123 3

123 3



Węgiel jest metaloidem o liczbie atomowej 6 i liczbie masowej 12,01. Pierwiastek ten występuje w trzech odmianach alo-tropowych, niezależnych od temperatury - jako grafit, diament i fulleren, różniących się od siebie sposobem ułożenia atomów w przestrzeni i naturą występujących pomiędzy nimi wiązań.

W stopach żelaza węgiel może znajdować się w stanie rozpuszczonym w roztworach stałych międzywęzłowych a lub (ferryt lub austenit), wolnym - grafitu, bądź w postaci związa-nej w węglik Fe3C, zwany cementytem. Zawartość węgla w cementyci*>| wynosi 6,67% ciężarowych. Cementyt jest fazą nietrwałą i w pew^|!/

nych warunkach na przykład podczas długotrwałego wygrzewania ft

w podwyższonych temperaturach, ulega rozkładowi, czyli grafity-

M

żuje zgodnie z reakcją:

Fe3C


3Fe+C


(graf ii)


(13-1)


Z tego powodu wyróżnia się dwa wykresy równowagi fazowej układu żelazo-węgiel: układ metastabilny Fe-Fe C,    . (li-

3 (cementyO

nia ciągła) układ stabilny Fe-C, .... (linia przerywana)-- rys. 13.2.

Podstawowe znaczenie techniczne ma układ metastabilny Fe-Fe3C. Z tego też względu układ ten należy do najczęściej badanych wśród układów równowagi. Następstwem tego są poprawki wprowadzane na wykresie równowagi faz tego układu. Wynikają one ze stosowania składników układu o coraz większej czystości i doskonalenia metod badawczych. Poprawki dotyczą zawartości węgla oraz temperatur w charakterystycznych punktach układu, przy nie zmienionej zasadniczej postaci wykresu. Na wykresie układu równowagi fazowej poszczególne punkty oznacza się zawsze jednakowymi literami, a odpowiadające im współrzędne podano, w tablicy 13.1. W tablicy zamieszczono dane odnoszące się zarówno do wcześniejszych jak i obecnie stosowanych wersji wykre

su. Dane dotyczące stabilnego omówione w ćwiczeniu 15.


wykresu Fe-C


(gr af i t >


zostaną


Fazami stałymi układu Fe-Fe3C są:


ferryt, austenit i ce


mentyt .


Zakres istnienia tych faz w układzie Fe-Fe3C


prąedsta-


wia rys. 13.2a. Linia wyznaczona punktami A B C D jest linią likwidusu układu. Powyżej tej linii istnieje faza ciekła - roztwór ciekły węgla w żelazie. Linia A H J E C F D jest linią so~ lidusu, poniżej której stopy znajdują się w stanie krystalicznym.

Tablica 13.1

Współrzędne punktów charakterystycznych układu Fe-Fe3C

Oznaczenie

punktu

Zawartość węgla w % cięż.

wg [1] wg [2]

Temperatura w °C

wg [1] wg [2]

A

0,00

0,00

1536

1538

B

0,51

0,53

1496

1495

C

4,30

4,30

1147

1148

D

6,67

6,67

ok.1250

Ok.1250

E

2,06

2,11

1147

1148

F

6,67

6,67

1147

1148

G

O

o

o

0,00

910

912

H

0,10

0,09

1496

1495

J

0,16

0,17

1496

1495

K

6,67

6,67

723

723

M

0,00

0,00

769

770

N

0,00

0,00

1391

1394

0

0,50

0,47

769

770

P

0,02

0,021

723

723

Q

0,008

0,008

Ok. 20

ok. 20

s

0,80

0,77

723

723

Ferryt jest międzywęzłowym roztworem stałym węgla w Fea o strukturze A2. Rozpuszczalność węgla w ferrycie zmienia się od 0,02% przy temperaturze eutektoidalnej 723°C do 0,008% Przy temperaturze pokojowej, a w odmianie wysokotemperaturowej od 0% przy 1394°C do 0,09% przy temperaturze perytektycznej 1495°c. Jest to faza miękka, plastyczna o małej wytrzymałości na rozciąganie tablica 13.2. Na obrazie mikroskopowym ferryt

237


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
e9 _p 169. Jeżeli mamy izotop o liczbie masowej 137 i jako pierwiastek zajmuje 55 miejsce w tablicy
1008l j> 169. Jeżeli mamy izotop o liczbie masowej 137 i jako pierwiastek zajmuje 55 miejsce w ta
fizykaegz8 _P 169. Jeżeli mamy izotop o liczbie masowej 137 i jako pierwiastek zajmuje 55 miejsce w
fizyka jądrowa$C cz1 24CFizyka jądrowa 1. Różnica liczby masowej i liczby atomowej danego izotopu je
gdzie (A,Z) oznacza jądro o liczbie masowej A i atomowej Z. Ze spełnienia praw zachowania wynika rel
1 semestr kolos poprawka Egzamin I cześć, „Atom” Zad. 1. Izotop ameryku o liczbie masowej 242 propon
Obraz (2456) I. Wyszukuje się najdłuższy łańcuch z wiązaniem podwójnym. Podstawą nazwy jest alkan o
I. 3. Ameryk i cięższe transuranowce Ameryk jest transuranowcem o liczbie atomowej Z=95, najtrwalszy
Chemia rep18 masowa symbolem A. Tak więc nuklid o liczbie atomowej Z, a liczbie masowej A składa się
1. ELEMENTARNE PRAWA I POJĘCIA CHEMICZNE Pierwiastek chemiczny jest to zbiór atomów o jednakowej lic
Zadanie 5. (1 pkt) Radioaktywny izotop galu o liczbie masowej równej 67 jest stosowany w medycynie n
Wyznaczanie: metodą schodkową (rząd macierzy jest równy liczbie jej niezerowych wierszy), sprowadzan

więcej podobnych podstron