estetyczna:
z innej strony: ochrona przeciws"oneczna i nawilŻanie
dr Marcin Ambroziak, dr Barbara Walkiewicz-Cyrałska,
skóry. Przestrzeganie zaleceł dermatologów i kosme-
dr Ma"gorzata Bag"aj, dr Joanna Buchowicz,
dr Joanna Czuwara, dr Ewa Dawidowicz, dr Ewa Kaniowska,
tologów w obydwu tych kwestiach (chroni i nawilŻa
dr Urszula Koz"owska, dr Katarzyna Kwarecka-Zając,
skór!) jest bardzo waŻne, aby skutki mi"ych wakacji
dr Joanna Czuwara-adykowska, dr Kinga Nicer,
na plaŻy nie mia"y póęniej nieprzyjemnych konsekwencji dr Maria Noszczyk, dr Krystyna Pawe"czyk-Pala,
dr Dorota Prandecka, dr S"awomir Urbanowski,
w postaci plam i przebarwieł oraz przesuszonej
dr Julita Zaczyłska-Janeczko
i przedwczeĘnie postarzonej skóry.
Chirurgia plastyczna:
W sezonie urlopowym zwykle wicej uwagi
dr n. med. Tadeusz Witwicki
poĘwicamy takŻe naszym stopom, zw"aszcza Że panująca
Zabiegi kosmetyczne, wellness i beauty SPA:
ostatnio moda na lekkie klapki, sprzyja eksponowaniu Ma"gorzata Cendrowska kosmetyczka
Agnieszka Biełkowska kosmetolog
"adnych i zadbanych stóp. Zachcam do lektury tekstów
Redaktor naczelna:
pisanych przez moich kolegów lekarzy, a poĘwiconych
Brygida Rekowska
niektórym problemom związanym z pielgnacją stóp,
brygida@alterego.pl
np. k"opotom z wrastającymi paznokciami, przesuszoną
Redakcja, Dzia" Reklamy i Prenumeraty:
i pkającą skórą na pitach oraz grzybicą.
tel. 022 498 35 30
Na koniec temat, który zainteresuje panie niezaleŻnie fax: 022 841 15 57
tel. 0 607 338 827, 0 601 332 033
od wieku zabiegi modelujące i powikszające usta.
alter@alterego.pl
Nie bez powodu Angelina Jolie zajmuje czo"ową pozycj
Adres do korespondencji:
w rankingu najpikniejszych kobiet Ęwiata. Artyku"
Agencja Reklamowo-Wydawnicza Alter Ego
polecamy zarówno kobietom m"odym, które chcą doda
ul. Parkowa 13/17, lok. 125
00-757 Warszawa
sobie seksapilu, jak i dojrza"ym, które pragną usta
odm"odzi. OczywiĘcie jak zawsze rekomendujemy www.alterego.pl
Agencja Reklamowo-Wydawnicza Alter Ego
Pałstwu wy"ącznie zabiegi bezpieczne i sprawdzone,
które nie mają zmienia naszej urody, a jedynie podkreĘ-
li jej naturalne pikno. W przypadku takich zabiegów
bowiem wszelka przesada jest niewskazana i moŻe da
odwrotny do zamierzonego karykaturalny efekt.
Mi"ej lektury!
dr Julita Zaczyłska-Janeczko
Cz"onek Stowarzyszenia Dermatologów Estetycznych
Miejsce na pieczątk Twojego gabinetu
Magazyn dla klientów gabinetów dermatologii i medycyny estetycznej, chirurgii plastycznej, wellness i beauty spa
An t i
Aging
EKSPERT
Czerwiec/Lipiec/Sierpieł 2006 (nr 4)
Z"óŻ zamówienie na wysy"k
W NUMERZE:
Magazynu Eksper Anti-Aging
do Twojego gabinetu!
5 Powikszanie i modelowanie kszta"tu ust
dr Julita Zaczyłska-Janeczko
Magazyn jest bezp"atny
DOSSIER: Opalanie pod lupą dermatologa
pokrywasz tylko koszty
7 O czym pamita przed wyjazdem na urlop?
op"aty pocztowej!
dr Joanna Czuwara-adykowska
8 Dlaczego potrzebujemy ochrony
Jaką rol pe"ni Ekspert w Twoim gabinecie?
przeciws"onecznej?
dr Joanna Czuwara-adykowska
Comiesiczny magazyn jest atrakcyjnym (lepszym niŻ
ulotki reklamowe) ęród"em informacji dla klientów
11 Skutki przedawkowania s"ołca
Twojego gabinetu. Ekspert bdzie pe"ni" rol przewodnika
dr Katarzyna Kwarecka-Zając, Ma"gorzata Cendrowska
po nowych zabiegach i produktach godnych polecenia.
14 Jak dba o zdrowie i urod stóp
Jest teŻ doskona"ym prezentem dla sta"ych klientów
dr Urszula Koz"owska
Twojego gabinetu.
15 K"opoty z wrastającymi paznokciami
dr Arkadiusz Nicer
Jak zamówi Magazyn Ekspert?
16 Uwaga na grzybice
Zamówienie moŻesz z"oŻy e-mailem lub faxem
dr Dorota Prandecka
na podany poniŻej adres.
Pamitaj, aby poda NIP, pe"ną nazw i adres gabine-
18 Zabiegi i kosmetyki nawilŻające
dr Ma"gorzata Bag"aj, Agnieszka Biełkowska
tu, telefon, fax, e-mail oraz nazwisko w"aĘciciela gabi-
netu, który zamawia Eksperta!
20 Jak dba o siebie: GraŻyna Wolszczak
Po z"oŻeniu zamówienia otrzymasz faktur na op"ace-
WARTO POZNA: nie zrycza"towanej op"aty pocztowej (sam Magazyn
jest bezp"atny). Po dokonaniu przelewu, bdziesz
22 dr Ewa Kaniowska
otrzymywa" co dwa miesiące paczk z zamówioną
iloĘcią Magazynu Ekspert.
W NASTóPNYM NUMERZE m.in.:
Nastpny numer wrzesieł/paędziernik 2006.
Wrzesieł/PaŻdziernik 2006 (nr 5)
DOSSIER: Negatywne skutki nadmiernego opalania si
Redakcja Derma News i Ekspert:
" Przebarwienia i plamy pos"oneczne
Agencja Reklamowo-Wydawnicza Alter Ego
" Fotostarzenie
00-759 Warszawa, ul. Parkowa 13/17, lok. 125
" Nowotwory skóry
tel. (22) 498 35 30, fax: (22) 841 15 57
Wszystko o: makijaŻu korekcyjnym
tel. 0-607 33 88 27, 0-601 33 20 33
Kulisy programu Chc by pikna jak fachowcy pracowali
e-mail: alterego@alterego.pl
nad zmianą wizerunku uczestniczek
Usta przed... ... i po zabiegu korekcji kszta"tu
Estetyczny zabieg:
Autor: dr Julita Zaczyłska-Janeczko
Gabinet Dermatologii Estetycznej Derm Art
www.derm-art.pl
Powikszanie i modelowanie
kszta"tu ust
Niechirurgiczna korekcja ust to prosty, bezpieczny i czsto wykonywany zabieg z zakre-
su dermatologii estetycznej. Jego efektem jest eliminacja p"ytkich zmarszczek wokó"
ust, poprawa ich konturu oraz idealne wymodelowanie kszta"tu. W wielu wypadkach
uzyskuje si takŻe powikszenie objtoĘci ust.
Jak starzeją si usta?
Ten proces przebiega w okreĘlonej kolejnoĘci. Pierwszym
2. Dla odm"odzenia wyglądu twarzy
etapem starzenia si ust jest ich odwodnienie, co po- Zabieg powikszenia ust za pomocą kwasu hialu-
ciąga za sobą utrat objtoĘci i jdrnoĘci. W miar
ronowego wykonany u osób w póęniejszym wieku daje
jak odwodnienie postpuje, wargi tracą teŻ kolor.
wyraęny efekt odm"adzający. Usta są lepiej nawil-
Na skutek utraty objtoĘci i jdrnoĘci nastpuje
Żone, odzyskują kolor i m"odziełczą jdrnoĘ. Powi-
zwiotczenie brzegu ust. To z kolei prowadzi do pow- kszenie objtoĘci ust powoduje, Że znikają takŻe ma"e
stawania zmarszczek s"onecznych, które nie napo- i wiksze zmarszczki dooko"a nich.
tykają juŻ Żadnej przeszkody, by si dalej rozwija.
Opadają kąciki ust, a z czasem twarz przybiera smut-
ny i zmczony wygląd.
Dlaczego do powikszania
i odm"adzania ust stosuje si
kwas hialuronowy?
Dlaczego kobiety decydują si
na zabieg powikszania ust? Niezbdnym warunkiem utrzymania jdrnoĘci i struk-
tury warg, jest ich nawilŻenie, a zatem ochrona przed
1. Z powodu mody i dla urody
skutkami up"ywu czasu.
