10042

Koszty logistyki przedsiębiorstw

Rys. 27. Struktura kosztów utrzymania zapasów wg D.M. Lamberta Źródło: M D. Lambert, J.R. Stock, Strategie Logistic Management, R.D. Irwin Inc., Boston, 1993, s. 113-116.

Koszt kapitału (koszt oprocentowania lub koszt utraconych możliwości) określa, ile kosztuje firmę zamrożenie (związanie) kapitału w zapasach, w przeciwieństwie do wykorzystania tego kapitału w jakiś inny ekonomiczny sposób oraz jaka jest ukryta wartość kapitału zamrożonego w zapasach. Koszt zaangażowania kapitału w finansowanie zapasów jest często najważniejszą składową kosztów ich utrzymania. Jego obliczenie, jako podstawy podejmowania decyzji dotyczących zapasów, wymaga ustalenia stopy progowej firmy, minimalnej oczekiwanej stopy zwrotu z nowych inwestycji.

Koszt kapitałów zaangażowanych w zapasach ma charakter kosztu zmiennego. Wyraża go iloczyn wartości zapasów i przeciętnej stopy oprocentowania:

Kf = M_z x S₀,

gdzie:

Kf - koszt zaangażowania kapitału,

M_z - przeciętny stan zapasów w danym okresie,

S₀ - przeciętna stopa procentowa.

Koszty magazynowania (utrzymania powierzchni magazynowych) obejmują koszty manipulacji związanych z przemieszczaniem produktów „do” i „od” zapasu oraz koszty składowania (czynsz, ogrzewanie, oświetlenie). Koszty powierzchni magazynowych są istotne, ponieważ rosną lub spadają w miarę wzrostu lub spadku poziomu zapasów, a firmy powinny brać pod uwagę koszty zmienne, a nie stałe.

Koszty magazynowania możemy ujmować w przekroju rodzajowym i będą to koszty:

— amortyzacji składników majątku trwałego zaangażowanego w magazynach,

— zużycia materiałów, paliw i energii służące realizacji funkcji magazynowania,

— pracy wraz z narzutami,

— usług obcych,

— inne koszty jak podatki od nieruchomości i środków transportowych.

Całość kosztów magazynowania traktujemy na ogół jako koszty stałe. Oblicza się je ze wzoru:

Km — IM* X Sm»

gdzie:

Ul I całkowite koszty magazynowania,

M_z 1 przeciętny stan zapasów magazynowych,

H - empirycznie ustalony wskaźnik kosztów magazynowania w % wartości zapasów.

Koszty manipulacyjne obsługi zapasów zależą od specyfiki i przeznaczenia magazynu, rodzaju składowanych towarów i technicznego wyposażenia magazynu. W sensie technologicznym manipulacyjne procesy magazynowania obejmują szereg faz, których koszty podano na rysunku 28.

Rys. 28. Systematyka kosztów logistyki manipulacji magazynowych Źródło: K. Ficoń, Procesy logistyczne w przedsiębiorstwie, Wyd. Impuls Plus Consulting, Gdynia 2001, s. 384.

Koszty magazynowania z ekonomicznego punktu widzenia odgrywają niezmiernie ważną rolę, gdyż składowanie zwiększa użyteczność surowców i wyrobów gotowych w czasie oraz zwiększa stałą dostępność dla klienta. Koszty magazynowania i obsługi zapasów stanowią blisko 12% kosztów dystrybucji. Poszczę-