Wybór Prezydenta RP








Nowa strona 1


BODY {scrollbar-3dlight-color:teal;scrollbar-arrow-color:lightsalmon;scrollbar-base-color:lightsalmon;scrollbar-darkshadow-color:lightsalmon;scrollbar-face-color:khaki;scrollbar-highlight-color:teal;scrollbar-shadow-color:teal}

Tekst ujednolicony. Stan prawny na 1 listopada 2004 r.

Ustawa z dnia 27 września 1990 r. o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej

 
Spis treści.

Rozdział 1 Zasady ogólne (art. 1-8c)
Rozdział 2 Komisje wyborcze (art. 9-21a)
Rozdział 3 Obwody głosowania (art. 22-24)
Rozdział 4 Spis wyborców (art. 25-39a)
Rozdział 5 Zgłaszanie kandydatów na Prezydenta
Rzeczypospolitej (art. 40-45)
Rozdział 6 Karta do głosowania (art. 46-48)
Rozdział 7 Głosowanie (art. 49-60a)
Rozdział 8 Ustalenie wyników głosowania (art. 61-66c)

Rozdział 9 Ustalenie wyników głosowania i wyboru
Prezydenta Rzeczypospolitej (art. 66d-71)
Rozdział 10 Ważność wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej
(art. 72-76a)
Rozdział 11 Kampania wyborcza (art. 76b-83b)
Rozdział 12 Finansowanie wyborów (art. 84-88)
Rozdział 12a Przepisy karne (art. 88a-88k)
Rozdział 13 Przepisy szczególne i końcowe (art.
88l-91)

 

Rozdział 1Zasady ogólne
 
Art. 1. Ustawa określa zasady i tryb zgłaszania kandydatów i
przeprowadzania wyborów oraz warunki ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej.
Art. 2. Wybory są powszechne; prawo wybierania ma każdy obywatel
polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat.
Art. 3. Nie mają prawa wybierania osoby:
1) pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,
2) pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,
3) ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu.
Art. 4. Wybory są równe; wyborcy biorą udział w wyborach na równych
zasadach.
Art. 5. Wybory są bezpośrednie; wyborcy wybierają Prezydenta
Rzeczypospolitej bezpośrednio; głosować można tylko osobiście.
Art. 6. Wybory odbywają się w tajnym głosowaniu; w lokalu wyborczym
muszą znajdować się miejsca zapewniające tajność głosowania; kartę do głosowania
wrzuca się do opieczętowanej urny wyborczej.
Art. 7. 1. Wybory zarządza Marszałek Sejmu nie wcześniej niż na 7
miesięcy i nie później niż na 6 miesięcy przed upływem kadencji urzędującego
Prezydenta Rzeczypospolitej i wyznacza ich datę na dzień wolny od pracy
przypadający nie wcześniej niż na 100 dni i nie później niż na 75 dni przed
upływem kadencji urzędującego Prezydenta Rzeczypospolitej.
2. W razie opróżnienia urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej Marszałek Sejmu
zarządza wybory nie później niż w czternastym dniu po opróżnieniu urzędu i
wyznacza datę wyborów na dzień wolny od pracy przypadający w ciągu 60 dni od
dnia zarządzenia wyborów.
Art. 8. 1. Marszałek Sejmu zarządza, w drodze postanowienia, wybory
Prezydenta Rzeczypospolitej i wyznacza ich datę zgodnie z art. 7. Postanowienie
Marszałka Sejmu podaje się do publicznej wiadomości i ogłasza w Dzienniku Ustaw
Rzeczypospolitej Polskiej najpóźniej w 3 dniu od dnia zarządzenia wyborów.
2. W postanowieniu, o którym mowa w ust. 1, Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu
opinii Państwowej Komisji Wyborczej, określa dni, w których upływają terminy
wykonania czynności wyborczych przewidzianych w ustawie (kalendarz wyborczy).
Art. 8a. 1. Prezydent Rzeczypospolitej jest wybierany na pięcioletnią
kadencję i może być ponownie wybrany tylko raz.
2. Nowo wybrany Prezydent Rzeczypospolitej składa przysięgę wobec
Zgromadzenia Narodowego w ostatnim dniu urzędowania ustępującego Prezydenta
Rzeczypospolitej.
3. Ustępujący Prezydent Rzeczypospolitej kończy urzędowanie z chwilą złożenia
przysięgi przez nowo wybranego Prezydenta Rzeczypospolitej.
4. Prezydent Rzeczypospolitej wybrany w wyborach, o których mowa w art. 7
ust. 2, składa przysięgę wobec Zgromadzenia Narodowego w terminie 7 dni od
stwierdzenia ważności wyborów.
5. Prezydent Rzeczypospolitej obejmuje urząd po złożeniu przysięgi.
Art. 8b. 1. Jeżeli w wyborach, o których mowa w art. 7, żaden z
kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej nie uzyska więcej niż połowę ważnie
oddanych głosów, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się
ponowne głosowanie.
2. W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów, którzy
w pierwszym głosowaniu otrzymali największą liczbę głosów.
3. Jeżeli którykolwiek z dwóch kandydatów, o których mowa w ust. 2, wycofa
zgodę na kandydowanie, utraci prawo wyborcze lub umrze, w jego miejsce do
wyborów w ponownym głosowaniu dopuszcza się kandydata, który otrzymał kolejno
największą liczbę głosów w pierwszym głosowaniu. W takim wypadku datę ponownego
głosowania odracza się o dalszych 14 dni.
4. Za wybranego na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej w ponownym głosowaniu
uznaje się tego kandydata, który otrzymał więcej głosów.
5. W wypadku, o którym mowa w ust. 3, Państwowa Komisja Wyborcza niezwłocznie
informuje, w drodze uchwały, o dopuszczeniu nowego kandydata do wyborów w
ponownym głosowaniu oraz podaje do publicznej wiadomości datę przeprowadzenia
ponownego głosowania.
Art. 8c. 1. Jeżeli w wyborach, o których mowa w art. 7 i art. 8b,
głosowanie miałoby być przeprowadzone tylko na jednego kandydata, Państwowa
Komisja Wyborcza stwierdza ten fakt w drodze uchwały, którą przekazuje
Marszałkowi Sejmu, podaje do publicznej wiadomości i ogłasza w Dzienniku Ustaw
Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Marszałek Sejmu ponownie zarządza wybory nie później niż w 14 dniu od dnia
ogłoszenia uchwały Państwowej Komisji Wyborczej w Dzienniku Ustaw. Przepisy art.
7 ust. 2 i art. 8 stosuje się odpowiednio.
3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w wypadku braku kandydatów.

Rozdział 2Komisje wyborcze
 
Art. 9. Wybory przeprowadzają:
1) Państwowa Komisja Wyborcza, utworzona na podstawie odrębnych przepisów,
2) okręgowe komisje wyborcze,
3) obwodowe komisje wyborcze.
Art. 10. 1. Do zadań Państwowej Komisji Wyborczej należy:
1) sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów prawa wyborczego,
2) rejestrowanie kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej i ogłaszanie
danych o kandydatach umieszczonych na liście kandydatów,
3) zarządzenie druku kart do głosowania,
4) powoływanie okręgowych komisji wyborczych,
5) rozpatrywanie skarg na działalność okręgowych komisji wyborczych,
6) ustalanie wyników głosowania i wyniku wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej,
7) ogłaszanie wyników głosowania i wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej,
7a) wykonywanie innych zadań przewidzianych w ustawach,
8) skreślony.
2. Państwowa Komisja Wyborcza określa terytorialny zasięg działania
okręgowych komisji wyborczych oraz ich siedziby.
3. Państwowa Komisja Wyborcza wydaje wytyczne wiążące komisje wyborcze
niższego stopnia oraz wyjaśnienia dla organów administracji rządowej i organów
jednostek samorządu terytorialnego, a także podległych im jednostek
organizacyjnych wykonujących zadania związane z przeprowadzeniem wyborów.
4. Państwowa Komisja Wyborcza uchyla uchwały okręgowych komisji wyborczych
podjęte z naruszeniem prawa lub niezgodne z jej wytycznymi i przekazuje sprawę
właściwej komisji do ponownego rozpoznania bądź podejmuje rozstrzygnięcie w
sprawie.
5. Państwowa Komisja Wyborcza może na czas wyborów utworzyć swoją inspekcję i
określić jej zadania. Do osób powołanych w skład inspekcji stosuje się
odpowiednio przepisy art. 19 ust. 1 i 3-5.
6. Państwowa Komisja Wyborcza podejmuje uchwały w zakresie swoich ustawowych
uprawnień.
Art. 11. Do zadań okręgowej komisji wyborczej, na obszarze należącym
do jej właściwości terytorialnej, należy:
1) sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów prawa wyborczego przez
obwodowe komisje wyborcze,
2) zapewnienie wykonania zadań wyborczych we współdziałaniu z wojewodą i
organami jednostek samorządu terytorialnego,
3) rozpatrywanie skarg na działalność obwodowych komisji wyborczych,
4) zapewnienie dostarczenia kart do głosowania obwodowym komisjom wyborczym,
5) ustalanie zbiorczych wyników głosowania na kandydatów na Prezydenta
Rzeczypospolitej i przekazanie ich wraz z protokołami obwodowych komisji
wyborczych do Państwowej Komisji Wyborczej,
6) wykonywanie innych zadań przewidzianych ustawą lub zleconych przez
Państwową Komisję Wyborczą.
Art. 12. skreślony.
Art. 13. Do zadań obwodowych komisji wyborczych należy:
1) przeprowadzenie głosowania w obwodzie,
2) czuwanie w dniu wyborów nad przestrzeganiem przepisów prawa wyborczego w
miejscu i czasie głosowania,
3) ustalanie wyników głosowania w obwodzie i przesłanie ich właściwej
okręgowej komisji wyborczej.
Art. 14. skreślony.
Art. 15. 1. Okręgowe komisje wyborcze powołuje Państwowa Komisja
Wyborcza najpóźniej w 45 dniu przed dniem wyborów.
2. W skład okręgowej komisji wyborczej wchodzi 5 sędziów, w tym 4 sędziów
zgłoszonych przez ministra sprawiedliwości oraz z urzędu, jako jej
przewodniczący, wojewódzki komisarz wyborczy lub zastępca wojewódzkiego
komisarza wyborczego, powoływani na podstawie odrębnych przepisów. W skład
komisji może być powołany sędzia w stanie spoczynku.
3. W razie braku możliwości pełnienia funkcji przewodniczącego komisji przez
wojewódzkiego komisarza wyborczego lub jego zastępcę komisja wybiera
przewodniczącego ze swego grona. W takim wypadku minister sprawiedliwości
zgłasza do składu komisji 5 sędziów.
3a. Komisja na pierwszym posiedzeniu wybiera spośród siebie zastępcę
przewodniczącego komisji oraz powołuje sekretarza komisji. Na sekretarza
powołuje się kierownika właściwej miejscowo jednostki Krajowego Biura Wyborczego
bądź osobę przez niego wskazaną. Sekretarz uczestniczy w pracach komisji z
głosem doradczym.
4. Składy komisji podaje się niezwłocznie do publicznej wiadomości w sposób
zwyczajowo przyjęty.
Art. 16. 1. Obwodową komisję wyborczą, w składzie od 5 do 9 osób,
powołuje najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów wójt (burmistrz, prezydent
miasta). Kandydatów do komisji zgłaszają spośród wyborców danej gminy
pełnomocnicy komitetów wyborczych lub upoważnione przez nich osoby. Z urzędu w
skład komisji wchodzi, jako jej członek, osoba wskazana przez wójta (burmistrza,
prezydenta miasta) spośród pracowników samorządowych gminy lub gminnych
jednostek organizacyjnych.
2. Do składu obwodowej komisji wyborczej zgłasza się po jednym kandydacie
komitetu wyborczego najpóźniej w 30 dniu przed dniem wyborów. W wypadku większej
liczby zgłoszonych kandydatów, niż wynosi skład komisji, skład komisji ustala
się w drodze publicznego losowania przeprowadzonego przez wójta (burmistrza,
prezydenta miasta).
3. Jeżeli liczba kandydatów zgłoszonych w trybie, o którym mowa w ust. 1,
jest mniejsza od ustawowego minimalnego składu komisji, uzupełnienia składu
komisji dokonuje wójt (burmistrz, prezydent miasta) spośród kandydatów dodatkowo
zgłoszonych przez pełnomocników komitetów wyborczych w ciągu 3 dni po upływie
terminu określonego w ust. 2.
4. Jeżeli mimo przedłużenia terminu liczba zgłoszonych kandydatów jest
mniejsza od ustawowego minimalnego składu komisji, uzupełnienia składu komisji
dokonuje wójt (burmistrz, prezydent miasta) spośród wyborców.
5. Sposób zgłaszania kandydatów, wzór zgłoszenia oraz szczegółowe zasady
powoływania obwodowych komisji wyborczych, w tym tryb przeprowadzenia losowania
określa, na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej, w drodze rozporządzenia,
minister właściwy do spraw administracji publicznej.
6. Obwodowe komisje wyborcze w obwodach głosowania utworzonych na polskich
statkach morskich, o których mowa w art. 23 ust. 4, i za granicą powołują
spośród wyborców odpowiednio kapitanowie tych statków oraz konsulowie. Tryb i
termin powoływania tych komisji ustala, na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej,
w drodze rozporządzenia, odpowiednio minister właściwy do spraw gospodarki
morskiej oraz minister właściwy do spraw zagranicznych.
7. Obwodowa komisja wyborcza na pierwszym posiedzeniu wybiera spośród siebie
przewodniczącego i jego zastępcę. Skład komisji podaje się do publicznej
wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty.
8. Funkcji przewodniczącego i zastępcy przewodniczącego obwodowej komisji
wyborczej nie może pełnić osoba wskazana do składu komisji przez wójta
(burmistrza, prezydenta miasta) spośród pracowników samorządowych gminy lub
gminnych jednostek organizacyjnych.
9. W obwodach głosowania dla wyborców przebywających w zakładach karnych lub
aresztach śledczych w skład komisji wchodzi, jako jej członek, osoba wskazana
przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) spośród pracowników zakładów karnych
lub aresztów śledczych.
Art. 17. Państwowa Komisja Wyborcza ustala regulaminy okręgowych i
obwodowych komisji wyborczych, określając w nich w szczególności tryb pracy
komisji i sposób wykonywania zadań.
Art. 18. Państwowa Komisja Wyborcza ustala:
1) wzory pieczęci komisji wyborczych,
2) wzory protokołów głosowania,
3) wzór protokołu o wynikach głosowania,
4) wzór karty do głosowania.
Art. 19. 1. Członkom komisji wyborczych przysługują:
1) diety i zwrot kosztów podróży,
2) zryczałtowane diety za czas związany z przeprowadzeniem głosowania oraz
ustaleniem wyników głosowania
na zasadach i w wysokości określonych przez ministra właściwego do spraw
administracji publicznej w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii
Państwowej Komisji Wyborczej.
2. Członkom Państwowej Komisji Wyborczej, wojewódzkim komisarzom wyborczym i
zastępcom wojewódzkich komisarzy wyborczych nie przysługują zryczałtowane diety,
o których mowa w ust. 1 pkt 2.
3. W związku z wykonywaniem zadań członka obwodowej komisji wyborczej
przysługuje mu do 5 dni zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do świadczeń z
ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do
wynagrodzenia.
4. Osoby wchodzące w skład komisji wyborczych korzystają z ochrony prawnej
przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych i ponoszą odpowiedzialność jak
funkcjonariusze publiczni.
5. Osobom wchodzącym w skład komisji wyborczych, które uległy wypadkowi w
czasie wykonywania zadań tych komisji albo w drodze do miejsca lub z miejsca ich
wykonywania, przysługuje odszkodowanie w wysokości i na zasadach określonych dla
pracowników w przepisach o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób
zawodowych. Odszkodowanie wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a postępowanie
powypadkowe prowadzi kierownik właściwej miejscowo jednostki organizacyjnej
Krajowego Biura Wyborczego.
Art. 20. 1. Zmiany w składzie okręgowej komisji wyborczej następują
wskutek:
1) zrzeczenia się członkostwa,
2) wniosku zgłoszonego przez ministra sprawiedliwości,
3) śmierci członka komisji.
2. Uzupełnienie składu komisji następuje w trybie przepisów o jej powołaniu.
Art. 20a. Zmiany i uzupełnienia w składzie obwodowej komisji wyborczej
następują w trybie przepisów o jej powołaniu.
Art. 20b. Okręgowe i obwodowe komisje wyborcze rozwiązuje Państwowa
Komisja Wyborcza po wykonaniu ich ustawowych zadań.
Art. 21. 1. Obsługę Państwowej Komisji Wyborczej i okręgowych komisji
wyborczych zapewnia Krajowe Biuro Wyborcze, utworzone na podstawie odrębnych
przepisów.
2. Obsługę i techniczno-materialne warunki pracy obwodowych komisji
wyborczych zapewnia, jako zadanie zlecone gminy, wójt lub burmistrz (prezydent
miasta).
3. Obowiązki przewidziane w ust. 2 dotyczą odpowiednio kapitanów polskich
statków morskich oraz konsulów.
Art. 21a. 1. Jednostki organizacyjne sprawujące trwały zarząd
nieruchomości państwowych i komunalnych są obowiązane udostępnić bezpłatnie
pomieszczenia wskazane przez marszałka województwa (bądź wojewodę), starostę i
wójta (burmistrza, prezydenta miasta) z przeznaczeniem na siedziby okręgowych
komisji wyborczych oraz obwodowych komisji wyborczych.
2. Na siedziby komisji wyborczych można również wyznaczać pomieszczenia
innych podmiotów niż wymienione w ust. 1, po uprzednim porozumieniu z
zarządzającymi tymi pomieszczeniami.