Czsto do gabinetów dermatologii estetycznej zg"a-
Skóra zawiera aŻ 70 procent wody to prawdziwa
szają si bardzo m"ode pacjentki z niesymetrycznymi
rezerwa w organizmie. JeĘli chodzi o wargi, odwod-
ustami, zbyt cienką górną bądę dolną wargą, nierów-
nienie jest pierwszym sygna"em klinicznym starze-
nym konturem. Ten problem estetyczny rozwiązuje
nia si. T"umaczy si to nieobecnoĘcią w wardze
wstrzyknicie kwasu hialuronowego, który przywraca
czerwonej warstwy zrogowacia"ej, a zatem ma ona
pikny uĘmiech i wywo"uje u pacjentki dobre samo-
s"abszą ochron niŻ warga bia"a i skóra w innych
poczucie. Obecnie wĘród m"odych kobiet trwa moda,
czĘciach cia"a.
zapoczątkowana przez znane modelki i aktorki, na
PoniewaŻ woda jest niezbdna dla utrzymania
seksowne usta. Efekty zabiegu powinny by jednak
jdrnoĘci skóry, a kwas hialuronowy jest najsilniejszą
odpowiednie do fizjonomii twarzy. Gdy powikszy si
znaną dziĘ substancją nawilŻającą, bo ma w"aĘci-
je przesadnie, bdą wygląda"y sztucznie lub wrcz
woĘ zatrzymywania wody, uŻycie go w celu nawil-
karykaturalnie.
Żenia odwodnionych ust i ponownego ukszta"towania
EKSPERT Anti Aging
5
foto: serwis zdjciowy SURGILIPS
tkanek Ęluzówki warg, jest optymalnym rozwiązaniem.
Przeciwwskazania do zabiegu:
Efekt zabiegu, w przeciwiełstwie do trwa"ych wype"-
CiąŻa, karmienie piersią, nadwraŻliwoĘ o pod"oŻu
niaczy, jest odwracalny, gdyŻ kwas hialuronowy wch"a-
autoimmunologicznym, nadwraŻliwoĘ na kwas
nia si w sposób naturalny po up"ywie oko"o 1 roku.
hialuronowy.
Jaki zabieg wybra
Warto wiedzie:
Produkty najnowszej generacji preparatów Surgilips
zawierających usieciowiony kwas hialuronowy W przypadku poprawiania wyglądu ust, naleŻy bra
pozwalają lekarzowi na niezwykle precyzyjne wyko- pod uwag ich naturalny wygląd. Zabieg powinien
nanie zabiegu dającego efekt oczekiwany przez pac- by jedynie delikatnym modelowaniem, a nie dras-
jenta. MoŻna powikszy objtoĘ ust, zmieni tyczną zmianą. WaŻne są nie tylko oczekiwania pac-
delikatnie ich kszta"t, podnieĘ opadające kąciki. jenta, ale i doĘwiadczenie lekarza wykonującego za-
bieg, który powinien umie zmodyfikowa kszta"t ust
w sposób optymalnie dostosowany do rysów twarzy
pacjenta. Nie ma szczególnych wskazał co do
Objawy niepoŻądane:
przedzia"u wiekowego, w którym naleŻa"oby si pod-
Po zabiegu mogą wystąpi objawy typowe dla
da zabiegowi powikszenia i /lub odm"odzenia ust.
iniekcji Ęródskórnych. Zwykle jest to zaczerwienie-
Jest to zabieg dla kobiet w róŻnym wieku.
nie, delikatna opuchlizna oraz nadwraŻliwoĘ w oko-
licy poddawanej zabiegowi. DolegliwoĘci ustpują
Koszt zabiegu ok. 800-1000 z"
samoistnie po up"ywie 2 do 4 dni.
Efekty zabiegu utrzymują si oko"o 1 roku.
Usta przed... ...i po zabiegu korekcji kszta"tu
EKSPERT Anti Aging
6
foto: serwis zdjciowy Gabinet Dermatologii Estetycznej Derm Art
Opa-
DOSSIER: pod lupą dermatologa
lanie
Autor: dr n. med. Joanna Czuwara-adykowska
Centrum Dermatologii Estetycznej i Laserowej Viva Derm
www.viva-derm.pl
O czym pamita przed
wyjazdem na urlop?
Pora letnia to okres, kiedy nasza skóra jest stale naraŻona na promieniowanie
s"oneczne. Podczas urlopów sporo czasu spdzamy na plaŻach, bo mi"a dla oka
opalenizna sprawia, Że wyglądamy zdrowo i atrakcyjnie. Lepiej si takŻe czujemy.
Dermatolodzy przypominają jednak od lat opalenizna to nie efekt dobroczynnego
dzia"ania s"ołca, ale mechanizm obronny skóry, wykszta"cony w ochronie przed
szkodliwym wp"ywem UV.
Na czym polega proces
opalania si skóry? 3. Niekontrolowany wp"yw promieniowania UV na
Opalanie jest wynikiem ekspozycji skóry na s"ołce lub inne skór os"abia jej mechanizmy obronne, co sprzyja
ęród"o Ęwiat"a emitujące promienie ultrafioletowe, np. zakaŻeniom np. wirusem opryszczki, wystpującym
solarium. Na skutek zwikszonej syntezy barwnika skóry czsto po intensywnej ekspozycji s"onecznej.
(melaniny) i jej gromadzenia si pod wp"ywem pro- 4. Osoby o jasnej karnacji i dzieci do 15. roku Życia
mieniowania ultrafioletowego A i B (UVA i UVB), skóra powinny opalania unika. IloĘ UVB wystarczająca
ciemnieje i powstaje opalenizna. Melanina to naturalny do syntezy, tak potrzebnej skórze witaminy D3, jest na
barwnik ochronny, który poch"ania UV i chroni skór tyle ma"a, Że zapewnia ją juŻ kilkuminutowe, niepo-
przed jego dzia"aniem. WyróŻniamy przebarwienia wodujące rumienia przebywanie na s"ołcu.
natychmiastowe, które wystpują gwa"townie po wys- 5. Nadmierne opalanie moŻe wywo"a zmiany bar-
tawieniu cia"a na duŻą dawk promieniowania UVA wnikowe na skórze. JeŻeli jakaĘ plama czy przebar-
(np. solarium), oraz opalenizn w"aĘciwą (opóęnioną), wienie budzą niepokój, naleŻy niezw"ocznie poprosi
powstającą po oko"o 72 godzinach od nas"onecznienia dermatologa o wykonane badania dermatoskopowego.
zwykle utrzymuje si ona przez wiele dni lub tygodni. Czerniak z"oĘliwy nowotwór, który zagraŻa Życiu
rozwija si w 70-90 procent na bazie juŻ istniejących
To warto wiedzie znamion barwnikowych. Dermatoskopia daje oko"o 95
Zanim zdecydujemy si na d"ugi urlop w ciep"ych kra- procent szansy na to, Że ma"y, rozwijający si czerniak
jach, powinniĘmy pamita o kilku waŻnych sprawach zostanie wczeĘnie wykryty i usunity!
dotyczących opalania.
PoniewaŻ ze s"ołcem nie ma Żartów, naleŻy korzysta
1. Obserwacje kliniczne jednoznacznie wykaza"y z niego z umiarem i rozsądnie. Bardzo waŻna jest
związek nowotworów skóry ze zbyt czstym opalaniem ochrona przeciws"oneczna. Dlatego przed wyjazdem
(takŻe w solarium). na urlop koniecznie musimy si zaopatrzy w dobre
2. Widocznym, cho dopiero po pewnym czasie, efek- kosmetyki z filtrem. JeŻeli mamy wątpliwoĘci, jakie
tem czstego opalania jest zmiana wyglądu skóry, tzw. preparaty są najbardziej odpowiednie do naszego
fotostarzenie. Skóra ulega trwa"emu pogrubieniu, staje rodzaju skóry, moŻemy poradzi si dermatologa lub
si szorstka, nierówna. doĘwiadczonej kosmetyczki.
EKSPERT Anti Aging
7
Opa-
DOSSIER: pod lupą dermatologa
lanie
Autor: dr n. med. Joanna Czuwara-adykowska
Centrum Dermatologii Estetycznej i Laserowej Viva Derm
www.viva-derm.pl
Dlaczego potrzebujemy ochrony
przeciws" necznej?
o
Ochrona przeciws"oneczna to racjonalny styl zachował, który ma na celu ograniczenie
niekorzystnego wp"ywu s"ołca na skór a zw"aszcza promieniowania ultrafioletowego
UVA i UVB. Jej przestrzeganie opóęnia proces starzenia si skóry, zapobiega foto-
starzeniu, chroni przed powstaniem zmian barwnikowych (piegów, plam i pieprzyków),
a co najwaŻniejsze zapobiega nowotworom skóry. Ochrona przeciws"oneczna jest teŻ
bezwzgldnie wskazana we wszystkich chorobach dermatologicznych związanych
z nadwraŻliwoĘcią na UV (np. toczeł, porfiria, wielopostaciowe osutki Ęwietlne,
albinizm). Namawiamy wszystkich do przestrzegania zdrowej mody na nieopalanie si!
