002(4)
2
Wiadomości niezbędne do zrozumienia mechanizmów działania leków moczopędnych
Z kanalika bliższego do przestrzeni okołokanalikowej wchłaniany jest czynnie Na+. Wytworzona różnica potencjałów (otoczenie dodatnie w stosunku do światła kanalika) powoduje bierne przemieszczanie Cl' na zewnątrz kanalika. Przetransportowane do przestrzeni okołokanalikowej Na" i Cl' zwiększają panujące tam ciśnienie osmotyczne, co ułatwia przenikanie wody do przestrzeni okołokanalikowej i powrót Na", Cl' i wody do łożyska naczyniowego. Dodatkowym mechanizmem wpływającym na transport Na: w tym odcinku jest zakwaszenie moczu (powstający w wyniku spalania CO2 przy udziale anhydrazy węglanowej wiąże się z wodą i powstaje H2CO3, który dysocjuje na H" i HCO3'; H~ przechodzi do kanalika, a dokładniej, wymieniany jest na Na-, który wraz z HC03' wchłania zwrotnie się do krwiobiegu). Z kanalika bliższego przesącz dociera do części cienkościennej pętli nefronu, przepuszczalnej dla wody, ale nie dla jonów (silnie hipertoniczne otoczenie [część rdzeniowa] —* pociąga wodę). Tu dochodzi do wchłania zwrotnego wody —> wysoka osmolarność tkanki otaczającej kanaliki w rdzeniu nerki powoduje, że woda zawarta w moczu płynącym w części cienkościennej pętli nefronu przechodzi do tkanki okołokanalikowej (zgodnie z różnicą ciśnienia osmotycznego). Prowadzi to do zmniejszenia objętości płynu kanalikowego, czyli zagęszczenia moczu. Płyn docierający do części grubościennej pętli nefronu ma wysokie ciśnienie osmotyczne i zawiera duże ilości Na+ i Cl'. W tym odcinku nefronu ściana nie przepuszcza wody, jest natomiast wyposażona w mechanizm transportu czynnego Cf do przestrzeni okołokanalikowej. Staje się ona skutkiem tego elektroujemna w stosunku do światła kanalika, co powoduje bierne przemieszczenie Na" (ok. 25% NaCl ulega wchłonięciu zwrotnemu w tej części nefronu). To właśnie przechodzenie w tym miejscu Na+ i Cl' ze światła kanalika do przestrzeni okołokanalikowej decyduje, że przestrzeń ta w rdzeniu nerki cechuje się wysokim ciśnieniem osmotycznym co, jak wspomniano wcześniej, powoduje powstanie „siły ssącej”, decydującej o tym, że woda zawarta w moczu płynącym w części cienkościennej pętli nefronu przechodzi do tkanki okołokanalikowej (zgodnie z różnicą ciśnienia osmotycznego).
W kanaliku dalszym dalej wchłaniany jest Na" i Cl". W tej części nefronu może ulec wchłonięciu zwrotnemu do 10% przesączonego NaCl. W końcowej części kanalika dalszego i początkowej kanalika zbiorczego Na+ wymieniane są na K+ i H+, które przechodzą do światła kanalika (Na+ są wypompowywane z kanalika, a w ich miejsce z krwi do kanalika przenikają K+ i H+). W tym odcinku nefronu zwrotnie wchłania się zaledwie kilka procent Na". Ałdosteron zwiększa wymianę Na+ na K+! W kanaliku zbiorczym dochodzi do dalszego wchłaniania zwrotnego wody przy udziale wazopresyny (ADH) - która zwiększa przepuszczalności ścian tych kanalików dla wody - oraz hiperosmotycznego (rdzeniowego) otoczenia kanalika zbiorczego.
Uwagi dotyczących mechanizmu oraz efektywności działania leków moczopędnych:
1. Woda jest wchłaniana zawsze biernie, wtórnie do wchłania zwrotnego Na- i Cl'. Jedynym wyjątkiem jest mechanizm związany z wazopresyną.
2. Zahamowanie wchłaniania zwrotnego Na- i Cl' prowadzi do zatrzymania w kanaliku wody -jest to główny mechanizm diuretycznego działania leków moczopędnych. Nasilenie filtracji kłębuszkowej w celu zwiększenia diurezy ma niewielkie praktyczne znaczenie.
Leki moczopędne działają najczęściej hamując transport czynny Na lub Cf w kanaliku.
3. Wielkość efektu moczopędnego zależy od ilościowego udziału danego odcinka nefronu, w którym działa lek, w procesach wtórnego wchłaniania Na+ i wody. Najsilniejsze działanie moczopędne wykazują leki o punkcie uchwytu w grubościennej części wstępującej pętli nefronu, gdzie wchłaniane jest do 25-30% przesączanego jonu Na.
4. Wszystkie leki moczopędne działające na transport Na- są skuteczne pod warunkiem, że do punktu uchwytu ich działania dociera dostateczna ilość przesączu. U chorych z ciężką niewydolnością nerek, nawet najsilniej działające leki moczopędne, nie zwiększą znacząco diurezy.
5. Zwiększanie dawek leków moczopędnych dla uzyskania większej diurezy jest uzasadnione tylko w ograniczonym zakresie. Jeśli określony mechanizm reabsorpcji został maksymalnie zahamowany, to zwiększanie dawki jest bezcelowe, nasila tylko ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Nie zaleca się również rutynowego stosowania leczenia skojarzonego.
T. M.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Cele: Dostarczenie studentom podstawowej wiedzy z makro i mikroekonomii niezbędnej do zrozumienia me
DSC00631 24. Mechanizmy działania leków na poziomie komórki Wprowadzenie • Transport leków do komórk
skanowanie0023(1) MECHANIZMY DZIAŁANIA LEKÓW Typ działania Przykłady Interakcja z receptorami sty
skanowanie0026(1) pi MECHANIZMY DZIAŁANIA LEKÓW 4. Fizykochemiczny - "strukturalnie nieswoisty&
herbologia cwiczenia Temat: Wnikanie do rośliny i mechanizmy działania herbicydów dolistnychRoślina
stosowane w chorobie Parkinsona (Patogeneza i obraz kliniczny ch. Parkinsona, Mechanizmy działania l
P1120672 36 Orurecyfci w leczeniu nadciśnienia tętniczego i chorób nerek Rycina 6. Mechanizm działan
dysponowali wiedzą konieczną do zrozumienia mechanizmów komunikacji kulturowej i wytłumaczenia związ
4. Opis klas oraz ich atrybutów i operacji (w zakresie niezbędnym do zrozumienia). Produkty: Di
61292 skanuj0047 (64) XI. MECHANIZM DZIAŁANIA LEKÓW HOMEOPATYCZNYCH Lek homeopatyczny, jest zdaniem
więcej podobnych podstron