Psychologia inwalidztwa._______04.11. 2000 r. Wykład III.
Dzisiaj chciałbym rozpocząć kolejne rozważania. Zastanowimy się nad wpływem
fizycznego iwalidztwa na osobowość. Na ten temat były prowadzone dyskusje już
od dawna. Już w starożytności ludzie byli przekonani o tym, że istnieje
zależność między fizycznymi cechami a cechami osobowości (rysy fizjonomiczne,
linie papilarne). Przekonania te były wynikiem tendencji do dostrzegania faktu,
że osobowość człowieka można odczytać z trwałych cech fizycznych. Jednym z
pierwszych systemów dopatrujących się związku między cechami charakteru a
konstrukcją fizyczną była koncepcja, która usiłowała określić temperament na
podstawie zewnętrznego wyglądu człowieka, a zwłaszcza jego rysów twarzy.
Rozprawy na ten temat ukazywały się już za czasów Arystotelesa i zostały na
nowo podjęte w XVIII wieku. Jednym z przedstawicieli tego kierunku był Lavater,
który oceniał człowieka na podstawie kształtu i ruchów rąk. Znana jest też Warn
na pewno typologia Kretschmera, która dosyć szczegółowo łączy zewnętrzny
wygląd człowieka z temperamentem i chorobami psychicznymi. Mieliśmy też
frenologię, błędną teorię, która zakładała, że z ukształtowania czaszki
ludzkiej można wnioskować o zdolnościach umysłowych i psychicznych człowieka.
Jednym z jej przedstawicieli był F.J. Gali. W/g tej koncepcji właściwości
psychiki umiejscowione są u człowieka w mózgu w taki sposób, że zarysy czaszki
wiernie odzwierciedlajÄ… jego charakter. Odczytywaniem cech charakteru na
podstawie cech fizycznych zajmował się również włoski lekarz Lombroso
opierający się na teorii ewolucji Darwina. Uważał on, że istnieją określone
cechy fizyczne ludzi skłonnych do popełniania czynów karalnych sądownie.
Zasadnicza część jego poglądów została odrzucona przez innych badaczy z
wyjątkiem przekonania, że istnieją cechy fizyczne, które poprzez określony
mechanizm łączą się z nieaprobowanym społecznie postępowaniem. W wieku XX
problemami odczytywania osobowości na podstawie cech fizycznych zajmował się
m.in. Maisel, a krótkie przeglądy historyczne opublikowane zostały w
psychologii konstytucjonalnej i można było również zauważyć je u Allporta,
Sheldona. Także i współczesna endokrynologia gromadząca wiedzę na temat
wydzielania wewnętrznego, utrzymującego równowagę funkcji fizjologicznych
dostarczyła dowodów o daleko idących skutkach dla osobowości w wypadku gdy
równowaga ta zostaje zakłócona. Pamiętamy, że przecież klasyczna teoria
temperamentów też została oparta na cieczach (flegmatyk, sangwinik, choleryk i
melancholik). Jeśli chodzi o Sheldona, to był twórca obalonej później teorii o
fizycznym typie przestępczym.
Odkrył związek pomiędzy określonymi przez niego cechami fizycznymi a diagnozą
psychiatryczną i dał liczne dowody na to, że istnieje związek pomiędzy typem
konstytucjonalnym a skłonnością do pewnego typu chorób.
Beatriche Wright, autorka wielu pozycji poświęconych zagadnieniom osób
niepełnosprawnych, zainteresowana teorią odkryć Sheldona dotyczącą powiązań
fizycznego inwalidztwa z osobowością doszła do wniosku, że jeśli prawdą jest,
że pewne typy inwalidztwa wrodzonego lub nabytego łączą się z poszczególnymi
somatotypami to istnieje też związek między fizycznym inwalidztwem a
osobowością. Jednak przy pomocy stosowanej obecnie techniki pomiarowej nie da
się na podstawie kryteriów osobowości rozróżnić poszczególnych grup inwalidów,
a jedynie co się da to stwierdzić, że istniejąca w tym zakresie zbieżność
pomiędzy badanymi grupami istnieje.
Sporo na temat osobowości młodzieży niepełnosprawnej dowiecie się z moich
książek, w których poruszam różne wątki dotyczące tej tematyki.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Psychologia inwalidztwa (3)Psychologia inwalidztwa 5,6 (2)Psychologia inwalidztwa9więcej podobnych podstron