Podstawowe zasady ochrony
przeciws"onecznej: chroni si przed s"ołcem (zw"aszcza twarz), aby unikną
1. JeŻeli jest taka moŻliwoĘ, zaleca si unikanie d"uŻ- powstania trudnych do leczenia przebarwieł, tzw. ostudy.
szego przebywania na s"ołcu latem w godzinach naj- 7. Warto stosowa kremy przeciws"oneczne, czyli kremy
wikszego nas"onecznienia, tj. od 10.00 do 14.00. z filtrem nie tylko na plaŻy i w s"oneczne dni. AŻ 90
2. Aby unikną oparzenia podczas d"ugotrwa"ej ekspo- procent promieniowania UVA przenika przez chmury
zycji na silnym s"ołcu, konieczne jest noszenie ochronnej nawet w pochmurny dzieł!
odzieŻy (stosujmy lekkie, naturalne tkaniny). 8. Dzieci do 3. roku Życia naleŻy chroni przed bez-
3. Warto pamita, Że nakrycia g"owy nie tylko chronią poĘrednim dzia"aniem s"ołca.
nasze w"osy przed przesuszeniem, ale mogą zapobiec 9. W okresie letnim lepiej unika stosowania kosme-
udarowi s"onecznemu. tyków z dodatkiem perfum, gdyŻ mogą by one
4. Trzeba wybiera wy"ącznie takie okulary przeciw- ęród"em reakcji fototoksycznych, np. uczuleł, przebar-
s"oneczne, które chronią oczy przed UVA (w konsek- wieł, oparzeł.
wencji równieŻ przed powstaniem zamy).
5. Osoby przyjmujące w okresie letnim niektóre anty- Jak zabezpiecza skór przed UV?
biotyki lub wymagające sta"ego leczenia preparatami Niewątpliwie duŻą rol w ochronie przeciws"onecznej
obniŻającymi ciĘnienie, nasercowymi i przeciwbólowy- skóry odgrywają kremy z filtrem. NaleŻy je stosowa
mi, powinny upewni si u swojego lekarza, czy leki te codziennie juŻ na 30 minut przed planowaną ekspozy-
nie uwraŻliwiają na s"ołce. cją i aplikowa uzupe"niająco na skór co kilka godzin,
6. Kobiety przyjmujące Ęrodki hormonalne (np. tabletki w zaleŻnoĘci od naszej aktywnoĘci fizycznej. Filtry,
antykoncepcyjne) lub bdące w ciąŻy, powinny równieŻ inaczej nazywane takŻe blokerami, to najbardziej
EKSPERT Anti Aging
8
skuteczna metoda ochrony skóry przed niekorzystnym i sk"onną do podraŻnieł skórą. Dla dzieci najlepsze
dzia"aniem promieniowania ultrafioletowego A i B są preparaty z filtrami mineralnymi, bezzapachowe,
(UVA i UVB), gdyŻ dziki swoim w"aĘciwoĘciom hypoalergiczne i fotostabilne. Ostatnio wprowadzono teŻ
fizycznym absorbują, rozpraszają lub odbijają UV. filtry organiczne. To związki chemiczne o duŻej cząs-
RozróŻniamy substancje pochodzenia naturalnego, teczce, które dobrze chronią przed UV i nie wywo"ują
tzw. filtry fizyczne, lub chemicznego filtry chemiczne. ryzyka podraŻnieł.
Filtry fizyczne, do których naleŻy m.in. tlenek cynku W związku z odkryciem, Że promieniowanie UV
i dwutlenek tytanu, zapewniają szerokie spektrum foto- generuje w skórze tzw. wolne rodniki tlenowe o sil-
protekcji obejmujące zarówno zakres UVB, jak i UVA. nych w"aĘciwoĘciach uszkadzających komórki, aby
Skóra dobrze je toleruje, wic moŻna je bezpiecznie przeciwdzia"a tym niekorzystnym efektom, coraz
stosowa takŻe u dzieci. czĘciej stosuje si w preparatach z blokerami tzw.
Filtry chemiczne są ma"ymi, chemicznie syntetyzo- antyoksydanty. NaleŻą do nich witamina E i jej pre-
wanymi cząsteczkami o wąskim (na ogó") spektrum kursory, witamina C i jej pochodne, koenzym Q10
absorpcji UV. Charakteryzują si dobrymi w"aĘciwoĘ- i karotenoidy. Ich zastosowanie ma nie tylko chroni
ciami kosmetycznymi, ale ich skutecznoĘ ochronna skór przed rodnikami tlenowymi, ale takŻe spowal-
jest mniejsza, a ryzyko podraŻnieł skóry i wywo"ania nia procesy starzenia si skóry, naprawia zabu-
reakcji alergicznych wiksze. Z tego powodu filtrów rzone procesy metaboliczne w komórkach i wzmac-
chemicznych nie zaleca si stosowa u osób z wraŻliwą nia dzia"anie przeciwzapalne preparatów. Preparaty
EKSPERT Anti Aging
9
foto: serwis fotograficzny NUXE
Dlaczego potrzebujemy ochrony przeciws" necznej?
o
z filtrem wystpują w róŻnych postaciach (emulsje,
Pamitajmy!
kremy, pomadki lub podk"ady). Na kaŻdym z nich
Preparatów z filtrem nie stosuje si, by wyd"uŻy
podany jest wskaęnik protekcji, tzw. SPF (z ang. Sun
czas ekspozycji na s"ołce, ale w celu ochrony skóry
Protection Factor), który wskazuje, o ile d"uŻej w okreĘ-
przed natychmiastowymi (oparzenie) i odleg"ymi
lonych warunkach nas"onecznienia moŻemy przeby-
nastpstwami (fotostarzenie, zaburzenia barwniko-
wa na s"ołcu po zastosowaniu preparatu do momen-
we, zaburzenia rogowacenia, rak skóry i czerniak)
tu wystąpienia rumienia.
promieniowania ultrafioletowego!
Rygorystycznej ochrony przeciws"onecznej wymaga-
W warunkach szczególnie intensywnej ekspozycji
ją choroby skóry charakteryzujące si nadwraŻliwoĘ-
na s"ołce (na plaŻy, w wodzie i w górach, na Ęniegu)
cią na promieniowanie UVA i/lub UVB, tzw. fotoder-
preparaty ochronne z filtrem trzeba nak"ada kilka
matozy. Osoba z rozpoznaniem fotodermatozy musi
razy, gdyŻ pocenie si, aktywnoĘ fizyczna i kąpiele
stosowa krem z najwyŻszym wskaęnikiem protekcji
usuwają preparat ze skóry.
i to nie tylko latem, ale przez ca"y rok. Czasami, przy
silnej nadwraŻliwoĘci, np. w przypadku tocznia ru-
mieniowatego powinna nawet chroni si przed
Ęwiat"em jarzeniowym emitującym wyŻsze d"ugoĘci Jaki jest twój fototyp?
fal UVA. Osoby z jasną karnacją skóry i z powierz- Skóra ma w"asną, naturalną barier ochronną, która
chownie po"oŻonymi naczyniami krwionoĘnymi, ze determinuje jej zdolnoĘ do opalania si lub sk"onnoĘ
sk"onnoĘcią do "atwego czerwienienia si oraz pacjen- do oparzeł. Ten sam czynnik decyduje równieŻ o kolo-
ci z rozpoznaniem trądziku róŻowatego takŻe powin- rze w"osów oraz o ewentualnej obecnoĘci piegów. KaŻdy
ni stosowa ochron przeciws"oneczną, aby zapobiec cz"owiek ma w"asny, charakterystyczny fototyp. Gdy go
utrwaleniu si zmian rumieniowych i zapalnych. znamy, "atwiej wybierzemy odpowiednią ochron.
OkreĘl swój fototyp skóry
Fototyp Reakcja na s"ołce Zalecana fotoprotekcja
I Zawsze ulega oparzeniu, nigdy si nie opala SPF 50 i 50+
II Czsto ulega oparzeniu, czasami si opala SPF 50
III Czasami ulega oparzeniu, na ogó" si opala SPF 30-50
IV Bardzo rzadko ulega oparzeniu, zawsze si opala SPF 10-20
V Sta"a umiarkowana pigmentacja (rasa Żó"ta) SPF <10
VI Sta"a silna pigmentacja (rasa czarna) Nie ma potrzeby
To jest waŻne!
Od stycznia 2006 roku, zgodnie z decyzją komisji europejskiej, zajmującej si kosmetykami i wyrobami perfu-
meryjnymi (COLIPA), numeracja SPF zosta"a ujednolicona. Jej maksymalna wartoĘ moŻe wynosi 50 i 50+.
Skuteczny preparat z filtrem powinien zapewnia ochron przed promieniowaniem UVA i UVB, a wic zawie-
ra filtry chemiczne, organiczne i fizyczne. Dlatego z uwagą czytajmy sk"ad podany na opakowaniu preparatu,
który kupujemy! JeŻeli mamy k"opot z wyborem produktu najlepszego dla danego typu skóry, warto poprosi
o rad farmaceut lub dermatologa.
EKSPERT Anti Aging
10
Opa-
DOSSIER: pod lupą dermatologa
lanie
Autor: dr n. med. Joanna Czuwara-adykowska
Centrum Dermatologii Estetycznej i Laserowej Viva Derm
www.viva-derm.pl
Skutki
przedawkowania
s" łca
o
Efekty zbyt d"ugiego i/ lub intensywnego korzystania ze s"ołca mogą by wielorakie
i pojawia si natychmiast, np. oparzenie s"oneczne, opryszczka, lub w odleg"ym
czasie: plamy i przebarwienia, przedwczesne starzenie si skóry, nowotwory skóry.
D"ugotrwa"ymi skutkami wp"ywu s"ołca na naszą skór zajmiemy si bliŻej
w nastpnym numerze, który ukaŻe si tuŻ po wakacjach.
