uwarunkowania morfologiczne mowy ludzkiej0002

Belina. Kujawa

kcjonowanie w społeczeństwie • bez sprawnego projektowania swoich zachowań. adekwatnych do zastanej lub przewidywanej sytuacji.

Bliskie hipotezie Hewesa są rozważania amerykańskiego neurofizjologa. Williama Calyina [1994], który zasugerował, że liczne uzdolnienia człowieka, czy to fizyczne czy intelektualne, są wynikiem doskonalenia specyficznej sprawności mózgu, mianowicie - jego zdolności do tworzenia różnego rodzaju ciągów, inaczej mówiąc sekwencji. Wyjściową umiejętnością, według Calvina, na którą działały prawdopodobnie naciski selekcyjne, było programowanie ruchów odbywających się po torze parabolicznym. Chodzi o taki typ mchów, które wykonywane są z dużą szybkością i precyzją -jak np. łupanie kamieni młotem czy rzuty do celu. Są zatem integralnym składnikiem procesów wytwarzania i wykorzystywania prostych narzędzi, czyli umiejętności manipulacyjnych, które zadecydowały o sukcesie ewolucyjnym pierwszych form ludzkich. Ruchy te wymagają szczegółowego i złożonego planowania. Mózg musi wcześniej zaprojektować całą sekwencję następujących po sobie czynności, nic tylko pobudzanie kolejnych partu mięśni, lecz także, jak dzieje się np. podczas rzutu, określić moment, w którym należy pocisk wypuścić, by trafić do ruchomego celu.

Jak proponuje Calvin, doskonalenie sieci neuronowej zawiadującej sekwencją wykonywanych ruchów mogło spowodować, na zasadzie efektu ubocznego, wyewoluowanie umiejętności wokalizacyj-nych. Konieczne jest jednak założenie, że ruchy mięśni wykorzystywanych podczas mówienia zależą od tej samej podstawowej sprawności w planowaniu, która kontroluje następstwo pobudzania mięśni przy wykonywaniu szybkich, precyzyjnych ruchów. W ten sposób doskonalenie

zdolności manipulacyjnych przyczyniałoby się zarazem do rozwoju wokalizacji. Swoje założenie Calvin popiera obserwacjami neurologicznymi, które wskazują na to, że nowe kombinacje ruchów realizowane są przy aktywności pól korowych, a nie ośrodków podkorowych. Umiejscowienie omawianego obszaru, zawiadującego planowaniem ruchów, w bocznych okolicach kory mózgowej, a więc tam, gdzie zlokalizowany jest ośrodek mowy, potwierdzają badania z neuropatologii [Mitr ynowicz-Modrzejewska    1962,

SZUMSKA 1982], Stwierdzono bowiem, że pacjenci z uszkodzonym lewym bocznym obszarem kory mózgowej mają problemy nie tylko z mówieniem, ale i z nie wyćwiczonymi sekwencjami ruchów dłoni i ramienia. Ponadto, w części środkowej tego obszaru zlokalizowano ośrodek rejestrujący sekwencje dźwięków.

Przytoczone informacje wskazują na to, że okolica korowa związana z mówieniem jest również odpowiedzialna za generowanie nowych sekwencji mchów rąk. Być może zatem rozwój mowy nastąpił przypadkowo, początkowo jako efekt uboczny doskonalenia wielozadaniowych mechanizmów mózgowych, które służyły konkretnej, a niezbędnej adaptacyjnie funkcji ruchowej. Rozwijane umiejętności wokalizacyjne prawdopodobnie zaczęły zwrotnie, dodatnio, oddziaływać na czynności manualne, i tak, na zasadzie sprzężeń zwrotnych, postępowała ewolucja zdolności twórczych człowieka.

Wykorzystywanie nowego typu ruchów można przypisać pierwszym formom ludzkim, z przełomu plio-plejsto-ceriskiego. Na ten okres występowania hominidów datuje się bowiem pojawienie prostych kamiennych narzędzi, z kolei kostne szczątki ich paliczków wskazują na zaawansowane, w stosunku do współczesnych małp człekokształtnych, zdolności

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
uwarunkowania morfologiczne mowy ludzkiej0004 102 Betina Kujawa 102 Betina Kujawa Jest to doskonalą
uwarunkowania morfologiczne mowy ludzkiej0006 Beiimi Kujawa 104 ints. Na podstawie stopnia zakrzywie
uwarunkowania morfologiczne mowy ludzkiej0001 Przegiąć* Antropologiczny • lom 58, s. 99-105. Poznań
uwarunkowania morfologiczne mowy ludzkiej0005 Kto pierwszy przemówił 103 szek jest inne rozłożenie p
uwarunkowania morfologiczne mowy ludzkiej0003 Kto pierw szy przemówił    Q-
zdjęcie0611 Wczesne uwarunkowania rozwoju mowy ■ Mowa wytwarza sic dzięki skoordynowanej aktywności&
page0205 195 ■czarny przez nacisk dany słowom i ich uszykowanie w zdaniu. Zwierzę nie rozumie nawet
WSP J POLN254174 Procesy (onologiczne 499 Z uwarunkowaniem morfologicznym reguły mamy do czynienia w
Dc Seussuure Język: ludzki świal to świat języka społeczny wtór zdolności mowy jest częścią
skanowanie0009 70 jedna za drugą, chociaż w naturze występują one obok siebie. Jest to jednakże właś
zdjęcie0631 IAudiogenne uwarunkowania rozwoju mowy Oto prawidłowego rozwoju mowy istotną rolą palni

więcej podobnych podstron