skanuj0024

Procesy strzelców przy Murze Berlińskim

lat i sześć miesięcy więzienia oraz na siedem lat i sześć miesięcy więzienia za podżeganie do popełnienia umyślnego zabójstwa (Anstiftung zum Totschlag), w oparciu o fakt ich współodpowiedzialności za śmierć grona młodych osób w wieku 18-28 lat, które próbowały zbiec z NRD w latach 1971-1989, przekraczając granicę pomiędzy dwoma państwami niemieckimi (odpowiednio sześć i siedem takich przypadków). Ofiary straciły życie wskutek wybuchu min przeciwpiechotnych ułożonych wzdłuż granicy lub w wyniku strzałów oddanych w ich kierunku przez funkcjonariuszy granicznych z Niemiec Wschodnich.

Przypadki, o których mowa, to:

W dniu 8 kwietnia 1971 r. Klaus Seifert, lat 18, nastąpił na minę lądową (Erdmine), gdy próbował przekroczyć granicę, w wyniku czego utracił lewą nogę. Jednakże udało mu się dotrzeć na terytorium RFN, gdzie, pomimo wielu operacji, zmarł z powodu odniesionych obrażeń.

W dniu 16 stycznia 1973 r. Hans-Friedrich Franek, lat 26, został poważnie ranny w wyniku eksplozji miny odłamkowej (Splittermine) w trakcie próby przekroczenia granicy. Jednakże udało mu się dotrzeć na terytorium RFN, gdzie wkrótce zmarł z powodu odniesionych obrażeń.

W dniu 14 lipca 1974 r. Wolfgang Vogler, lat 25, został poważnie ranny w wyniku eksplozji miny odłamkowej podczas próby przekroczenia granicy. Dwadzieścia minut później funkcjonariusze straży granicznej NRD zaciągnęli go do ciężarówki stojącej na zewnątrz strefy granicznej. Po dwóch godzinach Wolfgang Vogler znalazł się w szpitalu, gdzie zmarł z powodu odniesionych obrażeń.

W dniu 7 kwietnia 1980 r. Wolfgang Bothe, lat 28, został również poważnie ranny w wyniku eksplozji miny odłamkowej podczas próby przekroczenia granicy. Pomimo serii operacji, zmarł w wyniku odniesionych obrażeń.

W dniu 22 marca 1984 r. Frank Mater, lat 20, został poważnie ranny w wyniku eksplozji miny odłamkowej podczas próby przekroczenia granicy. Zmarł parę miesięcy później.

W dniu 1 grudnia 1984 r. dwaj funkcjonariusze służb granicznych NRD oddali strzały w kierunku Michael-Horst Schmidta, lat 20, trafiając go w plecy, w momencie gdy próbował on przy użyciu drabiny wspiąć się na Mur Berliński. Nie udzielono mu pierwszej pomocy. W szpitalu policji NRD znalazł się dopiero w dwie godziny później, do tego czasu prawie wykrwawiając się na śmierć. Funkcjonariusze, którzy go postrzelili, otrzymali gratulacje, wyrażono jedynie ubolewania, że nie zużyli mniej amunicji.

W nocy z 5 na 6 lutego 1989 r. Chris Gueffroy oraz Christian Gaudian, lat 20, próbowali uciec przez Mur Berliński. Gueffroy został postrzelony przez funkcjonariusza granicznego NRD i zmarł na miejscu. Gaudian odniósł rany postrzałowe. Strażnikom, którzy do nich strzelali, pogratulowano.

Sąd Krajowy zwrócił uwagę, że wszelkie zarządzenia Ministra Obrony, w tym to dotyczące użycia broni, oparte były na decyzjach Narodowej Rady Obrony, której skarżący byli członkami. Strażnikom służby granicznej nakazano ochronę granic NRD za każdą cenę, nawet jeśli oznaczałoby to utratę życia przez »osoby naruszające granicę« (Grenzverletzer). Ponadto Sąd Krajowy zwrócił uwagę, że w swojej praktyce władze Niemiec Wschodnich celowo wykraczały poza sformułowania ustawowe (Wortlaut des Gesetzes), pisemne zarządzenia czy instrukcje; zasady dotyczące użycia broni palnej na granicy były lekceważone. Dla funkcjonariuszy służb granicznych nie liczyło się prawo pisane, lecz to, co im wpojono w trakcie szkoleń, w formie instrukcji politycznych, czy też w trakcie ich codziennej służby. Rozkaz, który faktycznie wydano strażnikom służb granicznych, brzmiał: »Oddział (der Zug) (...) zapewnia bezpieczeństwo granicy NRD (...) ma obowiązek nie dopuścić do przekroczenia granicy (Grenzdurchbriiche), aresztować osoby próbujące naruszyć granicę lub je unicestwić (vernichten) oraz chronić granice Państwa w każdych okolicznościach (unter allen Bedingungen) (...)«.

W wypadku gdyby próba przekroczenia granicy się powiodła, funkcjonariusze odbywający wówczas służbę mogli spodziewać się wszczęcia przeciwko nim śledztwa przez prokuratora wojskowego (Militarstaatsan-walt).

Na podstawie prawa karnego obowiązującego w NRD w danym okresie Sąd Krajowy uznał pierwszego i drugiego ze skarżących winnymi podżegania do morderstwa (Anstiftung zum Mord — § 22 ust. 2 (1) oraz § 112 ust. 1 kodeksu karnego NRD — StGB-DDR). Sąd uznał, że skarżący nie mogli uzasadniać swych działań, powołując się na przepisy określone

177