Oparzenia s"oneczne
Jest to nasilony w róŻnym stopniu odczyn zapalny promieniowanie s"oneczne jest dodatkowo odbijane
skóry poddanej bezpoĘredniemu dzia"aniu s"ołca, od Ęniegu, piasku lub wody.
g"ównie promieniowaniu ultrafioletowemu typu B
(UVB). Charakterystyczne objawy oparzenia to: ru- NajwaŻniejsze zalecenia w leczeniu
oparzeł:
mieł, obrzk, ból i pieczenie, w bardziej nasilonej
postaci pcherze, ustpujące ze z"uszczaniem naskór- stosowa zimne ok"ady;
"
ka, czego efektem są piegi i zmiany barwnikowe. Ru- nawilŻa lub nat"uszcza skór;
"
mieł, bdący efektem rozszerzenia naczył krwionoĘ- przy rozleg"ych powierzchniach oparzenia duŻo pi,
"
nych w skórze, pojawia si 4-6 godzin od ekspozycji, aby uzupe"ni poziom wody w organizmie;
a jego najwiksze nasilenie obserwuje si 12-24 go- przy reakcjach zapalnych moŻna teŻ podawa aspiryn
"
dziny od naĘwietlania. W ciŻszych przypadkach opa- lub inne leki przeciwzapalne.
rzeł mogą wystpowa objawy ogólne: gorączka,
nudnoĘci, wymioty oraz bóle g"owy. Badania naukowe wykaza"y, Że uszkodzenia skóry
Na oparzenie s"oneczne najbardziej podatna jest powsta"e podczas oparzenia s"onecznego, sprzyjają
skóra bia"a, nieprzyzwyczajona do s"ołca, gdyŻ w przysz"oĘci powstawaniu raków skóry i czerniaka.
w takiej skórze iloĘ naturalnego barwnika (melaniny) Skóra po licznych oparzeniach s"onecznych ma pstry
chroniącego przed promieniowaniem UV, jest bardzo wygląd i charakteryzuje si wystpowaniem wielu
ma"a. Osoby posiadające wicej barwnika w skórze przebarwieł, odbarwieł, nierównoĘci i zmian na-
(o Ęniadej karnacji, rasy azjatyckie i osoby opalone) czyniowych. Stosowanie fotoprotekcji, a w szczegól-
są mniej naraŻone na oparzenia s"oneczne. Do opa- noĘci kremów z filtrem, zapobiega ryzyku oparzeł
rzeł s"onecznych dochodzi czsto w sytuacji, gdy s"onecznych i chroni przed powstaniem raka skóry.
EKSPERT Anti Aging
11
przyjmujące niektóre leki, antybiotyki lub zio"a
Czy wiesz, Że...
(np. dziurawiec, "opian) wiedzia"y, Że Ęrodki te mają
Liczba oparzeł s"onecznych w dzieciłstwie istotnie
w"aĘciwoĘci uczulające, dlatego trzeba Ęwiadomie
zwiksza ryzyko wystąpienia czerniaka, bo komórki
chroni si przed nas"onecznieniem.
barwnikowe (melanocyty) dziecicej skóry są
Najczstszym typem fotodermatozy są tzw. wie-
bardziej podatne na szkodliwe dzia"anie promieni
lopostaciowe osutki Ęwietlne. Wed"ug niektórych
UVB. Dlatego rodzice powinni szczególnie zadba
ęróde", czstoĘ ich wystpowania w zdrowej populacji
o ochron przed oparzeniami s"onecznymi u dzieci.
wynosi 10-20 procent. Osutki te pojawiają si na skórze
Osoby, które dozna"y kilkakrotnie oparzeł s"o-
wczesną wiosną, po 2-3 dniach od pierwszej ekspozycji
necznych lub są czsto naraŻone na ekspozycj
s"onecznej. Charakteryzują si swdzącymi, czerwonymi
s"oneczną, wymagają regularnej kontroli dermato-
zmianami skórnymi o róŻnym charakterze (grudki,
logicznej (raz na rok) pod kątem oceny skóry
rumienie, pcherzyki). Zmiany mogą pojawia si
i znamion. Powinny teŻ stale stosowa ochron prze-
co roku. Ustpują po ograniczeniu ekspozycji na Ęwiat"o
ciws"oneczną.
s"oneczne i na skutek hartowania skóry (przyzwyczaje-
nia jej do s"ołca i powstania opalenizny) wtedy nie
nawracają w póęniejszym okre-
Opryszczka
sie lata. Warto podkreĘli, Że
Nawrotowa opryszczka wargo-
przy prawid"owym doborze
wa (tzw. zimno ) jest cho-
i aplikacji, przeciws"oneczne
robą wirusową, która dotyka
preparaty ochronne mogą za-
duŻą czĘ populacji. Naj-
bezpieczy skór przed promie-
czstszą przyczyną nawrotów
niowaniem UVB nawet w wa-
infekcji na wargach jest pro-
runkach maksymalnego nas"o-
mieniowanie s"oneczne. W zwią-
necznienia przez ca"y dzieł.
zku z tym, choroba ta czsto
trapi narciarzy, Żeglarzy i p"y-
Przyspieszone
waków. Leczenie opryszczki
polega na miejscowym stoso-
starzenie si skóry
waniu preparatu przeciw-
Kolejnym niekorzystnym efek-
wirusowego, dostpnego w apte-
tem przewlek"ego, nadmier-
ce bez recepty. U osób ze szcze-
nego dzia"ania s"ołca jest
gólnie rozleg"ą opryszczką
przyspieszone starzenie si
stosuje si leki doustne lub
skóry. Skóra starzejąca si
doŻylne. Pacjenci z czstymi
pod wp"ywem UV charak-
nawrotami infekcji (powyŻej 6
teryzuje si zaburzeniami bar-
rocznie) powinni by poddani
wnikowymi, jest gruba, ma"o
przewlek"ej terapii przeciw-
sprŻysta, ma na powierzchni
wirusowej. O doborze leków
zmarszczki i bruzdy; naskórek
decyduje lekarz.
jest cienki, wyg"adzony, o nis-
kim potencjale regeneracyj-
Fotodermatozy nym. W bia"kach podporowych skóry (kolageny, elas-
Są to stany zapalne skóry wywo"ane promienio- tyna) stwierdza si nadmierną degradacj, zmniej-
waniem UV. W niektórych przypadkach skóra rea- szoną syntez (wynikającą z przewagi procesów
guje nadwraŻliwoĘcią nawet na Ęwiat"o s"oneczne degeneracyjnych), nadmierne gromadzenie niepra-
(np. przewlek"e wypryskowe zapalenie skóry). Choro- wid"owych, pofragmentowanych w"ókien elastycz-
by te wymagają szczególnej dba"oĘci o ochron prze- nych, pozbawionych w"aĘciwoĘci sprŻystych.
ciws"oneczną, a niekiedy specjalistycznej diagnostyki
dermatologicznej i leczenia. Szczególne ryzyko niekorzystnego dzia"ania UVA
Fotodermatozy dzieli si na idiopatyczne: choroby na skór i proces starzenia si zwiksza si równieŻ
uwarunkowane genetycznie, oraz wtórne: wywo"ane z powodu coraz czĘciej i chtniej wykorzystywanych
przez wewnątrzpochodne lub zewnątrzpochodne sztucznych ęróde" energii Ęwietlnej, które stosuje si
czynniki uczulające na Ęwiat"o. Warto, by osoby w celach kosmetycznych (solaria).
EKSPERT Anti Aging
12
foto: serwis fotograficzny BIODERMA
Pytania do Eksperta:
Odpowiada:
dr Barbara Walkiewicz-Cyrałska, Centrum Dermatologii Estetycznej i Laserowej Viva Derm
1. W naszym klimacie jest tak wiele jest uŻywanie samoopalacza lub skorzystanie z za-
o
biegu w gabinecie, podczas którego skóra jest
zimnych, pochmurnych miesicy, pod-
natryskiwana preparatem opalającym rozpryski-
czas których marzymy o wylegiwaniu
wanym przez specjalny aparat, tzw. Sun spa.
si w ciep"ym s"ołcu na plaŻy. Czy na-
prawd musimy sobie tego odmawia?
3. Jak chroni w"osy przed szkodliwym
S"ołce jest nam niezbdne do Życia, wyzwala pro-
o
dukcj melatoniny hormonu regulującego nasz
wp"ywem promieniowania s"onecznego?
rytm biologiczny i wp"ywającego na nasze samo-
poczucie. Promieniowanie s"oneczne ma leczniczy
Przede wszystkim naleŻy chroni nie tylko w"osy, ale
wp"yw na niektóre schorzenia, np. "uszczyc,
i ow"osioną skór g"owy, która wskutek kumulowania
egzem. Promieniowanie UV powoduje teŻ syntez
si ciep"a w tym miejscu jest szczególnie naraŻona
witaminy D w koĘciach, zapobiegając tym samym
na przegrzanie. Trzeba zatem pamita o lekkim,
krzywicy u dzieci i osteoporozie u osób starszych.
ochronnym nakryciu g"owy. Warto si teŻ zaopatrzy
JednoczeĘnie jednak s"ołce jest g"ówną przyczyną
w ca"ą seri pielgnacyjną kosmetyków do w"osów
fotostarzenia si i nowotworów skóry, zwiksza
(szampony, maski, itd.), które zawierają filtry UV.
ryzyko wystąpienia zamy. Pozytywny wp"yw s"ołca
Latem szczególnie naraŻone na przesuszenie są
na nasze Życie jest ogromny, ale trzeba mądrze
w"osy farbowane, a zw"aszcza tlenione, dlatego nie
z niego korzysta np. do syntezy odpowiedniej
powinno si farbowa w"osów tuŻ przed wyjazdem
dawki witaminy D, wystarczy tylko kilkuminutowe
na urlop.
przebywanie na s"ołcu dziennie.