Rozdział 3Obwody głosowania
 
Art. 22. 1. Głosowanie w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej
przeprowadza się w stałych obwodach głosowania utworzonych na obszarze gminy na
podstawie przepisów ustawy z 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin,
rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. nr 95, poz. 602 i nr 160, poz. 1060),
z uwzględnieniem przepisów ust. 3 i 4.
2. Zmian w podziale na obwody głosowania, jeżeli konieczność taka wynika ze
zmian granic gminy lub zmiany liczby mieszkańców w gminie, dokonuje się na
zasadach i w trybie ustawy, o której mowa w ust. 1, najpóźniej w 45 dniu przed
dniem wyborów.
3. Tworzy się obwody głosowania w szpitalach, zakładach pomocy społecznej,
jeżeli w dniu wyborów będzie w nich przebywać co najmniej 50 wyborców, a gdy
liczba wyborców byłaby mniejsza, wówczas można utworzyć obwód głosowania po
zasięgnięciu opinii kierownika szpitala lub zakładu pomocy społecznej.
4. Tworzy się obwody głosowania dla wyborców przebywających w zakładach
karnych i aresztach śledczych oraz w oddziałach zewnętrznych tych zakładów i
aresztów. Nieutworzenie takiego obwodu jest możliwe wyłącznie w uzasadnionych
wypadkach na wniosek kierownika zakładu karnego lub aresztu.
5. Rada gminy na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta) tworzy obwody
głosowania, o których mowa w ust. 3 i 4, ustala ich numery, granice oraz
siedziby obwodowych komisji wyborczych. Utworzenie tych obwodów następuje
najpóźniej w 45 dniu przed dniem wyborów.
6. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 5, czynności
wymienionych w tym przepisie dokonuje właściwy wojewoda najpóźniej w 42 dniu
przed dniem wyborów.
Art. 23. 1. Tworzy się obwody głosowania dla obywateli polskich
przebywających za granicą.
2. Obwody, o których mowa w ust. 1, tworzy, w drodze rozporządzenia, minister
właściwy do spraw zagranicznych, po porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą,
wyznaczając siedziby obwodowych komisji wyborczych. Wyniki głosowania w tych
obwodach przekazywane są okręgowej komisji wyborczej właściwej dla gminy
Warszawa-Centrum.
3. Tworzy się obwody głosowania dla wyborców przebywających na polskich
statkach morskich, które znajdują się w podróży w okresie obejmującym dzień
wyborów, jeżeli przebywa na nich co najmniej 15 wyborców i jeżeli istnieją
możliwości przekazania właściwej okręgowej komisji wyborczej wyników głosowania
niezwłocznie po jego zakończeniu.
4. W rozumieniu niniejszej ustawy polskim statkiem morskim jest statek będący
w całości własnością polskiego armatora mającego siedzibę w kraju, podnoszący
polską banderę i dowodzony przez polskiego kapitana.
5. Obwody głosowania, o których mowa w ust. 3, tworzy, w drodze
rozporządzenia, minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, po porozumieniu
z Państwową Komisją Wyborczą, na wniosek armatora zgłoszony najpóźniej w 30 dniu
przed dniem wyborów. Wyniki głosowania z tych obwodów przekazywane są okręgowej
komisji wyborczej właściwej dla siedziby armatora.
Art. 24. 1. Informacje o numerach i granicach obwodów głosowania oraz
siedzibach obwodowych komisji wyborczych podaje do wiadomości publicznej przez
rozplakatowanie wójt (burmistrz, prezydent miasta), najpóźniej 35 dnia przed
dniem wyborów.
2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, w odniesieniu do obwodów głosowania
utworzonych za granicą ciąży na konsulach. Wykonanie tego obowiązku powinno
nastąpić najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów.
3. O utworzeniu obwodu głosowania na statku kapitan statku zawiadamia
wyborców.

