Interpretacja i analiza wierszy Józefa Czechowicza.
śModlitwa żałobna”
Wiersz pochodzi z ostatniego, piątego tomiku wierszy. Józef Czechowicz, nie mogąc się spodziewać rychłej śmierci, uprzedził bieg wydarzeń.
Poeta nie wierzy w życie pozagrobowe (śpod kwiatami nie ma dna”). Po śmierci śwszyscy uśniemy”, zapomnimy o najważniejszych rzeczach - pięknej młodości, spokojnym, cichym domu. Ogarnie nas całkowite śnieistnienie”, śwodnista chusta” (powódź). Po zalaniu wodą czas przestanie istnieć.
Pomimo, iż taka przyszłość jest nieuchronna, autor prosi Boga o wartości doczesne takie jak zabawa, możliwość postrzegania piękna przyrody. Każda wesoła chwila się liczy (Ścarpe diem”). Wobec ukazanej śmierci, śdźwięki topieli”, ślasy pachnące bukiem”, śświergot rybitw”, a nawet ból są równie potrzebne co jedzenie i picie.
Poeta sam twierdzi, że Boga śwzywa tak rzadko”. Mimo tego ma nadzieję na wysłuchanie modlitwy. Świadomość nieuchronności Apokalipsy skłania podmiot liryczny do prośby o niewyszukane, łatwe do spełnienia rzeczy. Przed śostatnią nocą” najważniejsza jest ochrona przed śżywotem pustym” - zabawa przy muzyce i pieśni.
śModlitwa żałobna” posiada sporo kontrastów. Brak wiary w życie pozagrobowe kłóci się z ideą Boga i Kościoła. Charakterystyczne dla poezji awangardowej są: zwięzły, skrótowy język, niedomówienia, przenośnie (np. śwodnista chusta”), elipsy (np. śzamilknie czas”).
śSam”
Tomik śBallada z tamtej strony” Józefa Czechowicza, jak zresztą cała twórczość poety, nasycony jest tematyką katastroficzną. Te wizje narastają wraz z rozwojem liryki twórcy, czego dowodem jest ogrom treści o śmierci w porównaniu do wizji arkadyjskich. Tym wyróżnia się trzeci zbiór wierszy od pierwszych dzieł pisarza.
Wiersz śSam” idealnie ukazuje myśli Czechowicza na tym etapie rozwoju osobowości. Widoczny jest tu kontrast motywów Apokalipsy z arkadyjską rzeczywistością.
Wiersz rozpoczyna się opisem głośnego, panicznego krzyku, który nie jest niczym uzasadniony . Symbolizuje on nadchodzące zło i sprzyja wzbudzeniu uczucia niepewności i zarazem strachu czytelnika. Wobec nadchodzącej katastrofy drzewa nie mogą śpiewać, a ziemia - śmiać.
Następna strofa opisuje pozornie spokojną wieś, gdzie są śnici pajęcze na strzechach”, ludzie wiodą codzienny, monotonny i jakże stateczny żywot. Tutaj nikt się jeszcze niczego nie spodziewa, tylko podmiot liryczny wyraża obawę o przyszłość. Nawet takie rzeczy, jak domowe zacisze, czy podmuch wiatru nie są w stanie zapewnić poczucia bezpieczeństwa - człowiek już nie może na nich polegać wobec takiego nieszczęścia. A będzie ono stokroć większe niż śnoc jedwabi żałobnych”- będąca metaforą utraty bliskiej i kochanej osoby - czy wszelkie dotychczasowe doznania ludzi. Na tym Józef Czechowic kończy opis tego co nadejdzie - czegoś nieznanego i niepewnego.
Ostatnia strofa stanowi przedstawienie klęski. Poeta przy tym wykorzystuje elementy biblijne - obrazy ognia, czerwieni, potopu. Ta tragedia nadejdzie śsłowami czerwonymi”, śstrunami czerwonymi”, śwszędzie czerwienie kołem”. Ukazane jest istne piekło. Jeszcze śpłomienie wiszą” , jednak grożą one śpowodzią wieków” nieporównywalną z najgorszym.
Zauważalny jest wpływ Awangardy Krakowskiej na konwencję wiersza śSam”. Poeta, podobnie jak Julian Przyboś, powszechnie stosuje skróty, maksymalnie kondensując tekst i niedomówienia (głównie metafory, np. śnoc jedwabi żałobnych”, śdrzewa szeregami bojowo”, a także elipsy ukazujące konkretną rzeczywistość, śpół afisz” - zaludnione, nieprzyjazne człowiekowi miasto). Nawiązując do teorii Tadeusza Peipera, poeta zastosował narastanie treści. Z wersu na wers dowiadujemy się więcej o strasznym zjawisku. Tytuł sugeruje odbiorcy brak jakiejkolwiek interwencji Boga wobec Apokalipsy. Człowiek w tak ciężkiej chwili nie otrzyma od nikogo wsparcia.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
smutno mi boze interpretacja i analiza wierszastepy akermanskie interpretacja i analiza wierszagrob agamemnona interpretacja i analiza wierszaanaliza i interpretacja wybranych wierszy leśmiana (2)switezianka interpretacja i analiza balladyAnaliza wiersza Tadeusza Różewicza pt Ocalonylaboratorium analizy jakosciowe Nieznanyromantycznosc interpretacja i analiza balladyOryginalność poezji C K N Analiza wierszy W Weronie , ~FE1analiza wierszaAnaliza wiersza Różewicza Ocalonyrota interpretacja i analizawięcej podobnych podstron