4. Czy warto stosowa suplementy
o
2. Czy odradza Pani swoim przygotowujące skór na dzia"anie
o
pacjentkom korzystanie z solarium? s"ołca?
Bezwzgldnie. Tak jak mówi"am dawki promienio- W ostatnich latach duŻą karier zrobi"y nutrikosme-
wania UV, które docierają do nas (nawet w poch- tyki, które pomagają przygotowa skór na dzia"anie
murne dni) podczas codziennego przebywania na promieni s"onecznych. Zawierają one m.in. anty-
powietrzu, są absolutnie wystarczające. Trzeba oksydanty, które chronią skór przed kaskadą wol-
pamita, Że kumulują si one przez ca"e Życie, nych rodników (przyczyniających si do przedwczes-
wic dodatkowe ęród"a promieniowania UV są nam nego starzenia skóry), minimalizują teŻ ryzyko prze-
zupe"nie niepotrzebne, a wrcz szkodliwe dla naszej barwieł i pozwalają uzyska równą opalenizn
skóry (fotostarzenie, przebarwienia, zmarszczki, o "adnym, zdrowym odcieniu. Trzeba oczywiĘcie
wiotkoĘ). KiedyĘ mocna opalenizna by"a synonimem zaczą stosowa te preparaty minimum 2 tygodnie
zdrowia, a teraz jest po prostu w z"ym guĘcie. Dla przed wyjazdem na urlop. Potem warto kontynuowa
tych, którzy jednak zdecydowanie lepiej si czują ich przyjmowanie, gdyŻ pozwalają zachowa na
i wyglądają z lekko opaloną skórą, dobrym wyjĘciem d"uŻej opalony odcieł skóry.
EKSPERT Anti Aging
13
Jak dba o zdrowie
i urod stóp
Autor: dr Urszula Koz"owska
Instytut Kometyki Lekarskiej i Pielgnacyjnej Melitus
www.melitus.pl
Latem nasze stopy są szczególnie eksponowane. Dlatego w"aĘnie wtedy przyk"adamy
duŻą wag do ich pielgnacji. Nie zapominajmy jednak, Że o zdrowie i urod stóp warto
dba systematycznie (tak jak o d"onie) przez ca"y rok. Wtedy bdą piknie wygląda
i uchronimy je przed chorobami.
" Gdy nie potrafimy poradzi sobie przez d"uŻszy czas
Skóra stóp uciskana pod ciŻarem ca"ego cia"a podczas
z problemem nadmiernie zrogowacia"ej skóry, warto
wielogodzinnego chodzenia czy stania, ulega czsto
zasigną porady dermatologa bądę kosmetyczki.
nadmiernemu pogrubieniu zw"aszcza na pitach.
Dodatkowo, przez wikszą czĘ lata nosimy odkryte
" Przy problemach z suchą skórą (nie tylko na
obuwie, co sprzyja nadmiernemu przesuszaniu si skóry
stopach) warto dodatkowo "yka kapsu"ki z olejem
stóp. JeŻeli nie zastosujemy odpowiedniej pielgnacji
z ogórecznika lub wiesio"ka (zapobiegają utracie wody
i zaniedbamy skór, na pitach mogą pojawi si
przez naskórek).
bolesne pknicia, które staną si niebezpieczną
" Do dermatologa trzeba zwróci si o pomoc w przy-
poŻywką dla bakterii, wirusów czy grzybów.
padku takich problemów ze stopami jak: grzybica
(patrz: artyku" o grzybicach na str. 16), brodawki stóp,
bądę wrastające paznokcie. Brodawki wirusowe są (tak
Jak prawid"owo pielgnowa stopy
jak grzybica) zakaęne, a leczenie bywa niekiedy doĘ
" Aby utrzyma odpowiedni stopieł nawilŻenia skóry,
uciąŻliwe. Wrastającym paznokciom moŻemy zapobiec
naleŻy codziennie (najlepiej wieczorem) nak"ada
poprzez ich odpowiednie przycinanie (nie naleŻy
porcj regenerującego, t"ustego kremu do stóp, bogate- zaokrągla p"ytek paznokciowych), cho czasem
go w gliceryn, parafin, oleje roĘlinne bądę inne sub- konieczna jest interwencja chirurgiczna wicej o tym
stancje nawilŻające.
problemie w artykule na str. 15.
" JeĘli skóra jest zrogowacia"a, trzeba stosowa
kremy zmikczające i z"uszczające. W ich sk"adzie
powinien znaleę si mocznik (i to co najmniej w st-
Żeniu 10 procent), a dodatkowo jeszcze kwas salicy-
lowy bądę mlekowy. Przy bardzo nasilonym rogowace-
niu moŻna signą po krem z mocznikiem 30-50 pro-
cent (dostpny w aptekach bez recepty). Nadmiar zro-
gowacia"ej skóry najlepiej usuną przez delikatne
Ęcieranie tarką w trakcie czy bezpoĘrednio po kąpieli
lub moczy nogi w ciep"ej wodzie z dodatkiem soli,
albo oliwki do kąpieli.
EKSPERT Anti Aging
14
foto: serwis zdjciowy Dr Sholl
K"opoty z wrastającymi
paznokciami
Autor: Arkadiusz Nicer specjalista chirurg
Dermatochirurgia Estetyczna i Laserowa Kinga i Arkadiusz Nicer
www.nicer.pl
Problem wrastających paznokci moŻe dotyczy kaŻdego bez wzgldu na wiek i p"e
(chociaŻ statystycznie choroba dotyka najczĘciej m"odych mŻczyzn). DolegliwoĘci
są bolesne oraz uciąŻliwe i zawsze wymagają leczenia.
Przebieg i objawy choroby są podobne u wszystkich pac- nie przyniosą rezultatów, konieczne jest wykonanie
jentów. P"ytka paznokciowa pod wp"ywem ucisku lub zabiegu chirurgicznego.
urazu draŻni tkanki mikkie i pojawia si stan zapalny, Dobre efekty w leczeniu wrastającego paznokcia
któremu towarzyszy odczuwalny ból. W rozpulchnionym moŻna osiągną, stosując zmodyfikowaną metod
paluchu z czasem dochodzi do infekcji, wycieku ropnego Quena. Zabieg co waŻne dla pacjenta jest prosty,
oraz narastania ziarniny (tzw. dzikiego misa). Ęrednio bolesny i bardzo skuteczny. Zawsze poprzedza
go znieczulenie miejscowe, wykonane tuŻ przy rogu
p"ytki paznokciowej. W szczególnie zaniedbanych przy-
Jakie są przyczyny wrastania
padkach lekarz zazwyczaj decyduje, by na dzieł przed
paznokci?
zabiegiem poda antybiotyk.
Do wrastania paznokci moŻe dojĘ z kilku powodów.
Zabieg polega na tym, Że nacina si wy"ącznie
Oto najczstsze:
" noszenie zbyt wąskiego obuwia
p"ytk paznokciową, a jeĘli wystpuje ziarnina, wycina
" nieprawid"owe zbyt g"bokie wycinanie paznokci
si ją. Taka operacja musi by wykonana bardzo pre-
" urazy palca grzybica p"ytki paznokciowej.
"
cyzyjnie. Nie wolno wycina zbyt duŻo wa"u bocznego.
Wp"yw na wrastanie paznokci mogą mie takŻe
Najlepiej jeŻeli jest taka moŻliwoĘ nie wycina go
p"askostopie i wady postawy. Czasami dolegliwoĘ
w ogóle, bowiem paznokie straci wtedy swoją natural-
pojawia si z powodu sk"onnoĘci dziedzicznych.
ną os"on i bdzie bardziej naraŻony na urazy. Z kolei
wa" paznokciowy nigdy nie odroĘnie. W wyjątkowych
Wrastający paznokie przed... ... i 5 dni po zabiegu
przypadkach usuwa si ca"ą p"ytk paznokcia, ale
powinno si to odbywa w konsultacji z dermatologiem.
U wikszoĘci pacjentów ból mija w czasie pierwszej
doby od zabiegu. Po trzech dniach rana jest praktycznie
wygojona, ale pacjent powinien nosi w tym czasie opa-
trunek uciskowy. Począwszy od drugiej doby moŻna
obmywa delikatnie ran ciep"ą wodą, aby nie dopuĘci
do tworzenia si strupa. JeĘli wykonywany zosta" zabieg
paznokcia stóp, pacjent przez dwa dni powinien unika
Sposoby leczenia chodzenia.
Na początkowym etapie wrastania paznokcia wystar-
czające moŻe by leczenie zachowawcze: stosowanie Uwaga! Czasami schorzenie moŻe pojawi si znowu,
maĘci z antybiotykami i ok"adów zewntrznie oraz ale zdarza si to bardzo rzadko, zaledwie u niespe"na
zaŻywanie leków doustnych. Dopiero na zaawan- 5 procent pacjentów.
sowanym etapie choroby, gdy nieinwazyjne sposoby
EKSPERT Anti Aging
15
Problemy skóry:
Autor: dr Dorota Prandecka
Lasermed Centrum Dermatologii
Laserowej i Przeszczepiania w"osów
www.lasermed.pl
Uwaga
na grzybice
!
Grzybica to choroba, która "atwo si przenosi, dlatego liczba zakaŻeł stale roĘnie.
Wystpuje u oko"o 20-30 procent populacji, w tym aŻ u 70 procent sportowców.
