001

Układy regulacji i sterowania kl.4T 1

Lekcja 7

Temat: Struktura układów sterowania pneumatycznego

Zastosowanie sprężonego powietrza jako czynnika roboczego do napędu i sterowania elementów i mechanizmów maszyn oraz urządzeń pneumatycznych określa się pojęciami: napęd pneumatyczny, sterowanie pneumatyczne. Ponieważ czynnik roboczy w postaci sprężonego powietrza może spełniać w układach pneumatycznych zarówno funkcję nośnika energii, jak i funkcję nośnika informacji.

Napęd pneumatyczny zamienia energię sprężonego powietrza na energię ruchu obrotowego lub posuwistego elementów i mechanizmów maszyn.

Sterowanie pneumatyczne - technika oddziaływania na parametry układu za pomocą sprężonego powietrza, realizowana może być za pomocą:

• elementów sterujących kierunkiem przepływu (zawory rozdzielające zwykłe i proporcjonalne, zawory zwrotne),

• elementów sterujących natężeniem przepływu (zawory dławiące i proporcjonalne),

• elementów o specjalnym przeznaczeniu (zawory realizujące funkcje logiczne, zawory zabezpieczające - przekaźniki ciśnienia).

Źródłem energii w układach pneumatycznych jest sprężone powietrze, które wytwarzane jest przez sprężarki.

Układem pneumatycznym nazywamy zbiór połączonych ze sobą elementów, urządzeń pneumatycznych do przekazywania energii i sterowania energią za pośrednictwem czynnika roboczego, którym jest gaz pod ciśnieniem, najczęściej jest nim sprężone powietrze.

W pneumatycznym układzie napędowym i sterowania można wyróżnić następujące grupy elementów:

• elementy przygotowania, magazynowania i przesyłania sprężonego powietrza,

• elementy wykonawcze (napędowe), w których następuje zamiana energii sprężonego powietrza na energię mechaniczną, są to siłowniki i silniki pneumatyczne,

• elementy sterujące przepływem energii sprężonego powietrza (zawory rozdzielające, przetworniki),

• elementy pomocnicze (przewody, złącza pneumatyczne, płyty montażowe, mierniki np. ciśnienia i temperatury itp.)

Strukturę układu sterowania pneumatycznego przedstawiono za pomocą schematu blokowego rys.7.1

operator

Rys.7.1 Struktura pneumatycznego układu napędowo - sterującego

/&/ro/ćŁ h