Obraz 6 (2)

Romantyzm a początek świata nowożytnego

1. Uniwersalizm kultury romantycznej

Dość powszechna i potoczna intuicja każe początek kultury nowożytnej w Polsce upatrywać w romantyzmie. Dlaczego tak się dzieje - mimo równie popularnego, bo szerzonego przez szkołę przekonania, że Oświecenie położyło podwaliny pod nowoczesne myślenie obywatelskie, pedagogiczne i polityczne Polaków? Powód podobnych przeświadczeń, mocno - jak się wydąje — zakorzeniony w świadomości społecznej, tkwi w fakcie, że uświadamiana przez ogół i traktowana jako coś względnie nieodległego polska nowożytność zaczyna się wraz z upadkiem niepodległości i że to romantyzm właśnie - stając wobec tej całkowicie i nieskończenie nowej, a nawet przera-żąjącej sytuacji — podjął wyzwanie niewoli, umiał nie tylko po prostu na nie odpowiedzieć, ale także w swoisty sposób przekształcić rzeczywistość, nie podporządkowując się jej „empirycznym” kanonom i narzucając jej własny porządek duchowy. Dokonawszy tego, romantyzm stal się w kulturze polskiej zjawiskiem wyjątkowym i nie dąjąęym się właściwie z niczym porównać. Gdzież bowiem w naszych dziejach można odnaleźć tak skończone i doskonałe „państwo duchowe”, stworzone przez artystów, sprawujących „rząd dusz”?

Narodowi, który utracił swój byt państwowy, romantyzm ofiarował rozległą, niepodległą i niezależną krainę ducha, lecz nie poprzestał na tym. Zbudował bowiem również wizję przyszłości: człowieka, Polski, ludzkości, i wskazał drogi, które do niej prowadzą. W ten sposób romantyzm - każdym swym wysiłkiem intelektualnym i emocjonalnym - przekraczał codzien-

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
a
2 rzadziej) w romantyzmie, a dość powszechnej w klasycyzmie oraz we współczesnej:au torowi Vade-me
a
2 rzadziej) w romantyzmie, a dość powszechnej w klasycyzmie oraz we współczesnej autorowi Vade-mec
73688 Obraz 7 (4) 6 /. Romantyczna nowożytno<sć 6 /. Romantyczna nowożytno<sć v*%v»r*oxnx 1*«Y
104S11 1POCZĄTEK WIEKU -POCZĄTEKFORMACJI KULTUROWEJ. NOWA WIZJA ŚWIATA Proces historyczno-kulturowy
Obraz2 (2) ____//. Romantyczne głębie i przesilona I zatrzymać uwagę na fakcie, że twórczość Goszcz
Obraz7 (2) ^___ //• Romantyctnc głębie i />rttsiuwet I wi« z nów uwidocznienie pewnej ciągłości
Obraz4 (2) //• Romantyczne głębie i    , I samot nika na łonie natury, ale wyraźnie
Obraz6 (2) .    //■ Romantyczne głębie i pn^tu^ I „pierwszej płonki” (co tak mistrzo
Obraz9 (2) r.//> Romantyczne gltbtt»n^f
Obraz1 (2) ^    _//. Romantyczne głębie i przafar* B samo robię...” (285). Tyle tylk
Obraz2 (2) H- Romantyczne głębie i pn-rfttr 1 noty góralskiej oraz macierzystej ziemi. Nebaba pozos
obraz swiata POCZĄTEK ŚWIATA(+) OGIEŃ NIEBIESKI Bóg-niebo (-) WODA
Obraz5 L ROMANTYCZNA ESTETYKA usiłował zerwać zasłonę rzuconą na fenomen nieodgadniony i wieczną ta

więcej podobnych podstron