Rozdział 4Spis wyborców
 
Art. 25. 1. Osoby, którym przysługuje prawo wybierania, wpisuje się do
spisu wyborców.
2. Wyborca może być wpisany tylko do jednego spisu wyborców.
Art. 26. 1. Spis wyborców obejmuje osoby, o których mowa w art. 2,
według ich miejsca zamieszkania.
2. W spisie wyborców wymienia się nazwisko i imiona, imię ojca, datę
urodzenia i adres zamieszkania wyborcy.
3. Spis wyborców sporządza się w urzędzie gminy jako zadanie zlecone gminie.
Art. 27. 1. Spis wyborców sporządza się w 2 egzemplarzach oddzielnie
dla każdego obwodu głosowania, na podstawie stałego rejestru wyborców w gminie,
prowadzonego na zasadach określonych w przepisach ustawy z 28 maja 1993 r. -
Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. nr 45, poz. 205, z
1995 r. nr 132, poz. 640, z 1997 r. nr 47, poz. 297, nr 70, poz. 443, nr 88,
poz. 554, nr 98, poz. 604, nr 121, poz. 770 i nr 141, poz. 943 oraz z 1999 r. nr
49, poz. 483).
2. Spis, o którym mowa w ust. 1, sporządza się najpóźniej na 14 dni przed
dniem wyborów. Jeden egzemplarz spisu przekazuje się w przeddzień głosowania
przewodniczącemu właściwej obwodowej komisji wyborczej.
Art. 27a. 1. Spis wyborców w szpitalach, w zakładach pomocy społecznej
oraz w zakładach karnych i w aresztach śledczych, a także w oddziałach
zewnętrznych tych zakładów i aresztów sporządza się na podstawie wykazów osób,
które będą w nich przebywać w dniu wyborów.
2. Wykazy osób, o których mowa w ust. 1, kierownicy jednostek przekazują do
urzędu gminy najpóźniej w 10 dniu przed dniem wyborów.
3. O wpisaniu do spisu wyborców osób, o których mowa w ust. 1, zawiadamia się
urząd gminy właściwy ze względu na miejsce ich stałego zamieszkania.
Art. 28. skreślony.
Art. 29. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, na
wniosek Państwowej Komisji Wyborczej, określi, w drodze rozporządzenia, sposób
sporządzenia spisu wyborców, ustalając wzór spisu, metody jego aktualizacji z
uwzględnieniem ponownego głosowania, wzory wykazów osób przebywających w
szpitalach, zakładach opieki społecznej, zakładach karnych i aresztach
śledczych, w których utworzono obwody głosowania, wzór zawiadomienia o dopisaniu
wyborcy do spisu w innym obwodzie głosowania, wzory oraz sposób wydawania
zaświadczeń o prawie do głosowania.
Art. 30. Osoby pozbawione prawa wybierania wykreśla się ze spisu
wyborców.
2. skreślony.
Art. 31. 1. Wyborca przebywający czasowo na obszarze gminy w okresie
obejmującym dzień wyborów jest dopisywany do spisu wyborców na własny wniosek,
wniesiony najpóźniej w 10 dniu przed dniem wyborów.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do wyborcy nigdzie nie
zamieszkałego, przebywającego na obszarze gminy.
Art. 32. 1. Żołnierze pełniący zasadniczą lub okresową służbę wojskową
oraz pełniący służbę w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych lub
odbywający ćwiczenia i przeszkolenie wojskowe, a także ratownicy odbywający
zasadniczą służbę w obronie cywilnej poza miejscem stałego zamieszkania są
dopisywani, na swój wniosek, do wybranego przez nich spisu wyborców,
sporządzonego dla miejscowości, w której odbywają służbę. Wniosek składa się
między 21 a 14 dniem przed dniem wyborów, chyba że osoby, o których mowa w
zdaniu pierwszym, przybyły do miejsca ich aktualnego zakwaterowania po tym
terminie. We wniosku podaje się nazwisko i imiona, imię ojca, datę urodzenia,
numer ewidencyjny PESEL i adres zamieszkania wyborcy.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio wobec policjantów z jednostek
skoszarowanych, funkcjonariuszy Biura Ochrony Rządu, Straży Granicznej,
Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Więziennej pełniących służbę w systemie
skoszarowanym.
3. Dowódcy jednostek wojskowych, komendanci oddziałów obrony cywilnej i
dowódcy jednostek policyjnych oraz przełożeni funkcjonariuszy Biura Ochrony
Rządu, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Więziennej są
obowiązani zapewnić odpowiednio żołnierzom, ratownikom, policjantom i
funkcjonariuszom wykonanie uprawnień wynikających z przepisu ust. 1.
4. Minister Obrony Narodowej, minister właściwy do spraw wewnętrznych oraz
Minister Sprawiedliwości, każdy w zakresie swojej właściwości, po porozumieniu z
Państwową Komisją Wyborczą, określą sposób realizacji obowiązków, o których mowa
w ust. 3, uwzględniając konieczność zapewnienia wyborcom, o których mowa w ust.
1 i 2, wykonywania funkcji członków obwodowych komisji wyborczych i mężów
zaufania.
Art. 32a. O dopisaniu do spisu wyborców osób, o których mowa w art. 31
ust. 1 i art. 32 ust. 1 i 2, zawiadamia się urząd gminy właściwy ze względu na
miejsce ich stałego zamieszkania.
Art. 33. 1. Wyborca zmieniający miejsce pobytu przed dniem wyborów
otrzymuje na swoje żądanie, przed sporządzeniem spisu wyborców - na podstawie
rejestru wyborców, a po sporządzeniu spisu wyborców - na podstawie spisu
wyborców, dwa zaświadczenia: o prawie do głosowania w dniu pierwszego głosowania
oraz o prawie do głosowania w dniu ponownego głosowania.
2. Wyborca zmieniający miejsce pobytu po dniu pierwszego głosowania, a przed
ponownym głosowaniem, otrzymuje na swoje żądanie zaświadczenie o prawie do
głosowania w dniu ponownego głosowania.
3. Zaświadczenia, o których mowa w ust. 1 i 2, wydaje urząd gminy.
4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do kapitanów polskich statków
morskich i konsulów, którzy sporządzili spisy wyborców.
Art. 34. Organ, który sporządził spis wyborców, skreśla ze spisu
osoby:
1) którym wydano zaświadczenia o prawie do głosowania,
2) o których otrzymał urzędowe zawiadomienie w sprawie wpisania do spisu w
innym obwodzie głosowania.
Art. 35. 1. Wyborcy przebywający na polskich statkach morskich
znajdujących się w podróży w dniu wyborów wpisywani są do spisu wyborców
sporządzanego przez kapitanów statków.
2. Wpisu dokonuje się na podstawie wniosku wyborcy, zgłoszonego najpóźniej 3
dnia przed dniem wyborów. Wniosek powinien zawierać nazwisko i imiona, imię
ojca, datę urodzenia oraz adres zamieszkania.
3. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, po porozumieniu z
Państwową Komisją Wyborczą, określi, w drodze rozporządzenia, sposób
sporządzania i aktualizacji spisu wyborców, o którym mowa w ust. 1, z
uwzględnieniem okresu między dniem pierwszego głosowania a dniem ponownego
głosowania.
Art. 36. 1. Wyborcy przebywający za granicą i posiadający ważne
polskie paszporty wpisywani są do spisu wyborców sporządzanego przez właściwego
terytorialnie konsula.
2. Wpisu dokonuje się na podstawie osobistego zgłoszenia, wniesionego ustnie,
pisemnie, telefonicznie, telegraficznie lub telefaksem. Zgłoszenie powinno
zawierać nazwisko i imiona, imię ojca, datę urodzenia oraz miejsce pobytu
wyborcy, numer ważnego polskiego paszportu, a także miejsce i datę jego wydania.
Zgłoszenia można dokonać najpóźniej 3 dnia przed dniem wyborów.
3. Minister właściwy do spraw zagranicznych, po porozumieniu z Państwową
Komisją Wyborczą, określi, w drodze rozporządzenia, sposób sporządzania i
aktualizacji spisu wyborców, o którym mowa w ust. 1, z uwzględnieniem okresu
między dniem pierwszego głosowania a dniem ponownego głosowania.
Art. 37. 1. Spis wyborców jest udostępniany do wglądu w urzędzie gminy
lub w siedzibie organu, który spis sporządził.
2. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) lub organ, który sporządził spis
wyborców, powiadamia wyborców, w sposób zwyczajowo przyjęty, o sporządzeniu
spisu oraz o miejscu i czasie jego udostępniania.
Art. 38. 1. W okresie udostępniania spisu do wglądu każdy może wnieść
do organu, który sporządził spis wyborców, reklamację w sprawie nieprawidłowości
sporządzenia spisu.
2. Reklamację wnosi się pisemnie bądź ustnie do protokołu.
3. Reklamację rozpatruje się w ciągu 48 godzin od daty jej wniesienia.
4. W wyniku rozpatrzenia reklamacji organ, który sporządził spis wyborców:
1) uzupełnia lub prostuje spis bądź
2) skreśla ze spisu osobę, której reklamacja dotyczy, doręczając jej decyzję
wraz z uzasadnieniem, bądź
3) pozostawia reklamację bez uwzględnienia, doręczając reklamującemu decyzję
wraz z uzasadnieniem.
Art. 39. 1. Na decyzję nie uwzględniającą reklamacji lub powodującą
skreślenie ze spisu wyborców reklamujący bądź osoba skreślona ze spisu wyborców
może wnieść, w terminie 3 dni od daty doręczenia decyzji, skargę do sądu
rejonowego właściwego ze względu na miejsce sporządzenia spisu. Do skargi należy
dołączyć zaskarżoną decyzję.
2. Sąd rozpatruje sprawę w postępowaniu nieprocesowym w składzie jednego
sędziego w terminie 3 dni od daty wniesienia skargi. Postanowienie sądu doręcza
się osobie, która wniosła skargę, oraz organowi, który sporządził spis. Od
postanowienia sądu nie przysługują środki odwoławcze.
3. Reklamacje w sprawach spisu wyborców dotyczącego osób, o których mowa w
art. 35 ust. 1 i art. 36 ust. 1, rozpatrują odpowiednio kapitan statku oraz
konsul. Decyzje podjęte w tych sprawach są ostateczne.
Art. 39a. Obwodowa komisja wyborcza dopisuje w dniu głosowania do
spisu wyborców:
1) osobę przedkładającą zaświadczenie o prawie do głosowania, dołączając
zaświadczenie do spisu,
2) osobę pominiętą w spisie, jeżeli udokumentuje, iż stale zamieszkuje na
terenie obwodu głosowania, a urząd gminy potwierdzi, że nie otrzymał
zawiadomienia o utracie przez nią prawa wybierania,
3) obywatela polskiego stale zamieszkującego za granicą, na podstawie ważnego
polskiego paszportu, odnotowując numer paszportu oraz miejsce i datę jego
wydania w rubryce spisu "uwagi". Po dopisaniu obywatela polskiego zamieszkałego
za granicą do spisu obwodowa komisja umieszcza w paszporcie na ostatniej wolnej
stronie, przeznaczonej na adnotacje wizowe, odcisk swojej pieczęci i wpisuje
datę głosowania.

