plik


�� � Copyright for Polish edition by Barbara Gawryluk & ZloteMysli.pl Data: 4.09.2008 Darmowa publikacja, dostarczona przez ZloteMysli.pl TytuB: Odchudzanie  fakty i mity Autor: Barbara Gawryluk SkBad: Teresa Kopp Niniejsza publikacja mo|e by kopiowana oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyBcznie w formie dostarczonej przez Wydawc. Zabronione s jakiekolwiek zmiany w zawarto[ci publikacji bez pisemnej zgody Wydawcy. Zabrania si jej odsprzeda|y, zgodnie z regulaminem Wydawnictwa ZBote My[li. Dystrybucja w Internecie, za zgod Autora Internetowe Wydawnictwo ZBote My[li Sp. z o. o. ul. DaszyDskiego 5 44-100 Gliwice WWW: www.ZloteMysli.pl EMAIL: kontakt@zlotemysli.pl Wszelkie prawa zastrze|one. All rights reserved. SPIS TREZCI WSTP..............................................................................................4 CZY MUSISZ SCHUDN?................................................................7 TAKTYKA W DIECIE.......................................................................16 FAKTY O ODCHUDZANIU..............................................................23 MITY O ODCHUDZANIU.................................................................28 FAKT CZY MIT?..............................................................................34 DLACZEGO DIETY S NIESKUTECZNE.........................................36 PRZEGLD DIET ............................................................................39 ZAKOCCZENIE ..............................................................................50 BIBLIOGRAFIA...............................................................................53 ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 4 Wstp Wstp Wstp Nie znam nikogo, kto nie chciaBby by szczupBy. Wikszo[ os�b ma- rzy o sylwetce modelki. Jedni o tym m�wi otwarcie, a drudzy ukry- waj to nawet przed sob, skrycie o tym my[lc. Ale te| wikszo[ z nas ma trudno[ci z osigniciem i utrzymaniem prawidBowej masy ciaBa, nie m�wic ju| o sylwetce modela. Czy wiesz r�wnie|, |e nadmierna ilo[ kilogram�w jest niebezpiecz- na dla ka|dego i przyczynia si do zwikszenia umieralno[ci?! Wikszo[ ludzi mo|e schudn, je|eli tylko chce. Mo|e pozby si waBk�w tBuszczu na brzuchu, po[ladkach i udach. Wymaga to jednak od nich wiele po[wicenia, pracy nad samym sob i swoimi nawyka- mi |ywieniowymi. By zachowa odpowiedni wag ciaBa i zdrowie, nale|y dopasowa ilo[ i rodzaj spo|ywanych produkt�w do trybu |ycia. Tak wic nale- |y radykalnie zmieni dotychczasowy styl |ycia, kt�ry doprowadziB nas do nadwagi. W odchudzaniu niezbdne s wiczenia fizyczne, kt�re je wspomaga- j, a p�zniej pomagaj w utrzymaniu prawidBowej masy ciaBa. Ich in- tensywno[ zale|y od zapotrzebowania energetycznego ka|dego ludzkiego organizmu, a ich dob�r powinien by indywidualny. Udo- wodniono, |e 20 30 minut wiczeD dziennie pomaga w odchudzaniu i utrzymaniu zdrowia. W wielu badaniach epidemiologicznych potwierdzono wpByw zmniejszonej aktywno[ci fizycznej na rozw�j otyBo[ci. Aktywno[ fi- Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 5 Wstp zyczna jest podstawowym elementem leczenia otyBo[ci. Systematycz- ne uprawianie wiczeD fizycznych poprzez zwikszenie wydatku energetycznego sprzyja nie tylko obni|eniu masy ciaBa, ale tak|e wy- woBuje wiele korzystnych zmian w organizmie czBowieka. Odchudzanie jest tym trudniejsze, im wiksza jest nadwaga, gdy| wydBu|a si czas potrzebny na schudnicie. Czy wiesz, |e dBugotrwaBe utrzymanie odpowiedniej masy ciaBa jest o wiele wa|niejsze i trudniejsze ni| pierwsze sukcesu w odchudza- niu? Wiele os�b po uzyskaniu zamierzonej wagi powraca do zBych nawyk�w |ywieniowych i zaprzestaje aktywno[ci fizycznej. W takiej sytuacji nastpuje powr�t do poprzedniej lub jeszcze wikszej masy ciaBa. Wielu specjalist�w z dziedziny dietetyki i medycyny uwa|a, |e jest to bardziej szkodliwe dla naszego zdrowia ni| nadwaga utrzymujca si na staBym poziomie, poniewa| powtarzajce si chudnicie i tycie wi|e si z chorobami serca i udarem  podkre[laj to r�wnie| naukowcy publikujcy w pi[mie  American Psychologist . Tu musz si z nimi zgodzi. Od lat mam kilka kilo nadwagi i czuj si z tym [wietnie. Przyznam si Wam, |e nigdy nie stosowaBam |adnej diety odchudzajcej, cho zawsze mnie one fascynowaBy, gdy| niemal wszyscy moi znajomi stosuj je bez wikszych rezultat�w. Od lat od|ywiam si racjonalnie. Moje od|ywianie oparte jest na podstawowych zaBo|eniach bilansu energetycznego oraz r�wnowagi midzy gB�wnymi skBadnikami po- karmowymi. Uprawiam sport i raz na tydzieD robi sobie gBod�wk oczyszczajc. Jem r�wnie| bBonnik, pij len i herbatk z Gynostem- my. My[l, |e nie ka|dy musi mie tali osy wygld modela... ale chy- ba ka|dy chce by zdrowy i mo|e by zdrowy, a je|eli nadwaga powo- duje dolegliwo[ci zdrowotne, nale|y zastosowa odpowiedni diet. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 6 Wstp Wyb�r odpowiedniej diety jest spraw osobistych preferencji. Mo|e to by dieta omawiana w niniejszej ksi|ce, a mo|e te| by inna. B- dzie ona jednak dobra i skuteczna pod warunkiem, |e nie oka|e si szkodliwa przez brak zbilansowania pokarmowego lub sprzeczno[ z zasadami dietetyki, a tak|e pod warunkiem przestrzegania jej zaBo- |eD i zwikszania wydatku energetycznego za pomoc aktywno[ci fi- zycznej. CzytaBam wiele publikacji na temat odchudzania i wiem, |e nie ma bByskawicznych, cudownych diet, dziki kt�rym schudniesz 10 kilo tygodniowo bez uszczerbku na zdrowiu i bez efektu jo-jo. Dzieje si tak, bo podczas gBod�wki Tw�j metabolizm spowalnia si. Kiedy jesz mniej, Tw�j organizm przestawia si na ,,zarzdzanie kryzysowe i zaczyna magazynowa zapasy. W efekcie niezwykle szybko powra- casz do wagi sprzed diety. Najlepiej wic chudn powoli, ale sku- tecznie. Powoli jednak nie oznacza czekania na pikn sylwetk lata- mi. Ograniczajc swoj diet do 1100 1200 kalorii dziennie, mo|esz schudn okoBo 1 kilograma tygodniowo. Tak wic w cigu miesica zrzucisz 4 kilogramy! Szybsze tracenie na wadze jest szkodliwe. W literaturze przedmiotu istniej setki diet  cud. Wszystkie s cu- downym [rodkiem na schudnicie, ale czy te metody na pewno s skutecznym sposobem na trwaBe utrzymanie wymarzonej wagi? Kt�- re diety pomagaj w odchudzaniu, a kt�re szkodz? Jakie s fakty dotyczce tych metod? Jakie s mity? Dowiesz si tego wszystkiego, czytajc wBa[nie moj ksi|k. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 7 CZY MUSISZ SCHUDN? CZY MUSISZ SCHUDN? CZY MUSISZ SCHUDN? W krajach Trzeciego Zwiata najwikszym problemem |ywieniowym jest gB�d. Natomiast w krajach wysoce rozwinitych najwikszym problemem jest nadmiar spo|ywania pokarm�w obfitujcych w tBuszcz. Tkanka tBuszczowa odkBadajca si nadmiernie w organizmie po- wstaje wBa[nie na skutek spo|ywania nadmiernej ilo[ci wysokokalo- rycznych pokarm�w oraz siedzcego trybu |ycia i braku aktywno[ci ruchowej. Stajesz przed lustrem i m�wisz: mam nadwag. Ale sam wygld o tym nie [wiadczy, nie wiesz przecie|, czy to nadwaga, czy mo|e ju| otyBo[. A nadwaga to przecie| krok do otyBo[ci. Tak wic na wstpie chciaBabym, aby[cie policzyli sobie, czy naprawd potrzebujecie schudn i ile powinni[cie schudn. Do obliczenia prawidBowej masy ciaBa zgodnie z zaleceniami WHO posBugujemy si wskaznikiem masy ciaBa wedBug Queteleta, okre[la- nym jako Body Mass Index, w skr�cie BMI. Jest to anglojzyczna na- zwa wskaznika oceniajcego wag ludzi powy|ej 20. roku |ycia. Wskaznik BMI obliczany jest na podstawie wagi i wzrostu. Wz�r pozwalajcy obliczy ten wskaznik ma nastpujc posta: Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 8 CZY MUSISZ SCHUDN? Dla dorosBych wskaznik BMI zawiera si w nastpujcych przedzia- Bach: BMI Stan masy ciaBa poni|ej 18,5 niedowaga 18,5 - 24,9 PrawidBowa waga 25 - 29,9 Nadwaga powy|ej 30 OtyBo[ Wskaznik BMI skorelowany jest z ilo[ci tkanki tBuszczowej. Nato- miast ilo[ tkanki tBuszczowej zale|na jest od pBci i wieku. Kobiety maj wicej tkanki tBuszczowej ni| m|czyzni przy takim samym wskazniku BMI. Je|eli oka|e si, |e jeste[my otyli, wa|ne jest r�wnie|, by oceni, jaki typ otyBo[ci reprezentujemy, czyli jakie jest rozmieszczenie tkanki tBuszczowej w naszym organizmie. Z uwagi na rozmieszczenie tkanki tBuszczowej otyBo[ dzielimy na: �' msk  androidaln (inaczej centraln, brzuszn, wisceraln  przypominajca  jabBko ), �' kobiec  gynoidaln (obwodow lub po[ladkowo-udow typu  gruszka ). Do zdiagnozowania typu otyBo[ci i oceny dystrybucji tkanki tBuszczo- wej w organizmie oraz klinicznego znaczenia nadmiaru tkanki tBusz- czowej zlokalizowanej w r�|nych partiach ciaBa stosuje si pomiary obwodu brzucha, obwodu bioder oraz oblicza si wskaznik WHR. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 9 CZY MUSISZ SCHUDN? Pomiar obwodu talii (brzucha) dokonuje si w poBowie odlegBo[ci midzy dolnym brzegiem |eber a grzebieniem ko[ci biodrowej, czyli mniej wicej na wysoko[ci ppka. Pomiar obwodu bioder wykonuje si na wysoko[ci krtarzy wik- szych ko[ci udowych. Pomiar obwodu talii koreluje z odpowiednimi zakresami BMI i jest wskaznikiem ryzyka rozwoju metabolicznych powikBaD otyBo[ci. Znajc obwody talii i bioder mo|emy obliczy wskaznik WHR. Jest to stosunek obwodu talii (waist) do obwodu bioder (hip). WHR = obw�d talii (cm) / obw�d bioder (cm) Wskaznik WHR pozwala oceni czy otyBo[ jest typu brzusznego czy udowo-po[ladkowego. Interpretacja wskaznika WHR jest prosta, ob- razuje j poni|sza tabela. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 10 CZY MUSISZ SCHUDN? Kobiety M|czyzni Typy otyBo[ci WHR Mski - wy|sze od 0,8 wy|sze od 1,0 androidalny Kobiecy - r�wne lub r�wne lub mniejsze gynoidlany mniejsze od 0,8 od 1,0 Warto[ wskazujca na otyBo[ brzuszn to obw�d talii powy|ej; �!�%102 cm u m|czyzn, �!�%88 cm u kobiet. Na podstawie wieloletnich badaD i obserwacji stwierdzono, |e u os�b z otyBo[ci brzuszn, jak r�wnie| u os�b o prawidBowym ci|arze cia- Ba, lecz o znacznym nagromadzeniu tBuszczu w tej okolicy, choroby zdarzaj si o wiele cz[ciej. OtyBe osoby rzeczywi[cie |yj kr�cej. OtyBo[ po[ladkowo-udowa nie niesie ze sob wikszego zagro|enia dla zdrowia. Przede wszystkim jest to problem kosmetyczny. Nale|y jednak przy ka|dym typie otyBo[ci stara si powr�ci do nale|nej masy ciaBa. BMI pozwala z du|ym prawdopodobieDstwem przewidzie, na jakie dolegliwo[ci i choroby mo|esz cierpie. Im wy|szy jest ten wskaznik, tym wiksze jest prawdopodobieDstwo przedwczesnej [mierci. Oty- Bo[ utrudnia funkcjonowanie w |yciu codziennym, ale przede wszystkim stanowi powa|ne zagro|enie dla naszego zdrowia. Ludzie otyli s mniej sprawni i energiczni. OtyBo[ mo|e powodowa wiele powa|nych chor�b oraz r�|norodne zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 11 CZY MUSISZ SCHUDN? Najbardziej powszechne choroby zwizane z wysokim wskaznikiem BMI to: Zwikszone st|enie cholesterolu we krwi Na skutek spo|ywania du|ej ilo[ci nasyconych kwas�w tBuszczowych zwiksza si st|enie cholesterolu we krwi. Ludzie otyli, gB�wnie z otyBo[ci brzuszn, maj czsto podwy|szone poziomy zBego chole- sterolu (LDL), a obni|one dobrego (HDL). Nadci[nienie ttnicze krwi Wystpowanie nadci[nienia ttniczego i powikBaD zwizanych z nim jest 3-krotnie wy|sze u os�b otyBych ni| u os�b o prawidBowej masie ciaBa. Aby zapewni ukrwienie wikszej masy ciaBa, serce musi wyko- na trudniejsz prac, a ukBad kr|enia musi pokona wikszy op�r tkanek. Nawet maBa redukcja wagi znaczco wypBywa na obni|enie ci[nienia ttniczego krwi. Choroba wieDcowa OtyBo[ jest trzecim co do wa|no[ci czynnikiem ryzyka choroby wieDcowej po wieku i podwy|szonym poziomie cholesterolu. Z ba- daD wynika, |e 40% przypadk�w tej choroby jest zwizanych z nad- wag. Przyczyn choroby wieDcowej jest mia|d|yca naczyD serca oraz przerost mi[nia sercowego. Nadwaga powa|nie zwiksza ryzy- ko zgonu z powodu choroby wieDcowej. Mia|d|yca naczyD Nadmierne ilo[ci tBuszczu spo|ywane przez osoby otyBe s odkBadane nie tylko w postaci tkanki tBuszczowej, ale s te| zr�dBem cholestero- lu, kt�ry nastpnie jest odkBadany w [cianach naczyD krwiono[nych. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 12 CZY MUSISZ SCHUDN? Udar m�zgu U os�b otyBych cz[ciej wystpuj zakrzepy w naczyniach m�zgo- wych powodujce udar m�zgu. Kamica pcherzyka |�Bciowego U os�b z nadwag |�B wydzielana przez wtrob jest bardziej za- gszczona na skutek spo|ywania wikszej ilo[ci tBuszcz�w, a to sprzy- ja powstawaniu kamieni |�Bciowych. Cukrzyca U os�b z otyBo[ci brzuszn Batwiej rozwija si cukrzyca. Jest naj- czstszym schorzeniem, na jakie zapadaj osoby z nadwag i otyBo- [ci. Cukrzyca II typu jest schorzeniem zale|nym w du|ej mierze od sposobu od|ywiania si. Z badaD wynika, i| 80 90% os�b otyBych cierpi na cukrzyc typu II. Insulina sprzyja przyrostowi masy ciaBa, co nasila zaburzenia meta- bolizmu glukozy. Zapalenie ko[ci i staw�w Nadmierna masa ciaBa powoduje nadmierne obci|enia i uszkodze- nia mechaniczne staw�w. Uszkodzenia najcz[ciej dotycz staw�w kolanowych, biodrowych oraz krg�w. OtyBo[ mo|e prowadzi do nasilenia si b�lu i obrzk�w. Zbyt wysoka masa ciaBa zwiksza ob- ci|enie dolnych partii krgosBupa oraz koDczyn dolnych. B�l krgosBupa Ludzie otyli cz[ciej cierpi na staBe lub powracajce b�le krgosBu- pa. Na skutek zbyt du|ej masy ciaBa mi[nie brzucha zmuszone s do Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 13 CZY MUSISZ SCHUDN? podtrzymywania ci|kiej, g�rnej cz[ci ciaBa. W efekcie powstaje zwikszony nacisk na dolne partie krgosBupa i jego b�le. Zadyszka, duszno[ci, zaburzenia oddychania Nadwaga powoduje zaburzenia oddychania na skutek mechaniczne- go ograniczenia ruchomo[ci klatki piersiowej. Dochodzi w�wczas do zmniejszonego nasycenia krwi tlenem, pojawiaj si bezdechy. Groz- nym powikBaniem jest bezdech senny. OtyBo[ i znaczna nadwaga bardzo czsto powoduje zadyszk w przy- padku wysiBku fizycznego. Ma to zwizek z wpBywem masy ciaBa na prac przepony i z du|ym obci|eniem pracy serca Nowotwory OtyBo[ zwiksza prawdopodobieDstwo wystpienia raka zar�wno u kobiet, jak i u m|czyzn. Kobiety maj zwikszone ryzyko zachoro- wania na raka sutka i trzonu macicy ze wzgldu na to, i| nowotwory te spowodowane s nadmiarem estrogen�w. Estrogeny powstaj w tkance tBuszczowej i je|eli jest jej wicej, wi- cej estrogen�w jest uwalnianych do ustroju. Zagro|enie jest szczeg�l- nie wysokie u kobiet w okresie menopauzy. OtyBo[ zwiksza ryzyko zgonu OtyBo[ nie tylko upo[ledza stan zdrowia i obni|a jako[ |ycia, ale te| mo|e skraca |ycie. Liczne badania wykazuj zale|no[ pomidzy mas ciaBa a ryzykiem zgonu z powodu chor�b towarzyszcych otyBo- [ci. Im dBu|ej trwa otyBo[, tym wiksze jest ryzyko zgonu. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 14 CZY MUSISZ SCHUDN? Tak wic otyBo[ to nie tylko dyskomfort psychiczny zwizany z na- szym wygldem, ale to przede wszystkim grozba powa|nych chor�b. Dlatego je[li Twoje BMI wskazuje na nadwag lub otyBo[, podejmij niezwBocznie dziaBania profilaktyczne! Jednym z podstawowych takich dziaBaD jest zmiana diety! Gdy pojawia si nadwaga lub otyBo[, po prostu powiedz stop wiecz- nemu objadaniu si i walcz o swoje zdrowie! Przecie| nie ma nic cen- niejszego ni| Twoje zdrowie! Nadwaga i otyBo[ powizane s ze zBym od|ywianiem, czego konsekwencj jest gromadzenie si nad- miaru tkanki tBuszczowej. Coraz cz[ciej my lub kto[ z naszych bli- skich ma problem z nadwaga lub otyBo[ci. Mo|e i Ty masz ten pro- blem? W przypadku powa|nej nadwagi lub otyBo[ci i powa|nych proble- m�w zdrowotnych przed rozpoczciem odchudzania koniecznie skontaktuj si z lekarzem. Poradz si odno[nie diety i mo|liwych wiczeD fizycznych. W skrajnych przypadkach stosuje si tabletki wspomagajce odchu- dzanie. W[r�d nich mo|na wyr�|ni: przeczyszczajce, obni|ajce Baknienie, pobudzajce. Jednak nie stosuj |adnych tabletek bez nad- zoru lekarza! Mo|e by to grozne dla Twego zdrowia. Niekiedy mo|e by konieczna interwencja chirurgiczna. Stosuje si j w przypadkach bardzo du|ej otyBo[ci lub zagra|eniu |ycia. W krajach rozwinitych otyBo[ wystpuje niezwykle czsto. Stwier- dza si, |e nadwaga i otyBo[ dotycz ponad 50% populacji. W Polsce na nadwag (BMI od 25 do 30 kg/m2) cierpi okoBo 50% m|czyzn Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 15 CZY MUSISZ SCHUDN? i 38% kobiet. Natomiast na otyBo[ (BMI > 30 kg/m2) 20% m|czyzn i 30% kobiet. Jest to zatem powa|ny problem zdrowotny i spoBeczny. Zwiatowa Organizacja Zdrowia ogBosiBa, |e otyBo[ jest chorob cywi- lizacyjn nawet grozniejsz ni| AIDS. Liczba ludzi otyBych mieszkaj- cych na naszej planecie przekroczyBa 300 milion�w. Z przeprowa- dzonych analiz wynika, |e po upBywie wier wieku mo|e by ich dwa razy wicej. A wic do dzieBa! Aby by zdrowym i unikn wielu powa|nych cho- r�b, zacznij si odchudza... I tu pojawia si problem... Zastanawiasz si, jak diet wybra, aby skutecznie schudn i utrzyma t wag do koDca |ycia. Czy zastosowa metod babci, siostry, czy przyjaci�B- ki? Jest tyle diet, |e si ju| gubisz. Aby osign sukces w odchudza- niu, niezbdna jest taktyka w diecie... Zacznij wic od taktyki! Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 16 TAKTYKA W DIECIE TAKTYKA W DIECIE TAKTYKA W DIECIE Musimy u[wiadomi sobie, |e z chwil podjcia decyzji o rozpoczciu diety prawdopodobnie nie zdoBamy przezwyci|y naszych przyzwy- czajeD jedzeniowych i ograniczy liczby spo|ywanych kalorii. Odchu- dzanie to dBuga droga, na kt�rej czBowiek przechodzi wiele przeobra- |eD w psychice, a w rezultacie nastpuje odwr�t od  my[lenia przez |oBdek . Przed rozpoczciem diety nale|y przygotowa si to tego. Poni|sze wskaz�wki pomog Ci w przygotowaniach. Obserwujmy siebie, aby zrozumie i pozna nasze przyzwy- czajenia dietetyczne Dla powodzenia diety istotn spraw jest u[wiadomienie sobie wBa- snych gust�w i przyzwyczajeD jedzeniowych. Nale|y zaobserwowa, o czym my[limy podczas jedzenia. W sytuacji, gdy podczas jedzenia po- my[limy o majonezie, nie sigajmy po niego automatycznie, tylko od- czekajmy pewien czas, co pozwoli nam na rezygnacj z kalorycznego dodatku. W taki oto spos�b wyrabiamy w sobie odpowiednie reakcje. Zacznie- my patrze na produkty wysokokaloryczne nie przez pryzmat smaku, lecz olbrzymiej liczby kalorii. Nale|y przeanalizowa bodzce, kt�re nami steruj i powoduj apetyt. Analiza tych bodzc�w pozwoli Ci poradzi sobie z grup produkt�w, po kt�re sigasz w okre[lonych momentach. Powinni[my tak|e okre- [li, kt�re produkty pobudzaj apetyt, a nastpnie wyeliminowa je ze swojego jadBospisu. U r�|nych ludzi r�|ne produkty wzmagaj Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 17 TAKTYKA W DIECIE apetyt. U niekt�rych jest to batonik, buBka, fast-food albo zwykBe ka- napki. Przyznam si Wam, |e u mnie s to kanapki, mogBabym je je[ i je[... Zlikwidujmy obecno[ sBodyczy pod rk, a je[li ju| koniecznie musi- my zje[ co[ sBodkiego, postarajmy si polubi sBodkie owoce, na przy- kBad: winogrona, jabBka, gruszki (cho i na nie bdziemy musieli uwa|a podczas [cisBej diety). Naukowcy odkryli, i| niespodziewana ochota na co[ dobrego, nie chodzi tu oczywi[cie o uczucie gBodu, trwa zwykle od kilku do kilku- nastu minut. W drodze do szczupBej sylwetki staD wic do walki z tymi zachciankami i zajmij swoj gBow czym[ innym. Czsto wy- starczy nie kupowa smakoByk�w i nie chomikowa ich w domu. Gdy dopadnie Ci gB�d, nie bdziesz mie ochoty na p�j[cie po smakoByk do sklepu. Wiele os�b postrzega jedzenie jako nagrod. Z tym r�w- nie| mo|na sobie poradzi. Nale|y wypisa sobie na kartce inne czynno[ci, kt�re przynosz nam r�wnie du| satysfakcj jak jedze- nie. W sytuacji, gdy ju| przemy[limy swoje zwyczaje jedzeniowe, posta- rajmy si zmieni reakcje na jedzenie naszego  tBustego ja na reak- cje  chudego ja . Je[li przeanalizujemy nasz diet i bodzce, kt�re nami steruj i po- woduj apetyt  ryzyko powrotu do dawnej wagi zmniejszy si. Nasze reakcje na bodzce pokarmowe s pod[wiadome. Dziki ich zrozumieniu mo|emy wyksztaBci u siebie nawyki [wiadomego wy- boru spo|ywanych pokarm�w. Pod[wiadom cz[ reakcji nale|y przeksztaBca na drodze intensywnego treningu tak, aby tak|e dziaBa- Ba na nasz korzy[. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 18 TAKTYKA W DIECIE Obserwujmy innych ludzi, szczeg�lnie szczupBych, pod ktem ich upodobaD jedzeniowych oraz trybu |ycia (upra- wianie sportu) Obserwujc otoczenie, warto zwr�ci uwag na osoby otyBe. Przypa- trzmy si i przeanalizujmy, co one jedz i jaki prowadz tryb |ycia  zapewne siedzcy. Tego typu analiza pozwoli zrozumie przyczyn wBasnej otyBo[ci. Nale|y r�wnie| raz na zawsze skoDczy z usprawie- dliwianiem swojej nadwagi uwarunkowaniami genetycznymi albo maB ilo[ci jedzenia. Mo|e rzeczywi[cie jemy maBo, lecz tBusto. Oty- Bo[ to bBdne koBo, kt�re trudno rozerwa. Pomimo to w |adnym wypadku nie nale|y tragizowa. Wyrwa si z tego koBa mo|e ka|dy poprzez poznanie wBasnych przyzwyczajeD, zrozumienie bBd�w i prac nad wytworzeniem nowych nawyk�w |ywieniowych. W tym celu powinno si rozpocz diet, kt�ra w poBczeniu z aktywno[ci fizyczn przyniesie oczekiwane rezultaty. Stw�rzmy sobie pomocne [rodowisko  przez uzyskanie akceptacji i zrozumienia dla naszych zamierzeD przez najbli|sze osoby Niezwykle pomocne jest znalezienie znajomej osoby z podobnymi problemami, kt�ra tak jak Ty pragnie schudn. We dwoje zawsze Ba- twiej. Nale|y tak|e dokBadnie skontrolowa sw�j stan zdrowia pod ktem odchudzania. ZmieDmy nasze upodobania Nale|y usun z jadBospisu ulubione tBuste potrawy. Pog�dzmy si z tym, starajc si zasmakowa w innych, maBo kalorycznych pro- duktach. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 19 TAKTYKA W DIECIE Postarajmy si zwalczy skBonno[ do tBumaczenia przed samym sob, |e nie zdoBamy pozby si otyBo[ci, gdy| i tak jemy maBo lub |e jeste[my obci|eni genetycznie Nale|y u[wiadomi sobie, i| ka|dy |ywy organizm obowizuje prosta zasada energetyczna. Aby utraci na wadze, trzeba po prostu spo|y- wa mniej kalorii, ni| wynosi liczba kalorii spalanych. Na tym zaBo|e- niu powinna si opiera nasza dieta poparta wiczeniami fizycznymi, by zwikszy liczb kalorii spalanych. W naszej psychice podczas odchudzania rozgrywa si prawdziwa walka. Polega ona na wyrobieniu nowego stosunku do jedzenia oraz na zepchniciu jedzenia na dalszy plan. By odnie[ sukces, musimy pozna zasady diety i nauczy si ustalania swego menu. Konieczna jest r�wnie| praca nad samym sob, by (niekiedy nie bez pora|ek i zaBamaD) zmieni swoj psychik i zwizany z ni balast zBych na- wyk�w |ywieniowych. Taktyka w diecie powinna opiera si na zaakceptowaniu nastpuj- cych zaBo|eD: Celem diety jest nie tylko zrzucenie nadmiernego otBusz- czenia, cho odchudzenie si jest oczywistym i koniecznym elementem Kluczowym celem procesu odchudzania jest dBugotrwaBe utrzymanie osignitej wagi. Bdziemy to mogli zrealizowa nie przez jednorazo- wy kilkumiesiczny wysiBek, ale poprzez zmian nawyk�w |ywienio- wych. A wic po zakoDczeniu diety nie mo|na przekracza dziennej normy kalorycznej. Spadek wagi uzyskany w wyniku odchudzania bdzie kr�tkotrwaBy, je|eli zachowamy dawne przyzwyczajenia |y- wieniowe. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 20 TAKTYKA W DIECIE Odchudzanie nie mo|e by uwieDczone sukcesem, je|eli nie wyka|emy dostatecznej cierpliwo[ci Cierpliwo[ to podstawa skutecznego odchudzania. Przecie| nasza nadwaga nie powstaBa w cigu kilku dni i w takim czasie si jej te| nie pozbdziemy. Tak wic gBod�wki mog przynie[ wicej szk�d ni| po|ytku, wyniszczajc organizm i powodujc trwaB utrat zdro- wia. W wikszo[ci przypadk�w warunkiem koniecznym do osi- gnicia sukcesu jest ruch, czyli gimnastyka Powodzenie diety zale|y r�wnie| od wiczeD fizycznych. wiczenia w poBczeniu z diet zmusz nasz organizm do wydatkowania energii i znacznie pomog w spalaniu tBuszczu. Nale|y tak|e okre[li, do jakiej grupy |ywieniowej nale|ymy. Ustali- my to, okre[lajc, kt�re z poni|szych zachowaD odzwierciedla nasze nawyki |ywieniowe: �' niejadki  niby nie spo|ywaj gB�wnych posiBk�w, ale uwielbiaj tuczce przekski, �' pod|eracze  podjadaj midzy gB�wnymi posiBkami, nie omijajc przy tym gB�wnych posiBk�w, �' amatorzy opcji czystego talerza  nie odchodz od talerza, je|eli co[ jeszcze na nim zostaBo do zjedzenia, �' nocne pasibrzuchy  podjadaj noc, pozbawiajc organizm mo|liwo[ci spalenia kalorii spo|ytych w cigu dnia. Istniej pewnego rodzaju sytuacje, kt�re stymuluj apetyt. S to: �' objadanie si podczas imprez, �' jedzenie z nud�w, Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 21 TAKTYKA W DIECIE �' jedzenie podczas ogldania telewizji, �' jedzenie po powrocie z pracy tego, co jest akurat pod rk, �' robienie zakup�w z pustym |oBdkiem, kiedy to wrzuca si do ko- szyka wysokokaloryczne produkty spo|ywane podczas powrotu do domu. Wa|n rol w odchudzaniu odgrywa samokontrola i samodyscyplina. Zdarzaj si r�|ne okresy krytyczne, jak [wita, lecz i przez nie mo|- na przej[ bez szk�d dietetycznych. W takim przypadku nale|y kon- trolowa swoje odruchy i nie dopuszcza do tego, aby widok smako- Byk�w wyzwalaB w nas ch jedzenia. Musimy walczy z przyzwycza- jeniem, |e ilekro zobaczymy co[ smacznego, natychmiast to jemy. W walce o uzyskanie i utrzymanie szczupBej sylwetki chodzi nie o kompletn ascez, lecz o [cisB kontrol zachowania wobec jedze- nia. Nale|y by przygotowanym na pojawianie si uczucia gBodu, zdawaBoby si, nie do opanowania. Miejmy wic zawsze do zjedzenia co[, co jest maBo kaloryczne i wy- peBnia |oBdek. Mo|e to by marchewka, jabBko, grejpfrut. Zjedzenie kilku marchewek czy jabBek pozwoli zaspokoi gB�d, dostarczy bar- dzo maBo kalorii, a dodatkowo uzupeBni bilans witaminowy i