200 201

aoo

o

Rys. 5-85. Zastosowanie sumatora do dodawania i odejmowania

taki można zbudować jaszcze inaczej (ry3. 5.85c), jeżeli we wzorach (5.1) zamiast zamiany ^ na ^ zamienimy jednocześnie Y_n na oraz C_n na 5^.

*n © \ © \ = ^ © Y_q @ B_n = R_n

oraz _

X ? + (X + Y„)TL = Yx + {1 + Y_ )B_ = S . n n 'Ti n' n n n ' n n' n n+1

Układ z rys. 5.85c jest szczególnie korzystny do budowy wielobitowych układów dodająco odejmujących. Wystarczy bowiem zanegować przeniesienie przychodzące na pozycję najmniej znaczącą (przyjąć CJ₀ = 1), aby, po zanegowaniu liczby X, otrzymać zanegowana pożyczki na wszystkich wyższych bitach. . Pokazano to na rys. 5-86 używając do negowania X układy 7486 zawierające po cztery bramki EXCHJSIVE-OR.

*0-1 *0-1

Vt *0-1

Rys. 5*86. -8-bitOwy sumator/subtraktor liczb binarnych

5.11.2. Dodawania w kodzie BCD

Zgodnie z definicją, każda dekada liczby BCD Jest czterobitową liczbą dwójkową. Podczas sumowania odpowiadające sobie czwórki bitów liczb X i Y mogą więc być bezpośrednio podane na wejścia sumatorów 7483.Obliczona suma binarna mole zawierać się w granicach od O do 19 (9 + 9 + 1 z przeniesienia). Dla przedstawienia jej w kodzie BCD niezbędna Jest korekcja,której zasady wynikają z porównania kodów binarnych i BCD zestawionych w tabeli na rys. 5*87. Jak widać, korekcja konieczna jest dla sum o wartościach od 10 do 19 1 polega na odjęciu 10 i wygenerowaniu przeniesienia, tzn. dodaniu liczby 16, czyli łącznie polega na dodaniu liczby 6.

SUMA	DWU	CYFR	DZIESIĘTNYCH							KOREKCJA
DZIESIĘTNA	SMARNA (MCSKomOWANA) c:, sjsfsfsj					SCD (SKORYGOWANA' C_H			Sę	KOREKCJA
6	1	0	0	8	8	0	8 8	8	8
	II	0	3	0	1	0	8 3	8	1
l	1	0	0	1	8	8	8 8	1	8
3	t	0	3	1	1	8	8 8	1	1
A	t	1	1	0	3	8	8 1	8	8	ZBYTECZNA
5	(	i	1	3	1	0	0 1	8	1
(	0	0	1	1	1	0	8 1	1	3
7	0	0	1	1	1	8	8 1	1	1
S	t	1	3	8	8	8	1 8	8	8
9	s	1	3	3	1	1	1 8	8	1
M	t	1	3	1	8	1	0 8	0	8
11	0	1	0	1	1	1	8 8	8	1
1!	o	1	1	8	0	1	8 8	1	8	3DJA.Ć 10
U	0	1	1	8	1	1	0 0	1	1	1 WYTWORZYĆ
U	0	1	1	1	8	1	8 1	8	8	PRZENIESIENIE
15	3	1	1	1	1	1	8 1	8	1	LU 6
1(	1	6	3	0	8	1	8 1	1	8	DODAĆ S
17	1	0	3	3	1	1	8 1	1	1
11	1	0	3	1	3	1	1 8	0	3
13	1	8	3	1	1	1	1 8	0	1

Rys. 5.87. Korekcja sumy przy dodawaniu liczb BCD Jak łatwo sprawdzić, funkcja wykrywająca liczby od 10 do 19 ma postać

"+1

= °;i

♦ ^S3^S2

₊ S*s*

Sygnalizuje ona konieczność korekcji 1 jednocześnie stanowi, przeniesienie do następnej dekady.

Korektor składa się więc z układu realizującego przeniesienie C₊₁ oraz sumatora 7483 dodającego 6, gdy przeniesienie to jest równe jeden. Całość sumatora BCD pokazana jest na rys. 5.88, gdzie w celu przyśpieszenia generacji przeniesienia zastosowano szybką .bramkę AND-OR.