Zdzisław Augustynek Wersje materializmu

23. Zdzisław Augustynek

WERSJE MATERIALIZMU [1984]

Streszczenie

Materializm to stanowisko przypisujące cechę bycia materialnym pewnemu (najczęściej dość obszernemu) typowi przedmiotów. Autor przyjmuje, że: x jest materialnie =V> [x^y a (zjest powiązane kauzalnie zy)]v\/y\/z[(yjest częścią jc-a) a (zjest częścią z-a) a (y jest powiązane kauzalnie z z)]. Pogląd materialistyczny może występować w różnych wersjach w zależności od tego, jakim przedmiotom przypisuje się wyżej wymienioną charakterystykę.

W ramach sporu o uniwersalia wyróżnia się dwie grupy przedmiotów: konkrety i abstrakty, czyli w ujęciu autora zbiory. Zbiory mogą składać się z konkretów, bądź zbiorów konkretów, bądź zbiorów zbiorów konkretów itd. Stanowisko realistyczne przyjmuje istnienie co najmniej jednego typu zbiorów, natomiast nominalizm uznaje istnienie jedynie konkretów.

Autor wyróżnia cztery typy stanowisk materialistycznych: a) materializm nominalis-tyczny, zgodnie z którym istnieją tylko konkrety, i wszystkie konkrety (czyli wszystkie przedmioty) są materialne, b) materializm realistyczny skrajny, zgodnie z którym zarówno wszystkie konkrety, jak i wszystkie abstrakty są materialne, c) materializm realistyczn> umiarkowany, zgodnie z którym wszystkie konkrety są materialne, natomiast abstrakty cc prawda istnieją, ale nie są materialne, d) materializm realistyczny pośredni, zgodnie z którym wszystkie konkrety oraz niektóre abstrakty są materialne. Cechą wspólną wszystkich wymienionych stanowisk jest przypisywanie materialności wszystkim konkretom, różnią się one natomiast w kwestii abstraktów (zbiorów).

Autor odrzuca materializm nominalistyczny, jako niezgodny z matematyką i rozwiniętymi naukami empirycznymi. Odrzuca również materializm realistyczny skrajny, przyjmując za pewnik istnienie niematerialnych zbiorów (czasu, przestrzeni itp.). Z dwu pozostałych stanowisk Augustynek woli materializm realistyczny w wersji pośredniej, jako bardziej adekwatny względem wyznawanej przez siebie ontologii ewentystycznej.

Tomasz Bigaj

WSTĘP

Sens tezy materializmu zależy od dwóch czynników: od definicji cechy bycia materialnym oraz od określenia typu (resp. typów) przedmiotów, którym się cechę tę przypisuje. Formułując tezę materializmu zwykle uwzględnia się czynnik pierwszy, drugi natomiast nierzadko — ig^AMBodąga to brak precyzji tej tezy, a więc i materializmu jako systemu filozoficznego.

W niniejszym artykule rozważam przede wszystkim ów drugi czynnik sensu tezy materializmu. A chodzić mi będzie jedynie o dwie z wchodzących tu w grę klas przedmiotów, mianowicie tzw. konkretnych (indywiduów) oraz tzw. abstrakcyjnych (uniwersaliów). Implikuje to konieczność spojrzenia na materializm z punktu widzenia sporu o uniwersalia, czyli kontrowersji między nominalizmem a realizmem.

— 29 —

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Zdzisław Augustynek Wersje materializmu w istocie stanowią one wersje ... dualizmu. Wszak obie ak
Zdzisław Augustynek Wersje materializmu APARAT POJĘCIOWY Wykonanie postawionego wyżej zadania wym
Zdzisław Augustynek Wersje materializmu że x jest... (za kropki podstawiany jest predykat oznacz
Zdzisław Augustynek Wersje materializmu ne, a także że każdy zbiór jest materialny. A zatem wszys
DSC18 23 Przedmiot ekonomii Zasoby ludzkie to środek aktywny, kreujący pracę. Zasoby materialne to
SŁOWO WSTĘPNE Oddawana do rąk Czytelników książka stanowi poszerzoną wersję materiałów
image001 Mc ILVAINE’S STAR By August Derlcth Mcllcaine sal down to his machinę, turned the comp
Koperta na 0 cm taśma marszcząca 160 cm cm D cKoperta na karnisz 270 cm wys, boku 160 cm Zużycie mat
IMGW00 9 t kością ziaren rzędu 8 nm [I]. Obecnie materiały nanokrysialiczne stanowią nową grupę mate
Szanowni Państwo Zawarte w tym opracowaniu materiały szkoleniowe stanowią uzupełnienie wykładów i

więcej podobnych podstron