Rozdział 5Zgłaszanie kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej
 
Art. 40. 1. Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej zgłasza co
najmniej 100.000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu. Zgłoszenie musi
być poparte podpisami zgłaszających.
2. skreślony.
3. Kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej można zgłaszać najpóźniej w 45
dniu przed dniem wyborów.
Art. 40a. 1. Obywatele w liczbie co najmniej 15 tworzą komitet
wyborczy, zwany dalej "komitetem", w celu zgłoszenia kandydata na Prezydenta
Rzeczypospolitej i prowadzenia kampanii wyborczej, na zasadzie wyłączności, na
jego rzecz.
2. Utworzenie komitetu wymaga:
1) pisemnej zgody kandydata na kandydowanie w wyborach,
2) pisemnej zgody kandydata na utworzenie jego komitetu.
3. Kandydat może udzielić zgody, o której mowa w ust. 2, tylko jednemu
komitetowi.
4. Zgoda kandydata na kandydowanie w wyborach powinna zawierać imię (imiona),
nazwisko i wiek kandydata, a także wskazanie jego ewentualnej przynależności do
partii politycznej. Zgoda powinna ponadto zawierać numer ewidencyjny PESEL
kandydata oraz informację o udokumentowanym wykształceniu, wykonywanym zawodzie
i miejscu (zakładzie) pracy, a także o miejscu zamieszkania kandydata. Zgodę na
kandydowanie kandydat opatruje datą i własnoręcznym podpisem.
5. Wyrażając zgodę na kandydowanie w wyborach kandydat składa Państwowej
Komisji Wyborczej oświadczenie, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z 11
kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa
lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne (Dz.
U. z 1999 r. nr 42, poz. 428, nr 57, poz. 618, nr 62, poz. 681 i nr 63, poz.
701).
6. Komitet działa pod nazwą "Komitet wyborczy kandydata na Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej ....................................... (imię i
nazwisko kandydata)".
7. Obywatele, o których mowa w ust. 1, oświadczają na piśmie o utworzeniu
komitetu, podając swoje imiona i nazwiska, adresy zamieszkania i numery
ewidencyjne PESEL, oraz ustanawiają pełnomocnika komitetu, zwanego dalej
"pełnomocnikiem", który działa w imieniu i na rzecz komitetu, a także
pełnomocnika finansowego, o którym mowa w art. 84b. Przyjęcie pełnomocnictwa
potwierdza się podpisem.
8. Można być pełnomocnikiem tylko jednego komitetu. Pełnomocnikiem nie może
być kandydat na Prezydenta Rzeczypospolitej.
Art. 40b. 1. Państwowa Komisja Wyborcza przekazuje niezwłocznie
oświadczenie kandydata, o którym mowa w art. 40a ust. 5, Sądowi Apelacyjnemu w
Warszawie. Sąd wszczyna postępowanie lustracyjne z urzędu.
2. W wypadku uprzedniego złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 40a ust.
5, w związku z kandydowaniem na funkcję publiczną, z którą związany był
obowiązek złożenia takiego oświadczenia, kandydat na Prezydenta Rzeczypospolitej
informuje na piśmie o tym Państwową Komisję Wyborczą.
Art. 40c. 1. Po zebraniu, zgodnie z wymaganiami określonymi w art. 41
ust. 1 pkt 3, co najmniej 1000 podpisów obywateli mających prawo wybierania do
Sejmu i popierających kandydata, pełnomocnik zgłasza Państwowej Komisji
Wyborczej komitet do zarejestrowania. Podpisy, o których mowa w zdaniu
pierwszym, stanowią część wymaganej liczby 100.000 podpisów obywateli
popierających kandydata.
2. W zgłoszeniu komitetu do zarejestrowania podaje się:
1) nazwę komitetu oraz adres jego siedziby,
2) imię (imiona), nazwisko, adres zamieszkania i numer ewidencyjny PESEL
pełnomocnika i pełnomocnika finansowego.
3. Do zgłoszenia załącza się:
1) oświadczenie o utworzeniu komitetu i ustanowieniu pełnomocników, o których
mowa w art. 40a ust. 7,
2) pisemną zgodę kandydata na kandydowanie w wyborach, o której mowa w art.
40a ust. 4, oraz zgodę na utworzenie jego komitetu,
3) wykaz co najmniej 1000 obywateli, o których mowa w ust. 1.
4. Zgłoszenie komitetu do zarejestrowania może być dokonane najpóźniej w 55
dniu przed dniem wyborów.
Art. 40d. 1. Jeżeli zgłoszenie spełnia warunki określone w art. 40a
ust. 5, art. 40b ust. 2 i art. 40c, Państwowa Komisja Wyborcza, w terminie 3 dni
od jego doręczenia, postanawia o zarejestrowaniu komitetu. Postanowienie doręcza
się niezwłocznie pełnomocnikowi.
2. Jeżeli zgłoszenie wykazuje wady, Państwowa Komisja Wyborcza niezwłocznie
wzywa pełnomocnika do usunięcia w terminie 3 dni wskazanych wad zgłoszenia. W
wypadku nieusunięcia wad w terminie Państwowa Komisja Wyborcza odmawia
rejestracji komitetu. Postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej, wraz z
uzasadnieniem, doręcza się niezwłocznie pełnomocnikowi.
3. Pełnomocnikowi służy prawo wniesienia skargi do Sądu Najwyższego na
postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej o odmowie rejestracji komitetu.
Skargę wnosi się w terminie 2 dni od daty doręczenia pełnomocnikowi
postanowienia o odmowie rejestracji komitetu.
4. Sąd Najwyższy rozpatruje skargę w składzie 3 sędziów, w postępowaniu
nieprocesowym, i wydaje orzeczenie w sprawie skargi w terminie 3 dni. Od
orzeczenia Sądu Najwyższego nie przysługuje środek prawny. Orzeczenie doręcza
się pełnomocnikowi i Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli Sąd Najwyższy uzna
skargę pełnomocnika za zasadną, Państwowa Komisja Wyborcza niezwłocznie
rejestruje komitet.
Art. 40e. Komitet nabywa osobowość prawną, w zakresie wykonywania
zadań wynikających z ustawy, z dniem zarejestrowania przez Państwową Komisję
Wyborczą.
Art. 40f. Państwowa Komisja Wyborcza informację o zarejestrowanym
komitecie ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor
Polski" oraz podaje do publicznej wiadomości w prasie o zasięgu ogólnopolskim.
Art. 40g. 1. Zbieranie podpisów osób popierających zgłoszenie
kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej może być dokonywane tylko w miejscu,
czasie i w sposób wykluczający groźbę, podstęp lub stosowanie jakichkolwiek
nacisków zmierzających do uzyskania podpisów.
2. Zabrania się zbierania podpisów osób popierających zgłoszenie kandydata na
Prezydenta Rzeczypospolitej na terenie jednostek wojskowych i innych jednostek
organizacyjnych podległych ministrowi obrony narodowej oraz oddziałów obrony
cywilnej, a także skoszarowanych jednostek podległych ministrowi właściwemu do
spraw wewnętrznych.
3. Zabrania się udzielania wynagrodzenia pieniężnego w zamian za złożenie
podpisu pod zgłoszeniem kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej.
Art. 41. 1. Zgłoszenia kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej
dokonuje osobiście pełnomocnik komitetu zarejestrowanego zgodnie z art. 40d
najpóźniej do godziny 24.00 w 45 dniu przed dniem wyborów. Zgłoszenie kandydata
powinno zawierać:
1) imiona, nazwisko, wiek i miejsce zamieszkania zgłaszanego kandydata na
Prezydenta Rzeczypospolitej wraz ze wskazaniem jego ewentualnej przynależności
do partii politycznej,
2) nazwę komitetu oraz imię, nazwisko i adres pełnomocnika oraz pełnomocnika
finansowego,
3) wykaz obywateli popierających zgłoszenie, zawierający czytelne wskazanie
imienia (imion) i nazwiska, adresu zamieszkania oraz numeru ewidencyjnego PESEL
obywatela, który udziela poparcia składając na wykazie własnoręczny podpis;
każda strona wykazu musi zawierać nazwę komitetu zgłaszającego kandydata oraz
adnotację:
"Udzielam poparcia kandydatowi na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
......................... [imię (imiona) i nazwisko kandydata] w wyborach
przypadających w ....... roku".
2. Stwierdzone podpisem poparcie dla kandydata nie może być wycofane.
3. skreślony.
4. skreślony.
Art. 42. 1. Państwowa Komisja Wyborcza zarejestruje kandydata na
Prezydenta Rzeczypospolitej, jeżeli zgłoszenia dokonano zgodnie z przepisami
niniejszej ustawy, sporządzając protokół rejestracji kandydata, i zawiadamia o
tym pełnomocnika.
2. Państwowa Komisja Wyborcza, sprawdzając prawidłowość zgłoszenia kandydata,
bada:
1) czy kandydat spełnia warunki określone w przepisie art. 127 ust. 3 zdanie
pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
2) zgodność danych, o których mowa w art. 40a ust. 4, na podstawie dostępnych
urzędowo dokumentów,
3) czy zgłoszenie kandydatury poparło podpisami co najmniej 100.000
obywateli, zgodnie z art. 41 ust. 1 pkt 3.
3. Jeżeli zgłoszenie wykazuje wady, Państwowa Komisja Wyborcza niezwłocznie
wzywa pełnomocnika do usunięcia w terminie 3 dni wskazanych wad zgłoszenia. W
wypadku nieusunięcia wad w terminie Państwowa Komisja Wyborcza odmawia
rejestracji kandydata. Postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej, wraz z
uzasadnieniem, doręcza się niezwłocznie pełnomocnikowi.
4. Pełnomocnikowi służy prawo wniesienia skargi do Sądu Najwyższego na
postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej o odmowie rejestracji kandydata.
Skargę wnosi się w terminie 2 dni od daty doręczenia pełnomocnikowi
postanowienia o odmowie rejestracji kandydata.
5. Sąd Najwyższy rozpatruje skargę w składzie 3 sędziów, w postępowaniu
nieprocesowym, i wydaje orzeczenie w sprawie skargi w terminie 5 dni. Od
orzeczenia Sądu Najwyższego nie przysługuje środek prawny. Orzeczenie doręcza
się pełnomocnikowi i Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli Sąd Najwyższy uzna
skargę pełnomocnika za zasadną Państwowa Komisja Wyborcza niezwłocznie
rejestruje kandydata.
Art. 43. 1. Po upływie terminu, o którym mowa w art. 40 ust. 3, z
uwzględnieniem art. 42 ust. 3-5, Państwowa Komisja Wyborcza sporządza listę
kandydatów, na której w kolejności alfabetycznej nazwisk umieszcza następujące
dane: nazwisko, imiona, wiek oraz wskazane w zgłoszeniu udokumentowane
wykształcenie, wykonywany zawód, miejsce (zakład) pracy i miejsce zamieszkania
zarejestrowanych kandydatów. Na liście zamieszcza się również treść
oświadczenia, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o ujawnieniu pracy lub służby
w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób
pełniących funkcje publiczne, w części określonej w art. 11 ust. 2 tejże ustawy.
2. Na wniosek pełnomocnika na liście kandydatów umieszcza się oznaczenie
przynależności kandydata do partii politycznej.
3. Najpóźniej w 20 dniu przed dniem wyborów Państwowa Komisja Wyborcza poda
dane, o których mowa w ust. 1 i 2, do wiadomości wyborców przez rozplakatowanie
obwieszczeń.
Art. 44. Państwowa Komisja Wyborcza skreśla z listy kandydatów tych
kandydatów, którzy wycofali zgodę na kandydowanie, zmarli lub utracili prawo
wybieralności. Informację o skreśleniu Państwowa Komisja Wyborcza niezwłocznie
podaje do wiadomości publicznej.
Art. 45. 1. Pełnomocnikowi przysługuje prawo zgłoszenia po jednym mężu
zaufania do okręgowych komisji wyborczych oraz do obwodowych komisji wyborczych.
Funkcję męża zaufania przy Państwowej Komisji Wyborczej pełni pełnomocnik lub
osoba przez niego upoważniona.
2. Upoważnienia mężom zaufania wystawiają pełnomocnicy lub upoważnione przez
nich osoby, według wzoru ustalonego przez Państwową Komisję Wyborczą.

Rozdział 6Karta do głosowania
 
Art. 46. Państwowa Komisja Wyborcza, po sporządzeniu listy kandydatów,
zarządza wydrukowanie potrzebnej liczby kart do głosowania i wspólnie z
okręgowymi komisjami wyborczymi zapewnia dostarczenie ich obwodowym komisjom
wyborczym.
Art. 47. 1. Na karcie do głosowania wymienia się w kolejności
alfabetycznej nazwiska i imiona zarejestrowanych kandydatów na Prezydenta
Rzeczypospolitej.
2. Na karcie do głosowania drukuje się odcisk pieczęci Państwowej Komisji
Wyborczej oraz oznacza miejsce na umieszczenie pieczęci obwodowej komisji
wyborczej.
3. Na karcie do głosowania umieszcza się informacje o sposobie głosowania i
warunkach ważności głosu.
4. Karta do głosowania może być zadrukowana tylko po jednej stronie. Wielkość
i rodzaj czcionek powinny być jednakowe dla nazwisk wszystkich kandydatów.
Art. 47a. Jeżeli po wydrukowaniu kart do głosowania Państwowa Komisja
Wyborcza skreśli z listy kandydatów nazwisko kandydata z przyczyn, o których
mowa w art. 44, nazwisko tego kandydata pozostawia się na wydrukowanych kartach
do głosowania. Informację o skreśleniu oraz o warunkach decydujących o ważności
głosu oddanego na takiej karcie podaje się do publicznej wiadomości w formie
obwieszczenia i zapewnia jego rozplakatowanie w lokalach wyborczych w dniu
głosowania.
Art. 48. Sposób sporządzania i przekazania kart do głosowania dla
obwodów głosowania utworzonych na polskich statkach morskich oraz za granicą
ustala Państwowa Komisja Wyborcza, po porozumieniu odpowiednio z ministrem
właściwym do spraw gospodarki morskiej oraz ministrem właściwym do spraw
zagranicznych.