Jest wywo"ywana przez chorobotwórcze grzyby, które w wilgotnym Ęrodowisku. Dlatego naraŻone są na nią
atakują skór, w"osy i paznokcie. Łród"em zakaŻenia dla np. kucharki, sprzątaczki. Zmiany grzybicze paznok-
cz"owieka są zwykle chore zwierzta lub inni ludzie. ci wyglądają bardzo róŻnie. Paznokcie mogą by
Wp"yw na jej rozpowszechnienie ma kilka czynników: pogrubia"e, "amliwe, przebarwione lub pokryte bruz-
" coraz czĘciej nosimy ubrania i obuwie z tworzyw dami. Rozpoznanie kliniczne tego rodzaju grzybicy
syntetycznych, które zwikszają sk"onnoĘ do pocenia nie jest "atwe. Dlatego, jeŻeli lekarz podejrzewa t
si i uszkadzają naturalną warstw naskórka; chorob, powinien skierowa pacjenta na badanie
" duŻo korzystamy z kąpielisk i innych obiektów mykologiczne. Polega ono na pobraniu fragmentu
sportowych; chorego paznokcia. Po dodaniu specjalnych odczyn-
" stosujemy antybiotyki i leki obniŻające odpornoĘ. ników, szuka si pod mikroskopem fragmentów grzy-
bów. Czasem zak"ada si specjalną hodowl i ocenia
Na grzybic bardzo podatne są osoby starsze, oty"e, rodzaj grzyba wywo"ującego chorob.
z cukrzycą, z zaburzeniami endokrynologicznymi lub
z zaburzeniami krąŻenia krwi.
Jak ustrzec si przed zaraŻeniem?
Aby nie dosz"o do rozwoju grzybicy stóp i podudzi,
Grzybica stóp i paznokci
konieczna jest w"aĘciwa profilaktyka. Warto pamita
Grzybica stóp zwykle objawia si "uszczeniem, za- o podstawowych zasadach postpowania:
czerwienieniem i pkniciem skóry w przestrzeniach
midzy palcami, na obrzeŻach stóp lub na podesz- 1. Trzeba my codziennie stopy i dok"adnie je wycie-
wach (czasami w tym miejscu pojawiają si takŻe ra, szczególnie przestrzenie midzypalcowe wilgo
drobne pcherzyki). Niekiedy pacjent nie ma Żadnych i ciep"o sprzyjają rozwojowi grzybów.
odczuwalnych dolegliwoĘci, a jedynym sygna"em jej 2. NaleŻy nosi przewiewne obuwie i bawe"niane skar-
wystąpienia jest silne swdzenie. petki materia"y syntetyczne sprzyjają poceniu si.
Grzybica paznokci moŻe pojawi si zarówno na Buty nie mogą by zbyt ciasne.
rkach, jak i na stopach. Początkowo zmiany powsta- 3. Nigdy nie wolno poŻycza innym swoich butów ani
ją na wolnym brzegu p"ytki paznokciowej lub umiejs- teŻ chodzi w cudzych.
cawiają si od strony bocznej. Do zakaŻenia moŻe 4. NaleŻy mie zawsze w"asne przedmioty do
dojĘ poprzez ucisk mechaniczny (np. przez zbyt pielgnacji i higieny stóp rcznik, noŻyczki, cąŻki,
ciasne obuwie). Chorobie czsto sprzyja takŻe praca pilniczek.
EKSPERT Anti Aging
16
foto: serwis zdjciowy Dr Sholl
5. Na basenie, w saunie i pod prysznicem zawsze trze-
ba uŻywa obuwia ochronnego do zakaŻenia grzyba-
mi najczĘciej dochodzi w"aĘnie przez kontakt
bezpoĘredni z zainfekowaną w tych miejscach pod"ogą.
6. Powinno si stosowa preparaty zapobiegające nad-
miernej potliwoĘci stóp zw"aszcza w czasie lata.
7. Warto stosowa profilaktycznie pudry przeciwgrzy-
bicze, szczególnie wtedy, gdy uprawia si jakieĘ sporty.
Grzybica skóry g"adkiej
Nieco inną odmianą grzybicy jest tzw. grzybica skóry
g"adkiej. MoŻe by zlokalizowana w kaŻdym miejscu
na ciele. Na twarzy, tu"owiu i kołczynach są to zwykle
liczne zmiany obrączkowate, rumieniowo-z"uszczające
z obecnoĘcią drobnych pcherzyków, g"ównie na ob-
wodzie. W fa"dach skórnych, czyli w pachwinach, pod
pachami czy pod piersiami, gdzie jest ciep"o i wilgotno,
grzybica ma posta zmian rumieniowo-z"uszczających,
czasami bardzo rozleg"ych. Dosy czsto zakaŻenie
dotyczy dzieci i powstaje na skutek kontaktu z chorym
na grzybic zwierzciem lub drugim cz"owiekiem.
Istnieje równieŻ inny specyficzny rodzaj grzybicy,
która nazywa si "upieŻem pstrym ze wzgldu
na charakterystyczny obraz zmian skórnych. Są one
zlokalizowane g"ównie na plecach i klatce piersiowej.
Gdy skóra jest nieopalona, zmiany są prawie niezau-
waŻalne przybierają posta jasnobrązowych drob-
nych plamek o "uszczącej si powierzchni. Pod
wp"ywem promieni s"onecznych latem powstają
bardziej widoczne odbarwienia, wyraęne jaĘniejsze
plamki.
Grzybica skóry ow"osionej g"owy
Ten rodzaj grzybicy najczĘciej dotyczy dzieci. Bardzo
"atwo si rozprzestrzenia, wywo"ując epidemie, np.
w przedszkolach. Zwykle na g"owie tworzą si liczne
ogniska z"uszczające z równo u"amanymi w"osami
kilka milimetrów powyŻej powierzchni skóry.
Leczenie
KaŻdy pacjent z podejrzeniem grzybicy powinien pójĘ
do dermatologa, który po ustaleniu rozpoznania, zaleci
odpowiednie leczenie. Czasem wystarcza tylko leczenie
miejscowe maĘci, kremy, p"yny, pudry, specjalne
lakiery do paznokci, ale w wielu przypadkach lekarz
przepisuje równieŻ tabletki przeciwgrzybicze.
EKSPERT Anti Aging
17
foto: serwis zdjciowy Dr Sholl
Wszystko o:NawilŻaniu skóry
NawilŻaniu skóry
Konsultacja:
dr Ma"gorzata Bag"aj specjalista dermatolog
Agnieszka Biełkowska kosmetolog
Zabiegi i kosmetyki
Zabiegi i kosmetyki
nawilŻające
nawilŻające
Istnieje b"dne przekonanie, Że z kosmetyków i zabiegów nawilŻających muszą korzys-
ta tylko osoby z suchą skórą. Tymczasem ich stosowania wymaga takŻe cera nor-
malna, mieszana czy t"usta. Dobre kosmetyki i zabiegi nie tylko intensywnie nawilŻą
skór, ale zabezpieczą ją przed zbyt szybką utratą wody. A tylko dobrze nawilŻona
skóra jest g"adka i pe"na blasku.
Woda podstawowy sk"adnik skóry
Woda stanowi oko"o 65-70 procent sk"adu skóry " Do wysuszenia skóry przyczynia si nieodpowied-
w"aĘciwej (w warstwie rogowej naskórka jej zawartoĘ nia pielgnacja zbyt czste uŻywanie silnych deter-
spada do ok. 10-12 procent). Wystpuje w niej gentów, odt"uszczanie powierzchni naskórka związane
w postaci związanej, g"ównie przez wielkocząsteczkowe z wykonywaniem np. pracy zawodowej oraz zbyt
związki, np. kwas hialuronowy. Zatrzymuje on wod, czste mycie.
powodując lepsze nawilŻenie skóry, wzrost jej elasty-
cznoĘci, rozciągliwoĘci oraz popraw napicia. Aby " Spadek nawilŻenia naskórka związany jest równieŻ
zapobiec utracie wody, naskórek wytwarza barier ze starzeniem si: zarówno fizjologicznym, zaleŻnym
ochronną, w której waŻną rol odgrywa p"aszcz lipid- np. od spadku stŻenia hormonów p"ciowych pro-
owy (produkt gruczo"ów "ojowych i potowych). RównieŻ wadzących do atrofii naskórka skóry w"aĘciwej i gru-
budowa naskórka i jego warstwy rogowej odpowiedzial- czo"ów, jak i z tzw. fotostarzeniem, bdącym wyni-
na jest za zatrzymanie wody. JeŻeli dochodzi do zabu- kiem pos"onecznego uszkodzenia skóry.
rzenia funkcjonowania którejkolwiek z tych struktur,
nastpuje zwikszona utrata wody przez skór i tym
Jak dba o prawid"owe
samym dochodzi do jej nadmiernej suchoĘci.
nawilŻenie skóry?
Przyczyny z"ego nawilŻenia skóry
Skóra sucha jest szorstka, popkana, ma"o elastycz-
" Zaburzenia w prawid"owym nawilŻeniu skóry mogą
na, traci blask, pojawiają si zmarszczki. Aby zapo-
powsta w wyniku upoĘledzenia funkcji gruczo"ów "ojo- biec suchoĘci lub zmniejszy jej objawy, powinniĘmy
wych, np. w niektórych genetycznie uwarunkowanych
unika sytuacji sprzyjających wysychaniu naskórka
zespo"ach chorobowych (atopowe zapalenie skóry, wy- (nadmierne opalanie!) oraz przestrzega odpowied-
prysk, "uszczyca, niektóre zaburzenia endokrynologiczne).
nich zasad pielgnacyjnych.