mine- ralny. Wglowodany wprowadzone do organizmu, kt�re s w znacz- nej cz[ci maBo strawne, nie wpByn na zmian bilansu dietetyczne- go. Uczucie gBodu powinno stopniowo zanika w miar przyzwycza- jania organizmu do mniejszych porcji jedzenia. W procesie odchudzania bdziemy musieli opanowa ch jedzenia pod wpBywem prze|ywanych emocji oraz walczy ze zwyczajem szyb- kiego zjadania pokarmu. Nale|y zastanowi si, jak wielki wpByw maj na Twoje |ycie emocje i czy przypadkiem nie traktujesz jedze- nia jako antidotum na wszelkie swoje niepowodzenia. Je|eli wic w pracy masz spicia i problemy, nie objadaj si, a raczej zapanuj Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 22 TAKTYKA W DIECIE nad swoimi emocjami. W takich sytuacjach pod|eracz powinien by [wiadom tego, co robi, i zapanowa nad swoimi rkami i przede wszystkim nad umysBem, poniewa| czsto pod|era odruchowo, nie zastanawiajc si nad motywami swojego postpowania. Samo u[wiadomienie sobie powy|szych zagro|eD jest ju| kamieniem milowym na drodze do ich unikania. Nale|y zrozumie, |e rezultaty odchudzania nie przyjd szybko, bez trudu i wyrzeczeD, ale s w za- sigu rki, kt�ra bdzie musiaBa jednak cz[ciej cofa si ni| wyci- ga w kierunku jedzenia. Najwa|niejsze, aby rezultaty diety byBy trwaBe i doprowadziBy do zmiany naszego  tBustego ja w  chude ja . Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 23 FAKTY O ODCHUDZANIU FAKTY O ODCHUDZANIU FAKTY O ODCHUDZANIU Tyle jest sposob�w i metod na szybkie schudnicie. Kole|anka m�wi- Ba Ci o kapu[cie, gBod�wkach i piciu wody... Tygodniami jadBa[ same owoce, ale czy sBusznie? Chcc zrzuci kilka kilogram�w, zaczynasz stosowa diet. Zaczynasz zastanawia si, czy dieta bdzie skutecz- na i czy nowe menu pomo|e Ci schudn i utrzyma wag. Nale|y tu nadmieni, |e niekt�re produkty wcale nie musz tuczy, a inne od- chudza. Jak wic jest naprawd, co faktycznie pomaga schudn? A co wrcz przeciwnie ,pomimo wielu opinii, tuczy? Oto fakty dotyczce odchudzania: Warzywa mo|na je[ bez ograniczeD Du|a objto[ i zawarto[ bBonnika zawarta w warzywach oszukuje gB�d. BBonnik daje uczucie syto[ci. Zapewnia regularn przemian materii i uBatwia trawienie. Panierki tucz Miso spowite w grub panierk i usma|one w tBuszczu jest niezwy- kle wysokokaloryczne. W przypadku ryb panierka mo|e by bardziej kaloryczna ni| sama ryba. Kapusta poprawia przemian materii Kapusta [wie|a i kiszona zwiksza aktywno[ przewodu pokarmowe- go i reguluje prac jelit. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 24 FAKTY O ODCHUDZANIU SaBatki sprzymierzeDcem SaBatki s niskokaloryczne, je|eli nie s przyrzdzane na bazie majo- nezu czy [mietany. Dodatki w postaci sos�w podwy|szaj ich bilans kaloryczny. Sery s bardziej kaloryczne ni| miso Sery pomimo tego, |e zawieraj podobne warto[ci biaBka jak miso, maj znacznie wy|sz warto[ kaloryczn. Sucharki nie s bardziej dietetyczne ni| zwykBy chleb Suchary ze wzgldu na to, i| zawieraj tBuszcz i cukier, nie s bardziej dietetyczne ni| chleb. Zamiast suchark�w lepiej je[ grzanki, a za- miast grzanek [wie|y peBnoziarnisty chleb. Popijamy przed lub po posiBku, a nie w trakcie Nie powinno si pi podczas jedzenia. PByn sprawia, |e pokarm w |o- Bdku si ubija i dlatego te| w�wczas wicej jemy. RozcieDcza on tak- |e soki trawienne i powoduje wzdcia. Czasem sigamy po jedzenie, bo chce si nam po prostu pi. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 25 FAKTY O ODCHUDZANIU Picie wody powoduje spadek Baknienia Nale|y pi jak najcz[ciej wod, nawet wtedy, gdy nie czuje si pra- gnienia. Pragnienie pojawia si, gdy poziom wody w organizmie spadnie prawie 4 5% poni|ej normy.Picie du|ych ilo[ci wody zaspokaja nasze pragnienie i powoduje spadek Baknienia. Pi trzeba wic troszk na wyrost, kiedy jeszcze nie czuje si pragnienia. Dobrze jest pi przed jedzeniem Picie przed jedzeniem dotyczy szczeg�lnie os�b otyBych, u kt�rych wystpuj zaburzenia Baknienia. Wypijajc 10 minut przed jedze- niem znaczn ilo[ wody, powodujemy, |e |oBdek zaczyna wysyBa do m�zgu sygnaB o syto[ci. W ten spos�b mamy szans zje[ mniej. Przegryzki powoduj tycie Przegryzki powoduj tycie, gdy| najcz[ciej wybieramy paluszki, orzeszki, pestki sBonecznika i dyni, kt�re s do[ kaloryczne. Wydaje si nam, |e kilka z nich nie zaprzepa[ci diety, natomiast nale|y u[wiadomi sobie, |e 15 orzeszk�w laskowych to okoBo 170 kcal. Niekt�re z lek�w sprzyjaj nadwadze Apetyt zwikszaj [rodki psychotropowe i preparaty hormonalne. Zatrzymuj one w organizmie wod i s�l, a tak|e podnosz poziom tBuszcz�w. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 26 FAKTY O ODCHUDZANIU GBod�wki sprzyjaj nadwadze Organizm pozbawiony poprzez stosowanie gBod�wki energii dostar- czanej z po|ywieniem spowalnia procesy metaboliczne, a spalanie tBuszczu zachodzi w�wczas bardzo wolno. W cigu dnia powinno si zje[ pi posiBk�w Dietetycy zalecaj je[ cz[ciej i mniej, a nie rzadziej, ale obficie. Najkorzystniej jest je[ [niadanie, obiad, kolacj i dwie przekski. PosiBki nale|y jada o staBych porach. Dziki temu kontroluje si Bak- nienie, a tak|e uniknie spowolnienia przemiany materii i nagBych skok�w poziomu cukru, czemu sprzyja nieregularne spo|ywanie po- siBk�w. Nie podjadaj! Przerwy midzy posiBkami s potrzebne, by or- ganizm miaB czas na trawienie. NagBa zmiana diety zaburza metabolizm Do[ czsto diet odchudzajc wprowadza si z dnia na dzieD. W ta- kim przypadku organizm nie ma czasu, by przystosowa si do no- wych warunk�w. A wic obni|a przemian materii. Zachodzi wic sy- tuacja, |e jesz maBo, a ka|dy  skok w bok sprawia, |e twoja waga ro- [nie. W celu uniknicia tego zaleca si stopniowe obni|anie liczby kalorii o 200 300 kalorii co dwa trzy dni. MaBa liczba posiBk�w sprzyja tyciu Trzy posiBki dziennie sprzyjaj odkBadaniu si tBuszczu i obni|eniu spalania. Jedzc mniej, a cz[ciej, nie dopu[cisz do atak�w wilczego gBodu. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 27 FAKTY O ODCHUDZANIU Obfita p�zna kolacja sprzyja tyciu Ostatni posiBek nale|y zje[ co najmniej 2, a najlepiej 4 godziny przed snem. Daje to mo|liwo[ spalenia go. Je[li nie spo|ytkujemy energii dostarczonej z kolacj, organizm j zmagazynuje w postaci tkanki tBuszczowej. Je[li gB�d bardzo mczy mo|na zje[ chudy jogurt albo jajko na twardo Je|eli odczuwamy silny gB�d, mo|emy zje[ jogurt, najlepiej ze spor By|k otrb�w, kt�re dobrze zapeBniaj. Jajko zjedzone bez popijania dziaBa w podobny spos�b. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 28 MITY O ODCHUDZANIU MITY O ODCHUDZANIU MITY O ODCHUDZANIU Wok�B odchudzania powstaBo wiele mit�w. W niekt�re nawet Ty wie- rzysz. Najwy|sza pora rozprawi si z najpopularniejszymi z nich. Herbata sprzyja chudniciu Nie ka|da herbata sprzyja odchudzaniu. Jedynie zielona i czerwona wpBywa na efekty diety. Woda odchudza Woda nie zawiera w og�le kalorii i jedynie tBumi uczucie gBodu. Po- zwala na pozbycie si toksyn, dlatego powinno si jej wypija okoBo 1,5 l dziennie. Stosujc diet odchudzajc, nale|y zadba o to, aby wicej wydala. Nale|y pi co 1 2 godziny przynajmniej szklank wody. Lepsze ryby od misa Nie wszystkie ryby s lepsze od misa. Aoso[ i makrela zawieraj do[ du|o tBuszczu. Natomiast jest to zr�dBo nienasyconych kwas�w tBuszczowych. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 29 MITY O ODCHUDZANIU Dr�b jest chudy Wszystko zale|y od tego, jak dr�b zostanie przyrzdzony. Indyk przygotowany na parze nie zawiera wicej ni| 200 kcal. Natomiast kurczak sma|ony i zjedzony ze sk�rk to prawdziwa bomba kaloryczna. Margaryna jest mniej tuczca ni| masBo MasBo i margaryna zawieraj r�|ne rodzaje tBuszczu, ale maj one wysok warto[ kaloryczn. BiaBe pieczywo jest bardziej kaloryczne ni| ciemne R�|nice w kaloriach pieczywa biaBego i ciemnego s naprawd nie- wielkie. Natomiast ciemne pieczywo jest zdrowsze, gdy| zawiera wi- cej wB�kien i magnezu. Od ziemniak�w si tyje Wbrew powszechnym opiniom ziemniaki nie tucz. 100 g ziemnia- k�w dostarcza organizmowi 90 kcal w postaci lekkostrawnych i do- brze przyswajalnych wglowodan�w, zwBaszcza skrobi. Istotny jest dodatek do ziemniak�w, czyli wszelkiego typu sosy i misa. To one tucz, gdy| s wy- sokokaloryczne. Ziemniaki s bardzo zdrowe. Dziki du|ej zawarto[i skBadnik�w mine- ralnyh o charakterze zasadowym,r�wnowa| kwasotw�rcze oddziaBowanie na organizm produkt�w zbo|owych i misnych. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 30 MITY O ODCHUDZANIU Zupy s tuczce Zupy nie tucz, je[li nie gotujemy ich na tBustym misie oraz nie za- g[cimy ich tradycyjnie zasma|k czy [mietan. Warto zrezygnowa z zagszczania, a [mietan zastpi naturalnym jogurtem. Kluski i ry| tucz Kluski i ry| nie tucz, a szybko daj dBugotrwaBe uczucie syto[ci. Nie nale|y jednak przekroczy 150 g (po ugotowaniu) dziennie ani doda- wa do nich zbyt du|o tBuszcz�w i sos�w. Makaron jest tuczcy Od makaronu jedzonego w rozsdnych ilo[ciach nie utyjemy. Tucz- ce jest poBczenie makaronu z tBustymi, zawiesistymi sosami, tBustym misem czy serem. Nale|y wic makaron zjada z lekkimi sosami albo z warzywami. Owoce mo|na je[ bez ograniczeD Owoce w wikszych ilo[ciach ni| 2 3 sztuki dziennie mog wpByn negatywnie na diet z powodu du|ej zawarto[ci cukr�w prostych. Niekontrolowane jedzenie owoc�w w du|ych ilo[ciach r�wnie| pro- wadzi do tycia. Natomiast pijc du|o sok�w owocowych, mo|na przybra na wadze ze wzgldu na zawarto[ naturalnych cukr�w i dlatego, |e s one dodatkowo dosBadzane. Najlepiej pi je rozcieD- czane. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 31 MITY O ODCHUDZANIU Ananas pochBania tBuszcze Ananas nie pochBania tBuszcz�w, a jedynie zawiera enzym, kt�ry przyspiesza trawienie niekt�rych tBuszcz�w w jelitach. Nie ma on wic |adnego dziaBania odchudzajcego. Lepiej je[ ananas [wie|y ni| z puszki, gdy| jest mniej kaloryczny. Zwie|e warzywa i owoce maj wicej skBadnik�w od|yw- czych ni| mro|one PrawidBowe mro|enie [wie|ych warzyw i owoc�w powoduje, |e zo- staj w nich zachowane niemal wszystkie skBadniki od|ywcze i wita- miny. Natomiast nie mo|na powiedzie tego o warzywach i owocach le|cych dBugo na stoiskach sklepowych. Opuszczanie posiBk�w pomaga schudn Drastyczne zmniejszanie kaloryczno[ci jedzonych potraw nie jest najrozsdniejszym rozwizaniem. Sprzyja to jedynie magazynowaniu dostarczonych pokarm�w i wikszemu apetytowi przy nastpnym posiBku. Ominicie kt�rego[ z posiBk�w to pozbawienie organizmu porcji witamin, biaBka i mineraB�w. Organizm lepiej strawi mniejsze, ale czstsze posiBki, ni| wiksze, a rzadsze. Jedzc zdrow |ywno[, nie musisz kontrolowa ilo[ci Kalorie zawsze pozostaj kaloriami niezale|nie od tego, czy jesz sBo- dycze, czy owsiank. Nale|y wic kontrolowa, ile i czego zjadasz, starajc si nie przekracza rozsdnych limit�w kalorycznych. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 32 MITY O ODCHUDZANIU wiczenia zmieniaj tBuszcz w mi[nie TBuszcz i mi[nie zbudowane s z zupeBnie innych kom�rek. Niemo|- liwa jest wic zamiana jednych w drugie. wiczenia powoduj spala- nie tBuszczu i przyczyniaj si do poprawy umi[nienia. Jedzenie w nocy nie powoduje tycia Niezale|nie od pory dnia spo|ywanie zbyt du|ej ilo[ci pokarmu nie jest zdrowe. Czsto nie dostarczajc organizmowi odpowiedniej ilo- [ci pokarmu w cigu dnia, nadrabiamy to noc.Jest to niekorzystne dla naszego organizmu. Lepiej jest rozpocz dzieD warto[ciowym [niadaniem, ni| koDczy p�zn kolacj, kt�ra nie zostanie spalona i odBo|y si w postaci tkanki tBuszczowej. Kolacja powinna by najp�zniej o godzinie 18 Godzin ostatniego posiBku trzeba dostosowa do trybu |ycia i nie musi to by godzina osiemnasta. Trudno jest osobie pracujcej w nocy gBodowa. Kolacj nale|y zje[ trzy godziny przed snem. Naj- lepiej biaBko  kawaBek misa. Chcc si odchudzi, trzeba liczy kalorie Podczas odchudzania nale|y skupi si na wielko[ci porcji i odpo- wiednim zbilansowaniu posiBku, a nie na kaloriach. Light zawsze znaczy chudo Produkty light nie zawsze maj nisk zawarto[ tBuszczu. Produkt mo|e mie tylko troch mniej kalorii od wersji podstawowej. R�wnie czsto w produktach light tBuszcz jest zastpowany kalorycznymi skBadnikami. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 33 MITY O ODCHUDZANIU Rzucenie palenia powoduje szybsze tycie Rzucenie palenia przez pierwszych kilka dni powoduje kr�tkotrwaBy przyrost masy ciaBa, jednak p�zniej ci|ar ciaBa wraca do normy. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 34 FAKT CZY MIT? FAKT CZY MIT? FAKT CZY MIT? Zniadanie pomaga schudn Zniadanie jest najwa|niejszym posiBkiem dnia. Zniadanie daje ener- getycznego kopa naszemu metabolizmowi. Je[li nie zjesz [niadania, masz wiksze szanse, |e w trakcie dnia nadrobisz zalegBo[ci, a co gor- sza  bdziesz r�wnie| objada si wieczorem. A to pierwszy krok do nadmiernych kilogram�w. Faktycznie jedzenie [niadaD powoduje mniejszy gB�d w porze popoBudniowej i wieczornej (o ile [niadanie zostanie zjedzone trzy godziny po przebudzeniu si), ale nie wystar- cza, aby schudn. Ka|dy tBuszcz jest zBy dla organizmu Nie ka|dy tBuszcz jest zBy. Poza tBuszczem, kt�rego chcemy si po- zby, istnieje te|,  dobry tBuszcz . Zawarty jest on w rybach i orze- chach. Niewielkie porcje tych produkt�w zapewniaj uczucie syto[ci na dBu|ej ni| inne posiBki. Podjadanie midzy posiBkami jest szkodliwe Czste jedzenie maBych porcji jest wskazane ze wzgldu na wydziela- nie sok�w trawiennych. Sytuacja jest gorsza, je|eli midzy zasadni- czymi posiBkami podjadamy sBodycze. Spocenie si jest oznak dobrego wysiBku fizycznego Wydzielanie potu [wiadczy o wysiBku fizycznym, jednak nie ka|da dyscyplina sportowa musi wyciska z czBowieka si�dme poty. Mo|na te| spala kalorie, spacerujc lub pracujc w ogrodzie. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 35 FAKT CZY MIT? Diety-cud s bezpieczne Diety stosowane w kr�tkim czasie raczej nie maj wpBywu na nasze zdrowie. Nie nale|y ich jednak stosowa przez dBu|szy okres, gdy| nie dostarczaj wszystkich niezbdnych skBadnik�w pokarmowych. Diety te s ubogie w biaBko, wielonienasycone kwasy tBuszczowe, zwizki mineralne, witaminy i mog by niebezpieczne. Tendencje do tycia dziedziczymy po przodkach Istnieje genetyczna skBonno[ do tycia, jednak gB�wn przyczyn oty- Bo[ci s zBe nawyki |ywieniowe. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 36 DLACZEGO DIETY S NIESKUTECZNE DLACZEGO DIETY S NIESKUTECZNE DLACZEGO DIETY S NIESKUTECZNE Odchudzanie to ubytek tkanki tBuszczowej organizmu na skutek do- starczenia mu mniejszej ilo[ci kalorii, ni| wynosi jego dzienne zapo- trzebowanie. Na diecie organizm ludzki energi potrzebn do nor- malnego funkcjonowania czerpie ze spalania zapas�w zgromadzo- nych w postaci tBuszczu. Niezwykle skuteczne i najbardziej korzystne jest powolne tracenie tkanki tBuszczowej. To do nas nale|y decyzja, czy chcemy chudn szybciej kosztem wikszych wyrzeczeD dietetycznych, czy wolniej i skuteczniej przy mniejszych ograniczeniach kalorycznych. Na pocztku stosowania diet odchudzajcych masa naszego ciaBa szybko si obni|a w wyniku utraty nie tylko tkanki tBuszczowej, ale r�wnie| wody. P�zniej utrata wody ulega zmniejszeniu i ubytek masy ciaBa staje si wolniejszy. Wiele os�b w takim momencie rezygnuje z diety, uwa|ajc j za nie- skuteczn. Tymczasem nie nale|y rezygnowa, za to warto uzbroi si w cierpliwo[. Dieta powinna by tak skonstruowana, aby traci na wadze 1 kg tygodniowo. Szybsze tempo odchudzana jest szkodliwe dla zdrowia. Wiksze straty wagi mo|na uzyska poprzez aktywno[ fizyczn. Na [wiecie istniej tysice wysokodochodowych o[rodk�w zajmuj- cych si |ywieniem i utrat wagi. Napisano mn�stwo ksi|ek i arty- kuB�w na temat odchudzania. Wymy[lono multum diet odchudzajcych. Na rynku istniej olbrzy- mie ilo[ci produkt�w o niskiej zawarto[ci tBuszczu. I gdyby istotnie dziaBaBy tak, jak to opisuj autorzy, liczba os�b otyBych systematycz- nie by si zmniejszaBa. W rzeczywisto[ci jest wprost przeciwnie, Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 37 DLACZEGO DIETY S NIESKUTECZNE a problem stale ro[nie. Walka z otyBo[ci zakoDczyBa si wielk prze- gran. Dlaczego pr�by odchudzania s maBo skuteczne? Dlaczego diety okazaBy si najwiksz klsk wsp�Bczesnej medycyny? Diety s na og�B zaplanowane na okre[lony czas, dlatego te| wyniki s okresowe. Osoby otyBe stosuj wyrzeczenia i ostr dyscyplin przez dni, tygodnie, miesice, aby osign wyznaczony cel, a gdy go ju| osign, natychmiast rozpoczynaj dziaBania przekre[lajce ich dotychczasowe wysiBki. Wiele te| os�b wypr�bowuje po kolei r�|ne diety dlatego, |e nie daj spodziewanych efekt�w. Odchudzanie przypomina wstrzymywanie oddechu. Jest mo|liwe tylko przez okre[lony i bardzo kr�tki okres czasu. Potem trzeba za- czerpn olbrzymi haust powietrza. R�wnie| po gBod�wce czBowiek zjada wszystko, co mu wpadnie w rce. Stosowanie diety jest wic nienaturalne. Zrzucanie zbdnych kilogram�w metod niedojadania tak|e nie jest sBuszne. Osoba ograniczajca do minimum racje pokar- mowe jest wiecznie gBodna i optan obsesj jedzenia. Wikszo[ lu- dzi otyBych pomimo ograniczaniu jedzenia wci| przybiera na wadze, a to dlatego, |e zBa jako[ pokarmu zjadanego w niewielkich ilo[ciach zmusza ich organizmy do wiecznej walki o zmagazynowanie ka|dej zjedzonej kalorii. Profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles dr Jim Bar- nard zdziwiony jest, |e otyli pacjenci spo|ywajc tak niewiele zBych pokarm�w, wcale nie chudn. W latach 1980 1991 w[r�d Brytyjczy- k�w poziom spo|ycia kalorii obni|yB si o 10%, a pomimo to liczba os�b otyBych wzrosBa dwukrotnie. Paradoks w odchudzaniu prezen- tuj Amerykanie. Oni to chcc schudn, zaczli jada produkty ni- sko- i beztBuszczowe, co w konsekwencji doprowadziBo do ich gwaB- townego tycia. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 38 DLACZEGO DIETY S NIESKUTECZNE W caBym tym zamieszaniu zapomniano, |e miliony Amerykan�w i cztery miliardy ludzi na caBym [wiecie doskonale umie kontrolowa swoj wag. Nie tylko nie tyj, ale maj tylko tyle tkanki tBuszczowej, ile chc, a jak to robi, pozostaje wyBcznie ich sekretem. W [rodko- wych Chinach trudno byBoby odnalez czBowieka grubszego ni| ma- ratoDczyk. Nie cierpi on biedy, gBodu, nie brak mu energii umysBo- wej. Czuje si i wyglda dobrze. Zachowuje zdolno[ kontroli swojej wagi nie dziki magicznym sztuczkom, ale rodzajowi pokarmu, kt�ry w jego kraju spo|ywa si od tysicy lat... Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 39 PRZEGLD DIET PRZEGLD DIET PRZEGLD DIET Kluczow przyczyn tycia s zBe nawyki |ywieniowe oraz niewystar- czajca aktywno[ fizyczna. Spo|ywanie du|ych ilo[ci wysoko ener- getycznych produkt�w prowadzi do nadwagi, a w konsekwencji do otyBo[ci. Dzieje si tak dlatego, |e zapotrzebowanie energetyczne or- ganizmu jest mniejsze i organizm nie jest w stanie przetworzy do- starczanych skBadnik�w. Spo|ywane posiBki powinny mie wysok warto[ od|ywcz, ale bez nadmiernej warto[ci energetycznej. Przyjrzyjmy si bli|ej dietom odchudzajcym. Co nam one proponu- j? Co jest w nich pozytywnego, a co negatywnego? Opisz tylko kil- kana[cie popularnych diet. Reszt mo|na z czystym sumieniem po- min ze wzgldu na to, i| s one w mniejszym lub wikszym stopniu modyfikacj kt�rej[ z diet poni|ej wymienionych. Om�wione diety nie s peBnym przegldem najpopularniejszych diet [wiatowych. Jednak s to diety charakterystyczne i popularne w[r�d rzeszy os�b odchudzajcych si. Dieta gBod�wkowa Jej zasad jest, |e nic si nie je, tylko pije wod. Dziennie mo|na zrzuci okoBo 1 2 kg wagi lub wicej. Niekt�re diety gBod�wkowe do- puszczaj picie sok�w owocowych. DBugotrwaBe efekty s wtpliwe i rzadko udaje si utrzyma staB wag po odchudzeniu. GBod�wka wymaga [cisBego nadzoru lekarskiego ze wzgldu na du|e zagro|enie zdrowia, a tak|e mo|liwo[ wystpienia kwasicy ketono- wej, odwodnienia, wzrostu koncentracji kwasu moczowego, zawro- Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 40 PRZEGLD DIET t�w gBowy, mdBo[ci, utraty niekt�rych mineraB�w z organizmu. Mog wystpi dysfunkcje wtroby i nerek. Podczas gBod�wki mo|e doj[ do drastycznego obni|enia si masy mi[ni i do zgonu. Dieta kapu[ciana Dieta ta jest oparta na warzywach, a gB�wnie na kapu[cie. Trwa ty- dzieD i mo|na w cigu niej straci 8 kilogram�w. W pierwszych dniach odchudzania traci si na wadze gB�wnie z powodu du|ych ubytk�w wody w organizmie.Dieta kapu[ciana nie jest prawidBowo zbilansowana pod wzgl- dem podstawowych skBadnik�w od|ywczych, takich jak biaBko czy tBuszcz. Dziki kr�tkiemu okresowi stosowania nie dokonuje du|ego spustoszenia w organizmie. Skutkiem diety jest schudnicie w siedem dni, ale w cigu ko- lejnych siedmiu niestety nastpuje dwukrotne przytycie. Ma to zwi- zek z tym, i| ta dieta wymaga bezpo[rednio po jej zakoDczeniu zmia- ny nawyk�w |ywieniowych i przej[cia na potrawy o obni|onej kalo- ryczno[ci. Powr�t do |ywienia sprzed odchudzania zniweczy efekty siedmiodniowej diety. Dieta mleczno-bananowa Dieta dostarcza okoBo 1000 kalorii dziennie. SkBada si na nie sze[ [rednich banan�w, trzy szklanki mleka, z uzupeBnieniem ilo[ci pBy- n�w do 8 szklanek dziennie. Podczas dBu|szego stosowania wymaga dodatkowych porcji witamin i soli mineralnych. Dieta grejpfrutowa Dieta zaleca zjadanie co najmniej poBowy grejpfruta lub picie soku grejpfrutowego przy ka|dym posiBku oraz spo|ywanie nieograniczo- Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 41 PRZEGLD DIET nych ilo[ci misa, ryb, jajek. Natomiast ogranicza spo|ywanie wglo- wodan�w. Jest typem diety wysokobiaBkowej i niskowglowo- danowej. Zdaniem tw�rc�w diety sok grejpfrutowy przyspiesza spa- lanie tkanki tBuszczowej. Jednak |adne badania nie potwierdzaj tego. Mankamentem diety jest to, i| jest bogata w tBuszcze pochodze- nia zwierzcego, co mo|e wpBywa na podwy|szenie poziomu chole- sterolu we krwi u os�b, kt�re przez dBu|szy czas j stosuj. Dieta wegetariaDska Wyr�|nia si trzy typy tej diety: �' [ci[le wegetariaDsk, w kt�rej spo|ywane s tylko produkty ro[linne, z wyBczeniem pokarm�w odzwierzcych, �' owolaktowegetariaDsk, kt�ra opr�cz ro[lin dopuszcza jedzenie przetwor�w mlecznych, jajek, natomiast nie dopuszcza |adnych mis, �' p�BwegetariaDsk, zezwalajc na spo|ycie jajek, produkt�w mlecznych oraz ryb i drobiu, nakazuje unikania czerwonych mis. Do gB�wnych zalet diety nale|y zmniejszenie ryzyka chor�b ukBadu kr|enia, obni|enie ci[nienia krwi i cholesterolu. Je|eli chodzi o die- t wegetariaDsk, to ma ona pewne mankamenty. Ot�| biaBko ro[lin- ne nie zawiera wszystkich podstawowych aminokwas�w oraz nie po- krywa zapotrzebowania organizmu na witaminy B , D, wapD i |ela- 12 zo. Tych niedostatk�w nie maj diety owolaktowegetariaDska czy te| p�BwegetariaDska, a stosujc je, mo|na oczekiwa podobnych korzy- [ci zdrowotnych jak przy diecie wegetariaDskie. Powy|sze diety s polecane w kuracji odchudzajcej, gdy| speBniaj wszystkie wymogi |ywieniowe, s bogate w bBonnik, zmniejszaj poziom cholesterolu we krwi, dostarczaj odpowiednie ilo[ci biaBka, soli mineralnych Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 42 PRZEGLD DIET i witamin, a r�wnocze[nie ograniczaj tBuszcze. Po zgubieniu nadwa- gi mo|na pozosta przy tym typie diety, zwikszajc jedynie liczb kalorii. Dieta oparta na zupie Du|a ilo[ pByn�w i gotowane warzywa maj oczy[ci organizm z toksyn i pom�c mu zrzuci nadmierne kilogramy. Zasady s proste  przez siedem dni nale|y je[ zup warzywn, nie miksowan, a po tym czasie stopniowo wBcza do diety pokar- my bogate w biaBko i owoce. Zrednio po tygo- dniu traci si od 3 do 7 kg, za[ dziki wBa[ciwo- [ciom odtruwajcym poprawia si samopoczu- cie i redukuje sk�rka pomaraDczowa. Ponadto na plus nale|y doliczy stosunkowo maBy jak na odchudzanie problem cigBego gBodu  zupa syci, za[ jej ilo[ do spo- |ycia jest nieograniczona. Jednak i ona niesie ze sob pewne zagro|- enia, dotycz one braku biaBka, co mo|e spowodowa znaczn utrat tkanki mi[niowej. Natomiast niewielka ilo[ spo|ywanych kalorii grozi znacznym przybraniem na wadze po powrocie do normalnego |ywienia. Dieta metaboliczna Zapewnia okoBo 900 kalorii dziennie. Jej zaBo|eniem jest jedzenie tylko dw�ch posiBk�w w cigu dnia, przy rezygnacji ze [niadania, i stosowanie gBod�wki przez jeden dzieD w tygodniu. Jest to dieta ke- togeniczna, bardzo uboga w wglowodany, nie dostarcza wystarcza- jcej ilo[ci wapnia, potasu, ryboflawiny, tiaminy, sodu i |elaza. Mo|- na j stosowa jedynie pod nadzorem medycznym. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 43 PRZEGLD DIET Dieta Cambridge Opiera si na koncepcji jedzenia specjalnie przygotowanych prepara- t�w dietetycznych. Stanowi formuB dietetyczn, zawierajc wyso- kiej jako[ci biaBko, wglowodany, witaminy i skBadniki mineralne oraz bardzo ograniczone ilo[ci tBuszczu. Dieta trwa dwa tygodnie, w kt�rym to czasie zaleca si picie trzy razy dziennie gotowych pre- parat�w. Jest to dieta do[ drastyczna i w przypadku jej stoso- wania konieczny jest nadz�r lekarski. Dieta Montignaca Tw�rca tej diety wyszedB z zaBo|enia, |e nie musimy liczy kalorii czy przestrzega wielko[ci porcji, a jedynie zwraca uwag na zawarto[ wglowodan�w w produktach. UBo|yB on tabele produkt�w, okre[la- jc ich tzw. indeks glikemiczny IG. Montignac podzieliB wglowoda- ny na dobre (IG poni|ej 60) i zBe (IG od 60 do 100). Jedzenie wglo- wodan�w o maBym IG hamuje tycie (a wrcz powoduje chudnicie), wic menu powinno bazowa wBa[nie na nich. Dieta daje dobre re- zultaty, gdy nie robi si od niej odstpstw. Zawiera odpowiedni ilo[ skBadnik�w od|ywczych. Dieta droktora Atkinsa Zaleca ona nieograniczone jedzenie biaBka i tBuszcz�w, z ostrymi ograniczeniami spo|ycia wglowodan�w. Podczas stosowania j, spadek wagi faktycznie nastpuje, jednak jest to skutek odwodnienia organizmu, ustpujcy po wBczeniu do diety wglowodan�w. Nie jest ona zalecana do stosowania ze wzgldu na du| zawarto[ tBusz- czu i cholesterolu. Mo|e wywoBywa efekty uboczne w postaci osBabienia organizmu, arytmii serca, kwasicy ketonowej, nudno[ci i wymiot�w. Jeden z wa- Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 44 PRZEGLD DIET riant�w tej diety zaleca wysokie dawki witamin i soli mineralnych majce zapobiega zaburzeniom w metabolizmie wglowodan�w. Nie istniej jednak |adne naukowe potwierdzenia takiego wpBywu. Zachodzi natomiast mo|liwo[ niekorzystnych efekt�w ubocznych, wynikajcych z przedawkowania witamin i soli mineralnych. Dieta Kwa[niewskiego Podstawowa teza diety: na gram zjedzonego biaBka ma przypada ok. 3 g tBuszczu i tylko 0,5 g wglowodan�w. Dieta ta zakBada, |e mo|na je[ bez ograniczeD: podroby, masBo, wieprzowin, smalec, |�Bte sery i tBuste sosy. Natomiast nie wolno je[: cukru, sBodyczy, miodu i owoc�w oraz przetwor�w z nich sporzdzanych. Chodzi o to, by z jadBospisu wyeliminowa wglowodany. Z przeprowadzonych ba- daD wynika, |e dieta ta podnosi poziomu cholesterolu, co konse- kwencji grozi rozwojem mia|d|ycy. MaBo w niej bBonnika, wic mog pojawi si problemy z jelitami, a ze wzgldu nie niedobory wapnia  osteoporoza. Spalanie ogromnej ilo[ci tBuszczu zwierzcego powodu- je powstanie zwizk�w ketonowych, kt�re hamuj gB�d, lecz zakwa- szaj i odwadniaj organizm. A nadmiar ich niekorzystnie wpBywa na prac ukBadu nerwowego. Dieta kopenhaska, czyli dieta 13-dniowa Dieta kopenhaska jest diet bardzo restrykcyjn, nazywa si j czsto diet wyniszczajc i nieracjonaln. Podobno [ci[le przestrzegajc diety kopenhaskiej, poprawia si przemian materii i traci na wadze od 7 do 20 kilogram�w w niespeBna dwa tygodnie. Opis diety jest bardzo schematyczny, skBada si z kilku produkt�w wchodzcych w skBad [niadania, lunchu i obiadu, kt�re powtarzaj si co kilka dni. WedBug dietetyk�w jest ona daleka od diety optymalnej, nie dostar- cza odpowiedniej ilo[ci niezbdnych dla zdrowia pierwiastk�w, Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 45 PRZEGLD DIET a proporcje midzy biaBkami, wglowodanami i tBuszczami s powa|- nie zachwiane. Zapewnienia, |e po zakoDczeniu diety 13-dniowej mo|na powr�ci do starych nawyk�w |ywieniowych bez obawy przed efektem  jo-jo , niestety nie s prawd, poniewa| jest to kwestia in- dywidualna i niemo|liwa do przewidzenia. Dieta przeciw zBogom tBuszczu WedBug zaBo|eD tej diety nale|y zjada du|e porcje [wie|ych warzyw, pi du|o sok�w owocowych i pByn�w (6 do 8 szklanek dziennie). Ogranicza ona miso i ryby do formy chudych, gotowanych daD. Omawiana dieta jest zasadniczo typem zdrowej diety, gdy| proponu- je po|ywienie odpowiednio zbilansowane pod wzgldem energetyki i podstawowych skBadnik�w pokarmowych. Dieta Rozsdnych Kobiet Dieta zapewnia okoBo 1200 kalorii dziennie. Jest zr�wnowa|ona pod wzgldem skBadnik�w pokarmowych, ma z g�ry ustalone menu. Do- puszczalne s modyfikacje tego menu, ale w ograniczonym zakresie. Mo|na stwierdzi, |e dieta ta jest zgodna z podstawowymi zaBo|enia- mi zdrowej diety i speBnia wszystkie jej wymogi. Dieta antystresowa Dieta ta jest diet speBniajc zasadnicze wymogi pod wzgldem zbi- lansowania potrzeb |ywieniowych czBowieka. Dostarcza ona dziennie okoBo 1300 kalorii. Jedna z modyfikacji tej diety zaleca jej stosowa- nie przez 3 dni w tygodniu, natomiast przez pozostaBe dni nale|y za- chowywa normy dietetyczne umo|liwiajce spadek wagi. Diet antystresow mo|na wzmocni odporno[ na stres, poprawi samopoczucie i odpr|enie psychiczne. Jest ona bogata w witaminy Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 46 PRZEGLD DIET peBnice rol przeciwutleniaczy (witaminy A, C, E) oraz nienasycone kwasy tBuszczowe, majce kluczowy wpByw na prawidBowe dziaBanie ukBadu nerwowego. Dieta antystresowa poleca Bczenie wysokiego spo|ycia biaBka ze znaczn ilo[ci wapnia. Kombinacja wapD + biaB- ko r�wnie| dziaBa antystresowo. Dieta Herbalife Nie jest to jednolita dieta, lecz zesp�B formuB dietetycznych, pod k- tem kt�rych nastawiona jest produkcja kompanii Herbalife. W kwe- stii wpBywu preparat�w zioBowych Herbalife na odchudzanie trudno jest zaj jednoznaczne stanowisko. Tak samo trudno jest okre[li, czy u|ywanie zi�B to dieta, czy ju| ingerencja farmakologiczna. W ostatnich latach w Polsce pojawiBy si r�|ne produkty pochodze- nia zioBowego podobne do oferowanych przez Herbalife. Nie zanie- dbujc podstawowej diety, nale|y ufa, |e produkty te, je[li nam nie pomog, to przynajmniej nie zaszkodz. Mo|liwe jest, |e preparaty zioBowe pomagaj w odchudzaniu poprzez przyspieszenie przemiany materii. Ma to swoje uzasadnienie teoretyczne, cho nie jest do tej pory nale|ycie udokumentowane w praktyce. Dlatego te| zioBa po- winny by elementem wspomagajcym diet. Dieta Plan-F Dieta ta jest uboga w tBuszcz, zawiera bardzo du|e ilo[ci wglowoda- n�w oraz niewiele biaBka. Problem niedoboru biaBka nie pojawia si tu ze wzgldu na mo|liwo[ jedzenia wystarczajcych porcji chudego misa oraz picie mleka. Wskazane jest spo|ywanie du|ej ilo[ci wa- rzyw, co dostarcza organizmowi du|ej ilo[ci bBonnika, kt�ry wypeBnia |oBdek i Bagodzi uczucie gBodu. Dieta ta zapewnia minimalne pokry- cie zapotrzebowania organizmu na podstawowe skBadniki pokarmo- we, witaminy i sole mineralne. Oceny tej diety s przychylne, przy czym podkre[la si mo|liwo[ dBugotrwaBego jej stosowania. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 47 PRZEGLD DIET Dieta czBowieka pijcego Dieta ogranicza wglowodany do okoBo 60 gram�w dziennie. Zaleca tak|e dietetyczne posiBki misne lub rybne z winem, a na deser bran- dy. Rzeczywi[cie, stosujc te diet, mo|na schudn i nie odczuwa gBodu czy innych stres�w zwizanych z diet. Jednak podczas dBu|- szego jej stosowania mo|na wpa[ w naB�g, a ponadto nabawi si dolegliwo[ci wystpujcych przy dietach wysokobiaBkowych i ograni- czonym dostarczaniu organizmowi wglowodan�w. Dieta  Kalorie si nie licz Jej warto[ kaloryczna wynosi ponad 2800 kcal dziennie. Jest uboga w wglowodany, zasobna w biaBko i obfita w tBuszcz. Podstawa tej diety jest teoria, |e je|eli czBowiek zje  wBa[ciw ilo[ nieutwardzo- nego tBuszczu ro[linnego, to nastpi szybsze spalanie wBasnego tBusz- czu. Dieta zaleca spo|ywanie znacznych ilo[ci misa i produkt�w misnych, z jednoczesnym unikaniem przetwor�w mcznych i owo- c�w. Zaleca wypijanie dziennie minimum 1/3 szklanki oleju ro[lin- nego. Dieta jest silnie diuretyczna. Jest uboga w wglowodany, wapD i ryboflawin oraz witamin C. Liczne badania wykazaBy, |e teoria le- |ca u podstaw diety jest nie tylko niesBuszna, ale wrcz absurdalna i jej stosowanie mo|e by szkodliwe dla zdrowia. Dieta ostatniej szansy Jest to dieta niskokaloryczna, dostarczanych jest okoBo 500 kalorii dziennie. Jest uboga w wglowodany i biaBko. Podczas stosowania jej nale|y przyjmowa dodatkowe porcje biaBka, dwa razy dziennie, w postaci koncentratu biaBkowego, zwanego Prolinem. Sugeruje si przyjmowanie witamin i soli mineralnych Bcznie z uzu- peBniajcymi pBynami. Po fazie ostrej diety stopniowo wprowadzane Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 48 PRZEGLD DIET s okre[lone pokarmy. Bez [cisBego nadzoru medycznego dieta ta mo|e by szkodliwa dla zdrowia, gB�wnie z powodu zagro|enia keto- z i odwodnieniem. Dieta pod kolor oczu Jedna z diet magiczno-alternatywnych. Bez naukowego sensu dopa- sowuje produkty |ywno[ciowe do koloru oczu. WedBug niej osoby o oczach ciemnoniebieskich maj je[: melony, je|yny, brzoskwinie, brukselk, kalarep. MaBa dawka sBodyczy doda im siBy i energii. Za- lecane produkty bogate w wglowodany: ry|, makaron, ziemniaki. Natomiast osoby o oczach zielonych maja je[ potrawy ostre, roz- grzewajce przyprawy, du|o ciepBych, a w zimie tak|e tBustych posiB- k�w. Systemy diet: Dynatrim, Diet Quick, Ensure, Slim Fast S one oparte na zdrowych zasadach dietetycznych. Wszystkie wy- mienione powy|ej systemy oferuj gotowe preparaty, majce zast- pi dwa posiBki dziennie, oraz instrukcje dotyczce pozostaBych posiB- k�w. Zaleca si, aby na [niadanie i kolacj wypija po szklance takie- go napoju sporzdzonego z preparatu w proszku. Nale|y tak|e zjada dietetyczny obiad i owoce midzy posiBkami. PBynne posiBki zapew- niaj pokrycie wikszo[ci dziennego zapotrzebowania na witaminy i sole mineralne oraz inne podstawowe skBadniki pokarmowe. Jest to mieszanka zawierajca sproszkowane odtBuszczone mleko, otrby, bBonnik, sole mineralne, witaminy. Dieta jest zbilansowana pod wzgldem wszystkich niezbdnych skBadnik�w pokarmowych. Je|eli tego typu diet uzupeBnimy wiczeniami fizycznymi, to rezultaty s rewelacyjne. Na zakoDczenie przegldu i oceny skuteczno[ci diet nale|y stwier- dzi, |e zar�wno w Polsce, jak i innych krajach, cze[ diet nie jest Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 49 PRZEGLD DIET oparta na |adnych podstawach naukowych, ani poparta badaniami klinicznymi, wic nosi znamiona zwykBej szarlatanerii, kryjcej si za chwytliwymi hasBami i pseudonaukowymi wywodami. Ka|da wBa[ci- wa dieta stosowana w leczeniu nadwagi i otyBo[ci powinna by zbilansowana i dostarcza organizmowi wszystkich niezbdnych skBadnik�w zapewniajcych prawidBowe wewntrzustrojowe funkcje organizmu. Diety niekompletne powoduj niedobory, co prowadzi do dysfunkcji caBego ludzkiego organizmu. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 50 ZAKOCCZENIE ZAKOCCZENIE ZAKOCCZENIE Problem z utrzymaniem odpowiedniej wagi ciaBa maj kobiety, m|- czyzni, ludzie mBodzi i starzy. Co dnia ranem miliony ludzi staje przed lustrem i postanawia zmieni swoje |ycie, redukujc wag. Mo|e i Ty do nich nale|ysz. Niestety pr�by te zwykle koDcz si nie- powodzeniem. Dlatego, i| walka z nadwag nigdy nie jest Batwa, a dodatkowo utrud- niaj j bBdne informacje na temat tego, co sprzyja, a co utrudnia odchudzanie. Mam nadziej, |e moja ksi|ka cho w pewnym stopniu pomogBa Wam pozby si bBdnych przekonaD dotyczcych odchudzania, a w zamian dostarczyBa faktycznej wiedzy na ten temat. Moda na szczupB sylwetk powoduje, |e chtniej sigamy po coraz dziwniejsze diety, kt�re nie s poparte badaniami. Bezkrytycznie wierzymy, |e istniej cudowne metody, kt�re umo|liwi nam pozby- cie si zbdnych kilogram�w w kr�tkim czasie. Niestety nie zastana- wiamy si ani nad zasadno[ci ich stosowania, ani nad czsto absur- dalnymi teoriami gBoszonymi przez ich autor�w... A to wszystko dla- tego, |e chcemy za wszelk cen szybko i skutecznie schudn. Jak ju| pisaBam diety-cud nie istniej! Najcz[ciej koDcz si efektem jo-jo, zniechceniem i frustracj. Wszyscy lekarze i dietetycy zgodnie twierdz, |e odchudzanie pomi- mo wszystko mo|e by zdrowe i skuteczne. Ale pod warunkiem, |e caBkowicie zmienimy sw�j dotychczasowy spos�b od|ywiania i dosto- Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 51 ZAKOCCZENIE sujemy go do potrzeb, kt�re rzeczywi[cie powinny zaspakaja nasz organizm. Nie oznacza to bynajmniej, |e zdrowe od|ywianie wystar- czy stosowa przez kilka tygodni. Oznacza to, i| zdrowo nale|y od|y- wia si przez caBe |ycie. Zdaniem lekarzy kilkudniowe gBod�wki lub drastyczne ograniczenia w spo|ywanych kaloriach nie wyrzdz nikomu krzywdy, pod warun- kiem, |e nie ma ku temu przeciwwskazaD zdrowotnych. Oka| si jednak bezprzedmiotowe, je[li po zastosowaniu kilkudniowej gBo- d�wki i zrzuceniu paru kilogram�w nie zmieni si dotychczasowego trybu |ycia i sposobu od|ywiania. Jeszcze raz podkre[l, |e je[li chcemy rozpocz odchudzanie, warto przyj do wiadomo[ci, |e nie istnieje |adna dieta-cud dajca odpo- wiednie efekty na dBu|szy czas. Tak wic dla pozbycia si zbdnych kilogram�w najwa|niejsze jest racjonalne |ywienie, zwikszenie ak- tywno[ci ruchowej i pozytywne nastawienie. Nale|y stopniowo zmniejsza mas ciaBa do osignicia prawidBowej wagi. Za prawidBo- we odchudzanie uznaje si ubytek 10% pocztkowej masy ciaBa. Nie- wskazane jest szybkie pozbywanie si nadmiaru kilogram�w ze wzgldu na ryzyko ubytku beztBuszczowej masy ciaBa i spowolnieniu spoczynkowej przemiany materii. Udowodniono, |e osoby, kt�re szybko zrzucaj mas, szybciej ponownie tyj. Pamitaj, aby dieta re- dukujca mas ciaBa odpowiadaBa zapotrzebowaniu na biaBko, wielo- nienasycone niezbdne kwasy tBuszczowe, zwizki mineralne i wita- miny. Dobry skutek Twojego wysiBku zale|y teraz tylko od Ciebie. Skoro ju| wiesz, jakie s fakty i mity dotyczce odchudzania, jakie diety s do- bre, a kt�re zBe, mo|esz na prawd, je|eli tylko chcesz, pozby si zbdnych kilogram�w. Odpowiednio zbilansowana i racjonalna dieta jest skuteczna, je|eli po jej zakoDczeniu zmienisz swoje nawyki |y- wieniowe. W�wczas nie wr�cisz ju| do starej wagi. Inaczej znowu b- Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 52 ZAKOCCZENIE dziesz si odchudza i stosowa kolejne nieskuteczne diety. Oczywi- [cie sama dieta nie przyczyni si do utraty zbdnych kilogram�w. R�wnie wa|ne jest systematyczne uprawianie sportu. My[l, |e poBczenie tych dw�ch komponent�w pozwoli ka|demu uzyska upragnion wag bez szkody dla organizmu. A wic do dzieBa, gdy| Twoje zdrowie, waga i samopoczucie jest tylko w Twoich rkach. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 53 BIBLIOGRAFIA BIBLIOGRAFIA BIBLIOGRAFIA Literatura 1. Abdula M. i in., Nutrient Intake and Health Status of Wegans, Am Am J. Clin, Nutr. 34, 2464, 1981. 2. Arnot R., Jedz i chudnij, Rewolucyjny program kontroli wagi, Wiedza i Ksi|ka, Warszawa 2000, 2001. 3. Atkins R., Atkins Diet Revolution, David McKay Publishers, New York 1972. 4. Bilski J., Gruzal-Bilska A., Poradnik dla walczcych z nadwag, Iskry, Warszawa 1996. 5. BBaszczyszyn M., Dieta |ycia, Interspar, Warszawa 1994. 6. Burn M. L., Sweetnam P. M., Vegetarianism, Dietary Fiber and Mortality, Am J. Clin Nutr, 36, 873, 1982. 7. Eyton A., The F-Plan Diet, Bantam Books, 1982. 8. Howard A. N., Grant A. M., Mills J. H., Treatment of Obesity With Very Low Calorie Liquid Formula Diet, Int. J. Obes, 1978. 9. Kremer W. L., The Doctors Metabolic Diet, Crown Publishers, New York 1979. 10.Larkin T., Herbs Are Often More Toxic than Magical, FDA Con- sumer 1983. 11. MateriaBy dydaktyczne do edukacji zdrowotnej w zakresie za- burzeD o|ywianiu, O[rodek Promocji Zdrowia i Sprawno[ci Dziecka, WydziaB Spraw SpoBecznych, Referat Profilaktyki i Promocji Zdrowia, GdaDska 2007. 12.Obesity and Fad Diets, [w:] Blouz E. R., Stern J. S., Controver- sies in Nutrition, Wictwo Ellenborger L., Churchill Livingstone 1981. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 54 BIBLIOGRAFIA 13.Plewa M., Markiewicz A., Aktywno[ fizyczna w profilaktyce i le- czeniu otyBo[ci, [w:] OtyBo[ i Zaburzenia Przemiany Materii,  Endokrynologia 2006, tom 2, nr 1. 14.Pritikin N., McGrady P., The Pritikin Program Diet and Exercise, Gosset and Dunlap, New York 1979. 15.Ronsard N., Cellulite, Bantam Books, New York 1975. 16.Solomon N., Anti-stress Diet, Harpers Bazaar 1976. 17.Stern J. S., Diet and Exercise, Wydawnictwo M.R.C. Greenwood, USA 1983. 18.Taller H., Calories Donit Count, Simon and Schuster, New York 1961. 19.Wadowska A., Dieta oczyszczajca,  Solarium & Fitness 2007, nr 4. 20.Wise Womans Diet, Redbook, June 1979. 21.Yetiv J. Z., Popular Nutritional Practices, Popular Medicine Press 1986. 22.Zahorska-Markiewicz B., Nauka i Praktyka w Leczeniu OtyBo[ci, ARCHIplus, Krak�w 2005. Zasoby internetowe 23.Audycka T., Prawdy i mity o odchudzaniu, http://babyonline- .pl/rodzice_mama_tez_czlowiek_artykul,4424.htmlz 15.02.2008. 24.Fakty i mity o odchudzaniu, http://kobieta.interia.pl/uroda/die- ty/ z 17.02.2008. 25.Fakty i mity o od|ywianiu, http://dieta.a51.pl/ z 11.02.2008. 26.http://fitness.magicsport.pl/ z 19.02.2008. 27.http://www.dietacambridge.pl/ z 19.02.2008. 28.http://www.diety.endi.pl/ z 15.02.2008. 29.http://www.edieta.pl/ z 14.02.2008. 30.http://www.fit.pl/ z 17.02.2008. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk ODCHUDZANIE  FAKTY I MITY  Barbara Gawryluk �% str. 55 BIBLIOGRAFIA 31.http://www.we-dwoje.pl/ z 18.02.2008. 32.http://www.zdrowieodchudzanie.pl/ z 17.02.2008. 33.KozBowska-Wojciechowska M., Strze| si tych diet, Gazeta.pl Zdrowie, http://serwisy.gazeta.pl/zdrowie/1,56682,2144922.html z 19.02.2008. 34.MaBeckaM.,Niechc,aletyj,http://babyonline.pl/rodzice_mama _tez _zlowiek_artykul ,917,1.html z 17.02.2008 35.PrasaBek B., Matyska-Piekarska E., Znane diety pod lup, Eu- ropejskie Centrum Leczenia OtyBo[ci Dzieci i DorosBych, Gazeta.pl,Zdrowiehttp://serwisy.gazeta.pl/ zdrowie/1,56682,4142934.html, z 19.02.2008. 36.Wasiak M., Odchudzanie  fakty i mity, http://www.uroda.se- nior.pl/168,0,Odchudzanie-fakty-i-mity,1939.html z 17.02.2008. Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Barbara Gawryluk

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
odchudzanie fakty i mity
Odchudzanie Fakty i Mity
Odchudzanie Fakty i mity
Wykład 6 Fakty i mity w diagnozie
kandydoza przewodu pokarmowego fakty i mity
Fakty i mity o astmie

więcej podobnych podstron