Rozdział 7Głosowanie
 
Art. 49. 1. Głosowanie odbywa się w lokalu obwodowej komisji wyborczej
w ciągu jednego dnia bez przerwy, między godziną 6.00 a 20.00.
2. Głosowanie w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich
oraz za granicą odbywa się między godziną 6.00 a 20.00 czasu miejscowego. Jeżeli
głosowanie miałoby być zakończone w dniu następnym po dniu głosowania w kraju,
głosowanie przeprowadza się w dniu poprzedzającym.
Art. 50. 1. Przed przystąpieniem do głosowania wyborca okazuje
obwodowej komisji wyborczej dokument umożliwiający stwierdzenie jego tożsamości.
2. skreślony.
3. Wyborcę przedkładającego komisji zaświadczenie o prawie do głosowania
dopuszcza się do głosowania po uprzednim wpisaniu go do spisu wyborców.
Zaświadczenie o prawie do głosowania załącza się do spisu wyborców.
Art. 51. 1. Po wykonaniu czynności, o których mowa w art. 50, wyborca
otrzymuje od komisji kartę do głosowania opatrzoną jej pieczęcią. Wyborca
potwierdza otrzymanie karty do głosowania własnym podpisem w przeznaczonej na to
rubryce spisu.
2. Po otrzymaniu karty do głosowania wyborca udaje się do miejsca
zapewniającego tajność głosowania w lokalu wyborczym.
Art. 52. Wyborca osobiście oddaje głos na jednego z kandydatów,
którego nazwisko znajduje się na karcie do głosowania, przez postawienie w
kratce z lewej strony obok jego nazwiska znaku "x".
Art. 53. Wyborca wrzuca kartę do urny wyborczej znajdującej się w
dostępnym i widocznym miejscu lokalu wyborczego.
Art. 54. Osoby niepełnosprawne mogą korzystać przy głosowaniu z pomocy
innych osób nie będących członkami obwodowej komisji wyborczej i mężami zaufania
kandydatów.
Art. 55. Osobom uzbrojonym zakazany jest wstęp do lokalu wyborczego.
Art. 56. 1. Przed rozpoczęciem głosowania obwodowa komisja wyborcza
sprawdza, czy urna jest pusta, czy na miejscu znajdują się spisy wyborców oraz
potrzebna liczba kart do głosowania, jak również czy w lokalu komisji znajduje
się odpowiednia liczba łatwo dostępnych miejsc zapewniających tajność
głosowania, po czym zamyka się urnę wyborczą i opieczętowuje ją pieczęcią
komisji.
2. Od chwili opieczętowania do końca głosowania urny wyborczej nie wolno
otwierać.
Art. 57. 1. Od chwili rozpoczęcia głosowania do chwili ustalenia jego
wyników w lokalu wyborczym powinny być równocześnie obecne co najmniej 3 osoby
wchodzące w skład obwodowej komisji wyborczej, przy czym jedną z nich powinien
być przewodniczący komisji lub jego zastępca.
2. Mężowie zaufania mają prawo w dniu głosowania przebywać w lokalu wyborczym
na podstawie upoważnienia wydanego przez pełnomocników, zgodnie z art. 45 ust.
2.
Art. 58. 1. Przewodniczący obwodowej komisji wyborczej czuwa nad
zapewnieniem tajności głosowania oraz nad utrzymaniem porządku i spokoju w
czasie głosowania.
2. Przewodniczący obwodowej komisji wyborczej ma prawo zażądać opuszczenia
lokalu wyborczego przez osoby naruszające porządek i spokój.
3. Na żądanie przewodniczącego obwodowej komisji wyborczej komendant
właściwego terytorialnie komisariatu policji obowiązany jest zapewnić konieczną
pomoc.
4. W wypadkach naruszenia porządku w lokalu wyborczym nie stosuje się
przepisu art. 55.
Art. 59. 1. Głosowania przerywać nie wolno. Gdyby wskutek
nadzwyczajnych wydarzeń głosowanie było przejściowo uniemożliwione, obwodowa
komisja wyborcza może zarządzić jego przerwanie, przedłużenie albo odroczenie do
dnia następnego. Uchwała w tej sprawie powinna być natychmiast podana do
publicznej wiadomości, przekazana okręgowej komisji wyborczej, wójtowi
(burmistrzowi, prezydentowi miasta) oraz przesłana Państwowej Komisji Wyborczej
za pośrednictwem okręgowej komisji.
2. W razie przerwania lub odroczenia głosowania komisja zapieczętowuje otwór
urny wyborczej i oddaje urnę wraz ze spisem wyborców na przechowanie
przewodniczącemu komisji. Pieczęć komisji oddaje się w takim wypadku na
przechowanie zastępcy przewodniczącego lub innemu członkowi komisji. Komisja
ustala również liczbę kart nie wykorzystanych, umieszcza je w opieczętowanym
pakiecie i oddaje na przechowanie przewodniczącemu komisji. Przed ponownym
podjęciem głosowania komisja stwierdza protokolarnie, czy pieczęcie na urnie i
pakiecie z kartami są nienaruszone.
Art. 60. Obwodowa komisja wyborcza może zarządzić wcześniejsze
zakończenie głosowania, jeżeli wszyscy wyborcy wpisani do spisu wyborców oddali
swe głosy. O zarządzeniu zakończenia głosowania przewodniczący obwodowej komisji
wyborczej niezwłocznie zawiadamia okręgową komisję wyborczą.
Art. 60a. 1. W lokalu wyborczym umieszcza się tylko urzędowe
obwieszczenia wyborcze.
2. W lokalu wyborczym oraz w miejscu zapewniającym tajność głosowania
umieszcza się zwięzłą informację Państwowej Komisji Wyborczej o sposobie
głosowania w wyborach.

Rozdział 8Ustalenie wyników głosowania
 
Art. 61. 1. Niezwłocznie po zakończeniu głosowania obwodowa komisja
wyborcza zlicza i zabezpiecza nie wykorzystane karty do głosowania, otwiera urnę
wyborczą, po czym ustala:
1) liczbę wyborców uprawnionych do głosowania,
2) liczbę wyborców, którym wydano karty do głosowania,
2a) liczbę oddanych głosów, czyli kart wrzuconych do urny przez wyborców,
3) liczbę głosów ważnych,
4) liczbę głosów nieważnych,
5) liczbę ważnych głosów oddanych na poszczególnych kandydatów.
2. Ustaleń, o których mowa w ust. 1, dokonuje się na podstawie spisu wyborców
oraz kart do głosowania wrzuconych do urny przez wyborców.
3. Przy ustalaniu wyników głosowania i sporządzaniu protokołu mają prawo być
obecni mężowie zaufania, którzy mogą wnieść do protokołu uwagi z wymienieniem
konkretnych zarzutów.
Art. 62. 1. Komisja za nieważne uznaje głosy:
1) oddane na kartach do głosowania innych niż urzędowo ustalone lub nie
opatrzonych pieczęcią obwodowej komisji wyborczej,
2) oddane na kartach do głosowania, na których wyborca umieścił znak "x" przy
więcej niż jednym nazwisku kandydata,
3) oddane na kartach do głosowania, na których wyborca nie umieścił znaku "x"
przy żadnym z nazwisk kandydatów.
2. Dopisanie na karcie do głosowania dodatkowych nazwisk lub poczynienie
innych dopisków nie wpływa na ważność głosu.
3. Kart do głosowania całkowicie przedartych nie bierze się pod uwagę przy
ustalaniu wyników głosowania.
Art. 63. 1. Obwodowa komisja wyborcza sporządza niezwłocznie w 2
egzemplarzach protokół głosowania.
2. W protokole głosowania podaje się dane, o których mowa w art. 61 ust. 1,
oraz:
1) czas rozpoczęcia i zakończenia głosowania,
2) liczbę kart do głosowania przekazanych komisji wyborczej oraz liczbę kart
nie wykorzystanych,
3) przypuszczalne przyczyny ewentualnych niezgodności między liczbą wydanych
kart do głosowania a liczbą kart do głosowania wyjętych przez komisję z urny
wyborczej,
4) zarządzenia i wydane decyzje komisji oraz inne istotne okoliczności
związane z przebiegiem głosowania,
5) ewentualne zarzuty wniesione przez mężów zaufania kandydatów,
6) ewentualne zastrzeżenia członków komisji co do przebiegu głosowania.
3. Protokół głosowania podpisują członkowie komisji wyborczej obecni przy
jego sporządzaniu. Protokół opatruje się pieczęcią komisji.
Art. 64. Niezwłocznie po sporządzeniu protokołu obwodowa komisja
wyborcza podaje do wiadomości publicznej wyniki głosowania, o których mowa w
art. 61 ust. 1.
Art. 65. 1. Przewodniczący obwodowej komisji wyborczej przesyła
niezwłocznie jeden egzemplarz protokołu głosowania w zapieczętowanej kopercie
właściwej okręgowej komisji wyborczej w trybie ustalonym przez Państwową Komisję
Wyborczą.
2. Do protokołu obwodowa komisja wyborcza dołącza wyjaśnienie dotyczące
zarzutów wniesionych do protokołu przez mężów zaufania.
Art. 66. 1 Okręgowa komisja wyborcza po otrzymaniu protokołów ze
wszystkich obwodów głosowania ustala niezwłocznie zbiorcze wyniki głosowania i
sporządza w 2 egzemplarzach protokół. Protokół, wraz z protokołami obwodowych
komisji wyborczych, w zapieczętowanej kopercie przesyła się niezwłocznie
Państwowej Komisji Wyborczej. Przepisy art. 61 ust. 1 i 3, art. 63 ust. 2 i 3,
art. 64 i art. 65 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
2. skreślony.
3. Tryb przekazywania i przyjmowania protokołów okręgowych komisji wyborczych
ustala Państwowa Komisja Wyborcza.
3a. Zasady i tryb przekazywania właściwej okręgowej komisji wyborczej wyników
głosowania z obwodów głosowania utworzonych za granicą oraz na polskich statkach
morskich ustala Państwowa Komisja Wyborcza, po zasięgnięciu opinii odpowiednio
ministra właściwego do spraw zagranicznych i ministra właściwego do spraw
gospodarki morskiej.
3b. Jeżeli właściwa okręgowa komisja wyborcza nie uzyska wyników głosowania w
obwodach głosowania za granicą oraz na polskich statkach morskich w ciągu 24
godzin od zakończenia głosowania, o którym mowa w art. 49, głosowanie w tych
obwodach uważa się za niebyłe. Fakt ten odnotowuje się w protokole zbiorczych
wyników głosowania, z wymienieniem obwodów głosowania oraz ewentualnych przyczyn
nieuzyskania z tych obwodów wyników głosowania.
4. Drugie egzemplarze protokołów wraz ze wszystkimi dokumentami z
przeprowadzonego głosowania przewodniczący obwodowych i okręgowych komisji
wyborczych przekazują odpowiednio wójtom (burmistrzom, prezydentom miast) oraz
kierownikom właściwych miejscowo jednostek Krajowego Biura Wyborczego.
5. skreślony.
Art. 66b. Państwowa Komisja Wyborcza określa zasady i sposób
wykorzystania elektronicznego systemu przesyłania i przetwarzania danych o
wynikach głosowania i wynikach wyborów.
Art. 66c. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej, złożony po porozumieniu z
naczelnym dyrektorem Archiwów Państwowych, określa, w drodze rozporządzenia,
sposób przekazywania, przechowywania i udostępniania dokumentów z wyborów.

Rozdział 9Ustalenie wyników głosowania i wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej
 
Art. 66d. 1. Po otrzymaniu protokołów, o których mowa w art. 66 ust.
1, Państwowa Komisja Wyborcza dokonuje sprawdzenia prawidłowości ustalenia przez
okręgową komisję wyborczą zbiorczych wyników głosowania.
2. W razie stwierdzenia nieprawidłowości w ustaleniu zbiorczych wyników
głosowania Państwowa Komisja Wyborcza zarządza ponowne ustalenie tych wyników.
Przepisy art. 66 i 66a stosuje się odpowiednio.
Art. 66e. Państwowa Komisja Wyborcza podaje do publicznej wiadomości
zbiorcze wyniki głosowania, o których mowa w art. 66c ust. 1, ustalone przez
okręgową komisję wyborczą.
Art. 67. Niezwłocznie po otrzymaniu i sprawdzeniu protokołów od
wszystkich okręgowych komisji wyborczych Państwowa Komisja Wyborcza ustala
wyniki głosowania na kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej i sporządza
protokół głosowania.
Art. 68. 1. Na podstawie wyników ustalonych w protokole głosowania
Państwowa Komisja Wyborcza stwierdza, w drodze uchwały, wynik wyborów na
Prezydenta Rzeczypospolitej.
2. Uchwałę, o której mowa w ust. 1, Państwowa Komisja Wyborcza przekazuje
niezwłocznie Marszałkowi Sejmu i urzędującemu Prezydentowi Rzeczypospolitej oraz
wręcza nowo wybranemu Prezydentowi Rzeczypospolitej.
Art. 69. 1. Wyniki głosowania i wynik wyborów Państwowa Komisja
Wyborcza podaje do wiadomości publicznej w formie obwieszczenia.
2. W wypadku, o którym mowa w art. 8b ust. 1 i ust. 3, Państwowa Komisja
Wyborcza podaje ponadto w obwieszczeniu nazwiska i imiona kandydatów
kandydujących na Prezydenta Rzeczypospolitej w ponownym głosowaniu.
3. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej o wynikach głosowania i wyniku
wyborów podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.
4. Państwowa Komisja Wyborcza publikuje opracowanie statystyczne zawierające
szczegółowe informacje o wynikach głosowania i wyborów oraz udostępnia wyniki
głosowania i wyborów w postaci elektronicznej po kosztach własnych.
Art. 70. 1. Ponowne głosowanie przeprowadza się w obwodach głosowania
utworzonych dla przeprowadzenia wyborów, w trybie przewidzianym w ustawie.
1a. Ponowne głosowanie przeprowadza się na podstawie tych samych spisów
wyborców, podlegających aktualizacji. Szczegółowe zasady aktualizacji spisów
określają rozporządzenia, o których mowa w art. 29, art. 35 ust. 3 i art. 36
ust. 3.
2. skreślony.
3. Państwowa Komisja Wyborcza podaje do wiadomości publicznej w formie
obwieszczenia wyniki ponownego głosowania i wynik wyborów. Obwieszczenie
Państwowej Komisji Wyborczej podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw
Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 71. Państwowa Komisja Wyborcza składa Sądowi Najwyższemu
sprawozdanie z wyborów.