EKSPERT Anti Aging
18
Kilka waŻnych rad:
1. Kremy nawilŻające na twarz i balsamy do cia"a sto- substancji nawilŻającej) bezpoĘrednio w g"ąb skóry.
sowane w lecie muszą by wsparte dodatkową ochroną Ostrzykiwanie skóry kwasem hialuronowym moŻna
przeciws"oneczną (patrz tekst o ochronie str. 8). wykonywa metodą manualną, przy uŻyciu odpowied-
nio dobranej ig"y i strzykawki lub specjalnych
2. Preparaty tuŻywane do pielgnacji skóry sk"onnej do prze-
urządzeł do mezoterapii, tzw. pistoletów, pozwalają-
suszania powinny tworzy tzw. film ochronny zapobiegający
cych na szybkie i bardzo precyzyjne przeprowadzanie
utracie wody, a takŻe uzupe"nia sk"adniki lipidowe naskórka.
zabiegu. Zabieg daje natychmiastowy efekt poprawy
Kosmetyki te zawierają substancje aktywne o silnych w"aĘci-
nawilŻenia i jdrnoĘci skóry oraz jej rewitalizacji. Jest
woĘciach nawilŻających i regenerujących przesuszony nas-
polecany zarówno osobom m"odszym jako zabieg
kórek np. glukonolakton, kwas glikolowy, olej z wiesio"ka,
profilaktyczny zapobiegający przedwczesnemu
ogórecznika lekarskiego lub awokado oraz związki stanowiące
starzeniu si skóry, jak i zabieg poprawiający kon-
naturalne czynniki nawilŻające (mocznik i kwas mlekowy).
dycj skóry u osób z juŻ istniejącymi oznakami starze-
3. Kremy i balsamy nawilŻające naleŻy stosowa
nia. Zabieg wykonywany jest zwykle na twarzy, szyi
zawsze po umyciu skóry rano i wieczorem (czasami
i dekolcie. Coraz czĘciej stosuje si go takŻe na d"o-
konieczne jest powtarzanie aplikacji kremu kilkakrotnie
niach, "okciach i kolanach, czyli w miejscach, gdzie
w ciągu dnia). Od umycia skóry do czasu aplikacji
delikatna i cienka skóra najszybciej si starzeje.
kremu nie powinno up"yną wicej niŻ 5 minut to
HYDRA INTENSIVE kosmetyczny zabieg na twarz
sprzyja zatrzymaniu w naskórku wikszej iloĘci wody.
Hydra Intensive to profesjonalny zabieg kosmetyczny,
4. Warto pamita, Że stan nawilŻenia skóry zaleŻy
pozwalający zwikszy nawodnienie skóry i ochroni
równieŻ od iloĘci wypijanej przez nas wody.
jej naturalną m"odoĘ i urod. Polecany dla cery
5. Aby zapobiec utracie wody z naskórka i poprawi odwodnionej, zmczonej , przedwczeĘnie posta-
funkcj bariery warstwy rogowej, warto stosowa rza"ej. Wszystkie kosmetyki Hydra Intensive zawiera-
równieŻ doustne preparaty zawierające wielonienasy- ją duŻe iloĘci substancji intensywnie nawilŻających,
cone kwasy t"uszczowe (tu bogatym ęród"em są olej które dziki nowoczesnym noĘnikom i promotorom
z ogórecznika lekarskiego i dwuletniego wiesio"ka). przenikania, na d"ugo pozostawiają skór doskonale
Jest to wskazane tym bardziej, Że organizm cz"owieka nawilŻoną. Skóra po zabiegu pozostaje doskonale
nie potrafi ich sam syntetyzowa i dlatego powinny g"adka, elastyczna i wypoczta.
by dostarczane z dietą.
OCEAN FORCE kosmetyczny zabieg na cia"o
6. Aby wzmocni dzia"anie kremu nawilŻającego, do
Morza i oceany są nieskołczonym ęród"em związków
oczyszczania i demakijaŻu twarzy naleŻy stosowa
aktywnych korzystnych dla cia"a. Są w nich obecne
produkty, które zachowują neutralne pH skóry, czyli
wszystkie pierwiastki. yjące tam algi dzielą si na:
ani zbyt kwaĘne ani zbyt zasadowe.
b"kitne, zielone, brunatne i czerwone. Wp"yw na
nasze cia"o mają wszystkie z wyjątkiem b"kitnych.
Zielone stymulują syntez kolagenu i elastyny.
Zabiegi nawilŻające skór
Brunatne bogate w jod pobudzają metabolizm
stosowane w gabinecie:
komórkowy. Czerwone dzia"ają lipolitycznie (wspoma-
Oprócz codziennej pielgnacji warto regularnie gające redukcj tkanki t"uszczowej). Zabieg Ocean
korzysta z zabiegów wykonywanych w gabinecie, Force jest oparty na algach i sk"adnikach mineralnych.
które szybko i intensywnie nawilŻą skór oraz po- UŻywane do zabiegu preparaty zawierają ponad 90
prawią jej wygląd na d"uŻej. PoniŻej prezentujemy róŻnych minera"ów oraz witaminy A, E i olejki aro-
wybrane zabiegi. matyczne z cytrusów. Zabieg pozostawia skór ca"ego
cia"a g"boko nawilŻoną i zremineralizowaną. Zna-
MEZOTERAPIA medyczny zabieg na twarz i cia"o komity zarówno przed urlopem (zapewnia efekt
Mezoterapia to zabieg, który powinien by wyko- piknej g"adkiej, mikkiej skóry), jak i po wakacjach
nywany wy"ącznie przez lekarza. Polega na wpro- kiedy przesuszona s"ołcem i kąpielami skóra wyma-
wadzeniu kwasu hialuronowego (najsilniejszej znanej ga dodatkowego nawilŻenia.
EKSPERT Anti Aging
19
Jak dba o siebie:
W tej rubryce znane osoby zdradzają nam swoje sekrety związane z dbaniem
o zdrowie, atrakcyjny wygląd i dobrą kondycj.
GraŻyna Wolszczak
Zosta"a odkryta przed publicznoĘ juŻ jako dojrza"a
kobieta i aktorka. Wszyscy zachwycają si jej
niezwyk"ą urodą, a ona nie ukrywa wieku i ma dystans
do pozycji gwiazdy . GraŻyna Wolszczak w m"odoĘci
fascynowa"a si tałcem, a szczególnie baletem.
Zanim dosta"a si do Warszawskiej PWST przez pó"
roku wspó"pracowa"a z wroc"awskim zespo"em pan-
tomimy Henryka Tomaszewskiego. Po studiach przez
wiele lat wystpowa"a przede wszystkim w teatrze:
najpierw w Poznaniu, gdzie mia"a okazj gra u tak
znanych reŻyserów, jak Izabella Cywiłska czy Janusz
WiĘniewski, a potem na deskach Teatru RozmaitoĘci,
Studio i Dramatycznego. Film odkry" ją dosy póęno.
Prawdziwą s"aw przynios"a jej rola Yennefer
w kinowej realizacji prozy Sapkowskiego, gdzie
zagra"a u boku Micha"a ebrowskiego. Fanów przys-
porzy"a jej teŻ rola sympatycznej Basi w serialu
na Wspólnej i, oczywiĘcie, g"ówna rola Judyty
w komedii romantycznej wed"ug powieĘci K. Grocholi
Ja wam pokaŻ . UwaŻa, Że osoby szczĘliwe,
spe"nione w tym, co robią promienieją wewntrznym
piknem, które jest waŻniejsze niŻ to zewntrzne.
Najlepszą receptą na pikno wed"ug GraŻyny
Wolszczak to lubi, akceptowa siebie i gdy si ma
szczĘcie odbija si w oczach ukochanego
mŻczyzny.
E. Najwiksze sukcesy zawodowe odnios"a Pani E. Wiadomo, Że Pani Życie prywatne i zawodowe
po 40. Czy nie pojawia si czasami taka myĘl: Szkoda, róŻnie si uk"ada"o, a jednak sama mówi Pani o sobie
Że nie zacz"o si to 20 lat temu? jak o niepoprawnej optymistce. Czy to cecha
G.W. Nie. MyĘl, Że skoro si nie zacz"o to od zawsze , czy teŻ zosta"a wypracowana jako
widocznie tak mia"o by. OczywiĘcie chcia"abym metoda na Życie?
nadal wygląda tak jak wtedy gdy mia"am 20 lat, ale G.W. Jedno i drugie to znaczy mam naturalną sk"onnoĘ
teraz teŻ nie jest najgorzej (Ęmiech). do optymistycznego myĘlenia i akceptowania tego, co los
EKSPERT Anti Aging
20
foto: Film Media
foto: Film Media
mi daje, ale teŻ wiem z w"asnych doĘwiadczeł, Że G.W. Konsekwentnie. Ja na przyk"ad nie lubi chodzi
narzekanie czy zbyt d"ugie roztrząsanie wszystkiego nie na si"owni i czsto mi si nie chce. A jednak to robi i gdy
ma sensu i w niczym nie pomaga. z niej wychodz mam poczucie, Że si prze"ama"am
i zrobi"am coĘ pozytywnego dla siebie. Lubi ten rodzaj
E. Wiele osób komplementuje Pani urod, Pani stara pozytywnej energii, jaką ma si po wiczeniach. Tak samo
si bagatelizowa te zachwyty twierdząc w wywia- jest z ograniczeniami w jedzeniu. ChociaŻ nie musz,
dach, Że olĘniewający wygląd na sesji zdjciowej czy staram si przestrzega pewnej dyscypliny, np. nie uŻy-
na planie to efekt pracy kilkunastu osób. Czy wam cukru, bo wiem jaki jest szkodliwy, od czasu
wychodząc z domu prywatnie , np. na zakupy, czuje do czasu oczyszczam teŻ organizm. Nie oceniam,
Pani presj, Żeby odpowiednio wygląda, bo spotka na ile to poprawia mój wygląd, ale lepiej si z tym czuj.
si z wieloma ciekawskimi spojrzeniami?
