104533

xvtn .OINK2IS Z DUCHA"

II. „GENEZIS Z DUCH A"

Narodziny dzieła. Oba wyjazdy Słowackiego do Pornic I — w lalach 1843 i 1844    - były podjęte z przyczyn zdrowot

nych. ale leż oddalały go od duszącej, sekciarskiej atmosfeiy lowiańszczyznyZ pisanych w Pornic listów promieni uje I zachłyśnięcie się swobodą, zachłyśnięcie własną indywidua!-1 nością. jakby odnalezieniem siebie po przytłaczającym okresie prób podporządkowania się regułom Koła. W Paryżu wciąż czekał z nadzieją. że bracia z Koła zauważą jego wyższość, że uznają go za ducha wiodącego; w Pornic znalazł się poza tą stałą męczącą konfrontacją z towiartczykami — był sam na

sam z sobą izjialurą- MaIK' 4U 1 '*

_/^/    10iu władnie w Pornic^powstią tekst. Który jest mantfesta-

^v cją niezawisłości ducha Słowackiego, świadectwem wyboru j własnej drogi ku rozświetleniu mistycznej wiary — Genez is>\ - Ducha. Tekst, dla którego punktem wyjścia była wprawdzie idea Towiańskicgo (iż wszystko przez Ducha i dla Pucha stworzone jest, a nic dla cielesneg<PęeIu nie istnieje...), ale | Łtóry dJje fair Odmienną, indywidualną interpretację dziejów i przyszłej drogi ducha, że staje się wykładem nauki — czy ..wiary widzącej", jak nazywał ją Słowacki — zupełnie samo-dzicłnyinjRfyfcładem wiary, której twórcą, objawicirlcm i j>ro-{okiem staje się sam poeta. Juliusz Słowacki.

GeneźL* ; Ducha miało więc spełnić dwa zadania: stać się nową księgą objawienia — i Słowackiemu zapewnić wielkość.'2| to uznanie, którego odmawiali mu współcześni.    ⁴ U

¹ Przy pisaniu tego szkicu wstępnego wykorzystuję wielokrotnie pomysły. zawarte w moich artykułach: O ..Genesis i Ducha”, „Pamiętnik Literacki” 1970. z. I; Juliusz Słowacki [w:J Polska myśl filozoficzna i społeczna. red. Andrzej Walicki, Warszawa 1973. s. 273—305; Słowacki i Hornu . „Przegląd Humanistyczny” 1979, nr 9; Słowacki Hohec Wiosny Ludów (w:J Romantycy wobec rewolucji, red. Alina Kowalczykowa. Wrocław 1980.

„MODLITWA"

„Modlitwa”. W podtytule utworu Słowacki umieścił okres- . lenie rodzajowe: modlitwa. Przedstawia więc tekst jako osobisty wyraz wzniesienia uczuć [ mvsli ku HoguTlafca mo5c nawiązania bliższego kontaktu ze Stwórcą, jako prośbę o łaskę przebaczenia grzechów i zbawienia. Te charakterystyczne dla modlitwy elementy rzeczywiście przepajają całość Geneza : Ducha. Stefania Skwarczyńska zauważyła:

Treść - opowiadanie i obraz - przerywa poeta apostrofami do Boga o typie hymiucznym, westchnieniami pochwalnymi: zakończenie jest formalną modlitwą o osiągnięcie Królestwa Bożego - drogą miłości. Modlitwy przepojone są tonem ekstazy \

Słowacki nazwał utwór modlitwą, Skwarczyńska w swej wczesnej rozprawie widzi w nim raczej ciąg modlitw — ale \ jakże wiele w tym tekście jest tonu nicmodliiewnceo! Bo większość miejsca zajmuje w mm,opowiadanie o dokonanej I przez Boga i ducha pracy; a przede wszystkim — osobliwy jest ton pokory Słowackiego, to stale pokora połączona z pychą, pokora wobec majestatu Stwórcy i obca duchów^ modlitwy łycha ducha, jŁjao^^dzj^t^wtonem^^

■oskonalości. Stąd i apostrofy ku Bogu. pcłnTmiłosarz9a}ą się czasem utrzymane w nazbyt może familiarnym tonie: ,ja" mówiące w Gcnezis z Ducha jakby gawędzi z Bogiem, prosi wielckroć o pozwolenie i pomoc w rozświetleniu tajemnic , i uzyskuje ją, kieruje jakby tokiem objawienia. Nawet koń-\ cowe zdania, błaganie o łaskę wiary widzącej, są przeplatane wykładem przekonań poety, chrześcijańska pokora miegą ** „ z dumnym wyznaniem wiaryjednosiki wybrane! Modlitwa to V o wiarę widzącą? Czy tylko modlitewna stylizacja wykładu

Stefania Skwarczyriska, „Genesis

I |l

a «■ typ*'

4  

2*

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
IMG33 XVIII „GENEZIS Z DUCHA" II. „GENEZIS Z DUCHA” Narodziny dzieła. Oba wyjazdy Słowackiego
DSCN8899 XVIII „GENEZIS Z DUCHA” II. „GENEZIS Z DUCHA” Narodziny dzieła. Oba wyjazdy Słowackiego do
IMG37 XXVI „GENEZIS Z DUCHA" „Wiarę widzącą", którą sam czuł się obdarzony, Słowacki chci
CCF20090605084 168 kryje w sobie tezę o absolutnej suwerenności ducha, jako że duch jest tym, który
Jan Zabłocki WarszawaRODZINA RZYMSKA W ŚWIETLE NOCTESATTICAE AULUSAGELLIUSA Żyjący w II wieku po nar
s kontynuacja stylów z epok wcześniejszych s II poł. wieku liczne dzieła pomnikowe s kamień w ogólno
74,75 Rozdział II GŁÓWNE ELEMENTY STRUKTURY DZIEŁA LITERACKIEGO 1. POJĘCIE STRUKTURY UTWORU Podstawo
DSC98 (7) Rozdział 1SPOŁECZEŃSTWO SIECI Jak ćmy płomienia, ambitne umysły szukają ducha swojego cza
Kardas rodzia 25252525B3 8 strony4 195 194 CZĘŚĆ II PROCESY W ZARZĄDZANIU PRZEDSIĘBIORSTWEM dzieląc
DSC01710 (5) ... KĄTAHY^Ka — Muzyku — mówił wsbm/ony — Sianowi nn
DSC01898 (3) ii J JNOWOTWORY Najogólniej nowotwory dzielą się na: » łagodne - neoplasma benignum; •
SCENARIUSZ LEKCJI WOS DLA KLASY II GIMNAZJUMTemat lekcji: Narodziny demokracji, czyli krótka histori
nie ma szacunku dla ducha, a tam, gdzie duch samodzielnie spogląda na świat, wolność się rozwija. „A
Relikwie J P II [JEZUS WTOSTACI UBOGIEGO MŁOP^a^ fcA DZIŚ PRZYSZEDŁ DO FURTY (WYNĘDZNIAŁY MŁODZ

więcej podobnych podstron