Rozdział 10Ważność wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej
 
Art. 72. 1. Przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej może być
wniesiony protest z powodu naruszenia przepisów niniejszej ustawy albo z powodu
dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, jeżeli to naruszenie lub
przestępstwo miało wpływ na wynik wyborów.
2. Protest przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej może wnieść
wyborca, który w dniu wyborów był umieszczony w spisie wyborców w jednym z
obwodów głosowania.
3. Prawo wniesienia protestu przysługuje również podmiotom zgłaszającym
kandydatów oraz komisjom wyborczym.
Art. 73. 1. Protest wnosi się na piśmie do Sądu Najwyższego nie
później niż w ciągu 3 dni od dnia podania wyników wyborów do wiadomości
publicznej przez Państwową Komisję Wyborczą. Nadanie w tym terminie protestu w
polskiej placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne z
wniesieniem go do Sądu Najwyższego.
2. W odniesieniu do wyborcy przebywającego za granicą lub na polskim statku
morskim wymogi wymienione w ust. 1 uważa się za spełnione, jeżeli protest został
złożony odpowiednio właściwemu terytorialnie konsulowi lub kapitanowi statku.
Wyborca obowiązany jest dołączyć do protestu zawiadomienie o ustanowieniu
swojego pełnomocnika zamieszkałego w kraju lub pełnomocnika do doręczeń
zamieszkałego w kraju, pod rygorem pozostawienia protestu bez biegu.
3. Wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub
wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty.
Art. 74. 1. Sąd Najwyższy pozostawia bez dalszego biegu protest
wniesiony przez osobę do tego nieuprawnioną w myśl art. 72 ust. 2 i 3 lub nie
spełniający warunków określonych w art. 73. Niedopuszczalne jest przywrócenie
terminu do wniesienia protestu.
2. Sąd Najwyższy pozostawia bez dalszego biegu protest dotyczący sprawy, co
do której w niniejszej ustawie przewiduje się możliwość wniesienia skargi lub
odwołania do sądu lub do Państwowej Komisji Wyborczej przed dniem głosowania.
3. Jeżeli w proteście zarzucono popełnienie przestępstwa przeciwko wyborom,
Sąd Najwyższy niezwłocznie zawiadamia o tym prokuratora generalnego.
Art. 75. 1. Sąd Najwyższy rozpatruje protest w składzie 3 sędziów w
postępowaniu nieprocesowym, stosując odpowiednio przepisy kodeksu postępowania
cywilnego, i wydaje opinię w formie postanowienia w sprawie protestu.
1a. Opinia powinna zawierać ustalenia co do zasadności zarzutów protestu, a w
razie potwierdzenia zasadności zarzutów - ocenę, czy przestępstwo przeciwko
wyborom lub naruszenie przepisów niniejszej ustawy miało wpływ na wynik wyborów.
2. Uczestnikami postępowania są z mocy ustawy: wnoszący protest, właściwa
komisja wyborcza i prokurator generalny oraz przedstawiciel Państwowej Komisji
Wyborczej.
3. skreślony.
Art. 76. 1. Sąd Najwyższy w składzie całej Izby Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych na podstawie sprawozdania z wyborów
przedstawionego przez Państwową Komisję Wyborczą oraz po rozpoznaniu protestów
rozstrzyga o ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej.
2. Rozstrzygnięcie, o którym mowa w ust. 1, Sąd Najwyższy podejmuje w formie
uchwały nie później niż w 30 dniu po podaniu wyników wyborów do wiadomości
publicznej przez Państwową Komisję Wyborczą na posiedzeniu z udziałem
prokuratora generalnego i przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej.
3. Uchwałę Sądu Najwyższego przedstawia się niezwłocznie Marszałkowi Sejmu, a
także przesyła Państwowej Komisji Wyborczej oraz ogłasza w Dzienniku Ustaw
Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 76a. 1. W razie podjęcia przez Sąd Najwyższy uchwały
stwierdzającej nieważność wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej, przeprowadza się
nowe wybory na zasadach i w trybie przewidzianych niniejszą ustawą.
2. Postanowienie Marszałka Sejmu o nowych wyborach podaje się do publicznej
wiadomości i ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej najpóźniej w 5
dniu od dnia ogłoszenia uchwały Sądu Najwyższego, o której mowa w ust. 1.

Rozdział 11Kampania wyborcza
 
Art. 76b. 1. Kampania wyborcza rozpoczyna się z dniem ogłoszenia
postanowienia Marszałka Sejmu o wyborach.
2. Kampanii wyborczej nie można prowadzić na 24 godziny przed dniem
głosowania i w dniu głosowania aż do jego zakończenia.
Art. 76c. Na 24 godziny przed dniem głosowania aż do zakończenia
głosowania zabrania się podawania do wiadomości publicznej wyników
przedwyborczych badań (sondaży) opinii publicznej dotyczących przewidywanych
zachowań wyborczych i wyniku wyborów, a także wyników sondaży wyborczych
przeprowadzonych w dniu głosowania.
Art. 77. 1. W dniu głosowania oraz na 24 godziny przed tym dniem
zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie
przemówień, rozdawanie ulotek, jak też prowadzenie w inny sposób agitacji na
rzecz kandydatów jest zakazane.
2. Wszelkie formy agitacji w lokalu wyborczym są zakazane.
Art. 78. 1. Zabrania się prowadzenia kampanii wyborczej na terenie
zakładów pracy lub instytucji publicznych w sposób i formach zakłócających ich
normalne funkcjonowanie.
2. Zabronione jest prowadzenie kampanii wyborczej na terenie jednostek
wojskowych i innych jednostek organizacyjnych podległych ministrowi obrony
narodowej oraz w oddziałach obrony cywilnej, a także w skoszarowanych
jednostkach podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.
3. Zabrania się organizowania w ramach kampanii wyborczej na rzecz kandydata
na Prezydenta Rzeczypospolitej gier losowych i konkursów, w których wygranymi są
nagrody pieniężne lub przedmioty o wartości wyższej niż wartość przedmiotów
zwyczajowo używanych w celach reklamowych lub promocyjnych.
4. Zabrania się podawania oraz dostarczania, w ramach kampanii wyborczej na
rzecz kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej, napojów alkoholowych
nieodpłatnie lub po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych
od cen nabycia lub kosztów wytworzenia.
Art. 78a. Materiały wyborcze powinny zawierać wyraźne oznaczenie, od
kogo pochodzą.
Art. 79. 1. Na ścianach budynków, ogrodzeniach, latarniach,
urządzeniach energetycznych, telekomunikacyjnych i innych można umieszczać
plakaty i hasła wyborcze wyłącznie po uzyskaniu zgody właściciela lub zarządcy
nieruchomości.
2. Zabrania się umieszczania plakatów i haseł wyborczych na zewnątrz i
wewnątrz budynków administracji rządowej i samorządowej oraz sądów, a także na
terenie jednostek wojskowych i oddziałów obrony cywilnej oraz skoszarowanych
jednostek podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.
3. Rada gminy może zakazać umieszczania plakatów lub haseł na niektórych
budynkach publicznych, a także określonych częściach terenów publicznych z
przyczyn związanych z ochroną zabytków bądź środowiska.
4. Przy ustawianiu własnych urządzeń ogłoszeniowych dla celów prowadzenia
kampanii wyborczej należy stosować obowiązujące przepisy porządkowe.
5. Plakaty należy umieszczać w taki sposób, aby można je było następnie
usunąć bez powodowania szkód.
6. Policja (straż miejska) jest obowiązana usuwać na koszt komitetu plakaty i
hasła, których sposób umieszczenia może zagrażać życiu lub zdrowiu fizycznemu
ludzi albo bezpieczeństwu mienia bądź w ruchu drogowym.
7. Plakaty, hasła wyborcze oraz urządzenia ogłoszeniowe ustawione dla celów
prowadzenia kampanii wyborczej właściwe komitety obowiązane są usunąć w terminie
30 dni po dniu wyborów.
8. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) postanawia o usunięciu plakatów
wyborczych, haseł i urządzeń ogłoszeniowych umieszczonych z naruszeniem
przepisów ust. 1-5 lub nie usuniętych przez właściwe komitety w terminie, o
którym mowa w ust. 7. Koszty ich usunięcia ponoszą właściwe komitety.
Art. 80. 1. Jeżeli plakaty, hasła, ulotki, wypowiedzi albo inne formy
propagandy i agitacji zawierają dane i informacje nieprawdziwe, każdy
zainteresowany ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o:
1) orzeczenie konfiskaty takich materiałów,
2) wydanie zakazu publikowania takich danych i informacji,
3) nakazanie sprostowania informacji,
4) nakazanie przeproszenia pomówionego,
5) nakazanie uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 50.000 złotych na
rzecz instytucji charytatywnej,
6) zasądzenie od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawcy kwoty do
50.000 złotych tytułem odszkodowania.
2. Sąd okręgowy rozpoznaje wniosek, o którym mowa w ust. 1, w ciągu 24
godzin, w postępowaniu nieprocesowym w składzie jednego sędziego. Sąd może
rozpoznać sprawę w wypadku usprawiedliwionej nieobecności wnioskodawcy lub
uczestnika postępowania, którzy o terminie rozprawy zostali prawidłowo
powiadomieni. Postanowienie, kończące postępowanie w sprawie, sąd niezwłocznie
doręcza osobie zainteresowanej, o której mowa w ust. 1, właściwej okręgowej
komisji wyborczej i zobowiązanemu do wykonania postanowienia sądu. Na
postanowienie sądu okręgowego przysługuje w ciągu 24 godzin zażalenie do sądu
apelacyjnego, który jest obowiązany do jego rozpatrzenia w ciągu 24 godzin. Od
postanowienia sądu apelacyjnego nie przysługuje środek prawny i podlega ono
natychmiastowemu wykonaniu.
3. Dane lub informacje nieprawdziwe odnoszące się do wyborów i związane z
kampanią wyborczą, opublikowane w prasie, podlegają sprostowaniu w ciągu 48
godzin.
4. W odniesieniu do sprostowań danych lub informacji opublikowanych w innej
prasie niż dziennik sąd wskazuje dziennik, w którym sprostowanie ma być
zamieszczone na koszt zobowiązanego w ciągu 48 godzin.
5. W razie odmowy lub niezamieszczenia sprostowania przez zobowiązanego lub
wskazanego w postanowieniu sądu, sąd na wniosek zainteresowanego zarządza
opublikowanie sprostowania w trybie egzekucyjnym na koszt zobowiązanego.
6. W sprawach, o których mowa w ust. 3-5, przepisu art. 76b ust. 2 nie
stosuje się.
Art. 81. skreślony.
Art. 82. Wykonanie uprawnień wynikających z niniejszej ustawy nie
ogranicza możliwości dochodzenia przez osoby pokrzywdzone lub poszkodowane
uprawnień na podstawie innych ustaw.
Art. 83. 1. W okresie od 15 dnia przed dniem głosowania do dnia
zakończenia kampanii wyborczej "Telewizja Polska - Spółka Akcyjna" i "Polskie
Radio - Spółka Akcyjna", zwane dalej "Telewizją Polską" i "Polskim Radiem",
rozpowszechniają nieodpłatnie w programach ogólnokrajowych przygotowywane przez
komitety audycje wyborcze, zgodnie z przepisami ustawy.
2. Łączny czas rozpowszechniania nieodpłatnie audycji wyborczych wynosi 25
godzin w Telewizji Polskiej, w tym do 5 godzin w TV Polonia, i 35 godzin w
Polskim Radiu, w tym do 5 godzin w programie przeznaczonym dla zagranicy.
3. Przez pojęcie rozpowszechniania nieodpłatnie audycji wyborczych rozumie
się zarówno rejestrację i emisję wystąpień przedstawicieli komitetów bądź
kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej, jak i rejestrację oraz emisję audycji
wyborczych przygotowanych przez komitety.
4. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, po porozumieniu z Państwową Komisją
Wyborczą, określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania w sprawach
podziału czasu nieodpłatnego rozpowszechniania audycji wyborczych, zakres
rejestracji oraz sposób przygotowania i emisji tych audycji oraz sposób
upowszechniania informacji o terminach emisji audycji wyborczych.
5. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, po zasięgnięciu opinii zarządów
spółek, o których mowa w ust. 1, oraz właściwej rady programowej, ustala:
1) czas przeznaczony na rozpowszechnianie nieodpłatnie audycji wyborczych w
każdym z programów ogólnokrajowych,
2) ramowy podział czasu, o którym mowa w ust. 2, w okresie od 15 dnia przed
dniem głosowania do dnia zakończenia kampanii wyborczej.
6. Kolejność rozpowszechniania w każdym dniu audycji wyborczych ustalają
kierujący redakcjami właściwych ogólnokrajowych programów telewizyjnych, w tym
TV Polonia, oraz radiowych w drodze losowania przeprowadzonego w obecności
pełnomocników, najpóźniej w 18 dniu przed dniem głosowania.
7. Czas antenowy przysługujący jednemu komitetowi nie może być odstępowany
innemu komitetowi. Telewizja Polska i Polskie Radio bez prawomocnego orzeczenia
sądu nie mogą ingerować w treść i czas audycji komitetu.
8. Na ustalenia dotyczące podziału czasu antenowego pełnomocnikom przysługuje
skarga do Państwowej Komisji Wyborczej. Skargę wnosi się w terminie 24 godzin od
dokonania ustalenia. Państwowa Komisja Wyborcza rozpatruje sprawę niezwłocznie i
wydaje postanowienie. Od postanowienia Państwowej Komisji Wyborczej nie
przysługuje środek prawny.
9. W wypadku zarządzenia ponownego głosowania, o którym mowa w art. 8b, w
okresie od 9 dnia przed dniem głosowania do dnia zakończenia kampanii wyborczej
przed dniem ponownego głosowania Telewizja Polska i Polskie Radio
rozpowszechniają nieodpłatnie audycje wyborcze przygotowywane przez komitety obu
kandydatów, z tym że łączny czas wynosi 6 godzin w Telewizji Polskiej i 8 godzin
w Polskim Radiu. Przepisy ust. 3-8 stosuje się odpowiednio, z tym że losowanie
kolejności rozpowszechniania w każdym dniu audycji wyborczych przeprowadza się w
10 dniu przed dniem ponownego głosowania.
Art. 83a. 1. Niezależnie od czasu przyznanego na rozpowszechnianie
nieodpłatnie audycji wyborczych każdy komitet może, wyłącznie w okresie od 15
dnia przed dniem wyborów do dnia zakończenia kampanii wyborczej, odpłatnie
rozpowszechniać audycje wyborcze w programach publicznych i niepublicznych
nadawców radiowych i telewizyjnych. Łączny czas rozpowszechniania odpłatnie
audycji wyborczych nie może przekraczać 15 proc. łącznego czasu przyznanego
danemu komitetowi na rozpowszechnianie nieodpłatnie audycji wyborczych.
2. Nadawcy nie mogą odmówić rozpowszechniania na zasadach odpłatności audycji
wyborczych, o których mowa w ust. 1.
3. Wysokość opłat pobieranych za czas rozpowszechniania audycji wyborczych, o
których mowa w ust. 1, nie może przekraczać 50 proc. stawek cen pobieranych za
reklamy i musi być dla wszystkich jednakowa oraz ustalana według cennika
obowiązującego w dniu zarządzenia wyborów.
4. Do audycji, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy o działalności
reklamowej w programach telewizji i radiofonii, z zastrzeżeniem ust. 5.
5. Czasu przeznaczonego na rozpowszechnianie odpłatnie audycji wyborczych nie
wlicza się do ustalonego odrębnymi przepisami dopuszczalnego wymiaru czasowego
reklam.
Art. 83b. 1. Telewizja Polska i Polskie Radio zapewniają Państwowej
Komisji Wyborczej w okresie od zarządzenia wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej
możliwość nieodpłatnego przedstawiania w programach ogólnokrajowych
telewizyjnych i radiowych informacji, wyjaśnień i komunikatów związanych z
zarządzonymi wyborami i obowiązującymi przepisami prawa wyborczego.
2. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, po porozumieniu z Państwową Komisją
Wyborczą i zarządami Telewizji Polskiej i Polskiego Radia, określi, w drodze
rozporządzenia, tryb postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 1.

