176 Fizjolotapia w chirurgii

13.9. Fizjoterapia po leczeniu operacyjnym choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa

Zaburzenia prawidłowej struktury biochemicznej w obrębie jąder miaźdżystych krążków międzykręgowych oraz chrząstek stawów kręgosłupa prowadzić mogą do postępującej destrukcji krążków międzykręgowych z wypuklinami dysków, niestabilności kręgosłupa, a v: końcowym etapie do znacznej destrukcji kręgosłupa ze zwężeniem kanału kręgowego i otworów międzykręgowych. Głównym objawem tego stanu są dolegliwości bólowe kręgosłupa. Ucisk korzeni nerwowych może prowadzić do niedowładów bądź porażeń mięśni unerwionych przez te korzenić, zaburzeń funkcji zwieraczy oraz zaburzeń potencji. Zmiany zwyrodnieniowe dotyczą najczęściej kręgosłupa w odcinku lędźwiowym oraz. szyjnym. Taki stan wymaga leczenia zachowawczego tub operacyjnego. Wystąpienie niedowładu lub zaburzenie funkcji zwieraczy są bezwzględnym wskazaniem do operacji. Wybór metody i dojścia operacyjnego zależy od operowanego odcinka kręgosłupa waz charakteru i rozległości zmian zwyrodnieniowych.

Usprawnianie pooperacyjne powinno być rozpoczęte już w kilka godzin po zabiegu, po pełnym wybudzeniu pacjenta ze znieczulenia ogólnego. Postępowanie to obejmuje:

—    ćwiczenia oddecłiowe.

—    ćwiczenia skutecznego kaszlu.

—    ćwiczenia przerwzakrzepowe.

—    ćwiczenia ogólnousprawniające,

—    wczesną pionizację.

Fizjoterapia w okresie pooperacyjnym powinna być dynamiczna, krótka i skuteczna, a jej celem jest profilaktyka powikłań pooperacyjnych, wyrównanie funkcji organizmu, spionizowanic pacjenta i pełna jego mobilizacja.

13.10. Fizjoterapia po leczeniu

operacyjnym urazowych uszkodzeń obwodowego układu nerwowego

Leczenia operacyjnego wymagają uszkodzeń..! nerwów wiązce się z ich całkowitym pnerwaniem. Celem takiego leczenia jest anatomiczne zespolenia uszkodzonych końców nerwu obwodowego i przez to stworzenie warunków .cgencracji włókien nerwowych.

Postępowanie fizjoterapeutyczne zależne jest cwl stanu czynnościowo-struktu-rolnego odnerwionej kończyny, grupy mięśniowej oraz skóry zaopatrywanej przez

Fizjoterapia po leczeniu operacyjnym choroby Parkinsona

Fi2jołerapła w neurocltfrurgii

uszkodzony splot nerwowy lub nerw ołwodnwy oraz zastosowanego leczenia chirurgicznego.

W pjerw szych dniach ro leczeniu operacyjnym stosuje się łagodne zabiegi cieplne, impulsowe pole magnetyczne i ćwiczenia synergistyczne kontrlatcralne oraz ćwiczenia oddechowe. Po kilku dniach zabiegi fizykalni* i usprawnianie ruchowe nalcż.y intensyfikować. Pełny program fizjoterapeutyczny możliwy jest po upływie 3-4 tygodni od zabiegu chirurgicznego i w jego zestaw wchodzi:

• kineż

yterapia:

ćwiczenia bicme.

•    mnskż wirowy oraz pneumatyczny.

•    fizykoterapia:

elektrostymulacja (stosowana do uzyskania rcinerwacji), zabiegi cieplne, tj. poduszki elektryczne, zabiegi parafinowe lub borowinowe, jpromienic podczerwone, impulsowe pole magnetyczne, okłady z podgrzewanych żeli oraz wełniane ocieplacze.

ł-stkie zabiegi fizjoterapeutyczne należy wykonywać kilkakrotnie w ciągu do uzyskania poprawy (niejednokrotnie trwa to kilka miesięcy), bńcowyra okresie leczenia celem postępowania fizjoterapeutycznego jest nie reintegracji ruchowej oraz odtworzenie stereotypów ruchowych lub ie nowych. Dlatego też istotną rolę w tym okresie odgrywa kinezyterapia, ymulację należy zakończyć. Zabiegi cieplne i masaż stosuje się nadal, apia w tym okresie przybiera formę ćwiczeń funkcjonalnych. Stosuje się a w odciążaniu (za pomocą ręki terapeuty, na podwicszkach lub w wodzie), ćwiczeń z dawkowanym oporem, z wykorzystaniem taśm gumowych ciężarkowych. W razie konieczności po zabiegu neurochirurgicznym waniu fizjoterapeutycznym przeprowadza się również zabiegi ortopedyczne, {zadaniem jest poprawa funkcji kończyny. Jeżeli po zakończeniu leczenia ijn ubytki czynnościowe, to wyrównywanie ich dokonuje się z udziałem apa-

npedycznycb.

wów

których

ratrtw

Poustaw^ leczenia choroby Paikmsona jest terapia farmakologiczna, łagodząca objawy choroby, która w połączeniu z fizjoterapią ma istotny wpływ na poprawę jakości życia!chorych. Jednak u wiciu pacjentów leczenie farmakologiczne okazuje się mało skuteczne, a objawy niepożądane (mchy mimowolne, zespoły przełączeniowi* on-off) sH równic uciążliwe co choroba podstawowa. W takich przypadkach może mieć zastosowanie leczenie operacyjne. Możliwość kontrolowania przebiegu choro