G.W. Nie mam takiej presji i wychodząc z domu nie myĘl E. Czy ma Pani kompleksy?
specjalnie o tym, Że ludzie bdą mnie ogląda. MoŻe G.W. OczywiĘcie, Że mam. KaŻdy je chyba ma. Ale tu
dlatego, Że w Warszawie ludzie są bardziej przyzwy- wracam do Pani pierwszego pytania 20 lat temu
czajeni do spotykania znanych osób w róŻnych miej- mia"am ich duŻo wicej. Po prostu teraz juŻ pewne
scach. JeŻeli s"ysz jakieĘ uwagi, to na ogó" pozytywne, rzeczy nie są dla mnie problemem i Ęmia mi si chce,
np. Że wyglądam lepiej niŻ na gdy przypomn sobie, czym si
ekranie (chociaŻ nie jestem pewna wtedy na serio zamartwia"am.
czy to jest rzeczywiĘcie pozytywne Wiem np., Że któryĘ profil mam
Ęmiech). Raz tylko w odzi, w cen- gorszy, ale nigdy nie pamitam
trum handlowym, poczu"am si który i nie przejmuj si zbytnio
troch nieprzyjemnie. Wygląda"o z tego powodu. Mia"am juŻ w Ży-
na to, Że wiele osób skupia na mnie ciu wiele bardzo "adnych sesji
swoją uwag. Ale tak na zasadzie fotograficznych i jeŻeli któreĘ zdj-
sensacji. Trudno w takiej sytuacji cie jest gorsze, to nie robi z tego
zachowa prywatnoĘ. problemu. Natomiast aktorstwo
nie polega na tym, Żeby dobrze
E. Jak dba o siebie na co dzieł wygląda, tylko Żeby dobrze gra.
GraŻyna Wolszczak?
G.W. Nie robi nic szczególnego. Normalne zabiegi piel- E. Jak radzi sobie Pani ze stresem?
gnacyjne, krem pod oczy, itd. Dbam jednak, Żeby uŻywa G.W. Mam taki klub, który regularnie odwiedzam,
kosmetyków dobrej jakoĘci, oczywiĘcie w granicach korzystam tam z sauny, jacuzzi i innych przyjemnoĘci,
przyzwoitoĘci finansowej. Nie wyda"abym fortuny na Żaden które skutecznie pomagają na wszelkie stresy. Tak samo
krem! Przyznaj teŻ, Że nie mam nawyków, a moŻe i cier- odstresowująco dzia"a na mnie zawsze wizyta w ga-
pliwoĘci, do wykonywania samej dodatkowych zabiegów binecie kosmetycznym.
pielgnacyjnych. Nie kupuj Żadnych maseczek, bo wiem,
Że i tak leŻa"yby tylko na pó"ce w "azience. Staram si raz E. Pani marzenia, które czekają na spe"nienie?
w miesiącu odwiedza gabinet kosmetyczny, w którym G.W. Jestem zadowolona z tego co mam. Ciesz si,
pozwalam, aby fachowe rce zajmowa"y si moją skórą. Że spotykam fajnych ludzi, robi ciekawe rzeczy
zawodowe. W sprawach prywatnych chcia"abym, Żeby
E. Jaki jest Pani stosunek do poprawiania urody wszystko by"o dalej tak jak jest. Staram si widzie
za pomocą zabiegów medycyny estetycznej? w"aĘciwą miar tego, co mnie spotyka i cieszy si tym
G.W. Pozytywny. UwaŻam, Że nie ma powodu, dla którego co jest, bo jest dobrze.
mamy si szybko starze, zw"aszcza jeŻeli wciąŻ czujemy
si m"odo. Czyta"am ostatnio zdanie o mskich spojrze- E. Jakie są Pani najbliŻsze plany zawodowe?
niach, które z czasem przechodzą przez kobiet jak przez G.W. Planów jest ca"y czas bardzo duŻo. Na ogó" jest
powietrze i pomyĘla"am jakie to smutne. Moment, tak, Że jak wyjdzie czĘ z tych planowanych rzeczy,
w którym zaczynamy czu, Że mŻczyęni przestają nas to juŻ jest bardzo dobrze. Dlatego nie chcia"abym
zauwaŻa, jest smutny chyba dla kaŻdej kobiety. mówi o Żadnych konkretach. No... moŻe wspomn
o jednym, który wydaje si najbardziej realny
E. Wiele kobiet zazdroĘci Pani figury, a wielu w najbliŻszym czasie prawdopodobnie powstanie se-
mŻczyzn zapewne na d"ugo zapamita"o Pani obraz rial telewizyjny na podstawie filmu: Ja wam pokaŻ .
w koronkowym czarnym body w jednej ze scen filmu
Ja wam pokaŻ . Jak si pracuje na taką figur? ROZMAWIAA: BRYGIDA REKOWSKA
EKSPERT Anti Aging
21
foto: GraŻyna Gudejko
Warto Pozna:
Prezentujemy Pałstwu sylwetki lekarzy i najlepsze gabinety dermatologii i medycyny
estetycznej, wellness i beauty spa.
dr Ewa
Kaniowska
pecjalista dermatolog z wieloletnim doĘwiadczeniem zawodowym. Po
Sukołczeniu studiów, rozpocz"a prac jako asystent Kliniki Dermatologii
przy Akademii Medycznej we Wroc"awiu. Po uzyskaniu specjalizacji II stopnia
rozpocz"a prywatną praktyk lekarską w zakresie dermatologii i dermatologii
estetycznej. W 1996 roku za"oŻy"a Centrum Dermatologii Estetycznej Derma-
-Puls we Wroc"awiu.
Dr Ewa Kaniowska jest wspó"za"oŻycielem i wiceprezesem Stowarzyszenia
Dermatologów Estetycznych oraz cz"onkiem Europejskiego Stowarzyszenia
Kosmetologii i Dermatologii Estetycznej, jak równieŻ autorem wielu publikacji
medycznych w Polsce i za granicą. Jako pierwsza na Ęwiecie zaprezentowa"a
i opublikowa"a badania dotyczące leczenia nadpotliwoĘci skóry ow"osionej
g"owy i czo"a u mŻczyzn. Wyniki tych badał prezentowane by"y na zjazdach
Dermatologów w ParyŻu, Londynie i Nowym Orleanie.
Praca jest pasją Pani doktor. Wiedzą o tym zarówno
dziennikarze, którzy chtnie proszą ją jako eksperta
w zakresie medycyny estetycznej o wypowiedzi do prasy
kobiecej, jak i pacjenci, którzy mówią, Że jest nie tylko
Ęwietną specjalistką od leczenia i odm"adzania, ale ma
teŻ zdolnoĘci terapeutyczne. Jak powiedzia"a jedna
z wdzicznych pacjentek, doktor Ewa odm"odzi"a nie
tylko jej wygląd, ale zrobi"a przy okazji lifting duszy.
W Derma-Puls pracuje szeĘciu lekarzy, a ca"y zespó" to
obecnie 26 osób. Centrum zapewnia kompleksowe us"ugi
z zakresu dermatologii, dermatochirurgii, dermatologii
estetycznej i laseroterapii. Gabinet ten znany jest ze sto-
sowania terapii "ączonych leczenia skóry (leczenie farma-
kologiczne wspomagane jest róŻnymi zabiegami na skórze).
SpecjaliĘci pracują na najwyŻszej jakoĘci sprzcie, m.in.
laserach usuwających ow"osienie, przebarwienia, tatuaŻe,
zamykających naczynka oraz korzystają z urządzeł
wykonujących zabiegi fotoodm"adzania.
Dr Kaniowska swój wolny czas spdza z rodziną mŻem
(profesorem wroc"awskiej Akademii Sztuk Piknych)
i dziemi. JeĘli jest to moŻliwe, wybierają wspólne podróŻe
i wycieczki, bo zwiedzanie to ich rodzinna pasja.
www.derma-puls.com.pl
EKSPERT Anti Aging
22
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Ekspert nr 06 3nr 3 06Album Nr 06 Dokumenty Katastrofa Smoleńskmagazynowanie tlenu nr 1 06Ekspert nr 07 8Ćwiczenie nr 06Załącznik Nr 06 do SIWZ projektzagodpodarowania terenu parking Cz B PZTBDiA Projektowanie Semestr 6 Zajecia nr 06 PrzepustyEkspert nr 07Prewencja i rehabilitacja nr 4 06r 1 nr 06 1386694523autyzm nr 062015 06 23 Dec nr 231 MON 12 Szczecińska DZ odznaka pamiątkowa2015 06 11 Dec nr 204 MON ŻW Lublin odznaka pamiątkowawięcej podobnych podstron