Rozdział 12Finansowanie wyborów
 
Art. 84. Finansowanie kampanii wyborczej jest jawne.
Art. 84a. 1. Wydatki ponoszone przez komitety w związku z wyborami są
pokrywane z ich źródeł własnych.
2. Komitet może pozyskiwać i wydatkować środki od dnia nabycia osobowości
prawnej.
3. Komitet może wydatkować zgromadzone środki jedynie na cele związane z
wyborami.
Art. 84b. 1. Za gospodarkę finansową komitetu odpowiedzialny jest jego
pełnomocnik finansowy.
2. Pełnomocnikiem finansowym nie może być:
1) kandydat na Prezydenta Rzeczypospolitej,
2) pełnomocnik, o którym mowa w art. 40a ust. 7,
3) funkcjonariusz publiczny w rozumieniu art. 115 ż 13 kodeksu karnego.
3. Można być pełnomocnikiem finansowym tylko jednego komitetu.
Art. 84c. Komitety prowadzą rachunkowość na zasadach określonych
odrębnymi przepisami dotyczącymi jednostek nie prowadzących działalności
gospodarczej, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.
Art. 84d. Wydatki komitetu nie mogą przekroczyć 12.000.000 złotych.
Art. 85. 1. Osoby fizyczne, osoby prawne i inne jednostki
organizacyjne, z zastrzeżeniem art. 86, mogą przekazywać środki na cele kampanii
wyborczej prowadzonej przez komitet.
2. Środki finansowe osób prawnych, przekazywane na cele kampanii wyborczej,
mogą pochodzić wyłącznie z zysku.
3. Przepis ust. 2 dotyczy również nieodpłatnego świadczenia usług.
4. Środki finansowe komitetu gromadzi się na koncie bankowym, z tym że środki
pochodzące od osób prawnych, z wyłączeniem partii politycznych, oraz pochodzące
od anonimowych ofiarodawców ze zbiórek publicznych gromadzone są na osobnych
subkontach konta komitetu.
5. Łączna suma wpłat od osoby fizycznej na jeden komitet nie może przekraczać
15-krotności

minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych
przepisów, obowiązującego
w dniu poprzedzającym rozpoczęcie kampanii wyborczej.
 
6. Łączna suma wpłat od podmiotu innego niż ten, o którym mowa w ust. 5, z
wyłączeniem partii politycznych, na jeden komitet nie może przekraczać
100-krotności

minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych
przepisów, obowiązującego
w dniu poprzedzającym rozpoczęcie kampanii wyborczej.
 
7. Kwoty przekraczające 2-krotność

minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych
przepisów
, z wyłączeniem kwot pochodzących ze zbiórek publicznych, mogą być wpłacane
na komitet jedynie czekiem, przelewem lub kartą płatniczą.
 
8. Do wydatków komitetu wlicza się wartość darowizn niepieniężnych
pozyskanych przez komitet.
Art. 86. 1. Komitetowi nie mogą być przekazywane środki finansowe
pochodzące:
1) z budżetu państwa,
2) od państwowych jednostek organizacyjnych,
3) z budżetu jednostek samorządu terytorialnego, związków jednostek samorządu
terytorialnego i innych samorządowych osób prawnych, a także z budżetu
stowarzyszeń i innych zrzeszeń jednostek samorządu terytorialnego,
4) od przedsiębiorców państwowych, a także przedsiębiorców z udziałem Skarbu
Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, związków jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych samorządowych osób prawnych, a także z udziałem
stowarzyszeń i innych zrzeszeń jednostek samorządu terytorialnego - z
wyłączeniem spółek publicznych,
5) od osób prawnych i jednostek organizacyjnych korzystających, w ciągu
ostatnich 2 lat od dnia zarządzenia wyborów, ze środków publicznych - z
wyłączeniem partii politycznych,
6) od podmiotów zależnych, w rozumieniu przepisów prawa o publicznym obrocie
papierami wartościowymi, od podmiotów wymienionych w pkt 2-5.
2. Komitet nie może przyjmować środków finansowych pochodzących od:
1) osób fizycznych nie mających miejsca zamieszkania na terenie
Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem obywateli polskich zamieszkałych za
granicą,
2) cudzoziemców mających miejsce zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej
Polskiej,
3) osób prawnych nie mających siedziby na terenie Rzeczypospolitej Polskiej,
4) innych podmiotów nie mających siedziby na terenie Rzeczypospolitej
Polskiej, posiadających zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we
własnym imieniu,
5) osób prawnych z udziałem podmiotów zagranicznych - z wyłączeniem spółek
publicznych,
6) obcych przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych, misji
specjalnych i organizacji międzynarodowych oraz innych obcych przedstawicielstw
korzystających z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych i konsularnych na
mocy umów, ustaw lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do wartości niepieniężnych.
Art. 87. 1. Pełnomocnik finansowy może organizować zbiórki publiczne
środków finansowych na cele związane z wyborami, na zasadach określonych w
przepisach o zbiórkach publicznych.
2. Organizowanie zbiórki publicznej, o której mowa w ust. 1, nie wymaga
uzyskania pozwolenia.
3. Pełnomocnik finansowy obowiązany jest przechowywać dokumenty związane ze
zbiórką publiczną przez okres 12 miesięcy od dnia wyborów.
Art. 87a. 1. Zabrania się przekazywania środków finansowych i wartości
niepieniężnych przez jeden komitet na rzecz innego komitetu.
2. Zabrania się pozyskiwania przez komitet środków oraz ich wydawania po dniu
złożenia sprawozdania, o którym mowa w art. 87g.
Art. 87b. Wydatki komitetu na kampanię wyborczą prowadzoną w formach i
na zasadach właściwych dla reklamy, w tym w prasie w rozumieniu przepisów prawa
prasowego, nie mogą przekraczać 80 proc. kwoty, o której mowa w art. 84d.
Art. 87c. Wydatki komitetu ze środków pochodzących od osób prawnych, z
wyłączeniem partii politycznych, nie mogą przekraczać 60 proc. limitu, o którym
mowa w art. 84d.
Art. 87d. Wydatki komitetu ze środków pochodzących od anonimowych
ofiarodawców ze zbiórek publicznych, w rozumieniu przepisów o zbiórkach
publicznych, nie mogą przekraczać 10 proc. limitu, o którym mowa w art. 84d.
Art. 87e. Wszelkie wezwania i informacje pisemne dostarczane przez
komitet, mające na celu pozyskanie środków na wybory, muszą zawierać informację
o treści przepisów art. 85 ust. 2, 3 i 5-7, art. 86, art. 87f, art. 88f pkt 1 i
3 oraz art. 88g pkt 2.
Art. 87f. 1. Korzyści majątkowe przekazane albo przyjęte przez komitet
z naruszeniem zakazów określonych w art. 84d, art. 85 ust. 2-7, art. 86, art.
87a, art. 87b, art. 87c, art. 87d podlegają przepadkowi na rzecz Skarbu Państwa.
Jeżeli korzyść majątkowa została zużyta lub utracona, przepadkowi podlega jej
wartość.
2. Sądem właściwym do orzekania w sprawach przepadku korzyści majątkowych, o
których mowa w ust. 1, jest Sąd Okręgowy w Warszawie.
3. Wniosek o orzeczenie przepadku korzyści majątkowej wnosi do sądu Państwowa
Komisja Wyborcza.
4. Do postępowania w sprawie przepadku korzyści majątkowej stosuje się
przepisy kodeksu postępowania cywilnego.
Art. 87g. 1. Pełnomocnik finansowy, w ciągu 3 miesięcy od dnia
wyborów, przedkłada Państwowej Komisji Wyborczej sprawozdanie o przychodach,
wydatkach i zobowiązaniach finansowych komitetu, zwane dalej "sprawozdaniem
wyborczym", wraz z opinią biegłego rewidenta o sprawozdaniu oraz z dokumentami,
o których mowa w ust. 4.
2. Biegłego rewidenta, o którym mowa w ust. 1, wybiera Państwowa Komisja
Wyborcza.
3. Koszty sporządzenia opinii, o której mowa w ust. 1, pokrywane są z budżetu
państwa w części 19 - Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe.
4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii
Państwowej Komisji Wyborczej, określa, w drodze rozporządzenia, wzór
sprawozdania wyborczego oraz szczegółowy zakres zawartych w nim informacji, a
także wykaz rodzajów dokumentów, jakie należy załączyć do sprawozdania, tak aby
umożliwiały weryfikację podanych w sprawozdaniu informacji. Wzór powinien
określać w szczególności:
1) wskazanie w sprawozdaniu wszystkich osób prawnych, które przekazały
darowizny na rzecz komitetu,
2) wykazanie stanu subkont, o których mowa w art. 85 ust. 4.
5. Wartość pozyskanych darowizn niepieniężnych oraz świadczonych na rzecz
komitetu usług podaje się w sprawozdaniu wyborczym w wysokości możliwych do
uzyskania cen ich sprzedaży netto nie wyższych od cen nabycia lub kosztów
wytworzenia pomniejszonych o odpisy amortyzacji.
6. Przepisu ust. 5 nie stosuje się do nieodpłatnych usług polegających na
rozpowszechnianiu plakatów i ulotek wyborczych przez podmioty inne niż
przedsiębiorcy.
7. Sprawozdanie wyborcze komitetu Państwowa Komisja Wyborcza ogłasza w
Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" w terminie 7 dni
od dnia złożenia go Państwowej Komisji Wyborczej.
8. Pełnomocnik finansowy w wypadku uzyskania nadwyżki pozyskanych środków na
cele związane z wyborami nad poniesionymi wydatkami jest obowiązany przekazać tę
nadwyżkę instytucji charytatywnej. Informację o przekazaniu nadwyżki pełnomocnik
finansowy podaje do publicznej wiadomości w dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym
najpóźniej w ciągu 30 dni od daty przyjęcia sprawozdania wyborczego przez
Państwową Komisję Wyborczą.
Art. 87h. 1. Państwowa Komisja Wyborcza w terminie 4 miesięcy od dnia
złożenia sprawozdania wyborczego przyjmuje albo, w razie stwierdzenia naruszenia
przez komitet przepisów ustawy dotyczących finansowania kampanii wyborczej,
odrzuca sprawozdanie.
2. W razie zaistnienia wątpliwości co do prawidłowości sprawozdania
wyborczego Państwowa Komisja Wyborcza może zwrócić się do danego komitetu o
usunięcie wad sprawozdania lub o udzielenie wyjaśnień w określonym terminie.
3. Państwowa Komisja Wyborcza, badając sprawozdanie wyborcze, może zlecać
sporządzanie ekspertyz lub opinii.
4. Państwowa Komisja Wyborcza, badając sprawozdanie wyborcze, może żądać od
organów państwowych niezbędnej pomocy.
5. W terminie 7 dni od dnia publikacji sprawozdania wyborczego, o której mowa
w art. 87g ust. 7:
1) partie polityczne,
2) komitety, które brały udział w danych wyborach,
3) stowarzyszenia i fundacje, które w swoich statutach przewidują działania
związane z analizą finansowania kampanii wyborczych
- mogą zgłaszać do Państwowej Komisji Wyborczej umotywowane, pisemne
zastrzeżenia co do sprawozdań wyborczych komitetów.
6. Państwowa Komisja Wyborcza w terminie 60 dni od dnia zgłoszenia
zastrzeżenia, o którym mowa w ust. 5, udziela pisemnej odpowiedzi na
zastrzeżenie.
Art. 87i. 1. W wypadku odrzucenia sprawozdania wyborczego komitetu
przez Państwową Komisję Wyborczą komitet ma prawo, w terminie 7 dni od dnia
doręczenia postanowienia o odrzuceniu sprawozdania, wnieść do Sądu Najwyższego
skargę na postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej w przedmiocie odrzucenia
sprawozdania.
2. Sąd Najwyższy rozpatruje skargę i wydaje w tej sprawie orzeczenie w
terminie 60 dni od dnia doręczenia skargi.
3. Rozpatrzenie skargi przez Sąd Najwyższy następuje w składzie 7 sędziów, w
postępowaniu nieprocesowym.
4. Od orzeczenia Sądu Najwyższego nie przysługuje środek prawny.
Art. 87j. Komitet ulega rozwiązaniu z mocy prawa:
1) po przyjęciu sprawozdania wyborczego komitetu przez Państwową Komisję
Wyborczą albo
2) po bezskutecznym upływie terminu do wniesienia skargi, o której mowa w
art. 87i ust. 1, albo
3) po wydaniu orzeczenia, o którym mowa w art. 87i ust. 2, uwzględniającego
skargę na postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej w przedmiocie odrzucenia
sprawozdania.
Art. 87k. Państwowa Komisja Wyborcza ogłasza w Dzienniku Urzędowym
Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" oraz podaje do publicznej wiadomości,
w formie komunikatu, informację o przyjętych i odrzuconych sprawozdaniach
wyborczych komitetów.
Art. 88. 1. Wydatki związane z organizacją przygotowań i
przeprowadzeniem wyborów są pokrywane z budżetu państwa.
2. Z budżetu państwa pokrywane są wydatki związane z:
1) zadaniami Państwowej Komisji Wyborczej oraz Krajowego Biura Wyborczego
przewidzianymi w ustawie,
2) zadaniami komisji wyborczych niższego stopnia oraz zapewnieniem ich
obsługi przez wyznaczone do tych celów organy i jednostki organizacyjne,
3) zadaniami wyborczymi organów administracji rządowej oraz podległych im
urzędów centralnych i jednostek organizacyjnych, a także innych organów
państwowych,
4) zadaniami wyborczymi zleconymi jednostkom samorządu terytorialnego.
3. Środki finansowe na zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego
przekazywane są nie później niż w ciągu 30 dni od daty ogłoszenia postanowienia
Marszałka Sejmu o zarządzeniu wyborów.
4. Informację o wydatkach, o których mowa w ust. 2, kierownik Krajowego Biura
Wyborczego podaje do publicznej wiadomości w ciągu 5 miesięcy od dnia wyborów.
5. Zasady planowania finansowego oraz realizacji wydatków, o których mowa w
ust. 2 i 3, a także sprawozdawczości finansowej określają przepisy o finansach
publicznych.
6. Dysponentem środków finansowych, o których mowa w ust. 1, jest kierownik
Krajowego Biura Wyborczego.

Rozdział 12aPrzepisy karne
 
Art. 88a. Kto zbiera podpisy pod zgłoszeniem kandydata na Prezydenta
Rzeczypospolitej z naruszeniem zakazów określonych w art. 40g ust. 1, 2 lub 3,
podlega grzywnie od 1000 do 10.000 złotych.
Art. 88b. Kto prowadzi kampanię wyborczą z naruszeniem zakazu, o
którym mowa w art. 76b ust. 2,
podlega karze grzywny.
Art. 88c. Kto podaje do wiadomości publicznej wyniki przedwyborczych
badań (sondaży) opinii publicznej dotyczących przewidywanych zachowań wyborczych
i wyniku wyborów lub wyników sondaży wyborczych przeprowadzonych w dniu
głosowania, z naruszeniem zakazu, o którym mowa w art. 76c,
podlega grzywnie od 500.000 do 1.000.000 złotych.
Art. 88d. Kto organizuje w ramach kampanii wyborczej na rzecz
kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej gry losowe lub konkursy z naruszeniem
zakazu, o którym mowa w art. 78 ust. 3,
podlega grzywnie.
Art. 88e. Kto podaje lub dostarcza, w ramach kampanii wyborczej na
rzecz kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej, napoje alkoholowe z naruszeniem
zakazu, o którym mowa w art. 78 ust. 4,
podlega karze grzywny.
Art. 88f. Kto:
1) przekazuje środki finansowe lub nieodpłatnie świadczy usługi na cele
kampanii wyborczej z naruszeniem zasad, o których mowa w art. 85 ust. 2 lub 3,
2) narusza zasady określone w art. 85 ust. 4 dotyczące sposobu gromadzenia
środków finansowych komitetu,
3) dokonuje wpłat na jeden komitet w wysokości przekraczającej limity
określone w art. 85 ust. 5 lub 6,
4) nie wprowadza zastrzeżenia do umowy rachunku bankowego, zawartej przez
niego w imieniu komitetu, że wpłaty na komitet mogą być dokonywane tylko w
sposób określony w art. 85 ust. 7
- podlega karze grzywny.
Art. 88g. Kto:
1) wydatkuje środki komitetu z naruszeniem zasad określonych w art. 84a ust.
2 lub 3 albo limitu określonego w art. 84d,
2) przekazuje komitetowi albo przyjmuje w imieniu komitetu środki finansowe
lub wartości niepieniężne wbrew zakazom określonym w art. 86,
3) wydatkuje środki komitetu z naruszeniem limitu określonego w art. 87c lub
limitu określonego w art. 87d
- podlega grzywnie od 1000 do 100.000 złotych.
Art. 88h. Kto:
1) przekazuje środki finansowe lub wartości niepieniężne na rzecz innego
komitetu wbrew zakazowi określonemu w art. 87a ust. 1 albo pozyskuje lub wydaje
środki komitetu po dniu złożenia sprawozdania wyborczego, o którym mowa w art.
87g ust. 1,
2) dokonuje wydatków na kampanię wyborczą prowadzoną w formach i na zasadach
właściwych dla reklamy w wysokości przekraczającej limit określony w art. 87b
- podlega karze grzywny.
Art. 88i. 1. Pełnomocnik finansowy, który nie wykonuje w terminie:
1) obowiązku przekazania instytucji charytatywnej nadwyżki środków
finansowych, o której mowa w art. 87g ust. 8,
2) obowiązku przedłożenia Państwowej Komisji Wyborczej sprawozdania
wyborczego, o którym mowa w art. 87g ust. 1
- podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do
lat 2.
2. Tej samej karze podlega, kto nie dopuszcza do wykonania lub utrudnia
dopełnienie przez pełnomocnika finansowego obowiązków, o których mowa w ust. 1
pkt 1 lub 2.
3. Jeżeli osoba, o której mowa w ust. 2, działa nieumyślnie,
podlega grzywnie.
Art. 88j. Kto:
1) prowadzi kampanię wyborczą bez zgody komitetu, a koszt takiego działania
wynosi od 5000 do 50.000 złotych,
podlega grzywnie nie mniejszej niż koszt takiego działania,
2) prowadzi działania, o których mowa w pkt 1, a koszt ich przekracza 50.000
złotych,
podlega grzywnie nie mniejszej niż koszt takiego działania oraz karze
ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Art. 88k. Do postępowania w sprawach, o których mowa w art. 88b, art.
88e, art. 88f i art. 88h, stosuje się przepisy o postępowaniu w sprawach o
wykroczenia.

Rozdział 13Przepisy szczególne i końcowe
 
Art. 88l. 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze
rozporządzenia, podwyższy kwotę, o której mowa w art. 84d, w wypadku wzrostu
wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem o ponad 5 proc., w stopniu
odpowiadającym wzrostowi tych cen.
2. Wskaźnik wzrostu cen, o którym mowa w ust. 1, ustala się na podstawie
komunikatu prezesa Głównego Urzędu Statystycznego ogłaszanego w Dzienniku
Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" do 20 dnia pierwszego
miesiąca każdego kwartału.
Art. 89. skreślony.
Art. 90. Wszelkie pisma oraz postępowanie sądowe i administracyjne w
sprawach wyborczych wolne są od opłat.
Art. 90.. 1. Ilekroć w ustawie jest mowa o upływie terminu do
wniesienia skargi lub odwołania do sądu albo organu wyborczego, należy przez to
rozumieć dzień złożenia skargi lub odwołania w sądzie lub organowi wyborczemu.
2. Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności określonej w ustawie przypada
na dzień ustawowo wolny od pracy, termin upływa pierwszego roboczego dnia po tym
dniu.
3. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, czynności wyborcze określone
kalendarzem wyborczym oraz czynności, o których mowa w ust. 1, dokonywane są w
godzinach urzędowania sądów i organów wyborczych.
Art. 91. (Stanowił, że ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia,
czyli 2 października 1990 r.).





Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Prezydent RP Andrzej Duda Polska narodziła się z wód chrzcielnych
funkcje prezydenta rp
PREZYDENT RP NA SZCZYCIE NATO W LIZBONIE
KANCELARIA PREZYDENTA RP RAPORT OTWARCIA STAN NA 6 SIERPNIA 2015 ROKU
Jak wielką władzą dysponuje Prezydent RP action(1)
PREZYDENT RP O SZCZYCIE NATO W LIZBONIE
PREZYDENT RP PRZED SZCZYTEM NATO
wybor wojta(burm,prezyd miasta) wygasniecie mand wojta(burm,prezyd miasta)
Administracja wodna II RP kopia U W II RP
3 05 Drugi i trzeci rozbiór RP
Prezydent Autonomii Palestyńskiej Nie uznam Izraela za państwo żydowskie (27 04 2009)

więcej podobnych podstron